Twaalf arrestaties in Kenia
China in de ban van de bom
Bosnische Serviër
Mitar Vasiljevic
krijgt twintig jaar
Noren mogen alleen
thuis en buiten roken
Indonesië dreigt
met offensief in
provincie Atjeh
George Harrison
laat bijna 100
miljoen pond na
Nederland zou Patriots
aan VS moeten leveren
Oorzaak mislukken aanslag Israëlisch vliegtuig nog onbekend
Byzantio blijkt toch geen tweede Prestige te zijn
Zweeds referendum over euro
Bestand rechtse militie Colombia
Russische soldaat maakt amok
Leden Abu Sayyaf opgepakt
Diefstal gegevens overleden baby's
Meer dan 80.000 occasions
vind je op
Schroder krijgt
dreigbrieven
Taxirit van zestienduizend kilometer
(Si) AutoTrack.nl
door Jessica Smeenk
OSLO - De Noorse regering
heeft gisteren aangekondigd
dat zij van plan is roken in al
le voor publiek toegankelijke
gebouwen vanaf 2004 te ver
bieden. Als dat doorgaat is
het het eerste land ter wereld
waar roken in alle restau
rants, cafés en hotels verbo
den zal zijn.
Onder de nieuwe wetgeving
kunnen mensen in Noorwe
gen alleen nog in hun huis en
buiten roken. Het voorstel
kwam tot stand onder zware
druk van de vakbonden van
horecapersoneel. Die stelden
dat hun leden vaker dan an
dere bevolkingsgroepen,
longkanker krijgen door
passief roken.
Critici zeggen dat de nieuwe
regels veel te ver gaan omdat
zij inbreuk maken op de
rechten van individuen. „Wij
zijn erg teleurgesteld", zei
woordvoerder Knut Alm-
quist van de Noorse toeris
tenbranche. „De regering
heeft duidelijk besloten de
toeristische sector als gast
heer te negeren. De helft van
de gasten wil roken." Hij zei
ook dat het voor rokers erg
moeilijk zal worden als ze al
leen buiten mogen roken in
een land waar de tempera
tuur de helft van het jaar on
der nul is.
Het voornaamste doel van de
wetgeving is volgens minis
ter Dagfinn Hoybraaten de
bescherming van werkne
mers. Ook bezoekers die niet
roken moeten beschermd
worden tegen passief roken,
vindt hij.
Duur
Volgens de huidige wet moe
ten alle openbare gebouwen
waar meer dan een persoon
werkt, rookvrij zijn. Maar in
het bedrijfsleven zijn de
werknemers niet voldoende
beschermd naar de zin van de
regering. Cafés, restaurants
en hotels hebben wel rook
vrije ruimtes, maar de con
trole daarop is niet'voldoen
de.
Roken is in Noorwegen erg
duur: 62 kronen (8,30 euro)
per pakje, van twintig siga
retten. RTR/ANP
JAKARTA - Als de rebellen in
Atjeh op 9 december geen vre
desakkoord ondertekenen be
gint het Indonesische leger een
grootscheeps offensief tegen
hen.
Dat heeft de Indonesische mi
nister van defensie, Matori Ab
dul Jalil, gisteren gezegd, eraan
toevoegend dat hij erop ver
trouwt dat de ondertekening
van het akkoord doorgaat zoals
is gepland.
Het in het Zwitserse Genève
gevestigde Henry Dunant Cen
trum voor Humanitaire Dia
loog, dat bemiddelt bij vredes
onderhandelingen tussen de
rebellen en de Indonesische re
gering, maakte eerder deze
maand bekend dat er op 9 de
cember een akkoord zou worden
ondertekend.
De strijd in Atjeh is de laatste
tijd echter geëscaleerd, waar
door het vredesproces in gevaar
is gekomen. Gisteren staken zes
rebellen in Bireun in het noor
den van Atjeh een politieman
dood die een bank bewaakte. In
gen nabijgelegen clorp werden
de lichamen gevonden van drie
personen die waren doodge
schoten. AP
LONDEN - Ex-Beatle George
Harrison heeft in zijn testament
bijna 100 miljoen pond (bijna
155 miljoen euro) nagelaten.
Dat blijkt uit documenten die
gisteren, een jaar na Harrisons
dood, zijn vrijgegeven.
De waarde van Harrisons nala
tenschap is volgens het docu
ment ruim 99,2 miljoen pond
(154,9 miljoen euro) bruto en
98,9 miljoen pond (154,4 mil
joen euro) na aftrek van kosten.
Aangenomen wordt dat Harri
son het geld heeft verdeeld on
der zijn familie en liefdadig
heidsfondsen. Veertig procent
van zijn bezit moet overigens
naar de belasting.
Paul McCartney en Ringo Starr,
droegen gisteravond samen met
Eric Clapton een benefietcon
cert op aan Harrison in de Royal
Albert Hall. Harrison overleed
op 58-jarige leeftijd aan kanker.
AP
door Merle Tip
DEN HAAG - De Bosnische
Serviër Mitar Vasiljevic is giste
ren door het Joegoslavië-Tribu-
naal in Den Haag veroordeeld
tot een gevangenisstraf van
twintig jaar. Vasiljevic is schul
dig bevonden aan moord en par
ticipatie in etnische zuiveringen
in zijn woonplaats Visegrad, een
stad in het zuidoosten van Bos
nië, dichtbij de Servische grens.
Vasiljevic is volgens de aankla
gers niet 'de beruchtste onder de
verdachten'. De 48-jarige ober,
getrouwd en vader van twee
kinderen, had echter contacten
met de beruchte leider Milan
Lukic van een paramilitaire
groep. Hij droeg bij aan 'misda
den tegen onschuldige slachtof
fers', volgens de rechter enkel en
alleen uit 'puur etnische haat'.
De massamoord op een groep
moslims, waarvoor Vasiljevic
ook was aangeklaagd, achtte de
rechter niet bewezen. De mos
lims werden op 14 juni 1992 op
gesloten in een huis, dat vervol
gens in brand werd gestoken.
Van de 65 opgeslotenen kwa
men de meesten om, waaronder
een baby van twee dagen oud.
Volgens de aanklagers zou Va
siljevic zich eerder die dag heb
ben uitgegeven als medewerker
van het Rode Kruis en zou hij de
moslims, die etnische zuiverin
gen vreesden, hebben beloofd
dat hij ze naar een veilige plek
zou brengen. Die 'veilige plek'
was het huis dat om half tien 's
avonds in brand werd gestoken.
Vasiljevic had voor deze massa
moord echter een alibi: hij had
eerder die dag een ongeluk tij
dens het paardrijden gehad en
lag met een gebroken been in het
ziekenhuis. Hoewel een onaf
hankelijke expert had vastge
steld dat de röntgenfoto's die
Vasiljevic van zijn beenbreuk
had geproduceerd van een an
der been waren, is het volgens de
rechter de aanklagers niet ge
lukt het alibi te ontkrachten.
Uit ziekenhuisdocumenten
bleek dat Vasiljevic inderdaad
die middag was opgenomen.
Vasiljevic was wel aanwezig tij
dens de moord op de vijf mos
limmannen op 7 juni 1992. Ze
ven islamitische plaatsgenoten
werden toen meegenomen naar
de oever van een rivier en daar,
terwijl ze met hun gezicht naar
het water stonden, neergescho
ten door een paramilitaire ben
de. Twee mannen hebben de
executie overleefd.
De veroordeelde gaf toe dat hij
bij deze moordpartij aanwezig
was, maar hij zou juist hebben
geprobeerd zijn kompanen over
te halen de mannen te laten
gaan. Volgens rechter Hunt is
echter voldoende aangetoond
dat Vasiljevic op individuele ba
sis verantwoordelijk kan wor
den gehouden. GPD
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - Als Amerika Ne
derland om steun vraagt voor
een oorlog tegen Irak, dan zou
Den Haag in tegenstelling tot de
Duitsers wel Patriot anti-lucht
doelraketten moeten leveren.
Dat zegt de voormalige bevel
hebber van de Koninklijke
Luchtmacht generaal b.d. B.
Droste.
Droste, thans voorzitter van het
Nederlands Instituut voor
Vliegtuigontwikkeling en
Ruimtevaart (NIVR) in Delft en
bestuurslid van het Instituut
voor Internationale Betrekkin-
gen Clingendaël, meent dat
Patriot-raketten bij uitstek de
fensieve wapens zijn die voor
de Amerikanen bij een oorlog
van grote waarde kunnen blij
ken.
Saddam Hoessein is bezig de
wapeninspecteurs van de Ver
enigde Naties te misleiden. De
Britse regering beschikt over in
formatie van de inlichtingen
diensten dat Saddam honder
den ambtenaren, partijleden,
wetenschappers en zelfs boeren
onder bedreiging met executie
heeft opgedragen informatie
over massavernietigingswa
pens en essentiële onderdelen
van wapens in hun woningen te
verbergen. GPD/DPA/RTR
zaterdag 30 november 2002
van onze redactie buitenland
MOMBASA - De Keniaanse po
litie houdt twaalf mensen vast
op verdenking van betrokken
heid bij de aanslagen van don
derdag op een hotel en een Israë
lisch vliegtuig in de Keniaanse
stad Mombasa. Het zijn zes Pa-
kistanen, drie Somaliërs, een
Spanjaard, een Amerikaanse en
een Keniaan.
Naar verluidt zijn de Spanjaard
en de Amerikaanse alweer op
vrije voeten. Politiecommissa
ris Philemon Abonjo had eerder
al gezegd dat hij de arrestanten
geen verdachten wilde noemen.
Sommigen kunnen informatie
geven die nuttig is voor het on
derzoek, zei hij.
Dat de meeste arrestanten geen
Kenianenzijn, zal de Franse in
lichtingendienst niet verbazen.
Bronnen bij de dienst zeiden
gisteren dat de Jemenitische
imam sjeik Ali Sji'i mogelijk
achter de aanslagen zit. Ali Sji'i
geeft leiding aan de Raad van
Imams en Predikers van Kenia.
Die radicale moslimgroep zou
onder de Jemenitische, Somali
sche en Soedanese gemeen
schappen in Mombasa leden
hebben geworven. Ali Sji'i zou
banden hebben met het terreur
netwerk Al Qaeda in Kenia.
De sjeik heeft elke betrokken
heid bij de aanslagen ontkend.
Tegenover het Franse persbu
reau AFP beschuldigde Ali Sji'i
de Israëlische inlichtingen
dienst Mossad ervan propagan
da tegen hem te verspreiden. „Ik
weet dat het de joden en hun in
lichtingendienst zijn die propa
ganda over mij verspreiden,
omdat ik de waarheid spreek
over de valse joodse bezetting
van Palestijnse grond", aldus de
Jemeniet.
Raadsel
Het is nog een raadsel waarom
de twee raketten die donderdag
bij de Keniaanse havenstad
Mombasa op een Israëlisch
vliegtuig werden afgevuurd,
hun doel hebben gemist. Het
toestel werd vlak na het opstij
gen van de luchthaven van
Mombasa van geringe afstand
beschoten.
Op de plek waar de raketten
werden gelanceerd, zijn giste
ren nog zes kleinere projectielen
gevonden. Eén ervan zat in een
lanceerbuis, waarvan er op de
bewuste plek twee zijn gevon
den. Onderzoekers hadden de
raketlanceerder die vermoede
lijk bij de aanslag is gebruikt, al
eerder gevonden en meegeno
men.
Militaire bronnen in Israël slui
ten niet uit dat de daders zelf
fouten hebben gemaakt of ge
brekkige raketten hebben afge
schoten. AFP/RTR/DPA/AP
STOCKHOLM - Zweden houdt op 14 september een referen
dum over het invoeren van de euro. Premier Persson maakte
dat gisteren bekendDe politieke partij en waren het eerder op
de dag eens geworden over de volksraadpleging.
Direct na de bekendmaking steeg de koers van de Zweedse
kroon ten opzichte van de euro. Zweden is lid van de Europese
Unie, maar hanteert net als Groot-Brittannië en Denemarken
nog steeds een eigen munteenheid.
De bevolking is sterk verdeeld over de vraag of het land op de
euro moet overstappen. Het aantal voorstanders lijkt af te ne
men. Ook binnen het parlement bestaat verdeeldheid over in
voering van de euro. RTR/ANP
BOGOTA - Een hoofdrolspeler bij het geweld in Colombia, de
Verenigde Zelfverdedigingsstrijdkrachten van Colombia
(AUC), voert vanaf morgen geen aanvallen meer uit.
Twee leiders van de rechtse AUC hebben gisteren in een open
brief verklaard dat wat de AUC betreft er een unilateraal be
stand van kracht wordt. De top van de AUC stelt daarbij wel
dat de regering de bevolking moet beschermen in gebieden
waar de AUC dat doet. Voorts behoudt de beweging zich het
recht voor zichzelf te verdedigen.
De AUC bestaat uit milities van in totaal zeker 11.000 man
schappen, die de strijders van de linkse rebellenbewegingen
Fare en ELN te lijf gaan met dezelfde wreedheden en tex-reur
waar die groepen zich schuldig aan maken. ANP/AFP
ROSTOV-AAN-DE-DON - Een Russische dienstplichtige
heeft gisterochtend in het Kaukasus-gebex-gte het vuur ge
opend op de tent waaxin zijn collega's van de grenswacht la
gen te slapen. Acht soldaten kwamen daarbij om het leven en
drie raakten gewond, meldde het leger.
Volgens het ministexie van Noodsituaties ver-keerde de sol
daat onder invloed van verdovende middelen. De schutter zou
paddo's hebben gegeten. In het gebied waar de soldaten ver-?
bleven, groeien paddestoelen en grassen die bij consumptie
een hallucinerend effect hebben. AP
ZAMBOANGA - Het leger van de Filipijnen heeft drie leden
van de radicale moslimgroepering Abu Sayyaf gearx-esteerd.
De drie worden ex-van verdacht betrokken te zijn geweest bij
de moord op elf christenen en twee Amerikanen. Dat heeft de
politie gisteren gezegd.
Het leger ax-resteex-de de drie op het zuidelijke eiland Basilan
bij een controlepost na een tip van bewoners. Abu Sayyaf is
vooral bekendgeworden door ontvoeringen van Filipijnen en
buitenlanders. In 2001 ontvoerde de beweging onder meer
twee Amerikanen die later werden vermoord, AFP
LONDEN - Uit bestanden van de burgerlijke stand in Gi'oot-
Biïttannië worden geregeld de gegevens gestolen van kinde
ren die voor hun eerste verjaardag zijn overleden. Criminelen
proberen met de gegevens aan paspoorten te komen. Dat staat
in een deze week verschenen rapport van het Hogerhuis over
illegale immigx-atie.
In totaal zijn de gegevens van meer dan duizend overleden ba
by's ontvreemd, zo staatin het rapport. De politie heeft tot nu
toe 39 mensen aangehouden in verband met de zaak. AP
foto Dick Gillberg/AP
tend aan de ankertouwen van de Byzan
tio om te voorkomen dat het schip de ha
ven zou uitvarenDe politie zette een deel
van de haven in de omgeving van de lig
plaats van de Byzantio af. Het schip kon
de haven gisteravond verlaten.
Frankx-ijk had gevraagd het schip voor
vertrek uit Tallinn te controleren omdat
het geen onveilige tankers meer in zijn
wateren wil hebben. ANP
Advertentie
door Gert-Jan Broere
PEKING - In China is een natio
naal debat ontstaan over een
ondex-werp dat nog niet zo heel
lang geleden ondenkbaar was:
de bewust ongehuwde moeder
oftewel bom. De aanleiding is
een lokale wet in de noord-Chi-
nese pi*ovincie Jilin, die bepaalt
dat ook een alleenstaande
vrouw recht heeft op voortplan
ting.
Voor- en tegenstanders rollen
over elkaar in afwachting van
een uitspraak van China's hoog
ste wetgevende macht, het Na
tionaal Volkscongres. Dat zou
met het aanpassen van de bevol-
kings- en gezinsplanningswet
deze ene maas kunnen dichten.
Het debat is een goede indicatie
van de enorme veranderingen
waaraan de van oudsher tradi
tionele Chinese maatschappij
bloot staat. De nieuwe gezins
planningswet is pas sinds sep
tember van kracht. Maar bij het
vaststellen van het recht op
voortplanting (overigens bin
nen de beperkingen die de één
kind-politiek het volk oplegt)
was het zo vanzelfsprekend dat
dit bedoeld was voor wettig er
kende stellen, dat die exacte be
dinging niet in de wet is opgeno
men. Er wordt nu gesproken
over het neutrale 'burgers'.
Gewillig oor
Van die leemte heeft de provin
cie Jilin nu gebruikt gemaakt,
door te concluderen dat het
recht dus ook geldt voor een
vrouw, die er welovexwogen
voor kiest niet te trouwen. De
hele pi'oblematiek werd twee
jaar geleden in gang gezet door
Ye Fan, een hoog opgeleide, on-
getx-ouwde vrouw uit de provin
cie Sichuan. Ze wilde zwanger
wox-den via kunstmatige inse
minatie, maar haar verzoek
werd geweigerd, omdat het vol
gens de toen nog geldende wet
niet mogelijk was. Ye en haar
medestanders vonden in het
provinciale volkscongx-es van
Jilin echter een gewillig oor.
BERLIJN - De Duitse bonds-
kaixselier Schroder heeft brie
ven ontvangen waarin hijzelf en
zijn familie wordt bedreigd. Dat
heeft hij gezegd tegen de Duitse
zender ARD.
Hij wijt de ongewenste post aan
een 'hetze van de boulevard
pers' tegen zijn beleid. ANP
Activisten van Greenpeace proberen te vooi komen dat de Byzantio de Estlandse haven Tallin kan verlaten.
van onze redactie buitenland
PARIJS - De vrees van Frankrijk en
Spanje voor een nieuwe olieramp als met
de Prestige blijkt niet terecht.
De Franse bewering dat het schip een
soortgelijke x-oestbak is als de Prestige,
klopt volgens het Noorse adviesbxxreau
Det Norske Veritas (DNV) niet.
Een uit de Estlandse haven Tallinn af
komstige tanker die volgens Frankrijk
omstreeks 4 december de Franse kust zou
passeren op weg naar Singapore, blijkt
naar Rotterdam te gaan om 50.000 ton
zware olie te lossen.
De Byzantio heeft alles om 'verdacht' te
zijn: het roestig uitziende schip is eigen
dom van een Griekse maatschappij Vi-
zantio Shipping, heeft dezelfde x-eder -
Crown Shipping - als de Prestige, is voor
bijna 100 procent in handen van de groep
Alfa, een grote Russische holding, de ka
pitein is een Gx-iek, de bemanning hoofd
zakelijk Aziatisch en het schip vaart
oxxder de goedkope vlag van Malta. De
Byzantio is, net als de Prestige, een 26
jaar oude enkelwandige tankei'.
Leden van de milieuox-ganisatie Green
peace hadden zich in Tallinn vastgeke-
De voorstanders van de nieuwe
bepaling stellen dat de vooruit
strevendheid van Jilin een zege
is voor de rechten van de vrouw.
Daarmee roeien ze eigenlijk te
gen de stroom in, want de positie
van de vrouw is door de moder
nisering van China alleen maar
slechter geworden. Vrouwen
zijn de eersten die op straat
staan als er ontslagen vallen, ze
verdienen minder dan hun man
nelijke collega's en topposities
in bedrijfsleven en politiek zijn
een schaars goed.
Tegenstanders van de Jilin-wet,
die vooralsnog in de meerder-
heid zijn, wijzen echter op de
rechten van het kind. De Chine
se maatschappij, waarin het
'traditionele' gezin (man, vrouw
en één kind) ondanks alle veran-
dexlngen nog steeds de hoek
steen vormt, is keihard voor
buitenbeentjes.
Een kind heeft dus ook zijn
rechten, vinden de critici, na
melijk het recht om in een 'nor
maal' gezin geboren te wox-
den. GPD
Yuchan Wang (met vlaggetje) en Liang Yuchun bewonderen Trafalgar Square vanuit de taxi die ze in
Pekixxg namen. foto Adrian Dennis/EPA
door Jessica Smeenk
LONDEN - Een Britse taxichauffeur heeft met
twee Chinezen een taxirit van dertien weken van
Pekixxg naar Londen gemaakt.
Gisteren zette de chauffeur zijn passagiers na
16.000 kilometer af op Trafalgar Square, meldde
de krant The Times. De drie reden in die tijd acht
uur per dag. De rekening van bijna 40.000 euro
voor de rit door elf landen - waai'onder Rusland,
Finland, Duitsland, Nedexland, België en Frank-
xljk - wordt betaald door een televisiezender, die
de reis heeft gefilmd.
Het initiatief voor de x'eis was genomen door de
Chinese regering met als oogmerk de Chinezen
aan te moedigen Engels te leren sprekexr. Behalve
chaufferen had Tony Arnold het geven van Engel
se les als taak.
De Chinese passagiers vex-telden dat zij van hun
'cabby' heel wat hebben opgestoken. „Mijn En
gels is nu veel beter", zei de 26-jax'ige Yuchan
Wang. Dankzij 'Taxi Tony' kent zij nu tal van En
gelse uitdrukkingen. „You look like a million dol
lars, doll" is er een van, zo demonstreerde zijOok
Liang Yuchun (27) is tevreden.
De taxichauffeur heeft een fijne tijd gehad, ver
telde hij aan The Times. „Het was een verbazing
wekkende reis. Overal waar wij kwamen, stonden
de mensen met open mond te kijken." Alleen To
ny's schoonmoeder is misschien niet zo blij als zij
The Times leest. Liang Yuchun vertelde dat zij nu
ook in het Engels kan zeggen: „Mijn schoonmoe
der ziet eruit als dat schaap." ANP
De autosite voor heel Nederland
