Het begon met
de groenteprij zen
PZC
Koken op hoog niveau
Biefstuk uit zee makkelijk te bereiden
m
Consumentenbond
bestaat 50 jaar
W15
Game Boy
Paisley
over
Gegrilde tonijn met ratatouille
Sieraden
online
zaterdag 25 januari 2003
De lancering van de Game
Boy Advance is koud ach
ter de rug, of zijn opvolger dient
zich al aan: de SP. Anderhalf
jaar na dato ziet een variant met
inklapbaar beeldschermpje het
levenslicht. Bovendien is die
opgetuigd met een ingebouwde
schermverlichting en een op
laadbare lithiumbatterij zoals
we die kennen van de mobiele
telefoon. Hiermee kunnen
gamers tien uur (lampje aan)
dan wel achttien uur (lampje
uit) uit de voeten. Vanaf 28
maart is de SP te koop voor 130 a
140 euro.
Het draagbare spelcomputertje
is mooi compact. Hij meet grof
weg acht bij acht centimeter, is
2 1/2 centimeter dik en weegt
anderhalve ons. Het scherm is
zes bij vier centimeter groot. De
stijlvolle console komt in de
winkel in drie metallic uitvoe
ringen: zwart, zilver en blauw.
Verder heeft de Game Boy Ad
vance SP dezelfde mogelijkhe
den als de Advance. Alle reeds
uitgekomen en toekomstige Ad-
vance-spellen passen in het ap
paraat.
Ook is het geschikt voor vrijwel
alle spellen en accessoires die in
het verleden voor de Game Boy-
lijn op de markt zijn gebracht.
Dit jaar komen meer dan zestig
titels uit. waaronder Formula
One (Ubi Soft) en Super Monkey
Ball jr (Infogrames).
De SP is een nieuwe mijlpaal in
de historie van Nintendo Het
geboortejaar van de Game Boy
is 1989. Het begint allemaal met
een grijs 'doosje' met verwissel
bare spelcassettetjes. Zes jaar
later wordt de Game Boy fleuri
ger met onder meer rode en gele
buitenkanten. In 1998 introdu
ceert Nintendo een camera en
printer voor de Game Boy. Bo
vendien krijgt de spelconsole
een kleuren lcd-scherm: de
Game Boy Color. In 2000 ver
koopt Nintendo de honderd mil
joenste Game Boy. De knoppen
van het spelcomputertje verhui
zen naar de zijkanten, met het
scherm in het midden: de Game
Boy Advance.
T Tandaag is het mijn visdag
V jubelt een dame op de radio.
De mijne ook, denk ik handen
wrijvend. Ik heb vanmorgen op
de markt namelijk een paar
prachtige mootjes van mijn fa
voriete vis gescoord. Verse to
nijn: zo makkelijk, zo klaar en
zooo lekker.
Het Nederlands Visbureau wil
ons aan de vis hebben. Dat is
goed voor de vissector en goed
voor ons. Eén tot twee keer per
week een visje op je bord komt je
gezondheid ten goede, heeft on
derzoek onomstotelijk aange
toond. Dat wisten we natuurlijk
allang. Waarom doen we dan
toch zo weinig met vis in ons vis-
rijke landje bij de zee? Drie re
denen zijn daarvoor volgens mij
aan,te voeren. 1onvoldoende
kennis over de bereiding, 2. de
geur staat tegen, 3. gratenvrees.
Instemmend geknik bij min
stens twee van de drie? Dan heb
je zeker nog noqit kennis ge
maakt met de tonijn. Niet die uit
een blikje, maar vérse tonijn. Ik
stel je graag voor aan de bief
stuk van de zee. Geen graten,
super makkelijk klaar te ma
ken, nagenoeg geurloos. En lek
ker! Ik heb er al menig vis-
scepticus mee over de streep ge
trokken. De sappige rode moten
van deze 'vlezigste onder de vis
sen' laten zich bakken als bief
stuk. Even kort in de hete pan,
hooguit anderhalve minuut op
elke kant. Ze moeten van binnen
mooi rosé worden en de kern
mag nog rood blijven. Zc zijn ze
op z'n malst. Beetje zeezout en
peper erover en misschien een
klein sliertje mooie olijfolie.
Bak je tonijn te lang door dan
wordt hij, net als biefstuk, grijs
en droog. Je kunt verse tonijn
zelfs rauw eten maar dan moet
je zeker weten dat je kraakverse
te pakken hebt. Japanners zijn
ergek op. Diegebruiken metna-
me de geelvintonijn voor sushi
(éénhaps rijstbolletjes met
stukjes rauwe vis) en sashimi
(rauwe visplakjes).
Een tonijn in z'n volle glorie zie
je helaas bijna nooit. Deze
prachtige vis, die wordt gevan
gen in de Grote Oceaan en de
Middellandse Zee, kan namelijk
wel drie meter lang worden en
makkelijk 100 kilo wegen. To
nijn is niet goedkoop, reken op
biefstukprijzen.
Hij valt onder de 'gemiddeld
vette' vissoorten en bevat veel
gezonde omega-3 vetzuren; hét
nieuwe toverwoord in de voe
dingsleer.
Puck Kerkhoven
voor 4 personen
4 moten tonijn (ca. 175 gram per stuk)
sap van 1 citroen
olijfolie
1 bosje verse tijm
versgemalen peper
zeezout
1 aubergine in blokjes
1 ui, gesnipperd
1 teen knoflook, fijngehakt
1 rode paprika in blokjes
1 courgette in blokjes
4 tomaten (ontveld en ontpit)
1/2 eetlepel Provengaalse kruiden
1 pak tagliatelle (lintmacaroni)
Vraag de visboer 4 verse tonijnbiefstukjes van 2 a
3 cm dik. Meng citroensap met evenveel olijfolie
en wat versgemalen peper. Leg hierin de tonijn
met een takje tijm. Af en toe omkeren. Bestrooi
aubergineblokjes met zout. Laat ze in een vergiet
ca. 15 minuten uitlekken en dep ze droog met keu
kenpapier. Bak in een scheutje olijfolie de ui gla
zig. Voeg knoflook, paprika, courgette en auber
gine toe. Bak ca. 5 minuten en voeg tomaten en een
half glaasje water toe Bestrooi met peper, zout en
Provengaalse kruiden en laat 15 minuten stoven
op klein pitje, deksel schuin op de pan. Kook de
tagliatelle beetgaar (zie verpakking).
Dep de tonijnbiefstukjes droog. Laat de grillpan
gloeiend heet worden en grill de tonijn 1 1/2 mi
nuut aan elke kant. In een droge, hete tefalpan
lukt het ook. Strooi er vooraf wat zout in tegen
aanbakken. Schik tagliatelle en groentemix op
warme borden, leg de gegrilde tonijn er bovenop.
Bestrooi die met wat zout (liefst grof zeezout) en
decoreer met een takje tijm.
Kab'
"Afliet
Vishandelaar Bond: „Verse tonijn? Zo genoeg,
mevrouw.
foto Karei de Vos
Eens in de tien jaar duikt het
weer op: het Paisley pa
troon. De naam doet niet altijd
een belletje rinkelen, maar het
motiefje is overbekend. Begon
nen als oosters vruchtbaar
heidssymbool werd het drup
peltjesdesign in 1802 in Paisley
(Schotland) op shawls gedrukt.
Al geruime tijd is het trendy pa
troontje op zowel kledingstuk
ken als accessoires te vinden.
Alhoewel jarenlang uit de mode
geweest, is het deze winter en
komende zomer weer volop te
vinden. Op dassen, blouses, pet
ten, jassen, broeken en zelfs op
pakken komt het kronkeltje te
rug. Het Paisley-tekentje past
in de trend van etnische kle-
dinginvloeden en in de lijn van
dessins.
Gek op gemak, sieraden en
verre landen? Dan is de site
www.apartesieraden.nl een be
zoekje waard. Hier zijn tiental
len sieraden uiteenlopend van
armbanden, ringen, oorbellen,
broches, hangers en colliers te
vinden.
Alle stukken zijn handgemaakt
door zilver- en goudsmeden uit
verschillende landen en zijn
daardoor stuk voor stuk uniek.
Het zilver is in Nederland ge
merkt, het goud is verguld. Be
stellen kan door geld overma
ken naar het banknummer op de
site onder vermelding van het
artikelnummer. De levertijd is
dan gemiddeld vijf werkdagen
De prijzen lopen uiteen van 15
tot 350 euro. Het bedrijf kent
een 100% 'niet-goed-geld-te-
rug-garantie'. Kleine waar
schuwing op de site van Papa-
relle BV: 'We doen alles om jou,
als klant, tevreden te stellen.
Waar echter gehakt wordt, val
len spaanders'.
we directeur Felix Cohen in
1999 richtte de bond zich meer
op individuele hulp aan consu
menten. Ook kwam de Consu
mentengids in de losse verkoop.
De testen en onderzoeken gin
gen onverminderd door. Met
uitgebreide onderzoeken toon
de de bond aan dat kappers en
horeca hun prijzen flink hadden
verhoogd tijdens de invoering
van de euro. Ook werd duidelijk
dat de consumenten nog geen
voordeel hebben gehad van alle
geliberaliseerde diensten. „Er
zijn weliswaar meer taxi's geko
men, maar de klant moet nog
steeds instappen in de voorste
wagen uit de rij", klaagde be
leidsmaker Wibo Koole van de
Consumentenbond in 2002.
Terugblikkend op de afgelopen
vijftig jaar, concludeert de bond
dezer dagen in een jubileum
boek dat er eigenlij k mets is ver
anderd. In grote lijnen gelden de
ideeën van de oprichters Bui
tendijk en Van Benthem nog
altijd: „De consument inlichtin
gen verschaffen over de kwali
teiten en prijzen van goederen
en diensten door middel van de
uitgave van een Kopersgids"
Oud-directeur Dick Westendorp tijdens een telefoonactie in 1985.
Op 1 mei vorig jaar namen Ferdie
Dolk en Mirjam Joziasse Het
Groot Paradijs over van Ron en Els
Henderikse. De overgang van Dom
burg naar Middelburg was groot en
ook voor de vaste gasten zal het even
wennen zijn geweest. Ferdie Dolk
heeft een heel eigen kookstijl, maar
met Ron Henderikse heeft hij de hang
naar perfectie en de eerbied voor het
product gemeen.
Koken op hoog niveau vraagt om top
producten en de patron-cuisimer van
Het Groot Paradijs besteedt daar da
gelijks veel tijd aan. De gasten ver
wachten heel veel van een zaak met
een Michelinster en dan is de prijs niet
nummer een. Ook dat was even wen
nen want in Domburg lag dat heel an
ders. In den Walchersen Dolphyn be
stond feitelijk uit twee restaurants,
de brasserie voor de prijsbewuste toe
risten en het specialiteitenrestaurant
waar fijnproevers kwamen voor de
verfijnde gerechten waar de chef-kok
zijn hele hart in legde. Nu, in het onte
genzeggelijk mooiste restaurant van
Walcheren, kan hij zijn ambities
waarmaken.
Mirjam Joziasse heb ik leren kennen
als een gastvrouw uit duizenden en
Joey Soplantila, haar rechterhand, is
eveneens een oude bekende, als enige
is hij na de overname gebleven. Het
voorproefje dat zij serveren weerspie
gelt de stijl van de keuken, gebaseerd
op het kunstig harmoniëren van sma
ken: een gefrituurd oestertje in knap
perig jasje op een bedje van bloem
koolmousse, een geurig soepje van
pastinaak met stukjes kalfswang en
een tartaartje van rundvlees met truf-
felnat en een flintertje Parmezaanse
kaas. De daarop volgende amuse is
van verrassende eenvoud: een car
paccio van dun uitgesneden reerug is
verrijkt met croutons van gebakken
bloedworst en wat kweeperenmous-
se, een mooi bordje in rode kleurto
nen.
Het voorgerecht van dit lunchmenu,
dun gesneden, in olijfolie gemari
neerde coquilles op een ondergrondje
van ganzenlever en met in het midden
een even gegrilde coquille, zodat de
top licht gecaramelliseerd is, staat op
de kaart voor €23,-. De gastvrouw-
schaaft er nog wat verse wintertruffel
over. Een paradijselijk gerecht en een
voorbeeld van het gebruik van top
producten: de coquilles zijn niet met
netten gevist maar van de zeebodem
geraapt door duikers.
Sommelier Kees van den Driest, mee
gekomen uit Domburg, schenkt er een
Pinot Blanc van Schoffit bij die een
Het Groot Paradijs
Damplein 13
4331 GC Middelburg
Tel. 0118-651200
Fax.0118-651221
Gesloten op zondag en maandag
Keuken open dinsdag t/m vrijdag van
12.00 tot 14.00 uur en van 18.00 tot
21.00 uur en op zaterdag van 18.00 tot
21.00 uur
Creditcards: Visa, Amex, Eurocard en
Diners Club
Kinderen: aangepaste porties of naar
wens
Vegetarisch: alle menu's kunnen ook
vegetarisch
Rolstoel: moeilijk door trapjes
Roken: toegestaan, maar pijp alleen
in aperitiefruimte
licht zoetje heeft en een klein percen
tage Auxerrois. Het hoofdgerecht,
een mooie witte, vlezige rogvleugel op
spinazie en toegedekt met zilte Stel-
lendamse garnaaltj es die licht zij n ge
parfumeerd met sherry, staat niet op
de kaart Het lunchmenu wisselt da
gelijks en dit is een verrassing van de
visboer.
De Coteaux de Languedoc, gemaakt
van de Viognierdruif en de regionale
rassen Marsanne en Roussanne past
er met al zijn geurigheid perfect bij.
Het dessert bestaat uit een bavarois
op basis van amandelen met Cognac
ijs. Ook het ijs, altijd vier soorten,
waaronder een sorbet, komt uit eigen
keuken. De wijn bij het toetje is een
Vouvray demi-sec.
De kaart is niet uitgebreid: zes voor
gerechten en vijf hoofdgerechten,
waarvan het goedkoopste de Droog-
gebakken kabeljauw met ravioli van
slakjes, aardappel en knoflook, vlees
jus met oude Aceto Balsamico en
kruidenolie (€30,-) is en het duurste
de Gegrilde zeetongfilet met een fri-
cassée van kreeft op gekonfijte witlof
met gember en limoen, jus van bouil
labaisse en makreelsabayon (€38,-).
Vijfennegentigprocent van de gasten
kiest voor één van de menu's: Para
dijs' Proeverij Menu van 7 gangen
voor €85,- en inclusief wijnen
€120,-, het 4-gangen Keukenmenu
voor €60,-, het 5-gangen Paradijs
Menu voor €70,- of het 3-gangen Pa
radijs Lunch Menu, zoals ik vandaag
letterlijk heb 'genoten' voor €42,50.
Bij elk gerecht of menu schenkt de
sommelier desgewenst een passende
wijn voor €7,- per glas. De huiswijn is
€4,-.
Rien van Reems
Een vergelijkende test
van zes merken lucifers.
Hoeveel zitten er in een
doosje, breken de koppen
snel af? Dat was de allereer
ste test die de Consumenten
bond deed.
Het was voorjaar 1953 en de
bond telde 141 leden. Hoe
wel de welvaart was toegeno
men, bleven consumenten on
derdanig tegenover fabrikanten
en verkopers. Hoogste tijd voor
een consumentenorganisatie
die de producten, diensten en
machtposities van fabrikanten
en leveranciers aan een kriti
sche blik onderwierp, vonden
enkele heren.
Initiatiefnemer was de ambte
naar Bartholomeus Buitendijk,
die tijdens zijn werk voor het
ministerie van Landbouw had
ontdekt dat de groenteprijzen te
hoog waren. Samen met oud
collega Johannes van Benthem
richtte hij op 14 januari 1953 de
Consumentenbond op.
Ze kwamen al binnen drie
maanden met de eerste gesten
cilde Consumentengids. Veel
geld voor de testen was er niet.
De bestuursleden telden bij
voorbeeld zelf of er inderdaad
honderd velletjes zaten in bloc
notes. Ze schreven studies over
de vraag of de melkboer ook aan
de deur moet komen op de zesde
verdieping van flats.
Doorbraak
De grote doorbraak kwam in
1962, toen een rookmachine si
garetten testte. Lexington-si-
garetten bleken het hoogste ni
cotinegehalte te hebben. De test
kreeg erg veel aandacht, want in
die tijd legden Engelse artsen
voor het eerst een duidelijk ver
band tussen longkanker en ro
ken.
De verkoop van Lexington-si-
garetten verminderde sterk. De
importeur begon een rechts
zaak, omdat de rookmachine de
sigaretten te ver zou hebben op
gerookt Daardoor zou er meer
nicotine zijn wij gekomen dan
rokers in de praktijk inhaleren.
De rechter gaf de importeur ge
lijk en Consumentenbond
voorzitter Buitendijk plaatste
een rectificatie. Consumenten
vonden de test echter prachtig:
20.000 nieuwe leden meldden
zich aan.
De binnenstromende contribu
tie stelde de Consumentenbond
niet alleen in staat meer te tes
ten, maar ook om professioneler
te opereren. De vrijwilligers
kregen hulp van vaste werkne
mers. Met staatssecretarissen
en ministers werd overlegd over
de prijs van postzegels of de
openingstijden van winkels. Be
drijven werden benaderd om
hun algemene voorwaarden aan
te passen. Acties werden ge
voerd om slechte besluiten te
bestrijden. Zo verzamelde de
bond in 1974 55.000 handteke
ningen om de koopavond in
Amsterdam te behouden.
Een van de studenten die na de
sigarettentest meehielp om alle
nieuwe leden in te schrijven,
was Dick Westendorp. Hij was
bij de bond blijven werken en
trad in 1982 aan als directeur.
Westendorp gaf de bond een
sterk eigen gezicht, onder meer
door vele tv-optredens. De bond
groeide naar 640.000 leden en
betrok een groot nieuw kantoor
in Den Haag.
Westendorp en zijn organisatie
werden eind jaren negentig ech
ter zwaar op de proef gesteld. De
ledengroei stokte en de overheid
schrapte de jaarlijkse subsidie
van vijf miljoen gulden. De
bond belandde in de rode cij
fers: 47 van de ruim 200 banen
verdwenen.
De stagnerende ledengroei
kwam volgens de bond door de
tendens dat mensen zich minder
snel aan organisaties binden.
Daar werd wat op gevonden.
Met het aantreden van de nieu-
Mevrouw Veenhoven (eerste hoofdredacteur), oprichters Buiten
dijk en Thorenaar en secretaris Van Benthem van de consumenten
bond. foto ANP
