Weer wapen vondst Zuid-Afrika
Lobby tabaksindustrie faalt
PZC
Pleidooien voor
periodiek keuren
tankers door EU
Opstand sluimert
tegen Schröders
economisch beleid
Afrikaner terreurgroep Boeremag zou banden hebben met Ku Klux Klan
Senaat VS steunt
van veiligheid VS zoeken naar leden voor coalitie tegen Irak
Foto's van Dodi
na ongeluk met
Diana leiden
tot vervolging
Rechtszaak Kaprun ligt stil
Eis tien jaar voor moorden Timor
Kauwgum in Singapore op recept
Moskou op zoek naar raketten
Noors Nobelcomité ververst
Bij Konmar kan 't.
Russisch schip
slaat aanval af
donderdag 21 november 2002
jnorEelco van der Linden
PRETORIA - De Zuid-Afri-
fcaanse politie heeft gisteren op-
D| 'nieuw een grote wapenvondst
cii| oedaan die in verband wordt ge-
be- bracht met de rechtse blanke
terreurgroep Boeremag (Boe
renwacht). De groep, die de ver
antwoordelijkheid heeft opge
ëist voor de serie bomexplosies
die onlangs Soweto trof, zou
banden onderhouden met en fi
nanciële steun ontvangen van
de Amerikaanse racistische or
ganisatie Ku Klux Klan.
Op een boerderij bij Uppington,
in de dunbevolkte en droge pro
vincie Noord Kaap, werd een
opslagplaats gevonden met 26
van gascilinders gemaakte
bommen en ander niet nader
omschreven militair materiaal.
Bij Umtata, de geboortestreek
van Nelson Mandela in de zui
delijker gelegen Oost Kaap,
werd een man gearresteerd die
beschikte over automatische
wapens en grote hoeveelheden
munitie. Hij zou lid zijn van de
Boeremag en dan het twintigste
lid zijn dat tot nu is opgepakt.
Niet bekend is of de gearresteer
de man één van de zes personen
is die door de politie onlangs of
ficieel als 'gezocht' zijn gekwa
lificeerd. Van twee van hen is al
zeker, dankzij vingerafdruk
ken, dat ze betrokken waren bij
de negen bommen die 's nachts
in Soweto ontploften en een
vrouw het leven kostten. Een
dag nadat de politie de namen
van de zes bekendmaakte,
claimde de groep de 'Nasionale
Krygers' de aanslagen en kon
digde nieuwe aan in de kerstpe
riode.
Boerestaat
Het doel van de groep is 'het om
verwerpen van de regering van
het Afrikaans Nationaal Con
gres', die sinds de afschaffing
van apartheid in 1994 aan de
macht is, en de vestiging van een
'boerestaat'.
De Nationale Krygers zijn on
derdeel van Boeremag, die vol
gens de politie in 1995 is ont
staan als discussieforum voor
ontevreden Afrikaners - de twee
miljoen afstammelingen van
Jan van Riebeeck. In april van
dit jaar zou er echter een para
militaire organisatie uit zijn
voortgekomen.
De leider van de organisatie,
'Kommandant-general' Tom
Vorster, wordt ervan verdacht
banden te onderhouden met de
Ku Klux Klan. Hij was meerde
re malen voor langere tijd in de
Verenigde Staten en werd on
langs in Johannesburg gearres
teerd toen hij bij het Ameri
kaanse consulaat zijn 'groene
kaart' (vestigingsvergunning)
wilde verlengen. De politie on
derzoekt of de Boeremag ook
met andere racistische en ex-
treem-rechtse organisaties in
het buitenland in contact staat.
Groep van 63
Afrikaners uit alle geledingen
en van alle politieke gezindten
blijven zich distantiëren van de
terneurgroep, maar onderstre
pen wel steeds dat de Afrikaners
zich als groep steeds meer ge
marginaliseerd voelen. Een club
van Afrikaner intellectuelen, de
'Groep van 63', schreef dit on
langs nog eens in een brief aan
president Mbeki, maar is inmid
dels in een kwaad daglicht ko
men te staan.
Enkele van de 63 leden worden
in documenten van de Boere
mag genoemd als ministers van
de te vormen nieuwe Boeren Re
publiek en zouden nu al in een
'schaduwkabinet' zitten. De
Groep van 63 ontkent in alle
toonaarden banden te hebben
met de Boeremag, maar de poli
tie, die nadrukkelijk bloed ruikt
en tot nu succesvol is in haar op
sporingswerk, onderzoekt het
met alle energie. GPD
WASHINGTON - De Ameri
kaanse Senaat heeft dinsdag
met een overweldigende meer
derheid een wet goedgekeurd
die president Bush toestaat een
'superministerie' op te zetten
voor de binnenlandse veilig
heid.
•Dit departement van Binnen-
landse Veiligheid moet het land
beter beschermen tegen terro-
ristische aanslagen zoals die
.van 11 september.
De goedkeuring door de Senaat
e" betekent een belangrijke over
winning voor Bush in zijn strijd
tegen het internationale terro
risme. Bush vond een reorgani
satie nodig, omdat na de aansla
gen van 11 september bleek dat
de verschillende federale dien
sten langs elkaar heen werkten
en niet van eikaars activiteiten
op de hoogte waren. Het Huis
van Afgevaardigden was al eer
der akkoord gegaan.
Door de nieuwe wet komen 22
federale diensten, zoals de ge-
'heime diensten, kustwacht, im
migratiedienst en de douane on
der centraal toezicht,
Op het nieuwe ministerie gaan
in totaal 170.000 ambtenaren
,r werken. Het gaat om de grootste
reorganisatie binnen de Ameri
kaanse overheidsdiensten sinds
1947, RTR/A FP/ANP
PARIJS - Drie fotografen zijn
door Mohamed al Fayed, de va
der van de laatste partner van
prinses Diana, voor een recht
bank in Parijs aangeklaagd we
gens inbreuk op de privacy. Dat
zei gisteren justitie in Parijs.
De drie fotografen zullen wor
den berecht voor het nemen van
foto's van Dodi al Fayed, vlak na
het auto-ongeluk dat zowel hem
als Diana en de chauffeur het le
ven kostte op 31 augustus 1997.
Vijf andere fotografen die even
eens door Al Fayed zijn aange
klaagd worden niet vervolgd.
De foto's waar het om gaat zijn
nog in handen van justitie. AP
Een man drinkt bier bij een demonstratie van de Tsjechische communistische partij tegen de Navo in de binnenstad van Praag.
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De Verenigde
Staten zijn begonnen met het
peilen van ongeveer vijftig lan
den over eventuele deelname
aan een oorlog tegen Irak. Dat is
gisteren vernomen uit bronnen
bij het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken.
Volgens een functionaris heeft
het departement ruim vijftig
landen via hun Amerikaanse
ambassade gevraagd of en hoe
ze mee willen doen aan een cam
pagne tegen Irak. Hij wilde niet
zeggen om welke landen het
gaat. Tot nu toe hebben Groot-
Brittannië, Canada, Tsjechië en
Denemarken toegezegd zono
dig deel te zullen nemen aan een
internationale troepenmacht
voor de ontwapening van Irak.
Duitsland heeft al herhaaldelijk
verklaard niet mee te zullen
doen. Nederland denkt er nog
over; minister De Hoop Scheffer
van Buitenlandse Zaken zei
dinsdag deelname niet uit te
sluiten.
De Amerikaanse president
Bush is in Praag voor de Navo-
top, die vandaag begint. Hij
heeft de andere achttien leden
van het bondgenootschap ge
vraagd hem te steunen in zijn
strijd tegen Irak. Bush bena
drukte daarbij dat een sterke
collectieve wil mogelijk een
oorlog kan voorkomen. De
staats- en regeringsleiders van
de Navo' bespreken vandaag een
verklaring over steun van de al
liantie voor de resolutie van de
Veiligheidsraad van de Verenig
de Naties over Irak.
Blix
De wapeninspecteurs van de
VN in Irak bereiden zich intus
sen voor op de eigenlijke
controle of het land massaver
nietigingswapens heeft of ont
wikkelt. Leider Blix van het
inspectieteam Unmovic is
hoopvol over de voortgang van
zijn missie. Hij zei gisteren op
Cyprus er na zijn gesprekken
foto Otto Ballon Mierny/AP
met autoriteiten in Irak ver
trouwen in te hebben dat een
oorlog kan worden voorkomen.
Bush zei in Praag dat de Iraakse
president Saddam Hoessein aan
zijn laatste dagen als heerser
bezig is, als zijn land in gebreke
blijft. De wereld kan volgens
Bush niet langer Saddams spel
letje 'van misleiding, bedrog en
ontkenning' tolereren.
Irak moet volgens de nieuwe re
solutie 1441 van de Veiligheids
raad voor 8 december precies
opgeven wat het aan massaver
nietigingswapens in huis heeft.
ANP/AFP/DPA/RTR
van onze redactie buitenland
LA CORUNA - Lidstaten van de
Europese Unie moeten Europe
se schepen die gevaarlijke stof
fen vervoeren periodiek keuren.
Dat voorstel heeft het Wereld
Natuur Fonds (WNF) gedaan
naar aanleiding van het vergaan
van olietanker Prestige op de
Atlantische Oceaan.
Ook de Duitse en Franse minis
ters van Verkeer menen dat.
..Wat ons betreft wordt zo spoe
dig mogelijk overgegaan tot een
verplichte APK voor schepen
die zich begeven in de Europese
wateren, die varen onder Euro
pese vlag of in het bezit zijn van
Europeanen", aldus C. Drijver,
manager oceanen en kusten van
het WNF.
Hoewel de organisatie het liefst
ziet dat de verplichte keuring
van tankers wereldwijd wordt
ingevoerd, acht de organisatie
het realistischer die eerst bin
nen de EU in te voeren in de
hoop dat het voorbeeld in de rest
van de wereld navolging krijgt.
Ook binnen de EU gaan er stem
men op de regelgeving voor tan
kers aan te scherpen. De Duitse
en Franse ministers van Ver
keer, respectievelijk Stolpe en
De Robien, spreken elkaar mor
gen in Nancy over de ondergang
van de Prestige. Ze willen dat de
EU veel sneller en strenger op
treedt tegen de transporten in
schepen die volgens de huidige
richtlijnen al ondeugdelijk zijn.
De Britse premier Blair ontken
de gisteren dat er in Gibraltar
verzuimd is de gezonken olie
tanker Prestige naar behoren te
controleren. Het schip was in ju
ni in Gibraltar. De Europese
Commissaris voor Verkeer, De
Palacio, had het over een ge
brekkige inspectie van de tan
ker in de haven van Gibraltar.
De Spaanse Eurocommissaris
veroorzaakte daarmee irritatie
in Londen. Spanje claimt de
laatste tijd weer fanatiek de
soevereiniteit over de Britse
rots.
Vervuiling
Na de ondergang van de Presti
ge is op zee een gebied van onge
veer 280 bij 30 kilometer ver
vuild met 'olie. Er zou zeker
10.000 ton zware olie uit de tan
ker zijn gelekt, voordat de tan
ker op 250 kilometer uit de kust
zonk.
De opruimingswerkzaamheden
langs de kust bij het Spaanse La
Coruna lagen gisteren opnieuw
stil wegens slecht weer. Spanje
krijgt vanuit heel Europa hulp.
Vanuit Nederland heeft Rijks
waterstaat het baggerschip
Rijndelta naar Spanje gestuurd.
Voor de hulpactie is het speciaal
uitgerust met twee olieveegar-
men .ANP
door Mare Peeperkorn
STRAATSBURG - Tabaksre
clame in kranten en tijdschrif
ten, op de radio en via internet
wordt vanaf 2005 definitief ver
boden in de Europese Unie. Een
laatste poging van de sigaret-
tenfabrikanten om het reclame
verbod af te zwakken, strandde
gisteren in het Europees Parle
ment. Europees Commissaris
David Byrne (Consumentenbe
scherming) sprak over 'een
overwinning voor de volksge
zondheid'.
Byrne beaamde dat de tabaks
lobby alles op alles had gezet om
zijn voorstel af te zwakken. De
commissaris zag zich genood
zaakt om - zeer ongebruikelijk -
europarlementariërs per brief
om steun te vragen. „Wij hebben
eveneens gelobbyd, en met suc
ces", aldus Byrne.
Het voorstel, dat de steun kreeg
van het parlement, voorziet in
een verbod op tabaksreclame in
kranten, tijdschriften, en via ra
dio en internet vanaf medio
2005Ook de sponsoring door de
sigarettenindustrie van grote
evenementen, bijvoorbeeld de
Formule-l-races en popconcer
ten, mag dan niet meer. Neder
land voldoet vanaf 1 januari al
aan deze eisen. Tv-reclame voor
rookwaar is al sinds 1989 verbo
den in de EU.
Byme toonde zich vol vertrou
wen dat zijn plannen volgende
maand de steun krijgen van de
lidstaten van de Unie. Alleen
Duitsland zal vermoedelijk te
genstemmen, maar dat is niet
voldoende om het voorstel te
blokkeren. De Duitse regering
staat onder zware druk van de
uitgevers die grote verliezen
voorspellen als tabaksreclame
wordt verboden.
Volgens de commissaris weegt
geen enkel financieel nadeel op
tegen het verlies van de vijfhon
derdduizend mensen die jaar
lijks in de EU sterven aan de
gevolgen van roken. Hij bena
drukte dat in Duitsland 37 pro
cent van de bevolking rookt. In
Zweden, waar tabaksreclame al
veel langer verboden is, rookt
nog maar 19 procent. „Er is dus
wel degelijk een verband tussen
reclame en het verbruik van ta
bak."
Te ver gegaan
Het is de tweede keer dat de
Commissie probeert de reclame
voor sigaretten aan banden te
leggen. Twee jaar geleden ver
nietigde het Europese Hof van
Justitie een eerste wetsvoorstel,
nadat Duitsland een klacht had
ingediend. Volgens het Hof was
de Commissie te ver gegaan,
omdat zij ook tabaksreclame in
bioscopen en op posters, asbak
ken en parasols wilde verbie
den. Het Hof meent dat deze za
ken aan de lidstaten zelf moeten
worden overgelaten. Het aange
paste voorstel geeft gehoor aan
deze kritiek. EU-ambtenai'en
zien een eventueel beroep door
Duitsland met vertrouwen tege
moet. GPD
SALZBURG - Het proces tegen de mogelijk verantwoordelij
kenvan de rampzaligebrand in een skitrein in het Oostenrijk
se Kaprun, twee jaar geleden, is stilgevallen.
De belangrijkste gerechtelijke onderzoeker, Anton Muhr,
heeft zich voor lange tijd ziek gemeld. Hij moet worden ver
vangen. Rechtbankvoorzitter Walter Grafinger zei gisteren
dat de zaak daarom tot zeker half januari is verdaagd.
Oostenrijkse kranten vrezen dat het uitstel mogelijk afstel
van de zaak betekent. Ze brengen Muhrs gezondheidstoe
stand in verband met de twijfels die zijn gerezen over zijn rap
port over de oorzaak van de brand.
Bij de brand verloren 155 mensen het leven, onder wie twee
Nederlanders. DPA
JAKARTA - Een aanklager van het Indonesische Hof voor de
Mensenrechten heeft gisteren tien jaar cel geëist tegen twee
mensen die hij verantwoordelijk houdt voor de chaos en
moorden op Oost-Timor, drie jaar geleden.
Kort voor de door Indonesië geannexeerde voormalige Portu
gese kolonie in 1999 onafhankelijk werd, werd er gemoord en
geplunderd door Indonesische milities.
Het gaat om de voormalige politiechef Hulman Gultom en de
militaire commandant Sujarwo. Zij zouden niets hebben on
dernomen tegen de moordpartijen de plunderingen. AFP
SINGAPORE - In Singapore zal binnenkort weer kauwgum
verkrijgbaar zijn, zij het uitsluitend op doktersrecept.
Deze versoepeling van het tien jaar geleden ingestelde verbod
op de import, productie en verkoop van kauwgum is onder
deel van een handelsakkoord dat Singapore is overeengeko
men met de Verenigde Staten. Singapore stelde het verbod in
1992 in omdat afgedankte stukken kauwgum moeilijk te ver
wijderen waren van de keurige straten. AP
MOSKOU - Rusland dringt er bij de andere voormalige sov
jetrepublieken op aan him wapenarsenaal te controleren, om
dat er verdenkingen bestaan dat luchtdoelraketten in handen
van Tsjetsjeense rebellen zijn gevallen.
Dat zei de Russische minister van Defensie Sergej Ivanov gis
teren. De rebellen, die volgens Ivanov beschikken over tien
tallen van de schouder af te vuren raketten, haalden de afge
lopen maanden enkele Russische militaire helikopters naar
beneden.
De Russische strijdkrachten kampen met ernstige corruptie
en in de pers wordt gespeculeerd dat de raketten afkomstig
zijn uit het Russische wapenarsenaal. AP
OSLO - Het Noorse comité voor de Nobel-vredesprijs gaat op
de schop. Volgend jaar treden drie nieuwe leden toe, Het is dan
voor het eerst dat het vijfkoppige comité bestaat uit vertegen
woordigers van vijf verschillende politieke partijen.
De wijziging is het gevolg van de opkomst van nieuwe of eer
der minder invloedrij ke politieke partijen bij de verkiezingen
van 2001.
Het nieuwe team bestaat uit een ex-leider van de conservatie
ve partij, een socialistische en een christen-democratische
hoogleraar, een ultrarechtse politicus en een oud-bewinds
man van de ArbeidspartijRTR/ANP
door Wierd Puk
BERLIJN - Het invloedrijke
massablad Bild is op oorlogspad
en de vijand is bondskanselier
Schroder (SPD). Op de voorpa
gina drukte Bild gisteren tien
tallen portretjes af van Duitse
kiezers die zeggen zich bedro
gen te voelen door Schroder en
zijn rood-groene coalitie, in
combinatie met de kop: 'Kanse
lier, we zijn het zat!
Schroder wordt verweten dat
hij voorafgaande aan de Bonds-
dagvei'kiezingen niets heeft
gezegd over de desastreuze eco
nomische situatie waarin
Duitsland blijkt te verkeren.
'Miljoenen Duitsers zijn veront
waardigd en woedend en voelen
zich door de regering bedrogen
en belogen', aldus Bild.
Na de verkiezingen zijn de Duit
sers geconfronteerd met hogere
belastingen, onder meer op
koerswinsten en op de verkoop
van onroerend goed, met geste
gen pensioenpremies en hogere
kosten voor de gezondheids
zorg. Minister Eichel (SPD) van
Financiën kampt met een tekort
van 34,6 miljard euro; het op één
na hoogste tekort in de geschie
denis van de Bondsrepubliek.
(Advertentie)
Kijk voor adressen van alle Konmar-winkels op
Geldig t/m 24 november 2002
Prijswijzigingen, zetfouten en/of drukfouten voorbehouden
Eichels noodbegroting en de be
groting voor 2003 werden giste
ren door het kabinet aangeno
men, ondanks waarschuwingen
voor de gevolgen voor de con
junctuur. De oppositie rept van
'belastingterreur tegen de bur
gers' en 'kiezersbedrog'. Dat co
alitiepartners SPD en Groenen
openlijk kibbelen, draagt bij
aan het beeld van een kabinet
dat geheel de weg kwijt is.
Critici pleiten reeds lang voor
een verregaande hervorming
van Duitslands overbelaste ver
zorgingsstaat. De sociale pre
mies stegen in de afgelopen tien
jaar met 50 procent, de arbeids
markt zit potdicht en in dertig
j aar zijn er liefst 600.000 ambte
naren bij gekomen. Duitsland
heeft nu 1,5 miljoen ambtena
ren van wie een groot aantal, zo
gaf de minister-president van
Hessen, Koch (CDU) deze week
toe, vooral papier verplaatst.
Opstand
De bekende historicus en publi
cist Arnulf Baring (70) riep de
burgers zelfs op om zich actief te
verzetten. 'De situatie is rijp
voor een opstand tegen het ver
starde partijsysteem', aldus Ba
ring in de Frankfurter Allge-
meine Zeitung. 'Een massale
belastingboycot, passief en ac
tief verzet, verontwaardigde re
voltes hangen in de lucht. Wij
mogen niet langer toelaten dat
hulpeloze politici het land laten
verrotten. Burgers, de barrica
den op: Wij zijn het volk!GPD
MOSKOU - Russische oorlogs
schepen en vliegtuigen zijn gis
teren naar de Japanse Zee ge
stuurd om de kapers van een
vissersboot te achterhalen. De
bemanning van een schip dat
onder Cambodjaanse vlag
vaart, probeerde zaterdag het
Russische schip bij de kust van
Zuid-Korea over te nemen.
Na vier dagen wist de 2 3-koppi
ge Russische bemanning de
overvallers te verjagen.
De kapitein van de Russische
Tulun seinde dat kapers zijn
schip probeerden te veroveren
bij de Zuid-Koreaanse haven
stad Pusan. Er zou een vuurge
vecht zijn geweest. DPA
