ETA-leider ontsnapt uit cel
Oppositie offert kerst op om
Chavez ten val te brengen
Palestijnen stellen
verkiezingen uit
in Ivoorkust af
SUPER
WINTERSALE
50% KORTING
10% KASSAKORTING
Noord-Korea onttrekt
verdachte kernreactor
aan toezicht van VN
Chaos door gladheid in Oostenrijk
Britse burgers als flitspalen
Bloedige aanslag op trein India
Twijfel over maagdelijkheid Maria
Italiaanse antirookwet verscherpt
Fransen slaan
aanval rebellen
Negen doden bij
aanslag en crash
in Afghanistan
Itdamkus stevent
j in Litouwen af
op herverkiezing
Baskische terreurgroep kondigt aanslagen op toeristen aan
Kinderkerstfeestje bij Mandela loopt uit de hand
Gasexplosie legt straat Halle in puin
DUEKOUE - Rebellen in Ivoor
kust hebben zaterdag Franse
troepen bij de stad Duékoué
aangevallen. De opstandelin
gen willen oprukken naar Abid
jan, het commerciële centrum
van Ivoorkust, maar werden za
terdag teruggedreven door de
Franse strijdkrachten.
Vrijdag veroverden de rebellen,
die sinds enkele dagen aan een
grote opmars bezig zijn, Bango-
lo op het Ivoriaanse regeringsle
ger. De Franse troepen lijken de
enigen die nog in staat kunnen
zijn om te voorkomen dat ze het
hele land in handen krijgen.
Rebellenleider Felix Doh zei
eerder dat zijn mannen niet zou
den aansturen op een strijd te
gen de Franse militairen en om
lienheen zouden trekken. De re
bellen stuitten bij hun poging
om de Fransen bij Duékoué te
omzeilen op een Franse eenheid
die de rebellen onder vuur nam.
De opstandelingen beant
woordden het vuur, maar slaag
den er niet in de Fransen te ver
drijven. Aan Franse zijde vielen
volgens een legerwoordvoerder
geen slachtoffers. Over het aan
tal doden en gewonden aan de
zijde van de rebellen is niets be
kend.
De opstand in Ivoorkust begon
met een mislukte couppoging op
19 september. Sindsdien is de
onrust groot in het land, dat nu
verdeeld is tussen rebellerende
groepen en de regering. Tussen
de strijdende partijen in zit het
Franse leger, de voormalige ko
lonisator van Ivoorkust. AP
Kinderen worden tegen de hekken gedrukt tijdens het uit de hand gelopen kerstfeest van Mandela.
van onze redactie buitenland
QUNU - Het jaarlijkse kerstfeestje van de Zuid-Afri
kaanse ex-president Nelson Mandela voor kinderen is
gisteren ontaard in een chaos.
Duizenden kinderen en volwassenen verdrongen zich
om bij de cadeaus te komen, die mede door de Ameri
kaanse tv-presentatrice Oprah Winfrey werden uitge
reikt. Drie kinderen moesten met lichte verwondingen
naar een ziekenhuis.
Voor het feestje in Mandeia's geboorteplaats Qunu wa
ren 20.000 presentjes en 15.000 voedselpakketten ge
reedgezet.
De opkomst was onverwacht zo groot dat veiligheids
beambten hekken moesten weghalen om te voorkomen
dat kinderen werden doodgedrukt.
Mandela en Oprah wisten de menigte uitein delij k rustig
foto Mike Hutchings/RTR
te krijgen. Volgens de woordvoerster van Mandela wa
ren vooral opdringerige volwassenen en oudere kinde
ren schuldig aan het uit de hand lopen van de bijeen
komst.
Sommige kinderen waren twee tot drie dagen onderweg
voor Mandeia's kerstfuif. Ze kregen er onder meer
chips, snoepjes, chocolade eneenkerstmaaltijdmetkip.
Oprah leverde dit jaar zwarte poppen voor meisjes en
voetballen voor jongens af. AFP
Advertentie
domburg
men's fashion
NU DE
GEHELE
COLLECTIE
Ooststraat 2, tel. 0118-584303
van onze redactie buitenland
PYONGYANG - Noord-Korea
is begonnen met het verwijde
ren van toezichtcamera's en ver
zegelingen van de Verenigde
Naties uit een kernreactor. Het
officiële Noord-Koreaanse
persbureau KNCA bevestigde
dat gisteren. De verdenking be
staat dat de installatie deel uit
maakt van het nucleair wapen
programma van de staat.
De aankondiging van Pyongy
ang volgt een dag na een mel
ding van het Internationaal
Atoomenergie Agentschap
(IAEA) in Wenen dat Noord-
Korea de toezichtapparatuur
van de VN-organisatie onklaar
heeft gemaakt. Het gaat om de
Yongbyon-reactor die in 1994
werd gesloten. Volgens de VN
werd hier plutonium gemaakt
dat geschikt is voor kernwa
pens.
Yongbyon ging dicht na een ak-
koord met de Verenigde Staten
waarin Noord-Korea zich ver
plichtte zijn kernprogramma te
bevriezen. In ruil daarvoor zou
een westers consortium twee re-
actoren bouwen die ongeschikt
zijn voor militaire doeleinden
en zouden de VS het land
500.000 ton olie per jaar leveren.
Afgelopen maand stopten de VS
met de olieleverantie in reactie
op de bekentenis van Pyongy
ang dat het in het geheim zijn
kernprogramma heeft voortge
zet. Volgens Noord-Korea is het
land door het stoppen van de
olieleveranties nu genoodzaakt
de kernreactor weer op te star
ten om energie te produceren.
In een brief aan het Noord-Ko
reaanse ministerie van Kern
energie had IAEA-directeur Al
Baradei het land opgeroepen
zich aan zijn verplichtingen te
houden en niets te doen wat de
controle van de IAEA op de re
actor Yongbyong in de weg
staat. In een verklaring die het
IAEA zaterdag in Wenen heeft
uitgegeven, uit Al Baradei zijn
'diepe teleurstelling' over het
Noord-Koreaanse besluit. RTR
van onze redactie buitenland
RAMALLAH - De Palestijnse
Autoriteit heeft besloten de
voor volgende maand aange
kondigde parlements- en presi
dentsverkiezingen voor onbe
paalde tijd uit te stellen. Dat
hebben Palestijnse functiona
rissen gisteren bekendgemaakt
na een zitting van het kabinet
van Arafat in Ramallah.
Volgens de Palestijnse hoofdon
derhandelaar Erekat is de stem
busgang op 20 januari onmoge
lijk door de (hei-)bezetting van
Palestijns gebied door de Israë
liërs en door andere Israëlische
maatregelen die de bewegings-
vrijheid van de Palestijnen in
dammen, Pas als de bezetting
wordt opgeheven zijn verkie
zingen mogelijk, aldus de mi
nister van Informatie Rabbo.
Het Palestijnse besluit hing al
enige tijd in de lucht. Een Pales
tijnse commissie die de verkie
zingen voorbereidt, had eerder
aangedrongen op uitstel. Pas
ongeveer drie maanden na ver
trek van de Israëlische troepen
uit de Palestijnse gebieden op de
Westoever en in de Gazastrook
zouden verkiezingen gehouden
kunnen worden, stelde ze.
De jongste, en tot dusver enige,
verkiezingen in de Palestijnse
gebieden hadden plaats in 1996.
Ze werden een grote overwin
ning voor Arafat. Onder zware
internationale druk kondigde
de Palestijnse leider enkele
maanden geleden nieuwe ver
kiezingen aan in januari 2003.
Vooral de VS en Israël dringen
aan op hervormingen binnen
het Palestijns bestuur. Beide
staten zien overigens geen lei
dende rol meer weggelegd voor
Arafat. Israël kiest eind januari
een nieuw parlement.
Het Israëlische ministerie van
Buitenlandse Zaken zei gisteren
dat Arafat een excuus heeft ge
zocht om de verkiezingen uit te
stellen. „Hij vermijdt daarmee
dat er democratische hervor
mingen doorgevoerd zullen
worden." ANP/RTR/DPA
WENEN - Door ijzel spekgladde wegen veroorzaakten zater
dag in grote delen van Oostenrijk een verkeerschaos. Talrijke
snelwegen, vol met vakantiegangers op weg naar de skigebie
den, werden afgesloten na volgens Oostenrijkse media 'ontel-
bare' ongevallen.-
Grote problemen deden zich voor op de AIO tussen Salzburg
en de Tauerntunnel en tussen Innsbruck en Kufstein. De Oos
tenrijkse zusterorganisatie van de ANWB riep op niet de weg
op te gaan als dat met strikt noodzakelijk was.
Bij de alarmcentrale van de ANWB en het steunpunt in Mtin-
chen zijn zaterdag geen meldingen binnengekomen van Ne
derlanders die in problemen zijn geraakt. ANP/DPA
LONDEN - Een aantal Britse politiekorpsen is begonnen met
proefprojecten waarbij burgers snelheidscontroles uitvoe
ren. Na een training gaan de burgers in paren de weg op om
met laserguns snelheidsovertredingen vast te stellen en door
te spelen aan de politie. Dat meldde The Sunday Times.
De gegevens die de burgers verzamelen hebben geen juridi
sche geldigheid. De korpsen sturen de overtreders wel een
brief waarin wordt gewezen op hun fout.
De politie hoopt dat de projecten leiden tot een betere bewust
wording onder weggebruikers. De Britse vereniging van weg
gebruikers wijst de projecten overigens af. Volgens haar zet
het initiatief burgers tegen elkaar op. ANP
NEW DELHI - Bij een aanslag op een trein in het zuiden van-
India zijn zaterdag zeker twintig mensen gedood en twintig
gewond geraakt. Dat meldden de Indiase media gisteren.
De politie zei aanwijzingen te hebben gevonden dat de maoïs
tische Naxalieten de trein hebben laten ontsporen. Deze com
munistische groepering voert al ruim dertig jaar aanvallen uit
op instellingen en regeringsinstanties.
De trein was onderweg van Hyderabad naar Bangalore. AFP
LONDEN - Eén op de vier Anglicaanse priesters in Groot-
Brittannië gelooft niet dat Maria, de moeder van Jezus, nog
maagd was toen ze haar zoon kreeg. Dat meldde The Sunday
Telegraph gisteren.
Volgens de krant gaf een kwart van vijfhonderd ondervraagde
priesters aan niet te geloven in de onbevlekte ontvangenis.
Dat verhaal is voor christenen een van de grondbeginselen
van hun geloof. Veel priesters zien de maagdelijke geboorte
als een verkeerde interpretatie of foute vertaling van een He
breeuwse bijbelse passage. RTR
ROME - De Italiaanse Senaat heeft zaterdag ingestemd met
een wet die roken in de meeste openbare gelegenheden ver
biedt.
Dé wet, die 11 december al door de Kamer van Afgevaardig-
den werd aangenomen, verplicht café- en restauranthouders
tot het inrichten van aparte ruimtes voor rokers als zij toch ro
ken in hun etablissementen willen toestaan. Eigenaars die dit
nalaten riskeren 2000 euro boete.
Rokers die een sigaar of sigaret opsteken waar dit is niet toe
gestaan kunnen 25 tot 250 euro boete krijgen, of het dubbele
als er gerookt wordt in de nabijheid van een zwangere vrouw
of een kind onder de 12 jaar AP
maandag 23 december 2002
KABOEL - In de Afghaanse
stad Kandahar zijn gisteren ze
ker twee burgers gedood door
een aanslag op de auto waarin
zij zaten. Drie anderen raakten
gewond, aldus een regerings
functionaris.
De vijf zaten in een militair dat
wérd geraakt door een handgra
naat. Over de precieze toe
dracht was aanvankelijk ver
warring. Eerder werd gemeld
dat er sprake zou zijn van een
autobom of een i*aket die op het
voertuig was afgevuurd.
Zaterdag kwamen zeven Duitse
militairen om het leven toen de
helikopter waarin zij zaten bij
de hoofdstad Kaboel neerstort
te op een huis.
Eerder werd gezegd dat hierbij
ook twee Afghaanse kinderen
werden gedood, maar dat bleek
later niet te kloppen.
Volgens het Duitse leger zijn er
geen aanwijzingen dat de heli
kopter door vijandelijk vuur is
geraakt. ANP/RTR/DPA/AFP
VILNIUS - De zittende presi
dent Adamkus heeft gisteren in
de eerste ronde van de presi
dentsverkiezingen in Litouwen
10,7 procent van de stemmen
aekregen. Dat blijkt uit een pei
ling bij de stemlokalen van de
Baltische Nieuwsdienst BNS.
In de tweede ronde op 5 januari
moet Adamkus het opnemen te
gen ex-premier Paksas, die 23,7
procent van de stemmen kreeg.
Voor de verkiezingen gold par
lementsvoorzitter Paulauskas
nog als belangrijkste rivaal van
Adamkus. Paksas haalde in pei
lingen vóór de verkiezingsdag
niet meer dan 9,5 procent. Van
de 2,7 miljoen stemgerechtig
den zei toen echter 15 procent
zijn keuze nog niet te hebben be
paald.
Depresidentsverkiezingen in de
voormalige sovjetrepubliek
worden alleen in één ronde be
slist als een van de kandidaten
meer dan 50 procent van de
stemmen krijgt, anders volgt al
tijd een tweede ronde.
De definitieve uitslag van de
eerste ronde wordt vandaag
verwacht. AFP
van onze redactie buitenland
BAYONNE - Een vermoedelijk
kopstuk van de Baskische ter
reurgroep ETA, Iradi, is in de
nacht van zaterdag op zondag
ontsnapt uit de gevangenis in
het zuid-Franse Bayonne. De
Franse politie is een groot
scheeps onderzoek begonnen.
De 31-jarige Iradi werd donder
dag samen met de 26-jarige
Montero door de Franse politie
gearresteerd. Functionarissen
bevestigden gisteren dat de man
is ontsnapt, maar ze wilden geen
details geven over hoe dit kon
gebeuren. Volgens de Spaanse
regering was de ETA met de
aanhouding een 'zware slag'
toegebracht. Volgens Spanje
had Iradi de logistieke leiding
over de militaire operaties van
de Baskische afscheidingsbe
weging. Ook wordt hij ervan
verdacht ETA-leden te rekrute
ren en hen te leren omgaan met
wapens en bommen. De ETA
wordt verantwoordelijk gehou
den voor de dood van bijna 840
mensen sinds de groep in 1968
met aanslagen begon.
Zo'n 120.000 mensen betoogden
gisteren in de Spaans-Baski-
sche stad Bilbao tegen het ge
weld van de ETA. De regerings
leider van de Baskische regio in
Spanje, Ibarretxe, leidde de de
monstratie.
De Partido Popular van de
Spaanse premier Aznar had
geen afgevaardigde meelopen
in de betoging. De partij vindt
dat Ibaimetxe 'dubbelspel'
speelt door enerzijds op te roe
pen tot een demonstratie tegen
de ETA, maar anderzijds onver
minderd te stireven naar een ei
gen Baskische staat, die alleen
nog losse banden met Madrid
heeft. De Nederlandse politie
stelt een onderzoek in naar een
dreigbrief van de ETA die vorige
week binnenkwam bij een Heer
lens reisbureau. Een soortgelij
ke brief waarin de afzender toe
risten waarschuwt niet naar
Spanje te gaan omdat ze ko
mend jaar doelwit van aansla
gen zouden zijn, is bij een
Utrechtse reisorganisatie bin
nengekomen,
Dit soort verklaringen werd
eind vorige week ook verstuurd
naar een aantal westerse am
bassades in Spanje. De eigenaar
van het Heerlense reisbureau
zei helemaal geen reizen naar
Spanje te organiseren.
De brief die in Heei'len binnen
kwam was volgens het adres op
de envelop afkomstig van een
Baskisch bureau voor toerisme
in het Frans-Baskische Bayon
ne.
Volgens politiewoordvoerder
R. Keijdener wordt het onder
zoek naar de brieven niet door
de Limburgse politie gedaan
maar door een speciaal team.
Mogelijk wordt ook de Algeme
ne Inlichtingen en Veiligheids
dienst (AIVD) erbij betrokken.
EFE/AFP/RTR/GPD
Witte Paardstr. 1-3
(0113) 21 27 29 Goes
Advertentie
door Frans Lindenkamp
CARACAS - Vakbondsleider
Carlos Ortega - één van de voor
mannen van de oppositie ver
enigd in het Democratisch Co-
ordinaat - zegt dat Venezuela
net zolang doorstaakt totdat het
Zuid-Amerikaanse land verlost
is van de democratisch gekozen
'dictator' Hugo Chavez.
Ortega stelt dat de meerderheid
van de bevolking de straat ver
kiest boven de feestdagen thuis.
Ook na de massale protestmars
van vrijdagavond, die opnieuw
niet het beoogde resultaat ople
verde. Want Chavez houdt zijn
been stokstijf.
Het was de vierde vreedzame
demonstratie in de al drie we
ken durende algemene staking,
die het openbare leven groten
deels heeft platgelegd door het
ernstige brandstofgebrek. Anti-
Chavez betogers eisten zijn af
treden, omdat hij het land met
zijn links-revolutionaire beleid
volgens hen economisch ruï
neert.
Maar de stoet trok anders dan
gepland niet langs het Miraflo-
res regeringspaleis in Caracas.
Chavez had aangekondigd dit
met 'alle mogelijke middelen' te
zullen beletten.
Door zijn waarschuwing ernstig
te nemen hangt nu ook over de
staking een zweem van slijtage.
De oppositie beseft dit. Daarom
moet de volgende mars wel naar
het Miraflores leidden met alle
gevaren van dien; een 'veldslag
om het regeringspaleis' dreigt.
Chavez kan nog steeds rekenen
op steun van dertig procent van
het volk, merendeels armen.
Kruitvat
Waarnemers houden hun hart
vast. Zij vergelijken de situatie
in het land met een kruitvat dat
over het hete asfalt rolt. De kans
op een staatsgreep of burger
oorlog blijft volop aanwezig. Na
Nederland, de VS, Canada en
Duitsland raadde dit weekeinde
ook Groot-Brittannië zijn on
derdanen aan Venezuela te ver
laten.
Chavez boekte afgelopen week
twee succesjes. Hoewel ook de
strijdkrachten intern sterk ver
deeld zijn over zijn persoon,
staat het opperbevel pal achter
hem. Het dichtdraaien van de
oliekraan door de anti-Chavez
gezinde directie van de staats
oliemaatschappij Pdvsa werd
sabotage genoemd. Daarmee
plukt Chavez de vruchten van
een zuivering in de legertop, die
hij na de mislukte staatsgreep
van begin april doorvoerde, Ook
toen betoogde Venezuela mas
saal voor zijn aftreden. Voor een
tweede succesje zorgde de Hoge
Raad. De stakende oliearbei
ders moeten weer aan het werk,
voordat de opperrechters zich
uitspreken over de legitimiteit
van de staking. Maar dit bevel
legde de ontslagen maar aange
bleven Pdvsa-directie naast
zich neer.
Grondwet
Voor Chavez is het een kwestie
van respect voor de grondwet,
die hij zelf heeft laten ontwer
pen. Hij duldt niet dat een oppo
sitie solt met zijn geesteskind.
,„De democratische spelregels
zijn duidelijk. Of een referen
dum over mijn aanblijven in au
gustus op de helft van mijn
mandaat. Of een grondwetswij
zing doorvoeren."
Een aantal pro-Chavez parle
mentsleden werken met zijn in
stemming aan die laatste optie.
Mocht het Congres instemmen,
dan lijken verkiezingen in april
haalbaar. Ook Washington - be
slist geen fan van Chavez -
steunt dit initiatief. Maar voor
de oppositie is april te laat. Or
tega is ervan overtuigd dat de
kop van Chavez met het uitdijen
van de chaos zal rollen.
Daarom is het zaak dat de olie
sector - de motor van de Venezo
laanse economie - doorstaakt.
Chavez weet dit. Hij heeft cle
strijdkrachten daarom op
dracht gegeven de weerstand
van de Pdsva te breken. GPD
HALLE - De Oost-Duitse stad Halle is zaterdag
middag opgeschrikt door een grote gasexplosie
nabij het centrum. Volgens de politie raakten drie
mensen gewond, van wie één ernstig, en zijn tach
tig mensen dakloos geraakt. Vier anderen, onder
wie twee kinderen, werden niet een shock naar het
ziekenhuis gebracht. Door de klap raakte in een
straal van vierhonderd meter talrijke gebouwen,
waaronder een kerk, en zo'n dertig auto's bescha
digd. Volgens de Duitse zender ARD is een huis
nagenoeg verwoest. Een brand die kort na de ont
ploffing ontstond, kon snel worden geblust. De
oorzaak van de gasexplosie is niet bekend.
foto Eckehard Schulz/AP
