SLIPS
Partijen Venezuela graven zich in
GRATIS
IJzeren Dame Plavsic wijst
in bekentenis naar Milosevic
3 SLOGGI
Verenigde Staten draaien Irak duimschroeven aan
Oppositie werkt aan nog grotere demonstraties
MmHBÊBBÊOaHÊÊ
EU-verbod
antibiotica
in diervoer
Hongarije en Oostenrijk
dulden geen liquidaties
door Amerikaanse CIA
Navo twijfelt aan rol EU
in troepenmacht Bosnië
dinsdag 17 december 2002
Geldig voor alle modellen en kleuren
(behalve Sensual, Superflex en Micro)
vanl t/m 31 december 2002 of
zolang de voorraad strekt
^Frans Lindenkamp
fiRACAS - De algemene sta
ling in Venezuela om de demo
nisch gekozen president
Chavez te wippen, gaat haar
jerde en waarschijnlijk beslis
sende week in. Zowel oppositie
ils regering worden radicaler,
deide kampen zijn er op uit een
j ontknoping te forceren.
Bedoor de media gesteunde op-
I positie van vakbonden, werkge
vers, traditionele politieke par
tijen en opstandige militairen
sterkt koortsachtig aan een
lieuwe, nóg grotere protest
mars dan die van afgelopen za
terdag. Toen demonstreerden
tonderdduizenden tegenstan-
I ders van Chavez in de hoofdstad
Rechter verklaart
liertal schuldig
aan aanslag
parlement India
jffiW DELHI - Een speciale
rechtbank in India heeft giste
ren drie mannen en een vrouw
schuldig bevonden aan betrok-
I kenheid bij een aanval op het
Indiase parlement. De drie
j mannen zijn veroordeeld we-
jënsstaatsondermijnende acti-
ïiteiten, de vrouw, echtgenote
I van een van hen, voor directe
hulp bij de aanval. Zij kunnen
ie doodstraf krijgen.
India houdt Pakistan verant
woordelijk voor de aanslag op
IS december vorig jaar, die
veertien mensen het leven kost
te, onder wie vijf aanvallers.
Nadat India met een beschuldi
gende vinger naar Pakistan had
gewezen, ontstonden er span
ningen tussen beide kernmach
ten, De landen mobiliseerden
I hunleger langs de gezamenlijke
grens.
iEen van de veroordeelden gaf
I lesop een .school in New Delhi.
ïlvee zijn volgens de politie lid
Ivan Jaish-e-Mohammad, een
(groepering die in de deelstaat
(Kashmir het Indiase bewind
aanvecht. AFP/RTR
Caracas. Het was de grootste
manifestatie tot dusver.
Ditmaal wil de oppositie dat de
betogers naar het regeringspa
leis Miraflores trekken. Daar
mee neemt de kans toe op een
gewelddadig treffen met de har
de kern van Chavez' afkalvende
aanhang. Die lijkt bereid het
mandaat van him staatshoofd
met hand en tand te verdedigen.
Deze kansarme Venezolanen
zijn het beu behandeld te wor
den als de onderkant van de sa
menleving. Ze zien de 'Vreedza
me Revolutie' van Chavez -
waarmee het lmks-populisti-
sche staatshoofd de olierijkdom
eerlijker wil verdelen - als de
enige kans op een beter leven.
Ook al hebben vier jaar Chavez
hun lot eerder verzwaard dan
verlicht.
Maar ook de zwaar belaagde
president is in actie gekomen.
Hoewel de staking met name in
de arme wijken van Caracas niet
algemeen is en tal van winkels
weer opengaan met het oog op
Kerstmis, is het voor Chavez
van levensbelang dat de 40.000
werknemers van de staatsolie
reus Pdvsa weer aan de slag
gaan.
Marine
Zondag liet hij de marine het
commando overnemen op enke
le van de veertig olietankers die
voor anker liggen in het Meer
van Maracaibo. Buitenlandse
kapiteins moeten hun stakende
Venezolaanse collega's vervan
gen, zodat de export weer op
gang komt. Ook meldde Chavez
dat Venezuela - het vijfde olie-
exporterende land ter wereld -
olie gaat importeren.
Intussen zijn ook in Washington
de alarmbellen gaan rinkelen.
Venezuela levert 13 procent van
de Amerikaanse olie-import en
met de kink in de leveranties te
ren de VS in op hun oliereserves.
Dit wordt door president Bush
gezien als een zorgelijke ont
wikkeling, zeker met het oog op
een eventuele oorlog tegen Irak
die tot een verminderde de aan
voer vanuit het Midden-Oosten
kan leiden. De Amerikaanse re
gering adviseert vervroegde
verkiezingen, maar daar wil
Chavez niet van weten. Hij pie
kert er evenmin over af te tre
den. Met die stellingname heeft
hij dit weekeinde de deur dicht
geslagen voor een succesvolle
bemiddelingspoging van de Or
ganisatie van Amerikaanse Sta
ten. Ook de oppositie heeft wei
nig zin de dialoog voort te zetten
en is alleen geïnteresseerd in
zijn onmiddellijke aftreden,
GPD
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Irak krijgt
geen tweede kans om mogelijke
fouten in het 'wapenrapport' te
herstellen. Dit heeft de woord
voerder van het Witte Huis gis
teren gezegd. Irak diende afge
lopen week, zoals de jongste
VN-resolutie beveelt, een in
ventaris in van het eigen wapen
programma.
Witte Huis-woordvoerder Flei
scher zei dat de VN eerder dui
delijk hebben laten weten dat
het 'de laatste kans zou zijn voor
Irak om de wereld complete en
accurate informatie te geven
over zijn massavernietigings
wapens'. Op de vraag of Irak een
tweede kans zou krijgen, ant
woordde Fleischer dat ze er 'al
zestien hebben gehad'.
De VN-resolutie dreigt met
'ernstige consequenties' als Irak
niet volledig gehoor geeft aan de
VN-eisen. Het is nog onduide
lijk of de opmerkingen van Flei
scher betekenen dat de VS van
mening is dat Irak de VN-reso
lutie overtreedt.
Amerikaanse veiligheidsex
perts concludeerden vrijdag al
dat er 'gaten' in het Iraakse rap
port zijn. Minister Powell van
Buitenlandse Zaken leek die le
zing gisteren te bevestigen. „We
hebben vanaf het begin gezegd
BRUSSEL - In de Europe
se Unie moet vanaf 2006
een eind komen aan het
gebruik van antibiotica in
diervoer. Ze mogen dan
alleen nog gebruikt wor
den voor de bestrijding
van ziekten.
De ministers van Land
bouw zijn het gisteren
daarover eens geworden.
Het Europees Parlement,
dat het verbod in 2005 wil
laten ingaan, is nu aan zet.
Antibiotica zijn genees
middelen, maar worden
vooral gebruikt om bees
ten sneller vet te mesten,
ook in Nederland. De stof
fen zijn niet gevaarlijk,
naar door het vele gebruik
raken sommige gevaarlij
ke bacteriestammen re
sistent.
De meeste antibiotica zijn
in de unie al een paar jaar
verboden, op vier typen
na. Het gaat om soorten
die niet in menselijke ge
neesmiddelen worden ge
bruikt.
Duitsland heeft al een
vrijwillig verbod op anti
biotica in diervoer. Neder
landse exporteurs houden
daar al rekening mee.
ANP
Een Iraakse vrouw, mei haar kind op de arm, kijkt vanuit haar huis naar VN-wapeninspecteurs die een nabijgelegen complex onderzoeken, 30 kilometer ten noorden van de
hoofdstad Bagdad. foto Suhaib Salem/RTR
dat we het met scepsis zouden
ontvangen en de informatie die
ik tot dusverre heb gekregen, is
dat die scepsis gefundeerd is. Er
zijn problemen met de verkla
ring (van Irak)", aldus de be
windsman.
Volgens Powell zal Washington
niet eerder dan eind deze week
tot een slotconclusie komen
over de 12.000 pagina's tellende
Iraakse rapportage. „We ont
houden ons van een slotconclu
sie of slotverklaring totdat we
onze analyse hebben voltooid en
onze discussies met Unmovic,
de IAEA en onze permanente
collega's in de Veiligheidsraad
hebben afgerond", aldus de mi
nister in Washington.
„Ik verwacht dat tegen het ein
de van de week, nadat de heer
Blix op donderdag zijn presen
tatie heeft gegeven aan de Vei
ligheidsraad, er uitspraken ko
men", zei Powell.
De Zweed Blix geeft leiding aan
de inspecteurs van Unmovic,
die sinds eind november onge
veer tachtig verdachte plaatsen
in het land hebben onderzocht.
RTR
Advertentie
door Simone van Priel
DEN HAAG - De voormalige
Bosnisch-Servische president
Biljana Plavsic, die voor het
Joegoslavië-Tribunaal misda
den tegen de menselijkheid
heeft bekend, heeft Slobodan
Milosevic aangewezen als
hoofdrolspeler bij de etnische
zuiveringen in Bosnië in 1992-
1995.
Plavsic' voorganger Karadzic
en vice-president Krajisnik gin
gen vaak naar Belgrado om met
Milosevic te overleggen over
hoe die zuiveringen uit te voe
ren. Het Bosnisch-Servisch le
ger werd betaald en uitgerust
door Servië, dat ook paramili
tairen en speciale politietroe-
pen stuurde.
De beschuldigingen aan het
adres van Milosevic, die voor
het tribunaal terechtstaat,
staan in de 'feitelijke basis' die
hoort bij de schuldbekentenis
van Plavsic (72). Het document
werd gisteren openbaar ge
maakt op de eerste van drie
hoorzittingen over de strafmaat
voor Plavsic. Zij was aanvanke
lijk aangeklaagd voor genocide
en misdaden tegen de mense
lijkheid zoals vervolging, uit
roeiing, moord en deportaties,
Onder het betuigen van 'on
voorwaardelijk berouw' beken
de ze echter in september plot
seling schuld aan vervolging
van moslims en Kroaten in Bos
nië. In ruil daarvoor lieten de
aanklagers de beschuldiging
van genocide, de zwaarste mis
daad, vallen.
Maar de voormalige 'IJzeren
Dame' kan nog steeds levens
lang krijgen voor haar aandeel
in de etnische zuivering. Zij was
enthousiast aanhanger van die
politiek en steunde als rechter
hand van Karadzic de deporta
ties, moorden en het opsluiten
van mensen in kampen. Zij no
digde, zo blijkt uit het 'feitenre
laas', hoogst persoonlijk para
militairen uit Servië uit om in
Bosnië te komen vechten.
Belangrijk
Zowel hoofdaanklager Del
Ponte als de advocaten van
Plavsic benadrukten gisteren
hoe belangrijk de bekentenis
door een van de voormalige lei
ders is voor verzoening in voor
malig Joegoslavië. Hoewel vol
gens Del Ponte een bekentenis-
niets kan afdoen aan de ernst
van de misdaden, zijn voor
Plavsic wel een aantal verzach
tende omstandigheden aan te
dragen. Zij heeft bekend, be
rouw betoond en zich vrijwillig
bij het tribunaal gemeld. Ook
haar leeftijd is een factor. Op
vallend genoeg werd echter
niets gezegd over haar samen
werking met de aanklagers.
Volgens advocaat O'Sullivan is
dat de reden dat 'hooggeplaats
te personen' zich bereid hebben
verklaard te getuigen. Met veel
spanning wordt uitgezien naar
de getuigenis vandaag van Ma
deleine Albright, voormalig mi
nister van Buitenlandse Zaken
van de Verenigde Staten. Ze is
volgens hardnekkige geruchten
intussen een vriendin van Plav
sic geworden. Vandaag sprak
onder anderen Nobelprijswin
naar en Auschwitz-slachtoffer
Elie Wiesel, die zich in een mo
reel betoog afvroeg hoe Plavsic
steun had kunnen geven aan de
etnische zuiveringen. „Hoe kon
ze dat verenigen met haar oplei
ding, cultuur, geweten? Hoe
hoopte ze menselijk te blijven?"
Plavsic werpt hierop wellicht
zelf meer licht; haar advocaten
kondigden aan dat zij ook het
woord zal voeren. GPD
Biljana Plavsic (r) bij het begin van de zitting van het VN-tribunaal gisteren. foto Fred E rnst/RTR
Doden in Atjeh ondanks akkoord
BANDA ATJEH - In de Indonesische provincie Atjeh heeft
het leger de afgelopen dagen tien mensen gedood en zeker 21
anderen aangehouden. Dat meldde een onderhandelaar van
de GAM, de rebellenbeweging van Atjeh, gisteren. De moor
den en aanhoudingen vonden plaats ondanks het vredesa-
koord dat de regering en de rebellen vorige week maandag
sloten.
De militairen zouden bij een incident acht mensenhebben op
gepakt. Die werden later dood teruggevonden. Twaalf ande
ren worden nog vermist. Elders pakte het leger twee mensen
op, die vervolgens werden geëxecuteerd. Verder verdwenen
nog negen mensen, leden van twee families, van wie ook niets
meer is vernomen. AFP
Bompakketten in Italië
ROME - De Italiaanse politie heeft gisteren een bom onscha
delijk gemaakt die in een pakketje zat dat was bestemd voor
de Spaanse luchtvaartmaatschappij Iberia. Een andere bom,
die verstopt zat in een opgestuurd boek, ontplofte in de post
kamer van de Italiaanse staatstelevisie RAI. De explosie
richtte geen schade aan.
De bom die bedoeld was voor Iberia werd gevonden in een
postkantoor bij het Leonardo da Vinei vliegveld in Rome. Het
was het vierde van een reeks bompakketten die eind vorige
week naar Spaanse bedrijven in Italië zijn gestuurd en sterk
op elkaar leken, AP
Bisschop noemt kerst sentimenteel
LONDEN - Jezus was een vluchteling en de drie wijzen uit het
oosten zaten in een moordcomplot. Dat stelt een Britse bis
schop in een kerstboodschap die gisteren in de krant Daily Te
legraph stond.
De bisschop van Litchfield, Keith Sutton, zegt zich niet te
kunnen vinden in het gebruikelijke 'sentimentele' beeld van
Kerstmis.
In werkelijkheid moesten Jozef en Maria vluchten en asiel
zoeken in Egypte, aldus de bisschop. Herders 'verkeerden aan
de zelfkant van de maatschappij' en de drie koningen waren
er door Herodus op uitgestuurd om het kind Jezus op te sporen
zodat hij gedood kon worden, aldus Sutton in de Daily Tele
graph. AP
Vermisten na schipbreuk Liberia
MONROVIA - In het noorden van Liberia worden tientallen
mensen vermist nadat het schip waarop ze zaten, kapseisde
op de rivier de Maffa. Dat heeft de regering in Monrovia giste
ren bekendgemaakt.
Volgens de zegsman zonk het overbeladen schip zaterdag in
het district Grand Cape Mount. Ongeveer vijftig lichamen
van de bijna 120 passagiers zijn inmiddels geborgen. De
meeste passagiers kwamen terug van een begrafenis. AFP
Acht doden bij vliegtuigongeluk
PORT MORESBY - Bij de eerste officiële vlucht vanaf een net
geopend vliegveldje in het noordoosten van Papoea-Nieuw-
Guinea is het toestel met acht mensen aan boord tegen een
rotswand gevlogen, zo is gisteren in Port Moresby bekendge
maakt.
Alle inzittenden kwamen om het leven, onder wie de plaats
vervangend gouverneur van de provincie Madang en een ra
dioverslaggever. Het ongeluk gebeurde zaterdag. Een oogge
tuige moest 's nachts kilometers lopen om alarm te slaan. AP
van onze redactie buitenland
BOEDAPEST - Amerikaanse
CIA-agenten zullen worden
aangeklaagd en vervolgd als zij
op Hongaars grondgebied een
lid van een terroristische orga
nisatie liquideren. Dat heeft een
functionaris van het Hongaarse
ministerie van Justitie gisteren
gezegd. Ook Oostenrijk stelt
zich op dat standpunt.
Hongarije verzet zich hiermee
tegen de beslissing van de Ame
rikaanse regering dat de inlich
tingendienst CIA waar ook ter
wereld een aantal gezochte ter
roristen mag liquideren zonder
opnieuw toestemming te vragen
aan het Witte Huis. Het gaat om
ruim twintig mensen. Bovenaan
de lijst staan Osama bin Laden
en zijn plaatsvervanger Ayman
al Zawahiri.
Moordenaar
Als een van de terroristen in
Hongarije door een Cl A-agent
wordt gedood, dan zal de dader
hiervan de gevolgen ondervin
den. „Volgens de Hongaarse
wetgeving zal iemand die een lid
van een terroristische organisa
tie executeert, worden be
schouwd als een moordenaar.
Zelfs als deze 'liquidatie' in zijn
eigen land legaal is", aldus het
ministerie van Justitie.
Ook een woordvoerder van het
Oostenrijkse ministerie van
Justitie verklaarde dat als in dat
land een CIA-agent iemand zou
doden, hij als een verdachte van
moord zal worden beschouwd
onder de Oostenrijkse wetge
ving.
Als hij schuldig zou worden be
vonden, dan is het theoretisch
zelfs mogelijk dat er een inter
nationaal arrestatiebevel tegen
de Amerikaanse president Bush
wordt uitgevaardigd. Bush
heeft zelf opdracht gegeven de
terroristen op de lijst te doden,
als een aanhouding te ingewik
keld is, en zou kunnen worden
aangeklaagd wegens aanzetten
tot moord, aldus de woordvoer
der. AFP
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - Navo-chef Robert
son staat gereserveerd tegen
over plannen van de Europese
Unie om het commando van de
SFOR-troepenmacht in Bosnië
van de alliantie over te nemen.
Het gaat om een zeer gecompli
ceerde zaak. We moeten eerst de
details bekijken, zei secretaris
generaal Robertson gisteren.
Ook een EU-hoofdrol in Mace
donië, over de nu nog door de
Navo geleide operatie Allied
Harmony, blijft voorlopig toe
komstmuziek. Nederland is met
eigen militairen actief in zowel
Bosnië als Macedonië.
Robertson ondertekende giste
ren met EU-buitenlandcoördi-
nator Solana een overeenkomst
voor strategische samenwer
king:. De unie mag daardoor ge
bruik maken van Navo-midde-
len voor eigen vredesmissies.
J arenlang lagen Griekenland en
Turkije, geen EU-land maar wel
Navo-lid, om beurten dwars. Op
de recente EU-top in Kopenha
gen staakten ze hun verzet..
De Franse president Chirac zei
in Kopenhagen dat de unie al
snel de taak van de Navo kan
overnemen. Volgens Solana
mikt de unie op eind februari om
de operatie in Macedonië over te
nemen. De EU-defensiemacht
zal in totaal 60.000 man tellen
voor vredesoperaties. Op 1 ja
nuari neemt de EU overigens al
de verantwoordelijkheid over
van de Verenigde Naties voor
een internationale politiemacht
in Bosnië, DPA/ANP
Canada tekent
Kyoto-protocol
TORONTO - Canada heeft gis
teren na maanden van parle
mentair debat het Kyoto-proto
col geratificeerd.
Hierdoor verplicht het zich de
uitstoot van broeikasgassen per
2012 te verminderen met zes
procent ten opzichte van 1990.
Om in werking te treden moet
het Kyoto-protocol worden ge
ratificeerd door minstens 55
landen, waaronder de landen
die verantwoordelijk zijn voor
55 procent van de uitstoot. AP