Sanering
laatste
viskotter
PZC
Bruggenbouwer aan de zijlijn
REQUIEM 1953
Burgerlijke facade verbergt problemen
1
Terneuzenaar stopt
lezers schrijven
kunst cultuur
Grootkoor Zeeland zingt
met Periina Ensemble
Lezing over plaats van
watersnood in literatuur
Veer
Veer II
Gretta
Gretta II
Verloedering I
Ziekenhuizen
woensdag 8 januari 2003
door Harmen van der Werf
TERNEUZEN - De laatste kot
ter onder de afkorting NZ van
Neuzen oftewel Terneuzen is
door eigenaar Werner de Rooy
aangemeld voor sanering. „Met
pijn in hel hart", zegt hij, „maar
er valt geen droog brood meer te
verdienen." Uit Zeeland is ook
deBreskens57 voor sanering in
geschreven.
Tot voor vijf jaar geleden kon De
Rooy (42) nog een aardige boter
ham verdienen met de visserij
op garnalen en vis op de Wester-
schelde. Sindsdien is het berg
afwaarts gegaan, door de ver
dieping van de Westerschelde,
stelt hij. „Al dat zand dat wordt
gebaggerd en weer wordt terug
gestort, zorgt voor zoveel ver
troebeling dat er nauwelijks nog
iets te vangen valt. Te weinig in
elk geval om van te leven."
De Rooy gooit met spijt de
handdoek in de ring. „Ik ben al
de vijfde generatie De Rooy die
op de Westerschelde vist."
Vertrouwen
Hij heeft via vissersorganisatie
Zevibel nog een bezwaarproce
dure tegen Rijkswaterstaat lo
pen over de schade door de
verdieping. Over drie tot vier
weken verwacht hij een defini
tieve uitspraak. Veel vertrou
wen heeft hij er niet in. „Het
verlies aan natuur wordt ge
compenseerd, wij niet," Met de
verhuur van zijn schip aan
sportvissers heeft De Rooy nog
geprobeerd het hoofd boven wa
ter te houden, maar dat loopt
ook terug door de verminderde
vangsten.
Het wordt spannend of de Ter
neuzenaar echt voor sanering in
aanmerking komt. Een visser
moet minstens tachtig procent
van zijn visdagen benut hebben.
De Rooy haalde dat de afgelo
pen jaren niet. Hij kwam niet
verderdan de helft. „Het is maar
te hopen dat het ministerie met
mijn bijzondere situatie reke
ning wil houden." Momenteel
werkt hij bij de bootslieden-
wacht in Terneuzen.
DeNZ21 is het laatste eigen vis
sersschip van Terneuzen. In de
haven liggen nog twee andere
vissersschepen, maar die zijn
officieel in het Belgische Boek-
houte geregistreerd: de Boek-
houte (BOU) 1 van Freddy de
Rooy, broer van Werner de
Rooy, en de BOU 7 van een vis
ser uit Boekhoute.
De tweede Zeeuwse kotter die
voor sanering is aangemeld, de
Breskens 57, is 'te groot gewor
den', verklaart reder Henk Fe-
nijn. Met een motorvermogen
van 3600 pk verbruikt het schip
wekelijks 50.000 liter gasolie.
Met de huidige visquota en ge
stegen olieprijzen is dat niet
meer rendabel.
Fenijn wil de Breskens 57 ver
vangen door een schip van
maximaal 2000 pk, zoals de fir
ma Meulmeester vorig jaar al
heeft gedaan met de Arnemui-
den 18. Alle schepen van meer
dan 2000 pk moeten van liever
lee uit de vaart. Twintig jaar na
de bouwdatum moeten ze terug
in motorvermogen of worden
vervangen. De Breskens 57 is
van 1986 en kan dus officieel tot
2006 mee.
Bij het ministerie van Land
bouw, Natuurbeheer en Visserij
(LNV) zijn uit het hele land in
totaal vijftien saneringsaanvra-
gen ingediend. LNV heeft ech
ter 'slechts' negen miljoen euro
beschikbaar voor deze sane
ringsronde.
Jan Frans Mulder: „Als Zeeuws-Vlaanderen niet lukt, dan kijken we verder."
foto Camile Schelstraete
door Conny van Gremberghe
SPUI - „Het is vreemd, een beet
je onwennig. Van de ene op de
andere dag is alles veranderd.
Eerst ben je nadrukkelijk bij al
les betrokken, een dag later sta
je aan de zijlijn, ben je gedegra
deerd tot toeschouwer. Ik heb
dit nog nooit in mijn loopbaan
meegemaakt en ik zeg nog
maals, 't is raar."
Jan Frans Mulder (47), oud
burgemeester van Axel en sinds
1 januari ambteloos burger, is
echter het type mens niet dat nu
thuis gaat zitten kniezen. Half
januari gaan de drie nieuwe ge
meenten in Zeeuws-Vlaanderen
(Sluis, Hulst en Terneuzen) op
zoek naar nieuwe raadsvoorzit
ters en hij hoopt dat in één van
de drie gemeenten die taak voor
hem is weggelegd.
Nee, hij heeft er nooit een ge
heim van gemaakt dat hij graag
in Zeeuws-Vlaanderen wil blij
ven wonen en werken. Dat hij
straks solliciteren gaat staat
vast, „Ja, en als Zeeuws-Vlaan
deren niet lukt, dan kijken we
verder", klinkt het stellig.
De CDA'er Mulder werd in juli
2000 benoemd tot burgemeester
van Axel. Hij volgde destijds W.
de Graaf op. Toen de CD A-wet
houder van Papendrecht sollici
teerde naar de burgemeesters
functie in Axel zag het er nog
niet naar uit dat de gemeente
zou worden opgeheven. Dat
vernam Mulder pas op de dag
dat zijn benoeming afkwam.
Had hij eerder geweten dat de
herindeling in Zeeuws-Vlaan
deren er aan zat te komen, dan
was hij wellicht nooit bezuiden
de Westerschelde terechtgeko
men.
Mulder kwam toch en zag voor
hemzelf in het herindelingspro
ces een rol als bruggenbouwer
weggelegd. Bruggen heeft hij
ook gebouwd. Het proces van de
drie Kanaalzonegemeenten om
Scène uit 'Verflucht' door Theatergroep Zierik.
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Mensen hebben meestal snel
hun oordeel klaar als het gaat om goed en
kwaad. Heel anders wordt dat als er naaste
vrienden of familieleden bij betrokken zijn.
I)an wordt er driftig gezocht naar verkla
ringen en excuses. Dat verschil in benade
ring is regisseur Jan de Bil steeds duidelij
ker geworden tijdens het repetitieproces
voor het toneelstuk 'Verflucht' van Hans
Kuypers dat zaterdag in première gaat bij
Theatergroep Zierik in het MFC in Zierik-
De auteur omschrijft dit stuk als 'een licht
dramade regisseur spreekt liever over 'een
zwarte komedie'. Het verhaal speelt zich af
op twee locaties - Texel en de Ierse Westkust
- en in twee verschillende tijdsperioden, de
jaren zeventig en de jaren negentig. Karin
brengt samen met haar vriendin Paula een
bezoek aan de Ierse cottage die zij van haar
tante heeft geërfd. Er kleven nogal wat her
inneringen aan dit huis. In haar tienertijd
bracht Karin hier haar vakanties door. Zij
werd toen verliefd op haar oom en de twee
kregen een geheime relatie. Kwade tongen
zouden dat incest noemen, hoewel er in dit
geval geen sprake was van een bloedband.
Jan de Bil zegt niet goed te willen praten dat
een oudere man een seksuele relatie aangaat
met een jong meisje, maar hij wil er ook ze
ker niet zonder meer een zwart-wit oordeel
over uitspreken. Zijn doel is aan te tonen dat
de betreffende man niet per definitie een
slechterik hoeft te zijn. „Het is aan het pu
bliek een eigen oordeel te vellen", vindt De
Bil.
Hij heeft wel iets met families die het niet zo
gemakkelijk hebben. Gezinnen bij wie het
er aan de buitenkant heel normaal uitziet,
maar waar binnen het soms overloopt van
tragedies en emoties. Met 'Verflucht' laat hij
zien dat achter de burgelijke faipacle van een
gewoon ogende familie heel wat problemen
en bizarre ontwikkelingen schuil kunnen
gaan. Volgens hem wil dit overigens niet
MIDDELBURG - Het Groot
koor Zeeland geeft in maart in
Middelburg een concert met het
Periina Ensemble uit de Oekra-
ine.
Donderdag beginnen de repeti
ties voor dit koorproject. Het
Grootkoor Zeeland is een pro
jectkoor waarvoor zangers van
achttien jaar en ouder zich twee
keer per jaar kunnen opgeven.
binnen een vrij kort tijdbestek
naar elkaar te groeien, een nieu
we organisatie op poten te zet
ten en de belangen van zowel
Axel, Sas van Gent als Terneu
zen veilig te stellen, verliep in
feite wonderwel vlotjes.
„Overigens waren het wel een
paar tropenjaren. Naast het
herindelingsproces moest ik er
toch ook voor zorgen dat alles in
Axel zelf bleef lopen zoals het
lopen moest. Het is dan buiten
gewoon vreemd als plotsklaps
alles ophoudt en je geen enkele
verantwoordelijkheid meer te
dragen hebt. Ik moet daar toch
aan wennen."
Mulder houdt zich voorlopig
maar een paar weken thuis be
zig. Een beetje opruimen, de
paardjes verzorgen, wat lezen.
„Ik heb nog een berg ongelezen
stukken en boeken liggen. Vak
literatuur. Ik heb nu mooi de tij d
om me wat bij te lezen. Hoewel,
ik heb ook wel eens zin om een
gewoon boek te lezen. Over de
liefde of zo. Ik moet toch eens
naar de bieb gaan. Bestuurlijk
houd ik me in de luwte. Ik voel er
niets voor om mensen nu voor de
voeten te lopen."
Gekozen
Mulder had graag in Zeeuws-
Vlaanderen aan de slag willen
gaan als eerste gekozen burge
meester, maar dat burgemees
tersreferendum zit er door
toedoen van het kabinet-Balke
nende niet meer in. Het zij zo. De
landelijke verkiezingen komen
er aan en Mulder rekent er op
dat zijn partij een goede uitslag
neerzet. Is dat het geval, dan
weet hij teminste dat hij de poli
tieke kleur heeft die de meeste
kans op een nieuwe aanstelling
biedt.
Commissaris van de koningin
W. van Gelder bespreekt don
derdag 9 januari vanaf 19.30
uur met de raad van Terneuzen
de profielschets voor de nieuwe
burgemeester.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - Dichter en
docent Nieuwe Nederlandse
Letterkunde Ad Zuiderent
('s-Gravendeel, 1944) is dins
dag 21 januari te gast in de
Zeeuwse Bibliotheek in Mid
delburg. Hij houdt dan een
lezing over de watersnood en
literatuur.
Volgens de in 2001 overleden
PZC-literatuurcriticus Hans
Warren was het onmogelijk
literatuur te maken van de
watersnoodramp van 1953.
Tot op de dag van vandaag
hebben schrijvers en dichters
vorm gegeven aan hun per
soonlijke verhalen, visies en
verbeeldingen van de ramp
en de gevolgen ei-van. Au
teurs als Gerrit Achterberg
en Willem Frederik Her
mans, Anna Enquist en Wim
Hofman, Jan G. Elburg, He-
leen Verburg en vele anderen
zetten hun gedachten op pa
pier.
Zuiderent is één van hen.
Vanaf zijn vroegste gedich
ten, halverwege de jaren zes
tig, speelt de watersnood een
rol in zijn werk. Zijn meest
recente bundel is Jij als geen
ander (2000). Zijn bundel
Natuurlijk evenwicht (1984)
werd bekroond met de Jan
Campertprijs. In 1983 stelde
Zuiderent de literaire bloem
lezing 1 Februari 1953 sa
men.
Sinds dat jaar is nog zoveel
nieuws gepubliceerd dat een
totaal nieuwe verzameling
nodig was. Die is nu versche
nen bij uitgeverij Querido
onder de titel Na de waters
nood, Schrijvers en dichters
en de ramp van 19 5 3In de in
leiding op deze bloemlezing
schrijft hij: „Ik heb de wa
tersnood meegemaakt. Maar
ik heb niet op het dak geze
ten, ik heb geen familieleden
verloren, ik ben niet gered
door een helikopter. Ik heb
dus eigenlijk niets meege
maakt."
Toegangskaarten zijn te koop bij
de Drukkerij en bij de Zeeuwse
Bibliotheek in Middelburg. De
lezing begint om 20 uur.
zeggen dat het hier een loodzwaar stuk be
treft, integendeel zelfs. De dialogen zijn
lichtvoetig en bevatten veel humor. De re
gisseur benadrukt vooral de lichte kant in
de ontwikkelingen. Naar het einde toe
krijgt het verhaal bovendien ook een thril
lerachtige spanning.
Jan de Bil voert met 'Verflucht' een gastre-
gie bij Theatergroep Zierik. Het betreft zijn
examenproject voor de middenkader-regie
opleiding van amateurtheaterschool De
Ambitie.
De rollen worden vertolkt door: Nelleke Ta-
merus, Cora Hoogstrate, Kalijn de Groot,
Cees Möhlmann, Margaret van Velthoven,
Wim Hillebrand, Rineke van der Wielen en
Gabri de Groot.
De première van 'Verflucht' is zaterdagavond 11
januari om 20.30uurin het Multifunctioneel Cen
trum in Zierikzee. Verder wordt dit stuk gespeeld
op vrijdag 17, zaterdag 18. vnjdag 24 en. zaterdag
25 januari, ook steeds om 20.30 uur. Kaartenkun-
nen gereserveerd worden via tel. nummer: 0111-
417149.
Advertentie
Douwe Eisenga
ZEEUWS PHILHARMONISCH KOOR
HET ZEEUWS ORKEST
o.l.v. loan Berkhemer
m.m.v. Simone Veder (aio
In een reeks van vijf of zes repe
tities wordt vervolgens met en
kele honderden zangers toege
werkt naar een uitvoering,
meestal samen met prominente
solisten. Het Periina Ensemble,
dat in maart meedoet, speelt
Hongaarse en Roemeense zi-
geunermuziek, Russische ro
mances, maar ook klassieke en
populaire werken. Met het
Grootkoor Zeeland wordt, be
halve werken van Bach en Mo-
zart en Russische liederen, ook
een medley van liedjes van An
nie M.G. Schmidt uitgevoerd,
Het Grootkoor Zeeland repe
teert donderdag 9 en 23 januari.
6 en 27 februari en 13 maart van
19.15 tot 22 uur in het Middel
burgse kerkgebouw De Hoek
steen. Het concert is 20 maart in
de Nieuwe Kerk in Middelburg.
do 30jan20ul5 première /Concert-enCeho^oalMiddeites(0118) 659659
vr 31 ian 20u15 Nieuwe Kerk Zierikzee (0118) 659 659
za 1 febr 20u15St.Bartolomeuskcrk zevenberqen(09M) 33000
zo 2 febr 15u00 Scheldetheater
do 6 febr 20u15 Laurenskerk Rotterdam (010) 413 14 94
vr 7 febr 20u15 St. Jacobskerk Vlissingen (0118) 41 66 62
za 8 febr 120u15 Grote Kerk Goes (0118) 659 659
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZCv«
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De react
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet(
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijf
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen w
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langerzijn dan 250 woorden,
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. 0v
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
nen willen geven. Dictator
fat ging daar niet mee akk
over een agressor gespn
Onbegrijpelijk, dat. de red
aan deze eenzijdig Israëlv
dige vrouw de gelegenheid|
om haar anti-joodse ideei
spuien.
P. J. D. van derl
Park Overwal
Midda
Het CDA stelt voor: 'Jongeren
onder achttien jaar moeten gra
tis gebruik kunnen maken van
het fiets-voetveer Vlissingen-
Breskens' (PZC 2-1). Is het
wachten op een volgende poli
tieke partij die weer een andere
groep gratis wil laten overva
ren? Waarom toch niet wat ik al
eerder in deze rubriek heb be
toogd? De huidige situatie voor
voetgangers en fietsers handha
ven, dit wil zeggen alleen 's zo
mers wordt een luttel bedrag
voor de overtocht betaald en de
rest van het jaar is gratis. Wij -
fietsers en voetgangers - hebben
niet gevraagd om de Wester-
scheldetunnel. Deze moest er
komen voor de automobilist,
Als er schade ontstaat doordat
de huidige veren ingeruild wor
den voor de tunnel lijkt het mij
logisch dat degenen voor wie
deze tunnel is gemaakt en ervan
profiteren daarvoor opdraaien
dus de hiervan gebruikmakende
automobilist. Schade is er en
bestaat uit een fiets-voetveer
dat er nu moet komen als com
pensatie. Waarom voetgangers
en fietsers daarvoor extra moe
ten betalen zoals de politiek wil,
is mij totaal onduidelijk. Van
daar mijn pleidooi: huidige toe
stand qua betaling overtocht
Vlissingen-Breskens handha
ven als fiets-voetveer er is en dat
geldt uiteraard niet voor groep
A of groep B maar voor iedereen
W. N. O sterman
De Kempenaerstraat 2
Vlissingen
Op één dag in juni 1987 zijn
zeshonderd buspassagiers,
driehonderd voetgangers en
(brom)fietsers geteld, die ge
bruik maakten van het veer
Perkpolder-Kruiningen. Na
openstelling van de WOV
moeten deze reizigers met veel
hogere kosten met busvervoer
omrijden via de WOV, Met de
volgende gegevens kan iedereen
die het aangaat, zelf die extra
kosten berekenen. Voor de reis
van Kloosterzande naar Goes,
respectievelijk Kruiningen en
terug, zijn respectievelijk 26 en
32 strippen nodig. Voor de reis
van Hulst naar Goes, respectie
velijk Kruiningen en terug, zijn
respectievelijk 24 en 30 strippen
nodig. Een vijftienstrippen
kaart vol tarief kost 6,20 euro
0,90 per strip). Voor een dag
kaart zijn dertig strippen nodig
27!). Een maandabonnement
komt met hoogste tarief uit op
182,75 euro 402). De driehon
derd voetgangers enzovoort en
de reizigers van NS-station
Kruiningen zullen door omrei
zen het meest worden gedu
peerd. De totale extra-open-
baarvervoerkosten van reizi
gers met openbaar vervoer
zullen van dezelfde orde van
grootte zijn als de kosten van
exploitatie van een fiets-voet
veer. Tegenover de stelling van
de overheid dat om economi
sche redenen geen veer bij Perk-
polder kan komen, kan men
stellen dat ook om economische
redenen (voorkomen van om-
reisschade!) een verveerverbin
ding absoluut noodzakelijk is.
Ik herhaal mijn suggestie, laat
één jaar een fiets-voetveer op
proef functioneren.
A. F. M. Broekmans
Wilhelminalaan 21
Hulst
znf
Naar aanleiding van het relaas
van Gretta (PZC, 6-1) een reac
tie op de eenzijdige benadering
van deze uit linkse klingen af
komstige echtgenote van de
heer Duisenberg. In het door
haar vertelde verhaal maakte
zij zich ernstige zorgen over een
sportvliegtuigje, dat boven de
Centrale Bank in Frankfurt cir
kelde. Ook over het feit, dat het
Palestijnse lid van haar delega
tie veertig minuten door de Isra
ëlische politie op het vliegveld
werd opgehouden, en wel in het
enige democratische land in het
Midden-Oosten. Zij zou zich
wat meer druk moeten maken
over de afschuwelijke aansla
gen in Israël. Bij de laatste ter-
reuraanval vonden ±25 buiten
landse gastarbeiders en enkele
burgers de dood. Meer dan hon
derd mensen werden zwaar ge
wond. Haar Wim zou eens in Tel
Aviv of Jeruzalem moeten wo
nen, waar door aanslagen jonge
mensen in de kracht van hun le
ven en kinderen voor hun hele
leven verminkt worden. Hoe is
het mogelijk, dat deze anti-
joodse vrouw de kans krijgt in
de PZC haar gal over Israël te
spuwen. Note bene een land
waar al 3000 jaar joden wonen
Er had al jaren gelden vrede in
deze regio kunnen zijn tussen
Palestijnen en joden. De toen
malige premier Barak had al 95
procent van Judea en Galilea
aan de daar wonende Palestij-
Dagboek van Gretta, deel
Ik schaam mij wanneer
stukje lees. 'Israël is de aai
Ier en moet de eerste stapa
richting vrede'. Het is don
iets te zeggen. Ieder die
beetje thuis is in de Mid
Oosten-politiek weet datl
vele stappen heeft willen a
om vrede tussen joden enk
tijnen te bewerkstelligen.]
het terrorisme, gesteund
Arafat, is het voor Israël oi
gelijk vredesafspraken te
ken. Het handvest van de
mas zegt: art. 6. De Islamiti
Verzetsbeweging is een s]
fiek Palestijnse beweging
haar trouw aan Hallah
schuldigd is. Zij streeft er
het vaandel van Hallah ovi
ke centimeter van Palestii
doen wapperen, In art.
iedere moslim opgeroepend
den te bevechten en te do
Art .13: er is geen andere qj
sing voor het Palestijnse
bleem dan de jihad. Wannes
je tegenstander ishoekand
dactie PZC zo'n dagboeko|
men? Het lijden van de Pi
tijnse bevolking komt i
Palestijns wanbeleid en dot
terroristische activiteiten
onder de Israëlische bevoli
ongeveer duizend dodd
slachtoffers en vele duizei
gewonden heeft geëist. Dezt
nchtgeving doet mij denken
de berichten in de dertigei
ren, waarvan velen de gevo
maar al te goed weten. Is
heeft rechten, ook op vei
grenzen waar resolutie 242
de VN Veiligheidsraad i
spreekt. Die rechten moetdi
gering Sharon gebruiken
ook Gretta veiligheid inIsra
verschaffen.
P. A. van de Stem
Westerscheldestml
Middel.
Hierbij wil ik reageren op
zers Schrijven van de heerl
us uit Veere (PZC 3-1). Hij;
zich geroepen om de publ
opinie omtrent de kerstbc
schap van 'mevrouw Van A
berg' bij te sturen. Op de ma
waarop hij dat doet gèef ikl
weinig kans van slagen.!
vrouw Beatrix van Amsberg
bijdragen aan de verloede
van dit volk samen met vr
den. Volslagen onzin toch?)
zij te rade gaan bij de heer Bi
of haar raadgevers gesc
zijn? Zou het niet zo kunnen
dat het gros van de personei
haar werk aan haarwordto]
drongen door het stemgei
van het Nederlandse volk?
haar geloof betreft, mag zij
uitdragen? Zij heeft eenbep
de overtuiging. Het zou hj
criet zijn omdat niet te doet
ben absoluut geen meek
noch jaknikker maar zoals!
us zijn boodschap formul
daar is de maatschappij to
niet bij gebaat. Hoe deze te
bepaalde zaken aankijkt fc
voort uit frustraties. 'Waari
ontstaat in dialoog', schrijft
Dit is geen dialoog. Hoe
christenen bejegent is I
schaamteloos. Hij meent te
ten dat onder de bevolking'
tig procent dat zich uitg
voor christelijk een deelzit
daar niets van meent.
vraag: is Bilius hartenkeiü
Je zou het bijna gaan gelova
J. C. den
Steelantstrad
i
De PZC van 28 december
richt ons dat de heer Gruij-
voorzitter van de Raad van;
zicht Oosterscheldeziekeni
zen, enigszins teleurgesteld
scheid heeft genomen. Hij'
namelijk graag de veelbes?
ken fusie gerealiseerd ge®
waarvoor hij speciaal een?
langer is aangebleven. Deze'
sie is echter verijdeld door
politiek (volksvertegenwotf
ging) en daar heeft Gnu?
veel moeite mee, getuige-
uitspraak: „Da's jammer,»1
van onze klanten menen
weten, dat die kwaliteitbtf
langrijkste vinden." Dat
menen te weten' in plaatst
'het van klanten zelf (zekei
weten' is mogelijk de 00$
van de teleurstelling van de-r|
Gruijters.
Adri Wattj
Magnoliastrad]
's-Gravenp»