Afghanistan krijgt nationaal leger
Verenigde Naties halen hard
uit naar bevolkingsbeleid Bush
Nu gratis digitale
videocamera bij i-mode™
Leger Ivoorkust herovert centrum Man
Spaanse koning steekt
bevolking kust Galicië
een hart onder de riem
Brussel wil zwarte
lijst wrakke schepen
President Karzai kondigt ontwapening rivaliserende strijdgroepen aan
Tien jaar cel in
zaak rond dood
miljardair Safra
Londen steunt
ontwikkeling
regenmachine
Uitstel staking
Britse brandweer
0900-8182
www.tell-me.nl
Vluchtelingencentrum in
Sangatte sluit 30 december
Landkaart euromunt achterhaald
Procedure FDP tegen Möllemann
Kinderen India verhongeren
Zwervers Moskou vriezen dood
Chinese vuurwerkfabriek ontploft
dinsdag 3 december 2002
van onze redactie buitenland
BONN - Afghanistan krijgt een
70.000 man sterk nationaal le
ger dat zal worden opgeleid
door de Verenigde Staten en
Frankrijk. Tijdens de eendaagse
vervolgconferentie bij Bonn
over de toekomst van Afghanis
tan, ondertekende president
Karzai gisteren een decreet
waarmee de privé-legers van de
rivaliserende krijgsheren in het
door oorlog verwoeste land bui
ten de wet worden gesteld.
De Afghaanse militairen zullen
rechtstreeks onder de president
vallen. Zij krijgen onder meer
tot taak om het grote aantal lo
kale milities, die buiten de
hoofdstad Kaboel veelal de
dienst uitmaken, te ontwape
nen. Die milities beschikken
naar schatting over zo'n dertig
duizend strijders. Op het mo
ment telt het Afghaanse leger
MONTE CARLO - Een 44-jari-
ge Amerikaanse verpleger is
gisteren in Monaco veroordeeld
tot tien jaar cel. De rechter acht
te bewezen dat de man in de
cember 1999 brand stichtte in
de woning van miljardair Ed-
mond Safra. De toen zieke Safra
en een 52-jarige verpleegster
kwamen door de brand om het
leven.
De Amerikaanse ex-commando
was een van de verplegers van
Safra. Hij wilde het vuur doven
en daarmee zichzelf als een held
presenteren bij zijn baas. Het
was nooit zijn bedoeling ge
weest Safra te doden.
Safra, geboren in Libanon, gold
als een van de rijkste mensen ter
wereld. Hij verkocht zijn aan
deel in de Republican Bank of
New York voor ongeveer 10 mil
jard euro, kort voor hij overleed.
Het grootste deel van zijn for
tuin is naar zijn weduwe Lily
gegaan. DPA/ANP
LONDEN - De Britse re
gering heeft geld uitge
trokken voor de ontwik
keling van de eerste re
genmachine ter wereld.
Londen geeft 160.000 eu
ro subsidie aan een onder
zoek van de universiteit
van Edinburgh.
Wetenschapper Stephen
Salter ontwierp een wind
turbine van ongeveer zes
tig meter hoogte in de
vorm van een eierklutser.
Het draaiende gevaarte
moet water uit zee opzui
gen. Het water wordt ver
neveld om op die manier
wolken te laten ontstaan.
Volgens hoogleraar Salter
kan zijn machine tegen
minimale kosten een be
langrijke bijdrage aan de
strijd tegen de droogte le
veren. De regenmaker in
spe hoopt dat zijn uitvin
ding uiteindelijk leidt tot
vrede in het Midden-Oos
ten. Hij zegt dat Israël de
Westelijke Jordaanoever
bezet houdt omdat het ge
bied in 40 procent van de
Israëlische waterbehoefte
voorziet. ANP
zo'n 1500 manschappen.
Het nieuwe leger zal er binnen
een jaar zijn, zei Karzai op de af
sluitende persconferentie. „Alle
wapens, inclusief de zware,
moeten worden afgegeven aan
het nationale leger van Afgha
nistan, aan wie ze toebehoren."
Precies een jaar na de eerste
conferentie, die een eind maak
te aan twintig jaar oorlog, kwa
men op initiatief van de Duitse
minister van Buitenlandse Za
ken, Fischer, delegaties uit 32
landen en vertegenwoordigers
LONDEN - De Britse vakbond
FBU voor brandweerlieden
heeft een achtdaagse staking
die morgen zou beginnen uitge
steld.
Dat heeft vakbondsleider Gil
christ gisteren gezegd. Hij zei
dat de bond nieuwe onderhan
delingen met de regering een
kans wil geven. De Britse
brandweer heeft de afgelopen
weken twee keer gestaakt. De
spuitgasten eisen 40 procent
meer loon en betere arbeidsom
standigheden. De overheid
biedt 16 procent in 2 jaar. AFP
van internationale hulporgani
saties bijeen in Bonn om een tus
senbalans op te maken. Op de
agenda stonden behalve de in
stelling van een nieuw veilig
heidsapparaat ook thema's als
de nieuwe grondwet, de opvang
van de vluchtelingenstromen en
de aanpak van de weer opleven
de drugssmokkel. Bondskanse
lier Schroder riep op tot gelijk
berechtiging van de Afghaanse
\TOUW.
Waarnemers waren sceptisch
over de resultaten. Ondanks alle
door Frans van den Houdt
DEN HAAG - Met zijn verbeten
anti-abortus campagne brengt
de Amerikaanse president Bush
de gezondheid van miljoenen
vrouwen, baby's en kinderen in
gevaar. Door het stopzetten van
Washingtons bijdrage van 34
miljoen dollar aan het VN-be-
financiële toezeggingen zou Af
ghanistan er wel eens bekaaid
van af kunnen komen, vreesde
Der Spiegel. 'De karavaan is al
lang verder getrokken, naar
Bagdad. En wie herinnert zich
eigenlijk nog hoe je Kosovo
spelt?'
Rust
Volgens Karzai, die in eigen
land spottend 'de burgemeester
van Kaboel' wordt genoemd
omdat zijn macht niet veel ver
der reikt dan de hoofdstad, is
volkingsfonds (Unfpa) zullen
duizenden zwangere vrouwen
overlijden, drie miljoen vrou
wen ongewenst zwanger wor
den en tienduizenden baby's en
kinderen overlijden.
Die zware aantijgingen zijn af
komstig van het Wereld Bevol
kingsfonds (WPF), de Neder
landse 'vertegenwoordiger' van
het Unfpa, dat vandaag het We
reld Bevolkingsrapport 2002
publiceert. In dat rapport, geti
teld Mensen, armoede en moge
lijkheden pleit de VN-organisa-
tie voor meer internationale
aandacht en steun voor bevol-
van onze redactie buitenland
LONDEN - Het opvangcentrum
voor vluchtelingen in het Fran
se Sangatte, van waaruit asiel
zoekers Groot-Brittannië pro
beren te bereiken, wordt al op 30
december gesloten. Dat heeft de
Franse minister van Binnen
landse Zaken Sarkozy gisteren
in Londen gezegd na een ont
moeting met zijn Britse ambtge
noot Blunkett.
Eerder was voorzien dat het
centrum bij Calais pas volgend
jaar april zou sluiten, maar vol
gens Sarkozy is nu afgesproken
dat nog dit jaar het doek valt.
Met het oog op de aanstaande
sluiting hield het opvangcen
trum al sinds 5 november de
aan een aantal belangrijke
voorwaarden uit de Bonner ak
koorden voldaan. Amerikaanse
experts schatten dat op tachtig
procent van het Afghaanse
grondgebied relatieve rust
heerst.
Maar nog afgelopen weekeinde
moest een B52-bommenwerper
in actie komen nadat Ameri
kaanse troepen bij de stad Herat
onder vuur kwamen. En bij ge
vechten in de stad Kandahar
tussen politie en aanhangers
van een lokale militieleider
kingsvraagstukken en de ge
zondheid van vrouwen in de
vruchtbare leeftijd. Want alleen
zo kunnen armoede en onder
ontwikkeling bestreden wor
den, meent de Unfpa.
Door vrouwen in ontwikke
lingslanden goed onderwijs en
goede medische zorg te bieden
en hen dezelfde rechten als
mannen te geven, zijn ze in staat
voor minder kinderen te kiezen
Ze zullen minder snel onge
wenst zwanger raken en niet
voor abortus hoeven te kiezen,
terwijl ook het risico dat ze be
smet raken met hiv/aids veel
kleiner zal zijn.
deuren dicht voor nieuwko
mers. Dit leidde ertoe dat vorige
maand bijna honderd asielzoe
kers hun toevlucht zochten in
een kerk in Calais waaruit ze la
ter werden verdreven.
„Sangatte zal op 31 december
helemaal gesloten zijn en niet in
april zoals was gepland", aldus
een Britse regeringswoordvoer
der. Het opvangkamp in
Sangatte leidde tot veel irritatie
tussen Londen en Parijs De
Bntse regering vond dat Frank
rijk te weinig deed om de immi
gratie aan banden te leggen.
Groot-Brittannië neemt dui
zend Iraakse Koerden en twee
honderd Afghanen uit het kamp
opneemt. Frankrijk neemt de
rest van de vluchtelingen voor
zijnrekening AFP/RTR
kwamen zondagavond drie
mensen om het leven. In het
westen van het land werd ook
gisteren nog gevochten.
Gastland Duitsland neemt be
gin volgend jaar samen met Ne
derland het commando van de
internationale troepenmacht
Isaf over. Die is alleen actief in
Kaboel en directe omgeving.
De VS en Groot-Brittannië
overwegen om ook buiten Ka
boel een vredesmacht op te zet
ten, die afzonderlijk moet ope
reren. GPD/ANP/DPA/AFP
Minder kinderen betekent voor
vrouwen ook meer economische
mogelijkheden. 'Een hoger in
komen verbetert de leefomge
ving, vermindert ondervoeding
en zorgt voor een buffer tegen de
schadelijke gevolgen van een
slechte gezondheid', aldus het
VN-rapport. Met andere woor
den: een lagere bevolkingsgroei
leidt tot een hogere productivi
teit en economische groei,
waardoor de armoede in ont
wikkelingslanden afneemt.
Schade
Bush heeft zich, vanaf het mo
ment dat hij aantrad, tegen alles
en iedereen gekeerd die in zijn
ogen abortus propageert, uit
voert of zelfs alleen maar voor
lichting verschaft. Dat beleid
heeft alle specifieke gezond
heidsprogramma's voor vrou
wen geschaad
Behalve de vele organisaties in
de VS werd dit jaar ook het Unf
pa slachtoffer. De Amerikaanse
financiële bijdrage werd ge
blokkeerd, terwijl het Congres
net had ingestemd met een ver
hoging daarvan tot «VI miljoen
dollar.
Begin vorige maand trokken de
Amerikanen hun steun in voor
het door de meeste landen on
derschreven Actieprogramma
over Bevolking en Ontwikke
ling. Deze harde lijn van de VS
heeft volgens de WPF overal in
de wereld gezondheidsvoorzie
ningen aangetast.
Op de bevolkingsconferentie in
Thailand later deze maand, zul
len betrokken instellingen en
regeringen, waaronder de Ne
derlandse, een tegenlobby be
ginnen. GPD
door Henk van den Boom
BARCELONA - De Spaanse ko
ning Juan Carlos heeft zich gis
teren persoonlijk gemengd in de
politieke strijd die in Spanje is
ontbrand door de milieuramp
op de kust van Galicië. De ko
ning bezocht het getroffen ge
bied en sprak met vissers en
vrijwilligers die bezig zijn de
olie uit de vergane tanker Pres
tige op te ruimen.
Juan Carlos vroeg de 'hulp van
allen' om de crisis op econo
misch, sociaal en milieutech
nisch gebied de baas te worden.
In een vraaggesprek met jour
nalisten riep hij op om de 'dema
gogie' achterwege te laten. Hij
doelde op de politieke partijen
die de ramp gebruiken om er po
litieke munt uit te slaan. De
grootste oppositiepartij, de so
cialisten van Zapatero, eiste
gisteren dat de regering-Aznar
haar 'politieke verantwoording'
neemt voor de manier waarop
de milieuramp is aangepakt.
Niet alleen van de socialisten,
ook van de vissers en de plaatse-
lijke bevolking is veel kritiek op
de regionale en landelijke be
stuurders. Door het politieke
geharrewar is er veel onduide
lijkheid De Spaanse regering
probeert de ramp zo klein moge
lijk af te schilderen, terwijl
woordvoerders van de oppositie
de milieuramp opblazen.
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - Europees Commis
saris De Palacio van Transport
wil snel een 'zwarte lijst' van de
ruim zestig gevaarlijkste zee
schepen ter wereld opstellen.
Die zouden in geen enkele haven
in de Europese Unie nog mogen
aanleggen. Daarnaast bepleit
De Palacio een verbod op het
transport van de uiterst vervui
lende zware stookolie in enkel
wandige tankers.
De Palacio wil met de plannen
die zij vandaag presenteert, la
ten zien dat het haar menens is
om rampen zoals met de Presti
ge te voorkomen. Een beperkte
Intussen komt ook uit Europa
steeds meer hulp om de vervui
ling te bestrijden. Zondag kwa
men Belgische militairen en
vrijwilligers van een Duitse
hulporganisatie naar Galicië.
De Belgen waren verrast toen ze
na drie dagen rijden eindelijk
aankwamen in het vissers
plaatsje Muxia. Zij hadden ver
wacht schouder aan schouder
met Spaanse soldaten de olie te
lijf te gaan, maar het Spaanse
leger had zich al weer terugge
trokken. De Belgen zijn toen sa
men met vrijwillige burgers aan
de slag gegaan.
Herstel
De gevolgen van de olieramp lij
ken met de dag desastreuzer te
worden. De universiteit van
Santiago de Compostela maak
te gisteren bekend dat het min
stens tien jaar zal duren voordat
de sociale en economische ge
volgen zijn overwonnen. Een
volledig herstel van het milieu
kan zelfs 25 jaar duren, aldus
woordvoerders van de universi
teit.
Tot nu toe zijn 15.000 vogels de
dupe geworden van de oliever-
vuiling. Er spoelen steeds meer
dode vissen aan. De beheerders
van het zeeaquarium in La Co-
runa overwegen of ze hun
60.000 vissen moeten overbren
gen naar een vergelijkbaar
aquarium in Valencia, aan de
andere kant van Spanje GPD
'zwarte lijst' met wrakke sche
pen was al gepland vanaf juli
2003, maar De Palacio wil deze
lijst langer maken en eerder in
voeren
Bij de 66 geselecteerde boten
zitten acht olietankers. De ove
rige schepen zijn zogenaamde
bulkcarriers (49), die allerlei
vracht kunnen vervoeren, che
mische tankers (8) en één passa
giersboot: de 37 jaar oude Ga-
bnelle uit Bolivia.
Het gaat steeds om niet-EU-
schepen die onder verdachte
vlag varen en reeds eerder een
tijdje aan de ketting zijn gelegd
omdat er iets aan mankeerde.
De Palacio sprak over 'ecologi
sche tijdbommen' GPD
Advertentie
- 3 maanden gratis
i-mode
- géén aansluit
kosten t .w.v. 52.50
Actie Is geldig tot 16 december
0.20 per minuut
lc
Maakt contact
Inwoners van Man ontvluchten de stad tijdens de gevechten tussen het leger van Ivoorkust en rebellen.
van onze redactie buitenland
ABIDJAN - Het leger van Ivoorkust heeft gisteren het centrum van de strategische
stad Man in het westen van het land op de rebellen heroverd.
Inwoners van de stad meldden dat de opstandelingen naar het noordelijke deel van
BRUSSEL - De uitbreiding van de Europese Unie met tien
nieuwe lidstaten zorgt voor een netelig monetair probleem.
Op de voorkant van de euromunten staat immers een kaartje
van Europa, maar de landen die in 2004 lid worden, passen
daar niet op.
De Europese ministers van Financiën hebben daarom giste
ren een werkgroep opgericht, bestaande uit muntmeesters uit
de hele Unie. Die moeten bekijken hoe de munten die na de
uitbreiding worden geslagen, eruit komen te zien. De vraag is
of het technisch mogelijk is een kaart te slaan die nog gede
tailleerder is dan de huidige. ANP
BERLIJN - Het bestuur van de Duitse liberale partij FDP
heeft gisteren met grote meerderheid besloten tot een proce
dure tegen Jürgen Möllemann. De 57-jarige oud-voorzitter
van de partij is verwikkeld in een affaire over dubieuze dona
ties van anonieme geldschieters. Ook verdenkt justitie hem
van belastingontduiking. Daarom legde hij in oktober al zijn
partijfuncties neer.
Daags voor de verkiezingen deed hij anti-Israëlische uitspra
ken en dat kostte de FDP stemmen. Sommige leden verwijten
hem ook dat hij met de FDP een ruk naar rechts populisme
wilde maken. Möllemann was leider van de FDP in Noord -
Rijnland-Westfalen. DPA
JAIPOER - Zeker veertig stamleden zijn de afgelopen maand
in de woestijn van de Indiase deelstaat Rajastan de honger
dood gestorven als gevolg van extreme droogte. De meeste
slachtoffers zijn kinderen, meldden hulpverleners gisteren.
Om in leven te blijven, moeten de leden van de Sahariya-stam
gras eten. Volgens de hulpinstellingen is er ook al bijna geen
gras meer. De plaatselijke overheid gaf toe dat de stamleden
ondervoed zijn, maar tekende aan dat de mensen aan ziektes
zijn overleden en niet door de honger. RTR
MOSKOU - In Moskou eist koning winter zijn tol. In de Russi
sche hoofdstad zijn dit weekeinde bij een temperatuur van 20
graden Celsius onder nul zeker tien mensen doodgevroren
Dat heeft het Russische persbureau Itar-Tass gisteren be
richt.
Het totale aantal mensen dat sinds oktober in Moskou is
doodgevroren komt hiermee op 137. Zondag werden 57 men
sen met bevriezingsverschijnselen in ziekenhuizen opgeno
men. De meeste slachtoffers zijn daklozen. DPA
PEKING - Een ontploffing in een illegale vuurwerkfabriek in
het noordwesten van China heeft aan dertien mensen het le
ven gekost, zo heeft een woordvoerder van de overheid in het
district Shanyang in de provincie Shaanxi gisteren meege
deeld.
De ontploffing deed zich zaterdag voor. De slachtoffers wer
den bedolven onder een gebouw van drie verdiepingen dat
door de explosie volledig werd verwoest. De meeste slachtof
fers zijn vrouwen. De politie zoekt naar de eigenaar, die na de
ontploffing op zijn motorfiets is gevlucht.
De vuurwerkindustrie in China biedt werk aan honderddui
zenden mensen, die veelal als thuiswerk met eenvoudige ma
chines papieren hulzen vullen met kruit. AP
foto Luc Gnago/RTR
Man zijn verdreven. Een tot nog toe onbekende groep guerrillastrijders nam eind vo
rige week bezit van Man. In de loop van zondag opende het leger een tegenoffensief na
het vertrek van Franse militairen. Die hadden vrijdag en zaterdag strijd geleverd met
de rebellen en dit weekeinde de luchthaven van Man kortstondig bezet.
De Franse troepen vertrokken na de evacuatie van circa 160 Fransen en andere bui
tenlanders. RTR
