Nachtje disco zonder wanklank
PZC
Vele verhaallijnen in Flipland
Rotterdamse wijk
herdenkt Ramp
toek schetst nieuwe
ivatersnood in 2013
Zeeuwse R&B-liefhebbers wijken per bus uit naar Nighttown
Pauselijke onderscheiding
Gewonde bij aanrijding
Dronken rit eindigt met brokken
Oost-Souburger krijgt kopstoot
Jonge vernielers aangehouden
Belofte
swb
maandag 27 januari 2003
foor Ron Magnée
MIDDELBURG - „En we gaan
nog niet naar huis. Nog lange
niet. Nog lange niet", galmt het
door de dubbeldekker. De vol
geladen bus met Zeeuwse
R&B-liefhebbers zet zich lang
zaam in beweging. Op naar dis
cotheek Nighttown in Rotter
dam. Daar wordt hun favoriete
muziek nog wel gedraaid.
Zaterdagavond rond de klok
van tienen. Voor het station
van Middelburg ziet het ge
kleurd van de mensen. Zeeuw-
R&B-liefhebbers die zich
hebben aangemeld bij muziek
zender The Box voor een geheel
verzorgde trip naar discotheek
Nighttown in Rotterdam. Or
ganisator John Oliviera, die de
actie op poten heeft gezet, staat
nog snel even de opgetrommel
de media te woord. Hij vindt
'heel slecht' dat er geen
B meer in The Nighttrain
wordt gedraaid. Daarmee wor
den volgens hem grote groepen
muziekliefhebbers tekort ge
daan. „Vijftig procent van de
hitparade bestaat uit R&B",
benadrukt Oliviera.
Ondertussen laten de 75 jonge
ren zich gedwee fouilleren
voordat ze de bus in mogen. De
regels zijn streng. Tijdens de rit
er geen druppel alcohol
worden gedronken. Een twee-
lal ferme jongens van Deltasa-
fe Security moet ervoor zorgen
dat er niets naar binnen wordt
gesmokkeld. Een vijftal
Bacardi Breezers nemen ze in
beslag. Regels zijn regels. Als
iedereen binnen is, blijven zes
jongeren buiten staan. Zij zijn
op de bonnefooi zonder kaartje
naar de bus gekomen en willen
mee. Oliviera is echter onver
biddelijk. De jongeren druipen
weer af.
Op weg
Tegen half elf zet de dubbel
dekker zich in beweging. De
buschauffeur zet de muziek
wat harder. R&B, hoe kan het
ook anders? Oliviera windt
zich op over het feit dat R&B in
In gepaste avondkleding wachten enkele liefhebbers op de bus die hen voor een gratis avondje R&B naar Rotterdam zal brengen.
foto Ruben Oreel
The Nighttrain taboe is: „Het
doet denken aan de fifties toen
Rock 'n' Roll ook in de ban
werd gedaan. Ik vind het sneu
voor de Zeeuwse R&B-liefheb-
bers."
Op dat moment meldt Idzard
(23) uit Middelburg zich bij de
buschauffeur. Hij heeft een cd-
'tje van rapper Redman bij
zich. Of zijn muziek kan wor
den gedraaid. Even later klin
ken de staccato klanken van de
hiphopper door de dubbeldek
ker. „Een paar verpesten het
voor de rest", legt Idzard uit.
„Bovendien, bij café Nationaal
deed zich ook een schietpartij
voor. Die tent is toch ook niet
gesloten? Overal heb je wel rot
te appels. Gasten die met een
pistool op zak uitgaan."
Ondertussen koerst buschauf
feur John Prins de dubbeldek
ker over de mistige A58. Hij is
gepokt en gemazeld in het ver
voeren van discogangers. „El
ke week rijd ik de jongeren van
de Hooizolder naar huis toe",
zegt hij vrolijk. En dat zonder
wanklank. „Ik heb nog nooit
problemen gehad!" Hij weet
ook haarfijn wat R&B is: „Ik
heb een zoon van 17, dus ik
weet ervan. Goede muziek,
maar wel de hele tijd dezelfde
dreun."
Dat vindt Olivier (20) uit Mid
delburg totaal geen probleem.
Hij ging tot voor kort steevast
naar R&B-feesten in The
Nighttrain. Nu is hij naarstig
op zoek naar alternatieven.
„Laatst ging ik naar disco
theek El Toro in Goes", zegt
Olivier. „Maar daar draaien ze
niet constant R&B, maar half-
om-half."
Het is al na twaalven als de
dubbeldekker Rotterdam bin
nenrijdt. De snelste route is
niet voor de bus weggelegd. Tal
van tunnels zijn maar 3,60 me
ter hoog, meldt Prins. Zijn
dubbeldekker is dik vier meter
hoog. Als de neonletters van
Nighttown opdoemen, stijgt er
gejuich op. Prins parkeert de
dubbeldekker pal voor de in
gang. Het overige verkeer is nu
geheel aangewezen op de tram
baan.
Muntje
De bus stroomt leeg, maar niet
voordat de R&B-liefhebbers
een consumptiemuntje krijgen
uitgereikt. „Kan ik daar ook
een dubbele Bacardi voor krij
gen?", informeert een Middel
burgse nog. Een rij van zeker
honderd man staat te wachten
voor de ingang van de poptem
pel. Maar de Zeeuwse delegatie
wandelt ongehinderd naar
binnen.
Binnen in het R&B-paleis is het
een zinderende, swingende,
multiculturele bedoening.
Zwarte, blanke en gele dansfa-
naten laten zien wat hun elas-
tieke benen vermogen. De sfeer
is gemoedelijk, relaxed. Ieder
een ziet er op z'n paasbest uit.
En wanklanken zijn er niet te
bespeuren. De disco heeft drie
zalen met verschillende mu
ziek. In de grote hal is het R&B
wat de klok slaat. In een klei
nere zaal wordt two-step ge
draaid - de hippe, uptempo
pendant van de R&B. In een
derde zaal worden de liefheb
bers van de swingbeat - opzwe
pende dansmuziek - op hun
wenken bediend.
Lennard (19) uit Middelburg
merkt dat zijn geld op is. Bo
vendien is er in de poptempel
geen pinapparaat te bekennen
is. „Ik loop naar buiten, naar de
bank", vertelt hij later. „Nadat
ik tachtig euro heb gepind,
word ik ineens aangesproken
door een Marokkaan Die eist
mijn geld op." Nog voordat hij
kan reageren, komt er hulp uit
onverwachte hoek. „Er staat
ineens een Antilliaan naast me
die zegt" 'Dat doe je toch niet
bij zo'n kleine jongen' en slaat
'm op zijn bek. Die Marokkaan
vlucht daarna een steegje in en
ik kan weer terug naar Night
town."
Daar is de dansvloer al propvol
met dansliefhebbers. Schou
der aan schouder dansen de
R&B-liefhebbers zich soepei
tjes in het zweet. Boven de
dansvloer hangt een groot
scherm waarop berichten wor
den vertoond. Het publiek kan
een sms'je sturen naar een be
paald nummer. Even later wor
den die berichten op het
scherm geprojecteerd.
Het loopt tegen vieren als John
Prins de dubbeldekker weer
voorrijdt. De disco zelf is nog
tot vijf uur open. „Veel te kort",
oordeelt Jeroen (21) als hij bin
nen is gestapt. „Geweldige mu
ziek. Alleen waren de drankjes
best wel prijzig", benadrukt
Serge (16). Zelfs de wc's vond
hij aan de dure kant. „Vijftig
eurocent!" Waarna de ware
Zeeuwse inborst bij hem naar
boven komt: „De eerste keer
heb ik nog betaald. De keren
daarna ben ik gewoon doorge
lopen."
Over de eilandenroute gaat het
vervolgens weer richting het
Zeeuwse. De Lange Jan geeft al
bijna zes uur aan als John Prins
zijn dubbeldekker weer voor
de ingang van het station par
keert. Twee wagens met poli
tieagenten wachten de feest
gangers op. „Heeft burgemees
ter Schouwenaar dit ook gere
geld?", wordt er gesneerd. De
dienders kijken streng toe hoe
de feestgangers stilletjes de
donkere nacht inlopen.
MIDDELBURG - T Jansen uit Middelburg heeft zaterdag de
pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice ontvan
gen. Hij kreeg dit kerkelijk eerbewijs bij gelegenheid van zijn
91ste verjaardag als beloning voor jarenlang vrijwilligers
werk voor de Petrus en Paulus-parochie.
Tot ziekte hem twee jaar geleden noopte met zijn activiteiten
te stoppen, werkte Jansen onder meer mee aan inzamelingac
ties voor Stichting Kerk in Nood/Oostpriesterhulp. Ook be
zorgde hij vele jaren in Middelburg de post van de parochie
Daarnaast maakte hij zich verdienstelijk met vrijwilligers
werk in zorgcentrum Buitenrust, waar hij in een aanleunwo
ning verblijft.
De enkele jaren geleden van Middelburg naar Oud-Gastel
overgeplaatste pastor P de Rooij, met wie Jansen nauw heeft
samengewerkt, speldde de erepenning op. Hij onderstreepte
dat de onderscheiding mag worden beschouwd als een eerbe
toon aan alle vrijwilligers die zich inzetten voor de parochie.
MIDDELHARNIS - Een 24-jarige vrouw uit Den Bommel is
in de nacht van zaterdag op zondag rond half drie gewond ge
raakt bij een aanrijding op de kruising van de Hobbemastraat
met de Koningin Julianaweg in Middelharms. De vrouw was
inzittende van een van de twee auto's die waren betrokken bij
de aanrijding, die het gevolg was van een voorrangsfout. De
gewonde werd met onbekend letsel naar het ziekenhuis in
Dirksland overgebracht. De bestuurster van de andere auto,
een 20-jarige vrouw uit Sommelsdijk, bleek na het ondergaan
van een blaastest alcohol te hebben gedronken. Na de adem
analyse op het politiebureau bleek zij echter net onder de toe
gestane limiet te blazen en kreeg derhalve geen proces-ver
baal.
GOES - In zwaar beschonken toestand heeft een 38-jarige
Goesenaar zaterdagochtend vroeg het bushokje aan de Pa-
tijnweg in zijn woonplaats met zijn auto aan diggelen gere
den. De Goesenaar, die achter het stuur in slaap was gevallen,
was van de klap wel in één keer wakker. Zijn rijbewijs was hij
kwijt en hij heeft een dringende uitnodiging gekregen om bij
de rechter te komen.
VLISSINGEN - Een 23-jarige man uit Oost-Souburg heeft
zaterdagmiddag rond kwart voor twee in een winkel in de
Walstraat te Vlissingen een kopstoot van een onbekende man
gekregen. De Oost-Souburger werd door een man aangespro
ken die hem beschuldigde van het feit dat hij hem zou hebben
geslagen. Vervolgens kwamen er twee andere mannen bij
staan. Een van deze personen pakte de 23-jarige man bij de jas
vast; die rukte zich los maar werd weer beetgepakt. Vervol
gens werd hij weer vastgepakt en kreeg hij een kopstoot. Hier
na gingen de daders er vandoor.
VLISSINGEN - De politie heeft zaterdagnacht rond half vijf
twee Vlissingse jongens van 17 en 18 jaar in Westerzicht in
Vlissingen aangehouden wegens het vernielen van een auto.
De twee hadden de auto met een GFT-container vernield: de
ze stak door het bestuurdersportier naar binnen. Tevens liep
de auto enkele deuken, een kapotte spiegel en ruiten op. Een
derde jongen wist te ontkomen.
wrHarmen van der Werf
EN HAAG - Wat Nederland
tk tegen het water doet, het
lijft altijd kwetsbaar. Het kan
'tergebeuren, een ramp, als de
ivieren grote watermassa's te
«werken krijgen én een
toordwesterstorm de Noordzee
pstuwt. Met grote gevolgen
toor de dichtbevolkte Rand-
3het boek 'Getuige de ramp,
De watersnood 1953 in crisis-
Erspectief' beschrijven hoog
waar bestuurskunde Uri Ro-
tethal en Geesje Saeijs het
Krloop van zo'n ramp. Ze heb
ei ervoor gekozen die te laten
laatsvinden in 2013zestig jaar
3de catastrofe die zuidwest-
herland in 1953 trof.
5grote hoeveelheid rivierwa-
wkangeen kant op. De afvoer
&rzee stokt door springtij en
onn Het is een oorlog op twee
Eten, die wordt verloren, 's
«hts om half twaalf gebeurt
^onvoorstelbare: de dijkring
j Rotterdam begint te scheu-
en breekt door. De kans op
'n watersnood is gering, on
tkennen Rosenthal en Saeijs.
'ir wie had in 1953 verwacht
dijken in Zeeland, West
kant en op de Zuid-Hol-
®dse eilanden op veel plekken
Jouden doorbreken?
l'Getuige de ramp' laten de
Idmjvers een aantal hoofdrol-
*lers van vijftig jaar geleden
Ehet woord. Zij doen dat op
u speelse manier, door een
jflementaire enquête naar de
Np van 1953 te houden In
lelijkheid is die nooit uitge-
jerd. De Communistische Par-
INederland (CPN) drong erop
"t. wat voor andere partijen
tóoende was het idee af te wij-
B-Communisten waren inder-
W paria's.
hebben gereageerd. Zo gaat mi-
nister-president Drees vol in de
verdediging. „Niemand heeft
ons gewaarschuwd en om geld
gevraagd", stelt hij. „En er
wordt nu wel eens vergeten dat
de wederopbouw van ons land
sinds de bevrijding zware finan
ciële lasten met zich brengt. Te
meer omdat de internationale
toestand - de opkomst van com
munistische landen in Oost-Eu
ropa - om de nodige offers
vraagt."
Algera, minister van Verkeer en
Waterstaat, is deemoedig. Hij
trekt het zich aan dat hij eind
1952 nog heeft gezegd dat 'de
zeeweringen in redelijke staat
van onderhoud verkeren'. Tege
lijk erkent hij dat sommige des
kundigen in de jaren daarvoor
hebben gewaarschuwd. 'Wij
hadden dan ook plannen be
raamd, maar de regering is door
de vijand, de zee, overlopen'.
Anno 2003 waarschuwen des
kundigen opnieuw voor een
rampscenario zoals Rosenthal
en Saeijs in het laatste hoofd
stuk van hun boek. de ramp van
2013, beschrijven. De zeespie
gel rijst, Nederland pompt zich
omlaag en de afvoer van de gro
te rivieren vertoont grotere pie
ken door soms overvloedige re
genval.
Allesbepalend
Alleen met technische maatre
gelen, zoals grote gemalen en
stevigere dijken, kunnen deze
sluipende processen volgens de
twee auteurs niet worden opge
lost. In hun visie moet 'maat
schappelijk en politiek' worden
geaccepteerd dat water allesbe
palend is voor de inrichting van
Nederland.
Het verzet tegen de aanwijzing
van overloopgebieden langs de
grote rivieren laat zien dat dit
nog niet helemaal is doorge
drongen. En ook de rijksover
heid lijkt er geen voorrang aan
te geven, ondanks dat het nieu
we waterbeleid met de mond
volop wordt beleden.
In het boek van Rosenthal - cri-
sisdeskundige en VVD-Eerste-
Kamerlid - en Saeijs ontbreekt
die directe kritische noot rich
ting de rijksoverheid. Dat is
jammer, want 'Getuige de ramp'
wil meer zijn dan een gedenk
boek van de ramp van 1953.
Getuige de ramp, De ivatersnood
1953 in crisisperspectief, U. Rosen
thal en G. Saei]s, Crisis Onderzoek
Team, Instituut voor Veiligheids- en
Crisismanagement, Den Haag, uit
gever Kluwer, 19,50 euro, ISBN 90
'13 0009 32.
door Mieke van der Jagt
SINT PHILIPS LAND - Er is al veel ge
schreven over de Ramp en dezer dagen ko
men daar alleen maar publicaties bij. Jan
Kempenaars uit Sint Philipsland heeft dan
ook getwijfeld of hij er een boek aan moest
toevoegen. Gelukkig heeft hij dat gedaan,
want De Ramp op Sint Philipsland, 370 ge
bonden bladzijden met een vracht aan foto
materiaal, is een bijzonder document ge
worden in een vorm en een stijl waarvoor in
de literatuurwetenschap geen naam be
staat. De term raamvertelling komt er nog
het dichtst in de buurt.
Hoewel Jan Kempenaars, die de ramp als
zeventienjarige jongen op een zolder mid
denin de polder van Sint Philipsland mee
maakte, er zelf volop van kan meepraten,
laat hij vooral anderen aan het woord. Zorg
vuldig schetst hij de achtergronden en de
geschiedenis van de mensen, laat hen ver
slag doen over de tijd tussen de middag dat
het bij eb vloed was en de dagen, weken en
maanden daarna, toen ze konden terugke
ren naar het eiland. Alle verhaallijnen, en
het zijn er veel, vormen één brandpunt: die
verschrikkelijke nacht waarin negen Flip-
landers, onder wie de opoe en de oom van
Kempeneers zelf, verdronken.
Borstklopperij komt in het boek van Kem
peneers niet voor. Niemand roept dat hij het
wel zag aankomen. Ook de Fliplanders, van
wie er al veel op bed lagen, werden door het
water verrast. Sommigen, die het water wel
gevaarlijk hoog zagen komen, putten ver
trouwen uit de verhaal van een paar Flip
landers die op een mooie dag, gelegen op de
kruin van de dijk met hun handen in het wa
ter hadden liggen spelen. Maar toen was de
zee spiegelglad en op 31 januari woedde er
een gierende storm die maar niet wilde gaan
liggen. Sint Philipsland werd polder voor
polder door de zee geroofd en inwoners
maakten het, allemaal met hun eigen zorgen
en gevoelens, op verschillende plaatsen
mee.
Opvang
Het is wonderlijk hoe weinig de werkelijk
heid zelfs na vijftig jaar vanuit al die ver
schillende gezichtpunten verschilt. Veel
mensen zagen een muur van water komen
langs de Oostdijk, die stand hield, maar in
de geschatte hoogte van die muur zit maar
een marge van een meter. De ene stond op de
dijk en de ander aan de voet. wat een ver
schil in perceptie verklaart. Veel aandacht
besteden de geïnterviewden ook aan de op
vang in Brabant. Ze waren ingekwartierd
bij gezinnen, woonden bij de nonnetjes in
Ossendrecht, of bleven maar even in de eer
ste opvang in SteenbergenWat opvalt is dat
niemand te beroerd was om van zijn armoe
te delen. Ook niet in Sint Philipsland zelf,
waar de huizen op de Oostdijk redelijk
droog bleven. De mensen die erin woonden,
helemaal niet de rijksten, huisvestten be
rooide dorpsgenoten, deelden wat ze had
den en gaven van het weinige dat ze hadden
van alles weg om hun dorpsgenoten weer op
dreef te helpen. In tegenstelling tot de
slachtoffers, kregen zij geen enkele vergoe
ding uit het rampenfonds.
Gejaagd
Veel verslagen in het boek zijn geschreven in
de wat gejaagde stijl van brieven die slacht
offers naar familie schrijven om te laten we
ten hoe het ze is vergaan. Telkens kom je de
zelfde mensen tegen die zich langs allerlei
lijnen, met uiteenlopende bedoelingen over
het eiland bewogen. Er zijn wonderbaarlij
ke reddingen maar ook negen slachtoffers,
waarover overlevenden zich altijd schuldig
zijn blijven voelen. Ten onrechte, zo blijkt
uit de minitieuze reconstructie van Kempe
neers, die voor het overige voornamelijk
mildheid optekent uit de monden van Flip
landers als het gaat over menselijke tekort
komingen van anderen.
In het boek, uitgegeven door de heemkundi
ge kring Philippuslandt, staan tal van foto's
die nog nooit eerder zijn gepubliceerd. Het
is te koop voor 20 euro.
door Ali Pankow
ROTTERDAM - Er ligt een
Kerkwervesingel die bijna gro
ter is dan het Schouwen-Duive-
landse dorp zelf. Er ligt een
Zierikzeestraat, een Ooster-
lundstraat, een Kortgenestraat,
het Plein 1953 en nog veel meer
namen die herinneren aan de
meest getroffen plaatsen tijdens
de watersnoodramp in Zuid
west-Nederland.
De Rotterdamse wijk Pendrecht
was in wording begin jaren vijf
tig. De straatnamencommissie
was net haar werk begonnen,
schrapte meteen de eerste voor
stellen en besloot uit piëteit met
het rampgebied via straatna
men een relatie te leggen met de
ze nieuwbouwwijk.
De meeste bewoners van Pen
drecht blijken zich bewust van
de herkomst van hun straatna
men „De wijk begint een beetje
te vergrijzen. De meeste mensen
herinneren zich die ramp nog
goed hoor", zegt voorzitter C.
Brand van de Bewonersorgani
satie Pendrecht.
„Zelf was ik vijftien jaar en die
berichten en beelden van die
watersnood zijn me altijd bijge
bleven Later was ik zelf nog ac
tief bij werkzaamheden aan de
Stormvloedkering. Ik voel me
betrokken bij dat gebied", ver
telt hij zaterdagmiddag tijdens
de drukbezochte opening van de
watersnoodtentoonstelling in
wijkcentrum De Middelburgt.
Startsein
Burgemeesters Opstelten van
Rotterdam en Asselbergs van
Schouwen-Duiveland geven
hier met de opening van de ex
positie ook het startsein voor
een gevarieerd thema-pro
gramma ter herdenking van de
Ramp. Veel wijkbewoners tonen
belangstelling De ouderen we
ten nog precies hoe het was: de
hulpverlening ter plekke en de
opvang van die arme mensen die
vrijwel alles kwijt waren. Als
Opstelten door een ongelukkige
verspreking het slachtofferaan
tal vertienvoudigt, gonst het
direct corrigerend door het pu
bliek: „Meer dan achttienhon
derd, dat was al erg genoeg
hoor."
Volgens Opstelten klotste tij
dens de Ramp ook in Rotterdam
op veel plaatsen het water door
de straten, maar er behoefde
niet te worden gerouwd om
slachtoffers. Er was grote be
reidheid voor hylpverlening
aan die veel zwaarder getroffen
gebieden.
Schouwen-Duiveland is er nog
steeds dankbaar voor, bena
drukt burgemeester Asselbergs.
Als blijk daarvan klingelt het
carillon in Zierikzee nog veel
vuldig het liedje: 'Ik zing tot eer
van Rotterdam dat Zierikzee ter
hulpe kwam'. Asselbergs blikt
terug op de verschrikkingen die
de Ramp aanrichtte, maar hij
noemt ook de zekerheid waarin
de jongere generatie kon op
groeien dankzij de Deltawer
ken.
Ook benadrukt hij de vereiste
waakzaamheid in de toekomst
ten aanzien van rijzing van de
zeespiegel en de afvoer van ri
vierwater. Met het citaat uit een
gedicht van Nico Scheepsmaker
geeft Asselbergs de dubbelheid
ten opzichte van het water aan:
'Ik weet dat de zee een godsge
schenk is, maar ik heb het er niet
op begrepen'.
Muurschildering
De initiatiefnemers van de the
ma-weken met tentoonstelling,
film, theater, een excursie naar
Neeltje Jans en een scholenpro
ject zijn locatiemanager Ri
chard van den Berg van wijk
centrum De Middelburgt en Rex
Mundio, een beeldend kunste
naar die onder die artiesten
naam al enkele jaren in Pen
drecht woont. Mundio bracht
op de kale wanden in twee zalen
van het wijkcentrum een fraaie
muurschildering van de Storm
vloedkering aan. Toen werd het
idee geboren ook de bewoners
van Pendrecht mee te laten de
len in de vijftigjarige herden
king van de watersnoodramp.
De Bewonersorganisatie rea
geerde enthousiast, de deelge
meente stelde geld beschikbaar
en de burgemeesters van Rotter
dam en Schouwen-Duiveland
waren bereid de opening te ver
richten.
SIRJANSLAND - 'Belofte pre
diking' is de titel van de lezing
die hervormd predikant D. Gie-
len uit Middelharnis donder
dagavond 30 januari houdt in de
grote zaal van de Hervormde
Kerk in Sirjansland.
Gielen spreekt hier op uitnodi
ging van het Reformatorisch
Contact. Na de pauze is er gele
genheid om met de inleider te
discussiëren. De bijeenkomst
begint om 19.45 uur.
Een van de vele foto's uit het boek van Jan Kempenaars toont hoe hel water heeft toegeslagen in Sint Philipsland.
