Solidariteit bloeit in Argentinië
PZC
PZC
Australische boeren slachten
vee wegens ernstige droogte
Bombarderen Duitse
steden was volgens
historicus misdadig
ChristenUnie stelt
inhoud boven groei
Honger en armoede leiden tot opleving gemeenschapszin
3 december 1952
dinsdag 3 december 2002
door Craig Fagan
Het is bijna lunchtijd en de
eetzaal van de gaarkeuken
Los Piletones vult zich met
mensen: moeders met hongerige
kinderen komen aan in het ge
bouwtjemet een golfplaten dak,
daarna schoolkinderen met een
lege maag, op zoek naar een de
gelijke maaltijd.
Een rij jongeren staat te wach
ten op een bord met maïsmeel-
pap en gestoofd vlees om zich
daarna te verspreiden over de
stoffige, onverharde straten van
Villa Piletones, een van de snel
uitbreidende sloppenwijken
aan de rand van Buenos Aires.
De diepe economische crisis in
Argentinië heeft de helft van de
37 miljoen inwoners in de ar
moede gestort. Vrijwilligers
slaan nu de handen ineen om het
leger hongerigen te voedenMen
heeft 'solidariteitsnetwerken'
gevormd om de gaten in de soci
ale voorzieningen te dichten,
die de krap bij kas zittende rege
ring in de al vier jaar aanslepen
de crisis liet vallen.
De vrijwilligers in Los Piletones
serveren drie maaltijden per
dag. Zij zeggen dat het aantal
klanten dit jaar is verdubbeld
tot zestienhonderd. Sommigen
hebben er een reis van twee uur
voor over. „Voordat ik hier
kwam, was ik erg bezorgd of ik
wel voldoende eten zou vinden
voor mijn baby, nadat mijn man
zijn baan verloor", zegt de 24-
jarige Rosa Diaz. Ze heeft een
dochtertje van zeven maanden
in haar armen.
Geraakt
Margarita Barrientos en haar
man Isidro begonnen zes jaar
geleden met de gaarkeuken om
dat ze diep geraakt zijn door de
noden van een steeds grotei'e
groep berooide Argentijnen.
„De keuken is een noodzaak",
zegt Margarita. Het echtpaar is
volledig afhankelijk van giften
en vrijwilligers. De inspannin
gen van vrijwilligers worden
steeds urgenter, zeker nu kran
ten de laatste tijd vol staan met
berichten over ondervoede kin
deren die sterven of in zieken
huizen belanden in het arme
noorden van het land. Diestreek
is het zwaarst getroffen door de
crisis.
Fabian Repetto van de Inter-
Amerikaanse Ontwikkelings
bank zegt dat de berichtgeving
in de kranten leidden tot een op
leving van de gemeenschapszin.
Vrijwilligers bieden hulp, die
normaliter van de overheid
moet komen. Sinds het begin
van de economische recessie in
het midden van 1998 is steeg
aantal vrijwilligers met 12 pro-
Cent, zodat nu ongeveer 1,4 mil
joen Argentijnen actief zijn in
de 105.000 burgerorganisaties.
Volgens Repetto maken de
groeiende armoede en de ver
zwakte overheidssector effici
ent regeringsingrijpen onmoge
lijk.
De voorraadkasten van Los Pi
letones blijven dankzij inzamel-
acties van privé-scholen ge
vuld met macaroni, rijst en
bakolie. De gulle gevers wor
den naar eigen zeggen gedre
ven door solidariteit. Een moe
der, Sandra Garzzola, zegt dat
zelfs haar vijfjarig dochtertje
voedsel verzamelt voor 'de kin
deren die niet hebben wat zij
heeft'.
Campagne
Dit wil niet zeggen dat de rege
ring zich afkeert van de ellende.
De regering, onder leiding van
pi-esident Eduardo Duhalde,
lanceerde samen, met interna
tionale hulporganisaties Ope-
ratie Redding, een campagne
waarbij voedsel en dokters wor
den gestuurd naar de armste
provincies. Duhalde's vrouw
Hilda nam onlangs zelf het initi
atief door moeders met onder
voede baby's bij te staan in Tu-
cuman. Op een persconfei'entie
beloofde ze een huis-aan-huis-
actie te leiden voor de honge
renden.
De i'egeringscampagne is ver
sterkt met ongeveer duizend
vrijwilligers en regeringsbe
ambten. Zij richten hun aan
dacht op gezinnen die niet kun
nen profiteren van bestaande
sociale pi'ogramma's zoals bij
standsuitkeringen en voedsel
pakketten. Maar een regering
die zelf in gebreke is gebleven
bij de aflossing van een deel van
de staatsschuld van 141 miljard
eui'o heeft slechts beperkte mid
delen om hulp te bieden aan een
onthutsend groot aantal hulp
behoevenden, waarvan velen
sinds januari zwaar getroffen
werden door de devaluatie van
de peso.
Maar de grote economische cri
sis bracht ook een lawine aan
liefdadigheid teweeg: haast ie
dere week opent een nieuwe
gaarkeuken ergens in Argenti
nië haar deuren, vaak gerund
door burgers of een niet-gou-
vernementele organisatie. In de
hoofdstad Buenos Aires kunnen
concertgangers hun kaartjes
vaak inruilen voor voed-
selschenking aan de behoefti-
gen.
Caritas, de grootste liefdadig
heidsinstelling in Argentinië,
geleid door de rooms-katholie-
ke kerk, ontfermt zich over mil
joenen Argentijnen in nood. De
joodse gemeenschap, een van de
grootste ter wereld, heeft een so
ciaal vangnet gespannen voor
de ongeveer 60.000 Argentijnse
joden die het moeilijk hebben
gekregen.
Ook in Los Piletones laten vrij
willigers de ketels pruttelen. Als
Margarita Barrientos terug
kijkt op een jaar vol straatge
weld, geldontwaarding en eco
nomische crisis, vindt zij dat de
uitingen van liefdadigheid er
bovenuit torenen. „Het afgelo
pen jaar is misschien een van de
ergste voor de Argentijnen.
Maar de groeiende steun binnen
de gemeenschap betekent dat
we er ons doorheen kunnen
vechten." AP
door Wierd Puk
Was Winston Churchill
een oorlogsmisdadi-
ger? Die vraag houdt Duits
land bezig sinds de publica
tie van 'Der Brand'.
In dat boek zegt de historicus
Jörg Friedrich (58) dat de
bombardementen op Duitse
steden in de Tweede We
reldoorlog, tot doel hadden
zoveel mogelijk burgers te
doden. Meer dan zeshon
derdduizend burgers kwa
men om bij de nachtelijke
aanvallen op steden als
Hamburg en Dresden; kinde
ren, bejaarden, zwangere
vrouwen en zieken werden
door de vuurstormen wegge
vaagd.
„Het was een bewuste mas
saslachting", zei Friedrich
tegen de Britse Daily Tele
graph. „De Britten moeten
de moed opbrengen om hun
verleden tegemoet te tre
den." Het boek lokte in
Groot-Brittannië veront
waardigde reacties uit.
Volgens de auteur is een dis
cussie over het criminele ka
rakter van de bombardemen
ten lang vermeden. Dat
kwam door de combinatie
van Duits schuldgevoel en
het morele gelijk van de geal
lieerde overwinnaars 'Die
ons na de oorlog voedden en
beschermden tegen het com
munisme'.
Friedrich beschrijft de tafe
relen in Wuppertal waar in
mei 1943 in één nacht drie
honderdduizend bommen
vielen. Gebruik makend van
hun boordgeschut maken ge
allieerde vliegers jacht op
Duitse vluchtelingen.
Friedrich: „Ze werden afge
schoten als konijnen."
Al twintig jaar voordat Hit-
Ier de 'totale oorlog' uitriep,
speculeerde de latere Britse
oorlogsleider Churchill over
de vraag of een oorlog niet
het eenvoudigst was te win
nen 'door de burgerbevol
king te doden'. Nadat Ham
burg in de zomer van 1943
door brandbommen in de as
was gelegd (45.000 doden)
zou Churchill voor Berlijn
honderdduizend doden in
gedachten hebben gehad.
„Dat zouden er meer zijn ge- I
weest dan de 88.000 van Hi
roshima", zegt Friedrich.
'Hamburg' was volgen hem
het omslagpunt. „Dat was de
overgang van oorlogvoeren
naar het zaaien van dood en
verderf." Friedrich baseert
zich op Britse, Duitse en
Amerikaanse bronnen. Vol
gens Duitse commentatoi'en
doorbreekt hij het laatste ta
boe rond de Tweede Wereld
oorlog.
Passagiersschip
Der Brand past binnen de
recente ontwikkeling in
Duitsland om aandacht te 1
besteden aan het leed van de
burgei-s. Zo publiceerde No
belprijswinnaar Günther
Grass dit jaar de novelle In
Krabbengang over de onder
gang van de Wilhelm Gust-
loff, een passagiersschip dat
met tienduizend vluchtelin
gen aan boord op 30 januaii
1945 in de Oostzee door een
Russische ondei'zeeër werd
getorpedeerd en zonk. Ne
genduizend opvarenden
kwamen om in het ijskoude
water, zes keer zoveel als bij
de ramp met de Titanic.
Zulke gevoelige onderwer-
pen waren tot nog toe
vrijwel taboe onder Duitse
(geschied-)schrijvers. De
schaamte over de moord op
de Europese joden en over de
bombardementen op steden
als Coventry, Warschau en
Rotterdam was te groot. De
bekende Britse histoiicus
Anthony Beevor toonde zich
niet onder de indruk van
Friedrichs argumenten. „Zij
waren degenen die het ter-
reurbombardement uitvon
den, de Duitsers vernietig
den complete steden. Om dan
te zeggen dat het Britse ant
woord daarop crimineel was,
gaat mij echt te ver." GPD
door Harmen van der Werf
Leen van Dijke heeft er geen
moment spijt van gehad.
Het Gereformeerd Politiek Ver
bond (GPV) en de Reformatori
sche Politieke Federatie (RPF)
stonden zo dicht bij elkaar dat
ze wel moesten samensmelten
tot ChristenUnie. Dat één plus
één bij de verkiezingen van 15
mei minder dan twee bleek te
zijn, doet daar niets aan af,
vindt het Kamerlid uit Middel
burg.
In de peilingen schommelt de
ChristenUnie rond het huidige
aantal van vier zetels. GPV en
RPF hadden er voor 15 mei sa
men vijf. Van Dijke citeert de
nieuwe lijsttrekker André Rou-
voet die op het congres van de
ChristenUnie zei: „We hebben
een helder christelijk geluid en
dat mag niet ten koste gaan van
het streven naar groei
De ChristenUnie kwam tot
stand in een tijd dat het CDA
onder leiding van Jaap de Hoop
Scheffer nog in zak en as zat.
Het CDA slaagde er maar niet in
om nieuwe kiezers aan zich te
binden. Voor de ChristenUnie
leek een wereld te winnen, tot
de gereformeerde Jan Peter
Balkenende de leiding van het
CDA overnam én tot politiek
Nederland door Pim Fortuyn
in een stroomversnelling raak
te.
Voor de verkiezingen wai-en
sjDeculaties over regeringsdeel
name van de ChristenUnie niet
van de lucht. PvdA en Groen-
Links hengelden openlijk naar
de ChristenUnie, mede vanwege
het 'linksige imago' dat de partij
heeft, vooral op milieugebied.
Inmiddels wordt daar niet meer
over gesproken. En wat betreft
dat 'linksige imago'? Van Dijke:
,Het is in deze tij d wel erg moei-
lijk om het CDA niet links te
passeren. Het is toch niet voor
niets dat een CD A-Kamerlid als
Gerda Verburg zegt: 'Dit kabi
net is mijn kabinet niet'. Het is
zeker ook niet het onze."
Navelstaren
Jaap van Ginkel, ChristenUnie-
lijsttrekker bij de provinciale
verkiezingen in maart, volgt de
landelijke perikelen op afstand.
Hij wijt de slechte verkiezings
uitslag van mei mede aan 'na
velstaarderij' binnen zijn eigen
club. Potentiële ChristenUnie-
kiezers kozen 'door de ellende
rend Pim Fortuyn' voor het
CDA, de veilige middenpartij.
„Terwijl de ChristenUnie een
heel andere partij is. Het CDA is
geen echte christelijke partij,
maar een volkspartij die ook
aantrekkingskracht heeft op
niet-christenen." Een belang
rijk verschil is volgens hem bij
voorbeeld dat de ChristenUnie
nooit in een regering zou stap
pen als de vrije euthanasie- en
abortuswetgeving niet wordt
teruggedraaid.
Aan de presentatie van de partij
valt ook nog wel wat te verbete
ren, denkt Van Ginkel. „De laat
ste campagne was erg gelikt.
Dat past niet zo bij ons. Wij zijn
in wezen terughoudender, gei-e-
förmeerder, vanuit het idee dat
niet alles van mensen afhangt,
maar van God." Hij signaleeii
nog een makke. „In het huidige
politieke klimaat doen ongenu-
anceei'de opmerkingen het
goed. Dat past niet zo bij ons."
Fusiebesluit
Volgend jaar april valt het be
sluit over volledige fusie van het
GPV, dat sterk verbonden was
met de Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt, en de RPF, die
meer thuishoort in klingen rond
de Evangelische Omroep. De
laatste tijd wordt vaak gezegd
dat er vooral vanuit GPV-gele-
deren kritiek is. Het GPV zou
met één kandidaat-Kamerlid
bij de eerste zes onderbedeeld
zijn. Het vertrek van GPV-kop-
st.uk Eimert van Middelkoop
maakte het er niet beter op. Van
Ginkel en Van Dijke relativeren
dat. „De kritiek komt, vooral uit
GPV-bolwerkjes in Overijssel",
weet Van Ginkelzelf van GPV-
huize. Voormalig RPF'er Van
Dijke ondei'schrijft dat. Een re
cente stemming geeft hen gelij k
Met negentig tegen zestien
stemmen keurde de algemene
vergadering van het GPV on
langs het fusieplan goed. Van
massaal verzet is dus geen spra
ke, al was de federatieraad van
de RPF eensgezinder. Daar
stemde slechts één van de 112
afgevaardigden tegen.
Het zat partijleden ook niet lek
ker dat de lijsttrekker bij de
laatste verkiezingen, Kars Ve
ling, aan de dijk is gezet. Hij was
ziek geworden en het pailij be
stuur vond het beter dat hij niet
opnieuw de kar trekt. Inmiddels
zijn de rijen goeddeels gesloten.
André Rouvoet, evenals Van
Dijke Kamerlid sinds 1994,
kreeg als lijsttrekker alle steun.
„Maar ja", tempert Van Dijke
alvast de verwachtingen, „ook
al blijven we op vier zetels
staan, dan gaan we gewoon
weer aan het werk.
door Theo Haerkens
Australië maakt op dit mo
ment de ergste droogte door
sinds een eeuw. Al maanden
heeft het niet geregend en in het
zuidoosten, waar de meeste
mensen wonen, is vrijwel geen
groen meer te bekennen. De hete
zomer moet nog beginnen.
„Eet vlees, help de boeren." De
slager in Melbourne heeft het
goed begrepen. Veel boeren zijn
gedwongen hun veestapels
deels op te ruimen omdat het
voer op is. De massale slacht van
schapen en rundvee drukt de
prijzen in het land waar de bar
becue een fundamenteel onder
deel is van de eetcultuur.
Australië is wel droogte ge
wend. Schilderijen in de musea
verbeelden de heroïsche strijd
van twee eeuwen om het kurk-
droge continent te veroveren.
Een klassieker toont een scha
penhoeder te paard die vergeefs
probeert een kudde tegen te
houden. Door zich massaal op
een put te storten, dreigen de
dorstige beesten elkaar in het
water te drijven en te verdrin
ken. Rond de Tweede Wereld
oorlog en aan het begin van de
vorige eeuw bezweken tiental
len miljoenen schapen en ander
vee aan de droogte.
In sommige delen van Australië,
op het ijzige Antarctica na het
droogste continent, heeft het al
zeven maanden niet geregend.
Afgelopen jaar viel een derde
van de normale hoeveelheid. De
landerijen van veel boeren, die
niet zelden duizenden hectaren
beslaan, zijn uitgedroogd. Het
eindeloze heuvelland tussen
Sydney en Adelaide in het zuid
oosten, met zijn afbladderende
eucalyptusbomen is geel. Een
meer tussen Sydney en de
hoofdstad Canberi-a is geheel
verdampt. Alleen over lager ge
legen percelen hangt nog een
groene zweem.
El Nino
De droogte is het gevolg van El
Nino, het verschijnsel dat eens
in de vijf jaar het water van de
Stille Oceaan opwarmt en zorgt
voor abnormale patronen van
wind en regen. In de dorre vlak
tes drinkt het vee uit ondiepe,
uitgegraven vijvers, die met de
dag kleiner worden. Op het
heetst van de dag schuilen de
beesten in de schaduw van grijs
groene eucalyptusbomen.
Rundvee,'waaronder blaarkop
pen en lakenvelders, scharrelt
zijn kostje bij elkaar in ruige
velden. Geschoren schapen
schrapen de laatste plukjes gras
weg en lopen soms op land dat
niet geel meer is, maar stoffig
zwart, de kleur van de bodem.
Hier en daar ligt een rafelige
bundel van haar en botten.
De graanboeren zien hun pro
ductie van taiwe en gerst halve
ren. Menig boer heeft zijn koei
en naar de akkers opgejaagd;
wat er staat is toch waardeloos.
Katoenbedrijven hebben zelfs
niets aangeplant; er is te weinig
water voor irrigatie.
Zelfs kangoeroes, niet voor
niets het symbool van de dorre
natie, trekken weg uit gebieden
die het hardst getroffen zijn,
Een professionele kangoeroeja
ger uit Queensland, in het oos
ten, zoekt ander werk omdat de
buideldieren, die in geval van
extreme droogte de ontwik
keling van hun jong een jaar
kunnen ophouden, naar voed
selrijker oorden uitweken. Ver
wilderde kamelen sneuvelen bij
bosjes als ze dauw likken van de
spoorrails die de woestijnen
doorsnijden. Ze gaan niet opzij,
maar draven voor de aanstor
mende treinen uit die hen uit
eindelijk verpletteren,
Milieuorganisaties vragen zich
af of het wel nodig is dat het van
nature zo droge land vijf keer
zoveel landbouwproducten
produceert als het zelf ver
bruikt. Zij willen herstel van
natuurgebieden die de boeren in
het verleden ontgonnen.
De droogte vergroot het risico
op bosbranden, die onder nor
male omstandigheden al dui
zenden hectaren per jaar ver
schroeien. In de buitengebieden
hangen borden die het stoken
van vuren verbieden. Toch wa
ren er vorige week in de omge
ving van Sydney op één dag
maar liefst vijftig branden. Als
of het om een routineklus ging,
vlogen helikopters af en aan met
water om het vuur te doven. Het
is nog geen jaar geleden dat een
groot aantal huizen aan de rand
van de miljoenenstad in vlam
men opging. GPD
PRIKKELDRAAD - De
Oost-Duitse politie is begon
nen met de aanleg van een
bijna twee meter hoge prik
keldraadversperring langs
de grens met West-Berlijn.
Voor het eerst zijn er Oost-
Duitse schildwachten ge
zien, die een bajonet op het
geweer droegen.
LABORATORIUM - Er komt
een streeklaboratorium voor
de volksgezondheid, zo be
sloot de gemeenteraad van
Middelburg gisteren. De
commissie financiën opper
de om het laboratorium bij
het Gasthuis op te richten.
Maar volgens burgemeester
en wethouders is het beter
om het laboratorium bij het
slachthuis te bouwen.
WEGGELOPEN - Een Pool
heeft in Vlissingen een min
derjarig meisje onderdak ge
boden in een pension. Het
Goudse meisje was van huis
weggelopen. De man is ver
oordeeld tot een maand voor
waardelijke gevangenisstraf
en twintig gulden boete of
tien dagen hechtenis.
NIETMACHINES - Vijf Ne
derlandse zeelui zijn in Rot
terdam ingesloten. Zij stalen
aan boord van een boot klok
jes en nietmachines.
Koeien schuilen op het heetst van de dag in de schaduw van een eucalyptusboom.
foto Theo Haerkens/GPD
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail- redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail. redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax (0115)645741
E-mail redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a'
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111) 454647
Fax, (0111)454657
E-mail; redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12,00 uur,
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vri|dag tijdens kantooruren
zondag van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0118)484000
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2,00
per maand: 20,50
per kwartaal: 55,10
per jaar: €209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag:€ 1,10
zaterdag €1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
Voor gewone advertenties.
Tel'(0118) 484240
Fax- (0118)470100
Voor kleintjes Tel. (0118) 484321
Fax:(0118)484370
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-coneern. De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)admmistratie en om u te (laten) intormeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ol door ons zorgvuldig geselecteerde
derden, Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, aldeling
lezersservice. Postbus 18.4380 AA Vlissingen.
Behoort tot LUGQSflGr
