Duurzaam altijd duurder
PZCp
Boeiend naakt
popmuzikant
Stephen Stills
Thematische muziek
in wisselende groepen
Besluit over
WCT ontlokt
23 bezwaren
Hulst zamelt
kerstbomen in
kunst cultuur
lezers schrijven
Patserig
Biomassa
vrijdag 13 december 2002
DEN HAAG - Bij de Raad van
State in Den Haag zijn 23 be
zwaarschriften binnengeko
men tegen de aanleg van de Wes-
terschelde Container Terminal
(WCT). Vier indieners hebben
ook een kort geding-procedure
aangespannen door een zoge
noemd schorsingsverzoek in te
dienen.
De bezwaren richten zich tegen
het besluit van de Staten van
Zeeland het Streekplan te wijzi
gen om zo de aanleg van de WCT
mogelijk te maken. De beden
kingen daartegen zijn afkom
stig van het dagelij ks gemeente
bestuur van Goes, de PvdA-
afdeling Reimerswaal, het Ko
ninklijk Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen, de
Zeeuwse Milieu Federatie (ZMF
het Buurtgenootschap Oost
molenweg Kloetinge, de stich
ting Bunkerbehoud en vereni
ging Redt De Kaloot. De overige
bezwaren zijn afkomstig van
particulieren. De ZMF, Redt De
Kaloot en twee particulieren
hebben bovendien gevraagd het
Statenbesluit te schorsen.
Volgens een woordvoerder van
de Raad van State zal eerst het
spoedeisende karakter van de
zaak worden bepaald om een
datum voor de behandeling van
het schorsingsverzoek vast te
stellenDat kan afhankelijk van
die spoedeisendheid binnen en
kele weken zijn. De behande
ling van de bezwaarschriften in
een zogenaamde bodemproce
dure kan nog enkele maanden
op zich laten wachten.
HULST - Kerstbomen die door
naaldverlies het nieuwe jaar
niet haalden, of die na de jaar-
wissling uit huis worden ver
bannen, kunnen ook dit jaar bij
de gemeente Hulst worden inge
leverd.
De gemeente plaatst volgende
week hekken waarbinnen de
dennen gedeponeerd mogen
worden. De gemeente haalt de
kerstbomen in de periode van 6
tot en met 10 januari op. Voor
informatie over de locatie van
de verzamelplaatsen kan men
terecht op het gemeentehuis.
door Jan Dirk van Scheyen
MIDDELBURG - Twee naam
tekeningen van de Franse
chansonnière Véronique San
son van de hand van Stephen
Stills beschouwt hij als het visi
tekaartje van zijn tentoonstel
ling. „Het zijn geraffineerde
naakten", zegt Niels Augustin
van de Middelburgse galerie
Icon.
Augustin (75) heeft in zijn gale
rie een tentoonstelling ingericht
met erotische kunst. De werken
van Stills, ooit lid van het ge
vierde Amerikaanse kwartet
Crosby, Stills, Nash Young,
zijn daar een bescheiden onder
deel van. Maar ze springen in
het oog, al was het alleen maar
vanwege het feit dat je er als kij
ker door verrast wordt dat de
muzikant Stills ook een ver
dienstelijk tekenaar is.
Op de tentoonstelling van Au
gustin zijn ook werken te zien
van zeer uiteenlopende kunste
naars als Marlies Vonk, de uit
Bergen op Zoom afkomstige Ni-
colaas van der Kreek, de Duitser
Ivo Saliger, de Goesenaar Kees
Mol (een leerling van illustrator
Jac Prince), de Antwerpenaar
Jan Huet en de Israëliër Dror
Kart a
Van de laatste hangt werk in
musea over de hele wereld. Niels
Augustin is bevriend met Dror
Karta, waardoor het niet moei
lijk was enkele werken van hem
te pakken te krijgen. Het oeuvre
van Dror Karta zit vol met, dik
wijls geestige, verwijzingen
naar de menselijke seksualiteit.
Hij maakt naast tekeningen ook
objecten die hij samenstelt uit
voorwerpen die hij op straat
vindt.
Niet obsceen
De kunst die op deze expositie in
Middelburg is te zien, kan prik
kelend worden genoemd, maar
is beslist niet obsceen, vindt Au
gustin „Het merendeel kan in
de huiskamer - of de slaapka
mer - worden opgehangen, de
kunstwerken waarvoor dat niet
opgaat, zijn niet bepaald voor
kinderogen bestemd, maar ze
kunnen niet pornografisch wor
den genoemd."
Van sommige stukken op de ex
positie weet Augustin niet wie
de maker is. Zo hangt er bij
voorbeeld een schilderij van een
vrouw dat geschilderd is in de
stijl van Tamara de Lempicka
(1898-1980), maar volgens Au
gustin is deze kunstenares, die
vanwege haar sensuele doeken
wel de Ingres van onze tijd is ge
noemd, stellig niet de maker.
Omdat het schilderij er te nieuw
uitziet. „Misschien is het ge
maakt door een navolger", op
pert Augustin.
Zuid-Frankrijk
Op de vraag wat hij het mooiste
werk van de tentoonstelling
vindt, antwoordt de galeriehou
der zonder aarzelen: 'de teke
ningen van Stills'. „Ze zijn boei
end, ik vind het de mooiste
naakten die ik ken. In Amerika
zouden deze tekeningen nog
veel meer opbrengen dan hier in
Europa." De tekeningen zijn ge
maakt in de jaren zeventig toen
Stephen Stills met Sanson in
Zuid-Frankrijk woonde.
Opvallend is ook een ets van Ivo
Saliger. We zien een piramide
van mannelijke en vrouwelijke
naakten van waaruit zich een
hand die een geldstuk vast
houdt ten hemel strekt.
Aanklacht
Het werk stamt uit 1933. Aan
vankelijk hing Saliger socialis
tische principes aan - de ets ont
stond in die periode en kan
worden gezien als een aan
klacht tegen het kapitalisme
Later bekende hij zich tot het
nationaal-socialisme en ging hij
werk maken dat de nazi's welge
vallig was. Dat neemt niet weg
dat hij als kunstenaar grote
kwaliteiten bezat, vindt Niels
Augustin.
De tentoonstelling bij galerie Icon
tevens kunsthandel en antiquari
aat) duurt lot en met 31 maart. Van
wege het dertigjarig bestaan van de
galerie krijgt iedere bezoeker van de
tentoonstelling gratis een prent ter
waarde van tien euro mee. Adres.
Bree 1. Middelburg Open: dinsdag
tot en met zaterdag 12.00-16.00 uur
en op afspraak.
Chansonnière Véronique San
son, getekend door popmuzi
kant Stephen Stills.
foto Ruben Oreel
door Maurits Sep
Een schone gedachte: afval niet stor
ten maar verbranden in kolencen
trales. Het resultaat is minder troep en
meer duurzame energie. Maar zonder
subsidie van de overheid wordt het
nooit wat met biomassa. „Het is goed
voor het milieu maar rendabel wordt
het nooit."
Daarom was Delta vorige week zo boos
toen het kabinet voorstelde de subsidie
op duurzame energie fors te verlagen.
Het bedrijf had juist met mede-eige
naar Essent besloten de kolencentrale
Borssele te verbouwen zodat er veel
meer biomassa gestookt kan worden.
De investeringsplannen, die toch al
maar voor 95 procent verantwoord wa
ren, gingen direct de ijskast in.
Nu het kabinet is teruggekomen op de
bezuiniging en die grotendeels onge
daan maakt, overwegen Delta en Es-
sent de centrale toch maar te verbou
wen. Het enthousiasme is echter wel
getemperd. „Biomassa loont echt niet
tenzij er langdurig subsidie wordt ver
strekt", benadrukt D. van der Klaauw,
directeur energie van Delta. „Het is im
mers geen massaproduct, dus je komt er
financieel nooit uit."
Stookwaarde
R. Miesen, hoofd operations bij EPZ:
„Kolen hebben een hoge stookwaarde
en een lage prijs omdat ze en masse
worden gewonnen. Je weet wat je
krijgt. Bij biomassa gaat het altijd om
kleinere partijen, met een lagere stook
waarde, die veel meer handelingen ver
eisen om ze te verwerken. Bovendien
moet je de centrale technisch aanpas
sen om bijstook mogelijk te maken.
Biomassa zal daarom altijd onrendabel
zijn, vergeleken met kolen."
De markt voor biomassa is vrij nieuw.
Pas een paar jaar zijn stroomproducen-
ten bezig met het verbranden van orga
nische reststoffen in kolencentrales.
Het aanbod is nog niet stabiel, de vraag
evenmin. En dus schommelt de prijs
voortdurend. Globaal gesproken kost
biomassa meer dan het dubbele van
steenkool, rekent Miesen voor.
„Veel bedrijven bieden biomassa aan.
Maar de markt is nog volop in ontwik
keling. Er komen aanbieders bij, er
gaan er weer weg. Sommige zijn onbe
trouwbaar. Die zeggen dat ze kunnen
leveren maar blijken dat niet te kunnen
waarmaken. Die ontwikkeling zie je te
rug in de prijs. Die is soms redelijk goed
voor ons, soms heel hoog. De markt is
nog zo nieuw dat je niet even op internet
archieffoto Dirk-Jan Gjeltema
betrouwbare stroomproductie uit bio
massa zijn 'steady afvalstromen' nodig,
maar iedereen wil die juist reduceren,
want bedrijven moeten ook betalen
voor het afval dat ze wegbrengen.
De afvalstoffenheffing is een van de
drie vaste componenten die de prijs be
palen, legt Van der Klaauw uit. De an
dere zijn de transportkosten en het
brandstofrijp maken. Die kosten zor
gen ervoor dat biomassa duurder blijft
dan kolen. En dat subsidie van de over
heid dus noodzakelijk blijft, conclu
deert hij.
Dat moet de overheid niet erg vinden.
Van der Klaauw wijst erop dat dankzij
die subsidies meer duurzame energie
wordt opgewekt en minder stroom uit
kolen wordt gehaald. Dat is precies de
bedoeling van diezelfde overheid. Bij
de verbranding van kolen komt kooldi
oxide vrij en dat draagt bij aan het
broeikaseffect. Vermindering van de
uitstoot van kooldioxide is een belang
rijke doelstelling van het landelijke mi
lieubeleid.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC ven
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De react
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent nietdi
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden.!
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Ch,
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
De PZC van 11/12 meldt: VS on
derscheppen rapport wapens
Irak. Op 10/12 ook op BBC
World Service om 8.00 uur: de
VS hebben het kopiëren en ver
spreiden van de Iraakse verkla
ring van 7 december in handen
genomen omdat ze in Washing
ton (zogenaamd) goede kopieer
machines hebben en dit nadat ze
de huidige voorzitter van de
VN-veiligheidsraad (uit Colom
bia) onder druk hebben gezet
om de documenten aan hen te
geven. De VS hebben ook het
initiatief genomen om het docu
ment door te geven aan de per
manente leden van de Veilig
heidsraad. Syrië heeft hiertegen
geprotesteerd omdat het in
druist tegen de afspraken. Dat
de VS het document afpakken
van de VN kan vanzelfsprekend
alleen maar bedoeld zijn om het
te vervalsen. De wapeninspec
ties hebben voor de VS nooit
geen ander belang gehad dan
het vormen van een soort recht
vaardiging voor hun aanvals
oorlog. De wapeninspecties
maken deel uit van de oorlogs
voorbereidingen van Bush en
consorten. Een misdadige oor
log tegen Irak zal een humani
taire ramp betekenen en van het
gehele Midden-Oosten een
haard van verzet maken.
Luk Brusselaers
Hoefkensdijk 11
Kuitaart
meente en zelfs watersch*
de tot dusverre schijnbar
uitputtelijke OZB-bron,4
meente beheert de bron. D:
les is afgelopen wanneer
partij die de OZB-melkkoe
slachten na 22 januari 2005
geri ngsverant woordeli jkha
krijgt. Voor in elk geval het
terschap, dat simpel wegtfo
slagen op de gemeent
OZB-informatie vaststelt.j
dan het 'dank u Sinterklaj
lied uit. Hun probleem waa
hoe vinden zij tijdig een niet
geldbron voor uitvoering'
vele beslist noodzakelijk*
ken? Zo mogelijk ruim ra»
januari 2003 heldere infos
tie. Van dit college; van pos Sllu
ke partijen die de OZB be
willen handhaven een duic- de
en eerlijk verhaal waarom.
Den Omlotf
's-Heer Hendrikskinii
'Het heeft ook wel iets patse ven
hoe de rijke ortdernemer:
collectie heeft opgebow
Jammer van dat woord 'pa
rig' in de PZC (kunst en cult: me
van 6 december. Nog afga
van het feit dat het woon|
bruik in de rest van hetarti
niet wordt waargemaakt,!?
ook niet waar. Wie zoals ik
malen in het kantoor van:
Rotterdamse chemie-cor.: s'1'
Caldic naar de door hemvq
melde kunst mocht komen:
ken, werd naast die kunstv
In de PZC van 7 december een
prima verhaal over de onroe-
rend-zaakbelasting (OZB).
Goes (zonder rioolrechtheffing)
is momenteel met 8,19 procent
koploper, maar verhoogt de ta
rieven (nog) niet. Veerekan ken
nelijk met 4,54 procent toe, ter
wijl Kapelle straks met ruim zes
procent tevreden lijkt. Bij da
lende bestedingstuimte zijn het
geen leuke berichten maar jaar
lijkse verhogingen horen ken
nelijk bij een nieuwjaar.
Computerbestanden zijn ge
koppeld en dus putten Rijk, ge
ject
getroffen door de fijnzin:. sc*
manier waarop het was geëxp ac'
seerd. Een rondleiding doore
ter zake kundig iemand en t
slot de overhandiging van
net zo peperdure als schitter: en
de catalogus van de zojuist
zochte tentoonstelling, compi )0!
teerden het bezoek. De e:
inspanning van de bezoeker
stond erin de moeite te
om te komen en te kijkeni
patserig, niks Caldicdoenq
Ze
E. Wier.
Kievitk
MiddeDt:
De kolencentrale Borssele wil meer steenkool vervangen door biomassa.
kunt kijken wat de prijs voor biomassa
vandaag is. Maar zeker is dat biomassa
duurder blijft dan kolen."
Overigens is dat niet alleen met bio
massa het geval, nuanceert hij. Als hij
alle duurzame energiebronnen op een
rij zet, is de zon het duurst, met boven
dien de laagste bijdrage aan de elektri
citeitsopwekking; wind is duur, met
een beperkte bijdrage, biomassa is rela
tief goedkoop, met een hoge opbrengst.
Waterkracht heeft volgens hem de bes
te verhouding van prijs/opbrengst,
maar biedt in Nederland te weinig kan
sen.
Biomassa is er in vele soorten. EPZ ge
bruikt zeker zes verschillende produc
ten. Op dit moment zijn dat houtschil
fers. palmpitschilfers. mais en dier-
meelkorrels. In het verleden had het be-
dri j f ook grote contracten voor ri oolslib
en papierslib. Een proef met kippen
mest, op verzoek van de Zuidelijke
Land- en Tuinbouworganisatie, mis
lukte, omdat de mest de silo wel in ging,
maar er niet uit kwam.
EPZ heeft het percentage biomassa dat
wordt bijgestookt inmiddels opgevoerd
tot vijf procent. Het streven is tien tot
vijftien procent. Het grootste deel van
de biomassa die EPZ nodig heeft, komt
uit Nederland. Miesen verwacht dat de
buitenlandse markt steeds belangrij
ker zal worden. Nederland heeft een te
kleine markt om op termijn aan de
vraag te voldoen, stelt hij.
Daar komt bij dat de afvalstromen
steeds kleiner worden, merkt Delta-di
recteur Van der Klaauw op. Voor een
door Douwe Eisenqa
MIDDELBURG - De naam 'Mu
ziekcollectie!' Nederland' ruikt
een beetje naar de jaren zeven
tig, toen elk zich kollektief noe
mend gezelschap eindeloos ver
gaderde over welk merk koffie
bij de vergadering gedronken
moest worden. Het is een associ
atie die klarinettist en initia
tiefnemer Lars Wouters van den
Oudenweijer, geboren in 1977,
niet kent. Zaterdagavond speelt
het ensemble in de Concertzaal
in Middelburg.
Hoewel Wouters van den Ou-
denweijer benadrukt dat de
programma's van het collectief
in onderling overleg worden sa
mengesteld, suggereren zijn
woorden toch een leidende
functie: „Het Muziekcollectief
is ontstaan uit het NOG-ensem-
ble. Binnen dat ensemble kre
gen steeds meer leden orkestba-
nen zodat ze veel minder
beschikbaar zijn voor speciale
projecten. Met het Muziekcol
lectief kan ik nu thematische
concertprogramma's verzinnen,
waar ik elke keer een wisselende
groep musici bij zoek."
Voor het programma in Middel
burg, waaraan negen muzikan
ten meewerken, heeft Wouters
van den Oudenweijer gekozen
voor muziek uit de periode tus
sen beide wereldoorlogen. Het
was een tijd waarin een nieuwe
generatie componisten genoeg
had van zowel de kabbelende
beekjes en ronddolende nimfen
van het Franse impressionisme
als de grootse gebaren en de hef
tige gevoelens van het Duitse
expressionisme. De muzikale
taal moest weer helder worden.
Sommige componisten legden
hun oor te luister bij de jazz, bij
de volksmuziek, of bij het draai
orgel op de hoek van de straat.
Verreweg de meesten grepen te
rug op het verleden en gaven een
nieuwe inhoud aan elementen
uit, vooral, de Barok.
Elektrische lading
Een van hen is Alexandre Tans
man, een componist die volgens
Wouters van den Oudenweijer
steeds meer in 'the picture'
komt: „Tansman was een Pool
die zich in Parijs vestigde. Zijn
Septet uit 1931, dat we gaan
spelen, is opgedragen aan Bela
Bartok. Componisten deden dat
•wel vaker in die tijd, ze hoopten
Klarinettist en initiatiefnemer Lars Wouters van den Oudenweifl
van het Muziekcollectief.
dat op die manier hun stuk va
ker werd gespeeld. Er zitten wel
verwijzingen naar Bartok in dit
septet, maar toch heeft Tans
man die man helemaal niet no
dig. Tansman heeft een heel
eigen stijl waarin jazz en volks
muziek met elkaar versmelten.
Het is heel ritmisch, die muziek,
heel energiek, er zit een enorme
elektrische lading in.
De componist in dit programma
die het meeste in de weer was
met bouwstenen uit de Barok, is
de Duitser Paul Hindemith.
Wouters van den Oudenweijer
denkt dat die naam het publiek
ten onrecht afschrikt. „Mensen
denken bij Hindemith vaak aan
degelijke, sobere, Duitse mu
ziek. Deze componist hee/fz/d.
in de jaren twintig losgemaakt
van het Duitse provincialisme
Hij is juist bijzonder expressie!
Zijn Septet bestaat uit drie
len en twee intermezzi. Ht:
tweede intermezzo is preciest J
lijk aan het eerste maar dan
lemaal achterstevoren. Deel vi; 1
is gebaseerd op een oude Duits
mars die als een doorgaanc 1
melodie in de trompet ligt
Daaromheen bouwt Hindenu:
allemaal dubbele en driedubb: 1
le fuga's op. Het is ontzetter
uitbundige muziek."
Concert: Muziekcollectief Jïecd
land, zaterdag in de Concertzaalt j
Middelburg, aanvang-20 uur.
WBÊUBËBÊÊSm
