PZC
LPF en SP in Statenverkiezing
Ramp in kader van de eeuwigheid
i
veil/O
Jan Cozijnsen vindt het genoeg
Zeeuwse tbc-bus vier
dagen in Londen
leefbaar Nederland twijfelt nog over deelname
15
Actie tegen verhoging loodsgelden
Discussie over ziekenhuizen
CDA belooft steun tunnel Sluiskil
Vragen over Broomchemie
Taakstraf
geëist voor
doodrijden
fietsster
Vijf weken cel
voor winkeldief
woensdag 20 november 2002
éjot
Maurits Sep
J0DDELBURG - De SP en de LPF
toen zeker mee aan de verkiezingen
joor Provinciale Staten. De deelname
ran Leefbaar Nederland is nog twijfel
achtig- Een aantal voormalige LN-le-
ton is intussen bezig met de oprichting
ran een geheel nieuwe partij. Eén van
fcen is M. Weststrate van degelijknami-
•eenmansfractie in PS.
Matuurlijk doen we mee", zegt H.
Smits strijdvaardig. De voorzitter van
de Zeeuwse LPF heeft zich kandidaat
gesteld voor het lijsttrekkerschap. Of
njconcurrenten heeft, weet ze niet. „Ik
heb er in ieder geval nog niet van ge
hoord."
Wel voert de verkiezingscommissie ge
sprekken met mensen die voor de LPF
Statenlid willen worden. Volgens H.
Besems-Versluis van de verkiezings
commissie is een concept-lijst nog niet
klaar. Op 12 december worden tijdens
een ledenvergadering de concept-kan
didatenlijst en het concept-verkie
zingsprogramma vastgesteld.
De SP is al wel zover. F. Luijben (60) uit
Walsoorden is benoemd tot lijsttrekker.
Hij is ruim drie jaar geleden overge
stapt van het CDA naar de SP, 'uit on
vrede over de behartiging van de belan
gen van zwakkere groepen in de
samenleving'. Luijben heeft nauwe
lijks politieke, maar wel bestuurlijke
ervaring. Hij is onder meer voorzitter
van de Zeeuwse Stichting Gehandi
captenbeleid, bestuurslid van patiën
tenorganisatie Het Klaverblad en lid
van het Sociaal Platform Hontenisse.
Onbekend
Luijben wordt gevolgd door enkele re
latief onbekende SP'ers: G. Bouterse
uit Koudekerke, M. Aarts uit Kruinin-
gen. J. Meza uit Middelburg en J. Dees
uit Westdorpe. De eerste echt bekende
naam is die van K. de Roos, gemeente
raadslid in Vlissingen. Hij staat op de
zevende plaats. Zijn vrouw en mede
raadslid T. de Roos-Consemulder sluit
de lijst van twintig kandidaten. Ook de
Middelburgse raadsleden W. Steketee
(8) en H. Elzenga (19) prijken op de
lijst.
De deelname van Leefbaar Nederland
aan de Statenverkiezingen staat nog
niet vast. Volgens S. de Graaf, voorzit
ter van de afdeling Zeeland, is daarover
binnen twee weken uitsluitsel te ver
wachten.
Enkele voormalige leden van Leefbaar
Nederland zijn bezig een nieuwe partij
op te richten. Onder hen bevindt zich
M. Weststrate uit Krabbendijke, die nu
als eenmansfractie in Provinciale Sta
ten zit nadat hij zich had afgesplitst
van de Partij voor Zeeland. Ook Vlis-
singer J. Dupon zit daarbij. In de aan
loop naar de gemeenteraadsverkiezin
gen van 1994 stond hij op de tweede
plaats van de kandidatenlijst van de
Centrumdemocraten, maar hij trok
zich terug.
Tevens is contact gezocht met de
Zeeuws-VlamingA. Meeuse, mede-op
richter van Terneuzen Onafhankelijke
Partij, en daarvoor nog de Zeeuws-
Vlaamse Volkspartij (ZVP), de voorlo
per van de Partij voor Zeeland. Volgens
Dupon wordt binnen twee weken dui
delijk of die nieuwe partij er inderdaad
komt. De naam waaraan wordt ge
dacht, wil hij nog niet onthullen.
Jan Cozijnsen stopt ermee.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Ron Magnée
GOES - Hij houdt ermee op, na
dik veertig jaar werken. Jan Co
zijnsen uit Goes. Jarenlang was
hij directeur van het ontmoe
tingscentrum Het Zilveren
Schor en van het revalidatie
centrum Zonnehove. Daarna
bestierde hij twintig jaar zijn ei
gen adviesbureau. Deze week
werd hij 65. Oud genoeg om te
stoppen, vindt hij zelf. Althans,
voorlopig.
Jaren geleden voorspelde Co
zijnsen het al. De hospitalen bo
ven de Westerschelde moeten
samengaan, daar is geen ontko
men aan. „Als je alle specialis
men wilt behouden in Zeeland,
zul je wel tot één ziekenhuis met
enkele dependances moeten ko
men. Een specialist komt. naar
Zeeland voor tien, twaalf bed
den. Niet voor twee of drie."
Harde voorwaarde is wel dat het
openbaar vervoer in Zeeland
beter wordt, betoogt Cozijnsen.
Want dat is de achilleshiel van
de zorg in Zeeland. „Het gaat er
om dat iedereen snel bij het zie
kenhuis kan zijn. Want men is
alleen maar tegen een fusie van
wege de reisafstanden."
Zorg en welzijn, het zijn begrip
pen die het hele leven van Co
zijnsen kenmerken. Al in de
vroege jaren 60 belandde hij in
het welzijnswerk. Eerst in
Noord-Holland, vanaf 1966 in
Zeeland. Hij werd directeur van
Het Zilveren Schor, het insti
tuut even buiten Arnemuiden
aan de rand van het Veerse Meer.
Een jaar eerder was de eerste
steen gelegd voor dit internatio
nale ontmoetingscentrum. Het
was een cadeau van koningin
Juliana en prins Bernhard ter
gelegenheid van hun zilveren
huwelijksfeest.
Het doel was om jongeren met
verschillende achtergronden
met elkaar te laten kennisma
ken. „Twee verschillende groe
pen, bijvoorbeeld fabrieksar
beiders en studenten, brachten
een week door in Het Zilveren
Schor." Het was de bedoeling
dat jongeren van elkaar leerden
en wederzijds respect voor el
kaar kregen. „Vaak waren dat
hippies. Het waren toch de six
ties hè? Daar hadden de Arne-
muidenaren wel moeite mee.
Bezoekers werden nog wel eens
de verkeerde weg opgestuurd,
zeker als ze in een auto met een
Duits kenteken reden."
Want Duitsers kwamen er veel.
Cozijnsen ontmoette er zelfs
zijn eigen Duitse vrouw. Beiden
besloten in augustus 1973 naar
het revalidatiecentrum Zonne
veld in de bossen tussen Dom
burg en Oostkapelle over te
stappen. Cozijnsen werkte zich
op tot directeur. In die jaren ver
anderde het instituut van een
ouderwets sanatorium naar een
modern revalidatiecentrum
voor jongeren met een lichame
lijk handicap. „Tijdens mijn ja
ren in Zonneveld heb ik vooral
geprobeerd om het accent te
verleggen van de medische kant
naar de sociaal-pedagogische
kant. Dus werken naar meer
zelfstandigheid."
Vanaf 1982 besloot Cozijnsen
voor zichzelf te gaan beginnen.
Zeker in het begin groeide het
bedrijf met kleine stapjes. La
chend: „Het eerste jaar draaide
ik 23 gulden winst." Maar in de
loop der jaren klopten vele grote
zorginstellingen en bedrijven
bij hem aan. Hij maakte analy
ses van bedrijven, gaf trainin
gen en individuele coaching.
Moe
Anno 2002 vindt Cozijnsen het
mooi geweest. „Ik heb veertig
jaar hard gewerkt. Met veel ple
zier, hoor, maar ik ben wel
moe." Het komende half jaar
neemt hij dan ook even rust. Bij
voorbeeld om te gaan fotografe
ren. „Voor mijn 65e verjaardag,
afgelopen maandag, heb ik een
mooi digitaal fototoestel gekre
gen. Daarnaast wil hij veel le
zen en een cursus sieraden ma
ken volgen. Maar gaat de drang
naar het advieswerk niet weer
kriebelen? „Misschien moeten
mensen over een half jaar maar
eens bellen."
VLISSINGEN - De loodstarieven voor schepen die Neder
landse havens aandoen, dreigen veel te veel uit de pas te gaan
lopen met die voor Vlaamse havens. De Nationale Havenraad
wil dat minister De Boer van Verkeer en Waterstaat daarom
een verhoging van de loodsgelden in'Nederland verbiedt.
Rotterdam komt nog het beste weg. Daarvoor is een verho
ging voorgesteld van 1,9 procent, terwijl voor andere haven
gebieden, waaronder Vlissingen en Terneuzen, is ingezet op
3,5 procent. De loodsdiensten in Rotterdam draaien winst, die
in Zeeland verlies. Voor Rotterdam is echter onverteerbaar
dat in Vlaanderen, met de grootste concurrent Antwerpen, de
loodstarieven met 1 procent omlaag gaan. En die tarieven zijn
al lager dan in Nederland, onder meer omdat de kosten van
loodsboten niet worden doorgerekend.
DEN HAAG - De provincie en de gemeente Schouwen-Dui-
veland gaan morgen naar Den Haag om aandacht te vragen
voor de toekomst van de ziekenhuiszorg in Zeeland. Gedepu
teerde G. de Kok krijgt de gelegenheid in de Kamercommissie
voor Volksgezondheid zijn visie te presenteren. Hij neemt
twee uitspraken van Provinciale Staten van afgelopen vrij
dag mee waarin wordt gepleit voor samenwerking tussen de
ziekenhuizen boven de Westerschelde en waarin om geld
wordt gevraagd om de bereikbaarheid van de gezondheids
zorg op Schouwen-Duiveland te verbeteren. In de Tweede
Kamer bestaat verzet tegen een fusie van ziekenhuizen, ter
wijl Zeeuwse politici dat juist wel willen om de kwaliteit van
de ziekenhuiszorg op peil te houden. Over het geld voor
Schouwen-Duiveland bestaat grote onzekerheid. In februari
zijn de plannen voor onder meer een extra ambulancepost en
een centrale huisartsenpost al gepresenteerd. Den Haag heeft
daarna niets meer laten horen. Omdat Zeeland zelf naar Den
Haag gaat, komt de bijeenkomst over de Zeeuwse ziekenhuis
zorg in Middelburg komende vrijdag te vervallen.
DEN HAAG - De tunnel bij Sluiskil moet er komen. Het CDA
zal daar vandaag op aandringen bij minister De Boer van Ver
keer en Waterstaat. Maandag ontstond enig misverstand over
het CDA-standpunt, omdat premier Balkenende zei dat er
geen rijkssteun te verwachten is. Volgens CDA-fractie is dat
ook nooit aan de orde geweest. Van meet af aan heeft het CDA
gesteld dat de tunnel kan worden betaald uit meeropbreng
sten van de Westerscheldetunnel. Het Rijk is grootaandeel
houder van de NV Westerscheldetunnel.
DEN HAAG - CD A-Kamerleden M. van Loon-Koomen en L.
Spies zijn in de bres gesprongen voor het Terneuzense bedrijf
Broomchemie. Zij willen dat staatssecretaris Van Geel van
Milieubeheer actie onderneemt, zodat Broomchemie op korte
termijn toch de omstreden broomhoudende vlamvertrager
FR 720 kan produceren. De CD A'ers reageren op de rechtszit
ting bij de Raad van State, waar Greenpeace en de Zeeuwse
Milieufederatie vorige week hun bezwaren tegen de produc
tie van FR 720 uiteenzetten. Volgens de milieuorganisaties is
het nog onvoldoende duidelijk wat een lozing van FR 720, hoe
beperkt ook, voor het milieu betekent. Rijkswaterstaat en de
provincie hebben Broomchemie vergunningen verleend. Zij
vinden dat het bedrijf al het mogelijke heeft gedaan om ver
vuiling tegen te gaan. Toch verleenden zij slechts vergunnin
gen tot eind 2003 om de gevolgen in kaart te kunnen brengen
Die tijdelijkheid leek zwaar te wegen bij de Raad van State.
door Frank de Klerk
OOSTBURG - Voor schuld aan
de dood van een fietsster is gis
teren in hoger beroep tegen een
22-jarige inwoner van Breskens
opnieuw een werkstraf van 240
uur en een rijontzegging van
vijftien maanden geeist. De eis
van de aanklager bij het Haagse
gerechthof is gelijk aan de straf
van de rechtbank in Middel-
burg.
Der man tekende hoger beroep
aan omdat hij de opgelegde
straf te hoog vond voor wat hij
een 'verkeersfout' noemde.
Door die fout kwam op 27 de
cember drie jaar geleden op de
Nieuwesluisweg in Oostburg
een fietsster om het leven, die
voor de haaientanden stond te
wachten om de weg over te ste
ken.
De jongeman schepte de vrouw
met zijn bestelbus toen hij hard
moest remmen voor een auto,
die stopte om haar over te laten
steken. De echtgenoot van de
vrouw was inmiddels overge
stoken en hoorde achter zich de
harde klap van de fatale bot
sing.
„ZietU de straf niet als een mid
del om deze inschattingsfout te
vereffenen?", wilde hofaankla-
ger mr. J. Wesselink weten. De
jonge automobilist antwoordde
voor de tweede keer dat hij een
straf van anderhalve maand
lang acht uur per dag werken
veel te hoog vond voor zijn fout.
Hij zei drie jaar later nog steeds
dagelijks aan het ongeval te
denken en er zijn hele leven mee
geconfronteerd te zullen wor
den.
Toedracht
De toedracht van het ongeval
bleef in hoger beroep vaag. De
bestuurder van de bestelbus zei
niet op tijd te hebben gezien hoe
zijn voorganger remde. Hoe hij
vervolgens via de linkerberm te
gen de fietsster belandde, kon
de man niet vertellen. Hij ont
kende te hard te hebben gere
den.
Technisch onderzoek toonde
aan dat de man minimaal 77 ki
lometer per uur moet hebben
gereden.
Dat is volgens de hofaanklager
nog teveel bij een oversteek
plaats voor fietsers waar je de
snelheid moet aanpassen.
Uitspraak volgt over twee we
ken.
door A.J. Snel
VLISSINGEN - In de opmaat
tot de herdenking van de wa
tersnoodramp blijkt er een
breed gedragen, diepe wens te
zijn om terug te kijken naar
wat zich op 1 februari 1953
voltrok. Voor velen, vooral ou
deren, in dit gewest is de ramp
nog steeds geen geschiedenis.
Zij dragen persoonlijke herin
neringen met zich mee aan de
dagen waarin de dood en het
verderf alomtegenwoordig
Een halve eeuw na de catastro
fe blijkt de neiging tot omzien
zeer sterk. Wellicht heeft dat te
maken met het besef dat wel
dra ook de herinnering aan de
ramp zal verglijden in de tijd.
En met het verlangen een in
haalslag te maken. In de eerste
decennia na de watersnood
leek veel leed met de doden te
zijn begraven. Eerst was er de
verdoving; kort daarna heerste
de ijver die hoorde bij de we
deropbouw. Daarbij paste, zo
was het heersende gevoelen,
geen openlijk rouwbetoon. Pas
veel later bleek er toch behoef
te te zijn aan verwerking. De
herdenking is daartoe een mid
del.
Tientallen jaren geleden al
werd duidelijk dat de ramp
niet onder de voltooid verleden
tijd kon worden gerangschikt.
Bij het naderen van de doem-
datum liepen golven van her
inneringen over de dijken der
verdringing.
Nu de dag nadert waarop het
een halve eeuw geleden is dat
het water verwoestend het lage
land binnendrong, blijkt die
hang tot gedenken en herden
ken nog steeds zeer sterk. Dat
is goed aangevoeld, onder an
deren door schrijvers en uitge
vers. Zij voorzien, ieder op hun
eigen manier en vanuit ver
schillende invalshoeken, aan
de behoefte van veel mensen in
en buiten het zuidwesten van
Nederland door beeld en ge
schrift in het verleden te
schouwen.
Doorwrocht
Binnen de reeks publicaties
verschijnt dezer dagen het
boek '50 jaar geleden 50 jaar
verder Februariramp 1953'
van de hand van Rinus Anto-
nisse, redacteur bij de Provin
ciale Zeeuwse Courant. Anto-
nisse (Goes, 1946) die over een
imposante feitenkennis over
dit gewest beschikt, heeft een
9 v -
Een dijkdoorbraak bij Bath in 1953.
foto Zeeuws Documentatiecentrum
doorwrocht werkstuk afgele
verd. Hij heeft de gebeurtenis
sen in februari 1953 letterlijk
in het kader van de eeuwigheid
geplaatst door de van miljoe
nen jaren her daterende ont
staansgeschiedenis van dit
land te beschrijven én door het
oog te richten op de toekomst.
Daarmee heeft hij een zeer rui
me spanningsboog gecreëerd.
In een zakelijke, ingehouden
stijl trekt de auteur lange lij
nen door de tijd, die uitmonden
in een beschrijving van de
rampnacht en de dagen die
daarop volgden. Op dat punt
aangekomen, breekt de emotie
door, verwoord in de verhalen
van ooggetuigen. Door te kie
zen voor een mengvorm, waar
in feiten, gevoelens en ervarin
gen in elkaar vervloeien, snijdt
Antonisse zijn boek op de men
selijke maat.
Zoals er in de eerste penode na
de ramp een groot zwijgen was
over het leed, zo was er even
zeer terughoudendheid met
kritiek op de autoriteiten die
hun verantwoordelijkheid
voor de veiligheid van het land
achter de dijken niet ten volle
droegen en voor gezagsdragers
die. toen de ramp zich eenmaal
had voltrokken, niet in staat
bleken adequaat te reageren.
Die preutse en gezagsgetrouwe
benadering heeft sinds gerui
me tijd plaatsgemaakt voor
meer openheid. Ook Antonisse
levert, door rapportages en ge
tuigenissen uit te werken, de
gelijk onderbouwde kritiek.
Dat is uitstekend. Wie weg
kijkt van de feiten, kan niet
leren van de geschiedenis.
Aan het slot van '50 jaar gele
den 50 jaar verder' duidt de au
teur aan dat de uitvoering van
het uitermate kostbare Delta
plan geen gebied heeft opgele
verd waarvan thans kan
worden gezegd dat het af is.
Nieuwe ervaringen en inzich
ten leren dat gekozen oplossin
gen in lang niet alle gevallen
Toenmalig minister van Verkeer en Waterstaat Neelie Smit-
Kroes, koningin Beatrix en directeur-generaal van Rijkswater
staat Jvan Dixhoorn bij de opening van de Deltawerken op 4 ok
tober 1986. foto Rijkswaterstaat Zeeland
een optimaal ecosysteem heb
ben opgeleverd. Ook het gevoel
van veiligheid, bij de opening
van de stormvloedkering in de
monding van de Oosterschelde
verwoord door koningin Bea
trix, dient aan relativering on
derhevig te zijn. De Delta is
nooit af, daar komt het op neer.
Compleet
Nieuws bevat het boek van An
tonisse niet en dat kon ook niet
worden verwacht of verlangd
na een vijftig jaar durende
stroom van publicaties. Het
werk, 160 pagina's dik en rijk
voorzien van foto's en illustra
ties, is wel als overzichtelijk en
compleet te typeren. Vooral
ook jongeren, voor wie de ramp
wél geschiedenis is, zullen er
bij lezing van doordrongen ra
ken hoezeer Zeeland getekend
blijft door de watersnoodramp
van 1953.
'50 jaar geleden 50 jaar verder Fe
bruariramp 1953' is een boek van
Rinus Antonisse, uitgegeven door
Uitgeverij Uniepers in Abcoude in
samenwerking met de Provinciale
Zeeuwse Courant. ISBN 90 6825
291 7. Prijs 24,90. Lezers van de
PZC vinden in hun krant een bon,
bij inlevering waarvan zij bij de
boekhandel 22,50 voor het boek
betalen.
door Claudia Sondervan
GOES - De Zeeuwse tbc-bus
vertrekt vandaag voor vier da
gen naar Londen. De Mobiele
Röntgen Unit van de GGD Zee
land wordt daar ingezet om zo'n
duizend daklozen en gedeti
neerden te onderzoeken op tu
berculose. De Zeeuwse tbc-bus
laat de Engelse artsen kennis
maken met de tbc-onderzoeks-
methode op straat en in gevan
genissen.
De Zeeuwse bus, die gereden en
bediend wordt door twee mede
werkers van de GGD Zeeland, is
al dertien jaar een bekende ver
schijning in Zeeland. In 2001 is
de huidige bus in gebruik geno
men. Die rijdt op maandag,
dinsdag en woensdag in Zee
land rond. De rest van de week
wordt de bus gebruikt in Rotter
dam voor onderzoek onder dak
lozen, drugsverslaafden en
prostituees.
De Rotterdamse GGD-arts Rob
van Hest introduceerde de tbc-
bus bij zijn Britse collega's tij
dens onderzoek voor een proef
schrift over tbc-risicogroepen.
De Engelse artsen wilden de ge
avanceerde onderzoeksmetho
de graag in Londen in actie zien,
vertelt directeur V. Slenter van
GGD Zeeland. In de bus worden
de röntgenfoto's gemaakt, die
digitaal worden opgeslagen op
cd-rom of via internet worden
verzonden voor direct onder
zoek.
Debus, die een waarde heeft van
een kleine 700.000 euro, wordt
in Londen door politie bewaakt.
Omdat de röntgenapparatuur
onder de Wet op de Kernenergie
valt had de verscheping vanaf
Hoek van Holland nogal wat
voeten in aarde, maar de ver
gunningen zijn rond, zegt Slen
ter. De trip kost Zeeland één
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter heeft gis
teren een negentienjarige man
zonder vaste woon- of verblijf
plaats conform de eis tot vijf
weken cel veroordeeld.
De geboren Goesenaar nam 12
juli dit jaar bij Jamin in Vlissin
gen snoepgoed weg. Ruim twee
maanden later, op 19 septem
ber, had de notoire winkeldief
geprobeerd bij Albert Heijn in
Vlissingen kaas en fristi te ste
len.
screeningsdag, zegt Slenter. De
afspraken voor die dag zijn ver-
- zet.
In Zeeland traceert de GGD
jaarlijks tussen de dertig en zes
tig gevallen van actieve tbc.
Standaard worden asielzoekers
en gevangenisbewoners gecon
troleerd, omdat onder die groe
pen een verhoogd risico op tbc
geldt. Daarnaast onderzoekt de
GGD ouderen die in hun jeugd
in contact met de bacterie zijn
gekomen. „Vroeger werd de
bacterie vooral overgebracht
door koemelk, tot in de jaren 50
het pasteuriseren van melk op
gang kwam. Mensen vanaf 53
jaar kunnen daarom de bacterie
bij zich dragen." De GGD con
troleert de mensen uit deze leef
tijdsgroep bij wie ooit actieve
tbc is opgetreden, omdat de
ziekte zich kan herhalen Vol
gens Slenter gaat het om circa
drieduizend mensen.
Bij tuberculose veroorzaakt de
tuberkelbacterie een ontsteking
in de longen. De ziekte is te be
handelen met een medicijnkuur
van zes maanden. Tuberculose
kan alleen overgedragen wor
den door hoesten of niezen als
de ontstekingsblaasjes in de
longen open zijn. De sympto
men zijn nachtzweten, moe
heid, gebrek aan eetlust, ge
wichtsafname en aanhoudend
hoesten, waarbij soms bloederig
slijm uit de longen komt.
(Advertentie
Demonstratie op:
23 november
in Goes
Voor de Blue Point
snelkookpan:
Aromakoken met de
Genovis serie en de
Bratfix koekenpan.
Aanvang: 11.00 tot 16.30 uur
(doorlopend)
Middelburg L Noordstr 25
Goes St. Adriaanstr 8
