Terreurexplosie onwaarschijnlijk
PZC
Ook nieuwe politici blijven beschaafd Haags
4
Deskundigen denken niet dat oorlog tegen Irak in Europa aanslagen zal brengen
Gevaar dreigt voor
Isaf-troepen Kaboel
bij oorlog tegen Irak
3 januari 1953
vrijdag 3 januari 2003
De inspecteurs van de Verenigde Naties die onderzoek doen in
Irak maken op 27 januari hun bevindingen over de wapen-
voorraad en -productie in dat Land openbaar. Mochten deze de
VN-veiligheidsraad niet tevreden stellen, dan lijkt een oorlog
tegen het land van Saddam Hoessein onvermijdelijk. Lopen
we in Europa en in het bijzonder Nederland ook gevaar door
bijvoorbeeld terreuraanslagen?
door Maarten Brakema
en Angelique Mulders
Cees Homan, generaal-ma-
joor der mariniers b.d. en
verbonden aan het Instituut
oor Internationale Betrekkin
gen Clingendael. formuleert het
ontspannen. „We gaan zo lang
zamerhand wel toe naar een
oorlog in Irak", zegt hij nuchter.
.De 12.000 pagina's dikke rap
portage van de Irakezen over
hun wapenprogramma's heeft
weinig indruk gemaakt op de
Amen kanen. De Verenigde Sta
len zijn momenteel bezig om
linnen een paar weken hun pre
sentie in de regio te verdubbelen
van 50.000 soldaten naar
i 00.000.
Bush junior heeft ook al, net als
ijn vader begin jaren negentig,
geroepen dat hij nucleaire wa
gens inzet als Saddam Hoessein
biologische of chemische wa
pens durft te gebruiken. Dit
moeten we allemaal zien als het
opvoeren van de druk op Irak",
meent Homan.
Maar dat is geen reden voor gro
te zorgen over aanslagen in Eu-
opa of Nederland, vindt hij. „Ik
betwijfel of het tot extreem ge
weld buiten de conflictzone
gaat komen. Bij 'Desert Storm'
m 1991 vreesden we dat ook en
bleef het hier rustig. Wel zullen
er, net als toen, weer grote de
monstraties tegen de oorlog
worden georganiseerd voor
spelt hij.
CDA
De top van de CIA ziet dat an
tlers. De Amerikaanse inlichtin
gendienst waarschuwde on-
I angs nog het Congres dat de VS
bij een aanval op Irak rekening
moet houden met terroristische
aanvallen met conventionele,
chemische of biologische wa
pens. De Britse overheid is al be
zig met het opstellen van nieuwe
noodmaatregelen voor het geval
er een grote terreuractie plaats
heeft op hun grondgebied.
Al Qaeda kan volgens Homan
'in een oorlog aanleiding zien
om iets te ondernemen', maar de
terroristen komen volgens hem
niet in actie op gezag van de
Iraakse leider. „Bush heeft ge
zegd dat Saddam en Osama bin
Laden banden met elkaar heb
ben, maar ikzelf zit niet bij de
school die gelooft dat er nauwe
banden zijn tussen die twee."
Steun
De oud-militair krijgt steun van
polemoloog Leon Wecke. „We
moeten Saddam niet op een lijn
stellen met Bin Laden. Ze zijn
geen vrienden, want in 1991
klopte Bin Laden bij de Saoedi-
sche regering aan voor geld om
mensen te mobiliseren en daar
mee Saddam Hoessein uit Koe
weit te jagen voordat de Ameri
kanen het kwamen doen."
Wecke is als onderzoeker op het
gebied van oorlog en vrede ver
bonden aan de Katholieke Uni
versiteit Nijmegen De dreiging
van een wereldwijde uitbar
sting van terreur bij een nieuwe
oorlog in het Midden-Oosten
wordt overdreven, meent hij.
„Op zich kan terrorisme effici
ent zijn, maar het betekent niet
dat het allemaal uitvoerbaar is.
Je loopt hier honderdduizend
keer eerder onder een tram dan
dat je slachtoffer wordt van ter
roristen."
VoorGroenLinks-KamerlidFa-
rah Karimi is het niet onvermij
delijk dat de Verenigde Staten
met geweld Saddam Hoessein
van zijn troon zullen stoten. Ka
rimi, buitenlandwoordvoerster
voor haar partij, wijst erop dat
de wapeninspecteurs van de
Verenigde Naties nog geen aan
wijzingen hebben dat de dicta
tor chemische, biologische of
nucleaire wapens produceert
Zij vreest dat een oorlog de bro
ze stabiliteit in de regio nog ver
der in gevaar brengt. „Daardoor
neemt het anti-Amerikanisme
alleen maar toe. Dat is koren op
de molen van de Bin Ladens, die
baat hebben bij radicalisering",
aldus het Kamerlid dat nog geen
anderhalve maand geleden in
Syrië en Jordanië op werkbe
zoek was. Karimi pleit daarom
voor een vreedzame oplossing
voor het conflict.
Als er toch oorlog uitbreekt en
Saddam beschikt daadwerke
lijk over chemische en biologi
sche wapens, zal hij niet aarze
len die te gebruiken ook,
voorspelt Karimi. Hetzij tegen
de sjiïten in het zuiden van Irak,
hetzij tegen de Koerden in het
noorden, hetzij tegen Israël.
„Dat heeft enorme consequen
ties."
Voor Europa en in het bijzonder
Nederland is het echter moeilijk
om voorspellingen te doen
..Saddam heeft niet direct aller
lei commandotroepen aan een
touwtje die overal aanslagen
kunnen plegen in verschillende
landen."
Stalinisme
Net als Wecke en Homan wijst
Karimi erop dat Saddam Hoes
sein en Bin Laden niet al te
vriendelijke banden hebben.
„De ideologische basis waarop
hij opereert is heel anders dan
die van Bin Laden. Hij is geïn
spireerd door het stalinisme en
Bin Laden ziet hem daarom
meer als een vijand dan als
vriend. Vandaar dat Karimi ver
wacht dat ook leden van Al Qae
da niet direct een oorlog aan
grijpen om in Europa toe te
slaan. Wel is er de dreiging van
het verder doorzetten van radi
calisme onder aanhangers van
de islam. „Dat leidt tot meer af
stand tussen moslims en niet-
moslims. Iets dat al gaande is
sinds 11 september. Dat merk je
gewoon om je heen: de kloof, de
afstand, het onbegrip neemt al
leen maar toe. En dat is het erg
ste dat je kan hebbenWant voor
extremisme ben ik bang. Blinde
haat is altijd destructief." GPD
door Harald Doornbos
De overname van het Isaf-
commando in Afghanis
tan begin februari door Ne
derland en Duitsland, kan
uitlopen op een regelrechte
ramp als er een oorlog tegen
Irak komt. Dit zegt de com
mandant van de vredestroe
pen, de Turkse majoor-gene
raal Hilmi Akin Zorlu.
„In Afghanistan zijn de be
woners erg religieus", zegt
Zorlu, „Een oorlog tegen
Irak kunnen zij opvatten als
een oorlog tegen de hele mos
limwereld. Niet alleen de res
tanten van Al Qaeda en de
Taliban, maar ook gewone
Afghanen kunnen dan ge
makkelijk geprovoceerd
worden en alle buitenlanders
in Afghanistan, onder wie de
Nederlanders, aanvallen."
Deze acties zullen volgens
generaal Zorlu, die het com
mando voert over ruim 5000
internationale troepen in en
rondom Kaboel, niet beperkt
blijven tot Isaf. „Ook de coa
litiestrijdkrachten en perso
neel van de Verenigde Naties
en hulporganisaties kunnen
worden aangevallen. Een
oorlog tegen Irak kan alle
westerlingen die leven en
werken in Afghanistan in ge
vaar brengen", zo schetst
Zorlu het slechtst denkbare
scenario.
De overname van het Isaf-
commando leek aanvanke
lijk geen enkel probleem op
te leveren, aangezien de nu
een jaar oude Isaf-missie tot
nu toe grotendeels voorspoe
dig is verlopen.
De eerste zes maanden lukte
het Isaf-I om onder Britse lei
ding zonder noemenswaar
dige problemen een veilig
heidszone in en rondom de
Afghaanse hoofdstad Ka
boel te creëren. Isaf-II zorgde
er vervolgens onder Turks
commando voor, dat de stad
veiligwerd.
Maar nu de Turken op acht
februari het commando
overdragen aan de Nederlan
ders en de Duitsers breekt er
een onzekere periode aan.
Want zodra de Amerikanen
een oorlog tegen Irak starten,
zou Afghanistan wel eens in
totale chaos kunnen verval
len, waarschuwt generaal
Zorlu. Brengt dat Nederland
in een lastig parket? „Na
tuurlijk" zegt de generaal.
„Het is duidelijk, dat Neder
land en Duitsland als leiden
de Isaf-landen veel meer vei
ligheidsmaatregelen dienen
te nemen dan wij."
Volgens Zorlu zou het geld
dat de Amerikanen kwijt zijn
aan een oorlog tegen Irak
veel beter op een andere ma
nier gespendeerd kunnen
worden ,.Ik heb gehoord dat
de oorlog tegen Irak meer
dan 100 miljard dollar zal
gaan kosten", zegt Zorlu.
„Als je alleen de helft daar
van al zou kunnen gebruiken
om Afghanistan op te bou
wen, zou dat een stuk beter
zijn voor het creëren van een
vreedzamere wereld."
Advies
Puttend uit zijn zes maanden
lange ervaring als comman
dant van Isaf, heeft generaal
Zorlu nog wel enkele advie
zen voor de Nederlanders.
„Geef de lokale bevolking
het gevoel dat we geen bezet
tingsmacht zijn, en hier al
leen zijn om te helpen. Als Is
af klaar is met de missie,
zullen we vertrekken." De
militairen moeten ook geen
onderscheid maken tussen de
verschillende etnische groe
pen in het land. „Iedereen is
hetzelfde voor ons." Isaf
dient tevens de Afghaanse
tradities en religieuze gevoe
lens te respecteren. „Dus tij
dens de ramadan niets op
straat eten of drinken en niet
zomaar vrouwen fouilleren."
Maar of dat genoeg is om Af
ghanistan rustig te houden in
het geval van een oorlog te
gen Irak? De Turkse generaal
trekt een zorgelijk gezicht.
GPD
De kiezers liepen in mei vorig jaar met Pim Fortuyn massaal
weg van de oude polit iek, want die deugde niet meer. Dus ver
trok Ad en kwam Wouter, ging Hans en kwam Gerrit. Het
moet nieuw, het moet leuker. Maar wordt het met de nieuwe
generatie politici ook anders?
JULIANA - Koningin Juli
ana heeft aangekondigd om
in juni van dit j aar samen met
prins Bernhard een bezoek
aan Middelburg te brengen.
Zij zal daar een bijeenkomst
bijwonen die door de stich
ting Nieuw Walcheren' is
georganiseerd ter herden
king van het gereedkomen
van het Walchers herstel.
HAVENRECORD - De haven
van Vlissingen heeft het het
afgelopen jaar goed gedaan.
Ten opzichte van 1951 ver
toonde zowel het aantal
schepen dat de haven aan
deed als het tonnage dat er
overgeslagen werd, een dui
delijke stijging. Het aantal
binnenschepen liep terug,
maar wat betreft het aantal
zeeschepen was 1952 het bes
te jaar sinds de bevrijding.
SNOR WEG - Tijdens een ou-
dejaarsvoorstelling van 'Ri-
goletto' in Londen, waarin
tenor Walter Midgley een rol
speelde, vond een merk
waardig voorval plaats. Mid
den in een van de aria's brak
hij plotseling af, waarop hij
zich afwendde van het pu
bliek en overging op gekuch.
Kort daarna draaide hij weer
terug en zong verder. De val
se snor die hij had gedragen,
was echter verdwenen.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel (0118)484000
Fax. (0118) 470102
E-mail. redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail: redwalch@pzc nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax (0115)645741
E-mail. redtern@pzc nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114)372776
Fax. (0114) 372771
E-mail: redhulst@pzc nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail. redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vri|dag
van 8 00 tot 17 00 uur
Zierikzee. Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 12 00 uur
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vri|dag tijdens kantooruren j
zondag van 16 00 tot 18.00 uur
Tel. (0118)484000
Fax(0118)470100
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2.00)
per maand 20.50
per kwartaal 55.10
per jaar 209.90
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag 10
zaterdag 1.65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35 93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
Voor gewone advertenties-
Tel: (0118) 484240
Fax (0118)470100
Voor klemties: Tel. (0118) 484321
Fax (0118) 484370
Auieursfecnten vocx behouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener -concern De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnemen'.en)adrninistraiie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en do werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gosoioctoorde
derden Als u op deze informatie geon prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC. afdeling
lezersservice, Postbus 3229, 4800 MB Breda
Behoort tot UJGCJGnGr
door Jaco van Lambalgen
en Lianne Sleufjes
Alleen al de verkiezingspos
ter verschilt hemelsbreed.
Waar vorig jaar mei Ad Melkert
bi close-up de kiezer minzaam
toelachte, grijnzen nu Wouter
i 5os en dertig partijgenoten van-
al de billboards passanten tege
moet. Het verzinnebeeldt de
ommezwaai die de PvdA - en
indere klassieke partijen - sinds
de verkiezingsnederlaag van 15
mei noodgedwongen hebben
gemaakt.
De opkomst en dood van Pim
Fortuyn hebben het politieke
bed opgeschud als nooit tevo
ren. Alle partijen die bij de
laatstgehouden Kamerverkie
zingen klop kregen, hebben in
middels het roer omgegooid.
Stuurlieden zijn vervangen,
•ampagnes en programma's
vernieuwd. De aanstaande ver
kiezingen van 22 januari bie
den, hoewel veel sneller dan
verwacht, een uitgelezen kans
oor de verliezers om de wegge
lopen kiezers terug te winnen,
l )eze week gaat de verkiezings
campagne officieel van start.
Als de partijen een ding van
Fortuyn geleerd hebben is het
wel dat verkiezingen tegen
woordig via de televisie gewon
nen en verloren worden. De
kiezer stemt vooral op aanspre
kende mensen en niet op grijze
bureaucraten die in onbegrijpe
lijk jargon praten.
Dus ogen de politieke bood
schappers zelf anders. Minder
Haags, meer 'van het land'
i lood looking Wouter Bos (39)
draaft vrolijk op in de 'Show
van je leven' van Astrid Joosten
en praat openlijk over zijn aan
staande huwelijk. Hij splijt re
gelmatig zijn gezicht in een
warme glimlach en zoekt af en
(oe wat onzeker naar antwoor
den, Heel anders dan zijn voor
ganger Melkert (46) aan wie het
iredikaat 'beste jongetje van de
klas' kleefde en die ongemakke
lijk ging kijken zodra het over
iets anders dan politiek ging.
Bos geeft in tegenstelling tot
Melkert ruiterlijk toe dat de
PvdA in het verleden niet goed
i ïaar de kiezers heeft geluisterd.
Een jaar geleden zou het nog
vloeken in de PvdA-kerk zijn
geweest, maar nu onderstreept
Bos onomwonden dat buiten
landers zelf ook moeite moeten
doen om aansluiting te vinden
bij de Nederlandse samenle
ving.
In de campagne neemt Bos het
op tegen zijn voormalige baas
op het ministerie van Financiën.
Daar diende hij als staatssecre
taris onder VVD'er Gerrit Zalm
(50). De liberalen trekken met
Zalm ten strijde onder het motto
'Nu weer gewoon rechts en dui
delijk'. De voormalig minister,
bekend om zijn strenge begro
tingsregels, nam de dag na de
verloren verkiezingen de plaats
al in van de te paarse en te laco
nieke Hans Dijkstal (59).
Zalm wil vooral vertrouwen
wekken, het land is ook in deze
moeilijke economische tijden
bij de VVD in goede handen. Hij
neemt flinke afstand van het vo
rige paarse kabinet. Bovendien
probeert de lachebek in de cam
pagne serieus over te komen,
duidelijke taal te spreken en
vastberaden het initiatief te
houden, zodat de WD het
nieuws bepaalt. Al gaat het eco
nomisch slecht, er moet van
Zalm hoe dan ook extra geld
naar veiligheid. Ook heeft hij
maar vast aangekondigd pre
mier te willen worden (iets wat
Dijkstal resoluut weigerde),
hoewel de partij in de peilingen
voorlopig niet verder komt dan
de derde plaats.
Tegenpool
Uitgerekend de partij die het
erfgoed van Pim Fortuyn moet
verdedigen, heeft een lijsttrek
ker die in doen en laten de
tegenpool is van zijn charisma
tische en mediagenieke voor
ganger. LPF-lijsttrekker Mat
Herben, voormalig ambtenaar
bij Defensie en oud-persvoor-
lichter van Fortuyn, is geen
vlijmscherpe debater. Met ge
mak zetten zijn politieke tegen
standers in de Tweede Kamer
hem klem. De LPF vindt het dan
ook niet erg dat Herben nauwe
lijks aanwezig is bij de grote
lijsttrekkersdebatten. Hij doet
het beter bij luchtiger publieke
optredens, zoals de nieuwjaars
duik in de Noordzee.
Comeback-kid Herben (50) redt
het intern steeds, doordat hij als
een van de weinigen in zijn club
degelijkheid en rust uitstraalt
Hij tracht, tenminste voor de
Fractievoorzitter Wouter Bos van de PvdA geeft voor de camera van SBS6 een korte toelichting op zijn benoeming tot partijleider, afgelo
pen najaar. foto Phil Nijhuis/GPD
buitenwacht, de hopeloos ver
deelde LPF bijeen te houden
Vochten de LPF-parlementari-
ers elkaar de voorbije maanden
de Tweede-Kamerbankjes uit,
straks toeren de Kamerkandi
daten samen in een bus door het
land als 'teken van eenheid'.
Mocht dat niet helpen, dan heeft
de LPF nog een reddingsboei:
een goed gevulde verkiezings-
kas van ruim 1 miljoen euro die
een mediabombardement mo
gelijk maakt.
Balkenende
ChristenUnie-lijsttrekker Rou-
voct, uiterlijk het broertje van
CD A-voorman Jan Peter Balke
nende, moet het met eenderde
van dat bedrag doen. Rouvoet,
die deze week 41 wordt, volgde
recentelijk de keurige schooldi
recteur Kars Veling (54) op.
Deze laatste werd door zijn par
tijbestuur verantwoordelijk ge
houden voor het gevoelige ver
lies van een zetel. Hij moest
opstappen, want dat zou beter
zijn voor 'zijn gezondheid'.
Maar de achterliggende reden
was dat Veling te rekkelijk werd
bevonden. De jurist Rouvoet,
doorkneed in de christelijke
partij-ideologie, moet op zijn
ontspannen maar vastberaden
manier de meer behoudende
achterban weer aan de Chris-
tenUnie binden
Naast al dit mannelijk geweld
lijkt GroenLinks bij de campag
ne een speciale troef in handen
te hebben. Paul Rosenmöller (46
maakte, de talloze bedreigin
gen aan zijn adres moe, plaats
voor Femke Halsema (36), als
vrouw sowieso al goed voor ex
tra media-aandacht. Bovendien
is Halsema een bekwaam deba
ter. die op haar eigen terreinen
onbevreesd haar gesprekspart
ners de hoek in praat.
Omdat ze nog relatief onbekend
is, treedt ze deze weken in aller
lei tv-programma's op en
pareert ze ogenschijnlijk onver
moeibaar de vragen over even
tueel moederschap en partners.
Maar Halsema is criminologe en
dat hoor je. Ze formuleert be
dachtzaam. Haar bevlogenheid
vlamt vooral op in Kamerdebat
ten en die worden niet van A tot
Z door de kiezer gevolgd.
Dan zijn er nog de nieuwkomers
die in het kielzog van Fortuyn in
de politiek verzeild raakten. De
partij die hem parachuteerde,
Leefbaar Nederland, veroverde
na het vertrek van Fortuyn twee
zetels in de Kamer. Na een chao
tische strijd om het leiderschap
met Emile Ratelband trok LN-
fractievoorzitter Teeven (44)
zich terug als lijsttrekker en
gaat de partij met de onbekende
Haitske van de Linde (22) de
verkiezingsstrijd aan. Zij sleep
te het leiderschap bij LN in de
wacht ten koste van goeroe Ra
telband (55), die prompt een ei
gen partij begon. De vele ruzies
bij de LPF leverden dan nog de
lijst Conservatieven.nl op. die
onder leiding van voormalig
LPF-Kamerlid Winny de Jong
(46) aan de verkiezingen mee
doet. Al deze nieuwelingen lij
ken echter niet op een zetel te
kunnen rekenen.
Op Thom de Graaf van D66 na
zijn de politiek leiders die in mei
het onderspit delfden tegen Pim
Fortuyn vervangen door een
nieuwe generatie, die driftig
probeert Pims lessen in de prak
tijk te brengen. Zij presenteren
zich als mensen van vlees en
bloed, die in allerlei tv-pro
gramma's welgekozen stukjes
van hun privé-leven laten zien
en ze praten in gewone mensen
taal over onderwerpen die de
kiezers na aan het hart liggen.
Daartoe hebben ze allemaal de
len van hun partijprogramma
aangepast, zoals een stevigere
aanpak van criminaliteit.
Uithalen
Maar de harde uithalen, het ko
ketteren met het persoonlijke en
de brutale grappen a la Fortuyn
blijven vooralsnog uit. Hoewel
het, net als bij de laatste verkie
zingen, vooral gaat om de pre
sentatie, blijven de nieuwe poli
tici netjes binnen de lijntjes. De
aanpak is wel losser - daar moet
het nieuwe en leuke vandaan
komen - maar op de keper be
schouwd, kiest ook de nieuwe
generatie voor een beschaafde
en vooral Haagse strijd. GPD
