PZC
Geen zout op slakken leggen in Aardenburg
Metz en
zijn stop
Nancy
waard
W1
Lorraine
in herfst
zaterdag 23 november 2002
Last van een hardnekkige snurker, die de
nachtrust in de slaapkamer verstoort?
Geef hem (of haar) elke dag een lepel slak-
kensiroop. Ook mensen die kampen met kink
hoest, astma, bronchitis, verkoudheid, een
irritant rokershoestje of vastzittend slijm vin
den baat bij ouderwetse slakkensiroop. Zelfs
maagzweren en longaandoeningen verdwij
nen vaak door de met alcohol aangelengde en
in suiker gesmolten slakken.
Math Theunisz weet dat veel mensen terug
schrikken voor een lepel slakkensiroop. De
uitbater van de escargotkwekerij In den Wijn
gaard stelt er een eer in mensen slakken la
Greque' (met champignons) of met een sausje
van roquefortkaas te laten proeven. Maar Ne
derlanders staan vaak al huiverig tegenover
een portie escargots met knoflookboter. Drie
kwart van de bezoekers van zijn kwekerij en
restaurant in Aardenburg, komt dan ook uit
België. De gemiddelde Belg weet dat de oude
Grieken en Romeinen een goed bereide slak al
wisten te waarderen
Fransen, Engelsen en door de informatie op de
website aangetrokken Amerikanen weten de
weg naar Smedekensbrugge in de West-
Zeeuws-Vlaamse polder ook te vinden. Het
aantal Nederlanders dat In den Wijngaard be
zoekt, stijgt jaarlijks voorzichtig. Ook omdat
veel bezoekers het leuk en interessant vinden
meer over slakken te weten. Inwijding in de
wereld van de slak kan in een uurt j e of twee via
een rondleiding door de kwekerij en een dia
presentatie in het degustatiezaaltje achter het
restaurant.
De vijf meter lange uit zand gebeeldhouwde
slak bij de ingang van de kweekvelden en
kweektunnels wekt immer de belangstelling
van kinderen en de vertedering of bewonde
ring van volwassenen. Vijf meter lang en 2,5
meter hoog wordt een echte slak natuurlijk
nooit. Maar dat achatina's, reuzenslakken uit
West-Afrika, een lengte van 1,5 tot 2,5 deci
meter bereiken en hun voelsprieten zo'n vijf
tien centimeter de hoogte insteken, weten de
meesten die voor het eerst In den Wijngaard
komen niet. Maar voor ze weg gaan, zijn ze
doordrongen van de bijzondere kwaliteiten
van de hermafrodiet. De slak is namelijk een
tweeslachtig buikpotig weekdier, dat eitjes
legt vanuit de nek en wel 1400 nakomelingen
per j aar kan produceren
De slak kan worden gegeten met boter of een
ander sausje, maar is ook te consumeren als
loempia of bitterballetje. Theunisz houdt zich
niet bezig met die frivoliteiten, maar serveert
wel een exquise soep (consommé), maakt rond
de feestdagen paté en van de zorgvuldig uitge
graven eitjes een slakkenkaviaar.
Geen zout op slakken leggen (een afdoend
middel om schadelijke naaktslakken uit te
schakelen) dus, maar genieten van de speciaal
gekweekte petit gris. Theunisz: „Wijngaard
slakken zijn beschermd en mag je dus eigen
lijk helemaal niet eten. Bovendien zijn de petit
gris, die wij kweken veel malser en smakelij
ker."
René Hoonhorst
Escargotkwekerij-restaurant In den Wijn
gaard, Smedekensbrugge 34, Aardenburg.
Restaurant en winkel hele jaar open van 9 tot
18 uur, zondags 12 tot 18 uur. Van 1 mei tot 1
september elke middag om 14.30 uur rondlei
ding door kweekvelden en tunnels en diapre
sentatie en slakkendegustatie. Groepen vanaf
twintig personen hele jaar door op afspraak.
Deze 6-^arige reuzenslak kan wel 25 jaar oud worden.
foto Peter Nicolai.
De Place Stanislas in Nancy is 's avonds sprookjesachtig verlicht.
Verschijnen de plaatsna
men Metz en Nancy op
de borden, dan is voor veel
vakantiegangers op weg
naar het zuiden 'de kop eraf'
Deze steden in de Lorraine
lenen zich echter ook uitste
kend voor een korte vakan
tie.
Het is erg donker in de steeg
achter het kerkplein van
Metz. De gids zet zijn kraag om
hoog tegen de kou en loopt ste
vig door. Dan slaat hij linksaf,
neemt nog een paar duistere
straatjes, en plotseling staan we
op de oever van de Moselle
(Moezel), de rivier die door de
stad stroomt. Aan weerszijden
baden de huizen en kerken in
een zee van gekleurd licht. Zelfs
de bloembakken die krampach
tig de laatste herinnering aan de
zomer vasthouden, zijn in de
schijnwerpers gezet. Metz zal
laten weten dat het is verkozen
tot Franse Lichtstad van het
jaar.
Onze begeleider attendeert ons
op een eilandje in de rivier met
daarop een Romaanse kerk. Hij
wijst naar de verderop gelegen
universiteit en de vele roeibo
ten, waarmee studenten naar de
oude binnenstad varen. Hij is
dol op zijn stad. In 1944 kwam
hij als jong soldaat uit Canada
om in Frankrijk tegen de Duit
sers te vechten. „Ik werd hier
eerst verliefd op een meisje en
daarna op de stad." Hij is nooit
meer weggegaan.
Metz moet je bij dag maar dus
ook bij nacht zien. De stad is
compact, en onderscheidt zich
mede vanwege de ouderdom, -
drieduizend jaar- van veel an
dere Franse steden. Geen pom
peuze en rijkelijk gedecoreerde
bouwwerken, maar stoere mid
deleeuwse panden die de tand
des tijds moeiteloos lijken te
doorstaan. De Sint Stefanuska-
thedraal behoort met een 4 2 me
ter hoog gewelf tot de grootste
ter wereld. Een aantal glas-in-
lood-ramen is gemaakt door
Marc Chagall, en versterkt het
sobere karakter van het gods
huis. Net als veel gebouwen in
Metz, is de kathedraal opge
trokken uit gele steen uit de
regio. Dit toonbeeld van kerke
lijke macht staat op de Place
d'Armes, waar ook het parle-
2
BEfGIE
tfi
VA J M b
X LUX. 5
Reims Metz
Parijs NancY* 4
Straatsburg
FRANKRIJK
Dijon
ZVW7.
mentsgebouw (rechterlijke
macht), stadhuis (burgerlijke
macht) en wachthuis (militaire
macht) te vinden zijn. Door de
schijnwerpers lijkt het 's avonds
alsof de stad in een gouden
gloed baadt.
Dat Metz zo oud is, heeft deels te
maken met de strategische lig
ging op een heuvel aan de rivie
ren Moselle en Seille. Driedui
zend jaar gelden woonde er al
een Keltische volksstam. In de
loop der eeuwen is Metz meer
dere keren van nationaliteit ge
wisseld, dan weer Duits, dan
weer Frans. Dat is terug te vin
den in de architectuur, cultuur
en zelfs taal.
Een wandeling voert verder
langs de robuuste Duitse poort,
voorbij de voormalige citadel,
die tijdens de Franse Revolutie
met de grond gelijk werd ge
maakt. Alleen een opslagplaats
bleef over. Op dezelfde plek be
vindt zich nu een, deels onder
grondse, concertzaal met 1300
zitplaatsen.
Daarachter liggen de voormali
ge voedselopslagplaatsen voor
soldaten. Dat complex wordt
momenteel verbouwd tot een
luxe Holiday Innhotel en een
aantal appartementen. Een ho
tel met een heel bijzondere
dansvloer bovendien, want tij
dens de restauratiewerkzaam
heden is een tweeduizend jaar
oude Romeinse weg aangetrof
fen, die dwars door het gebouw
loopt. De Romeinse weg is nu
foto's David Martyn Hughes
De kathedraal van Metz behoort tot de hoogste ter wereld.
voorzien van een doorzichtige,
beschermende laag waarover de
gasten straks kunnen lopen en
dansen. Over een jaar gaat het
hotel open.
Het aanbod aan winkels en uit
gaansgelegenheden is, zoals je
dat van een gemiddelde stad
met 145.000 inwoners mag ver
wachten, afdoende maar niet
spectaculair. Een uurtje stevig
doorstappen is al voldoende om
een goede indruk te krijgen van
de pleinen met terrassen, de
houten promenade langs de ri
vieroevers en de straten en ste
gen in het centrum. Dat maakt
Metz echter wel tot een ideale
tussenstop voor een halve of he
le dag.
Wil je meer tijd doorbrengen in
de streek Lorraine, zak dan te
vens af naar het op ruim een half
uur rijden gelegen Nancy. Het
contrast is groot. Oogt de wer
kelijke hoofdstad van Lorraine,
Metz, meer als een vriendelijk,
uit de kluiten gewassen middel
eeuws dorpNancy straalt de al
lure uit van een residentie, met
de imposante Place Stanislas,
parken, boulevards, chique ho
tels, kerken, paleizen en win
kels. Wil je hier alles een beetje
bekijken, dan heb je wel een
paar dagen nodig.
Stanislas
Startpunt voor een verkenning
van Nancy is de Place Stanislas.
Het grote plein wordt omzoomd
door op elkaar afgestemde
bouwwerken, waar ooit de bur
gemeester, bisschop en rechter
hun domicilie hadden. Nu vindt
men er het stadhuis, de opera en
het museum voor schone kun
sten. In de hoeken van het plein
staan prachtige hekken die toe
gang verschaffen tot het mooie
Pare de la Pepinière, vooral op
zondagen een geliefde plek voor
de lokale bevolking om te ont
spannen en te flaneren. Het
plein zelf wordt gedomineerd
door een standbeeld van Stanis
las, de laatste hertog van Lotha
ringen en van Poolse afkomst.
Stanislas was een groot kunst
liefhebber en aan hem heeft
Nancy de fraaie binnenstad te
danken.
Steek je het plein over naar de
Are de Triomphe, dan is er me
teen links het onopvallende
straatje Rue des Marechaux.
Het straatje bestaat alleen uit
(betaalbare) cafés en restau
rants. Het is grappig te zien hoe
Frans en Duits elkaar hier vin
den, bijvoorbeeld in Winstub
Chez Hans. Aan het einde van
dit straatje markeert de Place
Jeanne d'Arc het begin van de
oude stad. Uiteraard ook hier
weer een passend standbeeld,
dat herinnert aan het feit dat
Jeanne op haar tocht naar Or-
léans door de Lorraine trok.
De oude stad is een wirwar van
smalle straten en kleine pleinen,
maar door de relatief beschei
den oppervlakte verdwaal je er
met. In het voormalige hertoge
lijke paleis huist nu een museum
dat de historie van Lorraine
toont. Het einde van de oude
stad komt in zicht bij de veer
tiende eeuwse Porte de la Craf-
fe, de laatste poort van de toen
malige stadswallen.
Nancy staat ook bekend om de
Art Nouveauhuizen. De eerlijk
heid gebiedt te zeggen dat ze iet
wat moeilijk te vinden zijn. De
meeste panden zijn gebouwd in
de periode 1910-1930, en bevin
den zich daarom buiten het
stadscentrum. Liefhebbers
kunnen bij de plaatselijke WV
terecht voor een plattegrond
met een Art Nouveauroute. In
het Nederlands.
Alice Plekkenpol
Metz en Nancy liggen in de Lorraine, een
regio die zich uitstekend leent voor een
korte vakantie. Vooral in de wintermaan
den bieden beide steden veel activiteiten op
het gebied van kunst, cultuur en natuurlijk
kerstmis.
De Lorraine (Lotharingen) kent veel Duitse
invloeden. Zo wordt er graag bier gedron
ken, en prijkt op menige menukaart zuur
kool met braadworst. Andere specialiteiten
zijn uiteraard de Quiche Lorraine, maar ook
de brandewijn Mirabelle, die vooral ge
bruikt wordt in streekgerechten.
In Metz worden het hele jaar door veel
vlooien- en antiekmarkten gehouden. De
kerstmarkt op de Place Saint Louis, Espla
nade en Place Saint Jacques begint eind no
vember en duurt tot eind december.
Algemene informatie over Metz: Office de
Tourisme Metz, Place d'Armes, tel. 0033-
387555376, www.ot-metz.fr.
Tot 24 december biedt de VVV Nancy een
speciaal arrangement (twee dagen, een
nacht) aan, dat in het teken staat van Legen
den en Licht. In het arrangement zijn diver
se maaltijden, entree tot drie musea en
rondleidingen inbegrepen. De prijzen vari
eren van 61 euro (2-sterrenhotel), 73 euro (3-
sterrenhotel) tot 133 euro (4-sterrenhotel).
Informatie en boekingen: Office de Touris
me, mevrouw Anne Fayolle, tel. 0033-
383359007, e-mail anne.fayolle@ot-nan-
cy.fr.
Algemene informatie over Nancy: Office de
Tourisme Nancy, Place Stanislas, tel. 0033-
383352241, www.ot-nancy.fr.
Wie geïnteresseerd is in de hele streek Lor
raine kan een Nederlandstalige brochure
met tips voor korte vakanties aanvragen bij
Comité regional du tourisme de Lorraine,
Boïte Postale 97, 54704 Pont-a-Mousson
Cedex, Frankrijk, tel. 0033-383800180,
www.crt-lorraine.fr.
