Zolang ik nog op dat paard kan
Kleur is gevoel,
vorm is verstand
PZC
pr
Keramiste houdt van versieren
CHT
ELICHT
Corporatie hoeft niet
op te draaien voor
meer huursubsidie
Geen jaarmarkt door
mond- en klauwzeer
Fotografen exposeren
tijdens Kunstroute
Sinterklaas
kunst cultuur
•"f
Publiek kiest
film Head On
als slotfilm
Kunstwerken
over WCT
zaterdag 23 november 2002
door Jacques Cats
De heuse sint gaat al eeuwen mee.
Daarbij vergeleken komt de sur
rogaatbisschop die er in Souburg
loopt bij te klussen pas kijken. Maar
met een ervaring van vijf en dertig jaar
in het cadeauwezen weet hij inmid
dels toch ook al aardig van de mijter
en de rand. De eerste keer dat Souburg
zich in zijn komst mocht verheugen
werd de intocht gezeten op een brand
weerwagen gemaakt. Spuit elf in bis
schopsverpakking. Geen gezicht na
tuurlijk, al kleurde de tabberd mooi
bij het vervoermiddel. Het volgende
jaar was er voor sint een boeren Belg
gecharterd en begon het er al wat meer
op te lijken. Witte paarden bleken
reeds lang afgehuurd voor intochten
in grote steden, maar de Souburgse
sint rustte niet voordat hij tenslotte
ook een schimmel tussen zijn benen
had.
De tijden zijn er voor de eerbiedwaar
dige grijsaard niet bepaald gemakke
lijker op geworden. Voor het eerst
sinds jaren is er geen sprake van een
rage rond bepaalde artikelen. Dat be
tekent dat het weer een hele uitzoeke-
rij wordt om het jonge volkje tevreden
te stellen. Vorig jaar kon je als sint nog
rustig terugvallen op die wijsneus van
Potter, wiens naam en gestalte aan tal
van hebbedingetjes waren verbon
den. Keus te over. Altijd goed. Maar
voor de komende viering is dat ettertje
van Bell nog te kort in beeld om zijn
stempeltje op pakjesavond te druk
ken.
Dan was het voor de sint in het verle
den heel wat onbezorgder inkopen
doen. Met warme waardering denkt
hij terug aan de vele aanreikingen
vanuit de commercie. Barbiepoppen
bij de vleet, hoelahoepels, kleurige
Rubickubussen, waar je uren mee zoet
kon zijn. Tamagochi's die veel verzor
ging en aandacht nodig hadden, tele-
tubbies, Furby's, Flippo's, Poke'mon-
kaarten. Vervolgens kon je een kind
weer geen groter plezier doen dan met
een spelcomputer aan te komen zet
ten. Van nog korter geleden dateert de
sterke hang naar inklapbare mini-
stepjes waar je, naar later bleek, als
kind zo makkelijk je melktandjes op
kon breken.
Misschien wordt het eens tijd om de
aandacht opnieuw te richten op de
presentjes die in eerder tijden de ca
deautafel sierden. Daar waren we
toch ook blij mee. Hoe verguld was je
niet met dat visspel, waarbij het er op
Sint Dingeman, 35 jaar klaas te Souburg: „De kinderen vallen eerder van hun geloof af."
foto Ru ben O reel
aan kwam om, hengelend met een
magneetje in een kartonnen aquari
um, zoveel mogelijk met hoge cijfers
gemerkte visjes te verschalken? En
dokter Bibber maakte iedereen beter.
Dan waren daar verder de uitrustin
gen ter ondersteuning van de fantasie.
Een kleurige indianentooi, die, als de
sint goed bij kas zat, soms vergezeld
kon gaan van een wigwam of de inge
bonden avonturen van Arendsoog en
Witte Veder.
Voorts had je de attributen verzame
ling die bestond uit een rode pet, een
spiegelei en een snerpend fluitje
waardoor je je conducteur kon wanen.
Met franje af gebiesde cowboypakken
waren ook erg in trek. Daar kreeg je
een holster bij, waarin een vervaarlijk
ogend klappertjespistool stak. Vaak
waren de ronde doosjes met rolletjes
klappertjes al op nadat de sint amper
zijn hielen had gelicht. Fietsen vorm
den net zo goed een geliefd geschenk
artikel. Dat waren vaak meegroeive
hikels, met houten blokken aan de
trappers, zodat je als sint niet jaren
achter elkaar een forse uitgave hoefde
te doen.
Vanzelfsprekend zijn er door de jaren
heen veel treinen geschonken. Varië
rend van eenvoudige houten uitvoe
ringen tot van die opwindbare geval
len, die na het opdraaien op het geslo
ten ronde circuit menig rondje tuften.
Of van die hele dure, waarmee je al
leen maar mocht spelen als je vader
erbij was. Sinterklaas maakte in het
verleden veel zelf: een poppenkast,
een poppenhuis, een garage, soms
zelfs met verdiepingen. Dankzij de
tussenkomst van oma of een nijvere
tante zaten er tussen de geschenken
dikke gebreide truien en bijpassende
sokken waar je niet eens om gevraagd
had maar waar je toch blij mee moest
zijn. Omdat het vooral leuk was om
veel cadeautjes te krijgen was er heel
wat klein spul bij: een fraaie inktlap,
een stevige knikkerzak met mooie
stuiters, een royaal gevulde doos met
kleurpotloden, Kuifje in Amerika, de
Suske en Wiske die je nog niet had.
Voor het knabbelwerk was net zo goed
gezorgd: beestjes van suikergoed, in
marsepein uitgevoerde kikkers, spe
culaaspoppen, chocolade muntjes in
gouden verpakkingen, genoeg om de
tandarts later flink aan het werk te
kunnen zetten.
Verwende schepsels
Verwende schepsels zijn het gewor
den, verzucht de Souburgse sint, die
ze om niet achterhaalde redenen ook
wel Dingeman noemen. „De jeugd
was vroeger al tevreden als ze een
schrift, een potlood en een gummetje
kregen. Nu pakken ze cadeaus uit die
misschien honderden euro's hebben
gekost, zetten die in een hoekje en kij
ken al weer uit naar nieuwe cadeau
tjes". Die hebberigheid manifesteert
zich eveneens tijdens de intocht: „Ze
staan met plastic zakken langs de
kant om zoveel mogelijk pepernoten
te verzamelen. Vroeger waren ze te
vreden als ze een handje vol kregen".
Als het gesprek op de allerkleintjes
komt, begint het hart van de sint ter
stond te smeltenAl die blije gezicht-
jes, daar kan ik van genieten". Zorgen
barend is de vaststelling dat de aan
hang slinkt. Het idee bestaat dat kin
deren eerder van hun geloof af vallen.
„De jeugd is eerder rijp en wijs". Het
doet de gast uit Spanje deugd dat hij -
'ik zeg het tegen sinterklaas, hoor! -
van het boeman-imago is verlost. „Ik
heb ouders meegemaakt die op hun
kind wezen en zeiden: die moet in de
zak. Toen heb ik ijskoud gezegd: daar
zoek je dan maar een ander voor. Ik wil
de vriend zijn die pakjes brengt".
Hoe lang denkt de Souburgse sint
door te gaan? „Zolang ik nog op dat
paard kan klimmen", geeft hij de
grens aan. „Als dat niet meer lukt is
het over. Ik ga niet in een sjees of auto
zitten. Sinterklaas hoort op een
paard"De oude man neemt een flinke
hap uit een marsepeinen evenbeeld en
kijkt dan plots innig tevreden. „Ik heb
een zoon van 26", meldt hij, daarbij
verklappend al lang geleden het celi
baat aan de wilgen te hebben gehan
gen, „en die heeft aangegeven dat hij
mij best wil opvolgen. Zo blijft het
mooi in de familie".
MIDDELBURG - Head,
On is de slotfilm van het
homo en lesbisch filmfes
tival Het andere verlan
gen. Het publiek kon
een keuze maken via in
ternet.
Drie van de acht geno
mineerde films ontvingen
evenveel stemmen. Na
loting vielen Two girls
in love en Beautiful thing
af.
Head On van regisseur
Ana Kokkinos is geba
seerd op de roman Loaded
van Christos Tsiolkas. De
film gaat over Grieken in
Italië. De jonge opstandi
ge hoofdpersoon heeft een
conflict met zijn vader en
zoekt 's nachts vergetel
heid in anonieme seks met
mannen.
Het andere verlangen
wordt van 27 november
tot en met 1 december ge
houden in filmtheater Het
Schuttershof in Middel
burg.
De slotfilm begint zondag
1 december om 21.00 uur.
door Jan-Dirk van Scheyen
OOSTKAPELLE - Schilderes
Dore van Wijk is altijd op zoek
naar kleuren. Ze mengt, zoekt,
tovert met de verf totdat er iets
is ontstaan waarvan ze kan zeg
gen: dit is het. „En het gekke is",
vertelt ze, „dat ik op zo'n mo
ment precies weet waarom ik
het zo geschilderd heb."
Een intuïtief kunstenaar is de
69-jarige uit Gorcum. Ze expo
seert tot eind maart schilderijen
op zijde in Oostkapelle. En
schilderen op zijde doet een
sterk beroep op de intuïtie. „Het
is een heel nat en arbeidsinten
sief karwei. Tijdens het schilde
ren heb je eigenlijk niet in de
hand waar je mee bezig bent.
Het is onvoorspelbaar, je weet
niet hoe het resultaat er uit zal
zien. Maar dat is een uitdaging,
die ik graag steeds opnieuw met
mezelf aanga."
Haar werk is geïnspireerd op het
Zeeuwse landschap. Vier jaar
lang woonde ze in Zeeland.
„Een heerlijk land", vindt ze. Ze
roemt 'de ruimte, de mogelijk
heid om te kunnen wandelen
zonder dat je iemand tegen
komt, het licht, de beweging van
de vertes'.
Ze heeft geprobeerd die kwali
teiten van het Zeeuwse land
schap op haar schilderijen tot
uitdrukking te brengen. Die
schilderijen vallen eerst en
vooral op door hun kleuren.
Kleurvlakken lopen, als regen-
boogtinten, vloeiend in elkaar
over, zelden zien we scherpe
contouren. „Werken in kleuren
vind ik leuker dan het zoeken
van de vorm. Kleur staat voor
mij gelijk met gevoel, vorm as
socieer ik met verstand. Maar
dat verstand schakel ik juist
graag uit wanneer ik aan het
schilderen ben."
Haar schilderijen vragen om
daglicht. Dan komen ze het bes
te tot hun recht. „Zijde is licht-
doorlatend. Er ontstaat een
dieptewerking in combinatie
met het effect van de verf. Die
dieptewerking is optimaal bij
helder daglicht. Het schilderij
komt dan tot leven en krijgt
glans en transparantie, alsof je
er doorheen kunt kijken."
In de titels van enkele van haar
schilderijen - Spiegeling, Re
flectie in glas, Transparant, Ver
stild licht - verwijst Dore van
Wijk naar dat effect. Er is ook
een schilderij bij dat ze Laten
we dansen, m'n liefste, dansen
aan zee noemde, naar een liedje
van Blof. „Ik ben 69, maar ik
vind Blof geweldig. De wee
moed van Slauerhoff en het
mooie spel van het Zeeuwse
licht smelten naar mijn gevoel
in dit liedje voorbeeldig sa-
Dore van Wijk: schilderijen op zijde,
expositie in lunchcafé Zeeuws Bio
logisch Museum, Oostkapelle. Tot
eind maart. Te bezichtigen tijdens
de openingsuren.
Werk van schilderes Dore van
Wijk met als titel 'een roos is een
roos'. foto Ruben Oreel
door Arjan Schuilinq
AXEL - De Regionale
Zeeuwsch-Vlaamse Woning
bouwvereniging uit Axel kan
ruim 22.600 euro in eigen zak
houden. De voormalig staatsse
cretaris van VROM, J. Remkes,
had van de woningbouwvereni
ging uit Axel een bijdrage van
22.600 euro geëist vanwege
overschrijdingen van de zoge
naamde huursubsidie-uitga
vennorm in het subsidiejaar
'98-'99.
Het besluit van Remkes is eerst
al onderuit gehaald door de be
stuursrechter in Middelburg en
nu heeft ook het hoogste be
stuursrechtcollege in ons land,
de Raad van State in Den Haag,
vastgesteld dat de bijdrage on
rechtmatig is.
Het Haagse rechtscollege kwa
lificeert dat wat Remkes in het
besluit aanduid als 'bijdrage'
als een sanctie. Volgens hetEu
ropees Verdrag tot beschermiD,
van de rechten van de mens
(EVRM) mag een sanctie alleen
worden opgelegd als sprake is -
van een strafbaar feit.
De overschrijding van de tevo
ren vastgestelde huursubsidie,
uitga'vennorm is geen strafbaar
feit. De Zeeuws-Vlaamse wo
ningbouwvereniging wijt hel
oplopen van de subsidie-i
gaven aan de sloop van 334
ningen. De woningen zijn v
vangen door duurdere nieuw-
bouw, waar vooral ouderen zijn
gehuisvest die in grote getale
aanspraak maken op huursub
sidie,
Europees recht
De Raad van State is niet toege
komen aan een beoordeling van
de specifieke situatie
Zeeuws-Vlaanderen vanwege
de strijdigheid van de bijdrage
met het Europees recht.
door Eugène Verstraeten
AXEL - De jaarmarkt in Axel
gaat dit jaar niet door. De Stich
ting Jaarmarkt heeft dat beslo
ten, omdat er vanwege het ge
vaar voor mond- en klauwzeer
nog steeds geen rundvee mag
worden aangevoerd.
Vorig jaar mocht dat ook niet,
maar toen hield de stichting een
virtuele veekeuring. De dieren
werden op de bedrijven gekeurd
en videobeelden daarvan kon
den op de dag van de jaarmarkt
worden bekeken op een groot
scherm in een tent op het Szyd-
lowskiplein. „Dat was een aar
dig idee, maar je kunt er geen
mensen mee blijven trekken",
zegt voorzitter J. Kop.
Paarden
Op de jaarmarkt zouden wel
paarden mogen worden aange
voerd, maar dat vindt de stich
ting te mager. Van oudsher is de
Axelse jaarmarkt vooral
veemarkt. „We willen er L
paardenmarkt van maken",
zegt Kop. „We hebben unaniem
besloten dit jaar even over te
slaan."
Kerstmarkt
Het zou dit keer de 54e naoor-
1 ogse jaarmarkt worden in Axel.
Het evenement staat jaarlijks
op de kalender voor de tweede
donderdag in december. De
laatste jaren werd de jaarmarkt
gehouden in samenwerking me:
de kerstmarkt van de onderne
mersvereniging. „Diezullenhet
dit jaar alleen moeten doen."
Kop benadrukt dat de Stichting
Jaarmarkt Axel gewoon blijft
voortbestaan. „Volgend voor
jaar gaan we de situatie op
nieuw evalueren. Mogelijk zijnj
dan de regels versoepeld en dan
kunnen we toch weer een jaar-1
markt organiseren."
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De Middel
burgse Kunst Cultuurroute
staat volgende week zondag in
het teken van de fotografie.
Acht fotografen verzorgen pro
jecten op verschillende locaties
in de stad. Ook wordt zondag 1
december het boekje Kunst aan
de Kaaien gepresenteerd, uit
vloeisel van een eerder aan de
Kunst Cultuurroute verbon
den project.
Fotograaf Johan Sinke heeft dit
jaar acht collega's geselecteerd
voor exposities in het kader van
de kunstroute. Veel van de ten
toonstellingen blijven langer
ingericht dan alleen volgende
week zondag. Bij antiekhandel
De Pagter exposeert Joop Fr-
aanje. Karin de Visser combi
neert haar digitaal bewerkte fo
to's met aquarellen. Haar werk
is te zien in het atelier van Gerdi
Zwaan. Ans Couwenberg toon
haar werk in sociëteit De Verge
noeging. In De Drukkerij is een
expositie te zien van foto's van
Theo Rijckaart. Eetcafé Desafi-
nado stelt zijn wanden beschik
baar voor het werk van Berry
door Anita Tournois
PHILIPPINE - 'Porselein en schilderij
en' is de titel van de nieuwe tentoonstel
ling van keramiste Sia Braakman. Werd
men voorheen overspoeld door een zee
van blauw in de galerie aan de Water
poortstraat, het recentere werk, kent
een overgang naar lichtere en zachtere
tinten, gekenmerkt door een lichtvoeti
ge en gracieuze vormgeving. De porse
leinen kommen, schalen en rijkelijk
versierde objecten vormen een groot
contrast met de abstracte schilderijen
in felle primaire kleuren en een sobere
belijning.
Sia Braakman is een gedreven keramis
te, steeds op zoek naar nieuwe uitdagin
gen en experimenten. Op het technisch
vlak uit zich dit in een zoektocht naar
andere materialen, oventemperatuur of
glazuren. Braakman verklaart: „Nu
maak ik gebruik van witte porse-
leinklei. Door een hogere temperatuur
ontstaat porselein dat zeer hard gebak
ken is en hoe fragiel het ook lijkt goed
Kunstenares Sia Braakman met een ob
ject met springveren.
foto Wim Kooyman
tegen een stootje kan." Recent werk van
haar hand zijn fijne kommetjes en scha
len. Lichte, blauwe, bijna witte tinten
maken het werk haast doorzichtig. De
decoratie in de vorm van tekentjes of
getekende krullen en golfjes is eveneens
verfijnd, de afwerking met glazuur
meestal mat maar men ziet ook wel
glanzende vlakjes. De vormgeving van
de rand is, als voorheen, zowel gekar
teld als puntgaaf. Door het toepassen
van andere materialen als koperdraad,
gouddraad, hout, veters, stokjes en kra
len, herkenbaar van ander weide, maakt
het geheel een lichtvoetige indruk. Van
objecten naar sieraden lijkt zelfs een
kwestie van tijd.
Dunne plaatjes keramiek met een grijze
ondertoon, versierd met. motiefjes in
blauw, geel, groen, roze en zwart, wor
den gedragen door hoorntjes van ge
draaid koperdraad, zijn geborduurd
met gouddraad of voorzien van een
goudgeschilderde gazen omheining of
deksel.
Vikingschip
Vaasjes, een geliefd voorwerp van de
kunstenares zijn er in verschi llende tin
ten en maken tevens deel uit van haar
nieuwe werk. Speciaal is een object, dat
van een afstandje deed denken aan een
vikingschip. Het is opgebouwd uit twee
zeisen, die elk een andere kant opgaan
met daarbovenop een dunne kerami
sche plaat. Een andere platte schaal is
verwerkt op rolletjes en legt een link
naar een rollend of rijdend voertuig.
Soms is het werk op spiegels geplaatst
en weerspiegelen de kleuren in het glas
waardoor een bijzonder effect wordt
verkregen.
Een kommetje met fel blauw randje
verwijst naar haar nog altijd voortdu
rende voorliefde voor deze tint, on
danks een uitstapje naar andere toon
aarden.
Verder blijkt uit alles dat Braakman
van versieren houdt en dit doet op ge
heel eigen wijze, waardoor werk her
kenbaar en persoonlijk wordt. Schilde
rijen in felle kleuren acryl en primaire
tinten blauw, geel en rood sieren de
wanden. De belijning is meestal zwart.
Direct en sober vormen ze een stevig
contrast met de fijne en tere keramiek
en wordt een romantische, oosters aan
doende sfeer vermengd met een strakke,
moderne uitstraling,
Tentoonstelling t/m 2 februari in
Galerie/Atelier Sia, Waterpoortstraat 2a,
Phüippine.Openingstijden. vr. za. en zo. van
13.00-17.00 uur en op afspraak. Van 27. t/m
29 december is de Galerie gesloten
van der Haar. Henk van den En
gelse heeft een voorkeur voor
katten en muziek. In Studio
Maisbaai is te zien hoe hij dat
fotografisch weet te verbeelden.
In De Boekenbeurs zijn fotogra
fische impressies te zien van een
reis die Anneke Lutgendorff
heeft gemaakt door Bolivia. Fo
tografe Nel Starrenburg reisde
door Tibet. Zij toont haar in
drukken bij Stupa. De Kunst
Cultuurroute duurt van 13 tot
17 uur. De kunstenaars zullen
aanwezig zijn om hun werk toe
te lichten.
In Galerie T wordt diezelfde
zondag om 14.00 uur op ludieke
wijze het kunstenaarsboekje
Kunst aan de Kaaien gepresen
teerd. Op uitnodiging van de ga
lerie hebben elf Zeeuwse kun
stenaars vorig jaar ontwerpen
gemaakt voor kunstwerken aan
de Middelburgse kaaien, waar
een groot deel van de kunstroute
maandelijks langs voert. De
Middelburgse kunstenaar Ra
mon de Nennie heeft de ontwer
pen gebundeld in een speciaal
vormgegeven boek. Behalve
zijn eigen ontwerp, zijn daarin
de creaties te zien van Guido
Metsers, Leijnse Van Riet, J,
Bongers, Gilles van Sparrentak,
Eric Odinot, Anneke Coppool-
se, Jolien Hemmes, Gerda Rut-
ters, Juul Kortekaas en Wilma
van Aken. De ontwerpen zijn
vorig jaar om de beurt geëxpo
seerd in De Drukkerij. Het pu
bliek kon reacties, op schrift
stellen. In totaal zijn 110 reac
ties binnengekomen. Galerie T
streeft ernaar tenminste één van
de ontwerpen te laten uitvoe
ren.
GOES - Het Goese kunstenaar
sinitiatief Trechter 5 wil een
project wijden aan de Wester-
schelde Container Terminal.
De bedoeling is om door middel
van beelden commentaar te le
veren op of betekenis te geven
aan de vestiging van de WCT in
Zeeland. Daarom worden kun
stenaars uitgenodigd beeld en
geluid te plaatsen op de route
van 's-Heer Arendskerke naar
Goes door de Poel. Publiek kan
die route, die parallel loopt aan
de A58, de N254 en de spoorlijn,
te voet of per fiets afleggen. In
april volgend jaar moeten de
kunstwerken worden geplaatst.
