Brussel stelt Berlijn ultimatum
i U
Fransen dwarsbomen ETA-plannen
Europa zucht onder extreem winterweer
Saddam blijft volgens
ambassadeur zitten,
wat er ook gebeurt
Belgen gaan maand
eerder naar stembus
5
Uitstand krijgt een jaar tijd om begroting op orde te krijgen
<-Korea door
U gemaand tot
itaken van
iernprogramma
Grienden spoelen aan in Nieuw-Zeeland en Spanje
MOfROOM
MAYYVS'S V'£T
V'.K<)R"VM:.V
.'Jfeuker
w* Heeft
Chavez gaat
staatsoliebedrijf
in tweeën splitsen
Sharon ontkent
beschuldigingen
Nederlands voor Waalse kleuters
Arend vliegt met tekkel weg
Onderscheiding bergers Koersk
Rwanda laat gevangenen vrij
Tasjesdieven teisteren Vaticaan
Ook Arafat veroordeelt
Palestijnse aanslagen
donderdag 9 januari 2003
^nrye redactie buitenland
ENEN - Sneeuw hindert het
jrlieer over de weg, op de rails
in de lucht in het noorden,
jdden en zuidwesten van Eu-
pj Vooral in Rusland, Polen,
jwakije en Litouwen heeft de
Ie koude slachtoffers geëist.
het noordoosten van Polen
even de scholen dicht. Daar is
de nacht van dinsdag op
oensdag een temperatuur van
Tgraden onder nul gemeten.
Sinds midden december zijn in
de toekomstige EU-lidstaat
meer dan tweehonderd mensen
van de koude gestorven, vooral
alcoholisten.
In Slowakije, waar de tempera
tuur daalde tot twintig graden
onder nul, stierven aan de grens
met Oekraïne drie Indiërs van
uitputting. Zij waren illegaal
het land binnengekomen. Ook
in Litouwen kostte de koude
drie mensenlevens. Daar werd
met 32,6 graden onder nul een
nieuw kouderecord gevestigd.
In Hongarije is het door de
sneeuw vrijwel onmogelijk de
wegen in het oosten te berijden.
Bijna tweeduizend mensen zijn
in Boedapest in noodonderko-
mens ondergebracht. In Kroatië
is het verkeer sinds dinsdag ge
stremd Talrijke mensen moes
ten te voet hun werk zien te
bereiken In de havenstad Du-
brovnik is een kade als gevolg
van de zware golfslag gedeelte
lijk ingestort.
Ook de Scandinaviers en Rus
sen ondervinden de gevolgen
van het winterweer. Moskou
meldt een voorlopig record van
min 37 graden. De bittere kou in
de Russische hoofdstad maakte
deze winterperiode al 239
slachtoffers.
In het zuidwesten van Zweden
zitten duizenden gezinnen zon
der drinkwater omdat het lei
dingnet is bevroren Zowel daar
als elders in Scandinavië is de
prijs van elektriciteit sterk ge
stegen.
In het noorden van Italië kreeg
de stad Triest te maken met een
sneeuwstorm. De wind bereikte
snelheden tot 158 kilometer per
uur. Op de 'weg naar de zon', de
snelweg tussen Bologna en Flo
rence. werd het verkeer zwaar
gehinderd. In de Alpen en de
Dolomieten zakten de tempera
turen tot onder 28 graden onder
nul. Spanje en Portugal meld
den forse sneeuwbuien. In
Noord-Spanje zijn talrijke we
gen afgesloten. De autoriteiten
waarschuwen voor een koude
golf. AFP/DPA
jyirHettvvan Rooij
(BUSSEL - I)c Europese Com-
lissie roept Duitsland op het
ilje. Voor 21 mei moet de
jitse regering laten weten
[elke maatregelen zij denkt te
om het te hoge begro-
ngstekort weg te werken.
olgens Europees Commissaris
olbes (Economische en Mone-
lire Zaken) zijn strafmaatre-
jen voorlopig nog niet aan de
ide;Berlijn heeft twaalf maan
de tijd om de begroting op
te brengen
emaatregel van het dagelijks
estuur van de Unie is vernede-
indvoor de regering Schroder,
een jaar geleden nog op het
lippertjeaan een gele kaart wist
ontkomen. Twee maanden ge
iden begon Brussel een formele
rocedure. toen duidelijk werd
tekort in 2002 veel te
oogzou oplopen. Op 21 januari
slissen de ministers van Fi-
snciën van de twaalf eurolan-
b of zij de Commissie volgen
ede druk op Duitsland willen
ivoeren.
et tekort van Duitsland over
002 bedraagt 3,75 procent van
etbrutonationaal product, ver
oven de drie procent die de eu-
olanden als toegelaten maxi-
ium hebben afgesproken,
ehröder zegt dat hij het tekort
beneden 3 procent kan te-
[brengen als de economie dit
rmet 1,5 procent groeit,
kar volgens Solbes is de kans
Dot dat Duitsland ook in 2003
(kritieke grens zal overschrij-
c.Het Duitse voornemen om
ITHENE - De Europese Unie
:ft Noord-Korea opgeroepen
i kernwapenprogramma
top te zetten. Ook moet Noord-
[orea stappen zetten om de
panningen te verminderen die
ijnontstaan nadat het land had
sloten een omstreden kern-
«ntrale weer te gaan gebrui-
künie maakt zich bovendien
ernstige zorgen' over het be-
iuil van Noord-Korea om ïn-
pecteurs van het Internatio-
Atoomagentschap van de
eremgde Naties het land uit te
et:en. Pyongyang moet weer
olledig gaan samenwerken
tt de inspecteurs, aldus de
ïklaring die de Griekse rege-
hgdinsdagavond uitgaf
anuit Brussel werd gisteren
emeld dat de Unie 9,5 miljoen
uro ter beschikking heeft ge
lold voorhumanitaire hulp aan
>oord-Korea. Het geld is speci
al bedoeld ter compensatie van
lo grotendeels weggevallen
bnorikaanse en Japanse hulp
in 2006 een evenwicht op de be
groting te bereiken, is volgens
de commissaris gebaseerd op
veel te optimistische economi
sche verwachtingen.
De gele kaart komt voor de rege-
ring-Schröder op een hoogst
ongelukkig moment. Het land
wordt geplaagd door hoge
werkloosheid, de economie zit
in het slop en er dreigen massale
stakingen. Duitsland is, na Por
tugal, het tweede land dat een
formele waarschuwing krijgt
omdat het tekort te hoog op
loopt.
Brussel heeft ook grote zorgen
over Italië en Frankrijk, twee
grote lidstaten die gevaarlijk
dicht bij de grens van 3 procent
zitten. De hap-snap-maatrege-
len waarmee de Italiaanse pre
mier Berlusconi het tekort wil
bestrijden, zijn volgens com
missaris Solbes absoluut onvol
doende. Rome heeft twee maan
den de tijd om opheldering te
geven over cijfers waarvan Sol
bes niet weet wat hij ermee aan
moet.
Frankrijk
Solbes verwacht dat Frankrijk
dit jaar zeker over de grens van 3
procent zal gaan, ondanks het
feit dat ook voor Frankrijk de
formele procedure twee maan
den geleden in gang is gezet.
President Chirac wil niet afzien
van de hogere overheidsuitga
ven en de belastingverlaging die
hij voor zijn herverkiezing heeft
beloofd. ,,Hier is veel meer am
bitie nodig om het probleem aan
te pakken", zei Solbes.GPD
STEWART ISLAND - Vrijwilligers houden grienden nat in een poging de dieren in le
ven te houden. Een school van 169 grienden spoelde gisteren aan op het strand van
Stewart Island, het meest zuidelijke eiland van Nieuw-Zeeland. De helft van de
school stierf uiteindelijk door uitdroging. Ook op de noordwestkust van Spanje
van onze redactie buitenland
PARIJS - De Franse justitie
heeft een samenzwering van de
Baskische afscheidingsbewe
ging ETA ontdekt om een in ter
reurbestrijding gespecialiseer
de Franse onderzoeksrechter te
vermoorden, zo is gisteren be
kendgemaakt.
Eerder op de dag werd al de ver
ijdeling gemeld van een plan
van ETA-gevangenen om uit de
Santé-gevangenis in Parijs te
ontsnappen. De zes werden uit
voorzorg naar een andere ge-
Advertentie
k' "kcny r co"ecöe "°s
me' kor(ingerl
l«*itcrtretn. «nawsw
vangenis overgeplaatst. Sinds
enige maanden maken de Fran
se autoriteiten jacht op de ÉTA,
die ook bases heeft in Frankrijk.
Het grootste succes van de ope
ratie was de aanhouding, vorige
maand, van de man die wordt
beschouwd als de militaire lei
dervan de ETA, Ibon Fernandez
CARACAS - De Venezolaanse
president Hugo Chavez wil het
staatsoliebedrijf zo snel moge
lijk in twee afzonderlijke onder
nemingen splitsen. Op die
manier hoopt hij meer greep te
krijgen op de olieindustrie en de
staking te breken.
De staking, die is bedoeld om
Chavez tot aftreden te dwingen,
heeft de economie van de op vier
na grootste olie-exporteur ter
wereld lamgelegd.
Minister van Energiezaken Ra
fael Ramirez legde dinsdag op
de televisie uit dat de monopo
list Petroleos de Venezuela
(PDVSA) in een oostelijke en
een westelijke tak zal worden
opgedeeld Ramirez zei niet
hoeveel van de zevenduizend
werknemers op het hoofdkan
toor hun baan door de opsplit
sing verliezen, maar wel dat het
kantoor grotendeels zal ver
dwijnen. Het merendeel van de
werknemers in Caracas doet
mee aan de staking De Venezo
laanse regering heeft eerder ge
dreigd alle stakers te ontslaan
en vorige week zei PDVSA-top-
man Ali Rodriguez nog dat in
Caracas zesduizend banen zul
len worden geschrapt.
De stakers willen dat er een re
ferendum wordt gehouden over
het aanblijven van Chavez. De
president wil daar niets van we
ten. Volgens peilingen is 90 pro
cent van de bevolking voor ver
vroegde verkiezingen. AP
de Iradi. Enkele dagen na zijn
aanhouding verdween hij ech
ter spoorloos uit de gevangenis
van Bayonne.
Het complot tegen onderzoeks
rechter Laurence Le Vert werd
ontdekt bij het onderzoek naar
die ontsnapping. Uit documen
ten die in een ETA-schuilplaats
in het nabijgelegen Pau werden
gevonden blijkt dat ETA-leden
van plan waren de auto van Le
Vert met een vrachtwagen tegen
te houden en haar vervolgens
vanaf voorbijrijdende motor
fietsen dood te schieten. Er wer
den plattegronden, gegevens
over de dagindeling van de
rechter, een beschrijving van
haar auto en de namen van haar
lijfwachten aangetroffen.
De bewaking van Le Vert, die
aan het hoofd staat van de Fran
se campagne tegen de ETA, is
opgevoerd.
Het plan voor de uitbraak van
de zes gevangenen werd vorige
week ontdekt. Bewaarders wis
ten een briefje te onderschep-
JERUZALEM - De Israëlische
premier Sharon heeft gisteren
tijdens een inspectietocht langs
de afrasteringen van de Weste
lijke Jordaanoever beschuldi
gingen over corruptie fel van de
hand gewezen. Hij noemde die
beschuldigingen 'smaad'.
De Israëlische media, en dan
vooral het dagblad Haaretz,
pakken drie weken voor de par
lementsverkiezingen uit over
'Sharongate'. Het gaat over ille
gale fondsenwerving door Sha
ron en zijn twee zoons om onder
meer in 1999 zijn verkiezings
campagne te financieren. De
premier zou hebben gelogen
over de afwikkeling van die af
faire, waarbij hij illegaal ge
worven geld terug moest stor-
ten .ANP/AFP
pen dat onderweg was tussen
twee gedetineerden die in ver
schillende vleugels zaten Op
het briefje stond de geplande
vluchtpoging in het Baskisch
beschreven.
Handlangers moesten van bui
tenaf een van de muren van de
zwaarbewaakte Parijse gevan
genis opblazen, terwijl binnen
een muur verwoest zou worden
met een naar binnen gesmok
kelde kneedbom De ontsnap
ping stond gepland voor 2 janu
ari Hoe de explosieven naar
van onze redactie buitenland
MOSKOU - President Saddam
Hoessein is niet van plan af te
treden en Irak te verlaten, ook al
heeft de Amerikaanse regering
laten doorschemeren dat hij
daarmee een oorlog kan voorko
men. Dat heeft een Iraakse top
functionaris gisteren gezegd.
De Amerikaanse minister van
Defensie Donald Rumsfeld zei
dinsdag dat een oorlog tegen
Irak nog kan worden voorko
men als Saddam aftreedt. ,,Ik
hoop nog dat hij weggaat. Ik
hoop dat het land wordt ontwa
pend en dat het gebruik van ge
weld niet nodig is", zei de minis
ter
Abbas Khalaf, de Iraakse am
bassadeur in Moskou, noemde
de Amerikaanse suggesties 'vol
komen absurd en onzin'. „Nu de
Amerikaanse regering met de
wapeninspecties niets tegen
Irak heeft kunnen vinden, komt
ze met deze zwakke propagan-
datruc", aldus Khalaf. Hij be
schuldigde Washington ervan
met deze berichten tweespalt te
BRUSSEL - Franstalig België wil zijn kinderen zo jong moge
lijk Nederlands leren. De minister van het Franstalig lager
onderwijs Noliet zei dat ze al in het laatste kleuterjaar de eer
ste Nederlandse woordjes moeten leren.
Hij zei dat Nederlands altijd de eerste vreemde taal is die de
Walen en de Franstalige Brusselaars moeten leren Nu mogen
de scholen nog kiezen tussen Nederlands en Engels.
Lange tijd was Frans de lingua franca in België. Vlamingen
met een redelijke opleiding spraken het vloeiend, terwijl de
Walen nauwelijks het Nederlands beheersten
Langzaamaan lijkt de situatie te veranderen, al spreken de
meeste Vlamingen nog steeds beter Frans dan de Walen Ne
derlands. Op Vlaamse scholen krijgen kinderen 'pas' vanaf
hun tiende Frans. ANP
STOCKHOLM - Een arend met grote trek heeft in Zweden een
tekkel gegrepen en is er mee weggevlogen. De Zweedse radio
berichtte gisteren dat een boer en zijn tekkel op hazenjacht
waren toen de arend de hond vastgreep en ermee vandoor
ging
Na een zoektocht vond het baasje de hond dood terug. De
arend wilde de prooi juist gaan oppeuzelen. Een jachtopzie
ner heeft sectie verricht en bevestigd dat de arend de dood van
de hond heeft veroorzaakt. DPA
DEN HAAG - Zes Nederlanders die in 2001 betrokken waren
bij de berging van de Koersk. zijn gisteren op de ambassade
van de Russische Federatie in Den Haag onderscheiden met
de Orde van Vriendschap.
Ze kregen de onderscheiding voor hun persoonlijke inzet tij
dens de berging van de kernonderzeeboot die door een explo
sie van een torpedo zonk. Door de ramp in de Barentszzee
kwamen alle 118 opvarenden om het leven. ANP
KIGALI - Rwanda gaat om de overbevolking in de gevange
nissen tegen te gaan veertigduizend gevangenen vrijlaten,
onder wie veel rebellen en verdachten van de genocide van
1994 Dat heeft procureur-generaal Gerard Gahima gisteren
bekendgemaakt.
In Rwanda zitten meer dan 115 000 verdachten van betrok
kenheid bij de volkenmoord al ruim acht jaar gevangen in af
wachting van hun proces. Een deel van hen komt nu vrij. Ze
worden niet ontslagen van rechtsvervolging, maar ze zullen
worden berecht door traditionele rechtbanken die vorig jaar
speciaal voor dit doel in ere zijn hersteld. AP
VATICAANSTAD - Het Vaticaan heeft voor het eerst in de ge
schiedenis misdaadcijfers bekendgemaakt Vorig jaar wer
den in het pausel ijke stadstaatje 608 misdrijven gepleegd. Het
ging voornamelijk om diefstal van handtasjes.
Miljoenen mensen bezoeken ieder jaar het Vaticaan en vor
men een aantrekkelijke prooi voor zakkenrollers en tasjesdie
ven. Meer dan 90 procent van de daders is niet gepakt.
Ook hebben zich gevallen van verduistering, fraude en bele
diging van een ambtenaar in functie voorgedaan, maar daar
over geeft het Vaticaan geen details.
Het Vaticaan heeft de cijfers gepubliceerd 'omdat wij niets te
verbergen hebben', zei een woordvoerder. AP
spoelden gisteren grienden aan. Dertig walvissen, waarschijnlijk verdwaald, werden
door een wilde zee op de rotsen gesmeten. Voor de kust van Lugo in Galicië, werden
golven gemeld tot zes meter hoog. Hulpverleners wisten twee grienden naar open zee
te lokken, de rest heeft het niet gered. foto Barry Harcourt/EPA
binnen hadden moeten worden
gesmokkeld was niet duidelijk.
Een vakbond van gevangenbe
waarders zei dat doorzoeking
van de gevangenis geen explo
sieven had opgeleverd
Op 17 augustus ontsnapte Is-
mael Berasategui Escudero uit
de Santé-gevangenis door van
plaats te wisselen met zijn broer.
De broer, Jose-Antonio Berasa
tegui, zit nog steeds achter de
tralies. Er is een onderzoek
gaande naar zijn rol bij de uit
braak AP
willen zaaien tussen Irak en
Rusland.
De Duitse krant Tageszeitung
meldt vandaag dat de Russische
president Vladimir Poetin zijn
Iraakse ambtgenoot asiel heeft
aangeboden in een poging een
oorlog af te wenden Moskou
zou in overleg met Washington
proberen Saddam ervan te over
tuigen dat hij moet aftreden.
Khalaf zei het wel mogelijk te
achten dat Russische cn Iraakse
functionarissen bijeenkomen
om te praten over een uitweg
voor het conflict.
Ook elders in de wereld worden
nog op hoog niveau pogingen
ondernomen om een oorlog te
gen Irak te voorkomen. Een de
legatie van de Europese Unie
reist daarvoor begin februari
naar zeven Arabische landen.
De missie staat onder leiding
van de Griekse minister van
Buitenlandse Zaken Pa-
pandreou. Het ministerie kon
digde de diplomatieke stap gis
teren aan, maar noemde daarbij
geen namen van landen. Het zou
gaan om landen met 'gematig
de' regeringen. ANP/AFP/RTR
Gretta Duisenberg, voorzitter van de actiegroep 'Stop de be
zetting', brengt deze week een bezoek aan Israël en de bezette
Palestijnse gebieden. Vandaag deel vier van haar dagboek.
door Gretta Duisenberg
Wat een gedoe! Het is toch
mijn eigen paspoortaf
faire! Half Nederland lijkt
over me heen te vallen nu ik
met een diplomatiek pas
poort blijk te reizen. Dat doe
ik al zeventien jaar! Geluk
kig heeft ook mijn man in
middels krachtig zijn mening
laten horen tegenover minis
ter Jaap de Hoop Scheffer
van het CDA. Zo zie je maar
weer dat de tegenstanders
van vrede tussen Israël en de
Palestijnen bijzaken belang
rijker vinden dan onze argu
menten. Laten we het maar
weer snel over de zaak zelf
hebben.
Vandaag was het weer een
bijzondere dag. We keken
zeer uit naar onze ontmoe
ting met de Palestijnse leider
Jasser Arafat. En het viel niet
tegen We hadden een goed
gesprek met Arafat, waarbij
we spraken over de mentale
kracht van het Palestijnse
volk dat al zo lang worstelt
onder de bezetting van Israël.
Ik vroeg Arafat ook of hij, net
als ik, de zelfmoordaansla
gen van Palestijnen veroor
deelt Hij beaamde dat vol
mondig. Arafat zei dat hij
met kracht strijdt tegen der
gelijke aanslagen die tegen
burgers zijn gericht.
Tijdens de lunch ontpopte
Arafat zich als een charman
te en zorgzame man, met een
groot gevoel voor humor. Met
zijn gezondheid ging het
goed, hoewel hij nooit meer
buiten komt. Het was dan
ook verrassend dat hij na on
ze ontmoeting van anderhalf
uur mee naar buiten liep.
Daar hebben we samen een
compleet leger journalisten
te woord gestaan.
Na ons bezoek aan Arafat in
Ramallah spraken we nog
met studenten, die ons over
hun moeilijke leven van alle
dag vertelden, en bezochten
we een revalidatiecentrum.
Al met al weer een leerzame
dag.
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - De Belgen gaan op
zondag 18 mei naar de stembus,
bijna een maand eerder dan
aanvankelijk gepland.
Volgens premier Guy Verhof-
stadt, die oorspronkelijk 15 juni
van dit jaar als verkiezingsda
tum noemde, is de stembusgang
om praktische redenen ver
vroegd. In juni zitten veel stu
denten midden in de examens en
zijn bovendien al veel Belgen
met vakantie De oppositiepar
tij CD&V (Christen-Democra
ten en Vlaams) slikt die uitleg
niet. Voorzitter Stefaan De
Clerck vermoedt dat de verkie
zingen voor een nieuwe Kamer
van Volksvertegenwoordigers
en Senaat zijn vervroegd om te
voorkomen dat de paars-groene
regering net voor de eindstreep
struikelt. Socialisten, liberalen
en groenen lagen de voorbije
maanden geregeld overhoop,
over de omstreden wapenleve-
ranties aan Nepal, de eventuele
deelname aan de oorlog tegen
Irak en de nachtvluchten op de
Brusselse luchthaven Zaven-
tem Ondanks de meningsver
schillen hebben groenen, libe
ralen en socialisten al laten
doorschemeren dat ze opnieuw
samen een regering willen vor
men.
