Avondje stappen met Jacques Brei
Genève is uurwerkstad met Franse slag
Veelzijdig artiest
Museum
in Brussel
W3
Italissima
Cruise
Changi
Weiness
IJstheater
Schaatsfeest
IJskunst
zaterdag 30 november 2002
De ingang van het muse
um is ingericht als de
lobby van een hotel in de ja
ren zestig. Bij het klingelen
van het belletje op de balie
verschijnt de receptionist en
begroet je uitbundig, meer
als een genodigde dan een
toevallige bezoeker. Hij
toont het gastenboek met de
namen van Jacques Brei en
zijn muzikanten, die zich
hier hebben ingeschreven.
Een gitaarkoffer leunt non
chalant tegen een stoel in een
hoek. Op het wrakke leesta-
feitje ligt een pakje Citanes.
In alle volgende ruimtes kom
je deze zware Franse sigaret
ten tegen. Brei kon niet zon
der, al hoestte hij de longen
uit zijn lijf.
Wie verwacht dat het muse
um van Jacques Brei aan
het Oud Korenhuis in Brussel
een schat aan informatie eta
leert over deze Belgische zan-
ger/componist/acteur/regiseur,
en een volledig overzicht geeft
van zijn leven, werk en liefdes,
komt bedrogen uit. De expositie
is puur gericht op een persoon
lijke ontmoeting, een intieme
kennismaking met zijn flam
boyant karakter.
Je volgt hem de gehele avond, te
beginnen naar zijn kleedkamer
in het hotel, achter de coulissen,
het podium en tenslotte het sta
tionsrestaurant, waar hij tot in
de vroege uurtjes met zijn vrien
den verbleef, om te eten, te drin
ken, lol te maken, te praten over
de zin van het leven. Je wordt
opgenomen in zijn kring, deelt
zijn intense emoties, waarover
hij openhartig vertelt en begees
terd zingt, met alle energie die
hij bezit. Want zingen staat voor
hem gelijk aan de liefdesdaad.
Wanneer hij niet uitgeput is na
afloop, is hij niet tevreden, heeft
hij zich niet voldoende gegeven.
Slechts een enkele andere acti
viteit is voor hem vergelijkbaar,
een wielerwedstrijd, die even
eens het uiterste vergt van de
fietser.
Decorstukken
De gehele expositie Met Brei...
een avond op tournee is opge
bouwd uit decorstukken die je
het idee geven van een hotel,
met een doolhof aan smalle gan
getjes en een wirwar van deu
ren. De receptionist brengt je
naar de lift, opent de deur, drukt
op het knopje van de derde eta
ge, sluit het hekwerk met een
laatste groet. Kabels kraken,
knarsen en piepen, zodat je je
vertwijfeld afvraagt of je wel
boven zult komen, of met razen
de vaart naar beneden stort.
Nergens een lampje dat ver
raadt hoever je bent gevorderd.
Na een laatste bonk valt een
zware stilte. De deur aan de an
dere kant van de cabine kan
worden geopend.
Een gang leidt naar de kleedka
mer met geopende deur De kap
tafel is bezaaid met een bonte
verzameling voorwerpen: fles
sen, glazen, een asbak vol peu
ken, een doosje met maagtablet
ten die hij veelvuldig slikte,
pennen, een schoolschrift waar
in hij op willekeurige momen
ten zijn teksten kon schrijven,
zijn kamersleutel, natuurlijk
zijn gitaar en een pakje Citanes.
Stille getuigen van een tomeloos
bestaan. Alles is stevig vastge
plakt, want elk aandenken van
Brei is begerenswaardig.
Een van de twee kapspiegels is
een videoscherm, waarop Jac
ques Brei vragen beantwoordt
tijdens een interview. Neem de
tijd om de Nederlandse onderti
teling te volgen, want Brei praat
Het museum aan het Oud Korenhuis in Brussel is een initiatief
van de stichting Jacques Brei, in 1981 opgericht door France
Brei, de tweede van zijn drie dochters. Het museum is van dinsdag
t/m zaterdag geopend van 11 tot 18 uur. De laatste twee weken van
dit jaar ook op zondag van 10-16 uur. Entree 5 euro, senioren, jonge
ren (tot 20 jaar) en studenten 3,50 euro. Gratis op de zaterdagen, het
dichtst bij 8 april en 9 oktober (geboorte- en sterfdatum Brei).
Het museum is gelegen in het hartje van het centrum, op loopaf
stand van het station en in de nabijheid van het standbeeld van
Manneke Pis. Geadviseerd wordt een parkeerkelder te zoeken nabij
de kruising van de Lombardstraat en Keizerslaan (Boulevard de
l'Empereur), de Grote Markt of het stadhuis. Eventueel vragen naar
Place de la vieille halle aux blés. Dat wordt soms sneller begrepen.
Met Brei: een avond op tournee is nogtot en met februari 2003 te be
zoeken in het museum. Ter gelegenheid van het Jacques Brei jaar (25
jaar na zijn overlijden) begint op 22 maart een andere expositie. Die
is geheel gericht op het afscheidsconcert van 1966 in het Olympia in
Parijs, met interviews in de kleedkamer over zijn afscheid en verto
ning van het gehele concert (ongeveer vijftig minuten) op een
scherm in een grote zaal, meerdere keren per dag. In het centrum
van Brussel komt volgend jaar een hele grote tentoonstelling: Brei
direct om te dromen. Daarnaast zijn er tal van andere activiteiten,
tot en met een nachtelijke muzikale fietstocht.
Meer informatie: tel 32 2 511 10 20, website www.jacquesbrel.be
De voorzijde van het Jacques Brei Museum aan het Oud Korenhuis.
Jacques Brei werd op 8 april
1929 in Brussel geboren, als
zoon van een kartonfabrikant.
Het was de bedoeling dat hij het
bedrijf zou overnemen, maar
daar voelde hij niets voor. Na in
verschillende Brusselse lokalen
te hebben gezongen, besluit hij
in 195 3 zijn kans in Parijs te wa
gen en laat zijn echtgenote in
Brussel achter. Een jaar later
neemthij zijn eerste elpee op. De
start is moeizaam, de doorbraak
laat jaren op zich wachten. De
Vlamingen beschouwen hem als
een afvallige omdat hij in het
Frans zingt. In het nummer Les
Flamandes gaat hij fel te keer
tegen de extreem nationalisti
sche Vlamingen.
In 1966 stopt hij met optreden
en geeft hij afscheidconcertenin
de Parijse Olympia en het Brus
selse Paleis voor de Schone
Kunsten. Een jaar later speelt
hij zijn eerste filmrol in Les ris-
ques du métier wén André
Cayatte. Onverwacht vertolkt
hij de hoofdrol van Don Qui-
chotte in de musical L'homme
de la Mancha in Brussel 1968)
en Parijs (1969). Verder vertolkt
hij filmrollen in La Bande a
Bonnot (1968), Mon oncle Ben
jamin (1969), Mont Dragon
(1970), Les Assasins de l'ordre
(1971), L'Aventure c'est l'aven-
ture (1972), Le bar de laFourche
(1972) en als laatste L'emmer
deur.
Hij maakt zijn regiedebuut met
Franz (1972). Een jaar later
volgt Far West, maar die flopt
jammerlijk.
Brei trekt zich met zijn minna
res Maddley terug op de Mar
kiezen.
In 1977 komt hij naar Parijs
voor de opnames van zijn veer
tiende en laatste elpee. Een jaar
later, op 9 oktober 1978, sterft
hij aan longkanker.
even dynamisch als hij zingt.
Het einde wordt aangegeven
met een signaal en kan het teken
zijn om door te gaan. Een don
kere gang achter de coulissen
voert naar het schaars verlichte
zaaltje met klapstoeltjes. Het
podium bestaat grotendeels uit
een videoscherm. De beeldkwa
liteit is abominabel, maar een
schimmige Brei vertoont een ex
pressie die zijn weerga niet kent.
Onweerstaanbaar. We volgen
het dynamische optreden,
waarvan het lied Amsterdam tot
in mijn botten dringt. Even licht
onder het scherm een accordeon
op, een andere keer zijn gitaar.
Na afloop mogen wij door de
deuropening gluren in de kleed
kamer achter het podium. Het is
22.30 uur volgens een bordje
aan de muur.
Brei spreekt de interviewer
weer toe vanuit de spiegel, na
afloop van het concert. Hij
vraagt een sigaret. Het verzoek
echoot verder, tot iemand er aan
kan voldoen.
Het kamertje zelf is niet ruim
genoeg voor een bezoeker. Ver
der dus maar, de gang in naar de
volgende deur. Buffet de la gare:
00.30 uur. Wellicht het sfeervol
ste lokaal, zo treffend authen
tiek. Bij binnenkomst tafeltjes
met bankjes en houten tussen-
schotten, een interieur dat af
komstig lijkt uit een antiek
treinstel of een wachtkamer. Op
de tafels bierviltjes met vragen.
Even er op drukken en een
scherm licht op, met Brei die de
vragen beantwoordt. „Heeft u
de indruk geslaagd te zijn? Wat
denkt u in werkelijkheid over
vrouwen? Welke vraag wilt u
graag gesteld worden? Wat be
tekent het kind voor U?" En Brei
antwoordt: „Een kind is een no
made, dat ruimte nodig heeft
om te bewegen." Verderop staat
een majestueuze bar. Onder een
Jacques Brei tijdens zijn afscheidconcert in Parijs.
stolp ligt een eenzaam crois-
santje. Weer asbakken vol peu
ken; het karakteristieke pakje
sigaretten, half gevulde glazen.
Tegen de muur staat een juke
box met singles van de zanger.
Het antieke apparaat moet met
beleid worden bediend. Ver
zocht wordt rustig letter en
nummer in te drukken, en te
wachten tot het groene licht
weer brandt, alvorens de vol
gende keuze te bepalen. Geheel
in overeenstemming met de tijd
geest van veertig jaar geleden.
Maar het beantwoordt duidelij k
niet aan het temperament van
Jacques Brei die altijd haast
had, het liefst stond, geen mo
ment voorbij wilde laten gaan
zonder iets te hebben beleefd,
foto's Belgisch Verkeersbureau
zonder het gevoel intens te heb
ben geleefd. Als iemand ruimte
nodig had om te bewegen, was
het Jacques Brei. Wat dat be
treft is hij altijd kind gebleven.
Hans Gabbers
Het karakter van Genève, de
Zwitserse uurwerkstad
met internationale inslag en
Franse trekjes, wordt weerspie
geld door het gelijknamige meer
en de rivier waarin dit overgaat.
Het meer is rustig en overzichte
lijk. Op het punt waar het Lac
Léman overgaat in de Rhone
wordt het water woester, gaat
het stromen en kolken.
Genève is een leuke najaarsbe
stemming, tussen de seizoenen
in, voor wie Zwitserland niet al
leen wenst te zien als een oord
voor bergwandelaars of skiërs.
De stad valt in verschillende de
len uiteen. Op de rechteroever,
vlak buiten de stad, ligt de wijk
met de internationale organisa
ties. Op de linkeroever wordt
het stratenpatroon deels be
paald door de plattegrond van
de oude Romeinse vestiging
waar Julius Caesar nog heeft
rondgelopen.
Kathedraal
Daar staat ook de kathedraal
van St. Pierre, waarvan de eer
ste delen dateren uit de 12e
eeuw. Sinds enkele jaren is een
groot deel van de kelders onder
de kathedraal uitgegraven, wat
een schat aan archeologische
vondsten heeft opgeleverd, tot
uit de eerste eeuw voor Christus
toe. De ruimte onder de kerk is
via een stelsel van verlichte pa
den, terrassen en stellages toe
gankelijk gemaakt, zodat je
kunt ronddwalen in Romeinse
en middeleeuwse sferen.
Tussen dit deel van het oude Ge
nève en het meer ligt een leuke
wandel- en winkelwijk, met an
tiquairs, antiquarische boek
handels en woonwinkels. Ook
zitten er restaurants en cafés.
Wie een beetje zoekt, kan de
adressen vinden die aan de
goedkope kant zijn.
Genève is al eeuwen een uur-
werkstad. Het Musée de
l'Horlogerie geeft een overzicht
van de ontwikkelingen sinds de
15e eeuw van het uurwerk. Het
bevindt zich'in een villa in een
parkje even buiten het centrum.
Niet ver daar vandaan, ook op
de linkeroever, staat een soort
stadspaleis, met daarin het
enigszins commerciële museum
van fabrikant Patek Philippe
(rue des Vieux-Grenadiers).
'Enigszins', want er zijn weinig
stervelingen die zich een hand
gemaakt klokje van deze firma
kunnen permitteren. Wie wil
zien welk horloge Einstein
droeg, of Madame Curie, of
Charles de Gaulle, vervoege
zich hier. Het museum heeft ook
een keur van zon- en maans
tandhorloges, de een nog inge
wikkelder dan de andere, als
mede een schattige verzameling
muziekdozen.
Geheel commercieel, maar gra
tis te aanschouwen, is de horlo
ge- en klokkencollectie van de
juweliers van Genève, van wie
een groot aantal zich bevindt in
de winkelstraat die loopt van
Rond Point de Rive naar de pla
ce Bel Air. Een polshorloge van
een kleine 30.000 euro kan zó
voor je worden ingepakt.
Musea
Genève kent enkele musea, zo
als het Petit Palais (moderne
kunst), en het museum van het
Rode Kruis.
Daarnaast zijn enkele gebou
wen van de Verenigde Naties te
bezichtigen. De stad heeft mo
numentale gebouwen, die voor
een deel herinneren aan de Re
formatie, de zestiende-eeuwse
opstand tegen de katholieke
kerk.
Zowel de internationale als de
Franse invloeden hebben van
Genève een culinaire stad ge
maakt, waar zo ongeveer alle
wereldkeukens vertegenwoor
digd zijn. Eten en drinken kun
nen in deze stad heel kostbaar
zijn, maar dankzij de universi
teit is een deel van het horeca-
aanbod afgestemd op de smalle
re beurs.
James McGonigal
Informatie:
www.MySwitzerland.com (ook
in het Nederlands), of
Zwitsers Verkeersbureau in
Amsterdam, 0800-10020030.
Reisorganisator Frantour
heeft afgelopen maand ook
een Italië-brochure op de markt
gebracht. De gids is onder de
naam Italissima gepresenteerd
en bevat Italiaanse vakantie
huizen in alle categorieën en in
verschillende regio's.
Crystal Cruises heeft wat be
dacht om het z'n passagiers
naar de zin te maken. Aan boord
van de Crystal Symphony, kun
je een taalcursus volgen. De cur
sus (Frans en Spaans) wordt ge
geven tijdens een 104-daagse
wereldreis. Aan boord kan men
ook computer-cursussen, cur
sussen gastronomie en vinolo-
gie, bridge, golf en dans volgen.
Voor meer informatie: Cruise
International BV in Putten,
tel. 0341-371137,
website www.cruisetravel.nl
Het is vaak lang wachten op
luchthavens voor je vlucht
vertrekt. Op het supermoderne
Changi Airport in Singapore
kun je nu al die tijd benutten om
een soort medische APK-keu-
ringte ondergaan. Zo'ngezond-
heids-checkup duurt dertig mi
nuten, en kost niets. Helaas, op
18 januari 2003 houden ze met
die gratis keuringen alweer op.
Het toeristisch jaar 2003 in
Hongarije staat geheel in
het teken van Weiness (je lekker
voelen) en Gezondheid. De
Hongaren, aspirant-EU-lid, be
schouwen gezondheidstoerisme
als de snelst groeiende vorm van
toerisme in de komende jaren.
Hongarije kent naast Boeda
pest, de 'thermale hoofdstad
van Europa', 300 geneeskrach
tige warmwaterbronnen, ver
spreid over het hele land. Er is
ook veel geïnvesteerd in kuur
oorden en golfbanen. De Hon
gaarse luchtvaartmaatschappij
Malev vliegt, in samenwerking
met de KLM, dagelijks twee
keer op Boedapest.
Informatie: Malev, tel. 020-
3163200.
In het Finse wintersportcen
trum Rovaniemi wordt ko
mende maand aan de rivier
Ounasjoki een klein theater ge
opend, dat geheel uit sneeuw en
ijs is gebouwd. Een bezoekje
aan dit theater, dat maximaal
vijftig bezoekers tegelijkertijd
kan ontvangen, duurt een uurtje
en is van begin tot eind bijzon
der: er zijn beelden van sneeuw,
er is een multi vision presentatie
van de natuur van Lapland, en
de hele accommodatie is ver
licht met ijslantaarns. Ook is er
een galerij waar ijsfoto's te zien
zijn. Meer informatie: tel.
00358-163483307 of website
www.arktikum.fi.
De Grote Markt in Antwer
pen wordt van 18 december
tot 5 januari 2003 omgetoverd
in een ijsbaan: pirouettes draai
en met de weelderige Vlaamse
gevels als decor. Koek enzopie is
er waarschijnlijk niet, maar een
pintje zeker wèl. Plus een kerst
markt en eettentjes in houten
chalets. NS Travel biedt arran
gementen naar dit ijs-festijn
aan: drie dagen vanaf 119 Euro
met de trein of 84 Euro met: eigen
vervoer.
Meer informatie: tel. 030-
2977111 of
website AvwAy.nstravel.nl
In het Vlaamse openluchtmu
seum Bokrijk (tussen Eindho
ven en Hasselt, vlakbij Genk)
wordt eind december een groot
Midwinterevenement gehou
den; vorig jaar trok het in vijf
dagen meer dan 70.000 bezoe
kers.
Het museum is sfeervol verlicht,
eet- en drankgelegenheden
draaien op volle toeren. Het eve
nement, dat van 26 tot en met 30
december wordt gehouden,
staat opnieuw geheel in het te
ken van het ijs. Zo wordt in Bok
rijk vier dagen lang het wereld
kampioenschap artistiek ijs-
beeldhouwen gehouden.
Informatie: 0032-11-265300,
website wAVW.bokrijk.be of
e-mail bokrijk@limburg.be
