Het gelijk van Borssele PZC Spel van verdubbelingen Van Kreevelds eigen swing in Porgy Bess f Phcb-iufu Veel meer kraaiachtigen kunst cultuur Klimaat lezers schrijven Bergen op Zoom herdenkt Van Duinkerken Breedtesport Gretta IX Gretta VII Gretta VIII Gretta X www.pzc.nl/reizen zaterdag 11 januari 2003 TERNEUZEN - Het aantal kraaiachtigen tijdens het broedseizoen is in Midden- Zeeuws-Vlaanderen de afgelo pen acht jaar sterk toegenomen. Dat blijkt uit een onderzoek door Henk Castelijns van na- tuurbeschermingsvereniging de Steltkluut. Het onderzoek be vestigt de waarnemingen van vogelkenner A. de Kind uit Sint .Jansteen, die eerder al een forse toename signaleerde in Oost- Zeeuws-Vlaanderen. In de inventarisatie heeft Caste lijns gekeken naar de ekster, zwarte kraai, gaai en kauw. Het onderzoek kwam er naar aan leiding van discussies over de toename van het aantal kraai achtigen en de gevolgen daar van van voor andere vogelsoor ten. Het onderzoek is gehouden in Midden-Zeeuws-Vlaanderen, omdat daar in 1994 eenzelfde onderzoek werd gedaan en er zodoende vergelijkingsmateri aal voorhanden was Het geïn ventariseerde gebied is bijna 82 vierkante kilometer groot Het aantal gaaien nam toe met dertig tot veertig procent tot 36 paren. Er werden 500 eksters geteld (toename 30 procent), 640 kauwen (toename 60 pro cent) en 425 zwarte kraaien (toename vijftig procent). Advertentie KLOVENIERSDOELEN MIDDELBURG ZA. LI JAN 20.30 UUR VIOOL/PIANO RECITAL HELEEN HULST GERARD BOUWHUIS ROMANTISCH IN DE GRAND DUO VAN FRANZ SCHUBERT AANGRI1PENP IN LEOS 1ANACEK AVONTUUR PERFECTIE SPONTANITEIT BI] DE NIEUWE GENERATIE PAUL TERMOS CORNELIS DE BONDT MARTI1N PADDING door Maurits Sep GroenLinks word wakker: Borssele helpt het klimaat. Het spandoek dat personeel van de kerncentrale ophield bij een actie van GroenLinks, vat kernachtig de boodschap samen die vanuit de nucleaire stroomfabriek al geruime tijd wordt uitgedragen. On derzoeken bewijzen het gelijk van EPZ. Omdat ook wat mensen van Green peace bij de actie van GroenLinks aan wezig waren, trokken EPZ'ers stickers van het spandoek af. Onder Groen Links bleek Greenpeace schuil te gaan. „Toch één pot nat", grijnsde het perso neel uitdagend. De boodschap veranderde niet: Borsse le helpt het klimaat. De uitleg is een voudig. Bij de opwekking van nucleaire elektriciteit komt geen kooldioxide (CO,) vrij. CO, is een broeikasgas dat bijdraagt aan de aantasting van de ozonlaag en aan de opwarming van de aarde. Als de gemiddelde temnpera- tuur op aarde stijgt, als het klimaat dus verandert, smelten de ijskappen en stijgt de zeespiegel. Energiecentrales die worden gestookt met kolen, olie of gas, stoten wel kool dioxide uit. Zij zijn dus schadelijker voor het klimaat dan kerncentrales. Nederland moet, omdat het het kli maatverdrag van Kyoto heeft onderte kend, de uitstoot van kooldioxide fors teruggedringen De inzet van 'Borssele' scheelt 1,4 miljoen ton CO, per jaar De kerncentrale, vindt EPZ, is dus een be langrijk, zo niet onmisbaar, instrument om dat doel te bereiken. Toch is kernenergie niet helemaal CO,- vrij. Bij de winning van de grondstof uranium komt kooldioxide vrij (denk aan het transport per vrachtwagen). Bij de bouw van centrales wordt kooldi oxide de lucht in gestoten. En bij de ver werking van afval gebeurt dat ook. Voor een objectieve vergelijking tussen alle energiebronnen is het daarom noodzakelijk de hele keten te beoorde len: hoeveel kooldioxiode komt vrij bij de winning van grondstoffen, bij de bouw van de productiemiddelen (cen trales, molens, panelen) en bij de pro ductie van stroom? Meerdere onderzoekers hebben gepro beerd dit in beeld te brengen. Ondanks onderlinge verschillen is de algemene conclusie dat kernenergie, ook over de hele keten gerekend, op dit punt de schoonste energiebron is. Schoner nog dan windenergie. Het Internationaal Atoomagentschap x. j» De kerncentrale (rechts) is beter voor het klimaat dan de kolencentrale (links). Andere onderzoekers nuanceren deze uitkomsten. Chemicus J. W. Storm van Leeuwen en kernfysicus P. Smith we zen in een publicatie van Natuur en Mi lieu, medio vorig jaar, op het opraken van het beste uranium. Van de beste kwaliteit uranium is minder nodig dan van minder rijk uranium, om dezelfde hoeveelheid stroom te maken. Zodra kerncentrales dus aangewezen raken op armer uranium, moet meer van die grondstof gewonnen worden en zal de hoeveelheid kooldioxide toenemen. Intussen dragen kerncentrales wel bij aan het verminderen van de C02-uit- stoot. Op de boodschap van EPZ dat Borssele het klimaat helpt, valt weinig af te dingen. Niet voor niets richten mi lieuorganisaties hun pijlen dan ook op de schade die kernenergie berokkent aan het milieu. Want klimaat is niet hetzelfde als milieu. Radioactief Met Greenpeace voorop trekken mi lieuorganisaties én groene politieke partijen ten strijde tegen het afvalpro bleem. De kerncentrale produceert naast stroom ook afval in de vorm van opgebrande splijtstofstaven. Die gaan voor opwerking naar Frankrijk. In de opwerkingsfabriek van Cogéma wor den bruikbare stoffen uit het afval ge- (IAEA) heeft in 1997 de uitstoot van kooldioxide in grammen per kiloWatt- uur elektriciteit berekend. Kernenergie wint het nipt van windenergie De meeste kooldioxide komt vrij bij fossie le energiebronnen (kolen, olie en gas): 600 tot 1200 gram per kiloWattuur stroom. Bij zonne-energie is dat 100 tot 250 gram, bij biomassa 30 tot 100 gram, bij waterkracht 16 gram, bij windener gie 10 tot 40 gram en bij kernenergie 9 gram per kiloWattuur stroom. Een studie van de Katholieke Universi teit Leuven in België uit 2000 leverde vergelijkbare reslutaten op. Kernener gie is verantwoordelijk voor 7 gram CO, per kiloWattuur stroom, windenergie voor 9 tot 25 gram. Kolen is opnieuw de meest vervuilende energiebron (850 gram kooldioxide). foto Lex de Meester haald en hergebruikt. De onbruikbare restanten gaan terug naar Nederland en worden bij de Covra opgeslagen Tijdens de opwerking verdwijnt radio actief water in zee. Dat is schadelijk voor milieu en mensHet internationale Ospar-verdrag stelt dat opwerkingsfa brieken de belangrijkste bron van ra dioactieve vervuiling zijn en dat die moet worden teruggedrongen. Met an dere woorden, stelt Greenpeace, op werking moet stoppen en dus moet het Borsselse kernafval direct bij de Covra worden opgeslagen. Gaat Nederland door met opwerking, dan schendt het internationale afspraken, waarschuw de Greenpeace deze week. „Kernafval was en is het grootste pro bleem bij kernenergie", erkende CDA- staatssecretaris Pieter van Geel deze week tijdens zijn werkbezoek aan de kerncentrale en de Centrale organisatie voor radioactief aval (Covra). Om die reden wil hij kernenergie niet aanmer ken als een duurzame energiebron. En met het C02-voordeel dat EPZ hem als milieuminister aanreikt, rekent hij zich niet rijk. De kerncentrale gaat im mers een keer dicht, is het niet in 2004 dan wel later, bijvoorbeeld aan het ein de van de technische levensduur in 2013. De winst voor het klimaat is een tijdelijke winst. Het tuinhuisje van Harry Vandevliet in de Zeeuwse Bibliotheek. foto Lex de Meester door Ernst Jan Rozendaal MIDDELBURG - De Galerie Holland Tun nel in Brooklyn New York is een tuinhuisje waarin kunstenares Paulien Lethen colle ga's laat exposeren. Afgelopen voorjaar was de beurt aan Harry Vandevliet uit Middel burg. In zijn atelier had hij het tuinhuis na gebouwd om uit te proberen wat hij erin kon doen. Uiteindelijk toonde hij in New York foto's van zijn experimenten in de replica. Gisteravond is in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg een expositie begonnen waarin Vandevliet behalve ander recent werk die foto's én het nagebouwde tuinhuisje laat zien. Lethen heeft dat weer ingericht met werk van negen internationale kunste naars. De in Nederland geboren Paulien Lethen is in 1997 met haar Galerie Holland Tunnel begonnen. Destijds was de wijk Williams burg in Brooklyn bij lange na niet het cultu rele centrum dat het nu is Wellicht heeft haar galerie daaraan bijgedragen, want haar initiatief heeft internationaal de aan dacht getrokken. „Het is de kleinste galerie in New York", zegt Vandevliet. „Maar in de media lijkt het soms alsof ze net zoveel aan dacht krijgt als de grootste expositieruimte, het Guggenheim Museum." Vandevliet kwam met Lethen in contact via de Middelburgse kunstenaar Kees de Valk. Die had hem over het tuinhuisje verteld, waarna Vandevliet in Trouw een artikel over Lethen tegenkwam. Dat stuurde hij op en uiteindelijk resulteerde dat in een ken nismaking en de uitnodiging om in New York te komen exposeren. „Ik begon na te denken over werk dat ik daar makkelijk mee naartoe kon nemen", vertelt Vande vliet. „Het leek me het beste om het tuin huisje, dat twee bij drie meter groot is, in mijn atelier na te bouwen." Zijn plan was daarin videoprojecties te la ten zien. Hij fotografeerde de verschillende installaties. Tenslotte besloot hij niet de vi deoprojecties in New York te tonen, maar de foto's van die projecties in het nagebouwde huisje. „Ik hoorde mensen die de expositie daar be keken soms in lachen uitbarsten als ze be seften dat ze eigenlijk keken naar een beeld van het huisje waarin ze stonden." In Middelburg heeft Vandevliet nog een di mensie toegevoegd aan dit spel van verdub beling. Hij heeft zijn gebouwtje opgesteld in de expositieruimte van de Zeeuwse Biblio theek en het de naam Harry's House gege ven. Lethen toont daarin werk op papier van de kunstenaars Susan Daboll, Denise Komisarek, Gerda van Leeuwen, Jos Looi- se, Bix Lye, Jan Mulder, Robert Oehl Jac ques Roch en Larry Web. Vóór zijn replica heeft Vandevliet een doorzichtige foto op doek gehangen van het originele galerietje. Alles schaal één op één. Rondom Harry's House, op de wanden van de expositieruimte, hangen voornamelijk fotowerken van Vandevliet Behalve de fo to's van het huisje in zijn atelier, toont hij onder meer werk dat is gemaakt in New York ten tijde van zijn tentoonstelling daar Ook daarin speelt de afperking van de ruim te - wat is binnen en wat is buiten? - een rol. Zo heeft hij de skyline van het New York van na 11 september 2001 gefotografeerd met op de voorgrond een groot hekwerk Letter lijk door een hek heeft heeft hij merkwaar dige witte tentjes op ground zero gefotogra feerd. De vier foto's die hij in New York maakte presenteert Vandevliet vervolgens weer voor of juist achter een ijzeren hek structuur. De verdubbeling van het beeld zit ook in een aantal foto's van houten constructies die vervat zijn in vergelijkbare houten con structies. Hoewel zich verwijzingen opdrin gen naar Mondriaan, Rietveld of Malevich wijst Vandevliet die resoluut van de hand. Hoogdravendheid rond de kunst bekijkt hij liever met enige ironie, blijkt uit een beeld waarop de bezoeker bij binnenkomst me teen stuit. Een grote stapel culturelesupple- menten van NRC Handelsblad. „Veertig ki lo art criticism", zegt hij spottend. „Kunst moet toch wel iets voorstellen als we er zo veel overschrijven." Expositie: Harry Vandevliet, Harry's House, t/m 15 februari in de Zeeuwse Bibliotheek in Middel burg, open, ma 17 30—21, di t/m vri 10-21 en za 10-13 uur door Ernst Jan Rozendaal TERNEUZEN - Pianist Rob van Kreeveld heeft een grote staat van dienst. Toch is hij bij het grote publiek niet bekend als een van de beste jazzpianisten van Nederland. „Dat is een goed bewaard geheim", erkent hij la chend. „Ik ben druk bezig dat te verklappen." Morgen verzorgt Van Kreeveld met zijn kwartet het nieuwjaarsconcert in jazz club Porgy Bess in Terneuzen. Van Kreeveld heeft jarenlang Paul van Vliet bij zijn theater shows begeleid. „Vanaf het be gin was ik erbij", zegt hij. „Van eind 1964 tot eind 1978." Vervolgens was Kreeveld do cent jazz en lichte muziek aan het Rotterdams Conservatori um en het Koninklijk Conserva torium in Den Haag. Hij onder wees onder anderen Rob van Ba vel, Arm i na Figarova en Pe ter Beets. „In die tijd trad ik ook volop op. Ik vind het belangrijk dat een docent regelmatig speelt. De ervaring op de bühne kun je doorgeven aan de leerlin gen Op tijd komen, er goed uit zien, in alle opzichten je job goed doen. Natuurlijk is goed spelen het belangrijkste. En vandaag de dag moet je echt fantastisch goed spelen om de concurrentie het hoofd te bie den. Maar wil je in the picture komen dan moeten al je zaakjes op orde zijn." Bandleider Door de jaren heen heeft Van Kreeveld samengespeeld met tal van prominenten uit de Ne derlandse showbiz (Frans Hal- sema, Willeke Alberti, Therèse Steinmetz) en de internationale jazzwereld (Joe Pass, Toots Thielemans, Woody Shaw, Stan Getz) De laatste jaren profi leert hij zich meer en meer als bandleider. Onlangs verschenen twee cd's. Alone together en To gether alone. Op de eerste speelt hij eigen stukken en bewerkin gen van standards samen met bassist Edwin Corzilius en drummer Frits Landesbergen. Together alone is een album dat hij heeft opgenomen met per cussionist Jeroen de Rijk. De Rijk en Corzilius komen morgen mee naar Terneuzen, drummer is Hans Eijkenaar. „Het grootste deel van het con cert zullen we spelen in de com- Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC va» nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De rajct, beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent nietdr redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrift Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen*- niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden b dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. 0v* weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd. binatie van bas, drums, piano en percussie", voorspelt Van Kree veld, „Maar ik zal ook wat wis selen in de bezetting Zeker twee stukken speel ik alleen met Jeroen de Rijk. Het zal niet al leen bebop worden Het wordt een combinatie van traditionele jazz en hedendaagse invloeden. Een beetje latin jazz, wat eigen tijdse improvisatie Het Oscar Peterson Trio zette Van Kreeveld op zestienjarige leeftijd op het spoor van de jazz. In zijn pianospel is dat van de Amerikaanse grootmeester nog steeds terug te horen, aldus de pianist. „Hij is altijd mijn grote held gebleven. Ik ben ook een liefhebber van Thelonious Monk, Bill Evans vooral, Wyn- ton Kelly, Herbie Hancock en Chick Corea. Ik vind het geen schande als in mijn spel iets van hun invloed is te horen. Toch ge loof ik dat ik zo langzamerhand een eigen stijl heb ontwikkeld Een heel eigen manier van swing. Misschien niet zo type rend als het pianospel van de groten der aarde, maar eigen ge noeg om op te vallen 'Hé, dat is typisch Van Kreeveld', zegt men soms. Dat vind ik natuurlijk heel erg leuk." Nieuwjaarsconcert Rob van Kree veld Kwartet zondag in Porgy en Bess in Terneuzen, aanvang: 16 uur BERGEN OP ZOOM - Zondag begint in Bergen op Zoom het Anton van Duinkerkenjaar 2003. Het is dit jaar honderd jaar gele den dat W J. M A. Asselbergs, zoals de echte naam van deze katholieke letterkundige luidt, werd geboren Dat wordt zon dag in een dienst in de Gertru- diskerk in Bergen op Zoom her dacht door bisschop Muskens van Breda. Na de dienst (die om 10 uur begint) volgt om 11 45 uur de officiële opening van het Van Duinkerkenjaar met de presentatie van het boek Herin neringen aan Anton van Duinkerken. Dat gaat gepaard met speeches, declamaties van gedichten van Van Duinkerken en een uitvoering van dans groep Grondwerk Volgens een bericht in de PZC van 8 januari vinden de Zeeuw se gemeenten dat hun inwoners te weinig sporten. De Zeeuwse Sportraad zal hiervoor mede werkers leveren die de breedte sport gaan stimuleren a raison van 6 x 65.000 euro via de pro vincie en 5 x 56.000 euro via het Rijk. Alleen er is denk ik een groot probleem... de breedtste nationale sport kan in Zeeland niet op een volwaardige manier beoefend worden. Schaatsen onze nationale sport die ieder een van klein tot heel oud kan beoefenen en waarin ons land een wereldfaam heeft zoals we dat het afgelopen weekeinde weer via de diverse media heb ben vernomen. Tja, dat schaat sen, daar is Zeeland als enige provincie in Nederland nog een witte vlek, wij zijn kennelijk niet in staat om een volwaardige kunstijsbaan op te bouwen en te exploiteren. Dijken bouwen, stormvloedkeringen en zelfs een geboorde tunnel is geen pro bleem voor de noeste Zeeuwen, maar een ijsbaan nou nu even niet. Ongehoord vind ik en vele Zeeuwse schaatsliefhebbers met mij. Bouw zo'n baan en je hebt een breedtesporttrekker die klinkt als een klok. Adriaan Provoost Vaandragerstraat 30 Domburg Volstrekt onbegrijpelijk dat een zichzelf kwaliteitskrant noe mende PZC stem wil geven aan mevrouw Duisenberg, na haar antisemitische uitlatingen. Zo antwoordde zij eens op de vraag hoeveel handtekeningen zij wil de verzamelen voor de Pales tijnse zaak: „Zes miljoen", ge volgd door een honend lachje. Zij heeft opzettelijk en welbe wust onze joodse medeburgers gekwetst met dit antwoord. Hoewel zij dom genoemd moet worden, gezien haar blindheid uit eigen vrije wil, valt dit ant woord op geen enkele manier te verontschuldigen. Volgens de wet van de onbedoelde gevolgen geeft haar column overigens heel duidelijk weer waar de mil joenen die alleen al de EU maandelijks aan de Palestijnse Autoriteit overmaakt, gebleven zijn: niet bij de bevolking waar voor het bedoeld is maar bij de aartsintrigant en terrorist Yas ser Arafat die er wapens voor koopt en er een stoet limousines op na houdt! Waar de prioritei ten van de omliggende Arabi sche landen liggen, moge zo doende ook voor een ieder dui delijk zijn: niet bij de Palestijn se bevolking. Nog maar enkele jaren geleden is met Arabisch geld de koepel van de Al Aksa moskee voorzien van een laagje goud a raison van 6,7 miljoen dollar. Men hoeft het niet met mij eens te zijn om te zien dat aan de ruimte die voor mevrouw Duisenberg met haar kwaad aardig simplisme, in de PZC wordt ingeruimd, de verkeerde waarden en normen ten grond slag liggen Een Arabisch spreekwoord luidt: een ezel(in) die veel aandacht krijgt is nog niet wijs. A. Martine van der Meule Zandput 17a Serooskerke Van een goede krant meen ik ob jectieve berichtgeving te mogen verwachten. Het trof me dan ook pijnlijk, dat de redactie van de PZC heeft besloten om de voorzitster van een anti-Israël actiegroep ruimte in de krant te bieden om ons met haar propa ganda te bewerken. Hiervoor heb ik geen abonnement op uw krant. Dat het zuiver propagan da is en geen informatief; wel uit de gebruikte kop 'k is de agressor en moet de tg stap richting vrede zet!. (6-1). In 2000 wasdetoenns premier Barak bereid 98 cent van de 'bezette' gebie (het is beter van betwistegd den te spreken) te verlaten" gunste van de PLO. Dit door Arafat geweigerd ec antwoord was een toename; het zelf moord terrorisme Si hier de agressor, en wiewiü een stap in de richtingvans zetten? Ook de suggestief raël de Palestij nen nieta'lsa sen zou behandelen, raaklij noch wal, Israël is de enige; mocratie met westerse wam in een gebied van islamita dictaturen. Hoe er door Amis PLO gehandeld wordt me; a eigen mensen, is onderla wel genoeg bekend. Graag lichting die kan bijdragen a een juiste beeldvorming P Die'* Pironstrss. Een kind slaat een ander ks dan veroordeel je dat, mar kan wel begrijpen waarom! simpel is dat met het oordeel; Gretta Duisenberg. Dank® er op tv allerlei moraalriöa die onder andere gaan zeir over een paspoort. Ik heb: wondering voor deze vroui haar man die volledig ach haar staat. Eindelijk iemanói de wereld duidelijk wil mal dat het nou eens afgelopen® zijn met zinloze moordeneni weid. In ieder geval heeft Gni lef, en zit niet schijteng ach: de geraniums. Ophoudenrei die zinloze moordpartijen. Harry MZk Westerzicki Een prima initiatief van deP! om dagboekbladen van Gr? Duisenberg te publicerenHe te hopen dat ze goed gelei worden. Zelden krijgen we gelegenheid wat uit de eer hand te vernemen over wat gebeurt in de Bezette Palest se Gebieden. De zelfmoordai slagen die door Palestijnsei tremisten worden uitgevoen: Israël zijn verschrikkelijk.' het Israëlische leger doet Bezette Palestijnse Gebied» niet minder verschrikkelijk dagelijkse onderdrukking middel van spertijden, wegi sperringen, controlepost® pasjessystemen; de vermei van huizen, werkplaatsen® rigatiesystemen komen in kranten niet uit de verf He: taal aantal dodelijke slads fers gedurende de huidige is ada is onder de Palestijn®' hoger dan onder de Israëlis het percentage kinderen slachtoffer wordt is ook hq Gelukkig is er een groeiendi tal Israëlische reservisten geen dienst meer willen doe: de Bezette Gebieden Zijb ben er in het verleden dienst daan en hebben ontdekt dt grote kans bestaat dat ze trokken zullen worden bijo logsmisdaden. En dat gaat: te ver. Gelukkig doet nu ook' partijleider mee met de verl zingen in Israël die bereid is onderhandelen zonder vo waarden vooraf. Net als Ra wil hij vredesonderhandeliq voeren alsof er geen Pales: terrorisme is, en het terrors bestrijden alsof er geenviec onderhandelingen zijn Heli hopen dat hij een kans krijgt dan niet net als Rabin vermoord door een Israels extremist die geen vrede wi- DateÜ'*- Kromme R& m Advertentie Op Y/Jfl'Cdf'ïpüf'ï 1 /inCbr^pUrCfblZbll bii CDLLjpLcü itifcj u/br zJpjSyp* in samenwerking met: snowplaza m

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 68