Rosenmöller gaf oppositie gezicht
Tanker is makkelijk doelwit
PZC
Femke Halsema
moet nog wennen
Oud-vakbondsman zette GroenLinks op de politieke kaart
16 november 1952
Mens gaat engel helpen
zaterdag 16 november 2002
door Hans van Soest
Met rode ogen hoorde Paul
Rosenmöller de dankbe
tuigingen aan van zijn opvolg
ster Femke Halsema. Even leek
hij het moeilijk te hebben met
zijn beslissing. Na afloop van de
persconferentie overheerste
echter vooral de opluchting. Het
zit erop. Voor hem en zijn gezin
is een einde gekomen aan een
maandenlange nachtmerrie van
kogelbrieven, bedreigingen en
bewaking voor zijn kinderen als
die naar school moesten.
Tegelijkertijd is ook een einde
gekomen aan een tijdperk in de
Nederlandse politiek. Rosen
möller was meer dan dertien
jaar het gezicht van GroenLinks
en acht jaar het gezicht van de
oppositie. Door vriend en vij and
is hij geprezen om zijn politieke
lef, zijn scherpe manier van de
batteren en zijn vermogen om
aan de interruptiemicrofoon
toezeggingen los te peuteren
van het kabinet. Onder de twee
paarse kabinetten stonden de
- leiders van de grootste opposi
tiepartij het CDA in zijn scha
duw.
Vrij snel nadat de oud-vak
bondsman in 1989 in de Tweede
Kamer kwam voor de toen kers
verse fusiepartij GroenLinks
ontpopte hij zich als de natuur-
lijk leider van de fractie. Gehol
pen door zijn ruime ervaring als
vakbondsbestuurder in de Rot
terdamse haven, was zijn goed
gebekte inbreng in de wat intel
lectuele fractie verfrissend.
Desondanks koos de achterban
- vijf jaar later niet hem (in com
binatie met Leonie Sipkes)
maar het duo Brouwer-Rabbae
voor de Kamerverkiezingen van
1994. In de peilingen stond de
phrtij toen op tien zetels, het
werden er maar vijf (één minder
dan in 1989). Een dag na de ver-
kiezingen werd Rosenmöller
alsnog fractievoorzitter en
daarmee politiek leider van de
partij.
Overwinning
Hij groeide in zijn rol en wist in
1998 wel de voorspellingen van
de opiniepeilingen te verzil-
Paul Rosenmöller kijkt tijdens de persconferentie geëmotioneerd naar zijn opvolgster Femke Halsema.
veren: elf zetels. Deze over
winning was grotendeels aan
hemzelf te danken. Hij had wel
iswaar het politieke klimaat
mee (milieu was toen nog een
thema waarover veel kiezers
zich zorgen maakten), maar had
bovenal een integer imago. Als
rijkelooszoontje (zijn vader was
directeur bij Vroom en Drees-
mann) gaf hij zijn studie eraan
om als zakkensjouwer in de ha
ven te gaan werken. De,toen nog
overtuigde maoïst Rosenmöller
had bewezen zijn idealen boven
inkomen te stellen.
Als fractievoorzitter probeerde
hij GroenLinks op de kaart te
zetten als een partij die kwali
teitsoppositie voerde: idealisme
werd gekoppeld aan haalbaar
heid. Met deze opstelling oogst
te Rosenmöller veel lof, maar
aan het eind van de tweede
paarse regeerperiode begon dit
zich tegen hem keren, Een deel
van de linkse achterban vond
dat hij te veel koketteerde met
de macht, zeker na de steun die
de Tweede Kamerfractie gaf
aan de bombardementen op Af
ghanistan.
Tegelijkertijd keerde ook het
veranderde politieke klimaat
zich tegen hem. Zijn revolutio
naire achtergrond was ineens
geen pré meer voor veel mensen.
Zijn verhuizing" uit de arbei
derswijken van Rotterdam naar
het sjieke Driebergen werd hem
met terugwerkende kracht plot
seling nagedragen. Hij stond sa
men met PvdA-leider Melkert
symbool voor de politici die de
burgers in de oude wijken had
den laten stikken en voor de
'linkse kerk' die verantwoorde
lijk werd gehouden voor de
moord op Pim Fortuyn. Dat bij
die kwalificaties de nuancering
nog al eens uit het oog werd ver
loren, deed niet terzake. Zonder
daar nog veel invloed op te kun
nen uitoefenen was de progres
sieve Paul Rosenmöller ineens
onderdeel van de verfoeide 'ou
de politiek'.
Na de Kamerverkiezingen van
15 mei had hij het moeilijk. De
pax-tij verloor weliswaar slechts
één zetel, maar in de peilingen
zakte GroenLinks steeds verder
terug ten faveure van de SP van
Jan Marijnissen. Toen het par
tijbestuur hem vorige maand
vroeg de strijd nog één keer aan
te gaan, zei hij 'ja'. Al daags
daarna kreeg hij echter spijt. Na
vele gesprekken met zijn vrouw
kwam hij tot de conclusie dat
het tijd was te gaan.
De aanhoudende bedreigingen
foto Robert Vos/ANP
(ook al waren die inmiddels fors
in aantal afgenomen) hebben
blijvende littekens achtergela
ten bij het gezin-Rosenmöller.
En daarbij kwam dat het Paul
Rosenmöller-effect bij de kiezer
aantoonbaar was uitgewerkt.
,,Na 22 januari zal ik sollicita
tiebrieven moeten leren schrij
ven", zei hij gisteren. En hoewel
de grap hem zichtbaar een beet
je pijn deed, voegde hij eraan toe
„ervan overtuigd te zijn de juis
te beslissing te hebben geno
men". Dat hij dit - ook in het be
lang van zijn partij - op tijd
heeft aangevoeld, onderstreept
zijn politieke vernuft. GPD
door Jaco van Lambalqen
Wat onwennig schuift ze
achter de tafel naast
Paul Rosenmöller. Nipt van
een glaasje water en ziet op
het oog wat verlegen hoe Ro
senmöller de pers uitleg
geeft. Femke Halsema (36) is
zijn gedroomde opvolger,
zegt hij. Dat is geen geheim,
want Halsema loopt zich al
een tijdje warm. Ook het par
tijbestuur staat pal achter
haar. Maar de wisseling van
de wacht komt wel snel.
Bent u al een gewend aan het
idee lijsttrekker te worden
Halsema: „Deze week zei ik
nog tegen een journalist die
vroeg of ik Paul wilde opvol
gen: het is niet aan de orde. Ik
heb zijn opstappen ook niet
willen plannen, omdat dat
onvermijdelijk zijn afscheid
zou betekenen. Ik was een
van degenen die hem vorige
maand nadrukkelijk vroeg of
hij de kar nog een keer wilde
trekken. Pauls beslissing
kwam als een schok. Maar ik
respecteer het als iemand
zegt dat hij niet meer wil. Dit
doet pijn; ik verlies niet al
leen een voorbeeld maar ook
een goede vriend. Maar ik ga
de verkiezingen in met naast
mij de beste politiek adviseur
die ik mij kan denken. Paul
bewonder ik vooral om zijn
scherpte in het debat; zijn
snelheid, sprankeling en zijn
politieke intuïtie. Bovendien
is hij een politiek leider met
een zeldzaam gevoel voor
zelfinzicht en kritisch ver
mogen."
Wat wilt u bereiken als lijst
trekker?
„GroenLinks is de enige
groene partij in Nederland.
Wij blijven van het milieu een
hoofdpunt maken en willen
de sociale verhoudingen be
schermen. Ik wil mij verzet
ten tegen de verharding in de
samenleving. Ik pleit voor
minder stress, egoïsme en on
verdraagzaamheid. Ik ben
voor zachtaardige omgangs
vormen en elementair fat
soen in de politiek."
Wat gaat u anders doen d
Paul Rosenmöller?
„Ik probeer nu één dag a^.,
het idee van het lijsttrekker
schap te wennen. Ik heb nog
geen uitgewerkte strategie,
Inhoudelijk houd ik mij aan
het verkiezingsmanifest, c
volgende week door het cc.,
gres besproken wordt. Ik heb
vooral een andere stijl, en
daar zal ik u mee verrassen!"
Gaat u ook de strijd aan m
de Socialistische Partij, c_.
GroenLinks in de peilingen
inhaalde?
„Wij zijn niet in concurrentie
met de SP. Wij richten ons op
rechtse partijen als LPF en
WD. Er is onder de mensen
grote onvrede en die moet
weggenomen worden. Veel
kiezers hebben naar rechts
gekeken voor oplossingen.
Zij mogen nu vernachten dat
wij ook oplossingen bieden; i
daar ligt een mooie taak voor
mij."
U moet het waarschijnlijk als
enige vrouw opnemen tegen
allemaal mannelijke lijst
trekkers.
„Die verantwoordelijkheid
zal ik nemen! GroenLinks
heeft bij hoge uitzondering
jaren een man als lijsttrekker
gehad." (doelend op Ina
Brouwer van de CPN, Eia
Beckers van de PPR en An-
drée van Es van de PSP, red.),
„Wij hebben een lange tradi
tie van vrouwelijke lijsttrek
kers. Mijn voorbeelden zijn
Andrée van Es, door haar po
litieke stijl en haar gevoel
voor de rechtsstaat, Hillary
Clinton, die ik op indruk
wekkende wijze een zaal vol
zwarte vrouwen zag toespre
ken en Madeline Albright."
Kiest u, als u pleit voor zacht
aardige omgangsvormen,
niet een te lief profiel?
„Dan kent u mij slecht! Als ik
mijzelf ongeschikt had ge
acht, dan had ik mij niet be
schikbaar gesteld. Ik denk
dat ik herkenbaar ben voor
GroenLinks-kiezers. En ik
zal mijn stinkende best doen
kiezers te winnen!GPD
Al Qaeda zal haar ge
vechtsterrein verplaatsen
naar zee. Dat voorspelt de
Amerikaanse auteur John
S. Burnett. In zijn bestsel
ler Dangerous Waters
brengt hij moderne zeepi
raterij en buitengaatse
terreurdreigingen in
kaart. „Al Qaeda kan onze
olietoevoer zo afsnijden",
zegt Burnett. De in Haar
lem wonende journalist
en schrijver verwacht dat
tankers worden gebruikt
als varende bommen, zo
als Al Qaeda vliegtuigen
kaapte om de Twin Towers
in New York te verwoes
ten.
en de politiek hebben de drei
ging op zee jarenlang gene
geerd, juist omdat ze weten dat
je je amper kimt beveiligen te
gen aanvallen op tankers. Het
trieste is dat de scheepvaartwe
reld dit onderwerp al jarenlang
vergeefs op de agenda probeert
te krijgen."
In zijn boek schrijft Burnett dat
het voor terreurorganisaties zo
als Al Qaeda betrekkelijk een
voudig is om geheime agenten
aan te laten monsteren op tan
kers, sleepboten, baggersche
pen en kabelleggers. „Ik ben er
van overtuigd dat dergelijke
'sleepers' (mollen, red.) nu al
werkzaam zijn en enkel wach
ten op het juiste moment."
Bovendien wijst Burnett op de
gevaren van de hedendaagse,
vaak zeer gewelddadige pirate
rij. Desondanks worden er vol
gens hem nauwelijks veilig
heidsmaatregelen getroffen.
„Er varen bakbeesten rond met
meer dan 300.000 ton ruwe olie
ter waarde van meer dan 90 mil
joen dollar. Weet je hoeveel kop
pen zo'n reus op koers moeten
houden? ZeventienTegen
woordig vaart er wel een specia
le veiligheidsofficier mee, maar
denk maar niet dat dat leidt tot
het aantrekken van een acht
tiende bemanningslid. Het is
gewoon iemand uit de vaste
ploeg aan boord die een extra
functie heeft gekregen."
In Amerika kreeg Burnett het
vorige maand aan de stok met de
leiding van 'de tweede olie
maatschappij ter wereld', om
dat hij zonder toestemming ge
voelige informatie naar buiten
zou hebben gebracht. „Het is
een bedrijf onder Brits-Neder
landse paraplu waarvan ik de
naam uit juridische overwegin
gen niet eens in de mond mag
nemen. Ik had geschreven dat
zeepiraten op druk bevaren rou
tes worden afgeschrikt met
dummies die langs de railing
worden geplaatst. Een soort vo
gelverschrikkers, zodat de on
oplettende moderne zeerover
denkt dat de bemanning groter
is dan feitelijk het geval is."
Burnett noemt de maatregel,
evenals het verwijderen van em
blemen van de schepen, een mi
nimum aan uiterlijk vertoon.
„De belangrijkste reden waar
om dergelijke multinationals
niet werkelijk aan beveiliging
doen, is risicocalculatie, Die
zelfde topman van diezelfde
oliemaatschappij vertelde dat
piraten zijn schepen niet zou
den aanpakken. Terwijl er gro
tere schepen zijn geënterd dan
hij in de vaart heeft. Hij hoopt
dat het lot hem gunstig is gezind
en de concurrentie niet. Maar
heb je enig idee wat er gebeurt
als je met twee, drie man
's nachts zo'n tanker parkeert in
een groot cruiseschip?" GPD
VLIEGTUIGRAMP - De
Amerikaanse luchtmacht-
groep Verre Oosten heeft za
terdag bekend gemaakt dat
een transportvliegtuig met
37 militairen aan boord, die
van verlof in Japan terug
keerden, dertig kilometer ten
oosten van Seoel is neerge
stort. Alle inzittenden, met
inbegrip van zeven beman
ningsleden, kwamen daarbij
om het leven.
EENHOORN - Het een
hoorn-monument in Oost
burg, dat werd opgericht ter
herinnering aan en tevens als
symbool van de herbouw van
Oostburg zal zaterdag 29 no
vember door de commissaris
van de koningin, A. de
Casembroot, onthuld wor
den. Op dezelfde dag zal ook
het bluswaterreservoir van
Oostburg in gebruik worden
genomen.
VECHTPARTIJEN - Zater
dagavond en -nacht moest de
Terneuzense politie enkele
malen tussenbeide komen in
vechtpartijen. Een vijftal op
varenden van het Noorse ss
Ranella zette in een café aan
de Schuttershofweg de boel
op stelten, zodat zij door de
politie buitengezet moesten
worden. In de Dijkstraat ont
stond een vechtpartij tussen
twee mannen uit Axel en Ter-
neuzen.
Hoofdredactie:
A L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissmgen
Tel (0118) 484000
Fax- (0118)470102
E-mail- redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118) 470102
E-mail. redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113) 273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115)645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114)372771
E-mail- redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111) 454647
Fax. (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 12.00 uur.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag ti|dens kantooruren i
zondag: van 16 00 tot 18 00 uur
Tel. (0118) 484000
Fax (0118) 470100
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van €2,00)
per maand: 20,50
per kwartaal: 55,10
per jaar: €209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag
E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk.
maandag t/m vrijdag:€ 1.10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70 65 597
Postbank 35.93 00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd.
Voor gewone advertenties:
Tel: (0118) 484240
Fax (0118)470100
Voor kleintjes: Tel. (0118) 484321
Fax:(0118)484370
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)administralie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde
derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. afdeling
lezersservice, Postbus 18,4380 AA Vlissingen
Behoort tot LUSQGHGr
Al Qaeda kan onbeveiligde schepen gebruiken als varende bommen
door John Oomkes
De beveiliging van een tank
station is een oliemaat
schappij meer waard dan die
van haar schepen. De Ameri
kaanse researchjournalist John
S. Burnett noemt het daarom
een kwestie van tijd voordat Al
Qaeda tankers als terreurwapen
zal gebruiken.
De auteur zag een andere voor-
spelling kort na publicatie van
zijn bestseller Dangerous Wa
ters al bewaarheid. De Franse
tanker Limburg werd vorige
maand voor de kust van Jemen
een makkelijk doelwit voor ter
roristen die het schip vanaf de
wal beschoten. Er volgen meer
aanslagen, stelt hij. „De wereld
wacht een Armageddon, maar
niemand wil de dreiging onder
ogen zien."
Na 11 september 2001 heerst er
in Europa een ongefundeerd ge
voel van veiligheid. „Jullie den
ken terrorisme al dertig jaar te
kennen. Dat klopt ook: IRA,
ETA, RAF, de Rode Brigades, de
Ambonezen. Inderdaad zijn
hier al honderden mensen het
slachtoffer geworden van ter
reurdaden", zegt Burnett.
„Maar terroristen als die van Al
Qaeda hebben het niet alleen
gemunt op het Amerika van
Bush. Overal waar ze duizenden
slachtoffers kunnen maken,
1 zullen ze toeslaan."
Burnett, auteur van het door
The Washington Post hoog ge
prezen docudrama Dangerous
Waters - ondertitel: Modern pi
racy and terror on the high seas -
spreekt zijn zwartgallige voor
spelling uit op dezelfde dag dat
de Britse premier Tony Blair de
feestelij ke sfeer tij dens een ban
ket in Londen bederft door te
somberen over de grote veilig
heidsrisico's die zijn inlichtin-
gendiensten vrijwel dagelijks
melden. Nog datzelfde etmaal
meldt de Nederlandse inlichtin
John S. Burnett voorspelt dat Al Qaeda haar gevechtsterrein naar zee verplaatst.
gendienst AIVD dat er ver
scherpt toezicht is ingesteld
voor de veerdiensten van en
naar het Verenigd Koninkrijk.
Terroristen zouden pogen een
truck afgeladen met explosie
ven aan boord van een ferry te
brengen en tot ontploffing te
brengen.
Niets nieuws onder de zon, be
weert Burnett. Vorige maand
maakte de verslaggever op ver
zoek van zijn uitgever een pro
motietrip door zijn geboorte
land. The Washington Post had
Dangerous Waters opgepikt na
de door Burnett voorspelde
aanslag op een tanker van de
omvang van de Franse tanker
Limburg. De voormalige ver
slaggever van United Press In
ternational tracht sindsdien in
tientallen talkshows en met be
hulp van talk-back-radio de po
litiek in zijn land in beweging te
krijgen.
Staten Island
Burnett vertelt hoe hij op het ui
terste puntje van Manhattan
werd aangesproken door perso
neelsleden van het veer naar
Staten Island. „Ze zeiden: Had
je maar met ons kunnen praten
voordat je je boek uitbracht.
Niet alleen op de grote vaart,
ook hier in de haven van New
York loert een immens gevaar.
„Direct na de aanslag van 11
september werden de veerboten
in New York aan de ketting ge
legd en nadien nog dagenlang
streng gecontroleerd. Een van
de negentien kapers die het
WTC en het Pentagon zijn inge
vlogen, had op een van de boten
gewerkt. Hij wist als geen ander
dat er in de spits elke tien minu
ten vier- a vijfduizend mensen
aan boord worden gepropt. Hoe
wil je hun bagage checken? Wie
De relatie tussen mensen en
engelen wordt gelijkwaar
diger. Was het tot nu toe zo dat
engelen leiding gaven, nu wor
den mensen zich bewust van
him verantwoordelijkheid voor
hun 'kosmische broeders en zus
ters'. Engelen hebben ons nodig.
Dat schrijft pastor Hans Stolp
in Leven met engelen. Dat boek
wordt vandaag gepresenteerd
in Amersfoort op een 'engelen-
symposium'. De gewezen Ikon-
pastor wil bij dragen aan verdie
ping van de groeiende aandacht
voor engelen. Het gaat hem om
inzicht in de diepe verbonden
heid tussen engel en mens.
Naarmate de mens geestelijk
volwassener wordt, beseft hij"'
dat hij de engelen iets te bieden
heeft, schrijft Stolp. Dankbaar
heid, vertrouwen en liefde zijn
de 'geestelijke geschenken' die
engelen nodig zouden hebben
om zich te kunnen ontwikkelen.
In de toekomst worden de rollen
zelfs omgedraaid, profeteert
Stolp. Dan geven mensen lei
foto GPD
zegt ons dat er onder de passa
giers niet een religieuze fanati
cus zit die een rugzak draagt
met explosieven?"
De veerboten naar Staten Is
land zijn weer in de vaart, maar
de veiligheid van passagiers en
bemanningsleden is sinds
nine/eleven niet wezenlijk ver
beterd De grote klacht onder
varend personeel is, of het nou
de koopvaardij of veerdiensten
betreft, dat ze zich niet alleen
onveilig voelen, zegt Burnett,
maar dat ze zich behandeld voe
len als wegwerpservies. De
schrijver: „Het grote kapitaal
ding aan engelen. Dat gebeurt
pas als we in onze geestelijke
ontwikkeling zo ver zijn dat we
'de krachten van onze goddelij
ke geest' onbelemmerd uitstra
len en daardoor geworden zijn
tot 'stralende, liefdevolle, god
delijke wezens die alleen nog
maar liefde, vrede en vertrou
wen zijn'. ANP
Leven met engelen, Hans Stolp,
Ankh-Hermes, 13,30
