Geen nieuw licht op filmrolletje
1
Herben staat klaar om bij
LPF Na wijn op te volgen
PZC
LN'er Ratelband
blijft vechten
Ministerie in de fout bij verbouwing Kamer
4Enquêtecommissie sluit verhoren over val Srebrenica af
AOV haakt af
Pronk voorzitter
"1 milieu-instituut
Onrust in Wijchen over blauwzuurgas
Weisglas wil Kamer land in sturen
EOC maakt granaat onschadelijk
Schatkamer Museon weer open
Boot van Kameleondorp gestolen
Eindhoven Airport snuffelt alles na
Misdaadbestrij der
Gonsalves overleden
NMa verdenkt 13 bouwers
zaterdag 7 december 2002
/an onze redactie binnenland
ri)EN HAAG - De verbouwing
van de Tweede Kamer-gebou
wen in 1993 is aanbesteed in
strijd met de regels.
|pe 'Rijksgebouwendienst (Rgd)
gunde het werk direct aan een
bouwbedrijf zonder de normale
procedure te doorlopen, zo heeft
het ministerie van Vrom giste
ren bevestigd. De Rgd valt on
der dit departement.
Door deze handelwijze kon de
Rgd vier maanden tijd winnen.
De voorwaarde was dat het
bouwbedrijf dat de opdracht
kreeg, akkoord ging met de zo
geheten architectenbegroting
die voor de Rgd erg gunstig was.
De opdracht van 14,7 miljoen
euro gold de verbouwing en re
novatie van enkele gebouwen
aan het Binnenhof, waaronder
de oude vergaderzaal van de
Tweede Kamer. Door de order
direct aan het bouwbedrijf te
verlenen werd de concurrentie
uitgeschakeld.
De bouwopdracht had Euro
pees aanbesteed moeten wor
den, erkent een woordvoerder
van Vrom. De regels zijn inmid
dels veranderd waardoor dit
niet meer kan voorkomen. Dat is
ook de reden waarom er geen
onderzoek wordt ingesteld naar
de foute aanbesteding. ANP
door Hans Leber
en Lianne Sleutjes
PEN HAAG - Oenigheid. Een
laborant met familieproble
men, beneveld door een met al-
cohol besprenkeld nachtelijk
fjgesprek, pakt 's ochtends de ver-
Jpeerde vloeistof waardoor een
niet goed wordt ont-
wikkeld. Dat en niets anders is
het verhaal achter de teloor-
'K gang van het beroemdste fo-
torolletje van Nederland: het
Dutchbat-rolletje uit Srebreni-
ko. pe opnamen van Dutchbat-of-
!ft ficier R. Rutten bevatten bewij-
zen van oorlogsmisdaden door
tei de Bosnische Serviërs tijdens de
inname van de enclave in juli
orc 1995. Het rolletje had in Neder
ig land, maar ook bij het Joegosla-
vië-Tribunaal, een belangrijke
WEESP - Het AOV doet niet
mee aan de verkiezingen voor de
Tweede Kamer. Dit hebben ver
tegenwoordigers van de oude-
i renpartij besloten tijdens een
bijeenkomst in Weesp.
De bijeenkomst werd bijge
woond door AOV'ers uit Schie-
dam, Vlaardingen, Lelystad,
Purmerend en Weesp, allemaal
- plaatsen waar het AOV zitting
heeft in de gemeenteraad.
-* Volgens Luc Cornelissen, AOV-
raadslid in Weesp, was de verga
dering het snel eens. „Op lokaal
niveau komen we beter tot ons
recht dan in de Tweede Kamer."
Midden jaren negentig maakte
5.3^het AOV wel deel uit van de
Tweede Kamer. Na onderlinge
ruzies verdween de partij toen
uit het parlement. GPD
LONDEN - Oud-minister Jan
Pronk is de nieuwe voorzitter
van het International Institute
cr, for Environment and Develop-
171 ment (IIED) in Londen. Het in-
18: stituut, dat zich bezighoudt met
171 duurzame ontwikkeling, heeft
dat gisteren bekendgemaakt.
De benoeming sluit aan op
m Pronks vorige functie als speci-
aal gezant voor VN-secretaris-
generaal Kofi Annan. Hij be
reidde in die hoedanigheid de
top voor duurzame ontwikke-
ling voor, die eind augustus, be
ll gin september in Johannesburg
1K werd gehouden.
1V Eerdei- was Pronk onder meer
minister van Ontwikkelingssa-
menwerking en Vrom. ANP
rol kunnen spelen. De betrok
ken fotolaborant,. Van Boetze-
laer, had het graag anders zien
lopen: „Nog dagelijks heb ik
spijt dat ik Defensie, waar ik zo
veel jaren plezierig heb ge
werkt, en de politiek
verantwoordelijken dit heb
aangedaan."
Van Boetzelaer werd gisteren
met zijn verklaring aan het ein
de van zijn verhoor door de par
lementaire enquêtecommissie
Srebrenica, de enige tijdens alle
verhoordagen die openlijk spijt
betuigde over zijn persoonlijk
handelen in een drama waarbij
ruim zevenduizend moslim
mannen stierven.
Onbehagen
Op de laatste (ingelaste) dag van
de verhoren werden naast Van
Boetzelaer ook de andere
hoofdpersonen in de zaak van
het rolletje verhoord. Van hen
blijft alleen marechaussee-offi
cier P. Rutten met een gevoel
van onbehagen achter. Volgens
hem zou de zaak nog eens goed
moeten worden onderzocht,
omdat te vaak de datum 25 juli
op formulieren over het rolletje
van zijn naamgenoot staat. Het
kan er volgens hem op wijzen
dat het rolletje niet op 26 juli per
ongeluk in de ongelukkige han
den van Van Boetzelaer verloren
ging, maar het een dag eerder al
mis ging.
Ook werd gisteren de toenmali
ge commandant van de Verenig
de Naties in Bosnië-Herzegowi-
na, de Britse generaal R. Smith,
gehoord. Die verklaarde dat hij
maanden vóór de val van de en
clave aan een parlementaire de
legatie uit Nederland uitlegde
dat de 'afschrikking door aan
wezigheid' van VN-eenheden
niet werkte zolang die niet be
reid waren te vechten en ook te
sneuvelen.
Volgens Smith paste dat binnen
het VN-mandaat, ook van
Dutchbat. „Maar de parle
mentsleden wilden dat niet.
Voor hen gold 'niet vechten en
geen Nederlandse slachtoffers'.
Maar zo dachten ook andere
landen die aan de operatie mee
deden daar over." Smith stelde
dat Dutchbat deed wat het kon
doen. De Nederlanders hebben
volgens hem voortreffelijk op
getreden.
De enquêtecommissie komt op
27 januari met haar eindrap
port. GPD
WIJCHEN - In Wijchen is gisterochtend grote beroering
ontstaan na geruchten dat er bij een bedrijf gevaarlijk
blauwzuurgas was ontsnapt. Uit metingen van de
brandweer bleek dat er niets aan de hand was. Een
woordvoerder van de gemeente bestempelde het inci
dent als een groot loos alarm. Volgens hem is het ge
meentehuis overspoeld met telefoontjes van geschrok
ken bewoners: „Alleen al de term blauwzuur zorgde
voor veel onrust."
De brandweer rukte even na negen uur uit voor een mel
ding dat er mogelijk brand was bij Metron Technology,
een toeleverancier vóór de halfgeleiderindustrie. Het
bedrijf met vijftig werknemers op het industrieterrein
Bijsterhuizen werd ontruimd. Ook het personeel van
een aangrenzend bedrijf in hetzelfde pand moest naar
buiten.
Een medewerker van Metron waarschuwde de hulpver
leners voor een chemisch bad met kaliumcyanide, aldus
door Frouke Houtman
DEN HAAG - Zijn twaalf op
tredens tijdens de 'toekan-
toernee' trokken bij elkaar
opgeteld nog geen honderd
belangstellenden. En met de
alom gerespecteerde politi
cus Fred Teeven als opponent
lijkt de strijd om het lijst
trekkerschap van Leefbaar
Nederland bij voorbaat be
slist. Maar kandidaat Emile
Ratelband weet niet van op
geven.
Het ledencongres van Leef
baar Nederland moet mor
gen een keus maken tussen
Teeven en Ratelband. Ratel
bands toernee door het land
zou een groots charme-of
fensief worden om LN-leden
voor zich te winnen. De op
komst bij de bijeenkomsten
in diverse Van der Valk-res
taurants was echter mini
maal. „Vermoeiend was het
inderdaad niet", merkt Ra
telband op. „Er kwamen
schandalig weinig leden op
draven en ik heb wel eens ge
dacht. Ratelband, waar ben
je aan begonnen?"
Goeroe
Dat veel leden hem niet seri
eus nemen, is de 'feel good-
goeroe' inmiddels wel duide
lijk geworden. „Men heeft
blijkbaar problemen met
mij. Maar Ratelband is er al
veertien j aar en hij heeft heus
wel meer in zijn mars dan
alleen het roepen van Tsjak-
kaHij zegt niet te begrijpen
dat de leden straks over hem
gaan beslissen zonder de
moeite te hebben genomen
hem te ontmoeten.
Ratelband werd twee weken
geleden door het LN-partij-
bestuur naar voren gescho
ven als kandidaat-lijsttrek
ker. Het bestuur onder aan
voering van partijvoorzitter
Jetten hoopte zo meer in de
wacht te slepen dan de nul tot
één zetels waar LN nu in de
peilingen op staat.
De voordracht van Ratel
band veroorzaakte direct
commotie binnen en buiten
de partij. Hij werd onder an
deren door Teeven een
'clown' genoemd.
Wachtgeld
Ratelband wees een lage plek
op de lijst met Teeven als
lijsttrekker niet af. Teeven
voelt er echter niets voor met
Ratelband op één lijst te
staan.
Inmiddels lijkt Ratelband
zijn geduld met Teeven te
verliezen. „Met die man
haalt de partij nul zetels,
hooguit een halve. Teeven wil
gewoon zijn baantje houden.
Het is schandalig, zeker als
hij straks ook nog aanspraak
denkt te maken op wacht
geld. Let op mijn woorden:
als Ratelband ontslagen
wordt, zal-ie nooit en te nim
mer een beroep doen op de
wachtgeldregeling." GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Mat Herben is de
beoogde nieuwe lijsttrekker van
de Lijst Pim Fortuyn. De huidi
ge fractievoorzitter van de par
tij wil het stokje van Hilbrand
Nawijn overnemen. „Ik ben al
tijd beschikbaar als de partij
een beroep op me doet", liet hij
gisteren na afloop van een ge
sprek met de partijtop weten.
Nawijn bedankt voor het lijst
trekkerschap van de LPF. 'Per
soonlijke redenen' hebben er
voor gezorgd dat hij zich op het
laatste moment moet terugtrek
ken, liet hij gisteren weten
Het partijcongres stelt vandaag
de kandidatenlijst vast. Nawijn
is nu beschikbaar voor een
tweede plaats. Op een concept
kandidatenlijst van het partij
bestuur, die eerder uitlekte,
werd Herben al de plaats van
lijsttrekker toebedeeld. Aan
vankelijk zou hij als 'running
mate' van Nawijn optreden.
LPF-bestuurslid Osoar Ham-
merstein is ervan overtuigd dat
Herben lijsttrekker zal worden
als de ledenvergadering dat van
hem vraagt.
Het terugtreden van Nawijn
komt niet onverwacht De kan
didaat-lijsttrekker had al lan
ger aarzelingen. Achter de
schermen zocht het partijbe
stuur intussen naar betere
kandidaten. Zo werden oud-mi
nister Heinsbroek en staatsse
cretaris Van Eijck benaderd.
LPF'ers (vlnr) Hammerstein, Maas, Van As en Herben na de lunch gistermiddag in Den Haag.
foto Robin Utrecht/ANP
Maar beiden bedankten voor de
eer. Ook Herben had aanvanke
lijk weinig trek in de functie,
maar hij heeft zich laten over
halen.
Onder vuur
Volgens Nawijn heeft de kritiek
op zijn functioneren in politiek
Den Haag en zijn eigen partij
niets met zijn besluit te maken
Hij werd in het kabinet, de
Tweede Kamer en de LPF zwaar
gekapitteld nadat hij had ge
pleit voor de doodstraf. Als mi
nister van Vreemdelingenbeleid
en Integratie kwam hij onder
vuur in verband met zijn voor
stel criminele Marokkanen met
een Nederlands paspoort uit te
wijzen.
Nawijn heeft geen zin meer in
het lijsttrekkerschap vanwege
voortdurende bedreigingen aan
zijn adres en kritische verhalen
over zijn verleden in de media.
„De druk op mij en mijn omge
ving werd gigantisch groot. Ik
had van tevoren ook nooit ge
dacht lijsttrekker te worden. Ik
ben erin gezogen. De laatste tijd
heb ik een aantal vervelende er
varingen gehad, bedreigingen
en aanvallen op mijn persoon
lijke integriteit. Daarom heb ik
besloten me terug te trekken."
Nawijn gaf aan graag verder te
willen als Kamerlid. „Ik sta
nummer twee op de lijst, dus ik
ga de Kamer in voor de LPF."
GPD
pagina 4: commentaar
DEN HAAG - De Tweede Kamer zou sommige vergaderingen
'in het land' moeten houden. Met name besprekingen van spe
cifieke regionale onderwerpen, zoals de Westerscheldetun-
nel, kunnen heel goed buiten Den Haag gehouden worden.
Deze suggestie doet.Frans Weisglas, VVD-politicus en voor
zitter van de Tweede Kamer. Hij zegt dat niet alleen de Ka
merleden maar ook het parlement zelf de burgers meer moet
opzoeken. „De Kamer komt naar u toe. Dat idee wil ik graag
verder uitwerken." GPD
DEN HAAG - Het Explosieven Opruimings Commando heeft
gisterochtend op het strand in Scheveningen een granaat uit
de Tweede Wereldoorlog tot ontploffing gebracht. Bouwvak
kers vonden het projectiel tijdens graafwerkzaamheden. In
eerste instantie leek het om een grotere bom te gaan. De gra
naat lag vlakbij het Circustheater en het casino in Schevenin
gen in de grond.
Tegelijkertijd maakte de gemeente Den Haag bekend dat op
de Vinexlocatie Leidschenveen enkele weken geleden een
blindganger is gevonden. Een gespecialiseerd bedrijf vond de
bom tijdens onderzoek naar achtergebleven bommen uit de
Tweede Wereldoorlog. Omdat het gebied binnenkort wordt
bebouwd, laat de gemeente het helemaal nakijken. ANP
DEN HAAG - De schatkamer van de diamanttentoonstelling
in het Museon is vanaf vandaag weer open voor het publiek
De sporen die de diamantrovers in de nacht van zondag op
maandag achterlieten, zijn nog wel gedeeltelijk te zien. Zo
zijn er lege plekken in de expositie Diamant, van ruwe steen
tot sieraad. De buit van de roof is ruim zes miljoen euro waard.
Drie bruikleengevers hebben in verband met de verzekering
besloten hun eigendommen weg te halen. Onder hen is het
Portugees museum Palacio Nacional da Ajuda. Zes van de
vijftien uitgeleende Portugese voorwerpen zijn geroofd. ANP
TERHERNE - De Kameleon-boot van het 'Kameleondorp'
Terheme is in de nacht van donderdag op vrijdag gestolen.
Het vaartuig stond voor een grote onderhoudsbeurt bij een
spuiterij in het nabijgelegen Irnsum. Directeur J. Stedehou
der vermoedt dat het om een oudejaarsstunt gaat, maar is
toch bezorgd om de boot van Hielke en Sietse.
De dieven kunnen volgens Stedehouder niets met de boot om
dat de motor ontbreekt. „Bovendien is het een heel opvallend
ding", aldus Stedehouder.
De Kameleon moet in februari weer terug in Terherne zijn,
omdat hij dan tentoongesteld wordt op een botenshow. „De
boot vormt het hart van het Kameleondorp Jaarlijks maken
ongeveer 50.000 mensen een tochtje door Terherne en over de
meren met het bootje. ANP
EINDHOVEN - Eindhoven Airport controleert vanaf maan
dag alle bagage van de passagiers. De regionale luchthaven is
het eerste Nederlandse vliegveld waar dat gebeurt.
De wet schrijft voor dat alleen alle handbagage wordt ge
screend. De zogenoemde ruimbagage wordt steekproefsge
wijs gecontroleerd. Door een aanpassing van de Luchtvaart
wet moet volgend jaar alle bagage die mee de lucht ingaat
worden onderzocht. ANP
de commandant van de brandweer. Bij verhitting van
het spul vormt zich brandbaar blauwzuur. De brand
weer besloot daarop het bedrijf door mensen in speciale
beschermende pakken te laten inspecteren.
„Op de een of andere vreemde manier is het rare gerucht
ontstaan dat er blauwzuurgas zou zijn vrijgekomen",
aldus een woordvoerster van Metron Technology. Vol
gens haar is er in het bedrijf niet eens blauwzuurgas als
zodanig aanwezig. foto Do Visser/GPD
door Ad Rijken
VUGHT - Een gedreven mis
daadbestrijder. een man die
veel heeft bijgedragen aan de
aanpak van de georganiseer
de criminaliteit en de bestrij
ding van het terrorisme. Dat
was volgens het college van
procureurs-generaal mr.
Rolph Gonsalves, die giste
ren op 70-jarige leeftijd
overleed in zijn woonplaats
Vught.
Gonsalves, Limburger van
geboorte, was van 1986 tot
1997 procureur-generaal bij
het gerechtshof in Den
Bosch. In de periode tot 1995
was dat de hoogste functie
binnen het Openbaar Minis
terie in Brabant en Limburg.
De laatste twee jaar maakte
hij nog deel uit van de inmid
dels gevormde landelijke lei
ding van het OM, het college
van procureurs-generaal.
Gonsalves begon zijn loop
baan bij het OM in 1963 als
substituut officier van justi
tie in Roermond. In 1968
werd hij officier van justitie
in Maastricht. In zijn Lim
burgse jaren nam hij onder
meer de bestrijding van de
toen opkomende internatio
nale amfetaminehandel ter
hand.
Later werd hij de eerste lan
delijke terreurofficier, een
functie die in het leven werd
geroepen nadat Nederland te
maken had gekregen met gij
zelingsacties en kapingen
met een politieke achter
grond, zoals de Molukse
treinkapingen.
In 1980 trad Gonsalves aan
als hoofdofficier in Almelo.
Toen het Enschedese jonge
rencentrum De Kokerjuffer
softdrugs bleef verkopen aan
buitenlandse jongeren, greep
Gonsalves resoluut in. Hij
sloot het centrum. Die beslis
sing was weliswaar in over
eenstemming met de letter
van de richtlijnen van het
OM, maar al niet meer in de
geest van het Nederlandse
softdrugsbeleid.
Als procureur-generaal in
Den Bosch had vooral de be
strijding van de georgani
seerde criminaliteit zijn aan
dacht. Al voor de reorganisa
tie van de politie bevorderde
hij de vorming van regionale
rechercheteams.
Twee keer, in 1960 en in 1994,
kwam Gonsalves in op
spraak wegens vermeende
wandaden in Nederlands
Nieuw-Guinea. Van 1956 tot
1962 was hij als bestuurs
ambtenaar verantwoorde
lijk yoor het beëindigen van
de bloedige stammenoorlo-
gen in de Baliemvallei. Hij
zou daarbij buitensporig ge
weld hebben toegepast. Bei
de keren pleitte onderzoek
hem vrij. GPD
DEN HAAG - De Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa)
verdenkt dertien wegenbou
wers van het maken van verbo
den kartelafspraken. De over
tredingen zouden zijn gemaakt
bij de aanleg van asfaltwerken
in Noord-Nederland in 1998 en
1999. Van de dertien bedrijven
zouden tien wegenbouwers ge
regeld hun boekje te buiten zijn
gegaan bij aanbestedingen.
Dat heeft de NMa gisteren be
kendgemaakt. De kartelwaak-
hond heeft rapport opgemaakt
tegen de bedrijven. Dat houdt in
dat de bedrijven nu kunnen rea
geren op de verdenkingen van
de toezichthouder. Daarna
spreekt de NMa een definitief
oordeel uit. De eventuele boete
kan oplopen tot maximaal 10
procent van de totale jaaromzet.
De tien verdachte bedrijven die
regelmatig afspraken maakten
zijn Ballast Nedam Infra, Heij-
mans, Koop Tjuchem, Konink
lijke Wegenbouw Stevin, Oos
terhof-Holman Infra, Grund
Wegenbouw, Gerrit Ooms, Reef
Wegenbouw, Snitjer en Vermeer
Infrastructuur.
Twee weken geleden uitte de
kartelautoriteit verdenkingen
tegen vier bedrijven wegens af
spraken bij een aanbesteding
van de gemeente Scheemda.
Ballast Nedam, Koninklijke
Wegenbouw Stevin, Gruno en
Koop Tjuchem waren ook bij die
zaak betrokken. ANP
