Beroep OM in terreurzaak
Benoeming burgemeester
nieuwe stijl een rommeltje
beroo
Debat beveiliging
in milde stemming
w
opruiming
Fondsen voor
pensioenen
minder rood
Simons voorzitter kunstfonds
Onderzoek Vaatstra gaat verder
Campagne zonnebrand wintersport
Franse krant bezorgd over vrijspraken in Rotterdam Flitspalen mogen weg van minister
Eerste hulp brandweer verboden
Probleemjeugd
levensgevaarlijk
in het verkeer
Dienstfietsen
ambtenaren
Premier vraagt om onderzoek Bomhoff
niet gebruikt Fortuyn eindigt
Kennis over te
water raken in
auto achterhaald
NIJMEGEN - Van de bij
na duizend Nederlandse
pensioenfondsen hadden
er begin deze maand naar
eigen opgave 138 een on
voldoende dekkings
graad. Dat zijn er minder
dan eerder door de Pensi
oen- en Verzekeringska
mer PVK was voorzien.
Dat blijkt uit een rappor
tage van de PVK die
demissionair staatssecre
taris Rutte van Sociale
Zaken gisteren naar de
Tweede Kamer heeft ge
stuurd. Volgens de toe
zichthouder heeft een
aantal grote fondsen bete
re beleggingsresultaten
behaald dan gedacht. En
kele zwakkere fondsen
hebben de risico's ver
kleind. Dit draagt ertoe
bij dat de situatie van de
fondsen beter is dan met
eerdere berekeningen kon
worden voorzien.
Pensioenfondsen moeten
over zoveel vermogen be
schikken dat zij in één
keer aan al hun toekom
stige verplichtingen kun
nen voldoen. Ook moeten
ze buffers aanhouden om
tegenvallers op te vangen.
De daling van de aande
lenkoersen bedroeg vol
gens de PVK 30 procent
ten opzichte van 1 januari
2002. De waakhond had
eerder aangegeven dat bij
een daling van de AEX
van 20 procent de onder
dekking 2 miljard euro
zou bedragen en bij een
daüng van 40 procent 23
miljard. Bij een daling van
30 procent hoort volgens
die, naar de huidige in
zichten te pessimistische
berekening, een tekort
van 8 miljard euro.
In totaal bedraagt de on
derdekking ongeveer 2
miljard euro, gelijk aan
0,5 procent van het ver
mogen van alle pensioen
fondsen. Van de 138 fond
sen die te krap bij kas zijn,
hadden er 81 een dek
kingsgraad tussen de 100
en 105 procent. GPD
vrijdag 20 december 2002
DEN HAAG - Voormalig staatssecretaris en wethouder Hans
Simons is benoemd tot voorzitter van het Fonds voor Ama
teurkunst en Podiumkunsten. De organisatie heeft dat giste
ren bekendgemaakt.
Simons was staatssecretaris voor Volksgezondheid en gedu
rende twee periodes wethouder in Rotterdam. Hij is nu voor
zittervan het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn. Zijn
benoeming bij het kunstfonds is 1 december ingegaan. ANP
LEEUWARDEN - Het onderzoeksteam dat zich sinds mei
2002 bezighoudt met de moord op Marianne Vaatstra, mag
doorwerken.
Het onderzoek stopt volgens het Openbaar Ministerie uiter
lijk op 1 juli. Oorspronkelijk zou het onderzoeksteam op 1 ja
nuari ontbonden wordenVolgens het OM is er meer tij d nodig
om tips na te trekken en mensen te horen.
Marianne Vaatstra werd in april 1999 verkracht en vermoord
in een weiland in Veen klooster. ANP
Ruim voor de incheckbalies op Schiphol wordt de bagage gecontroleerd. Het is een van de anti-terreurmaatregelen die op de luchthaven zijn genomen, foto Koen Suyk/AN P
AMSTERDAM - Een op de drié jonge wintersporters gebruikt
zelden of nooit zonnebrandcrème.
Jongeren denken bij risico's op huidkanker vooral aan de zo
mervakantie. Daarom begon het Koningin Wilhelmina Fonds
gisteren met de campagne Smeren is vet.
In de bergen verbrandt de huid bijna twee keer sneller dan
normaal. De UV-straling is daar ongeveer 30 procent sterker
dan in ons land en sneeuw weerkaatst ongeveer 85 procent.
Door de combinatie van zon en sneeuw verdubbelt het effect
van UV-straling en neemt de kans op huidkanker toe. ANP
van onze redactie binnenland
ROTTERDAM - Het Openbaar
Ministerie gaat in hoger beroep
tegen de vrijspraak woensdag
van vier vermeende terroristen.
Dat heeft een woordvoerder van
het OM in Rotterdam gisteren
meegedeeld.
De rechtbank in Rotterdam
kwam tot vrijspraak omdat jus
titie alleen op basis van infor
matie van de toenmalige BVD,
inmiddels AIVD, overging tot
het aanhouden van de verdach
ten en huiszoekingen. Volgens
de rechtbank mag dat niet. De
rechters vinden dat het OM
eerst zelf onderzoek had moeten
doen, voordat ze tot deze actie
overging.
Minister Donn er van Justitie er
kende woensdag dat deze uit
spraak het bestrijden van terro
risme in Nederland onder druk
zet. Hij overweegt de wet te wij
zigen, als ook het hoger beroep
in deze zaak leidt tot vrijspraak.
Het is voor het OM daarom van
groot belang de uitspraak van
de rechtbank in Rotterdam van
tafel te krijgen. Ook onderzoe
ken tegen twee andere groepen
vermeende terroristen zijn op
basis van BVD informatie opge
pakt. Deze zaken komen ook in
het gedrang, als het vonnis van
woensdag van kracht blijft.
Europa
De vrijspraak levert volgens de
Franse krant Le Monde een ern
stig probleem op voor Neder
land en voor Europa. De zaak is
ongetwijfeld onderwerp van ge
sprek op de bijeenkomst van de
ministers van Binnenlandse Za
ken en Justitie van de vijftien
EU-lidstaten in Brussel, en 'de
genen die Nederland betichten
van laksheid vinden hierin ze
ker een nieuw argument',
schreef Le Monde gisteren.
De uitspraak om de verdachten
van een beraamde aanslag op de
Amerikaanse ambassade in Pa
rijs op vrije voeten te stellen, is
volgens de krant niet alleen een
terechtwijzing van het OM,
maar vooral van de politici in
Den Haag. „Lang hebben die
niet geloofd in een terroristische
dreiging. Wettelijke instrumen
ten zijn daarom niet op tijd aan
gepast, ook al wijzen specialis
ten Nederland al lang aan als
een logistieke basis voor allerlei
groeperingen", aldus Le Monde.
Een gezamenlijke Europese
aanpak van de strijd tegen ter
reur is een noodzaak en het is
opnieuw duidelijk dat die heel
moeilijk van de grond is te krij
gen, aldus Le Monde. Vijf EU-
landen hebben een antiterreur
wetgeving. Terroristische orga
nisaties trekken zich dus terug
in de tien overige, meent het
blad. ANP
DEN HAAG - De flitspalen langs de snelwegen kunnen weg
als blijkt dat trajectcontrole met camera's goed werkt. Dat
vindt LPF-minister De Boer (Verkeer) volgens zijn woord
voerder. Trajectcontrole is eerlijker en veiliger dan de
flitspaal, vindt De Boer.
Automobilisten hebben nu de neiging plotseling op de rem te
trappen als zij een flits of een paal zien. Bovendien is traject
controle minder irritant, waardoor het makkelijker wordt ge
accepteerd, verwacht de bewindsman.
Op de A13 bij Overschie en de Al bij Deventer zijn al proeven
met trajectcontrole. Hier hangen camera's boven de weg die
de gemiddelde snelheid over een paar kilometer meten. ANP
EINDHOVEN - De brandweer in Zuidoost-Brabant moet
stoppen met een eerstehulpproject. Het ministerie van VWS
vindt dat de eerste hulp alleen door opgeleid ambulanceper
soneel en artsen mag worden verleend.
De brandweer noemt de beslissing van het ministerie onbe
grijpelijk. Het project begon in 2000 als proef in drie gemeen
ten. Twee speciaal opgeleide brandweerlui rukken bij een
melding gelijktijdig uit met de ambulance. Ze maken gebruik
van een als brandweerwagen uitgeruste personenauto. Die is
voorzien van middelen om eerste hulp te verlenen.
De px-aktijk heeft uitgewezen dat de brandweex-eenheid ge
middeld 4,5 minuut eerder ter plaatse is dan de ambulance. In
die tijd verrichten de brandweerlieden de eerste levensred
dende handelingen. ANP
door Jeroen de Vreede
DEN HAAG - Jongeren die pro
blemen hebben op school, met
alcohol, drugs en hun ouders,
zijn levensgevaarlijk in het ver
keer. Ze blijken veel vaker dan
leeftijdgenoten betrokken bij
dodelijke ongevallen. Voorlich
tingscampagnes in het verkeer
hebben bij deze jongeren alleen
zin als ze ook op liun andere pro
blemen worden aangesproken.
Onderzoekers van de Stichting
Wetenschappelijk Onderzoek
Verkeersveiligheid (SWOV)
concluderen dat na een studie
onder 4400 jongeren tussen 10
en 16 jaar. Gewoonlijk wordt
het hoge ongevallerxrisico onder
jongex-en - 121 doden per jaar -
toegeschreven aan onervaren
heid en bravoure. De SWOV
heeft nu voor het eerst de le
vensstijl van gevaarlijke ver
keersdeelnemers onderzocht.
De onderzoekers merkten dat
gevaarlijk verkeersgedrag, zo
als rijden onder invloed op fiets
of scooter, het niet dragen van
een gordel of meerijden met een
dronken bestuurder, vaker
voorkomt bij jongeren die ook
buiten het vex'keer riskant ge
drag vertonen. De onderzoekers
letten daarbij op alcoholge
bruik, drugs, gokken en pesten
en onderzochten de gezinssitua
tie en de schoolprestaties.
De aanleiding voor het onder
zoek waren de aanhoudend ho
ge ongevallencijfers onder jon
geren. De onderzoekers wilden
weten of elke jongere evenveel
risico loopt, of dat riskant ge
drag vooral bij een bepaalde
gi'oep voorkomt. Dat laatste is
dus het geval.
Harde kern
Echte problemen voorzien de
onderzoekers vooral bij een
'harde kern' van 73 pubers uit de
gx'oep van 4400, die voldoen aan
alle risicokenmerken. Ze rijden
met een slok op, dragen geen
gordel en stappen in bij dronken
bestuurders.
De groep bleek ten opzichte van
leeftijdgenoten minder goed te
presteren op school, vijf keer zo
vaak de eigen gezondheid 'niet
zo gezond' te noemen en zich zes
keer zo vaak als 'niet gelukkig'
te omschrijven. Ze praten min
der vaak met hun ouders over
problemen en zeven van de tien
hangen bijna dagelijks na
school met vxüenden op straat.
Hun ouders bleken vaker dan
gemiddeld alcohol- en/of gok-
problemen te hebben. GPD
door Helma van den Berg
UTRECHT - De nieuwe proce
dure voor benoeming van bur
gemeesters in Nederland is een
'rommeltje'. Elke gemeente kan
de regels op eigen wijze inter
preteren en er een 'potje van ma
ken'. Dat zegt Hans Zuijdwijk,
docent staats- en bestuursrecht
aan de Vrije Universiteit. Vol
gens hem is dat waarschijnlijk
de reden waarom minister Rem-
kes (Binnenlandse Zaken) deze
week in Leiden ingreep in de
burgemeestersbenoeming.
Leiden had maar één kandidaat
voorgedragen, in plaats van
twee zoals in de nieuwe wet is
vastgesteld. Leiden moet nu een
nieuwe benoemingspx-ocedure
beginnen. Zuijdwijk acht het
niet denkbeeldig dat Remkes
ook een stokje steekt voor de
burgemeestersbenoemingen in
Tiel en Maarssen, die elk even
eens slechts één burgemeesters
kandidaat hebben aangedra
gen. „Het probleem van dit
nieuwe systeem is, dat gemeen
teraden tussen de regels door
hun eigen keuzes naar voren
kunnen schuiven", zegt Zuijd
wijk. „En daarvoor is het niet
bedoeld."
Tot augustus vorig jaar werden
bxxrgemeesters door de Kroon
(de minister van Binnenlandse
Zaken) benoemd. Na tien jaar
touwtrekken over gekozen bur
gemeesters (D66) en recht van
voordracht van, het betrokken
gemeentebestuur (PvdA) werd
de wet gewijzigd. De burge
meester wordt nog steeds door
de Kroon benoemd. De gemeen
teraad mag nu uit alle sollici
tanten twee kandidaten voor-
dx-agen en haar voorkeur
kenbaar maken. Om de volgor
de van voordracht te bepalen,
kan de raad de hulp inroepen
van de inwoners van de gemeen
te door een referendum te hou
den. Vlaardingen en Best heb
bendat in het voorjaar gedaan.
Het Leidse gemeentebestuur
omzeilde het referendum, en
daarbij de mening van het pu
bliek, door maar één burge
meesterskandidaat in Den
Haag voor te dragen. Volgens
Zuijdwijk zal Remkes daardoor
het idee hebben gekregen dat er
opzet in het spel was en het ge
meentebestuur persé H. Groen
als burgemeester wilde hebben.
„Dat zou zijn ingrijpen goed
kunnen verklaren." Deze week
volgde Maarssen het voox-beeld
van Leiden door, eveneens zon
der x-eferendum, alleen H. van
der Sluijs, nu bux-gemeester van
Noordwijk, al kandidaat in Den
Haag voor te dragen. Gisteren
deed Tiel hetzelfde met de enige
burgemeesterskandidaat S. de
Vreeze. Met dit verschil dat Tiel
wel twee kandidaten had uitge
kozen, maar één van hen haakte
af. De geplande volksraadple
ging was daardoor overbodig
geworden. Of Van der Sluijs en
De Vreeze worden benoemd, of
net als Groen opnieuw moeten
solliciteren, is nu de vraag. De
gemeentebesturen van Maax-s-
sen en Tiel zien geen reden om de
benoemingsvoordrachten in te
trekken: „Wij wachten gewoon
het antwoord van de minister
af", melden de woordvoerders
xxnaniem.
Het ministerie houdt zich nog
op de vlakte. „De benoeming is
een zaak van de minister. Het
wachten is op zijn besluit."
Volgens Zuijdwijk bewijzen de
perikelen rond de benoemingen
dat de nieuwe procedure niet
werkt.
„Er moeten duidelijke keuzes
worden gemaakt. Of de minister
benoemt de burgemeester. Dat
is niet zo democratisch, maar er
wordt dan wel gekeken of zo'n
persoon capabel is. Of we laten
de burgers zelf kiezen en de kan
didaten campagne voeren."
GPD
Nu al in de toptien bij een boekhandel in Rotterdam: naast de Erfenis van Astrix ligt Blinde Ambitie
door Edouard Bomhoff. foto Ed Oudenaarden/ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het ministerie van Algemene Za
ken van premier Balkenende heeft het Openbaar
Ministerie gevraagd te onderzoeken of oud-mi
nister Bomhoff (LPF) met zijn boek het ambtsge
heim heeft geschonden. In het boek Blinde ambi
tie, dat gisteren is verschenen, schrijft Bomhoff
onder meer over discussies in de ministerraad.
Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) gis
teren naar buiten gebracht. Het ministerie van
Algemene Zaken heeft de indruk dat Bomhoff het
ambtsgeheim inderdaad heeft geschonden. Die
indruk is versterkt door uitlatingen van Bomhoff
zelf, aldus de RVD.
De voormalige vice-premier erkende gisteren
voor de radio dat hij uit de öxinisterraad heeft ge
klapt om het publiek te kunnen informeren. Vol
gens Bomhoff deden andere bewindslieden dat
ook.
Het ministerie heeft ook de landsadvocaat ge
vraagd om naar de zaak te kijken. Hij zoekt uit of
een bodemprocedure in verband met mogelijk on
rechtmatig handelen van Bomhoff kans maakt.
ANP
pagina 4: Bomhoff spuwt gal
DEN BOSCH - Veel ambtenaren
op het Bossche provinciehuis
wilden twee jaar geleden wel
een gratis fiets, maar fietsen, ho
maar.
Het college van GS stelde de
tweewielers destijds beschik
baar om het ambtenarendom te
bewegen met de fiets naar het
werk te komen. Uit een nog lo
pend onderzoek blijkt echter
dat een groot deel van de ambte
naren dat niet doet.
Het fietsenplan was onderdeel
van een veelomvattender ver
voerplan. Wie een fiets wilde,
moest schriftelijk beloven er el
ke dag mee naar het provincie
huis te komen. Ongeveer 450
ambtenaren deden mee. Uit tel
lingen blijkt nu dat slechts een
beperkt deel van hen daadwer
kelijk op de fiets naar het werk
komt.
Wie de fiets niet meer gebruikt,
moet zijn karretje voor het eind
van het jaar inleveren, heeft het
college van GS bepaald. Wie dat
niet doet, wordt aangepakt. Het
college beraadt zich nog op pas
sende maatregelen, aldus de
zegsman. ANP
DEN HAAG - Automobilisten
moeten betere voorlichting krij
gen over hoe ze zich kunnen red
den als ze met hun auto in het
water terechtkomen.
Dat heeft de Raad voor Trans
portveiligheid gisteren geadvi
seerd. Uit Nipo-onderzoek
bleek dat veel mensen niet we
ten wat ze moeten doen bij 'auto
te water'. In Nederland over
komt dat jaarlijks gemiddeld
achthonderd bestuurders, van
wie er dertig verdrinken.
Volgens de raad moet de minis
ter van Verkeer er sa men met or
ganisaties als de ANWB voor
zorgen dat automobilisten we
ten dat ze via de zijruiten moe
ten ontsnappen en een hamertje
in de auto moeten hebben.
Vooral ouderen wachten tot de
auto is volgelopen met water
voordat ze ontsnappen, omdat
dit vroeger werd geadviseerd.
Oudere auto's zinken vaak
rechtop, en dan vormt zich een
luchtbel onder het dak. Maar
nieuwe auto's zinken met de
neus naar beneden en hebben
een andere dakconstructie
waardoor geen luchtbel ont
staat. ANP/GPD
door Ap van den Berg
en Ferdi Schrooten
DEN HAAG - Het foutenfesti-
val rond de beveiliging van Pim
Fortuyn heeft gisteren geen po
litieke slachtoffers geëist. Na
urenlang gedelibereer bestond
er uiteindelijk zelfs consensus.
Mild, opvallend mild zelfs, oor
deelden de meeste fractie
woordvoerders gisteren over
ex-minister De Vries. Natuur
lijk, ook het PvdA-Kamerlid
had eerder dit jaar als toenmalig
bewindsman van Binnenlandse
Zaken beslist niet foutloos ge
opereerd waar het de beveili
ging van Fortuyn betreft. Of be
ter: het gebrek daaraan.
Wat had De Vries dan fout ge
daan? Hij was te afwachtend,
concludeerde de commissie-
Van den Haak. Hij droeg de vei
ligheidsdienst AIVD (voorheen
BVD) op een degelijke drei
gingsanalyse te maken over de
situatie rond Fortuyn. Eerst in
maart, en ruim een maand later
nog eens. Maar de grondige ana
lyse bleef uit. Er kwam slechts
een weinig zeggende medede
ling, dat er niets ernstigs aan de
hand was.
Bloed vloeien
Had De Vries daarmee verwijt
baar gehandeld? LPF-voorman
Herben vond van wel: „Hij heeft
gefaald." Maar de anderen oor
deelden minder meedogenloos:
De Vries, alsook zijn opvolger
Remkes (WD), waren welis
waar maximaal politiek verant-
woordelijk, maar daar hoefde
geen bloed uit te vloeien.
Zelfs de strenge oud-officier
van justitie Teeven, fractievoor
zitter van Leefbaar Nedexiand,
hield een fluweelzacht requisi
toir: ^Natuurlijk is de minister
verantwoordelijk voor wat zijn
ambtenaren doen of nalaten.
Maar De Vries moet ook op ze
kunnen vertrouwen. Ik vind dat
wat er is misgegaan de minister
moeilijk pei'soonlijk kwalijk
kan worden genomen." De Vries
woonde het debat stilzwijgend
bij. Hij mocht niets zeggen.
Het verwijt van de commissie-
Van den Haak keerde steeds
weer terug: De Vries was te af
wachtend. Foxtuyn had be
scherming moeten krijgen, stel
de Van den Haak ook. Maar
voegde eraan toe dat dat niet
automatisch de moord had kun
nen voox'komen.
Benepen
Had Remkes dan vreselijke fou
ten gemaakt? Jazeker, maar al
leen in het debat. Hij hield te na
drukkelijk de AIVD uit de wind,
die fors in de fout was gegaan
door 'benepen' om te springen
met 'beveiligingscriteria'.
Daardoor was FoiTuyn per
soonsbeveiliging onthouden.
Die ook wat benepen opstelling
van Remkes wekte irritatie bij
alle fracties. Maar uiteindelijk
zonder grote gevolgen.
De slotconclusie van het lang
durige Kamei'debat was uitein
delijk voor kabinet en Kamer
bevredigend: er is over een
breed front geblundei'd, maar
de aanbevelingen van de com
missie-Van den Haak zullen met
gezwinde spoed worden inge
voerd. GPD
(Advertentie
JACOB JENSEN
JEWELLERY
Bel voor dichtstbijzijnde dealen
020-6794633 (tijdens kantooruren)
Advertentie
lange vorststraat goes
