PZC
reizt wi
In Fruitteeltmuseum is
van alles te ontdekken
De wereld zoals
hij vroeger was
I
Kimberley
zaterdag 7 december 2002
foto Willem Mieras
TT 7elke appel Adam en Eva aten, weet di-
V V recteur F. de Klerk van het Fruitteelt
museum in Kapelle niet. Dat is dan ook een
van de weinige vragen over fruit die hij niet
kan beantwoorden of opzoeken in de uitge
breide bibliotheek met meer dan tweedui
zend boeken, brochures en tijdschriften.
„Waarschijnlijk een zeer zoete", vermoedt
hij.
Het Fruitteeltmuseum aan de rand van het
Bevelandse stadje is een echt belevingsmu
seum. Knopjes, kastjes en luikjes en niet te
vergeten de authentieke veilingklok nodi
gen de jonge bezoekers uit de handen te ge
bruiken en zo allerlei leuke en interessante
wetenswaardigheden te ontdekken.
De geschiedenis van fruit en de teelt alsme
de die van Zeeland en vooral Zuid-Beve
land worden in het voormalig schoolge
bouw aan de Biezelingseweg op een zeer
toegankelijke en vaak ook verrassende ma
nier uit de doeken gedaanZo leert de be
zoeker dat al tijdens het bewind van Karei
de Grote in de omgeving van Kapelle peren
teelt plaats vond en dat de middeleeuwse
monniken appels teelden voor vooral de ap
pelmoes en de cider.
De watersnoodramp van 1953 had voor Ka
pelle en omgeving niet alleen negatieve ge
verhalen over Sneeuwwitje en Wilhelm Teil.
In heel wat gezegden is zelfs de hoofdrol
weggelegd voor fruit. Zo staan in de Dikke
van Daele alleen al achter het lemma appel
elf uitdrukkingen.
De bezoekers, op jaarbasis zo'n 6000, zijn in
hoofdzaak afkomstig uit de eigen regio.
Daarnaast stappen ook regelmatig passe
rende fietsers af voor een bezoek. Het muse
um ligt immers aan een VW-fietsroute.
Het Fruitteeltmuseum heeft een bijzondere
tuin. Met recht wordt die betiteld als bui
tenmuseum. Hier is een groot aantal fruit
bomen van uiteenlopende rassen te zien. In
verschillende gedeelten van de tuin is de
ontwikkeling van plantsystemen duidelijk
zichtbaar. Afzonderlijke hoekjes van de
tuin zijn ingericht voor de teelt van klein-
fruit. Midden in dat buitenmuseum staat
een mooie hoogstamappelboom. Daarach
ter ligt een stuk smalspoor met een lorry, zo
als die vroeger veel op grotere fruitteeltbe-
drijven voorkwamen.
Emiel Calon
Het Fruitteeltmuseum, Biezelingseweg 10
in Kapelle is van woensdag tot en met zater
dag geopend van 13 tot 17 uur. Informatie:
tel. 0113-344904.
Appelrassen worden vergeleken in het Fruitteeltmuseum.
3
volgen. Daarna moesten veel Bevelandse
fruittelers hun boomgaarden noodgedwon
gen moderniseren waardoor ze na enkele ja
ren voorop liepen op de concurrenten.
Vreemd genoeg is het museum nauwelijks in
trek bij toeristen die vooral op regenachtige
dagen zich daar aangenaam kunnen verpo
zen. Het museum richt zich ook niet op de
buitenlandse toerist. Alle begeleidende tek
sten zijn uitsluitend in het Nederlands. Het
is volgens de directeur vooral een museum
voor de eigen bevolking. Terwijl het in po
tentie alles heeft om ook mensen uit bij
voorbeeld Duitsland en Engeland enkele
boeiende uren te bezorgen. Fruit is immers
van alle tijden en alle continenten.
Na de moedermelk is fruit het eerste voedsel
dat baby's eten. In tal van volksverhalen en
sprookjes speelt fruit op z'n minst een be
langrijke bijrol. Denk alleen maar aan de
Bell Gorge, een paradijselijke
plaats even verderop aan de
Gibb River Road Na een lange
wandeling door onherbergzaam
gebied sta je plotseling oog in
oog met een berg, een waterval
en een idyllisch meertje, dat zo
blinkt in de zon dat het lijkt als
of het speciaal voor het bezoek
uit Nederland nog eens extra is
opgepoetst.
Elke afslag van de Gibb River
Road leidt wel tot een andere
De Kimberley is het
mooiste, grootste en
best bewaarde geheim van
Australië. Het gebied in het
noordwesten van het oudste
continent heeft een opper
vlakte van meer dan 400.000
vierkante kilometer en is
groter dan een land als Ja
pan. Mensen wonen er nau
welijks. De streek is ontoe
gankelijk van karakter en
wordt niet voor niets de laat
ste natuurlijke grens binnen
Australië genoemd. Wie het
toch aandurft om de woeste
Kimberley te doorkruisen,
komt terecht in een ongerep
te wereld waar de tijd stil is
blijven staan.
De beste manier om de Kim
berley te ontdekken is via
de Gibb River Road. Deze provi
sorische zandweg, die dwars
door het gebied voert, is alleen
te berijden met een stevige, vier-
wielaangedreven terreinwagen.
Zelfs in het droge seizoen, van
mei tot en met oktober, moeten
onderweg geregeld rivieren
worden overgestoken.
In het natte seizoen, van novem
ber tot en met april, is de Gibb
River Road grotendeels afgeslo
ten, als het hart van de Kimber
ley vanwege overvloedige
regenval onder water staat. Rei
zigers zijn dan aangewezen op
de zuidelijker gelegen Great
Northern Highway, die welis
waar geasfalteerd is, maar ook
een stuk minder avontuur biedt.
Oorspronkelijk werd de Gibb
River Road gebruikt voor het
vervoer van vee tussen Derby en
Wyndham. De eerste Europese
kolonisten vestigden zich tegen
het einde van de negentiende
eeuw in het gebied, in navolging
van de aboriginals die duizen
den jaren eerder al de oversteek
van de Indonesische eilanden
naar de Kimberley hadden ge
maakt. Vee is nog altijd een van
de voornaamste inkomsten
bronnen van de Kimberley. Boe
ren beheren enorme oppervlak
ten en laten hun koeien er de
vrije loop. Een aantal malen per
jaar wordt het vee gelokaliseerd
en bijeengedreven. Dat gebeurt
per helikopter. Wie groot leeft,
denkt ook groot.
Een andere belangrijke bron
van inkomsten is het toerisme.
Het grootste pluspunt van de
Kimberley, nog wel in ieder ge
val, is dat het gebied niet door de
grote massa is ontdekt. In po
tentie heeft de Kimberley alles
in zich om de voornaamste toe
ristische trekpleister van Au
stralië te worden. Maar in te
genstelling tot de vergelijkbare
nationale parken in het noorden
(Kakadu) en het westen (Kariji-
ni) van het land struikel je er
niet over de toeristen die meer
oog hebben voor de j uiste af stel-
ling van hun camera's dan voor
de natuur om hen heen. Heb je
een week door de Kimberley ge-
prachtplek. Zoals Galvin Gor
ge, waar je je vanuit een hoge
boom in het meertje kunt laten
vallen en waar je met schildpad
den kunt zwemmen. Of zoals
Barnett River Gorge, waar ver
schillende met een laagje water
gevulde plateaus worden afge
wisseld met minuscule strand
jes. Of Emma Gorge, een meer
en een waterval die nooit be
reikt worden door de zon en af
schuwelijk koud aanvoelen. Ge
lukkig kun je je na een kleine
klauterpartij opwarmen in een
door de natuur gevormd bassin,
een uitholling onderaan de rot
sen waarin continu warn water
sijpelt.
Emma Gorge ligt niet zo heel ver
van Wyndham vandaan, het
eindpunt van de Gibb River
Road. In Wyndham is weinig te
doen, maar veel te zien Vanaf de
hooggelegen Five Rivers Look
out heb je een briljant uitzicht
op de vijf grootste rivieren van
de Kimberley die in Wyndham
samenkomen: de Pentecost, Du-
rack, Forrest, King en Ord River.
Bungle Bungles
In Wyndham begint ook de weg
die leidt naar het hoogtepunt
van de Kimberley: Purnululu
National Park, in de volksmond
de Bungle Bungles geheten. On
derweg passeer je Lake Argyle,
het grootste kunstmatige meer
van Australië en van een verras
sende schoonheid, en de Argyle-
mijn, waar een derde van de to
tale wereldproductie aan dia
manten vandaan komt.
De Bungle Bungles zijn bergen
van zandsteen, die door erosie
en de tand des tijds de vorm van
grote bijenkorven hebben aan
genomen. Ze zijn oranje en
zwart gestreept en geven je het
idee dat je ronddwaalt tussen de
ruïnes van middeleeuwse kaste
len. Of in een openluchtmuseum
waar miljoenen jaren oude
kunst wordt tentoongesteld.
Daarmee staan de Bungle
Bungles symbool voor de gehele
Kimberley: je ziet de wereld zo
als hij vroeger was. Ruig, leeg en
adembenemend mooi.
Sven Remijnsen
De Pentecost River is zelfs in het droge seizoen nog een rivier van formaat.
Een reis door de Kimberley via de Gibb River Road kan het best
gemaakt worden tijdens het droge seizoen, dat duurt van mei
tot en met oktober en samenvalt met de Australische winter. De ge
middelde temperatuur is 30 graden, de zon schijnt volop, de nach
ten zijn iets koeleren het blijft gegarandeerd droog. In tegenstelling
tot het natte seizoen, wanneer de temperatuur schommelt rond de
35 graden. Er is in die periode, van november tot en met april, spra
ke van een hoge luchtvochtigheid, veel regen (meer hevige, kort
stondige plensbuien dan langdurige regenval) en tegen de avond
vaak onweer. Ook is de regio kwetsbaar voor tropische cyclonen. De
Gibb River Road is zo goed als afgesloten en bepaalde plekken in het
hart van de Kimberley zijn onbereikbaar. Wel komt de natuur dan
tot volledige bloei.
Een terreinwagen met vierwielaandrij ving is absoluut vereist op de
Gibb River Road. Dergelijke wagens zijn volop te huur in Broome en
Darwin, de grotere plaatsen aan weerszijden van de Kimberley.
Voor een bedrag van 1200 Australische dollar (ongeveer 700 euro)
biedt Adventure Tours een volledig verzorgde achtdaagse trip via
de Gibb River Road van Broome naar Darwin en vice versa.
Er wordt gereisd in kleine groepen van maximaal zestien personen,
in de buitenlucht overnacht in zogenaamde swags (dikke slaapzak
ken) en alle hoogtepunten van de Kimberley komen aan bod. Van
wege het geringe aantal beschikbare plaatsen verdient het aanbe
veling om ten minste twee maanden van tevoren te boeken.
Meer informatie op de internetsite www.adventuretours.com.au
AUSTRALIË Wyndham
The Kimberley
Broo
reisd en ben je in totaal honderd
mensen tegengekomen, dan
moet het hoogseizoen zijn ge
weest.
Veel Australiërs kom je er ook
niet tegen. De Kimberley telt
naar schatting 25.000 bewo
ners. Gelet op de immense op
pervlakte maakt dat de streek
tot een van de dunst bevolkte ter
wereld. Vlekken als Derby,
Wyndham en Kununurra lijken
heel wat te betekenen als je ze
vetgedrukt en met hoofdletters
op de wegenkaart ziet staan,
maar samen tellen ze nog geen
10.000 inwoners.
Krant
Het Mount Barnett Roadhouse,
halverwege de Gibb River Road,
komt eveneens op alle kaarten
voor. Je kunt er tanken, eten in
slaan en jezelf, na dagenlang in
de wildernis te hebben gebivak
keerd, op de hoogte brengen van
de toestand in de wereld. De ei
genaren plakken dagelijks een
papier aan de buitenmuur met
daarop het belangrijkste
nieuws, de laatste sportuitsla
gen en het weerbericht; de
kleinste krant ter wereld.
De Gibb River Road, grofweg
van Derby in het westen tot
Wyndham en Kununurra in het
oosten, is zo'n 660 kilometer
lang en telt tal van zijweggetjes,
die stuk voor stuk leiden naar
wonderschone natuurgebieden
en sprookjesachtige locaties. De
naast elkaar gelegen nationale
parken van Tunnel Creek en
Windjana Gorge bijvoorbeeld.
Tuimel Creek is een uitgestrekte
grot die is ingebed in honderden
meters hoge rotsformaties. Het
is onmogelijk om zonder natte
voeten de andere kant van de
grot te bereiken. Het waterstaat
er enkele tientallen centimeters
hoog en omdat het er pikkedon
ker is, wil er nog wel eens ie
mand onderuit gaan in een
onzichtbare kuil. Voetje voor
voetje wadend door het ijskou
de water bereik je uiteindelijk
het einde van de tunnel, waar de
boab-bomen groeien. De boab
komt vrijwel uitsluitend in de
Kimberley voor. De stam ziet er
uit als een opgezwollen sigaar,
terwijl de takken erg lijken op
wortels die de lucht in groeien.
Australiërs noemen de boab de
boom die God ondersteboven
heeft geplant.
Windjana Gorge is de droom
van iedere geoloog. De ont
staansgeschiedenis van de reus
achtige rotspartijen is als het
ware van de wanden af te lezen.
In het geologische tijdperk van
het Devoon, zo'n 350 miljoen
jaar geleden, lag op de plek van
Windjana Gorge een koraalrif
In de rotsen van Windjana Gorge, miljoenen jaren geleden ontstaan uit een koraalrif, zijn nog altijd fos
sielen van koralen zichtbaar. Krokodillen slapen er in de rivierbedding. foto's Sven Remijnsen
in een tropische zee. Twintig
miljoen jaar geleden kwam het
rif boven het zeeniveau uit en
erodeerde tot de woeste rotske
ten die het nu is. Fossielen van
koralen en stromatolieten, de
oudste levensvorm op aarde,
zijn nog altijd waar te nemen in
de rotsen.
Een andere oude levensvorm is
springlevend in Windjana Gor
ge. Honderden krokodillen lig
gen er overdag te slapen in de ri
vierbeddingen. Met zwemmen
kun je daarom beter wachten tot
