PZC Bestaansrecht D66 buiten kijf Tien Amerikaanse redenen voor een oorlog tegen Irak PZC Naïviteit blijkt het sleutelwoord in kwestie-Srebrenica Qatar is doelwit bij oorlog tegen Irak, maar kent geen vrees 'artij vertegenwoordigt politieke stroming en geen eenmalige doelstelling 28 januari 1953 dinsdag 28 januari 2003 Voor de derde achtereen volgende keer leed D66 bij de Tweede- Kaïnerverkie zingen verlies. Het lijkt erop dat de kiezer niet langer ivarmloopt voor de pleidooien van de partij voor een gekozen burge meester, het referendum en een gekozen minister president. Kan D66 zich zelf niet beter opheffen? van onze redactie binnenland Tlégen. Erelid, voormalig 'L lijsttrekker en senator Jan ierlouw blijft vol overtuiging achter de idealen en zijn partij laan. Een partij die volgens lem zeker bestaansrecht heeft. ..Opheffen? Geen sprake van." D66 is namelijk niet een partij met maar een, twee of drie the ma's. D66 vertegenwoordigt een lolitieke stroming, die naast de andere drie staat: hetlinks-libe- alisme. In vrijwel alle andere anden zie je die ook terug. Al is liet soms wel een heel klein beekje naast de andere woeste iromen", zegt de senator. Terlouw wil daarom ook abso luut af van het idee dat het D66 alleen maar draait om democra tische vernieuwingen. Hij wijst t op dat hi j zei f in de j aren tach- i ig een campagne voerde, waar bij de nadruk werd gelegd op de vernieuwing van de economie. Thom de Graaf ging de afgelo pen periode het land in met als .speerpunt onderwijs. Daarmee verschilt D66 wezenlijk van bij voorbeeld de ouderenpartijen die slechts een beperkte doel stelling hadden. Terlouw: „Het gevaar daarvan is dat als je je idealen hebt be- i eikt, je klaar bent. En dat is niet het geval. Wij zijn een partij die een stroming vertegenwoordigt. Pragmatisch, maar hartstikke ideologisch. Een partij voor mensen met een links hart dat wordt getemperd door het hoofd. Een thuishaven voor mensen met een bepaald ge- dachtengoed." Het relatief nieuwe kamerlid Boris van der Ham reageert ge prikkeld op de vraag. „Je gaat toch ook geen discussie begin nen over de PvdA? Of het CDA? Of GroenLinks? Je hebt be staansrecht als je in de Tweede Kamer zit. Er hebben 400.000 mensen op ons gestemd, je zal ze maar allemaal op de thee krij gen." Van der Ham staat achter het idee van Terlouw dat D66 een politieke stroming vertegen woordigt. Zelf spreekt hij liever van 'vrijzinnig liberalisme'. Een erfgenaam van de Vrijzinnig- Democratische Bond, die uit eindelijk in 1946 opging in de PvdA. Voor het Kamerlid blij ven democratische vernieuwin gen belangrijk. „Welke partij moet daarvoor anders opko men?" Maar ook hij wil de blik verruimen. D66 moet meer werk maken van sociaal-economi sche thema's. „Daar hebben we een goed verhaal in." Oud-minister Roger van Boxtel piekert geen seconde: „Los van de inhoud is er plaats voor een partij die borg staat voor de vrij - heid van denken. Los van groe pen, niet vastgeroest aan ideo logie. Een partij die vrije keuzes durft te maken." Voor Van Boxtel blijven thema's rond democratisering en staats rechtelijke vernieuwing heel belangrijk. „De ruggegraat blijft hoe mensen meer directe invloed kunnen uitoefenen op de bestuurders. Dat is nog steeds niet gerealiseerd. Daar moeten we voor blijven strijden. Ook in de oppositie. Daarnaast moeten we een betere efficiënte overheid bereiken. Wij moeten een hele laag uit het bestuur durven snijden. De provincies brengen veel kosten met zich mee, maar leveren nauwelijks een toegevoegde waarde. Dat moeten we fundamenteel aan de orde durven stellen." De voormalig bewindsman ziet ook heel nieuwe thema's waar voor zijn partij zich sterk moet maken. „De vrije geest vertaalt zich ook in kernvragen van me dische ethiek. Die discussie gaat door: klonen, genetische mani pulatie. Er moeten ook partijen zijn die niet meteen op de rem gaan staan, maar die telkens op nieuw de grenzen benoemen." Toch verkeert D66 nu ongeveer op een dieptepunt. Zowel Jan Terlouw als mede-oprichter en voormalig Eerste-Kamerlid Hanneke Gelderblom, wijten dat aan de opstelling van de me dia. Gelderblom: „Die hebben lijsttrekker De Graaf kapot ge praat. Toen bij de vorige verkie zingen Dijkstal en Melkert op stapten, werd dat ook van De Graaf vernacht. Maar bij ons wordt de lijsttrekker door de le den gekozen en kreeg hij nog een kans." De leden van D66 zijn vol ver trouwen. Rijst de vraag wat een goede omvang voor de partij is. Volgens Jan Terlouw zitten nu in ieder geval te weinig Democra ten in de Kamer. „Ik heb altijd gevonden dat vierentwintig of zelfs zeventien zetels te veel zijn voor ons. Maar tien procent van de kiezers, vijftien zetels, is ruwweg een goede omvang." Ondergrens Gelderblom denkt dat met zes zetels een ondergrens is bereikt. „We zullen nooit zo groot wor den als de PvdA. Ons verhaal past niet in makkelijke sound bites. Nóg minder zetels zullen we niet krijgen, want deze stem mers vormen onze vaste aan hang. Geen paniek. We hebben veel jonge, enthousiaste mensen die de partij er weer bovenop helpen." Aan onder meer Van der Ham de taak om dit waar te maken. Hij denkt dat de kiezer kan worden gewonnen door een andere op stelling van D66. „Meeractiege- richt. Daarnaast moeten we nog meer een serieus alternatief worden voor mensen van links en rechts. En er moet een einde komen aan de soms overdreven zelfrelativering in de partij." Van der Ham blaakt van het zelfvertrouwen. „D66 is als de libero in het voetbal. De vrije man. Wij kiezen een vrijzinnige positie, staan los van de dog ma's. Wij zijn niet de vrije jon gens die maar wat doen en heel degelijk als het gaat om het werk in de Tweede Kamer. Maar we willen ook wel eens iets zeg gen dat niet zo voor de hand ligt." Voormalig bewindsman Van Boxtel: „Wij zijn niet uitgestre den. Zeker niet. Geen sprake van stoppen. Boris Dittrich is geen fractieleider geworden om het licht uit te doen." GPD door Hans Leber en Lianne Sleufjes Ruim zeven jaar na 'Sre brenica' geeft de Neder landse politiek zichzelf een onvoldoende. De enquête commissie Srebrenica vindt dat kabinet en Kamer in 1993 moésten en kónden weten wat zich in Bosnië afspeelde en wat de gevaren waren voor Dutchbat en de vluchte lingen. Er is gefaald. Bij die kritiek horen vertrouwde personen uit de landspolitiek, zoals toenmalig minister Ter Beek van Defensie, de later overle den PvdA-specialist Maar ten van Traa en de huidige minister van Buitenlandse Zaken De Hoop Seheffer. Het beeld van de enquête commissie is pijnlijk. In het kleine landje Nederland wil de iedereen zo hard dat er iets gebeurde aan de narigheid nog geen 2000 kilometer ver derop, dat het verstand aan de kant werd gezet. Hoewel geen land ter wereld namens de VN naar de ver maledijde moslimenclave Srebrenica wilde, een stadje met 40.000 vluchtelingen in een dal, als 'sitting duck' om geven door Servisch geschut, maakte Nederland geen be zwaar tegen de opdracht. Die werd zelfs al aanvaard vóór dat bekend werd waar de mi litairen heen moesten. Het was de kiem van alle kwaad, zoals commissie voorzitter Bakker het noemt. De ministers Ter Beek en Kooijmans lieten na garan ties te vragen aan de VN, voor het geval het mis mocht gaan De Nederlandse regering vertrouwde ten onrechte op de toegezegde luchtsteun, waarvan zij had kunnen we ten dat die wellicht niet zou komen. En een evacuatie plan, waarbij ook het lot van de bevolking werd meegeno men, is nimmer tevoren ade quaat in elkaar gezet. 'Naïviteit' lijkt de meest toe passelijke term voor de gang van zaken. Nederland wilde graag helpen en de minister van Defensie legde daarom twee belangrijke adviezen naast zich neer die hem ver telden niet met zijn militai ren naar een 'safe area' zoals Srebrenica te gaan. 'De diep te van het kwaad' in de regio werd door de Nederlanders onderschat. Over de rol van Dutchbatzijn Bakker c.s. ook helder. De in dividuele leden van de een heid krijgen een pluim voor hun toegewijde werk, deci ding heeft op meerdere mo menten steken laten vallen. Vooral na de val is te weinig geprobeerd het lot van dé (mannelijke) vluchtelingen te verbeteren. Met een bijna bureaucratisch aandoende maatregel werd na de eerste 5000 mensen niemand mee op de basis toegelaten. Geruchten En de bataljonsleiding had op zijn minst moeten over wegen of er iets kon worden gedaan aan het gescheiden afvoeren van de mannen, na dat gruwelijke berichten en geruchten over hun lot waren doorgesijpeld. De commissie wijkt hiermee af van het Niod, dat 'histo risch onderzoek' naar hetde- bacle verrichtte. Dutchbat valt wél wat te verwijten, vindt de commissie. Dat is hard voor betrokkenen, maar die beschikken ook overeen troostende algemene conclu sie die steeds in het rapport opduikt: Alles wat gebeurde en vooral niet gebeurde na het besluit de militairen weg te sturen, had waarschijnlijk niet tot een andere wending in de geschiedenis geleid. De dood van bijna 8000 vluchte lingen kon Dutchbat niet voorkomen. De wrange waag zal daarom altijd blij ven: Hoe was het gelopen als Dutchbat niét naar Srebre nica was gegaan? GPD Qatar ligt binnen het bereik van 'de Iraakse raketten. Vlak buiten de hoofdstad Doha ligt de cen trale commandopost van de Amerikaanse strijdkrachten en vrijwel iedereen hier is ervan overtuigd dat er op korte ter- mijn oorlog komt. Toch zijn de Qatari's uitermate ontspannen. Niet omdat ze de Amerikanen aardig vinden, maar omdat ze vertrouwen hebben in hun mili taire macht. En omdat ze hen nodig hebben. door Mark van Assen Zo'n dertig kilometer buiten de Qatarese hoofdstad Do ha ligt Al Udeid, een vage vlek tan de snelweg naar Saoedi- Arabië. Tussen de speciaal aan geplante bomen door zijn wat vliegtuigstaarten te zien en een grote bunker. Daarachter strekt zich een enorm complex uit, met duizenden tenten, opslagplaat sen, hangars en bunkers. Er wo nen en werken ongeveer vier duizend Amerikaanse soldaten. Verder komt er niemand in. Al Udeid is geen gewone basis. 'Het is niet alleen als vliegveld van vitaal belang voor Ameri kaanse operaties, maar van hieruit worden, als het zo ver mocht komen, alle oorlogshan delingen in de regio gecoördi neerd. Enige tijd geleden brach ten zelfs vice-president Dick Cheney en minister van Defen sie Donald Rumsfeld een bezoek ïan de troepen, om te laten zien hoe belangrijk de basis is voor de VS. Kortom: als Saddam Hoessein zijn grote vijand hard wil treffen, dan moet hij zijn ra ketten op Al Udeid richten. En Doha, met zijn 600.000 inwo ners, ligt dan akelig dichtbij Mahmoud Ali bin Ali (23) is niet mder de indruk van de oorlogs dreiging. Hij werkt voor een grote bank en gaat iedere dag mbezorgd naar zijn werk. „Wat kan ons nou gebeuren?" zegt hij. ..Die Amerikanen zijn veel te sterk. Als ze aanvallen, dan is liet snel gebeurd. Saddam heeft 'een schijn van kans." Nee, hij is geen vriend van de Amerikanen. Maar zeker ook geen vriend van Saddam Hoes sein. „Het is simpel: hij moet weg en Amerika is de enige die dat voor elkaar kan krijgen." Veel Qatari's denken zoals Mah moud. Ook Nassir bin Abdul lah, die staat te swingen op het Ayyam Wa Layali Wintercarna- val, een groot multi-cultureel festival dat de stad twee weken aandoet. „Ik laat mijn leven niet bepalen door een oorlog die ons toch niet treft", zegt hij. De twee vinden het geen enkel probleem dat de emir de Ameri kanen toestemming heeft gege ven hier hun hoofdkwartier te vestigen. Die heeft niet uit lou ter bezorgdheid voor de veilig heid van de regio, of het welbe vinden van Iraakse volk dit besluit genomen. Qatar is een verschrikkelijk rijk land. Zijn gasvoorraad is de grootste ter wereld en de olie productie bedraagt op dit mo ment 700.000 vaten pei- dag. Het kost evenwel veel geld om de ex port van olie en gas op peil te houden. Qatar kan het wel even op eigen kracht uitzingen, maar voor zekerheid op de lange ter mijn zijn investeerders nodig. „En wat biedt investeerders meer vertrouwen dan de aanwe zigheid van Amerikanen", zegt Hassan Haidar, redactiechef van Al Sharq, de grootste Ara- bischtalige krant van Qatar. „Want ook de VS willen niets liever dan de Golf openhouden voor olie en gas. Dus dat econo mische belang speelt hier heel sterk." Saoedi-Arabië Er is nog een reden voor het war me welkom voor de Amerikaan se troepen: de wat moeizame verhouding met het immense buurland Saoedi-Arabië. „Nog niet zo lang geleden was Qatar niet meer dan een briefje in de zak van de Saoedische minister van Buitenlandse Zaken", zegt Haidar. „Daar werd bepaald wat er hier gebeurde. Dat is nu niet meer zo, maar de Saoedi's staan nog steeds te dringen. On ze emir wil echter koste wat kost onze onafhankelijkheid behou den. Zo is het niet toevallig dat nu bij het carnaval bijna alle na tionaliteiten vertegenwoordigd zijn, behalve de Saoedi's. Het is geen geheim dat Riyad absoluut niet te spreken is over de aanwe zigheid van het Amerikaanse hoofdkwartier in Qatar." Op een ander gebied hebben de Saoedi 's volgens Haidar nog wel een dikke vinger in de pap: het moment van de aanval op Irak. „Na de 15e februari. Want dan is de hadj, de pelgrimstocht naar Mekka afgelopen. Dat was een eis van de Saoedi's." GPD door Ans Bouwmans De komende weken legt George W. Bush zijn zaak tegen Saddam Hoessein - opnieuw - voor aan het Ameri kaanse publiek. Te beginnen vannacht in zijn jaarlijkse 'State of the Union'. Zijn te rugkerend refrein: de VS zullen niet toe staan dat de Iraakse dictator de wereld in gijzeling neemt, Irak heeft massavernieti gingswapens en móet ontwapenen. Oorlog kost veel slachtoffers en geld, ver zwakt de kwakkelende wereldeconomie en kan leiden tot een wereld die nog ge vaarlijker is. Er is veel twijfel over de om vang en het spoedeisende karakter van het gevaar 'Saddam Hoessein', maar nie mand twijfelt eraan dat het president Bush ernst is. Tien Amerikaanse redenen vooreen invasie in Irak. 1Er is geen weg terug. Wie dreigt met oorlog, moet bereid zijn z'n dreigement waar te maken. Supermacht Amerika kan het zich niet veroorloven zo spectaculair af te gaan. Alleen als Sad dam Hoessein in ballingschap gaat of de inspecteurs alsnog naar zijn verborgen 'schatten' leidt, lijkt oorlog af te wenden. Volgens de VS houdt Irak verboden raket ten, VX-zenuwgas en mosterdgas verbor gen, evenals stoffen die ziektes als milt vuur kunnen verwekken. 2. Geloofwaardigheid van de Verenigde Naties. In september vorig jaar zette president Bush de internationale gemeenschap voor het blok. Als de VN geloofwaardig wilden blijven, dan konden ze het 'probleem' Saddam Hoessein niet langer negeren. Na enkele maanden onderhandelen werden de landen in de VN-Veiligheidsraad het eens: Saddam moest ontwapenen en VN- inspecteurs gingen terug naar Irak om daarop toe te zien. Maar de belangrijkste landen in de Veiligheidsraad verschillen van mening over de ernst van het gebrek aan medewerking van Saddam Hoessein én het gewenste tijdpad Vroeg of laat komt de Veiligheidsraad toch voor de vraag te staan wie het geloofwaardigst is: George Bush of Saddam Hoessein. 3. Het morele idee dat het 't goede is. De bevolking in Irak zucht onder een dic tatoriaal bewind en Saddam Hoessein is een niets ontziend monster. Hij gebruikte eind jaren tachtig gifgas tegen zijn eigen Koerdische bevolking, ook al werd dat destijds door de VS als een 'interne' kwes tie gezien. Gewone mensen lijden al meer dan tien jaar onder de terreur van Saddam en de embargo's die Irak zijn opgelegd. Kiezen voor 'containment' betekent ver lenging van dat lijden, klinkt het uit Was hington. President Bush schrijft in het Oval Office aan zijn State of the Union. Zaterdag liet hij al weten dat zijn rede onder meer zal gaan over 'terroristische groepen en misdadige regi mes, die wij moedig tegemoet zullen treden'. foto Eric Draper/RTR 4. Stabiliteit in het Midden-Oosten. Waar de heersende opinie in Europa is dat militaire omverwerping van Saddam Hoesein het Midden-Oosten verder zal destabiliseren, denken de 'haviken' in de Amerikaanse regering daar anders over. De Arabische bevolking zal een invasie zien als een imperialistische daad, inge geven door oliebelangen en bescherming van Israël. Maar achter die problemati sche horizon gloort volgens sommige Amerikaanse bewindslieden een nieuwe Arabische wereld, met meer democrati sche rechten voor het volk en minder on vrede. Reformatie zal leiden tot vermin dering van anti-Amerikaans sentiment en moslimterrorisme, is het idee. 5. Verspreiden van democratie. In dit 'grand design' wordt Irak gezien als democratisch bruggenhoofd. Als voor beeld van hoe het ook kan. 6 .Amerika wordt minder afhankelijk van Saoedi-Arabië. Met Irak als bevriende Amerikaanse natie en olieleverancier, wordt de regering van de VS minder afhankelijk van het onde mocratische Saoedi-Arabië. Na 11 sep tember is Saoedi-Arabië onder vuur komen liggen, als bron van fundamenta listisch moslimterrorisme, vanwege zijn gebrek aan vrijheid en mensenrechten en de corrupte macht van de koninklijke fa milie. 7. Vrede tussen Palestijnen en Israël. De weg naar vrede in Palestina loopt via Bagdad, is de redenering. Als Saddam Hoessein wordt verslagen dan is dat een herbevestiging van Amerika's dominante positie in het Midden-Oosten, en geeft het de VS meer invloed op het vredesproces, en meer kans op een oplossing. Ook komt er dan een eind aan de Iraakse bonussen voor Palestijnen die zelfmoordaanslagen plegen. 8. Olie Irak heeft de op een na grootste oliereser ves in de regio, die nu slechts beperkt aan geboord kunnen worden Amerika heeft daarop zijn oog laten vallen, net als ande re grootmachten. De Amerikaanse rege ring ziet Saddam Hoessein bovendien als een bedreiging voor een ongestoorde olie toevoer uit Saoedi-Arabië, verreweg dé grootste olieproducent. 9. Terrorisme Het verboden arsenaal van Saddam Hoes sein kan in handen gespeeld worden van terreurgroepen als Al QaedaDe kruisver banden tussen tirannen, massavernieti gingswapens en terroristen vormen het grootste gevaar van deze tijd, aldus de Amerikaanse regering. 10. George Bush sr. Saddam Hoessein is 'de man die probeer de mijn vader te vermoorden', zei George Bush vorig jaar september op een spreek beurt in Texas, waarmee hij zijn persoon lijke betrokkenheid liet blijken. GPD WRAK - Twee drijvende bok ken van Van der Tak's Ber gingsmaatschappij hebben het achterschip van het wrak van de Engelse torpedojager Valentine gelicht op de Wes- terschelde nabij Terneuzen. De Valentine zonk in 1940; vandaag wordt geprobeerd ook het voorschip te bergen. PIANO - Heintz Arntz heeft het wereldrecord pianospelen scherper gezet op 233 uur. In die tijd rookte hij 1100 sigaret ten en dronk 120 flesjes cola. HELIKOPTERS - De lucht vaartdienst van de marine krijgt de beschikking over een aantal Sikorsky-55 helikop ters uit de VS. De helikopters worden gebruikt voor red dingswerk op zee en kunna naast de bemanning tien pi sagiers vervoeren. VING ER AFDRUKKEN-Me dewerkers van het Anato misch Instituut van de Rijks universiteit in Leiden ss begonnen de vingerafdruk!» van de Thoolse schooljeugdte verzamelen. Dat gebeurt voor een onderzoek naar de af komst van de Zeeuwse bevol king en de onderlinge samen hang tussen de bewoners van de verschillende eilanden in een ver verleden. Hoofdredactie: A L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000- Fax: (0118)470102 E-mail- redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax (0118)470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)273000 Fax (0113)273030 E-mail redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax (0115)645741 E-mail redtern@pzc nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114)372776 Fax. (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax. (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee. Goes en Hulst: 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tijdens kantooruren zondag van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van 2.00 per maand 20.50 per kwartaal: 55,10 periaar €209,90 Voor toezending per post geldt een toeslag E-mail lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk maandag t/m vri|dag:€ 1.10 zaterdag 1.65 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47 70 65 597 Postbank 35 93 00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen ti|dens kantooruren worden opgevraagd Voor gewone advertenties: Tel: (0118) 484240 Fax:(0118)470100 Voor kleintjes: Tel (0118)484321 Fax:(0118)484370 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wogenerconcorn De aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vod o™* (abonnementen)administratie en om u Ie (laten) Informeren over voor u relevante dienstenenpv ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig gese'cclj®^ derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. at«"w lezersservice. Postbus 3229.4800 MB Breda. Behoort tot UJGQSnGr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4