Paradijselijk oord voor kind
Waarschuwen voor het water
PZC
Van Liere wil actie
voor aankoop pont
REQUIEM 1953
12
Terneuzense
school schenkt
extra aandacht
aan bollebozen
Nieuwe eenheid
faunabeheer
opgericht
Jongeren uit Stavenisse
interviewen getuigen
watersnoodramp '53
woensdag 22 januari 2003
door Harold de Puysseleijr
TERNEUZEN - Stedelijke
scholengemeenschap De Rede
in Terneuzcn schenkt met in
gang van het nieuwe schooljaar
extra aandacht aan hoogbe
gaafde leerlingen. Omdat deze
kinderen op de basisschool
nooit moeite hebben moeten
doen, kunnen ze in het voortge
zet onderwijs voor problemen
komen te staan, met vroegtijdig
schoolverlaten in het ergste ge
val als gevolg.
De Rede laat alle ruim honderd
brugklasleerlingen van de afde
lingen gymnasium, havo/vwo
en vmbo/havo aan het begin van
het nieuwe schooljaar een test
doen om vast te stellen welke
leerlingen meer- of hoogbe
gaafd zijn. Dat zijn kinderen
met een IQ van boven de 130
„Die kinderen hebben zich op
de basisschool nooit in moeten
spannen Sommigen hebben
daar zelfs een klas overgesla
gen. Het ontbreekt die kinderen
echter aan de juiste leerstrate
gie. Ze hebben nooit geleerd
dingen te memoriseren of te
plannen, want alles ging toch
vanzelf", aldus conrector J. Be
gijn.
Omdat hoogbegaafde leerlin
gen niet veel tijd nodig hebben
om de uitleg van de leerkracht te
snappen, lopen ze de kans zich
te gaan vervelen. Dat kan onge
wenst gedrag, demotivatie en
onderprestatie tot gevolg heb
ben. Na de selectie krijgt de -
kleine - groep hoogbegaafden
op De Rede de kans om zich bin
nen het bestaande lesrooster be
zig te houden met vakken als fi
losofie, Spaans, Culturele en
Kunstzinnige Vorming, het ma
ken van een website of andere
projecten. Begijn verwacht dat
het om niet meer dan een hand
vol leerlingen gaat.
De extra begeleiding werkt vol
gens het principe van het 'draai-
deurmodel', legt hij uit. „Zodra
die leerlingen de basisstof voor
een bepaalde vak hebben door
gewerkt, verlaten ze op vooraf
afgesproken momenten de klas
om aan het project te werkenZo
kunnen ze samen bij elkaar het
vuur brandend houden."
door Henk Postma
Hel is al uit vele onderzoeken geble
ken. Het Zeeuwse basisonderwijs
staat op hoog niveau. Dat is nu ook tot
uiting gekomen bij de uitreiking van de
Nationale Onderwijsprijzen. Maar
liefst twee Zeeuwse scholen, één op het
platteland en één in de stad, stonden
maandagavond in Utrecht vooraan bij
de uitreiking van de prijzen. Basis
school Schuttevaer uit Hansweert
kreeg de hoofdprijs. De school ontwik
kelde een voorbeeldig systeem voor on
derwijs dat elk kind afzonderlijk recht
doet. En de Vlissingse basisschool De
Wissel won de extra prijs voor het beste
veiligheidsproject: kinderen leren hoe
je de ander in z'n waarde laat.
Al enkele jaren spant de provinciale
welzijnsorganisatie Scoop zich in om
Zeeland op de kaart te krijgen als para
dijselijk oord voor opgroeiende kinde
ren „Wie kinderen zo goed mogelijk wil
opvoeden, moet in Zeeland komen wo
nen". riep de toenmalige Scoop-woord-
voerder Henk Geelen twee en half jaar
geleden al. Volgens hem biedt Zeeland
zowel ouders als leerkrachten de beste
mogelijkheden om kinderen zo goed
mogelijk naar volwassenheid te leiden.
Op het vlak van onderwijskwaliteit
scoort Zeeland bovengemiddeld Dat
blijkt uit elk nieuw onderzoek. Wacht
lijsten voor kinderdagverblijven en
peuterspeelzalen zijn hier korter en de
jeugd criminaliteitscijfers lager dan el
ders. En alsof dat nog niet genoeg was,
slaagde Scoop er samen met de Zeeuw
se onderwijsbegeleidingsdienst RPCZ
in om enkele miljoenen euro's extra
rijksgeld binnen te halen voor ambiti
euze projecten die het onderwijskli
maat nog aangenamer moeten maken:
samenwerking tussen scholen en hulp
verleners als maatschappelijk werkers,
artsen, politieagenten, verankerd in
'buurtnetwerken' en 'zorgplatforms'
Wat daar allemaal van terecht komt,
moet nog blijken. Maar ondertussen
zijn er op Zeeuwse scholen zelf ook ini-
Nellie Schipper en Addie Stuck (rechts) tussen leerlingen basisschool Schuttevaer met hun onderwijsprijs.
foto Willem Mieras
tiatieven die landelijk tot de verbeel
ding spreken. Van de drie nationale
hoofdprijzen voor basisscholen die het
creatiefst verbeteringen hebben door
gevoerd, kwamen er maandagavond
twee in Zeeland terecht. De rooms-ka-
tholieke Basisschool Schuttevaer in
Hansweert dankt de Nationale onder
wijsprijs aan de ontwikkeling van een
systeem, dat leerkrachten en kleuters
in staat stelt samen de vorderingen op
school te bespreken en voor elk kind af
zonderlijk hiaten in het leerproces op te
sporen en te verhelpen.
Kleurkaart
De methode blijkt zo succesvol dat ze
stap voor stap ook in de hogere klassen
zal worden ingevoerd. Onderwijzeres
Addy Stuck die al 24 jaar op de Hans-
weertse dorpsschool werkt, heeft het
allemaal bedacht. Samen met onder-
wijs-assistente Nelly Schipper bracht
ze de ideeën in praktijk. Er wordt ge
werkt met een leerlingenvolgsysteem
dat meteen aangeeft wanneer een kind
op een bepaald terrein achter dreigt te
geraken. Via een kleurkaart wordt zo'n
kind dan naar een speelhoek verwezen.
Er zijn veertien van die hoeken, elk met
een andere kleur. Zo is er een poppen-
hoek waar kinderen spelenderwijs aan
hun sociaal-emotionele ontwikkeling
kunnen werken. En zo is er ook een
blokkenhoek, een luisterhoek, een lees
hoek, een computerhoek, en zijn er hoe
ken voor activiteiten als rekenen, con
structie en spelen met kleur- en vorm.
Kinderen kunnen daar op zelfgekozen
tijdstippen zelfstandig aan de eigen
ontwikkeling werken. De aanpak werd
uit nood geboren „Aan het eind van het
jaar heb je meer dan veertig kleuters in
de klas. Je kon die niet allemaal vol
doende aandacht geven", zegt Addy
Stuck. Dus bedacht ze een oplossing.
Kinderen varen er wei bijen doordat ze
zelfstandig werken heeft de leerkracht
veel meer de handen vrij.
De protestants-christelijke basisschool
De Wissel in Vlissingen baarde lande
lijk opzien met een project rond het hot-
item veiligheid. Inhakend op de leefstijl
van de jeugd werd een methode ontwik
keld om sociale vaardigheden van kin
deren te bevorderen. Om daar nog meer
inhoud aan te geven, zet de school zoge
heten sociokampen op touw waarin de
leerlingen samenwerken, zowel bij
spelletjes als bij het verrichten van
huishoudelijke taken als bij het eten
klaarmaken. Dat leidt tot saamhorig
heid en wederzijds respect.
De twee Zeeuwse initiatieven scoorden
bij de jury van de Nationale Onderwijs
prijs het hoogst, omdat ze methodes op
leverden die goed bruikbaar zijn en ook
op andere scholen snel en gemakkelijk
kunnen worden ingevoerd. Ook speelde
mee dat ze uitmunten in creativiteit. Ze
laten zien dat je het onderwijs drastisch
kan verbeteren zonder dat daar extra
geld voor nodig is. Wij Zeeuwen zijn
zuinig. En zelfs het onderwijs vaart
daar wel bij.
door Conny van Gremberghe
SLUIS - Zeeland moet op zijn
minst één van de oude PSD-bo-
ten behouden. Verkoopt de pro
vincie alle veerboten, dan ver
liest de provincie een stuk
cultuur-historie dat makkelijk
behouden had kunnen worden.
Dit stelt C. van Liere, voorzitter
van de stichting Fiets een rondje
met een pontje.
Van Liere vindt dat Zeeuwse in
stellingen, bedrijven en parti
culieren er goed aan doen om nu
met initiatieven te komen ge
richt op het behouden van één
van de schuiten. Lukt dit, dan is
Van Lieres stichting bereid om -
zeker in de zomermaanden - de
pont in te zetten op één of meer
van zeventien veerbootverbin
dingen die 'Fiets een rondje' nu
al in stand houdt. „We zouden
een pont kunnen inzetten op het
traject Kruiningen-Perkpolder,
waarmee Zeeland er in één keer
een toeristische route bijkrijgt,
we zouden vaartochten over de
Westerschei de kunnen houden,
dan heb je het vooral over de zo
mer. In andere jaargetijden zijn
er ook mogelijkheden voorhan
den om de pont te gebruiken.
Voor ontvangsten, voor exposi
ties en noem maar op. Als stich
ting zouden wij in de exploitatie
van het geheel best kunnen par
ticiperen", zegt Van Liere.
De burgemeester van Noord-
Beveland en oud-raadsvoorzit
ter van Sluis-Aardenburg heeft
zijn hoop nu gevestigd op de op
richting van een stichting die
middelen bijeen wil brengen om
één van de PSD-boten aan te
schaffen. Mocht zo'n club van
de grond komen - en in West-
Zeeuws-Vlaanderen lijken
daartoe de eerste stappen gezet
te zijn - dan zal Van Liere daar
voor best bestuurlijk actief wil
len zijn.
Portemonnee
Sluissenaar Carlo van de Pias-
se heeft de voorbije weken in
West-Zeeuws-Vlaanderen
voorzichtigjes gepeild of bedrij
ven, instellingen en particulie
ren bereid zijn om de portemon
nee te trekken voor het behoud
van één van de PSD-ponten
„Die bereidheid is er. Zelf ben ik
bereid om zo duizend amj
lappen voor dat doel.
vijfhonderd andere n®J
kunnen vinden die dat ookjj.
len, dan komen we al eenH
eind in de richting. Zelfva
best als aanjager voor «a
stichting willen funetioneS
maar we zullen andere rnèj
moeten vinden die deze h
willen trekken", zegt Van 4
Plasse.
De Sluissenaar heeft inmiddeli
contact gehad met gedeputeer
de Jaap Hennekeij, maar®
gaat er vanuit dat de schuit^
gewoon verkocht zullen wer
den. In politieke knng lood
men niet zo hard voor het bj,
houd van een stuk maritiea
geschiedenis. Tot nu toe vJ
alleen Rinus Stoffels van dj
Partij voor Zeeland dat eénia
de schuiten als museumstuk^
waard moest blijven. Ookophd
plan van de Vhssingense
tuurambtenaar Leon Riekd
om de Willem Alexander vd
culturele activiteiten reageei
de Zeeuwse samenleving uite-
mate matjes. „Endatisspijtrt
vinden Van Liere en Van dl
Plasse, „want zijn de veerted
eenmaal weg, dan komen i
nooit meer terug."
Tentoonstelling
watersnoodramp
BIERVLIET - De Stichtingfc-
houd Monumenten Bienbd
houdt van 31 januari tot en na
3 februari een aantal activito-
ten rond de herdenking Yaidj
Watersnoodramp.
In het dorpshuis in Biervüa
wordt een thematentoonsüj
ling ingericht. Zaterdagmida
3 februari is er een video-pro
sentatie met beelden van hd
rampgebied Daarnaast koraq
Geert Haak-Van der Sluijsa
Marie-Louise Goossens-\w
straete aan het woord. Laa®
genoemde vertelt over h;
levenissen in Hoofdplaat,ws
de zeedijk doorbrak Paul Col
standse vertelt over zijn en
ringen in Zierikzee. Bressiaaj
der Jaap Boekhout behandelt!
zeeweringen van vijftigjaard
leden. De tentoonstelling is
opend van 14.00 tot 17.0'
Van de vijftien hoogste
hoogwaterstanden die in
de 20e eeuw bij Vlissingen
optraden, vielen er zes in
de periode 1990-2000. De
afgelopen vijftig jaar zijn
de hoogwaters volgens de
getijtafel met 45 centime
ter gestegen, een gevolg
van de zeespiegelrijzing
Vorige eeuw werd het
alarmpeil van 3.70 m bo
ven NAP in Vlissingen
vijftien keer overschre
den, het laatst in januari
1995.
MIDDELBURG - In Zeeland
opereert vanaf vandaag een
Faunabeheereenheid. Die vloeit
voort uit de nieuwe Flora- en
Faunawet.
Landbouw, jagers, grondbezit
ters en natuurbeheerders heb
ben zitting in de FBE, die wordt
voorgezeten door het CDA-Sta-
tenlid J. Ramondt. Hij wordt ge
acht onafhankelijk voorzitter te
zijn.
Aanvankelijk was het de bedoe
ling dat de drie grote natuurbe-
herende organisaties - Het
Zeeuwse Landschap, Natuur
monumenten en Staatsbosbe
heer-elk een zetel konden inne
men. Na protesten van met
name de jagers, is dat terugge
bracht tot één volwaardige plek
en twee adviseursstoelenDaar
door zijn de boeren, grondbezit
ters en jagers in de Faunabe
heereenheid verzekerd van een
meerderheid
Ontheffingen
Taak van de FBE is te zorgen
voor een verantwoord beheer
van de fauna in Zeeland, mede
gericht op het voorkomen van
schade of overlast aan gewas
sen. Het behandelen van ont
heffingen voor het doden van
dieren is een belangrijke taak.
Ook moet de FBE een provin
ciaal faunabeheerplan opstel
len.
Voor de FBE wordt een stichting
opgericht De acte wordt
vandaag ondertekend door de
vertegenwoordigers van de Zui
delijke Land- en Tuinbouw
Organisatie, de Koninklijke Ne
derlandse Jagersvereniging,
de Federatie Particulier
Grondbezit en de terreinbehe
rende organisaties Staatsbos
beheer zal hun ene zetel inne-
Advertentie
door Rolf Bosboom
STAVENISSE - De Stichting
Actief Stavenisse houdt een
aantal activiteiten rondom de
herdenking van de watersnood
ramp van 1953. Op zaterdag
avond 31 januari wordt in het
dorpshuis De Stove het eerste
exemplaar van het herden
kingsboek Stavenisse vertelt
overhandigd aan burgemeester
W. Nuis van Tholen.
De overhandiging is om zeven
uur. Het boek bevat interviews
die jongeren met overlevenden
van de watersnoodramp hebben
gehouden.
Na de overhandiging wordt een
herdenkingstentoonstelling ge
opend. De expositie toont veel
foto's en materialen van de
hulpverlening en de wederop
bouw.
Ook de film Stavenisse aan de
zee ontrukt, waarin beelden ge
maakt direct na de ramp, de
hulpverlening en de wederop
bouw van het dorp, is te zien in
de Stove.
De lokale basisscholen hebben
een gedeelte ingericht mensa
ningen. De tentoonstelling**
en met zaterdag 8 februari
zien.
In samenwerkingsverbandi
het WatersnoodmuseurainCi
werkerk, is er van 3 tot en a
februari gratis vervoer perl
en boot naar het museum!
bus vertrekt dagelijks om 11
uur vanaf het havenplats
Stavenisse naar de haven i
Sint-Annaland. Een pas
gierssehip vaart vervolg!
naar Zierikzee, waar een li
gereed staat voor het li
deel van de reis naar Ouw
kerk.
Route
Vanaf 31 januari is ereeni^
door Stavenisse uitgezet lan
twaalf locaties die eenbelai
rijke rol hebben gespeeld bi)
watersnoodramp en de wede?
opbouw.
De routekaarten zijn verkrij
baar bij de tentoonstelling
nadien, tot en met 20 septa
ber, in café Handel en Scha
vaart aan de Haven in Stave®
(Advertentie
Douwe Eisenga
zeeuws philharmonisch koor
het zeeuws orkest
o.i.ï. Joan Berkhemer
m.m.v. Simone Veder (aio
d0 30 jan 120ul51 première /Concert- «SebOMU^MiddenugC
vr 31 lan 120u15 Nieuwe Kerk Zierikzee (0118) 659 659
za 1 febr 20u151 St. Bartolomeuskcrk Zevenberqen(09M) 33 000
zo 2 febr 15u00 Scheldetheater Terneuzen (01ft) 695 555
do 6 febr 20u15 Laurenskerk Rotterdam (010) 41314fi9.4g2
vr 7 febr 20u151 St. Jacobskerk Vbssiiweni (0118) 41 66 62
za 8 febr 120u151 Grote Kerk Goes (0118) 6S9 659
door Rinus Antonisse
DEN HAAG - Voor wie het even
vergeten is: de feiten tonen aan
dat de zee nooit slaapt. De me
dewerkers van de Stormvloed
waarschuwingsdienst (afgekort
SVSD, naar de oude naam
Storm Vloed Sein Dienst) weten
er alles van. De dienst komt in
actie als er een stormvloed
dreigt langs de Nederlandse
kust. In het waarschuwingsbu-
reau bij het Rijksinstituut voor
Kust en Zee in Den Haag wordt
niet continu de ontwikkeling
van de waterstanden gevolgd,
wel wordt elke dag naar de
weersontwikkelingen gekeken.
Het KNMI in De Bilt houdt de
waterstandsontwikkeling wel
dag en nacht in de gaten. Elke
drie uur produceert het insti
tuut een waterstandsverwach
ting. waarbij 48 uur vooruit
wordt gekeken. Bij de meeste
hoogwaters is er niets aan de
hand en volgt de zee keurig de
voorspellingen van de getijta
fel. De SVSD wordt dan niet in
gelicht. De dienst komt pas echt
op stoom als er waterstanden
hoger dan 2.80 m boven NAP
(Vlissingen) verwacht worden.
„Je gaat dan nog meer naar het
water kijken en je meer verdie
pen in de ontwikkelingen. Er
wordt dan veel overleg gepleegd
met onze collega's van het
KNMI. Als het gaat over de wa
terstandsverwachtingen voor
Vlissingen en Roompot-buiten -
de zeekant van de Oosterschel-
dekering - dan stemmen we deze
af met het Hydro-Meteocen-
trum in Middelburg", zegt Jan
Kroos, hoofd van de SVSD Als
er een waterstand boven 3.10 m
bij Vlissingen verwacht wordt,
dan geven we een voorwaar
schuwing uit aan verschillende
instanties, ook in Vlaanderen
Komt de verwachting hoger dan
3.30 m, dan gaat er een waar
De vloedplanken hielden op 3 januari 1976 Kruispolderhaven droog.
schuwing uit. De berichtenka-
mer wordt dan doorlopend be
zet gehouden Als verwacht
wordt dat het water een stand
van 3.70 m bij Vlissingen zal be
reiken, dan gaat een alarmering
uit en adviseren wij dijkbewa
king
Coördinator Erland Bakker
geeft aan dat de SVSD de waar
schuwing zo tijdig mogelijk ver
strekt, ongeveer zes uur vóór het
betreffende hoogwater. Dat
geeft de instanties, zoals de wa
terschappen, enige ruimte om
maatregelen te treffen. De be
heerder van de stormvloedke
ring in de Oosterschelde wordt
al twaalf uur tevoren ingeseind,
omdat voor het neerlaten van de
schuiven in de kering enkele
uren speling nodig is.
Omdat de waterstanden en
weersomstandigheden langs de
Nederlandse kust verschillen, is
die opgedeeld in zes sectoren.
Voor elke sector zijn er drie pei
len waaraan dc SVSD acties
koppelt Voor de sector Schelde
is Vlissingen het basisstation.
Het daarvoor geldende alarm
peil van 3.70 m is vastgelegd in
de Wet op de Waterkeringen en
elke vijf jaar wordt bekeken of
aanpassing gewenst is. Ter ver
gelijking: voor de sector Delfzijl
is het alarmpeil 3.80 m boven
NAP.
Kroos en Bakker vinden dat er,
naar de mens gesproken, een
goed systeem is opgebouwd. De
SVSD streeft er wel voortdu
rend naar om de j uistheid van de
voorspellingen te verfijnen. Zo
was er over de periode 1954-
1983 voor Vlissingen een stan
daardafwijking (verschil tussen
verwachten en feitelijk opgetre
den peil) van 22 centimeter en
voor de periode 1983-2000 een
afwijking van 18 centimeter
Gemiddeld zat de SVSD met de
verwachtingen acht centimeter
te laag (uitgaande van de hoog
waterstanden Vlissingen hoger
dan 3.35 m). „We zijn een stuk
beter geworden, met name in
het noorden van het land", zegt
Kroos.
Asbakken
Dat komt onder meer door het
gebruik van betere modellen,
legt Bakker uit. „Het komt nog
wel voor dat we - zoals in okto
ber vorig jaar - te hoog zitten,
maar je moet op een gegeven
moment wel met een water
standverwachting naar buiten
komen en dan geef je de meest
waarschijnlijke verwachting,
die op dat moment met de mid
delen die je ter beschikking
staan te geven is. Als het weer
zich anders ontwikkelt dan ver
wacht, dan gaat er wel wat door
je heen; soms liggen de asbak
ken aardig vol. Als de wind dan
nét niet draait in de richting die
je verwacht, of langzamer
draait, dan heb je al een andere
uitkomst. Tijdens storm is het
maken van een verwachting nu
eenmaal moeilijker dan op een
mooie zomerdag."
De SVSD'ers maken duidelijk
dat de wind en de daardoor ver
oorzaakte opzet van het water
een zeer belangrijke factor is.
Bij de Februariramp 1953 was
bij Vlissingen de hoogste op
waaiing 310 m en bij hoogwater
nog 2.60 m. Daarnaast is het as
tronomische getij een niet onbe
langrijke factor, dit geldt zeker
voor het Zeeuwse. In de Wester-
schelde komt het hoogste astro
nomische getij van Nederland
voor. Kroos noemt het hoogste
astronomische getij van 2002
als voorbeeld. „Volgens de getij
tafel is het op 8 oktober hoog
springtij in Vlissingen van 2.87
m. Heb je dan een opzet van 2.60
m, dan zit je al op 5,47 m. Het
archieffoto H. van de Brink
huidige ontwerppeil voor de
waterkeringen bij Vlissingen is
5.30 m Valt daarentegen de
hoogste opwaaiing van 1953 sa
men met het laagste doodtij
hoogwater van 6 april 2002,
waarbij de hoogwaterstand bij
Vlissingen slechts 1.13 m be
droeg, dan komt er 'slechts' een
stand van 3 73 m uit, die net
even boven het alarmpeil ligt
Hij voegt er meteen aan toe dat
de kans op de combinatie van
hoog springtij en een opzet zoals
in 1953 niet groot is: eenmaal in
de 4000 jaar.
De SVSD komt in de periode
september-april het meest in ac
tie, als er een peil van 2.80 m zit
aan te komen. Dat gebeurt in die
periode circa twintig keer. De
laatste keer dat het alarmpeil
werd overschreden was 2 janua
ri 1995:3.71 m. Kroos en Bakker
wijzen erop dat het zogenaamde
astronomisch getij - waarop de
tabellen zijn gebaseerd - groeit.
„Daar zie je de stijging van de
zeespiegel en de daaraan gekop
pelde extra stijging van de
hoogwaters aan. In 1946 was het
hoogste getij volgens de tabel
2.42 m. Voor 2002 was dat 2.87
m. Dat is al bijna 45 centimeter
méér in 56 jaar."
Openingstijden dinsdag t/m zaterdag 9.00-12.00 uur
donderdagavond koopavond 's Middags op afspraak
Voorstad 63-4461 KL Goes
Tel.: (0113)215200/211466