PZC
Over het leven na de ramp
Portretten met een vleugje Rembrandt
4
12
Anderhalf jaar
gevangenisstraf
wegens misbruik
van kinderen
R
Documentaire
kunst cultuur
Van Agtmaal
schildert
portretten
EEN VOETZORG MINDER
Berkhout schoenmodes
-Verhulst-
Kunstbende onderdeel
van Bevrijdingsfestival
lezers schrijven
Prestige I
Prestige II
Politici I
Politici II
Kloon II
Ganzen II
Eerste prijs voor
slagwerkgroep
donderdag 28 november 2002
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft gisteren
een 39-jarige man uit Burgh-
Haamstede wegens seksueel
misbruik van twee jonge kinde
ren veroordeeld tot twee jaar ge
vangenisstraf, waarvan zes
maanden voorwaardelijk.
De man heeft deze zomer in het
asielzoekerscentrum van
Burgh-Haamstede een jongen
van acht jaar verkracht. Verder
heeft de man ontucht gepleegd
met het dertienjarige zusje van
de jongenDe ouders van de kin
deren claimden 35.000 euro
smartengeld, maar de recht
bank wees die vordering af.
Voor de schadeclaim kunnen de
slachtoffers zich wenden tot de
burgerrechter.
De familie van de slachtoffers
dreigt morgen uit het AZC te
worden gezet. Medewerkster De
Hoop van Vluchtelingenwerk
zei gisteren er alles aan te doen
om uitzetting te voorkomen
De verdachte zei de straf niet te
pikken en gaat mogelijk in ho
ger beroep bij het Gerechtshof
inDen Haag. De man is eerder
wegens een zedenmisdrijf weg
gestuurd uit het AZC in Os-
sendrecht.
(Advertentie
Gez.ond zitten:
een kwestie van
Instellen
kantoorinrichting
door A.J. Snel
Ze kwamen, een jaar of twee geleden,
naar Zeeland met het vage idee dat
ze in dit gewest iets aardigs wilden ma
ken in documentaire-sfeer. Wellicht
zou de televisietak van Omroep Zee
land belangstelling hebben. Ze zijn vo
rige week vertrokken met achterlating
van een uitnemende, tiendelige docu
mentaire serie over de watersnood
ramp. Regisseur Willemiek Kluijfhout
(30) en producent Reinette van de Stadt
(28) uit Amsterdam, beiden met een
voltooide opleiding aan de Nederland
se Film Televisieacademie, haalden
de ramp naar het heden.
In de reeks, die de titel 'Boven Water'
heeft meegekregen, laten Kluijfhout en
Van de Stadt zien hoe mensen hun leven
na de ramp hernamen. De kijker wordt
geconfronteerd met verhalen, die altijd
en overal ter wereld verteld kunnen
worden door mensen die ernstig be-
schadigd zijn geraakt en met hun kwet
suren verder gaan. Die benadering doet
de documentaires uitstijgen boven lo
kaal of gewestelijk niveau.
Vorige week zaterdag verzorgde Om
roep Zeeland een voorvertoning van de
serie 'Boven Water'. In Cinema Middel
burg kwam een aantal genodigden,
vooral mensen die hun medewerking
gaven aan de totstandkoming van de
serie, bijeen om drie afleveringen te
zien. Na afloop viel op hoe hartelijk de
veelal oudere vertellers en de jonge
filmmakers met elkaar omgingen. Het
waren geen afstandelijke ontmoetin
gen tussen amateurs en profesaonals;
er was sprake van een warm weerzien.
Voor wie de eirie afleveringen van 'Bo
ven Water' vanaf de zijlijn had jezien,
was dat niet verwonderlijk. Klujfhout
en Van de Stadt zijn de vertellers zeer
dicht genaderd en hebben werkelijk
iets boven water weten te hafen. De
Regisseur Willemiek Kluijfhout (1) en producent Reinette van de Stadt.
foto Lex de Meester
mensen die aan de films meewerkten,
komen zonder uitzondering authentiek
over. Ze laten zich tot op en, bij wijle, tot
onder de huid zien. Dat ze daartoe be
reid waren, moet wel voortkomen uit
een volledig vertrouwen in de twee Am
sterdamse meiden.
In evenwicht
Kluijfhout en Van de Stadt hebben zich
op riskant terrein begeven. Ze balance
ren dikwijls aan de randen van de emo
tie, maar blijven perfect in evenwicht.
De misstap die de films iets larmoyants
had kunnen geven, maken ze niet.
„Voor we aan de documentaires begon
nen, was de ramp voor mij een verhaal
in zwart-wit. Mijn vader komt uit Big-
gekerke en mijn moeder uit Yerseke,
dus er werd thuis wel over gesproken,
maar het bleef abstract", zei Kluijfhout
na de voorvertoning. „Toen we twee
jaar geleden bij Omroep Zeeland bin
nenkwamen, hadden we niet een be
paald onderwerp in gedachten. Al pra
tend en denkend werd het de ramp en
tijdens de periode van research kwa
men de mensen die de ramp meemaak
ten ons steeds nader te staanEind eloze
gesprekken hebben we gehad, vaak
heel emotioneel. We hebben na afloop
daarvan wel huilend in de auto gezeten
Bij het maken van de documentaires
neem je vervolgens afstand omdat je
geen vals sentiment wilt wekken. Na
tuurlijk gaat de documentaire vooral
ook over emoties. Om daaraan ruimte
te geven, hebben wemomenten van rust
ingelast. Met beelden van water waar
bij iedereen eigen gedachten en associ
aties zal hebben. Geen stormbeelden,
want daarmee hadden we hoe dan ook
tekort gedaan aan de werkelijkheid.
Van de storm op 1 februari 1953 zelf be
staat trouwens niet eens gefilmd mate
riaal."
Eenzaamheid
Van de Stadt: „In onze opzet paste niet
het gebruik van historisch materiaal.
We wilden de geschiedenis niet nog eens
laten vertellen op een manier waarop
dat zo vaak is gedaan. Het ging ons er
om te laten zien hoe mensen die de vre
selijkste dingen hebben meegemaakt
daarna vorm en inhoud aan hun leven
hebben gegeven. In de reeks hebben we
daarbij steeds voor een thema gekozen:
de eenzaamheid waarin een mens te
recht kan komen; de manier waarop
redders met hun herinneringen zijn
verder gegaan; de verwerking van ver
driet; de godsdienstige gevoelens. Wat
ik er zelf aan heb overgehouden? Het
klinkt waarschijnlijk oubollig, maar
mijn respect voor mensen van die oude
re generatie is heel erg gegroeid."
Kluijfhout: „Dat geldt ook voor mij. In
het begin van het proces waren veel
mensen op hun hoede. Maar als ze een
maal besloten hadden mee te doen, dan
was het ook echt. Het is trouwens heel
goed als je moeite moet doen de verha
len te veroveren. Als je het gevoel hebt
dat het min of meer vanzelf gaat, zit je
fout. Dan mis je de concentratie die je
heel hard nodig hebt.
Het resultaat van de inzet van groot ta
lent, veel energie en concentratie is een
reeks van tien meeslepende documen
taires van elk achttien minuten. De af
leveringen zijn los van elkaar goed te
volgen, maar ze vormen tevens een
hecht geheel: als een gezwaluwstaarte
constructie.
Omroep Zeeland zendt de serie uit van
af morgen, vrijdag 29 november, en
daarna elke vrijdag tot en met 31 janua
ri. De uitzendingen beginnen rond half
zeven, aansluitend op het nieuws en
worden op de vrijdagavonden ongeveer
vijftien minuten na elk uur herhaald.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Vandaag be
gint in Galerie T in Middelburg
een expositie met werk van de
schilders Frank Leenhouts en
Anne Rensen en beeldhouwer
Wim van der Kraan. De in Oost
burg geboren Leenhouts is een
gepassioneerd schilder van het
beden, Rensen rangschikt in
aardse kleuren en goud sporen
uit het verleden op geschept pa
pier. Van Van der Kraan zijn
bronzen naakten te zien.
VLISSINGEN - De Vlissingse
kunstenares Toos van Agtmaal
schildert vrijdagmiddag por
tretten in galerie Kunst'ique in
Vlissingen.
Van Agtmaal volgde een teken-,
schilder- en grafiekopleiding
aan de academie van Eeklo. Ze
ontving daar de hoogste onder
scheiding en een laureaatschap.
Bij het portretteren weet ze
mensen snel op een karakteris
tieke en herkenbare manier uit
te beelden. Vrijdagmiddag kun
nen mensen hun eigen portret
laten schetsen door Van Agt
maal. Indien gewenst werkt ze
die later uit in aquarel. Uiter
aard is het voor bezoekers van
de galerie mogelijk te kijken hoe
Van Agtmaal het portretteren
aanpakt. De galerie is geopend
van 12.30 tot 17 uur, Van Agt
maal begint om 13.30 uur.
Leenhouts is een klassieke
schilder, in meerdere betekenis
sen van het woord. In zijn por
tretten grijpt hij duidelijk terug
op het werk van grote meesters.
Als hij de donker geklede zan
gers van een Zeeuws-Vlaams
mannenkoortje rond een diri
gent groepeert, dan doet vooral
de lichtval op hun gezichten aan
Rembrandt denken. Maar Leen
houts is geen schilder van het
verleden. Hij is het - eveneens
klassieke - type schilder dat zijn
emoties bijna direct op het doek
kwakt. Dat maakt dat sommige
van zijn schilderijen naar ab
stractie neigen. Wie zijn por
tretten van 'Miss D' van dichtbij
bekijkt, maar ook het genoemde
tafereel van de mannelijke zan
gers dat er direct naast hangt,
ziet nauwelijks wat hij heeft ge
schilderd.
Maar met elke stap achteruit
wordt de voorstelling helderder.
En wat blijkt? Het zijn zeer tref
zekere portretten.
Een van de mooiste schilderijen
die in Galerie T te zien is, is 'The
murder of Gonzago'. Tweeman
nen. De een houdt het dodelijk
getroffen lichaam van de ander
in zijn armen. De achtergrond is
donker.
Het geheel is geschilderd op een
stof met een bloemmotief. In een
regelmatig patroon is daardoor
een relief van rozentakken in de
verf waarneembaar. Maar het
mooist is het felle paarsblauw
van de kleding van het slachtof
fer. Dat knalt van het doek af.
Misprijzende blik
Een ander hoogtepunt is het
portret van een meisje, niet te
zien in de kelder van de galerie,
waar de meeste van Leenhouts'
Advertentie
Voor mode,
pasvorm
Heeft u:
VOETPROBLEMEN?
LOSSE STEUNZOLEN?
Wij hebben een uitgebreid
'assortiment in verschillende
breedte maten.
Nieuw: wijdte K
Zuidstraat 6
Sas van Gent
Tel. 0115-451562
Ganzepoortstraat 19
Goes
Tel. 0113-221430
schilderijen hangen, maar in de
expositieruimte aan de Vis
markt. De ouders die de op
dracht hebben gegeven, wilden
het portret uiteindelijk niet
hebben omdat hun dochter er
niet vrolijk genoeg op stond.
Zonder het meisje te kennen, zal
ieder die goed kijkt concluderen
dat zij de verkeerde beslissing
hebben genomen. Want de schil
der heeft juist magistraal de
koele misprijzende blik van het
meisje gevangen. De uiterst pre
cieze uitwerking van het gezicht
en het rechteroog contrasteren
met de wat wilde en overdadige
manier waarop haar glanzend
rode haar is geschilderd. Prach
tig-
Blokkendoos
Het werk van Rensen is decora
tiever dan dat van Leenhouts.
Op het papier dat ze beschildert
is aanmerkelijk meer te zien. Ze
bouwt haar composities zorg
vuldig op. Elk schilderij is een
blokkendoos met meerdere
voorstellingen.
Op het eerste gezicht lijkt haar
werk iets religieus te hebben,
maar bij nader inzien gaat om
het symbolen van een collectief
verleden, en die zijn nu eenmaal
vaak verbonden met religie.
Rensens werk is niet met een be
paalde levensbeschouwing ver
bonden. Sommige van haar
vrouwenfiguren zouden ma
donna's kunnen zijn, maar an
dere lijken eerder op Egyptische
hogepriesteressen
Opvallend is hoe vaak ze letter
tekens gebruikt, meestal on
leesbaar. Ook dat zijn decora
tieve elementen, meer tekens
dan letters. Door terug te grij
pen op bijna universele beelden
uit een ver verleden, krijgt het
werk van Rensen iets tijdloos
Er gaat een grote rust van uit,
die nog wordt versterkt door de
manier waarop de vele beelden
zijn geordend en de helderheid
die rood, blauw en geel krijgen
Miss D van Frank Leenhouts.
doordat ze op een ondergrond
van papier zijn geschilderd.
In Galerie T is het werk van
Rensen gecombineerd met dat
van haar partner, Wim van der
Kraan. Hij maakt klassieke
bronzen van vrouwelijk naakt.
Expositie: schilderijen van Anne
Rensen en Frank Leenhouts, beel
den van Wim van der Kraan, t/m 28
december in Galerie T in Middel
burg.
Open do t/m za van 11-16 uur en ko
mende zondag van 13-17 uur.
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - De Zeeuwse
voorronde van de Kunstbende is
volgend jaar onderdeel van het
Bevrijdingsfestival in Vlissin
gen.
Tot dusver vond deze kunst
wedstrijd, waar Zeeuwse jonge
ren zich in verschillend1"* catego
rieën kunnen kwalificeren voor
een landelijke finale in Utrecht,
altijdplaatsindeStadsschouw-
burg in Middelburg Het thema
van de komende editie is de toe-
komst. De Middelburgse
schouwburg is in mei volgend
jaar niet beschikbaar voor de
Kunstbende. „Maar het uitwij
ken naar Vlissingen is niet al
leen noodgedwongen", zegt
Hubert Leeman van Scoop, de
organisatie die de Kunstbende
in Zeeland coördineert. „We
kunnen nu een mooie koppeling
maken naar de Maand van de
Vrijheid en we verwachten een
groter en nieuw publiek te be
reiken." Met de organisatie van
het Bevrijdingsfestival moet
nog worden uitgewerkt hoe de
Kunstbende precies in het pro
gramma wordt geïntegreerdDe
bedoeling is dat de Kunstbende
een extra podium op het Bella-
mypark financiert. Afwisselend
met de acts op het hoofdpodium
worden daar de muzikale ver
richtingen van de Kunstbende
deelnemers vertoond. Dans en
theater spelen zich af in het Ar
senaaltheater.
De kunstwedstrijd kent zeven
categorieën: theater, dans, mu
ziek, expo, taal, computer
film en overspel. Volgende week
begint de werving voor de
Kunstbende. De wedstrijd staat
open voor jongeren van dertien
tot en met negentien. De finale
is 14 juni in Utrecht.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZC verschf.
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactietijj
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat ik
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worde,-
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De re
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Het artikel van 20-11 in de PZC
legt echt de vinger op de wonde.
Ook op zee als aan de wal staat
alles onder druk van de bespa
ringen, personeelstekort en de
zelf veroorzaakte schaarste. We
barsten van de regels maar ze
worden niet nageleefd of gecon
troleerd wegens 'schaarste'
Over veiligheid en zorg zijn
reeds duizend rapporten gepu
bliceerd, maar op zee komt het
pas aan de orde als er zich een
ramp voordooet. De EU, een log
en traag apparaat, heeft een
ernstig 'lobby-virus'. Economi
sche belangen zorgen voor
vertraging van de uitvoerings
besluiten. Europa gedoogt
goedkope-vlagschepen en bij
gevolg ook goedkope beman
ningen, een vorm van moderne
slavernij, ook een tekort aan er
varen kapiteins, dan gebeuren
er grote rampen op drukbevaren
'kruispunten' zoals Brest en Fi-
nistère. Onze overheid zoekt
ook goedkope oplossingen en
wil vreemde kapiteins op Ne
derlandse schepen toelaten, als
of je ze uit de rekken van een su
permarkt kunt nemen. Met
iedere ramp op zee komt het be
wijs dichterbij, dat vrijstelling
van loodsplicht een cheque
trekken is op een nieuwe ramp.
Kleine schepen kunnen ook hier
een milieuramp veroorzaken in
onze wateren. Veiligheid op het
water vraagt opleiding, veel
ervaring en een goede commu
nicatie en ook controle. Loods
plicht garandeert dit. Dubbel
wandigheid, satellietnavigatie
en alle voor handen zijnde ap
paratuur alleen kunnen geen
rampen voorkomen. Goed op
geleide en gewaardeerde be
manningen bieden hier de uit
komst. Men kan nu eenmaal niet
voor een dubbeltje op de eerste
rij zitten.
L. Cloet
Boulevard de Ruyter 144
Vlissingen
Naar aanleiding van de ramp
met de olietanker Prestige (PZC
19/11) wil ik als volgt reageren.
Als oliemaatschappijen zb
goedkoop mogelijk willen ver
voeren en dus maatschappijen
inhuren die onder Liberiaanse
vlag varen (daar worden de re
gels niet zo nauw genomen),
Griekse bemanning (papieren
zijn daar te koop voor de juiste
prijs bij een firma in de Baha
ma's (voordelig in de belasting)
dan is het logisch dat je dergelij
ke rampen krijgt. De oplossing
lijkt me eigenlijk simpel. Boycot
de maatschappijen die nog met
dergelijke bedrijven in zee gaan.
Verzekeringsmaatschappijen
zouden deze firma's niet meer
moeten verzekeren en kapiteins
zouden met hun volledige per
soonlijke vermogen verant
woordelijk moeten worden ge
steld. Ieder is uitsluitend nog
gevoelig voor geld. Vergeet niet
dat als je 100.000 ton schepen
hebt en ze kunnen de lading
voor 1 dollar per ton goedkoper
verschepen, dat het veel geld
scheelt. In de tussentijd zitten
we weer met een enorme na
tuurramp opgescheept. Het be
tekent weer de dood van vele
duizenden dieren die een gru
welijke dood tegemoet gaan.
Een volledig vissersdorp werke
loos en zo natuurlijk nog veel
meer gevolgen. Iedereen wil
graag auto blijven rijden, maar
moet dit tegen elke prijs?
J. W H. Haak
St.Jacobsstraat 18
Vlissingen
Vooral afgelopen dinsdag (vra
genuurtje/interpellatie in de
Tweede Kamer) heb ik me ver
bijsterd afgevraagd waar de da
mes en heren politici hun tijd
mee verdoen. Zij zijn er om na
mens ons het land te besturen en
te zorgen voor een gestroomlijn
de organisatie om dit doel te be
reiken. Iedere regering is welis
waar anders samengesteld en
legt daarom andere accenten.
De voorbeelden waaruit blijkt
dat dit niet gebeurt, waren afge
lopen week op de tv duidelijk te
zien: Een man (dwaas) zegt iets
in een emotionele bui, waarin
hij wil zeggen dat volgens hem
de strafmaat niet deugt. Allerlei
politici drijven dit onderwerp in
formeel opzicht op het spits en
gaan alleen daar op in. Er is
genocide gepleegd in voormalig
Joegoslavië en het blijkt op
nieuw dat. de krijgsmacht een
organisatie is van kleine ko
ninkrijkjes (wanverhouding in
dividuen met minister; kwijt ra
ken van een fotorolletje, dat nu
weer blijkt opzettelijk vernie
tigd te zijn). Een nietszeggende
politieke partij draag een que
rulant voor cn de kranten, het
journaal en allerlei actualitei
tenrubrieken besteden dagen
lang veel tijd aan. Zorgen voor
het wegwerken van wachtlijs.
ten, de veiligheid voor de bur
gers (percentage oplossing u.
ternationaal gezien hier
laag!) en de verkeersproblerua.
tiek. Daar zijn onze vertegen,
woordigers voor ingehuurd.
dan zul je zeker op 22 januari
weer een groot aantal politic
krokodillentranen zien huilg
over de lage opkomst!
Jaap den Holland
Deltaweg ll\
Haamste,
Voor het volk van het volk?Jj
zou het mogen hopen, edoch te
vergeefs. De gemeente Schot
wen-Duiveland, gedeputeerd-
De Kok, Tweede-Kamerlede
van PvdA ,CDA en WD, wor
den het niet met elkaar
over, let wel, een ziekenhuisfu.
sie en één ziekenhuis wat wee
open moet en al toegezegd ij
(Borst). VWS en enkele Kamer
ledenleven dus nog steeds in ee
aparte wereld, die niet de ons
is. Ik zou willen zeggen, irritaa
te egotrippers in Den Haag ej
omstreken wakker worden. Wi;
de burgers van Nederland, né
men dit niet langer. De politic
worden door ons betaald, he,
zijn onze belastingcenten e
graag willen wij daar enige ar
beid voor terug zien. Alhoewé
Zeeland telt maar, pak 'm bee:
vijf a zes kamerzetels, waarop,
zou U zich om een paar zieki
en/of dode Zeeuwen meer drui
maken. Stuurt U maar iederee
weer terug naar huis (heb danl
heer Wilders WD, goede zei
scheelt U weer een paar plaat
sen hoger op uw lijst), om huis
werk van de gemeente en pro
vincie nog maar eens over tf
doen. Knap staaltje bestuurlij
ke collegialiteit. Hoe lang moe-l
ten wij nu weer wachten. Me:
leuke lachjes en uitlekken vac
vertrouwelijke stukken komt IJ
er niet meer. Nothing is as dirtj
as politics, ik begrijp dat steeds
meer. Hoezo hebben de burgers
geen vertrouwen meer in de
Haagse politiek? Daar worden
politieke zaken alleen met poli
tieke zakken gevuld. Ik zie geen
verschil met de Oost-Europes;
nomenclatura, wie wel nog? j
D.Deguelh
Zuiddijk
Schuddebeurs
Ik wil niet dat mannen meteen
weer het voortouw nemen, zegt
mevrouw Poorter aan het eind
van haar interview van 21-11 in
de PZC. Mannen zullen altijd
het voortouw nemen, daar zijn
ze man voor. Het is hun opgelegd
door een natuurwet. Ik moet we!
toegeven dat er aardig de klad in
zit bij de echte mannen. De
meesten lopen veelal achter hun
piemel aan. Of zitten op de voet
baltribune. Het op alle gebied
het voortouw nemen, is een ver
plichting die op de man rust. Het
grootste respect hebben voor
vrouwen hoort ook tot zijn ver
plichting. Het als boeman spe
len bij de opvoeding van kinde
ren hoort ook bij die
verplichtingen. De vrouw kan
begrijpend en lief en zacht zijn
Over de moederliefde kun je he
le verhalen en boeken vol schrij
ven. 'Vrouwen en kinderen
eerst' bij ramp of ongeval is cor
rect. Maar het doen van de tuin,
zorgen dat de fietsen in orde zijn
enzovoort enzovoort. Het voor
touw nemen verdient ook res
pect. Mevrouw Poorter kan bes!
over twaalf jaar minister-presi
dent worden, maar wat ze nooit
zal worden 'is een man'. En wen
er in het denken maar aan dat er
gouden en zilveren dingen zijn
Dat verschil geldt ook voor
mannen en vrouwen, door de
natuur of God, zoals we willen
bepaald. Maar het zijn beiden
edelmetalen.
D. Meijer
Burg. Stemerdinglaan 93
Oost-Souburg
In de bijdrage van de heer-J
Koeman Lezers Schrijven, 26-
11) over de jacht op ganzen is
een storende fout geslopen. Er
wordt melding gemaakt van af
schaf vergunningen. Dat moet
zijn: afschotvergunningen.
TERNEUZEN - De slagwerk
groep van muziekvereniging De
Vliegende Hollander in Terneu-
zen heeft een eerste prijs be
haald tijdens een drumconcours
in Brunssum. Vooral de tech
niek en de muzikaliteit van de
slagwerkgroep, die in de hoog
ste afdeling - de eredivisie - van
de Koninkl ijke Nederlandse Fe-
deratie van Muziekverenigin-
.gpn uitkomt, werden geprezen.
-~7'S