Proef met energie uit getij stroom
11
Bot blijkt bovenbeen
van een mammoet
B^jSTÖLj^
MORGtN GEOPEND
'VAN 13.30-17.00 UUR
Mooie geveltjes mogen gezien worden
Oud-burgemeester
van Arnemuiden
De Jonge overleden
Installatie in Westerschelde bij Breskens
Peuterspeelzaal in
Vrouwenpolder krijgt
mobiele noodwoning
Irene en Marjan
Tieberink in
Terneuzen
Kleurrijke cadeaudozen voor Derde Wereld
Sinterklaas in
Magistraatwijk
Veere wil meer doen
aan milieuvoorlichting
Wlul
zeeuwse almanak
Grenzen
WALCHEREN
zaterdag 23 november 2002
torRinus Antonisse
SCHOONDIJKE - Het Schoon
de bedrijf Hydrauvision be-
jint binnenkort in de Wester
schelde met een proef voor het
opwekken van energie uit stro
mend water. Daartoe wordt in
ije riviermonding bij Breskens
tanaf een ponton een speciaal
ontwikkelde installatie ge
plaatst. De proef duurt onge
veer zes maanden.
Directeur B. de Zwart van Hy
drauvision vertelde dit gisteren
leden van de Statencom-
inissies Economie en Ruimte,
Milieu en Water, die een werk-
ek aan het bedrijf brach-
Voor onderzoek naar het
opwekkingsproces met inzet
de zogeheten Whale Tail
•gy, is subsidie verleend
door de provincie en de Europe-
seUnie.
Het Zeeuwse-Vlaamse bedrijf
Heeft de installatie samen met
IVhale Tail Development uit
Leiden ontwikkeld. Het princi
pe is eerder toegepast bij de
voortstuwing van een binnen
vaartschip. De bedenkers heb
ben goed gekeken naar de wijze
waarop walvissen zich zo ener
giezuinig mogelijk door de oce
anen bewegen.
Uitgangspunt is dat een wiel
met daarin afzonderlijk bewe
gende bladen in het water wordt
geplaatst. Met gebruikmaking
van de stroming wordt elektri
citeit opgewekt. De Zwart on
derstreepte dat de hoeveelheid
energie die kan worden onttrok
ken aan het water, in beginsel
groot is. In water met een stro
ming van vier meter per seconde
kan per vierkante meter onge
veer 20 kilowatt worden opge
wekt.
Toepassing van de Whale Tail
Energy is mogelijk in uitlopen
van (stuw)meren, zeearmen,
snelstromënde rivieren en
plaatsen met getijdestroming.
De installatie is vooral geschikt
voor kleinschalige opwekking.
,,Je lost er het wereld-energie-
probleem niet mee opHet is wel
door Nadia Berkelder
MIDDELBURG - Het bot dat
vorige week vrijdag in het Sta-
lionsgebied in Middelburg is ge
vonden, is inderdaad van een
mammoet. Volgens John de Vos
van natuurmuseum Naturalis in
Leiden is het een bovenbeen van
een nog jonge mammoet.
Het bot is in opvallend goede
staat. „Dit soort botten zien we
wel vaker", zegt De Vos. „Maar
is heel compleet. Het is een
heel mooi ding." Hij zou het bot
graag in de collectie willen op
nemen, maar het moet eerst te
rug naar het provinciaal depot
voor bodemvondsten. „We moe
ten ér nog maar eens over pra-
door Miriam van den Broek
VROUWENPOLDER - De peu
terspeelzaal, hel leegstaande
noodlokaal van de basisschool
en waarschijnlijk ook de kleed
kamers van de trimclub, worden
binnenkort gesloopt. Op de
plaats van de huidige peuter
speelzaal komt een nieuw ge
bouwtje waarin de peuters
droog, warm en veilig kunnen
spelen.
Peuterspeelzaal Ons Polder
huisje is al lange tijd dringend
aan vervanging toe. Door lekka
ges dreigden vorig jaar plafond-
delen omlaag te vallen, planten
groeiden letterlijk naar binnen
en de verwarming had behoor
lijke nukken. Er moest zeer snel
iets gebeuren, daar was ieder-
TERNEUZEN - De heilsolda-
tentweeling Irene en Marjan
Tieberink is morgen te gast in de
Triangel in Terneuzen. Ze ko
men vertellen over hun werk in
kindertehuizen in Ruanda.
Jarenlang stonden ze voor de
klas in het basisonderwijs. Nu
werken ze fulltime in het ont
wikkelingswerk in dit arme
iand in Afrika.
be tweelingzussen Tieberink
waren enkele jaren geleden te
zien in het televisieprogramma
Villa Felderhof. Komende zon
dag zijn ze te gast bij het Leger
des Heils in Terneuzen. De bij
eenkomst in de Triangel begint
om 16.00 uur. Er is tevens een
verkooptafel met Afrikaanse
artikelen en na afloop is er een
koffietafel.
Advertentie
TERNEUZEN: Noordslraal 18
een goede aanvulling", aldus De
Zwart.
Hydrauvision is zo'n vier jaar
bezig met de voorbereidingen.
Het bedrijf heeft grote moeite
om in Nederland, met name ook
in Zeeland, medewerking te
krijgen voor proefnemingen, zei
De Zwart. Eerst was het oog ge
richt op een proefplaats in de
Oosterscheldemonding, omdat
daar meer stroming staat dan in
de Westerschelde. Rijkswater
staat weigerde medewerking,
uit vrees voor schade aan de bo
dembescherming bij de storm
vloedkering.
Ook het nutsbedrijf Delta NV
zag er geen brood in. Daarente
gen wil energiebedrijf Nuon in
de uitwateringssluizen bij Mui
den wel een proefopstelling tot
stand brengen en er zijn ge
sprekken overplaatsing van een
installatie in de Afsluitdijk, liet
De Zwart weten. Het Franse
energiebedrijf EDF wil dat in
een stuwmeer doen.
Zeelandbrug
Gedeputeerde J. van Zwieten
suggereerde om tussen pijlers
van de (provinciale) Zeeland
ten Het bot is duidelij k van een
nog niet volgroeide mammoet,
vertelt De Vos. „Als ze volwas
sen zijn, zit er nog een kop aan
vast. Op dit bot zit dat niet."
Zo'n kop is vergelijkbaar met
een groeischijf bij mensen. Pas
bij volwassenen is de groeischijf
hard. Het gevonden bot is een
humerus, een opperarmbeen,
dat tussen het schouderblad en
de elleboog zit.
Mammoetbotten zijn zeker niet
zeldzaam. Vooral de Noordzee is
rijk aan mammoetresten.
„We zijn het grootste export
land van bloembollen uien
en mammoetkiezen", aldus De
Vos. „Vissers vinden heel veel
van die botten. Maar deze is
puntgaaf."
een het over eens. Maar plannen
voor een brede school in Vrou
wenpolder vertraagden de ver
nieuwing. Of die brede school er
nu wel of niet komt, de peuter
speelzaal krijgt een nieuw on
derkomen, heeft het college be
sloten. Het wordt een tijdelijk
onderkomen; een kant en klaar
gebouwtje, zodat de peuter
speelzaal in de toekomst alsnog
mee kan verhuizen naar de bre
de school.
Wanneer de sloop plaatsvindt, is
nog niet bekend. Dit jaar zal het
niet meer worden, zegt A. van
der Heijde, hoofd van de afde
ling welzijn van de gemeente.
„Over twee weken buigt de
raadscommissie zich er over.
Daarbij bedraagt de levertijd
van zo'n cabine een week of zes.
Januari of februari is goed te
doen, maar we zijn in overleg
met de peuterspeelzaal om een
gunstige datum te vinden. Ik
kan me voorstellen dat de voor
jaarsvakantie praktisch is,
maar dat moeten we nog afspre
ken. "De sloop-enbouwvergun-
ning is inmiddels aangevraagd.
Trimclub
Het gemeentebestuur kiest er
voor om gelijk met de peuter
speelzaal, ook het noodlokaal
van de basisschool en de kleed
accommodatie van de trimclub
te slopen. Ook die gebouwtjes
zijn sterk verouderd. Door de
sloop gelijk te doen, kunnen
kosten bespaard worden. Voor
het noodlokaal komt niets
nieuws in de plaats.
De trimclub heeft als de kleed
kamers gesloopt worden, wel
een vervangende ruimte nodig.
Dat kan worden opgelost met
net zo'n gebouw als voor de peu
terspeelzaal. Ook dat is tijdelijk
zodat de trimclub net als de peu
terspeelzaal, kan mee verhuizen
naar de brede school. Naar de
komst daarvan, loopt nog een
onderzoek.
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - De overkap
ping van de Sint Jacobspassa-
ge in Vlissingen was een leuk
idee, maar de uitvoering is
slecht. Dat vindt schoenmaker
H. van den Assem, winkelier in
de Jacobspassage. „Haal die
kap nu maar weg. De mooie
geveltjes mogen gezien wor
den. Zonder overkapping is
het brandveiliger, krijgen we
frisse lucht en galmt het niet
meer zo. Ik geloof niet dat er nu
meer mensen naar mijn winkel
komen omdat het hier over
dekt is."
Deze week kwam opnieuw ter
sprake dat de brandweer
moeilijk een brand in de nau
we Sint Jacobspassage kan be
strijden. Een van de oorzaken
daarvan is dat de winkelstraat
overkapt is. Het vuur zou zich
daardoor snel kunnen ver
spreiden. Bovendien passen
brandweerauto's niet in de
passage.
De brandweer adviseerde het
Vlissingse gemeentebestuur
om een sprinklerinstallatie in
alle winkels van de Sint Ja
cobspassage aan te brengen.
Dat is kostbaar. Een andere
maatregel is om de kap eraf te
halenMaar daarvan wil de ge
meente niets weten. Zij gaf on
langs de opdracht tot een te
genonderzoek, dat ook moet
leiden tot het verbeteren van
de brandveiligheid.
De gemeente maakt reclame
met droog winkelen in weer en
wind. „Maar de Jacobspassa
ge is te smal om overdekt te
zijn", zegt mevrouw Roose uit
Vlissingen, die aan het winke
len is. „Als het regent, neem ik
gewoon een paraplu mee. Ik
vind het hier benauwd. Zeker
in de zomer. Bij de Lange Zelke
heb ik dat gevoel niet. Die is
lekker ruim. Ik vind dat de
overkapp ing daar wel goed ge
lukt is."
Enkele ondernemers vinden
het juist 'een wansmakelijk
idee om de overkapping weg te
halen'. „We hebben er ooit
voor gestreden, dat onze straat
overkapt zou worden en dan
zou de kap nu weer ver-wij derd
worden. Er zijn heus wel ande
re oplossingen voor een veilige
woon-winkelstraat te beden
ken", vinden Ellen en Henny
van modezaak Mabélis.
Tegen de gevel van Mabélis
hangen op de eerste etage een
paar modieuze poppen. Ze
staan net onder de kap. „Die
zouden we dan naar binnen
moeten halen, want ze mogen
niet nat worden. Dat doen we
dus niet. Dit is een mooi ge
zicht. En de karakteristieke
geveltjes zie je ook met de kap
erop."
Daar-mee is Y. Vink van mode
zaak X-Ray het volledig eens.
„Het is toch kapitaalvernieti
ging als nu die kap weer weg-
Die overkapping van de Sint Jacobspassage was een leuk idee, maar kan voor de veiligheid maar
beter verdwijnen, vinden sommigen. foto Lex de Meester
gehaald zou worden. Onze
klanten zijn er blij mee", zegt
hij.
Als winkelier kan G. Kloeg
van de sigarenzaak/antiek
handel in de Sint Jacobspasa-
ge nog wel de voordelen van de
overkapping zien. „Maar de
kap is lelijk en historisch ge
zien zou hij meteen verwijderd
moeten worden. De mooie
pandjes zijn door de overkap
ping verpest."
De familie Kloeg woont boven
de winkel, 's Avonds rijden 're
gelmatig scooters door de
wandelpassage'. „Dat geluid
kan niet weg. Het galmt. Ik heb
toen we nog een winkel in de
Walstraat hadden, een brand
bij onze buren meegemaakt.
Dat was angstig. Als je ziet hoe
snel vuur om zich heen kan
grrjpen. Ik denk dat het hier
nog veel sneller gaat. Als hier
in een huis brand uitbreekt,
dan zijn we in een klap vijf
huizen kwijt. Het trekt hier als
een schoorsteen. En omdat de
rook hier slecht weg kan, stik
ken we."
Hij begrijpt dat hij een doem
scenario voorstelt. „Maar deze
straat is nooit bedoeld als pas
sage. In Parijs heb je prachtige
passages, die opgenomen zijn
in een bouwplan. Deze is er zo
maar een keer geplaatst."
Familie De Boer woont in
Oost-Souburg. Zij gaan 'soms
naar Vlissingen en soms naar
Middelburg om te winkelen'.
„We kiezen een stad uit voor
het winkelaanbod. We gaan
niet speciaal naar Vlissingen
toe wanneer het regent en om
dat je dan soms overdekt kan
lopen. Het geeft toch niets om
een beetje nat te worden. En
als het erg regent, gaan we niet
winkelen." Familie Weug uit
Vlissingen heeft diezelfde me
ning. „Als je de auto parkeert
bij de Steenen Beer, dan moet
je toch door de regen lopen en
ben je nat. Voor mij hoeft deze
straat geen kap te hebben."
door Britta Janssen
ARNEMUIDEN - De leerlingen
van de Koningin Beatrixschool
in Arnemuiden hebben deze
week schoenendozen versierd
en gevuld voor de kinderen in de
Derde Wereld. Knuffels, haar
bandjes, tandpasta en kleurpot
loden. De meeste dozen puilden
uit met spulletjes die arme kin
deren goed kunnen gebruiken.
In de hal van de school stonden
gisteren op een grote tafel tien
tallen dozen in alle soorten en
maten. Sommige exemplaren
waren al een cadeau op zich.
Bijvoorbeeld die van Vincent (5)
uit groep twee. Zijn doos was
versierd met bloemen van crê
pepapier in allerlei kleuren.
Toen hij wilde laten zien wat er
in zijn doos zat, maakte hij 'm
voorzichtig open. Er zaten on
der meer tandpasta en kleur
potloden in.
De doos van Jianlan (4) uit groep
één zat echt propvol kleinig
heidjes. Van een tandenborstel
tot een hele rij viltstiften. Zelfs
een knuffel had Jianlan in de
doos gestopt. Carina (9) uit
groep zes had ook een knuffel in
De kinderen laten trots zien wat er in hun schoenendoos zit.
brug enkele installaties te be
proeven. Statenlid M. Wiersma
opperde het toekomstige door-
laatmiddel in de Zandkreek-
dam hiervoor te benutten. Als
de proefnemingen succesvol
verlopen, achtte directeur De
Zwart het mogelijk dat over
zo'n twee jaar een energiecen
trale op basis van Whale Tail
Energy operationeel is.
door Nadia Berkelder
ARNEMUIDEN - Oud-burge
meester Jacob de Jonge van
Arnemuiden is donderdag over
leden. De Jonge was zes jaar
burgemeester van Arnemuiden,
van 1975 tot 1981. Daarna werd
hij burgemeester van Nieuw-
Lekkerland in de Alblasser-
waard. De Jonge is 67 jaar ge
worden.
De benoeming van De Jonge
naar Arnemuiden baarde op
zien. Raadsleden van andere
politieke partijen maakten zich
zorgen over zijn politieke voor
keur. De Jonge was lid van de
SGP. Bij zijn afscheid, zes jaar
later bleek die zorg onterecht.
De Jonge werd geprezen om zijn
goede contact met de bevolking.
Onder De Jonge werd de open
bare school verbouwd en
werden er voetbalvelden en ten
nisbanen aangelegd. Het ge
meentehuis kreeg een opknap
beurt en de wijk Brakenburg
werd uitgebreid.
Een raadslid zei bij het afscheid
van de burgemeester dat De
Jonge niet alleen aandacht had
voor de grote lijnen, maar dat
ook kleine dingen zijn aandacht
hadden. Zelf was hij trots op de
restauratie van de molen, die in
1977 was afgebrand. Hij heeft
zich ingezet voor de Oudheid
kamer, de voorloper van het
museum, dat dit voorjaar werd
geopend. De Jonge was de eerste
voorzitter.
Humor
Hoewel hij lid was van de SGP,
stond De Jonge boven de partij
en, vertelt oud-raadslid C. Ma
rijs. „Hij was echt een burgerva
der. Hij had gevoel voor humor
en was populair in Arnemui
den." De Jonge bezocht bijvoor
beeld alle kerken in Arnemui
den, hoewel hij zelf Nederlands
hervormd was. De oud-burge
meester stond ook letterlijk bo
ven de partijen. „Hij was een
soort reus", zegt Marijs. „Als je
's avonds nog een boodschap
ging doen, kwam je altijd een
grote man tegen. Dan liet hij zijn
hond uit." Volgens Marijs ging
De Jonge met tegenzin weg uit
het vissersdorp. „Hij had gesol
liciteerd in Nieuw-Lekkerland,
maar toen hij aangenomen was,
had hij daar eigenlijk een beetje
spijt van."
De huidige voorzitter van het
museum, W. Bezemer reageert
geschokt op het overlijden van
De Jonge. „Ik heb het vandaag
nog over hem gehad. We hadden
hem graag willen uitnodigen bij
de heropening van de trouwzaal
in het museum." Ook Bezemer
omschrijft hem als een geliefd
persoon. „Hij is gemakkelijk ge
ïntegreerd in Arnemuiden, dat
is heel belangrijk. Bij de burge
rij lag hij goed. Hij was een inte
ger mens."
MIDDELBURG - Wijkverening
Zuid in Middelburg houdt op
vrijdag 29 november de sinter-
klaasvoorstlling Vol verwach
ting. De voorstelling wordt
gespeeld door Eric Holm en is
bedoeld voor kinderen tussen
drie en tien jaar.
Vol Verwachting is te zien in
wijkcentrum Palet en begint om
14.00 uur. 's Avonds is er een mu
zikale lampionnenoptocht, met
sinterklaas en zijn pieten. De
optocht begint om 19.00 uur bij
het Palet.
De volgende dag komt sinter
klaas op de kinderboerderij aan
het Meiveldpad. Kinderen kun
nen van 13.30 en 15.30 uur een
ritje met de ponywagen maken
met sint en piet, de dieren voe
ren of ponyrijden onder leiding
van zwarte piet.
door Miriam van den Broek
VEERE - De gemeente Veere wil
meer voorlichting geven over
het milieu. Daarnaast wil ze ook
discussies aangaan met inwo
ners en het bedrijfsleven over de
voordelen van milieuvriende
lijkheid. Hiervoor wordt een
plan van aanpak opgesteld.
Dit 'milieucommunicatieplan'
is een uitvloeisel van het milieu
beleidsplan dat vorig jaar is
vastgesteld. Veere begon toen al
met een aantal projecten. Zo is
het Milieu Ontmoetings Pro
gramma gekomen waarin scho
len op bezoek gaan bij onder
meer de milieustraat. Er zijn ac
ties geweest tegen zwerfafval en
Veere deed mee aan de regen
toncampagne Een ton voor wa
ter.
De gemeente wil nu af van dat
projectmatige. Daarnaast moet
het accent meer verlegd worden
van voorlichting naar het voe
ren van gesprekken. De bedoe
ling daarvan is dat zij meeden
ken over de ontwikkeling, vor
ming en uitvoering van het mi
lieubeleid. Maar voor het zover
is moeten de inwoners zich eerst
meer bewust worden van het
milieu. En dat is lastig. Want
milieuvriendelijk gedrag levert
burgers of ondernemers op kor
te termijn geen voordeel op,
stelt het college van B en W. In
tegendeel, het kost juist vaak
veel tijd, geld en moeite. Boven
dien is de invloed van economi
sche factoren erg groot. Onder
nemers willen bijvoorbeeld niet
snel aan de milieuvriendelijk
verbouwde groenten omdat ze
dat beschouwen als slecht voor
de economie en nadelig ten op
zichte van de concurrentie uit
het buitenland. Het gemeente
bestuur wil voor het opstellen
van het communicatieplan ruim
negenduizend euro uittrekken.
Advertentie
De directie van WEA Zeeland en
Raven Juridisch Financieel Advies B.V.
feliciteren de directie en aandeelhouders van 3-Mensie B.V.
met de overname van Bouwbedrijf Nonnekes B.V. te Goes.
WEA Zeeland en Raven Juridisch Financieel Advies B.V.
hebben de directie en aandeelhouders van 3-Mensie B.V.
ondersteund bij deze overname.
Goes, november 2002
Maatschap Westelijke Accountantskantoren Zeeland
GOES MIDDELBURG OOSTBURG RENESSE ZIERIKZEE
ga die wel heel erg missen,
hoor." Carina vond het eerlijk
gezegd niet leuk om de beer weg
haar schoenendoos gedaan. „Ik te geven, maar ze wist dat een
ander kindje er heel blij mee zal
zijn.
De dozen van de leerlingen van
de Koningin Beatrixschool zijn
foto Ruben Oreel
gistermiddag naar Goes ver
voerd, van waaruit ze verder
worden getransporteerd.
foto Ruben Oreel
De gemeentelijke herinde
ling in Zeeuws-Vlaander en
doet grenzen vervagen. Het
waterschap Zeeuios-Vlaan-
deren heeft daar nu ook al on
der te lijden.
Een inwoner van de stad
Luxemburg, die een zomer
woning in Nieuwvliet bezit,
kreeg als eigenaar van die
woning een oproepingskaart
voor de waterschapsverkie
zingen.
Het schrijven was gericht
aan het adres Zeekraal
straat, Nieuwvliet, België.
Dat voorval roept herinne
ringen op aan het toenmalige
gemeentebestuur van Re-
tranchement dat een netelige
kwestie wilde aankaarten bij
de landsregering. Per keren
de post liet 'Den Haag' een
bits briefje in Retranchement
bezorgen:
„Wendt u zich voor uw pro
blemen maar tot uw eigen re
gering."
