Suryoye kruipen in hun schulp PZC PZC Politiek shopt maar raak in Fortuyns electorale winkeltje Sociale dienst mag agressieve klant nu ook al geld weigeren Uit de bocht Terreur vervreemdde Syrisch-orthodoxen van Nederlandse samenleving te gast 4 december 1952 woensdag 4 december 2002 Hedendaagse ontwikkelingen kunnen oude tegenstellingen tussen moslims en christenen, die van generatie op generatie in spanning met elkaar hebben geleefd, nieuw leven inblazen. De gebeurtenissen van 11 september hebben Syrisch-ortho doxen in Nederland, immigranten uit gebieden in Turkije, te ruggeworpen op hun eigen gemeenschap. Ze voelen zich christen én Nederlander, terwijl autochtone Nederlanders vaak denken dat ze moslim zijn en Turken hen dikivijls als landverraders zien. door Jan Schukkink In het voorjaar van 2000 sloe gen Syrisch-orthodoxe (Suryoye) hongerstakers hun tenten op voor het hoofdbureau van politie in Enschede. Ze her dachten daarmee de genocide die in 1915, in de nadagen van het Osmaanse Rijk, op Syrisch- orthodoxe en andere christelij ke minderheden plaatsvond. Toen de Turkse voetbalclub Ga- latasaray de Uef a Cup won in cle periode rond het westerse Pa sen, vierden Enschedese Turken de overwinning met een vlag- genparade door de straten. Bij de 'tentchristenen' kwam het tot schermutselingen. Er klonk Turkse nationalistische muziek, het 'Grijze Wolventeken' werd gemaakt en de Mobiele Eenheid greep in om escalatie te voorko men. In 2 0 01 ontstonden schermutse lingen rondom een aangekon digd asielzoekerscentrum in Hengelo, in de omgeving van een Syrisch-orthodoxe kerk. Gebruikers van deze kerk ver- zetten zich heftig tegen de plan nen van het gemeentebestuur, want in hun ogen waren veel vluchtelingen moslims en juist van moslims - zowel Koerden als Turken - hadden Suryoye in het Midden-Oosten veel last ge- had. Als christenen voelden zij zich eind jaren zeventig ge dwongen Turkije te ontvluch ten. Na 11 september 2001 ontstond een nieuwe ontwikkeling. Lo- kaal reageerden mensen aller gisch op vreemdelingen. Enkele Syrisch-orthodoxe kerken in Twente werden besmeurd met anti-islamitische leuzen en in dividuele Syriers voelden de afstand tot Nederlanders toene men. De orthodoxen zien zich zelf niet als allochtonen. Zij zijn immers christenen en horen daarmee tot de meerderheid van de Nederlandse bevolking. Ze waren vluchtelingen die zich in Nederland vestigden en de ban den met hun gebied van her komst verbraken, en ze kwamen niet als ai-beidsmigranten, Zij hebben vrijwel allemaal een Nederlands paspoort. Vacuüm Suryoye in Nederland leven vaak in een vacuüm: Nederlan ders zien hen als Turken, als buitenlanders die grote 'mos keeën' bouwenTurken, met na me de groeiende groep nationa listen onder hen, zien hen als Turkse landverraders of aan stellers. Begin jaren tachtig werden di verse overvallen gepleegd door Turken op koffiehuizen van Suryoye. Koerden en Suryoye in Nederland, hoewel beiden ge vlucht uit Turkije, moeten niets van elkaar hebben. Suryoye vormen een betwijfel de categorie in de arena van de Nederlandse verzorgingsstaat: geen Turken, geen moslims, geen Nederlanders, geen alloch tonen. Vreemdelingen tussen hamer en aambeeld. Mede door 11 september zijn ze terugge worpen op hun eigen gemeen schap. Hun etnische identiteit kreeg een impuls die hen dwong zich assertiever op te stellen, zo dat het onderscheid tussen Suiyoye en allochtonen duide lijker werd. Als het aan staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken ligt, krijgen agressieve klanten van de sociale dienst tijdelijk geen bijstand meer. De bewindsman wil deze sanctiemogelijkheid opnemen in de nieuwe Bijstandswet, die over een jaar moet ingaan. Een 'hartstik ke goede boodschap' vindt Aad Klaassen. Maar tegelijk is het vol gens de Rotterdamse specialist in de aanpak van publieksagressie ook 'volslagen onzin'. „De huidige ivet biedt genoeg mogelijkheden. Ze worden alleen niet gebruikt. door Yvonne Keunen De sociale dienst van een middelgrote stad in Neder land kreeg twee jaar geleden te maken met een cliënt die de me dewerkers letterlij k terroriseer de. Zijn agressieve gedrag liep zo de spuigaten uit, dat de dienst besloot de man een toe gangsverbod te geven. Pro bleem was echter dat ook geen enkele bank zaken wilde doen met de man. Dus besloot de dienst de omstreden cliënt een cheque te sturen, aangezien zelf ophalen onmogelijk was gewor den door het toegangsverbod. De man woonde evenwel met veertien andere mensen in een huis, waar het verloop onder de bewoners groot was. Die cheque kwam dus nooit goed aan. Waarop de sociale dienst be sloot om iedere week iemand naar zijn huis te sturen om het geld persoonlijk te overhandi gen. ,,En die vent zat natuurlijk in de kroeg op te scheppen dat de soos hem zijn geld kwam brengen." Het praktijkvoorbeeld waar Klaassen tegenaan liep tijdens een van zijn trainingen in agres- siebeheersing, geeft volgens de Rotterdammer goed aan waar het probleem zit: agressief ge drag wordt beloond, „Het pro bleem met agressie op de werk vloer zit 'm niet in de wetgeving. Het probleem is de werkgever. Die weet niet hoe hij met de wet- geving moet omgaan. Het is een kwestie van mentaliteit." Allereerst is er het toegangsver bod dat sociale diensten soms instellen voor agressieve klan ten. „Een lachertje", oordeelt Klaassen. Ook al heeft hij die maatregel ooit zelf bedacht als agressiecoördinator van de so ciale dienst in Rotterdam. „We kwamen met de maatregel om dat we werden geteisterd door een psychoot die de mensen het werken onmogelijk maakte. Dat was geen klant, dat was-een gestoorde man. Het toegangs verbod is een ridicuul instru-. Suryoye willen gezien worden als Nederlanders, maar wel als Nederlanders met de oudste christelijke wortels in het Midden-Oosten, en niet als Hol landse 'salon-christenen.' Tege lijkertijd zijn ze buitenstaan ders, die zagen hoe de poorten door de gevestigden een stukje verder dicht werden gedaan. Vijfde colonne Door hun lotsgeschiedenis zijn Suryoye altijd op hun hoede. In Turkije leefden ze generaties lang afhankelijk van Turken en Koerden, die in maatschappe lijk opzicht machtiger waren. Toen rond 1985 de burgeroorlog tussen Turken en Koerden esca leerde, werden Suryoye door beide groepen combattanten beschouwd als een vijfde colon ne. Ze vormden een kwetsbare minderheid, die dankzij haar relatieve welvaart, onderne mingszin en cohesie kon overle ven. De zuiverheid van de gemeen schap was een voorwaarde om te kunnen voortbestaan. Min derheden in een weinig vreedza me samenleving moeten zich al- tij d sterken en alert blijven, omdat ze permanent worden bedreigd. Het kan hen dwingen coalities aan te gaan. Hierdoor raken ze aangewezen op onder handelingsvaardigheden; een instinct om te overleven. Suryoye hebben een grote smet vrees ontwikkeld. Ze hebben de neiging om onzuiverheden in hun gemeenschap toe te schrij ven aan de invloed van Koerden en Turken. De grootste zonde die een Suryoyo-jongere kan begaan is trouwen met een mos lim. In de loop der eeuwen zijn er stereotype beelden ontstaan over buitenstaanders, meestal moslims: zij zijn onbetrouw baar en staan voor alles wat slecht is in het leven. De kerk vervulde vele functies op het ge bied van oriëntatie, recht spraak, sociale zekerheid, be stuur en veiligheid. Deze boven regionale religieuze organisatie van hun gemeenschap vergrootte hun weerbaarheid. Achterdocht en angst vormen een reflex op bedreigende om standigheden. De verhalen van vervolging en bedreiging zijn door de oudere op de jongere ge neraties overgedragen. Deze verhalen geven boodschappen door die een grote sociale over levingswaarde hebben: wees een nuttig lid van de samenle ving, wees loyaal aan je familie en hou de kerk in ere. De verhalen zijn opgeslagen in de cultuur en veel jongeren ken Vrijioel alle grote partijen hebben hun huiswerk voor de komende verkiezin gen klaar. In manifesten, bijsluiters en 'zevenpuntenplannen' wordt de koers voor de volgende vier jaar uitgezet. Het Fortuynisme blijkt wortel te heb ben geschoten. ment om er agressieve klanten mee te willen aanpakken. Daar is het ook nooit voor bedoeld." De bestaande regelgeving is dat wel, zegt Klaassen. Zoals de huidige Bijstandswet. Die staat sociale diensten al lang toe om agressieve klanten hun geld te onthouden. Informatieplicht Wie een beroep doet op de bij stand, is verplicht informatie te verstrekken over bijvoorbeeld zijn leefomstandigheden. Door een gesprek te staken als een klant zich herhaaldelijk agres sief gedraagt, wordt niet aan die informatieplicht voldaan. Op grond hiervan kan een sanctie worden opgelegd. „Al heeft Til burg dat bij mijn weten nog nooit in de praktijk gebracht. Maar de mogelijkheid is er." En dan is er de Arbowet, die de werkgever een handvat biedt om agressieve klanten aan te pakken. De werkgever is ver antwoordelijk voor de veilig heid van zijn medewerkers. Komt die in het geding door een klant, dan moet de dienstverle ning worden opgeschort. Voordeel van de Arbowet is, dat die voor alle dienstverlenende instanties geldt. Want het zijn niet alleen sociale diensten die te maken hebben met agressie. De Centra voor Werk en Inko men (CWI's), ziekenhuizen, cor poraties en kredietbanken heb ben daar ook veelvuldig mee te maken. Dat agressie ver kan gaan, weet Klaassen uit erva ring. Hij draaide zelf ooit spreekuur in IJsselmonde, ter wijl er een busje met zes politie mensen voor de deur stond om hem te beschermen. En tijdens trainingen aan bedrijven en in stanties hoort hij tal van andere voorbeelden van klanten en cursisten. „Medewerkers wor den soms met wapens bedreigd, bespuugd, uitgescholden,ge- stalkt of hun autobanden wor den lek gestoken. Een receptio niste kreeg ooit zelfs een emmer met uitwerpselen over zich uit- .gestort." GPD door Ap van den Berg Botweg negeren, in de pan hakken, bloedserieus nemen of met fluwelen handschoenen aanpakken? Vrijwel alle lijsttrekkers van de 'oude' politieke stro mingen zaten met hun handen in het haar, toen Pim Fortuyn amper een jaar terug defi nitief doorbrak als hun grootste opponent. Niet de minste partijleiders moesten nadien hun biezen pakken: Ad Melkert (PvdA), Hans Dijkstal (WD), Paul Rosenmöller (GroenLinks) en Kars Veling (ChristenUnie En Fortuyn is dood en begraven. Maar diens opvattingen en boodschappen be klijfden, getuige de aangescherpte en geac tualiseerde verkiezingsprogramma's voor de kamerverkiezingen van 22 januari. De LPF heeft nog geen programmadat van het CDA werd alleen in financiële zin aange past. Al met al is er meer dan ooit aandacht voor versterking van de krakkemikkige funda menten onder de zorg (huis- en tandartsen- tekort, wachtlijsten) en het onderwijs (lera rentekort, schoolverlaten zonder diploma). Veiligheid (of beter: onveiligheid) geniet in middels evenzeer politieke prioriteit. Mis standen en overtredingen door de vingers zien, naar het traditioneel-Hollandse gedo gen, is er absoluut niet meer bij, De rode draad, in de programma's is: wie niet wil luisteren, moet maar voelen. En niet te zui nig ook. Zelfs Fortuyns voormalige politieke vijan den - PvdA en GroenLinks - bijten wat dat aangaat venijnig van zich af, of het nu gaat om het strenger straffen van zware misdadi gers of het bouwen van meer gevangenissen. De overeenkomsten met centrum-rechts (CDA, WD en LPF) zijn opvallend groot, met dien verstande dat PvdA en Groen- Links - alsook SP en de kleine christelijke partijen - veel meer nadruk willen leggen op het voorkómen van criminaliteit onder jon geren en werklozen. Ook op het gebied van vreemdelingenbeleid en integratie volgt de PvdA deels het spoor van Fortuyn. In het PvdA-verkiezingsma- nifest staat het pleidooi voor een specifiek pardon voor asielzoekers die zijn ingebur gerd, maar wier verblijfsvergunning is ver lopen, zo'n 5.000 in getal. Fortuyn pleitte voor een identieke maatregel, maar die werd niet in het regeerakkoord van het ka binet-Balkenende opgenomen. De WD is daar blij mee, maar deelt wel de globale opvattingen van Fortuyn. In hetze- venpuntenplan staat: „Minder immigratie, De opvattingen van wijlen Fortuyn beklijven, getuige de aangescherpte en geactualiseerde verkiezingsprogramma's voor de kamerverkiezingen van 22 januari. foto Robin Utrecht/ANP meer integratie en geen discriminatie." De PvdA benadrukt dat migranten 'gelijke kansen' als autochtonen moeten hebben, zoals bij het bemachtigen van een baan. Maarzij voegt er duidelijk aan toe: „Partici patie is een plicht, wetten en vaste waarden moeten worden gerespecteerd." Door de verminderde welvaart zijn de hoofdstukken financiën en economie ten opzichte van vorig jaar flink opgepoetst. Er is straks immers veel minder te verhapstuk ken. Links hamert op solidariteit en wil dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. De WD houdt stevig vast aan de af schaffing van de onroerend zaakbelasting voor particulieren en pleit voor meer indivi duele ontplooiingsmogelijkheden. Van in dividuele inkomensondersteuning, zoals huursubsidie, wil de WD af, zoals ook For tuyn dat wilde. Maar de WD wil dat al heel lang. Dat is dus eigenlijk een punt dat For tuyn op zijn beurt heeft 'geleend'. Zo 'shopt' eenieder naar believen in het win keltje vol electorale kostbaarheden van Fortuyn met maar één simpel doel: meer kiezers, dus meer kamerzetels. Voor die fel begeerde stembuswinst moet nog een paar weken campagne worden gevoerd. Of de hoofdrolspelers het welhaast onbeschaamd populisme van Fortuyn zullen overnemen is nog niet duidelijk. Maar schoten voor de boeg, zoals die van LPF-voorman Hilbrand Nawijn (over de doodstraf) en WD's vice- premier Johan Remkes (vaker levenslang opleggen), wijzen wel in die richting. Opmerkelijk Daarbij mag het nu al opmerkelijk heten dat de meeste partijen in de campagne op nieuw een stevig punt zullen maken van so ciaal-economische vraagstukkenEen klein jaar geleden bleek dat een miskleun van je welste, want onder de bevolking draaide het vooral om migratie en veiligheid op straat. Nu het hebben van een baan voor een aan zwellende groep Nederlanders geen van zelfsprekendheid meer is, lijkt het aan de orde stellen van onderwerpen als ingrijpen in de WAO en de toekomst van gesubsidieer de Melkertbanen zelfs een aanbeveling. Dat is temeer van belang nu het onderscheid tussen de grotere politieke partijen op het punt van de 'Fortuyn-thema's' veiligheid, zorg, onderwijs en - in mindere mate - mi gratie door consensus over de grote lijnen sterk aan kracht heeft ingeboet, In campag netij d heeft de kiezer nu eenmaal geen oog voorkqances. GPD n I nen de vervolgingsgeschiedenis van hun familie en mededorpe lingen. Oude tegenstellingen kunnen door spanningen in het heden weer nieuw leven inge blazen worden. Inwoners van Nederland kun nen dan een identiteitsverande ring ondergaan, 'vervreemden' en zich weer meer op een etni sche of religieuze noemer terug trekken. GPD Ja.7i Schukkink is cultureel antropo loog. Hij loerlct aan een proefschrift over de Suryoye-gemeenschap in Enschede. (Schukkink gebruikt de aanduiding Suryoye voor de totale Syrisch-or thodoxe bevolking in Nederland om een politieke discussie omtrent de historische achtergrond en precieze benaming van delen van de gemeen schap te omzeilen, red.) Havenschapvoorzitter en PvdA-gedeputeerde!kl Bruinooge is met een vaart uit de bocht gevite? gen. Met een bijna wraakzuchtige reactie op k J Goese verzet tegen de groei van de laadkistenoverslj ta in het Sloegebied, heeft hij de confrontatie tussen g w meente en havenschap/provincie op een uiterst ven- ve lende manier verscherpt. Zijn verklaring, dat Goes h fluiten naar de miljoenen euro's van Zeeland Seapor,Yf en van de provincie omdat de gemeente niet braaf hi ig convenant over de WCT ondertekent, doet vermoedt m dat het zicht van havenbaron/bestuurder Bruinoogea ve het onderscheid tussen de verschillende belangen ino ve provincie en de manier waarop die moeten worden bf vl hartigd, ernstig is vertroebeld. 1ta Als man van het havenschap heeft Bruinooge rede m zich zorgen te maken. Vertraging van de besluitvoi ming over de WCT kan vergaande gevolgen hebben. h vervoersstromen zijn onvoorspelbaar. Het gedrag va m de grote verladers ook. Dus kan de zaak maar beter snf d< geregeld worden. Wie echter draagvlak wil onder o C1 Bevelanders langs de spoorlijn, doet er goed aan te kif zen voor een vriendelijke benadering. Wat is er tegei 1 Goes de gelegenheid te bieden zich na de beroepsproce dure eventueel alsnog in het convenant te schikken f daarmee toch aanspraak te laten maken op de financit le compensatie van het havenschap? Met dit gebaar ha. j Bruinooge waarschijnlijk wel wat WCT-sceptici kun nen vermurwen. c Als gedeputeerde werpt Bruinooge het tweede miljoe ti in de strijd. Het provinciegeld mag alleen naar d il ondertekenaars van het convenant, Kapelle en Rei n merswaal. Dat een havenbaron niet zit te wachten cf F tegenwerking via de Raad van State is te begrijpen. Or J gehoord is wel dat Bruinooge namens het provinciebe stuur meteen dreigend met zijn chequeboek naar de ge q meente Goes zwaait, die niets anders doet dan haar ver v antwoordelijkheid nemen. Zo lijkt alles te moeten wij t< ken voor de laadkisten van Hesse Noord Natie. ii Hoe de Raad van State ook oordeelt over deze kwestie 1 Bruinooge krijgt het moeilijk. Winst van zijn opposar 1 ten, en daarmee mogelijk ernstige vertraging in de aai loop naar de WCT, kan Hesse Noord Natie afschrikkei c Als de bezwaarmakers verliezen, is niet uit te legge r waarom iemand die in Goes (waar de raad tegenstril) b belt) aan het spoor woont de steun van provincie en ha 1 venschap moet ontberen, terwijl voor iemand in eei vergelijkbare positie in de gemeente Reimerswaa j (waar de PvdA-fractie zich op dezelfde wijze verzet c wel extra euro's beschikbaar zijn. a De combinatie havenschapvoorzitter-gedeputeerdi 1 blijkt een ongelukkige. Met die twee petten op heef G Bruinooge zich twee scheve schaatsen ondergebonden Mogelijk dat hij daarmee toch zijn doel bereikt. Maai y het is geen fraaie vertoning. c 1 BEJAARDEN - Kapelle krijgt een bejaardenhuis. Het burgerlijk armbestuur kocht de villa Pomona. Het pand wordt verbouwd. Dit hebben Gedeputeerde Staten giste ren goedgekeurd. De verbou wing begint in het voorjaar. In de ene vleugel komen een persoonskamers met geza menlijke eet- en conversatie zalen. In de andere vleugel worden suites voor echtpa ren gebouwd. LU CHT - Een 17 - j arig meisj e neemt volgens een rechter in India sinds mei geen voedsel of drinken meer tot zich. De rechter denkt dat het om een geval van 'vayoe karsji- na' (het leven van lucht) gaat dat tot nu toe alleen maar be kend is uit sagen en uit be schrijvingen van hindoeboe- ken. Hij heeft er bij de Indiase re gering op aangedrongen een onderzoek in te stellen. ONWEL - Zesentwintig me dewerkers van de KLM zijn gisteren onwel geworden in de autobus waarmee ze ver voerd werden naar hun werk op Schiphol. Ze werden ziek door benzinedampen. Deze dampen kwamen vrij, omdat de bus onderweg een uitlaat pijp was kwijtgeraakt. Uitgever: J.C Boersema Hoofdredactie: A L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax (0118)470102 E-mail: redactie@pzc nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel (0118)484000 Fax (0118)470102 E-mail: redwalch@pzc nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax. (0115) 645741 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114)372776 Fax. (0114) 372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax (0111)454657 E-mail redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst: 8.30-17.00 uur Internet: www pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mafl: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden zaterdags tot 12.00 uur Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tijdens kantoorurerj zondag: van 16.00 tot 18 00 uur Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag van 2,00) per maand: 20,50 per kwartaal: 55,10 per jaar: 209,90 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag:€ 1.10 zaterdag: 1,65 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65,597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd. Voor gewone advertenties Tel: (0118) 484240 Fax:(0118)470100 Voor kleintjes. Tel (0118)484321 Fax: (0118) 484370 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De door u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, afdeling lezersservice. Postbus 3229,4800 MB Breda. Behoort tot megener

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 4