Berlijn krioelt
van de Russen
PZC
HSL
Stad ademt sfeer jaren twintig
puzzel
21
Tom Poes en de Ombrenger
Casper Hobbes
recept
Zeebaars uit de oven
het weer
v.
at
at
m
Je
door Wierd Puk
Een puber was Lera Schiee,
ze woonde in de industrie
stad Tsjeljabinsk in de Oeral en
wist het zeker: als ze haar mid
delbare school had afgemaakt
zou ze in Omsk of Sint Peters
burg gaan studeren. „Mode
academie", vertelt de ranke,
donkere Russin in een café in
BerlijnsMitte. Maar het liep an
ders. „Mijn ouders hebben me
aan handen en voeten geketend
en naar Duitsland gebracht."
Hier woont Lera (23) nu alweer
negen jaar. „Eerst haatte ik al
les, de taal, de mensen, de cul
tuur, de omgangsvormen."
Maar allang voelt Lera, die stu
deert aan de Hochschule für
Film und Fernsehen in Pots
dam, zich een 'echte Berlijner'
„In geen andere stad in Duits
land zou ik willen wonen."
Het café waar Lera haar vrien
den ontmoet heet Gorki Park.
De voertaal iser Russisch. „Mijn
vriendenkring is voor zeventig
procent Russisch", zegt Lera
„Russen denken anders over
vriendschappen, ze staan altijd
voor je klaar
Naar schatting honderd vijftig
duizend Russischtaligen leven
in Berlijn. De overgrote meer
derheid kwam, net als de familie
Schlee, als 'Ruslanddeutsche',
etnische Duitsers, afkomstig uit
de oude Duitse vestigingsgebie-
den in de voormalige Sovjet-
Unie. De kolonie wordt aange
vuld met zo'n twintigduizend
joodse en 'gewone' Russen,
naast een leger van illegalen uit
de verarmde voormalige Sov
jetstaten.
Overal in de stad is de aanwe
zigheid van de Russen te be
speuren: Berlijn heeft Russische
cafés en restaurants, winkels,
scholen, theaters, sushi-bars,
kapsalons, een razend populai
re 'Russendisko', er verschijnen
Russischtalige kranten, een
krakkemikkige tv-zender zendt
in het Russisch uit en er is zelfs
een Russische autorijschool.
„De Russen hebben de stad ver
anderd", weet Maria Kritchev-
ski, verslaggeefster bij de krant
Roesski Berlin. „Het is een beet
je als in de jaren twintig, kort na
de revolutie. Toen bepaalden
Russische ballingen hier het
culturele leven. Bijna tien pro
cent van de bevolking kwam
toen uit Rusland en de wijk
Charlottenburg werd Charlot-
tengrad genoemd."
Kntchevski's krant verschijnt
in een oplage van negentigdui
zend. Vijfentwintig mensen
werken er in vaste dienst. Voor
veel Russen, die nauwelijks
Duits spreken, is Roesski Berlin
de belangrijkste bron van infor
matie. „Veel oudere Russen zijn
eenzaam", weet Kritchevski.
„Ze schrijven brieven naar onze
krant, vertellen over hun leven
hier, over de kinderen, over pro
blemen met de huisbaas. Dat is
traditie in Rusland, je stuurt een
persoonlijke brief naar de krant
als je een luisterend oor zoekt."
Volgens Lera Schlee is het on
mogelijk te spreken over 'de
Russen'. „In oude arbeiderswij
ken in Oost-Berlijn als Marzahn
wonen zoveel werkloze Russen,
die geen Duits spreken, geen en
kele opleiding hebben, niet ge
ïntegreerd zijn en vaak voor
problemen zorgen. Dat is een
heel andere groep dan de joodse
Russen in Charlottenburg, die
vaak rijk en succesvol zijn, of de
groep waar ik toe behoor: artis
tieke jongeren die in de hippe
Oost-Berlijnse wijken wonen
als Mitte en PrenzlauerBerg."
Bonte avonden
Met haar Russische vrienden or
ganiseert Lera, in alternatieve
clubs als Bastard, bonte Russi
sche avonden, zoals onlangs een
'Militaire Modeshow' waarbij
modellen originele uniformen
van het Rode Leger showden te
gen een filmdoek-achtergrond
waarop heroïsche sovjet-films
in zwart/wit werden vertoond.
De chroniqueur van het Russi
sche leven in Berlijn is Wladimir
Kaminer (36). Kaminer, wiens
veel verkochte bundel 'Russen
disko' ook in het Nederlands
verscheen, is behalve schrijver
ook entertainer, dj, veelge
vraagd columnist en dichter van
de Neue Proletarische Kunst.
Maar bovenal is hij een Rus met
een voorkeur voor absurdisti
sche verhalen
Levensvreugde
Kaminers 'Russendisko' - dans
avonden in het proletarische
Kaffee Burger, waar hevig
wordt 'gepolkaad' op Russische
popdeunen, is geliefd bij Russen
én Duitsers Als de schrijver
zich niet als dj in het zweet
werkt, reist hij het land af om
het Duitse publiek in voorlezin
gen bekend te maken met de
opgewekte hectiek van het Rus
sische Berlijn en de levens
vreugde van zijn personages.
Dat Russen in Berlijn vaak zo
gemakkelijk hun draai vinden,
verbaast Kaminer niet
„Je moet flexibel zijn in een
groeiende stad als Berlijn", zegt
de schrijver in een café in 'zijn'
bohémien-wijk Prenzlauer
Berg „Bijna per uur verandert
de situatie hier: winkels, cafés,
restaurants, clubs worden ge
opend, en ze gaan weer failliet."
Russen zijn gewend zich in te
stellen op ingrijpende verande
ringen, denkt Kaminer. „Thuis
in Rusland is de chaos nog veel
groter."
Het beeld van de Russen, weet
journaliste Kritchevski, is met
de jaren veranderd. „De reputa
tie van de 'Aussiedler' is lang
beroerd geweest. Velen waren
arm, spraken nauwelijks Duits
en assimileerden slecht. Dage
lijks stonden er berichten in de
krant over de 'Russische maffia'
en als er wat crimineels gebeur
de, werd het de Russen in de
schoenen geschoven."
„Maar dat is niet langer zo. Veel
Russen werken inmiddels in de
dienstverlenende sector, hun
kinderen praten onderling
Duits, ze voelen zich heel gewo
ne burgers van Duitsland en ze
worden ook zo behandeld." En
wat is hun Heimat? Kritchevski,
zelf van joodse afkomst: „Moei-
1
2
3
4
5
6
7
8
9
11
12
131
14
15
16
17
18
19
20
22
23
24
25
26
27
28
2^
30
31
32
33
34
35
36
37
38
Horizontaal:
1. Soort kaas; 9. rivier in Italië; 10. rijstbrandewijn; 11. voorvoegsel; 12. doorwaad
bare plaats; 14. Frans lidwoord; 15 perceel; 17 bitter vocht; 19 boom; 21. tuit van
een kan; 22. familielid; 23 een beetje; 25. deel van een fuik; 27. nauwgezet; 30. als
boven; 32. persoonlijk vnw.; 33. symbool barium; 34. weefsel met goud- of zilver
draad; 36. van U; 38 bloem.
Verticaal:
1. Café; 2. dierenverblijf; 3. Frans lidwoord; 4. Amerikaanse staat; 5. losplaats; 6
soort slee; 7. vis; 8. schedelhuid; 13 gegroet; 15. klauwkoppeling; 16. uiterste
grens; 18. onheilsgodin; 20. cijfer; 23. bijbelvertaling; 24. het leven betreffend; 26.
kraakbeen; 28. uitroep van verbazing; 29. onvermengd; 31. dansfeest; 33. praatvo
gel; 35. Militaire Politie; 37. Wereldoorlog (afk.).
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eindlet
ters van het eerste woord zijn
meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. Short van een hond (5);
Met betrekking tot een let
terdief (6);
6. Vlinder die het bevel voert
(8);
Viool op leeftijd in
Duitsland (3);
7. Schoudersieraad van een
meisje aan de maat (6);
Twee aan twee aannemen
(7);
8. Een roofdier meer deelach
tig worden (7);
De inhoud van een staart
(5).
Verticaal:
1. Brilslang? (7);
Meteen prijzen deze Europeanen (5),
2. Boek waar muziek in zit (8);
Zo krachtig dat het ongeloofwaardig
wordt (5);
Net een vis om te zingen (6);
Vrucht van een vis (6).
Niet helemaal een vloer (4);
Maatbuis? (7).
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Kabaal, parade, poedel, trans, poliep, tamtam, kansel, dapper, kanaal, pluim, naja
de, koning, banaan, listig. Het citaat is van Cees Buddingh: "Men is nooit te oud
om iets af te leren".
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Niets, 3. manus; 4. zaak; 7. knots; 10. neerhalen; 11. pakloods.
Verticaal: 1. Namaken; 2. trust; 5. Apollo; 6. kennis; 8. omega; 9. schol.
©JFS.NL
Hij daalde het trapje af en ging met zijn platte cilinder
midden in het kamertje van zijn buurvrouw staan. „Nu
moet u eens even kijken", sprak hij, terwijl hij de stang uit
het apparaat trok. „Elektriciteit heb ik niet nodig, omdat
ik helemaal overgeschakeld ben op om, als u begrijpt wat
ik bedoel. Ik druk gewoon op deze knop, en voordat u het
weet, zijn al uw spinraggen verdwenen."
Zo sprekende voegde hij de daad bij het woord, zodat er een
dunne fluittoon uil het toestel opsteeg. Juffrouw Doddel
was hem uiterst koel naar binnen gevolgd, maar voordat ze
had kunnen vragen welke spinraggen hij eigenlijk bedoel
de, werd ze door een vreemde duizeling bevangen.
door Bill Watterson
Voor het gerecht van vandaag is zee
baars aangegeven. U kunt het recept
ook met vrijwel alle andere zeevissoor
ten uitvoeren. Dat doet men trouwens in
Jerez de la Frontera in Spanje, waar ik
het een en ander optekende, ook. Harder
is een van de soorten die er bij uitstek
voor in aanmerking komt.
Hoofdgerecht voor 2 personen:
250 - 300 gram zeebaarsfilets
zout
witte peper uit de molen
kerriepoeder, milde soort
ca. 30 gram boter
4 eetl. droge sherry, zoals fino
4 eetl. visfond, uit potje
2 eetl. gembersiroop, uit potje
1/2 theel. allesbinder
1 grote tomaat, ontveld, vruchtvlees in
minuscule blokjes gesneden
1 gemberbolletje, uit potje, in uiterst
smalle reepjes (draadjes) gesneden
1 eetl. fijngesneden bieslook
Spoel de visfilets onder stromend koud
water. Maak ze droog met keukenpapier.
Wrijf ze in met wat zout, peper en kerrie
poeder.
Beboter een ovenvaste schaal. Leg de
visfilets in de schaal en schenk sherry en
visfond er over Leg enkele flintertjes bo
ter op de vis. Plaats de schaal iets onder
het midden in de tot 200°C voorver
warmde oven. Reken op een oventijd
van 8 9 minuten. Neem de vis voorzich
tig met een platte schuimspaan uit de
schaal en leg ze op een voorverwarmde
Hans Belterman
bord. Dek het een en ander af met een
velletje aluminiumfolie of leg er een
tweede voorverwarmd (diep) bord op.
Roer gembersiroop door het vocht dat in
de ovenschaal is achtergebleven. Strooi
allesbinder erover en roer alles krachtig
door. Proef de nu verkregen saus en
voeg zout en/of peper toe. Schep toma-
tenblokjes en gemberdraadjes door de
saus en laat alles door en door warm
worden.
Presentatie: leg de filets op voorver
warmde borden. Schep de saus met to
maten en gember er over. Bestrooi de
gerechten met bieslook.
Geef er droog gekookte rijst of een kleine
Italiaanse pastasoort en een komkom
mersalade bij.
Zeeland: Zachte lucht
Het weerbeeld wordt de komende Door: Johan
dagen in Zeeland vooral bepaald
door overheersende wolken. De eerste dagen is er echter ook
ruimte voor een beetje winterzon. De kans op regen neemtvj
in het weekeinde toe. Hogedrukgebieden die zorgen voorsts*
weer bevinden zich de komende dagen in het zuiden vanEu^j
Voor Zeeland betekent dit dat de wind uit de zuidwesthoek*»
In het huidige jaargetijde betekent dat aanvoer van mildeIdctr
massa's. Omdat ook de straalstroom (stroming op 10 kilorre*
hoogte) westelijk is, kunnen ook storingen vanaf de oceaan rij
ting Nederland en dus ook Zeeland en Brabant intrekken Va-a
wordt een droge winterdag verwacht met daarbij af entoezy,
omdat een van de hogedrukgebieden boven Zuid-Europa fyfel
heel dicht bij ons komt te liggen. De wind is zuidwestelijk en q
tot vrij krachtig, kracht 4 tot 5 en de temperatuur loopt op na»
graden. Morgen blijft het waarschijnlijk opnieuw heel de dag
droog. Alleen de aantrekkende
wind is iets te nadrukkelijk
aanwezig. Deze windtoename,
naar kracht 5 tot 6, hangt
samen met de nadering van
een storing. Naar verwachting
zal deze pas in de nacht naar
zaterdag bij ons enige regen
brengen. Zaterdag overdag is
die storing weggetrokken en
blijft het droog. Soms is er zon
en het wordt 8 graden. Zondag
zullen perioden met regen
overheersen als een volgende
storing passeert. Voor de tem
peratuur heeft dat geen gevol
gen. Ook na het weekeinde
blijft het zacht met 7 graden en
's nachts waarden rond 3 gra
den. Daarbij valt van tijd tot
tijd regen.
Wolkenvelden
I;
Een militaire modeshow, door Russen georganiseerd in een alternatieve club in Berlijn. Naar schatting
hondervijftigduizend Russischtaligen leven in de Duitse hoofdstad. foto David Heerde/GPD
Vooruitzichten
lijk te zeggen: Rusland, Berlijn,
Duitsland? Bij onze krant zeg
gen we: de Russische taal, dét is
onze Heimat." GPD
Toonder Studio's
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
weer
max.
6°
8°
8°
8°
min.
4°
3°
4°
5°
wind
Z 5
ZW 4
ZW 5
ZW 5
Zon
O vandaag
op 8.42
onder 17;
Maan
O vandaag
op 14.39
onder 7J
Nautisch bericht
Het zicht is goed en de temperatuur van het kustwater bedraa
circa 6 graden. De wind is west en matig tot vrij krachtig,4tt
Beaufort.
Het was het hinderlijke bijverschijnsel, dat Sickbocks om-
brengers nu eenmaal hadden. Maar jammer genoeg had
heer Bommel er in zijn geestdrift niet meer aan gedacht,
zodat ook hij met rollende ogen door de knieën begon te
zakken. Met geweldige geestkracht schakelde hij de om-
stoffer uit en sleepte zich naar het venster.
Tom Poes, die toevallig juist het huisje passeerde, keek ver
schrikt op, toen hij om hulp hoorde roepen; en tot zijn ver
bazing zag hij het vervallen gelaat van heer Ollie over het
raamkozijn hangen. „Wat is er?", vroeg hij. „Voelt u zich
niet lekker?"
„Help!", stamelde de ongelukkige. „Tiste om"
Waterstanden
DONDERDAG
16 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierik zee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
VRIJDAG
17 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
Hoog
uur cm
00.36 175
00.56 198
00.09 165
00.39 134
01.36 117
01.45 136
01.45 146
01.20 217
01.56 140
Hoog
uur cm
01.16 192
01.35 217
00.55 182
01.19 145
02.25 125
02.40 146
02.46 156
02.05 234
02.46 150
water
uur cm
12.49 185
13.09 209
12.26 175
12.56 139
14.06 118
14.15 140
14.15 148
13.40 225
14.15 143
water
uur cm
13.36 205
13.51 231
13.08 196
1335 154
1456 130
15.10 153
15.16 161
14.25 246
15.06 156
Laag water
uur cm uur
06 46 15019.01
07.10 1 571930
06 25 1421842
06 45 11219.05
07.35 102 2005
07 55 12020.10
07.55 1222015
07.36 1731956
08.06 11920.15
Laag water
uur cm uur
07.36 16519.46
07.56 172 20.16
07.10 15819.26
07 26 122 19.40
08.46 11020.50
08.40 12821.00
08 56 13021.06
08.19 1 89 20.40
08 46 12821.05
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
P 1
lichte regen
7' 1
matige regen
zware regen
Mar
De vorstgrens is inmiddels ver naar het noorden van Europa
teruggedrongen, Zo wordt het ook in Moskou en omgeving
ruim boven nul en valt wat regen of hooguit natte sneeuw
Er waait een stevige zuidwestenwind Veel regen wordt van
vanavond in het zuidwesten van Noorwegen verwacht (mi"
Fjordengebied). Elders in het zuiden van Zweden en
Noorwegen schijnt de zon flink. Het wordt in Oslo ^9ra°e"
Het mag dan wel zonnig zijn in het Middellandse zeegebied
temperaturen zijn niet al te hoog met waarden van 14 9r?°.
aan de Spaanse Costa's tot rond 18 graden in Zuid-Turkije
uitzondering van de kustgebieden vriest het 's nachts mvee
Zuid-Europese landen.
donderdag 16 januari 2003
HIT BEUEEGT!
HIT BEDE EGT!
0 ALHACHTIG OUITA"
BORD, H0£ RON TIT ALLE
UEET TL IK HEB
HIER NIET OH
GEVRAAGD HET
KER5T, IK
UILDE EEN
COHPUTER.
Europa: Kou ver weg
o
VERWACHTING VOOR DONDERDAGMIDDAG 16
