Waar zijn ze gebleven
PZC
Logo's krijgen nieuwe betekenis
De Osseberg blikt terug
met groepsexpositie
i;
Stille tocht
V
lezers schrijven
Asielzoekers weg
bij gemeentehuis
in Oostburg
Kerstdienst
in Middelburg
Cantorij brengt
eigen cd uit
kunst cultuur
Veiling in
Concert- en
Gehoorzaal
Kloon III
Stille tocht
Links
zaterdag 30 november 2002
door Edith Ramakers
Vroeger was ze trots op Nederland.
„Maar nu ga ik me ervoor schamen
Nederlandse te zijn. Veel Nederlanders
blijven zeggen: kijk eens hoe tolerant en
menslievend we zijn. Maar als je een
jaar of drie met asielzoekers bezig bent
en ziet hoe onrechtvaardig het asielzoe
kersbeleid is, dan vind je dat niet meer.
Wij kwalificeren een hele groep als
minderwaardige mensen. We zetten ze
op straat, doen onze gordijnen dicht en
laten ze aan hun lot over", zegt de Vlis-
singse Mariet Eckhardt.
Waar is Abdullah gebleven, Claudio,
Ani en Garik? „Niemand weet het. Ze
zijn maanden geleden van de aardbo
dem verdwenen. Met Ani en Garik heb
ik nog een keer contact gehad. De kin
deren zeiden toen nog ergens in Neder-
land te zijn. Ze zeiden ook gelukkig te
zijn en ik mocht op bezoek komen. Maar
een dag later werd de telefoon niet meer
opgenomen. Nooit meer. Ze zijn weg."
Mariet Eckhardt (55) heeft in de afgelo
pen drie jaar handenvol asielzoekers
kinderen zien komen en vertrekken. Ze
raakte in contact met de asielzoekers
door haar werk op de Ravenstein-
school, in de volksmond een 'zwarte
school'. „Ik geef daar begrijpend lezen
en ik ben betrokken bij de verlengde
schooldag."
Na school kwamen kinderen bij haar
thuis spelen. „Met Kasra is het begon
nen. Daarna kwamen vriendjes en
vriendinnetjes. Ze noemen me oma en
als ze in de problemen kwamen, moch
ten ze bij mij logeren."
Beetje gelukkig
De meeste asielzoekers die zij kende,
leefden op kamers bij Huize Dix aan de
Singel in Vlissingen. „Daar waren ze
nog een beetje gelukkig." Veel van deze
kleinere asielzoekercentra sluiten de
komende tijd omdat de stroom asiel
zoekers minder wordt. De viuchtelin-
Mariet Eckhardt tussen het achtergebleven speelgoed.
foto Lex de Meester
gen worden overgeplaatst naar de gro
tere asielzoekerscentra. „Maar ik zie
om me heen dat ze op straat komen te
staan, omdat hun asielverzoek is afge
wezen."
En dan? Als ze op straat komen? „Dan
redden burgers, enkele stichtingen en
sommige kerken ze even van de hon
gersdood." In elke stad profiteren huis
jesmelkers van andermans ellende. De
mensen die op straat zijn gezet, huren
kamers voor zo'n 300 euro. Ze krijgen
geen geld meer of voorzieningen.
„We scharrelen geld bij elkaar voor de
huur. Natuurlijk zijn er in de Vlissingse
binnenstad een paar van die kamers te
vinden. Het zijn vaak smerige kamers.
Een paar flessen chloor is niet genoeg
om ze te ontsmetten. Ani, Garik en hun
ouders hadden een kamer waar alleen
maar een matras in lag. De familie
mocht maar beperkt water gebruiken
en gebruik maken van een gezamenlij
ke keuken. Die was ook vies."
Van de huisbaas mochten de kinderen
niet buiten spelen. „Ze zijn geestesdood
gemaakt. Ani is negen jaar. Ik keek haar
laatst in de ogen en dacht: haar ogen
zijn zo oud als de wereld."
Asielzoekerskinderen ondergaan een
dubbele tragedie. „Ze zijn in een
vreemd land. Van hun ouders krijgen ze
geen warmte. Dat zie je, dat merk je als
je vaak met ze optrekt. De ouders zijn
zelf in de war. Ze kunnen hun hart niet
openstellen."
De kinderen kwamen bij haar 'gewoon
om even in een andere omgeving te zij n'
„Ani bijvoorbeeld speelde met de pop
penwagen en met Garik, zeven jaar pas,
schaakte ik. Twee jaar verder en ik zou
niet meer van hem kunnen winnen. Het
zijn hyperintelligente kinderen. Ik zou
zeggen dat je de kinderen juist moet
koesteren. De vergrijzing komt eraan."
Ze is vol lof over de Ravensteinschool.
De kinderen zijn keurig, voorkomend,
gedisciplineerd en ze weten hoe het
hoort. „Ik heb ook weieens op andere
scholen voorgelezen. Maar daar kreeg
ik van de, zeg maar, Nederlandse kin
deren blokken naar mijn hoofd geslin
gerd. Ik overdrijf, maar dan wordt het
duidelijk. Om met kinderen van die
school een eindje te wandelen, viel ook
niet mee. Ze scholden tegen voorbij
gangers en deden andere mensen na. De
leerkrachten vergoeilijkten him ge
drag. De kinderen zijn een beetje moe
en uit hun doen, zeiden ze. Moe, uit hun
doen. Nederland houdt verwende kin
deren over als we de asielzoekers weg
sturen."
Schande
Ze is er in drie jaar tijd niet vrolijker op
geworden. „Laten we het daar maar op
houden. Een ambtenaar zei laatst dat
hij blij was dat hij met pensioen kon
gaan. Dan hoefde hij niet meer de asiel
zoekers op straat te zetten. Ik zou zeg
gen: doe het dan niet. Steek je nek uit.
Onze burgemeester zal best wel de wet
hebben gevolgd en ze zal het heus moei
lijk hebben gevonden om de asielzoe
kers op straat te zetten. Maar ik vind
dat ze meer kan doen. Dat ze duidelij
ker moet zijn. Ze moet roepen dat het
een schande is wat er momenteel in Ne
derland gebeurt."
Dinsdag houdt de Ravensteinschool
een stille tocht. Hij voert van de school
naar het stadhuis. Op het hek bij het
stadhuis worden affiches opgehangen
waarop de namen van de kinderen
staan die Vlissingen moeten verlaten en
hoe lang ze al in Nederland verblijven.
„Elk initiatief is goed. Maar ik zou wil
len voorstellen dat ze niet stilletjes lo
pen. Laat de kinderen op djembés
slaan, herrie maken. Iedereen moet de
ellende zien."
pagina 21wat er morgen komt,
weet ik niet
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC verschi
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietij
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet datd
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worde
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. Der
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over g
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
OOSTBURG - De Armeens-
Azerbeidzjaanse asielzoekers
familie Kniazian staat niet lan
ger voor het Oostburgse ge
meentehuis.
Nadat het uitgeprocedeerde ge
zin vorige week maandag uit het
asielzoekerscentrumHedenesse
in Cadzand werd gezet, zwier
ven zij op straat, 's Nachts
werden zij opgevangen door
burgers. Overdag stonden zij
voor het gemeentehuis. Na een
gesprek met burgemeester E.
Brommet besloot vader Ashot
Kniazian de dagelijkse gang
naar het gemeentehuis te beëin
digen. Tot 14 december heeft de
familie Kniazian onderdak bij
een gezin in West-Zeeuws-
Vlaanderen.
MIDDELBURG - In de Doops
gezinde kerk aan de Lange
Noordstraat in Middelburg
wordt dinsdagavond 24 decem
ber een kerstdienst met zang
door 'Enchantées' gehouden,
bestaande uit de solisten Lonne
Smit en Marja de Waard.
Het pas gerestaureerde orgel
wordt bespeeld door Bert Ge-
leijnse.
Voorganger is ds. Tom Rijken.
Thema van de dienst is: Het licht
doet me van tij d tot tij d herinne
ren aan het licht...'
De kerstdienst begint om 19.30
uur.
KLOETINGE - De Cantorij van
de Samen op Weg-gemeente
rond de Kloetingse Geerteskerk
presenteert morgen een cd: Ere
wie ere toekomt.
De Cantorij, die vijf jaar be
staat, heeft op de geluidsdrager
liederen samengebracht die he
den ten dage in de liturgie van
de SoW-kerken worden ge
bruikt. Marcel van Westen
speelt op de cd op het Hess-or-
gel van de Geerteskerk. De pre
sentatie begint om 15.30 uur in
de kerk. De opbrengst gaat naar
de restauratie van de Geertes
kerk.
door Ernst Jan Rozendaal
GRIJPSKERKE - In december
richten veel galeries groepsex-
posities in. Door middel van die
tentoonstellingen kan worden
teruggeblikt op het afgelopen
jaar en als de werken niet te prij
zig zijn, vinden Sint of Kerst
man er wellicht iets van hun ga-
ding.
Nadat Boerderijgalerie De
Osseberg in Grijpskerke (nabij
Sint Laurens) zich vorig jaar
met werken van 35 bij 35 centi
meter richtte op kunst als ge
schenk, staat de decemberten-
toonstelling ditmaal in het
teken van de terugblik.
Twintig kunstenaars tonen hun
werk. De helft van hen komt uit
Zeeland. Een enkeling - Abra
ham Yakin - uit het buitenland,
in dit geval Jeruzalem. Wat de
twintig gemeen hebben is dat ze
allemaal het afgelopen jaar in
De Osseberg hebben geëxpo
seerd. Onder de titel 'Visie in
2002' leveren de meesten van
hen recent werk.
Visie óp 2002
Een van hen heeft de titel opge
vat als Visie óp 2002. Het ligt
voor de hand waar het dan over
gaat. Van Peter van den Hooven
is de voorstelling 'Verkiezingen
2002'. Te zien is een vrouw bij
wie de kleuren op gezicht en kle
ding zo zijn doorgelopen dat
duidelijk is dat de kunstenaar
het démasqué toont van de de
mocratie.
Verder is iedereen dichtbij zijn
of haar gebruikelijke werk ge
bleven. Het aardige van een ten
toonstelling als deze is dat het
publiek een goede indruk krijgt
van wat de galerie nastreeft.
Voor De Osseberg moet de con
clusie luiden: goed, kleurig en
veelal figuratief werk in de
meest uiteenlopende technie
ken.
De sculpturen zijn wat onder
vertegenwoordigd, hoewel van
Betsy de Jonge veel keramisch
werk te zien is. Uitschieters in
de expositie zijn het schilderij
'Het gedroomde land' van Teun
Nijkamp - een magisch-realisti-
sche voorstelling in oranje - vier
impressionistische taferelen
van Onno Boerwinkel en drie
grote schilderijen waarin Maja
Philips een vogelveer buiten
proportioneel groot afbeeldt,
maar zodanig dat de zachtheid
en de warmte bijna voelbaar
worden. Het eruitpikken van
drie kunstenaars doet onrecht
aan de rest, want het loont zeer
de moeite alles te bekijken.
Nog niet genoemd zijn: Dick
Bakker, Noor Bitter, Ruth
Dagan, Cisca Dek, Etienne De-
wulf, Bram van Gelderen, Sop
hia ten Hagen, Theo Jordans,
Agnes de Kok, Bartha de Kok,
Cora de Kok, Marja de Lange,
Esther Meulblok en Jozef van
Mierlo.
Vier Gemeten
De Middelburgse galerie De
Vier Gemeten hanteert een ver
gelijkbare formule. Daar begint
vandaag een expositie met olie
verven, grafiek en aquarellen
van 31 Zeeuwse kunstenaars,
onder de titel 'Zeeuwse varia
ties'.
Opmerkelijke stukken zijn het
stilleven 'Appels en druiven'
van Sórika Góth, de besneeuw
de Veerse Kaai door A.J. van
Dyck, een gouache van de Vlis
singse Oranjemolen door Bart
Peizel, de Veerse molen van
Zanddij k door Gerard Jacobs en
een zonnige zomertuin met
bloemen door W.J. Schütz. Zo
als bekend richt De Vier Geme
ten zich op werk van schilders
die uit Zeeland komen of er
vaak werkten, het meeste uit de
periode 1900-1960.
Exposities: Visie in 2002 in galerie
De Osseberg in Grijpskerke, t/m 21
dec, ma t/m za van 14-17 uur.
Zeeuwse Variaties in De Vier Geme
ten in Middelburg, t/m 18 jan, dOt/m
zavan 12-18 uur.
door Jan Dirk van Scheyen
OOST-SOUBURG - Als kunst
beoogt een meerwaarde toe te
kennen aan de werkelijkheid
om ons heen, slaat Jelle Kampen
(46) met zijn tentoonstelling in
De Watertoren in Oost-Souburg
de spijker op de kop. Kampen
maakt kunst met symbolen uit
de wereld van vandaag.
Hij vervlecht de symbolen - die
dikwijls afkomstig zijn uit in
dustrie en handel - in houten
wandobjecten. Zo ontstaan
nieuwe beelden, nieuwe symbo-
MIDDELBURG - Het Middel
burgs veilinghuis A. I. Verhage
houdt dinsdag een veiling in de
Concert- en Gehoorzaal in Mid
delburg. Onder de te veilen goe
deren bevinden zich veel schil
derijen.
Natuurlijk ontbreekt het werk
van Reimond Kimpe niet. Van
deze schilder komen de doeken
'Tweelingen' en 'De tromme
laar' onder de hamer. Verder
schilderijen over verschillende
onderwerpen, zoals winter
landschappen (van onder ande
ren J. Hoppenbrouwers, Hop
penbrouwers en Eugene
Verboekhoven, A. Houstraten,
Cor Noltee, J.H. Weismuller),
molens (M.J. Roosenboom, D.J.
van Haaren, G.J. Delfgaauw,
Jan van Couver oftewel Herma-
nus Koekkoek jr) en zeegezich
ten (Maurice Sijs, Chr. C. Kan-
nemans, H. Dekker). Een
opvallend, felgekleurd oogstta-
fereel is 'De pikker en schoven-
draagster' van Hubert Malfait,
aansprekend 'voor kunstlief
hebbers uit Zeeland is 'Zeeuws
meisje wachtend op de terug
komst' van G. Flasschoen.
Behalve schilderijen worden
onder meer wandtapijten, an
tieke meubelen en (streek)siera-
den geveild. Overigens wordt
veilinghuis Verhage op termijn
overgenomen door Hubert Si
mons. De komende twee jaar
runnen Ab Verhage en Simons
de zaak samen.
De veiling begint dinsdag om
14.00 uur, kijkdagen zijn maan
dag van 15.00 tot 20.00 uur en
dinsdagmorgen van 10.00 tot
11.30 uur.
len met nieuwe, onvermoede be
tekenissen. In het werk van
Kampen komen we logo's tegen
van hamburgergigant McDo
nald's, van automerk Toyota,
van modeconcern C&A. Maar
ook de in elkaar grijpende rin
gen van de Olympische Spelen
duiken op.
Jelle Kampen ontdoet de eigen
tijdse iconen van hun oogmerk.
Ze worden teruggebracht tot
wat ze werkelijk zijn: vormen.
Die vormen verwerkt Kampen
in composities die elk weer hun
eigen, nieuwe symboliek krij
gen. In een werk dat doet den
ken aan een Madonna met aure
ool (Glorious St. Toyota) zien we
de T van Toyota nog wel, maar
de letter is gereduceerd tot een
detail, een bouwsteen in een
groter geheel dat naar andere
dingen verwijst dan auto's.
Zo zet Kampen de kijkers op het
verkeerde been, maar hij speelt
ook een spel met ze. We zien het
logo van C&A, maar de letters
die er in staan zijn: CNN. We
zien het zinnebeeld van een
sjiek automerk - de jaguar - dat
het symbool van een beroemd
fietsmerk - de gazelle - achter
nazit (in een imposante creatie,
Er valt nog meer te lachen in de
PZC dan om de Zeeuwse alma
nak en de strip Casper en Hob-
bes. Om Jeannette Poorter heb
ik onlangs smakelijk gelachen.
Zij is er zeker van over enkele
jaren minister-president van
Nederland te zijn. In een eerder
verschenen artikel in uw krant
vertelde zij, vrouw in de over
gang, dat ze met haar opvliegers
de vuurtoren van Veere makke
lijk zou kunnen verlichten. Een
vrouw die keer op keer te ken
nen geeft alles over en voor
vrouwen te weten, zou toch op
de hoogte moeten zijn van het
feit, dat in de overgang sommige
vrouwen de realiteit ietwat uit
het oog verliezen. Op de valreep,
niet meer jong, maar ook nog
niet oud, denken zij de wereld,
of in elk geval hun omgeving,
versteld te moeten laten staan
van wat zij allemaal nog doen en
gaan doen. Zo neemt de ene
vrouw een andere partner m/v,
de ander droomt van het minis
ter-presidentschap binnen en
kele jaren. Een nieuwe partner
is het makkelijkst, men maakt
eenvoudiger één persoon rede
lijk gelukkig dan een land vol
onderdanen. Gezien diverse uit
spraken van mevrouw Poorter,
gelezen in de PZC in de afgelo
pen jaren, zou ik willen zeggen:
mannen en Nederland let op uw
zaak! Ook onder vrouwen vin
den we Tsjakkaa-schreeuwers.
Tannie van Eek
Luzacstraat 12
Vlissingen
Mijn lof voor de kinderen en on
derwijzers van de Ravenstein-
schoool in Vlissingen om een
stille tocht te houden en zo de
aandacht te vestigen op de tries
te situatie waarin sommige
asielzoekers in ons beschaafde
Nederland verkeren (PZC, 27--
11). In het AZC te Middelburg
woont een Russisch echtpaar.
Ze wonen daar al drie jaar en
hebben zich geïntegreerd in
kerk en samenleving op Walche
De Jacht). Kampen laat zien dat
de gevoelswaarde van symbolen
door een ingreep opeens totaal
kan veranderen. In dat opzicht
past hij in deze tijd: de manier
waarop mensen naar dingen kij
ken is voortdurend in beweging
en aan verandering onderhevig.
Kampen heeft niet de bedoeling
de multinationals aan de kaak
te stellen. Wel signaleert de Am
sterdammer dat de hele wereld
zo langzamerhand compleet
'vermerkt' is. „Die logo's heb
ben voor veel mensen een vast
liggende betekenis, ze zijn een
idee geworden. Maar logo's zijn
niet altijd wat ze lijken en ze lij
ken niet wat ze zijn. De macht
van de multinationals die er
achter schuilgaan, gaat soms
gepaard met sociale slavernij
De kunstenaar ziet de 'vermer-
king' van de samenleving als een
onontkoombare ontwikkeling.
„Het is een fenomeen dat ik wil
laten zien. Straks verschijnt er
in Artis bij de kooi met leeuwen
een bordje met de tekst: 'Ge
adopteerd door de Postbank'."
Eigentijds is ook de videokunst
van Jean Beining (hij noemt zich
Bei Ning) uit Biezelinge. In
plaats van tekens gebruikt de
45-jarige Bei Ning (bewegende)
beelden als basis voor zijn werk.
Op drie pal naast elkaar ge
plaatste tv-schermen komt een
spervuur van dvd-beelden op de
kijker af. Net als in een fruitau
tomaat neemt de snelheid waar
mee de plaatjes voorbijschieten
langzaam af. En dan staan de
beelden uiteindelijk stil. Het ge
luid van een munten spuwende
fruitautomaat vult de koele
ruimte. Het werk is getiteld Slot
Machine.
In de nok van de Watertoren
maakte Bei Ning de installatie
Zingen de Citroenen. Temidden
van honderden citroenen die op
de vloer zijn gelegd worden op
diezelfde vloer vanuit het pla
fond filmbeelden geprojecteerd
die ogenschijnlijk geen samen
hang hebben. De beelden heb
ben, door toepassing van de fish
eye-methode, een merkwaardi
ge bolling. Muziek vult de ruim
te. Als een carrousel in slowmo
tion die je vanuit de lucht ziet,
draait het geprojecteerde heel
langzaam rond. Als de bezoeker
de complete cirkelgang wil
meemaken, maakt die een denk
beeldige reis van veertig minu
ten.
Snelheid
Reizen, de fantasie en de herin
nering kleuren het werk van Bei
Ning. Al zijn beelden zijn reisin
drukken. In Slot Machine wer
ren. Hun achttienjarige zoo
studeert in Vlissingen, Vorii
week kregen ze te horen dat i
de A-status hadden gekregei
Dat wil zeggen dat ze voor onbi
paalde tijd in Nederland moge
blijven. Tevens werd hen te vei
staan gegeven dat ze binne
veertien dagen zelf een wooi
ruimte moeten vinden. Zo nie
dan zorgt het COA voor ee
woonruimte ergens in Nedei
land en die móeten ze dan ai
cepteren. Iedereen kan begri
pen dat deze mensen dólgraa
op Walcheren willen blijvei
Het is heel erg dat ze nu wen
losgerukt worden uit hun vei
trouwde omgeving en hu
vrienden kwijtraken. Daaroi
loop ik dinsdag in gedachte
mee met de stille tocht.
N. Anderso
Karelsgang 4
Middelhui
Met grote belangstelling in uu
editie van zaterdag 23-11 ovej
het fenomeen Jan Marijnissei
op pagina 21 gelezen. Ik ben h( i
in grote lijnen met het artiki
eens, alleen hoe wil onze Jan zij
ideeën in de praktijk brengen
Als linkse kiezer heb ik al een
eerder in deze rubriek geschre
ven dat één linkse partij in on
landje nog geen lente brengt'
Wil de SP met Jan wel regeren ei
zo ja met wie? De andere vraagi
wil rechts regeren met Jan? Zo
lang het CDA en de WD samei
kunnen regeren (76 zetels) zul
len zij dat doen en dan komt e
niets terecht van het linkse ge
dachtengoed. Om dat te door
breken zullen alle linkse partij
en de handen ineen moeten
slaan om zodoende de grootsti
partij te worden. En als de kop
stukken dat niet willen dan res
er maar één ding: wie links eei
warm hart toedraagt zal dan al:
kiezer op één man moeten stem
men: want een linkse partij me
twintig zetels wordt in rechtsi
kringen niet meegeteld.
J. Hoogstrate
Karei Doormanstraat Jf
Goes
den 30.000 dia's verwerkt die
Bei Ning erfde van een reislustig
familielid. „Ik wil de snelheid
van het moderne leven laten
zien en ook de vluchtigheid van
de herinnering tijdens het rei-'
zen", vertelt hij.
Kunst van Jelle Kampen en Bei
Ning in de Watertoren in Oost-
Souburg, t/m 19 januari. Open:
donderdag tot en met zondag
12.00-17.00 uur. De Watertoren
is van 25 december tot en met 1
januari dicht.
Sinatra: That's
life afgelast
in Middelburg
MIDDELBURG - De
voorstellingen van de mu
ziektheaterproductie Si
natra: That's life!, die zon
dag- en maandagavond
gegeven zouden worden
in de Stadsschouwburg in
Middelburg, gaan niet
door.
De voortdurende onze
kerheid over de hervat
ting van de tournee - afge
lopen week werden voor
stellingen elders in het
land afgelast - bracht
schouwburgdirecteur Ge
rard Peijs ertoe dit besluit
te nemen.
Aanvankelijk zou het im
presariaat IMM in Nieu-
wegein donderdag uit
sluitsel hebben gegeven
over het voortbestaan van
de musical, maar de be
slissing werd steeds weer
vooruitgeschoven. Een
week geleden kwam de
producent in de proble
men toen één van de fi
nanciers de geldkraan
dichtdraaide. Sinds de
première in oktober
kampt Sinatra: That's life!
met een tegenvallende be
langstelling.
Naar aanleiding van de
aandacht die het tv-pro-
gramma Boulevard van
RTL4 donderdagavond
aan de problematiek be
steedde, belden verschil
lende mensen naar de
Middelburgse schouw
burg. Om het publiek niet
langer in het ongewisse te
laten, heeft directeur Peijs
daarom gisteren Sinatra:
That's life! van het pro
gramma afgevoerd.
X
Jelle Kampen speelt met bekende beeldmerken, foto Ruben Oreei
'Veer' van Maja Philips is te zien in Grijpskerke. foto Lex de Meester
