Napels is groot
openluchttheater
Uittocht naar wintersport duurt drie dagen
Knelpunten
alternatieven
zaterdag 14 december 2002
Kapelletje op Spaccanapoli, de smalle straat die Napels in tweeën
deelt en de spil is van het oude centrum.
Alitalia en Transavia vliegen rechtstreeks op Napels.Een com
fortabel adres is het drie sterren charme-hotel Chiaja, Via Chi-
aia 216. Tel. 0039- 081415555. www.hotelchiaia.it. Enotria Travel
in Amsterdam (020-7798338) biedt arrangementen aan voor dit ho
tel. Ook Oad Reizen heeft citytrips naar Napels.
Een aardig alternatief voor een verkenning te voet is de toeristische
stadsbus El, die zich door het oude centrum slingert. Op dit plein
bevindt zich ook het informatiecentrum Qui Napoli.
Museo Nazionale di San Martino (Largo San Martino 5). Van bene
den af gezien lijkt het kloostercomplex boven de stad te zweven. Ter
plekke heb je bij helder weer een fantastisch uitzicht over de stad,
de baai en de Vesuvius.
Neem de funicolare, het kabelbaantje, naar boven. Het museum
(omgeven door tuinen en terrassen) toont de historie van Napels, tot
en met de kerststallen.
Museo Archeologico Nazionale (Piazza Museo 35). Wat er tevoor
schijn is gekomen bij de opgravingen in Pompei is hier te zien. In
clusief een collectie erotische kunst in de 'geheime kamer'. Wie daar
een kijkje wil nemen moet dat bij de kassa melden.
De kerststallen in Via San Gregorio Armeno. Zelfs hartje zomer
vind je in deze straat alles voor een kerststal in authentieke Napoli-
stijl. Algemene informatie over Napels op internet is schaars en
vrijwel altijd in het Italiaans. Als je de taal machtig bent is de site
www.napolinapoli.com informatief. Verder: www.aziendaturismo-
napoli.com en het Italiaans verkeersbureau in ons land:
enitams@wirehub.nl.
foto's Ingrid Bosman
zijn dienblaadje met espresso's
tussen de voetgangers door.
Macho cadetten van de militaire
academie, zilveren schede strak
langs de broekspijp, vegen
denkbeeldige stofjes van elkan
ders epauletten. Tegen een win
kelpui probeert een levend
standbeeld nog iets aan dit the
ater toe te voegen. Zelden zo'n
overbodige straatartiest gezien.
Ingrid Bosman
het op wonderbaarlijke wijze
vloeibaar. „De Napolitanen
praten met San Genaro als een
goede vriend. Ze raadplegen
hem zelfs voor de lottogetallen"
vertelt Piera.
Ze is even uit het veld geslagen
als lijstenmaker Bruno Gam-
bardella even later onomwon
den meldt dat het bloed van San
Genaro hem niet alles zegt. „Ik
geloof meer in de woorden van
padre Pio"getuigt hijDe pater,
afgelopen juni heilig verklaard,
is prominent aanwezig in zijn
winkeltje, dat is volgepropt met
religieuze parafernalia, van
beeldjes tot schilderijen van de
maagd Maria - naar keuze met
verlichte lijst.
Bruno is een van de honderden
kleine zelfstandigen die de
Spaccanapoli tot een onweer
staanbare attractie maken. Het
is de verzamelnaam voor een
aantal smalle straten, die in el
kanders verlengde liggen en sa
men de stad als het ware op
splitsen. Winkeltjes en nog eens
winkeltjes, van aandoenlijk ou
derwets tot hip design - volge
stouwd met alleen maar pasta,
of lingerie, of juwelen, of pa
pierwaren, of bloemstukken,
die van dichtbij niet van zijde
maar van ragfijn porselein blij
ken te zijn.
Speelgoedpistolen
Op straat bewaakt een complete
familie een tafeltje met speel
goedpistolen en heeft een oude
vrouw zelfgemaakte wierook-
vaatj es uitgestald in een kinder
wagen. Ze zit aan de voet van de
enorme klokkentoren die hoort
bij de kerk van San Chiara. Er
achter koop je een kaartje voor
de tuinen, een oase in de heksen
ketel van Spaccanapoli. De
kloostertuin is een sprookje van
sinaasappelbomen en kleurrijk
tegelwerk dat majolica heet.
Na de piazza Carita eindigt de
Spaccanapoli op de winkelbou
levard Via Toledo (voorheen Via
Roma), die zich op haar beurt als
een schrille scheidslijn langs de
armoedige Spaanse wijk slin-
gert. De schilderachtige doolhof
van straatjes en stegen is be
roemd en berucht, want onvei
lig. Maar dat zijn verhalen.
Af en toe komen er Vespaatjes
achterop rijden, maar ze scheu
ren gewoon door. Behalve veel
Guiseppe Cesarini restaureert liefdevol gehavende beelden.
ogen van de wereldpers in Na
pels bijeen kwamen.
De Piazza Plebiscito was tot dat
moment een ordinair parkeer
terrein. Nu het blik is verbannen
glorieert het als podium van de
macht - met de protserige kerk
San Fransesco di Paola, het ko
ninklijkpaleis (nu museum), het
stadhuis en de zetels van mili
taire bevelhebbers. Op hoogtij
dagen verzamelt de massa zich
hier voor concerten, manifesta
ties en vuurwerk.
Straatverkopers
Op het bescheiden piazza Quat-
tro Pallazzi, genoemd naar de
vier identieke gevels rondom, is
de opknapbeurt nog in volle
gang. In de kleine straatjes in
deze buurt wemelt het 's och
tends van de straatverkopers.
Op geïmproviseerde kraampjes
verkopen ze kleding, schoenen,
fototoestellen, speelgoed, mo
biele telefoons. Meer of minder
dubieus, de handel zit de Napo-
litanen nu eenmaal in het bloed.
Het plein is de poort naar de Via
Duomo, waar de nering allesbe
halve profaan is. In deze katho
lieke Kalverstraat kan meneer
pastooi1 naar hartelust inkopen
doen: rozenkransen, heiligen
beelden, soutanes, wijwaterva
ten - tot en met complete doop
vonten. Moeders steken in de
Via Duomo hun communicant
jes in het nieuw en aanstaande
bruiden vinden een royaal aan
bod aan trouwjaponnen. Bo
vendien levert de straat met de
Dom een prestigieuze bijdrage
aan de hoge kerkdichtheid van
Napels.
In de schatkapel van de Dom
wordt de ampul bewaard met
het bloed van de heilige Janua-
rius. Bij de processie op 19 sep
tember, zijn naamdag, wordt
haveloosheid tref je soms ju
weeltjes van opgeknapte 'bassi'
aan, zoals de kelderachtige
ruimtes op straatniveau heten.
Met een patisserie erin, of een
restaurantje. Dan weer kijkje
plotseling naar binnen in het
ene vertrek waar de bewoners
moeten huizen, koken en sla
pen. Hangt een vrouw haar di
rectoires te drogen boven de
straat, en knoopt haar buurman
een praatje aan als je van het
wasgoed - oh cliché - een foto
wilt maken.
Op de Via Toledo is de haast van
de werkdag intussen overge
gaan in ontspannen flaneren.
Een straatverkoopster houdt
met alle waardigheid die ze nog
kan opbrengen de wacht naast
twee speelgoedvliegtuigjés'. Ca
rabinieri zijn even verderop in
discussie met twee van haar col
lega's. Een gueglione, een loop
jongen van een café, laveert met
Vies, vol en onveilig. Na
pels had lange tijd een
slechte naam, maar heeft
haar groezelige masker afge
worpen. Dat zie je nergens
beter dan op straat, want
Napels is vooral een groot
openluchttheater.
Ook tijdens de pauze gaat de
voorstelling in caffe Gam-
brinus gewoon door. Er zijn bij
na meer obers dan gasten, maar
de jonge mannen in hun donker
blauwe uniformjasjes acteren
overtuigend een hoge werk
druk. Het weelderige art déco-
interieur moet concurreren met
de overdaad aan patisserie in de
vitrines. De salie de thé, waar de
componist Verdi ooit tête a tête
zat met zijn geliefde, is verlaten.
Het beroemde koffiehuis ligt al
150 jaar op een strategische
plek, met uitzicht op twee voor
name pleinen: piazza Trieste e
Trento en piazza Plebiscito. Op
het terras tokkelt een straatmu
zikant op zijn luit, niemand die
hem van zijn. stoel wegjaagt.
Met wit slobberpak en zwart
masker is hij verkleed als Pul-
cinella, held uit het 17e eeuwse
straattheater. Op zijn instru
ment is een papier geplakt: Tra
ditie mag niet sterven.
Dat de Napolitanen hun Pulcin-
ella koesteren is geen wonder.
Hij belichaamt ook hun eigen
volksaard: doortrapt en char
mant tegelijk. „Napolitanen le
ven bij de dag. En volgens hun
eigen regels", zegt gids Piera
Pacelli (25). Des te indrukwek
kender is de metamorfose van
de stad. Keerpunt was de G7-
conferentie, waarvoor de lei
ders van 's werelds rijkste indu
strielanden in 1993 onder de
T Tolgend weekeinde barst de
V kerstvakantie los. Eén paar
honderdduizend Nederlanders
reizen af naar een van de vele
wintersportgebieden. Vele tien
duizenden doen dat met de auto,
sneeuw - maar vooral files -
trotserend.
De winteruittocht begint op
vrijdag 20 december, dus wie
het kan lijden vertrekt een dag
eerder. De terugreis speelt zich
veertien dagen later af, rond 4
januari. Dus wie de tijd aan
zichzelf heeft, blijft een dag lan
ger.
Helaas, zo zal het voor de mees
ten niet werken en dus wordt het
file, file en nog eens file in het
weekeinde voor kerst (20,21 en
22 december) en het weekeinde
erna (3,4, 5 januari). Het maakt
niet uit welk land de eindbe
stemming is.
Volgens de ANWB is het in
Duitsland, Oostenrijk, Zwitser
land, Italië, Frankrijk en Bel
gië/Luxemburg overal van het
zelfde: druk, druk druk.
En wie het vergeten was: voor
Oostenrijk en Zwitserland zijn
vignetten nodig voor de snelwe
gen.
België
Op 20,21 en 28 december wordt
vertraging verwacht en ook op 4
en 5 januari. Vooral ten zuiden
van Luik lopen al snel alle ver
bindingen vanaf de snelwegen
A26 en A27 vol, voorspelt de
ANWB. Meeste kans op opont
houd is bij Spa/Francorchamps
en ten oosten van de lijn Eupen-
Vielsalm.
De piekuren liggen in het alge
meen op vrijdag van 16 tot 22
uur en op zaterdag van 09. tot 13
uur richting het zuiden en op
zondag van 17 tot 23 uur rich
ting de grote steden.
Duitsland
De wegen naar de skigebieden -
ook de dichtbijgelegen als het
Sauerland - staan bij goed ski-
weer 's ochtends vroeg al vol,
zegt de ANWB. Wie vanaf de
A44, de A45 of de A445 komt,
kan files niet vermijden. Vooral
deB480 tussen Brilon, Winter
berg en Bad Berleburg en de
B251 tussen Brilon, Willingen
en Korbach is problematisch.
Topdrukte is er op de Duitse we
gen op 20, 21,23, en 26 t/m 29
december, met lange files op za
terdag de 28ste. In het weekein
de van 3-5 januari gaan de
meeste Duitsers weer naar huis.
Piekuren op vrijdag van 13 tot
20 en zaterdag van 09 tot 15 urn
en terug op vrij dag van 14 tot 18
zaterdag van 11 tot 18 en zondag
van 16 tot 20 uur.
Frankrijk
Gepiekt wordt er op 20 en 21 de
cember en op 5 januari. Op de
vrijdagen kan het tussen 15 en
22 uur dicht lopen, op zaterdag
tussen 10 en 14 uur (met name in
de Franse Alpen) en zondag van
16 tot 20 uur, vooral rond de
grote steden.
Italië
Erg druk tussen 21 en 24 decem
ber van en naar de wintersport
gebieden, zo verwacht de
ANWB. Met vooral lange files
op zondag de 22e. Dringen
wordt het dan weer op zaterdag
4 en zondag 5 januari vanuit de
bergen naar de bewoonde we
reld.
Oostenrijk
Eigenlijk, zegt de ANWB, is het
het gehele wintersportseizoen
extra druk op de Oostenrijkse
wegen van en naar de populaire
skioorden.
Topdrukte rond kerst, met uit
schieters op de zaterdag 21 en 28
december en het eerste week
einde van 2003.
Zwitserland
In Zwitserland erg veel verkeer
op 21,22, en 26 t/m 29 decem
ber, waarbij de ANWB aante
kent dat met name op 26 en 27
december de wegen van en naar
de skigebieden vol zitten. Alter
natief is de autotreintunnel,
echter de stations kennen in
middels ook het begrip 'wacht
tijd'.
Gerard Chel
De ANWB heeft een verkeersin-
formatielijn: 0900-910.910.1
(0,35 c/m);
Ook via de website
www.anwb.nl is verkeersinfor
matie te vinden;
ANWB Alarmcentrale 070-
314.14.14;
Voor ANWB- leden is er de gratis
brochure Wintersport in de Al
pen.
De belangrijkste knelpunten en eventuele al
ternatieven
België
Druk: E25/A26 Luik-Bastogne-Arlon; A602 bij
Luik; E40 Brussel-Oostende; E411/A4 Brussel-
Namen-Luxemburg; N4 Bastogne-Arlon en de
rondwegen van Brussel en Antwerpen.
Alternatief: voor de E411/A4 neem vanaf afrit 18
de N4 via Marche-en-Famenne; voor de route via
Luxemburg: neem bij Arlon de N81 en rij via
Aubange en de N52/A30 naar Metz.
Informatie: www.wegeninfo.be; www.federale-
politie.be.
Duitsland
Druk: A2, Hannover-Berlijn; A3 Frankfurt-
Nürnberg; A4 Eisenach-Bautzen; A5 Frankfurt-
Basel; A6 Mannheim-Heilbronn; A7 Hamburg-
Kassei; A7/B309/310 Kempten-Füssen; A8
Karlsruhe-Salzburg; A9 München-Berlijn; AIO
rondweg Berlijn; B471/A92/A99 delen rondweg
München; de snelwegen rond Keulen en de grens
posten met Polen, Tsjechië en Oostenrijk.
Alternatief: geen.
Informatie: www.adac.de (alleen voorleden),
www. verkehrsinf odeww w. autobahn-online .de
Frankrijk
Druk: A6 Parijs-Beaune; A40 Macon-Genève;
A43 Lyon-Albertville; N90 Albertville-Bourg St.
Maurice; A51 Sisteron-Aix en Provence, N91
Grenoble-Brian^on; N6 bij Aiguebelle; N84 bij La
Cl use en Nantua, N85/N91 bij Grenoble en Tal-
lard; N124 bij Are sur Adour.
Aternatief: voor de route A1-A6: de A26 vanaf
Aras; voor de Périphérique. de A86; voor de A6:
de (nieuwe) A5; naar Auvergne: de A71/N9 Or
leans-Clermont-Ferrand, vervolgens de A75 St-
Flour-St.Chély-d'Apcher. Tip: de omleidings
routes van Bison Futé.
Informatie: www.autoroutes.fr.
Zwitserland
Druk: Al Zürich-Bern; A1/A12/A6 omgeving
Bern; A2 Basel-Chiasso; A9 Lausanne-Sion; A13
Bellinzona-Sargans; Al en A3 nabij Zürich en de
autotreinstations van Kandersteg en Goppen-
stein.
Drukke grensovergangen: Basel, Kreuzlingen, St.
Margrathen, Chiasso en Bardonnex.
Drie alternatieven voor richting Italië: Basel-
Bern-Martigny-Grote St. Bernhardtunnel of Ba-
sel-Chur-San Bernardinotunnel-Bellinzona of
Bern-Kandersteg (autotrein)-Visp-Simplonpas-
Domodossola.
Informatie: www.inforoute.ch, www.swissin-
fo.org, www.acs.ch.
Oostenrijk
Druk: Al Salzburg-Wenen; A4 Wenen-Nickels-
dorf; AIO Salzburg-Villach; A12 Kufstein-Lan-
deck; A13 Innsbruck-Brenner; A14 Bregenz-
Bludenz; A21 rondweg Wenen; S16 Bludenz-Lan-
deck; B138 tussen Inzersdorf en St. Pankraz;
B146 tussen de A9 en AIO; B179 tussen Füssen en
Imst; B180 bij Landeck.
En verder zo'n beetje alle grensovergangen met
Tsjechië (B7 en B2), Slowakije (B9), Hongarije
(A4, BI6, B65), Slovenië (All, B91, A9), Italië
(Al3, A2 en Brenner Bundesstrasze) en Duitsland
(Al, A12, B314, A8)
Alternatief: voor de A12: Holzkirchen-Achenpas
of München-Zirl; voor de AIO: Siegsdorf-Tauern
(autotreintunnel)-Spittal/Drau of Siegsdorf-Fel-
bertauerntunnel (tol)-Spittal/Drau.
Informatie: www.oeamtc.at,www.oesag.at en
www.asfinag.at.
Italië
Druk: A4 Milaan-Triëst; A5 Aosta-Turijn; A6 Tu-
rijn-Savona; AIO Ventimiglia-Genua; Al 1 Flo-
rence-Pisa; A22 Brenner-Bolzano; A23 Tarvisio-
Udine; A24 Rome-l'Aquila; A25 Rome-Pescara;
A32 Frejus-Turijn; rondwegen Milaan en Genua;
grensovergangen Brennero en Chiasso.
Alternatief: geen
Informatie: www.autostrade.it en www.aci.it
