Kandidaat-lidstaten EU
eisen betere voorwaarden
Atjeh grotendeels autonoom
HSR,
VN-organisatie zou
plegers Palestijnse
aanslagen steunen
Interpol moet huid Chavez gaan redden
Coalitie
Groenland
wil losser van
Denemarken
Spoorwegman
Snow wordt
nieuwe minister
Financiën VS
Kostunica naar de rechter
Hond Bush verzorgt rondleiding
Roker verkiest tabak boven seks
Sri Lanka achter vredesakkoord
Uitstel Zuid-Aziatische top
Grote zoekactie
naar kinderen
in Jeruzalem
Rebellenbeweging GAM en Jakarta tekenen de vrede in Genève
business
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - Enkele van de tien
landen die in 2004 tot de Euro
pese Unie hopen toe te treden
hebben gisteren geweigerd ge
noegen te nemen met de onge
veer 40 miljard euro die de EU
de eerste drie jaar voor hen wil
uittrekken. Daarmee dreigt de
historische uitbreidingstop die
de EU donderdag in Kopenha
gen dacht te houden te ontaar
den in gehakketak over geld.
Het overleg dat de Deense mi
nister van Buitenlandse Zaken
gisteren met de tien kandidaat
leden in Kopenhagen had be
legd in de hoop de al vier jaar
durende toetredingsonderhan
delingen nog voor de top succes
vol af te sluiten, heeft niet tot
het gewenste resultaat geleid,
zei EU-woordvoerder Samuel
Magid Volgens diplomaten
stonden zes van de tien landen
op het punt het aanbod van de
EU te accepteren, maar bleven
Polen, Tsjechië, Slovenië en
Malta betere voorwaarden ei
sen.
Magid zei dat de EU-onderhan-
delaars de kandidaat-lidstaten
krachtig hadden aangespoord
akkoord te gaan met het aan
bod, dat door voorzitter Dene
marken vorige week nog eens
met 300 miljoen euro werd ver
hoogd. De Deense premier Fogh
Rasmussen heeft de kandidaten
gewaarschuwd dat er niet meer
geld is en dat zij jaren vertra
ging riskeren als zij nu geen ak
koord sluiten.
Boeren
De Oost-Europese landen zijn
boos dat hun boeren tot 2013
veel minder steun krijgen dan
de collega's in de rijkere wester
se buurlanden. Ook willen zij
minder beperkingen op hun
agrarische productie en meer
hulp in het algemeen. „We zijn
hier gekomen om betere voor
waarden te krijgen, niet om een
deal door te drukken", zei een
Poolse diplomaat.
Het bod van de EU komt erop
neer dat de steun aan de boeren
in de nieuwe lidstaten begint
met 25 procent van het bedrag
in de 'oude' lidstaten, om in een
periode van tien jaar geleidelijk
te worden opgevoerd naar een
gelijk niveau. Denemarken
heeft het oorspronkelijke steun
bedrag met in totaal 1,6 miljard
euro verhoogd, tot ergernis van
Duitsland, Frankrijk en Neder
land, die dat te genereus von
den.
De ongeveer twee miljoen Pool
se boeren denken dat zij niet
kunnen overleven als hun rege
ring akkoord gaat met de voor
waarden van de EU. Ze hebben
demonstraties en blokkadeac-
ties gehouden om hun eisen
kracht bij te zetten en dreigen
tegen toetreding te stemmen als
er dit voorjaar een referendum
wordt gehouden over het EU-
lidmaatschap
Een andere gevoelige kwestie
die op de EU-top aan de orde zal
komen is de vraag of Turkije
eindelijk een datum te horen zal
krijgen voor het begin van de
toetredingsonderhandelingen.
Ankara heeft de afgelopen tijd
aan enkele EU-eisen voldaan,
door wetten aan te nemen die de
doodstraf afschaffen en rechten
verlenen aan de Koerdische
minderheid. Ook werd een
wetsontwerp ingediend dat een
eind zou moeten maken aan
marteling. Maar Fogh Rasmus
sen zei dat de EU 'echte hervor
mingen, niet alleen op papier'
wil zien.
Dubbele moraal
Recep Tayyip Erdogan, de lei
der van de Turkse regeringspar
tij, heeft de EU er gisteren van
beschuldigd een dubbele mo
raal te hanteren bij het toelaten
van nieuwe leden. Hij zei dat en
kele van de tien landen die op de
nominatie staan te worden toe
gelaten niet aan alle door de EU
genoemde criteria voldoen. AP
1 "Want...u wilt toch eindelijk rendement
van uw reclame-investering?"
HSP Communicatie b.v. bel 0118 - 68 14 11
...voor de juiste toon!
van onze redactie binnenland
KOPENHAGEN - De grootste
partij van Groenland, de soci
aal-democratische Siumut,
heeft gisteren met de extreem
linkse IA (Inuit Ataqatigiit, Es
kimo Broederschap) een rege-
j ringscoalitie gevormd. De nieu-
we regering streeft naar meer
t onafhankelijkheid van Dene-
1 marken.
31
De partijen behaalden samen
bij de verkiezingen dinsdag
meer dan de helft van de stem
men. In een verklaring stellen
zij dat de regering, vooral als
het gaat om het buitenland- en
.veiligheidsbeleid, onafhanke
lijker wil zijn. Groenland is
een voormalige kolonie van De
nemarken, die in 1979 gedeelte
lijk zelfbestuur kreeg. Dene
marken gaat nog steeds over
buitenlandse zaken en veilig
heid.
,.De belangen van Groenland
moeten worden zekergesteld
door een verandering van het
Deense akkoord met de Verenig
de Staten uit 1951 over de de
fensie van Groenland", stellen
de partijen. De overeenkomst,
die Kopenhagen en Washington
sloten zonder de Groenlanders
erin te kennen, voorziet in een
Amerikaanse militaire aanwe
zigheid op het arctische eiland
met ongeveer 56.000 inwoners.
De VS willen de radarinstalla-
I ties op de militaire basis in Thu-
le aan de noordwestkust uit-
breiden als onderdeel van de
plannen van president Bush
voor een antiraketschild. De IA
is fel tegen de Amerikaanse
1 plannen en wil in 2005 een
volksraadpleging over volledi
ge onafhankelijkheid van De
nemarken.
De Siumut, waarvan de leider
j' Hans Enoksen premier wordt,
wil ook grotere autonomie van
Navo-lid Denemarken, maar
heeft het niet gehad over zo'n re
ferendum. De sociaal-democra
ten hebben sinds 1979 altijd
deel uitgemaakt van de rege
ring. Bij de laatste verkiezingen
behaalde de Siumut tien van de
31 parlementszetels en de IA
acht. RTR
WASHINGTON - De Ameri
kaanse president Bush zal John
Snow voordragen als nieuwe
minister van Financiën. Dat
heeft hij gisteren bekendge-
Snow, nu nog topman van de
spoorwegmaatschappij CSX,
moet Paul O'Neill opvolgen, die
afgelopen vrijdag zijn ontslag
indiende op verzoek van Bush.
Als de Senaat akkoord gaat,
krijgt het ministerie van Finan
ciën opnieuw een ondernemer
aan het roer. O'Neill was top
man van het aluminiumconcern
Alcoa. Hij kon niet goed over
weg met de Republikeinen in
het Congres en had weinig gezag
op de financiële markten. Be
halve O'Neill heeft Bush ook
zijn belangrijkste economisch
adviseur, Lawrence Lindsey,
aan de kant gezet. ANP/RTR
BELGRADO - De Joegoslavische president Vojislav Kostuni
ca weigert te accepteren dat de Servische presidentsverkie
zingen van afgelopen weekend ongeldig zijn verklaard.
Kostunica, wiens huidige functie verdwijnt als rond de jaar
wisseling Joegoslavië verandert in een unie van Servië en
Montenegro, zei gisteren dat hij naar de rechter stapt.
De verkiezingen die zondag een president voor Servië hadden
moeten opleveren, zijn ongeldig verklaard wegens een te lage
opkomst, omdat het minimum van 50 procent niet is gehaald.
Van de 6,5 miljoen kiesgerechtigden kwam slechts 45 procent
opdagen. Kostunica kreeg wel 57,5 procent van de uitge
brachte stemmen, veel meer dan zijn rivalen, de nationalisti
sche Seselj en Pelevic. Inmiddels is de minimale opkomst van
50 procent voor de tweede ronde van de verkiezingen afge
schaft. Zondag gold die nog wel. RTR
WASHINGTON - Bezoekers van de website van het Witte
Huis, de residentie van de Amerikaanse president Bush, kun
nen rekenen op een wel heel bijzondere rondleiding. De tour
wordt gegeven door Barney, de tweejarige Schotse terriër van
de familie Bush.
De hond krijgt een minicamera op zijn rug bevestigd. De
rondleiding wordt live uitgezonden op de officiële website
www.whitehouse.gov. Het is de bedoeling dat de hond de uit
bundige kerstversieringen in het Witte Huis in beeld brengt.
Sinds de aanslagen van 11 september 2001 zijn 'echte' rond
leidingen in het Witte Huis beperkt. DPA/ANP
LONDEN - De meeste rokers in Europa vinden het makkelij
ker om een maand geen seks te hebben dan om te stoppen met
sigaretten. Velen zouden zelfs liever bungee-jumpen en para
chutespringen dan een maand niet roken.
Dat blijkt uit een gisteren gepubliceerd onderzoek onder ruim
2000 rokers in zes Europese landen. Eén op de drie Europese
rokers heeft nog nooit een poging gewaagd met roken te stop
pen. Belangrijkste redenen om te stoppen zijn gezondheid,
bezorgdheid voor familie en de sigarettenprijs. RTR
COLOMBO - De Srilankaanse regering heeft gisteren offici
eel ingestemd met het resultaat van de vredesbesprekingen
met de Tamil-rebellen, vorige week in Oslo. Regeringswoord
voerder Gamini Peiris deelde dat mee na een kabinetsberaad
in Colombo.
De Tamil-Tijgers hebben sinds 1983 gevochten voor een eigen
staat in het noorden en oosten van het eiland. De strijd heeft
meer dan 65.000 mensen het leven gekost en 1,6 miljoen men
sen uit hun huis verdreven. AP
ISLAMABAD - Pakistan heeft de Zuid-Aziatische top die in
januari in Islamabad had moeten plaatsvinden voor onbe
paalde tijd uitgesteld. Dat meldde het ministerie van Infor
matie gisteren.
Om een top te laten doorgaan is de aanwezigheid vereist van
alle zeven lidstaten van de Zuid-Aziatische Associatie voor
Regionale Samenwerking (SAARC). India weigert zijn aan
wezigheid te bevestigen, aldus Pakistan.
De SAARC bestaat verder uit Bangladesh, Bhutan, de Maldi-
ven, Nepal en Sri Lanka. AP
van onze redactie buitenland
TEL AVIV - Het Israëlische le
ger beschuldigt medewerkers
van de VN-organisatie UNRWA
ervan Palestijnse plegers van
aanslagen 'te helpen'. Dit meld
de het Israëlische dagblad
Maariv gisteren, dat zich ba
seert op een geheim, uitgelekt
conceptbericht van de strijd
krachten.
Volgens het leger biedt de
UNRWA, een instelling die met
name voor het welzijn van Pa
lestijnse vluchtelingen moet
zorgen, een 'infrastructuur' aan
organisaties die aanslagen in
Israël voorbereiden. Het
UNRWA-hoofdkwartier in Jen-
in zou voor dat doel zijn
misbruikt Medewerkers van
de VN-organisatie zouden
onderdak aan extremisten bie
den.
Israël heeft al eerder verschei
dene malen gezegd dat de UNR
WA partij heeft gekozen voor de
Palestijnen.
Israëlische haviken die het har
de beleid van minister Netanya
hu (Buitenlandse Zaken) steu
nen, domineren de kieslijst van
de Likoed-parti j voor de verkie
zingen op 28 januari. De lijst is
gisteren bekendgemaakt. Li-
koed is Israëls belangrijkste
rechtse partij. Sharon en Ne
tanyahu voeren de lijst aan. Op
nummer drie staat minister
Tzazi Hanegbi van Milieu, een
echte havik. Zeven huidige mi
nisters, onder wie Shaul Mofaz
(Defensie) en Silvan Shalom
(Financiën), en Sharons zoon
Omri lijken verzekerd van een
zetel in de Knesset. Minister
Reuven Rivlin (Communicatie)
en burgemeester Ehud Olmert
van Jeruzalem belandden on
deraan de lijst
Op de Westelijke Jordaanoever
en in de Gazastrook zijn de ko
mende maand geen verkiezin
gen. De Israëlische radio heeft
gisteren gemeld dat de Pales
tijnse leider Jasser Arafat er de
finitief van afziet.
Geld
Het Palestijnse bestuur heeft
verder gisteren laten weten dat
het geen geld meer heeft. Het
kan zijn medewerkers niet meer
betalen. De verkiezingen zijn
dus financieel ook geen haalba
re kaart. Sinds de huidige op
stand tegen de bezetting in
september 2000 uitbrak, heeft
Israël 425 miljoen dollar aan be
lastinggeld dat het Palestijnse
bestuur toekomt, achtergehou
den. Slechts twee maal hebben
de Israëli's onder Amerikaanse
druk een bedrag van 20 miljoen
dollar uitgekeerd aan het Pales
tijnse bestuur. Hulp uit Arabi
sche en Europese landen ver
mindert ondertussen gestaag en
banken willen niets meer lenen,
aldus de Palestijnse minister
van Financiën Salam Fayad.
Het geweld woekerde gisteren
voort Israëlische soldaten
schoten een 25-jarige man dood
bij Toelkarem, omdat die hun
bevelen negeerde. De man was
volgens Palestijnse zegslieden
geestelijk gehandicapt en doof
stom. EFE/DPA/ANP
JERUZALEM - In de verdeelde
stad Jeruzalem zoeken duizen
den politiemensen en vrijwilli
gers gezamenlijk naar twee ver
miste meisjes, een Israëlisch
kind van nog geen twee jaar en
een Palestijns kind van vijf jaar.
De twee worden sinds zaterdag
vermist.
„Of we nou Israëli of Palestijn
zijn, we delen dezelfde angst. Ik
hoop dat ze allebei levend wor
den teruggevonden", zei de
moeder van Hodaya, de jongste
vermiste, gisteren voor de Israë
lische publieke radio. Haar kind
verdween zaterdagmorgen uit
de tuin van haar ex-man, in de
wijkKiryatYovel,inWest-Jeru-
zalem.
Aan de andere kant van de stad,
in de wijk Oumm Touba, ver
dween zaterdagmiddag het vijf
jarige Palestijnse meisje Nour.
Ze kwam niet meer terug nadat
ze naar een kruidenier was ge
weest.
De vader van Nour ziet een ver
band tussen beide verdwijnin
gen. Politiecommandant Levy
denkt daar anders over en
spreekt van 'puur toeval'. In het
geval van Nour houdt de politie
rekening met een ontvoering. Er
zou sprake zijn van een strijd
tussen families. In verband
daarmee heeft de politie iemand
opgepakt voor verhoor. AFP
dinsdag 10 december 2002
van onze redactie buitenland-
GENEVE - De regering van In
donesië en de rebellen van de
beweging Vrij Atjeh (GAM)
hebben gisteren in Genève een
akkoord getekend dat een einde
moet maken aan het geweld in
de provincie Atjeh in het noor
den van het eiland Sumatra. At
jeh krijgt volgens het akkoord
een hoge mate van autonomie,
vermoedelijk al volgend jaar.
Beide partijen hebben een wa
penstilstand afgesproken. Ver
der komen er in 2004 verkiezin
gen. De rebellen moeten binnen
zeven maanden ontwapenen.
Jakarta trekt een deel van zijn
22.000 soldaten terug.
Beide partijen beloven dat 'er op
Atjeh voor altijd een einde komt
aan de vijandelijkheden en alle
gewelddadigheden van beide
kanten', aldus een officiële ver
klaring. Een groep waarnemers,
onder wie vertegenwoordigers
van de regering en de GAM,
houdt toezicht op de wapenstil
stand. Na de ondertekening
heeft de GAM aangedrongen op
een volksraadpleging over de
toekomst van Atjeh. „Laat de
inwoners van Atjeh zelf beslis
sen en de GAM zal hen volgen",
zei GAM-leider Malik Mahmud
op een persbijeenkomst.
Mahmud, volgens de GAM pre
mier van Atj ehvoegde daar nog
aan toe dat zijn beweging voor
stander blijft van volledige on
afhankelijkheid. „De GAM is
gevormd om te strijden voor de
onafhankelijkheid. Dat is het
doel en dat zal het altijd blijven.
Maar we laten de Atjeh'ers be
slissen of ze verder willen strij
den voor onafhankelijkheid of
dat ze bij Indonesië willen ho
ren. Zij moeten democratisch
beslissen in verkiezingen, op
een veilige manier", aldus
Mahmud.
De strijd in het gebied begon in
1976 en heeft duizenden mensen
het leven gekost. Het akkoord
kwam tot stand door bemidde
ling van het Henri Dunant-cen-
trum in Genève. Eerdere pogin
gen een einde aan het geweld te
maken leden schipbreuk. Deze
keer wordt de kans dat het ge
weld ophoudt groter geacht.
Niet alleen steunt de internatio
nale gemeenschap het akkoord,
maar ook heeft de Indonesische
president Megawati Soekarno-
putri er alle belang bij dat er
meer politieke stabiliteit in het
eilandenrijk komt.
Vlak voor het bereiken van het
akkoord zijn in Atjeh twee men
sen gedood. Een 17-jarige jon
gen werd doodgeschoten in een
buitenwijk van de industriestad
Lhokseumawe. Een vrouw
raakte ernstig gewond. In het
oosten van Atjeh is het lichaam
van een bejaarde man gevon
den. Ook hij was neergeschoten.
Vice-gouverneur Azwar Abu-
bakar noemde ondertekening
van het akkoord niet het be
langrijkste, maar de uitvoering
ervan.
Directeur Martin Griffiths van
het Henri Dunant-centrum
sprak van een historische dag
voor Atjeh. AFP/RTR
Een Venezolaanse jongen toont met de nationale driekleur in de hand zijn steun aan de bemanning van een olietanker, die weigert te leveren tijdens de staking tegen pre
sident Chavez. foto Mariana Bazo/RTR
door Frans Lindenkamp
SAO PAULO - De zwaar onder vuur
liggende Venezolaanse president Hugo
Chavez heeft de hulp ingeroepen van
internationale politieorganisatie Inter
pol om te bewijzen dat hij niet achter
het bloedbad van jongstleden vrijdag
steekt.
De oppositie - die met een nationale
staking van onbeperkte duur zijn ver
trek probeert te bespoedigen - houdt
Chavez verantwoordelijk voor de dood
van drie van haar medestanders in de
hoofdstad Caracas. De kogels zouden
zijn afgevuurd door aanhangers van
het geplaagde staatshoofd vanaf rij
dende motoren.
In zijn wekelijkse programma op radio
en tv meldde Chavez, dat hij Interpol
heeft ingeschakeld om de waarheid bo
ven tafel te krijgen. Hij beschuldigt tv-
zender Globovision ervan het nieuws
over een van de schutters gemanipu
leerd te hebben. Volgens hem pleegt de
media terrorisme. Globovision - een
notoir criticus van Chavez - zond dezer
dagen een videotape van de dader uit,
gemaakt door een amateur-filmer. De
man - een in Venezuela wonende Portu
gees - liep mee in een protestmars van
Chavez-gezinden.
Maar volgens het staatshoofd was de
schutter op de dag van de demonstratie
onderweg vanuit Portugal naar Vene
zuela. „Hij arriveerde enkele uren voor
het bloedbad op luchthaven van Cara
cas. Op zijn zachtst gezegd vreemd"al
dus Chavez in zijn rol van presentator.
Hij baseert zich daarbij op informatie
van de Venezolaanse grenspolitie. Cha
vez benadrukt dat de dader afkomstig
is uit Lissabon en dat in die stad veel
huurlingen gerekruteerd worden.
Het is niet de eerste keer dat Chavez en
de oppositie elkaar betichten een slach
ting te hebben aangericht Het staats
hoofd houdt nog steeds voet bij stuk dat
de zeventien doden bij de anti-Chavez
protestmars van april het werk was van
zijn tegenstanders. Op het bloedbad
toen volgde een staatsgreep. Die mis
lukte, omdat er niet voldoende respons
uit het leger kwam. Daardoor kon Cha
vez na twee dagen gevangenschap weer
op zijn post terugkeren.
De spanning in Venezuela blijft om te
snijden. Door de acht dagen oude sta
king is een tekort aan benzine ontstaan.
Chavez heeft het leger staatstankop-
slagbedrijven laten bezetten om de dis
tributie te garanderen. Ook is de bevol
king aan het hamsteren geslagen. In
dien de staking aanhoudt dreigt het
staatshoofd de noodtoestand af te kon
digen. Fundamentele burgerrechten
worden dan opgeschort. GPD
nu vanaf €399,-
Advertentie
