Praatclubje heeft nu de knikkers PZC PZC LPF wil meer asfalt om milieu te redden, ChristenUnie minder Scholen schreeuwen om meer middelen Onbemande pompen veroveren in hoog tempo benzinemarkt Giscard d'Estaing verandert Conventie in gezelschap van zwaargewichten 17 januari 1953 vrijdag 17 januari 2003 Een bejaarde Fransman leidt met koninklijke allure de dis cussies over de eerste Europese Grondwet. In een jaar tijd is Valérie Giscard d'Estaing er in geslaagd zijn Conventie om te vormen van een vrijblijvende praatclub tot een gezelschap waar het mes op tafel ligt. En dus gaat het onvermijdelijk om de vraag: wie heeft straks de macht in Europa? door Hetty van Rooij Eens president, altijd presi dent. In de ogen van Valérie Giscard d'Estaing staat geen spoor van twijfel te lezen: als voormalig Frans staatshoofd heeft hij recht op alle égards waarmee hij dezer dagen in Brussel wordt omringd. Op zijn 76-ste is de bijna vergeten 'mon sieur le president' even opnieuw een belangrijk man. En hij ge niet van elke minuut. Binnen een jaar is Giscard er in geslaagd de Europese Conven tie te laten uitgroeien tot een ge zelschap van cruciaal belang voor de toekomst van de Unie. Dat werd duidelijk toen steeds meer regeringsleiders hun ver tegenwoordiger inruilden voor een betrouwbare zwaarge wicht. Een praatclub met 'ka nonnen' als de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Fi scher, zijn Franse collega De Villepin en de Britse bewinds man Hain kan nooit vrijblijvend zijn. Het kabinet-Balkenende maakte de balans op en besloot om de D'66-er Hans van Mierlo in de Conventie tc vervangen door de liberaal Gijs de Vries. Aan de wijdlopige bespiegelin gen waar Van Mierlo zo van houdt, is geen behoefte meer: het is tijd om zaken te doen. Het jaar 2003 wordt onvermij delijk van mijnheer Giscard d'Estaing. Na een half jaar voorbereidend werk is zijn club op stoom gekomen. Vóór de zo- mer ligt er een blauwdruk voor een Europees grondwettelijk verdrag. Giscard d'Estaing is niet bang voor grote woorden: hij vergelijkt zijn Conventie zonder aarzelen met die van ThomasJefferson,diein 1787 de Amerikaanse Grondwet opstel de. Aan historisch besef geen ge brek dus, en aan ambitie ai evenmin. Toch is het verbazing wekkend dat de Conventie gaandeweg zoveel gezag heeft verworven. De voortekenen wa ren eind 2001 niet erg gunstig, toen de regeringsleiders in het Belgische Laken besloten om de opstelling van een nieuw Euro pees verdrag een democratisch tintje te geven. De gebruikelijke besloten onderhandelingen tus sen de lidstaten zouden in alle openbaarheid worden voorbe reid in een politieke praatclub. Wim Kok had voorzitter kunnen worden, maar hij liet de kans passeren. De algemene opvat ting was destijds dat het werk van 'die Conventie' snel in een la zou verdwijnen, waarna de re geringen op de vertrouwde ma nier hun eigen gang konden gaan. Verkeerd gedacht. Giscard d'Estaing wil dat de tekst die hij produceert minstens vijftig jaar mee kan. In elk geval is het voor de EU-chefs onmogelijk gewor den om zijn werk zomaar terzij de te schuiven. Hoe kunnen ze dat doen, als hun eigen vertrou welingen er hun handtekening onder hebben gezet? In de Conventie van 105 natio nale parlementsleden, europar lementariërs, vertegenwoordi gers van de lidstaten en de Europese Commissie is het ge vecht om de macht volop aan de gang. Al vijftig jaar lang ligt in Euro pa de vraag op tafel wie het ei genlijk voor het zeggen heeft. Hoe worden de rollen verdeeld in een Unie met 25 of meer lid staten? Moet de Europese Raad van ministers een vaste voorzit ter krijgen, die als 'president' het gezicht van Europa bepaalt? Dat zou het einde betekenen van het wisselende voorzitterschap, waarin ieder half jaar een ander land aan de beurt is. Wat is de toekomstige positie van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU? Komt er een echt gemeenschap pelijk Europees buitenlands be leid, waar de lidstaten zich naar moeten voegen? Krijgt een land de mogelijkheid om uit de EU te stappen? Zoals gebruikelijk loopt de scheidslijn in het debat tussen de grote en de kleine landen, waarin Nederland de positie in neemt van 'de grootste onder de kleinen'. Groot-Brittanmë, Frankrijk en Spanje bepleiten een Unie van sterke lidstaten met een vaste president, waarin zo veel mogelijk onderling gere geld wordt en de Commissie een bescheiden rol vervult. De klei ne landen verdenken Giscard ervan dat ook hij op die lijn zit. Compromis Van de 'kleintjes' is Denemar ken trouwens het enige land dat daar ook wat voor voelt. De meeste kleine landen, inclusief Nederland, zijn beducht dat zij in zo'n model tussen de wielen raken. Zij zien 'Brussel' als de beschermer van hun belangen, dus willen ze een krachtige Commissie. De Duitse kanselier Schroder neemt een middenpo sitie in: hij is niet afkerig van een Europese president, maar wil ook een sterk dagelijks be stuur dat in Brussel waakt over de gemeenschappelijke belan gen Samen met de Franse presi dent Chirac doktert hij aan een compromis dat voor de hand ligt: een Unie met een president namens de lidstaten, plus een president van de Commissie. Een akkoord tussen Schroder en Chirac is in de strijd om de macht waarschijnlijk van door slaggevende betekenis. Want sommige dingen in het verenigd Europa veranderen nooit: als Frankrijk en Duitsland het sa men eens zijn, heeft de rest wei nig meer te kiezen. GPD „Zet onderwijs op 1." Met deze strijdkreet eisen ondm-i bonden van politici dat ze zich keihard inzetten voorden. blemen in het onderwijs. Tijdens de verkiezingscampaqni/. mineert veiligheid. Meer geld voor de politie scoort beter<W meer geld voor leraren. „Bij ons stinken de we's nogsteedi' door Carine Neefjes Vier dagen lesgeven houdt ze vol, maar meer echt niet. „Dan zou ik hartstikke overspannen worden", ver telt Nelleke Bak, docent kunstzinnige vormgeving op een middelbare school. „De klassen zijn te groot. Met dertig pubers heb je geen tijd voor individuele begelei ding. Wij moeten ons drie dubbel uit de naad werken om al die achterstandsleer lingen op een behoorlijk ni veau te krijgen!" Leraren in het basis- en mid delbaar onderwijs zijn het zat. Over hun eigen salaris hoor je ze niet, dat heet 'niet netjes' in onderwijsland. Maar dat ze te weinig midde len hebben om hun leerlin gen fatsoenlijk les te geven, hangt hen de keel uit. Aan de vooravond van de verkiezin gen proberen onderwijsbon den met de actie 'Zet onder wijs op 1' voor de komende kabinetsperiode nog 4,6 mil jard euro extra te krijgen van de overheid. De bonden vrezen dat na de verkiezingen in politieke achterkamertjes een ware veldslag zal woeden om nieu we bezuinigingen door te voeren. „Als wij nu niet aan deuren morrelen, zijn scho len straks het haasje", zegt Walter Dresscher, voorzitter van de Algemene Onderwijs bond (AOb). Ze willen niet zielig doen, maar feit blijft dat de nood hoog is: tot 2006 zijn er in het basisonderwijs 8000 mees ters en juffen nodig om tekor ten te voorkomen, in het voortgezet onderwijs gaat het om 17.500 leerkrachten. „Leraren worden uitgehon gerd," vertelt Wilma de Jon ge, directeur van een Jena planschool in Amsterdam. „Dat dramatische perse, neelstekort hebben politici^, jarenlang zien aankoma maar ze zijn te laat in act* gekomen. Op meesters juffen die nu lesgeven, word; roofbouw gepleegd. En «1 ook erg is: intussen stinka de we's nog steeds Erisg^ geld om de school i schoon te houden." Johanna Bekooy, docent .V derlands op een vmboinLe^ den: „Ik moet eindeloosot derhandelen om vooralttn leerlingen de nieuwe spë- lingmethode te krijgen. Ni? gelukt; zo'n boek kost30e© en voor 500 leerlingen wotts dat te duur. Maar mijn klas moet dit jaar wel einden men doenDus sta ik wee uren achter een apparaat ca het nieuwe spellingboek tej kopiëren. Een notoire dwarsliggerzijl Dat is de enige manier om het onderwijs nog wat yoï elkaar te krijgen, stelt Mar- lies van Dorp. directeurva de O.G. Heldring basisscfccd in Den Haag „Soms lijkt® school net een vuilnisbelt oude computers worden hia naar toe gebracht. En alsóf dingen in de klas staan, b je je kont niet keren, omd de lokalen te klein zijn." Zooitje Van Dorp waakt er vooras- haar school een armzalig zootje wordt Oudegordijnes - 'ik zou ze thuis niet eensm de schuur hangen' - heeft ze vervangen voor nieuwe. „Ik: heb onlangs dertig stoelen voor de leraren ge kocht. Was geen geld voor, gewoon wat uit een ander potje gepakt. Het onderwijs mag niet berusten in een zie lige houding. We moeten vechten om professioneel te functioneren. De toekomst van onze kinderen staat op het spel." GPD door Maurice Wilbrink Het fenomeen onbemand tankstation, in de schijn werpers vanwege de plannen van de ANWB, heeft Nederland snel veroverd. Tango, onderdeel van oliemaatschappij Petrop- lus, brak in 2000 met onbeman de pompstations de Nederland se benzinemarkt open. Die markt werd tot dan toe gedomi neerd door vier grote, interna tionale oliemaatschappijen. Over twee jaar zal meer dan tien procent van alle pompstations in ons land onbemand zijn, is de verwachting. Prijsvechters bestonden al in Nederland. Ze functioneerden vaak onder de vlag 'witte pomp'. Tango bedacht een nieuw concept: het onbemande pompstation. Het bedrijf zette nieuwe stations neer met een laag serviceniveau, lage kosten (weinig personeelslasten) en strategisch gelegen, zodat een hoge omzet mogelijk was, De prijs aan de pomp lokt inder daad veel klanten: Tango claimt per station twee maal zoveel benzine te verkopen als het ge middelde pompstation in Ne derland. Tango, dat inmiddels vijftig sta tions beheert, zegt hiermee winstgevend te zijn en consta teert inmiddels een voorbeeld functie te hebben „Weer een partij die ons gaat kopiëren", reageert woordvoerder Barten van Tango op het nieuws dat de ANWB in samenwerking met de Van der Sluijs Groep de komen de jaren honderd onbemande tankstations wil openen. Directeur Van Rens van de Van der Sluijs Groep schat dat uit eindelijk maximaal vijftien procent van de benzinepompen onbemand zal zijn. Tango houdt het op tussen tien en twintig procent. Dat betekent dat er nog ruimte is voor groei in dit marktseg ment, en dus ruimte voor nieu we aanbieders die nu niet per se actief zijn op de benzinemarkt, zoals de ANWB. Inkomsten Grote oliemaatschappijen zijn Petroplus inmiddels gevolgd. Shell heeft intussen veertig on bemande Tinq-stations ge opend en Esso opent in 2003 tien onbemande stations onder de naam Esso Express. Daarmee gokken ze niet langer uitslui tend op grote pompstations, waar de klant behalve auto brandstof ook allerlei andere dienstverlening tegenkomt. Steeds meer vormen de verko pen in de pompshop de belang rijkste bron van inkomsten Aan de benzine- en dieselverkoop houden de grote stations nu minder over. Dat duidt er op dat er harder wordt geconcurreerd op prijs om klanten te trekken. De komst van onbemand (en dus goedkoop) tanken, heeft dit in de hand gewerkt De ANWB gebruikt nu de ex pertise van de Van der Sluijs Groep om zich op deze markt te begeven. De Van der Sluijs Groep handelt en transporteert olie en olieproducten, levert au tobrandstof aan 400 pomphou ders, en heeft daarvan zo'n zes tig pompen in eigen beheer. Op de benzinemarkt is deze groep een middelgrote speler, met een marktaandeel van 6 procent. Voor de ANWB is de stap nu nog te groot om deze markt geheel zelfstandig te betreden. Dat geldt voor veel meer partijen. Tango heeft de afgelopen jaren volgens Barten 'met heel veel partners' gesproken om nieuwe stations te openen. Zo wachten supermarktconcerns, bouw markten, restaurantketens op de gunstige omstandigheden om hun activiteiten te gaan combineren met benzinever koop Nu nog houdt regelgeving hen vaak tegen. Met name in de Randstad is het heel moeilijk nieuwe vergunningen te krijgen om een pompstation te begin nen. Secundair wegennet De slag om de prijsbewuste au tomobilist die goedkoop wil tanken, zal de komende tijd des ondanks plaats vinden in de ste delijke gebieden, verwacht Bar ten van Tango. Het gaat met name om het 'secundaire' we gennet: uitvalswegen, provinci ale wegen, bedrijfsterreinen De snelweg blijft voorlopig nog het domein van grote oliemaat schappijen die niet op prijs aan de pomp willen vechten Of daarin verandering komt, zal onder meer afhangen van de vraag of de jaarlijkse veiling van tien tot vijftien benzinesta tions van grote oliemaatschap pijen leidt tot meer concurren tie. GPD Nu het economisch slech ter gaat, moet hel milieu maar even pas op de plaats maken, vindt de LPF. Dat is nu typisch een bewijs van kortzichtig po pulisme, meent de Chris tenUnie. Joost Eerdmans (nummer 2 op de LPF-lijst en André Rouvoet (lijst trekker van de Christen- Unie) in debat over het spoor, de files en het mi lieu. Deel vier in een serie over de belangrijkste the ma's van de campagne. door Paul Koopman en Hans van Soest Rouvoet is wat verlaat, want de trein reed weer eens niet op tijd. „En dan maak ik het ook nog regelmatig mee dat ik moet staan in de tweede klas roken, terwijl ik een jaarkaart eerste klas heb", verzucht hij. LPF- kamerlid Joost Eerdmans, op de fiets naar de afspraak gekomen, beaamt: „Het spoor dondert in elkaar. Slechte service tegen ho gere prijzen. Schande." Een beter openbaar vervoer staat hoog op het wensenlijstje van ólle partijen. De vraag is na tuurlijk: wat hebben zij daar voor over? Of moet misschien de auto toch voorrang krijgen? De LPF trekt een miljard euro uit voor het spoor, de ChristenUnie blijft daar met een extra inves tering van 100 miljoen bij ach ter. Maar daar staat tegenover dat de ChristenUnie minder be zuinigt op andere begrotings posten. Waar moet het geld voor worden gebruikt7 „Met name veilig heid!", benadrukt Eerdmans. „Zelfs de conducteurs durven de trein niet meer in tegenwoor dig." Rouvoet „Ben ik het mee eens. Als conducteur moet je zo langzamerhand een zwarte band karate hebben. Net als de LPF zijn wij tegen de extra ta riefverhoging van treinkaart jes. maar ook de kwaliteit moet verbeterd." De wegen van LPF en Christen- Unie scheiden zich echter zodra het autoverkeer ter sprake komt, Eerdmans vraagt begrip voor de 'automobilist die een zaam in zijn wagentje in de file staat'. Dc wegen moeten snel verbreed, de maximumsnelheid mag 's avonds naar 130 kilome ter en het accijnskwartje van Kok moet onverwijld worden teruggegeven, vindt hij. Eerd mans: „Dat laatste is een harde garantie. Wij gaan alleen in een kabinet zitten als dat kwartje wordt teruggegeven. Het is voor ons een breekpunt." Rouvoet: „Wij zeggen: probeer voor dat kwartje goede dingen te doen voor het openbaar ver voer. Dat zou onze keuze zijn. Knelpunten in de wegen moet je overigens wel aanpakken, maar je bent er niet door de wegen te verbreden. Dan krijg je bredere files in plaats van kortere files." Eerdmans ziet dat volstrekt an ders: „Per dag staan we gemid deld twintig minuten stil en dat is niet alleen slecht voor de eco nomie, maar ook voor het mi lieu. Door de wegen snel te ver breden geef je lucht aan het wegenpark! Dat helpt wel dege lijk. Met het oplossen van knel punten wordt heel Nederland echt niet geasfalteerd, wat je weieens hoort." Grondrecht Rouvoet werpt tegen. „Wat je in elk geval wél krijgt is dat het landschap verder versnippert. Wat mij stoort is dat wij in Ne derland denken dat we een grondrecht op mobiliteit heb ben Ik zeg: in het belang van het milieu en de leefbaarheid moet je onnodig vervoer afremmen De LPF doet precies het tegen overgestelde. Jullie willen be vorderen dat mensen méér rei zen, desnoods in een derde boot of vierde vakantievlucht. Maar dan schrij f je het milieu af! Het gesprek komt op de span ning tussen economie en het mi lieu: hoe meer groei, hoe meer vervuiling. Rouvoet zet uiteen dat Nederland de internatio naal afgesproken vermindering van broeikasgas niet haalt en daarom het beleid moet ver scherpen. Eerdmans tilt daar wat minder zwaar aan. „De eco nomie moet nu bevorderd wor den. De LPF is de enige partij die dat via lastenverlichting doet: drie miljard euro. We wil len dat de mensen weer gaan uitgeven. Overigens; als de eco nomie lekker draait, is dat ook een motor voor het milieu, want dan heb je meer geld om daar wat aan te doen." De lijsttrekker van de Christen- Unie reageert geschokt. ..De economische crisis is toch niet zo diep dat we nu geen aandacht meer hoeven te besteden aan mondiale vraagstukken7 Het broeikasprobleem verdwijnt niet als je er niet meer over praat." Eerdmans: „We moeten er wel aan werken, dat vinden wij óók. Maar jij zegt: ik roei tegen de stroom in. Ik zeg: ga met de stroom mee, want dat is precies VEEZIEKTE - Mond- en klauwzeer grijpt om zich heen in Zeeland. Inmiddels zijn al op vijftien boerenbedrijven zieke dieren aangetroffen. In navolgingen van de nieuwe regels ter bescherming van de export zijn de complete vee stapels van al die bedrijven af gemaakt. VRIJE TIJD - Uit een enquête in Limburg blijkt dat de ge middelde werkende man 56 uur per week aan vrije tijd heeft. Van die vrije tijd wordt het grootste deel binnenshuis doorgebracht; het lezen van de krant en boeken en het luiste ren naar de radio zijn de pop» lairste activiteiten. OPLICHTER Het Ansa damse gerechtshof heeft e 32-jarige man wegens oplie ting veroordeeld tot drie ja cel. De man had een jooé vrouw wijsgemaakt dat hi man in een Russisch kampz DeAmsterdammerzoudeiaf voor 3000 gulden vrij kun krijgen. LEESZAAL - In Hulst isea Stichting Openbare I en Bibliotheek opgericht. een bibliotheek op rooras-b- tholieke grondslag wil ïnnd- ten. André Rouvoet (ChristenUnie, r) tegen Joost Eerdmans (LPF): „Jullie willen bevorderen dat de mensen méér reizen, desnoods in een derde boot of vierde vakantievlucht. Maar dan schrijf je het milieu af." foto Harmen de Jong/GPD wat de mensen willen. De kiezer hoor je niet meer over milieu, Overigens zijn wij er niet tegen dat de vervuiler betaalt. Wie in zijn tuin twee uur lang onnodig zijn grasmaaier laat razen mag van mij een boete krijgen." Rouvoet grijnst: „Met een gras maaier red je het milieu niet. En ook niet door kerncentrales open te houden, zoals de LPF wil." Eerdmans: „Kernenergie is veilig." Rouvoet: „Met het kernafval creëer je de milieu problemen van onze kinderen." Het interview eindigt stekelig Rouvoet wil nog even kwijt dat de LPF de Nederlandse groei wil bevorderen ten koste van ontwikkelingshulp. „Daarop bezuinigen jullie 400 miljoen. Is dat omdat daar geen kiezers van jullie zitten? Dat zit me echt hoog." Nieuwe boot Eerdmans: „Nee, wij verdelen de budgetten anders. Laten we wel zijn: dat geld is van ons, op gebracht door de Nederlandse belastingbetalers. Wij leggen andere prioriteiten." Rouvoet: „Maar je haalt geld weg bij mensen die creperen om de kie zer in Nederland een nieuwe boot te laten kopen." Eerdmans; „Dat vind ik ongepast! Dat er in de Derde Wereld geen kiezers van ons zitten heeft er niets mee te maken!" GPD Hoofdredactie: A L. Oosthoek D Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax:(0118)470102 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118) 470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax (0113)273030 E-mail- redgoes@pzc.nl Terneuzen:lem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel (0115) 645769 Fax (0115)645741 E-mail redtern@pzc nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel (0114)372776 Fax (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111)454657 E-mail redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8 00 tot 17.00 uur Zierikzee. Goes en Hulst 8 30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantoon# zondag van 16 00 tot I8.00uur Tel. (0118) 484000 Fax (0118)470100. Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldleen toeslag van 2.00) per maand: 20.50 per kwartaal 55.10 per jaar 209.90 Voor toezending per post gek# een toeslag E-mail lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maandvocr het einde van de betaalperiode Losse nummers per stuk: maandag t/m vnjdag:€ 1.10 zaterdag 1.65 Alle bedragen zijn inciustero*o|n Bankrelaties ABN AMRO 4 7 70 65.597 Postbank 35 93 00 Advertenties Alle advertentieopdrachten wc*» uitgevoerd onder toepassing de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede oe 1 regelen voor het advertentie*®» Tarieven kunnen tijdens kantoor-'- worden opgevraagd Voor gewone advertenties Tel: (0118) 484240 Fax:(0118)470100 Voor kleintjes Tel (0118)484321 Fax- (0118) 484370 Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-con«" PjfSi aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgonomon m een bestand dat worat getxtxm» (abonnementen)adrrvnistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante a ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig ett dan kunt u dit schntteiijk melden tH PZUW' Behoort tot UJGQGfier

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4