FNV gokt op linkser kabinet
Discussie moet gaan over
gevolgen van normloosheid
PZC
Jongeling Bos op
weg naar de top
Hels karwei
Vakcentrale streeft naar betere afspraken over loonmatiging en WAO
te gast
13 november 1952
woensdag 13 november 2002
FNV-voorzitter De Waal (1), zaterdag na afloop van het Najaarsoverleg met VNONCW-voorzitter Schraven.
fotoRogerDohmen/ANP
door Sylvia Marmelstein
en Alex Bogers
De FNV neemt de gok: de
grootste vakcentrale van
het land waagt het erop dat er na
de verkiezingen een linkser ka
binet komt. Of in ieder geval een
kabinet waar de vakbeweging
betere afspraken mee kan ma
ken over onder meer loonmati
ging, WAO en spaarloon. Om
dat voor elkaar te krijgen gaat
de FNV zelfs proberen leden en
dus kiezers te beïnvloeden in
him stemgedrag.
De FNV-bonden hebben zondag
een eensgezind 'nee' gezegd te
gen het voorstel van het kabinet
om een meerjarenplan te maken
,om het slechte economische tij
te keren. De vakcentrale vindt
dat arbeidsongeschikten in dat
plan asociaal worden behan
deld. Zo wil het kabinet dat de
WAO-uitkering afhankelijk
wordt van het inkomen van de
partner. En de vakbeweging
moet beloven jarenlang een lage
looneis te stellen op of zelfs on
der de inflatie.
Wel willen de aangesloten vak
bonden onder voorwaarden 'ja'
zeggen tegen het zogenoemde
noodplan dat demissionair mi
nister van Sociale Zaken De
Geus hun het afgelopen week
einde heeft aangeboden. Daarin
maken sociale partners en kabi
net afspraken die alleen gelden
voor het jaar 2003. Volgens dat
plan belooft de vakbeweging
een looneis te stellen onder de
inflatie (die wordt geschat op
2,5 procent). In ruil daarvoor
blijft de spaarloonregeling in
versoberde vorm behouden en
maakt het kabinet tachtig mil
joen euro vrij om gesubsidieerde
banen om te zetten in regulier
werk.
Over het heikele onderwerp
WAO wordt in dat noodplan met
geen woord gerept. De sociale
partners moeten daarover dan
opnieuw gaan onderhandelen
met het nieuwe kabinet dat na
de verkiezingen van 22 januari
aantreedt.
De vakbeweging loopt daarmee
een groot risico. Het huidige ka
binet was de vakbeweging al
deels tegenmoet gekomen op het
gebied van de WAO. Samen met
de werkgevers hadden de vak
centrales een advies opgesteld
voor een nieuwe WAO. Het hui
dige kabinet neemt onder druk
van het CDA dat plan bijna he
lemaal over. Als het aan de WD
had gelegen, was het voorstel
echter in de prullenmand be
land. Wordt de VVD na de ver
kiezingen dus nog groter, dan
dreigt het volledige plan te
sneuvelen.
Dat de FNV die gok durft te ne
men is een teken van moed.
Blijkbaar voelt de werknemers
organisatie zich sterk genoeg
om de strijd met de politiek aan
te gaan. ,,Vóór de verkiezingen
kunnen we de politieke partijen
proberen te beïnvloeden. Als er
dan toch een kabinet komt dat
de WAO flink wil verslechteren,
gaan we acties voeren", zegt
FNV-voorzitter De Waal.
Voorlichting
Liever heeft de FNV dat acties
voorkomen worden. En daar
voor gaan de bonden proberen
om het stemgedrag van hun le
den te beïnvloeden. Stemadvie
zen geven doet de vakbond ech
ter al jaren niet meer. „Politiek
gaat niet alleen over sociale eco
nomie, maar ook over bijvoor
beeld abortus. En daar moeten
wij ons niet mee bemoeien",
vindt De Waal. „Maar we kun
nen stemmers wel uitleggen wat
de sociaal economische gevol
gen van hun keuze zijn."
De FNV zal zich de komende
twee maanden dan ook volop
storten in het geven van voor
lichting. Er worden inmiddels
plannen gemaakt voor het ont
wikkelen van een sociaal econo
mische kieswijzer. Daarin kun
nen kiezers aangeven hoe ze
denken over onderwerpen als
spaarloon, gesubsidieerde ba
nen en WAO. Vervolgens kun
nen ze zien welke politieke par
tij het beste bij hun meningen
past.
De FNV gokt er misschien ook
een beetje op dat Nederlanders
geschrokken zijn van de laatste
verkiezingsuitslag. „De kiezer
stemde vooral over migratie en
veiligheid en keek nauwelijks
naar de sociaal economische on
derwerpen", zei De Waal naar
aanleiding van de vorige stem
busuitslagen. Hij hoopt nu
blijkbaar dat de kiezers onte
vreden zijn over de plannen die
het huidige kabinet presenteer
de op sociaal economisch ge
bied. De Waal hoopt dat het af
schaffen van het spaarloon, het
versoberen van de pensioenen
en WAO en het opheffen van ge
subsidieerde banen de kiezers
aanzet tot het stemmen op een
andere partij.
Mocht dat allemaal niet lukken
dan heeft de vakbeweging nog
één wapen; CAO-overleg. Tij
dens de onderhandelingen kun
nen de bonden proberen terug te
eisen wat de politiek de werkne
mers ontfutselt. Daar heeft de
vakbeweging inmiddels ruime
ervaring mee. Zo maakte de po
litiek jaren geleden een wet die
regelt dat werknemers tijdens
hun eerste ziektejaar nog maar
70 procent van hun loon uitbe
taald hoeven krijgen. In de
praktijk komt er van die wet
niks terecht.
In bijna alle CAO's hebben de
vakbonden het voor elkaar ge
kregen dat het loon wordt aan
gevuld tot honderd procent.
GPD
De leden van de PvdA hebben met Wouter Bos «3
lijsttrekker gekozen die per se wil winnen. Hg
eerste succes heeft hij binnen. De vraag is of hi
erin slaagt dat succes bij de verkiezingen van 22 januar!
te prolongeren. Zelden heeft de PvdA ter linkerzijn
zo'n concurrentie gehad. De SP van Jan Marij nissen li
bezig met een ongekende opmars, vergelijkbaar metds
opkomst van de LPF in mei. De politieke onvrede moei
ergens heen.
Na enkele keren tevergeefs naar een plaats in de Twee
de Kamer te hebben gehengeld, verscheen de SP in 199;
voor het eerst op het landelijke politieke toneel. Ju
1998, na vier jaar oppositie tegen het succesvolle eerste
kabinet-Kok, maakten de socialisten een kleine
sprong, naar vijf zetels. Bij de verkiezingen van mei dis
jaar was de SP met het CDA en de LPF dé winnaar.De
SP profiteerde met een winst van vier zetels van de
groeiende politieke tegenstellingen na acht jaar Paan
Als de voortekenen niet bedriegen, gaat de partij van
Marijnissen in januari voor een echte doorbraak zor
gen. Opiniepeilingen dichten de SP zestien tot tweeën
twintig zetels toe. Volgens Maurice de Hond zijn de so
cialisten de PvdA zelfs tot op drie zetels genadera,
GroenLinks blijft ver achter. Lijsttrekker Paul Rosen-
möller heeft niet voor niets begin deze week de aanval
op de SP geopend.
In het partijblad van de SP laat Marijnissen er geen
misverstand over bestaan. Hij gelooft zozeer dat zijn
partij in januari gaat winnen, dat hij aankondigt op te
zullen stappen als dat niet zo is. De SP die jarenlang op
straat politiek heeft bedreven en nog steeds bedrijft,is
salonfahig geworden, 'sexy' wellicht. De overstap van
Gretta Duisenberg van de PvdA naar de SP is in diezir.
tekenend. De verkiezingsstrijd is echter nog langnie:
gestreden. Als de verkiezingen van mei dit jaar iets heb
ben geleerd, dan is het wel dat niets zeker is. Tot op de
allerlaatste dag kan het beeld kantelen. Ook Marijnis
sen kan fouten maken, al valt hij daar zelden op te be
trappen. En hij zal meer dan ooit duidelijk moetenma-
ken waar de SP voor staat.
Wil de SP de PvdA van Wouter Bos naar de kroon ste
ken, dan moet Marijnissen ook de brede middenklasse
ervan kunnen overtuigen dat haar belangen bij hem
veilig zijn. De SP kan nogal eens drammerig zijn enis
over milieubeleid en internationale politiek (fel tegen
een oorlog in Irak) behoorlijk radicaal. Slaagt Marij
nissen er desondanks in de brede middenklasse te be
reiken, dan is de PvdA verder weg van huis dan ooit. Ze
ker omdat de PvdA een sterk vergrijzend ledenbestand;
heeft en de SP juist onder jongeren goed scoort. Wouter
Bos, afkomstig van Shell, sinds 1998 Kamerlid en korte
tijd staatssecretaris van Financiën, staat voor een hels
karwei.
door Michel Reijns
Dat de 39-jarige Wouter Bos
zou doorstoten naar een
topfunctie in de PvdA verbaast
niemand. Verrassender is mis
schien dat Bos nu in een recht
streeks duel de huidige fractie
voorzitter Van Nieuwenhoven
heeft verslagen.
Door het ontbreken van grote
■inhoudelijke verschillen, moes-
,ten de PvdA-leden de afgelopen
dagen vooral een keuze maken
uit de persoonlijke karakters.
Van Nieuwenhoven kreeg bij
haar kandidatuur voor het par-
tijleiderschap veel sympathie,
omdat ze vrouw is en bij partij
genoten als humoristisch, intel
ligent, betrokken en authentiek
bekend staat. Maar de jongere
uitstraling van bijna-veertiger
Bos gaf ongetwijfeld de door
slag.
De in Vlaardingen geboren Bos
heeft zich altijd laten inspireren
door oud-PvdA-leider Den Uyl,
een man die volgens hem zowel
intellectuelen als de gewone
man aansprak. Bos is zelf af
komstig uit een 'typisch door-
braakgezin' waar levensover
tuiging en socialisme sterk
waren verbonden. Vader Bos
was actief in de ontwikkelings
samenwerking en de kerken.
Nadat hij cum laude afstudeer
de in de politicologie en econo
mie aan de Universiteit van Am
sterdam ging Bos aan de slag bij
Koninklijke Shell. Voor dat be
drijf reisde hij de wereld over en
werkte hij onder meer in Pernis,
Rotterdam, Boekarest, Hong
kong en Londen. Idealist Bos
was een manager geworden die
als belangrijkste taak had olie
en gas aan de man te brengen.
Zijn werk bij Shell was goed om
maatschappelijke ervaring op
te doen, besefte Bos, en toen de
PvdA hem in 1997 polste voor
het lidmaatschap van de Twee
de Kamer was de keuze snel ge
maakt.
Een droom kwam uit. In de
.Tweede Kamer had hij het 'ont
zaglijk naar zijn zin'. Als
woordvoerder fiscale zaken van
de PvdA gooide hij meteen hoge
ogen. Vooral de behandeling
van één van de grootste onder
werpen tijdens het tweede kabi
net-Kok, de herziening van het
belastingstelsel, ging hem goed
af. Maar het ongeduld was groot
er. zijn ambities, zo stak hij niet
onder stoelen of banken, reikten
verder. Hij wilde net als bij Shell
ook in de politiek 'aan de knop
pen zitten'.
Misschien sneller dan verwacht
incasseerde hij daarvoor de be
loning met het staatssecretaris
schap van Financiën in Paars II.
Deze post kwam vrij na het af
treden van minister Peper en het
doorschuiven van PvdA'er Ver
meend naar Sociale Zaken.
Als staatssecretaris, belast met
ingewikkelde fiscale zaken,
opereerde hij voorzichtig.
Waardering oogstte hij met het
succesvol afronden van het Be
lastingplan in de Tweede en
Eerste Kamer. Heel af en toe
kroop hij uit zijn schulp en
kaartte hij onder meer de hypo
theekrenteaftrek en de strenge
begrotingsregels van minister
Zalm aan. Beide keren werd hij
tot zijn eigen verontwaardiging
ter verantwoording naar de
Tweede Kamer geroepen.
Tijdens de vorige verkiezings
campagne kon Bos al vrijer ope
reren. In het kielzog van promi
nente PvdA'ers als Melkert, De
Vries en Van Nieuwenhoven
trad hij steeds meer op in de me
dia. Het ultieme bewijs voor de
opmars en wellicht het nakende
leiderschap was vlak voor de
laatste verkiezingen te zien. In
het tv-programma Nova ver
schenen naast de lijsttrekkers
Balkenende (CDA), De Graaf
(D66) en Rosenmöller (Groen
Links) niet de voormannen Mel
kert (PvdA) en Dijkstal (WD),
maar hun 'secondanten' Bos en
WD-ministerZalm. Die laatste
is nu leider van de liberalen.
Bewijzen
Ook Bos mag zich nu gaan be
wijzen. Dat hij het politieke de
bat niet vreest, bewees de PvdA-
'er toen hij onlangs, midden in
de lijsttrekkersverkiezing, al
het hoogste tarief voor de hypo
theekrenteaftrek 42 procent ter
discussie stelde. Nu is dat nog 52
procent. Bos wil het geld dat de
ze maatregel oplevert, gebrui
ken om mensen tegemoet te
komen die voor het eerst een
woning kopen.
Een beperking van de hypo
theekrenteaftrek is traditioneel
een heikel punt in de PvdA. Bos
trotseerde de afgelopen weken
met verve de kritiek op zijn
plan, die vooral van buiten de
partij kwam, Want toen ook
werd duidelijk wat de positie
van Bos binnen de PvdA was. De
partij nam zijn voorstel name
lijk over in het nieuwe verkie
zingsmanifest. ANP
door Elof Nieuwenhuis
Momenteel staan normen volop in de be
langstelling. Als SGP-jongeren zijn
we echter bang dat het vaak niet gaat over
'waarden en normen', maar meer over 'ge
volgen en normen'.
Er moet ingegrepen worden, omdat we last
hebben van de toenemende criminaliteit en
verloedering. We zijn de gevolgen van de
normloze vrijheid beu, daarom moeten er
weer normen komen, en die moeten goed
gehandhaafd worden. Een voorbeeld: we
vinden het geen probleem dat duizenden
landgenoten zichzelf beschadigen door al
coholmisbruik ('dat moet tegenwoordig
kunnen, het is immers hun vrije keuze'),
maar we vinden het wel een probleem, als
dat in onze straat gebeurt. Tegen de gevol
gen (overlast in onze straat) moet worden
opgetreden, maar de waarden (het is mens
onwaardig en onethisch, dat mensen zich
zelf beschadigen door alcoholmisbruik) la
ten ons koud. De huidige roep om meer
normen dreigt voor een groot deel waarden
loos te blijven: het gaat ons niet om de waar
den achter de normen, maar om de gevolgen
van het ontbreken van normen.
Volgens de SGP-jongeren moeten waarden
en normen gebaseerd zijn op de oudste en
zuiverste richtlijn die we hebben, op de Bij
bel, het Woord van God. Wij mensen maken
er hier op deze wereld een grote chaos van,
maar in de Bijbel roept God ons op om een
nieuw leven te beginnen, om te stoppen met
ons materialisme en egoïsme, en ondanks
onze chaos toch werkelijk menswaardig te
gaan leven. De Bijbel gaat niet uit van de ge
volgen van normloosheid, maar van de
waarden achter de normen. Wij moeten God
liefhebben boven alles, en onze medemens
als onszelf. We zijn rentmeester, en moeten
de aarde 'bouwen en bewaren'. We mogen
dus geen roofbouw plegen op de natuur, op
onze medemens en ook niet op onszelf. Alles
wat we doen, moeten we kunnen verant
woorden voor God.
De Bijbel geeft ons de Tien Geboden, maar
ook allerlei andere wegwijzers, waaruit bij
voorbeeld de noodzaak van volstrekte eer
lijkheid, hart voor de medemens dichtbij en
ver weg, een rechtvaardige samenleving en
een onpartijdige overheid naar voren ko
men. Het is de uitdaging om dit te vertalen
naar de praktijk van alledag, om op basis
van de Bijbelse waarden antwoorden te vin
den op de vraagstukken en problemen van
vandaag. Als SGP-jongeren willen we hier
aan graag ons steentje bijdragen, zowel op
landelijk, regionaal als plaatselijk niveau.
Een voorbeeld van deze vertaling: God is de
oorsprong van het leven. Daarom mogen wij
het leven van onszelf en van onze medemens
niet in gevaar brengen. Daarom hebben wij
de plicht om te zorgen voor onze zieke, be
jaarde en gehandicapte medemens, ook als
hun leven in onze ogen niet meer 'waarde-
We hebben er geen moeite mee dat mensen zich volgieten met alcohol, mits we er niet mee in
onze straat worden geconfronteerd. foto ANP
vol', of zelfs 'ongewenst' zou zijn. Daarom is
het ook mens-onwaardig als op televisie, vi
deo en computerspelen geweld en doodslag
als amusement voorkomen.
Eerlijke politiek
Vanuit deze waarden bepleiten wij op lan
delijk niveau respect voor het leven, een
goede gezondheidszorg, duidelijke normen
voor de media, bescherming tegen versla
ving en een sociaal verantwoorde economie.
En op grond van dezelfde waarden, en dus
niet omdat wij graag overal 'tegen' zijn,
hebben wij ernstige bezwaren tegen abortus
provocatus, euthanasie, genetische mani
pulatie, geweld op televisie, gedoogcultuur,
24-uurseconomie, enzovoorts. Op plaatse
lijk niveau maken we daarom bezwaar te
gen legalisatie van bordelen, coffeeshops en
gokhallen, en pleiten we vóór goede zorg
voorzieningen, alcohol- en drugspreventie,
een eenduidig veiligheidsbeleid en voor eer
lijk handelen door politici, zowel vóór de
verkiezingen als erna.
In de Bijbel doet God een appèl op iedereen,
maar ook op de gehele samenleving en op de
overheid om naar Zijn wil te leven en om ons
gedrag te baseren op de Bijbelse waarden.
De overheid moet zich daarom niet aller
eerst richten op wat ik wil {at your service),
maar op de wil van God tot Uw dienst), om
dat juist dit leidt tot een samenleving met
waarden-volle normen.
Daarom vergen 'normen en waarden' een
omslag in het denken. We moeten niet meer
onszelf en de gevolgen van andermans ge
drag als uitgangspunt nemen, maar we
moeten ons (samen)leven baseren op de Bij
belse waarden, omdat daaruit de beste nor
men voortvloeien. Daarom handhaaf je nor
men ook niet met 'meer blauw op straat',
maar heb je er een cultuuromslag voor no
dig. Het gaat om bezinning op de waarden,
die de grondslag voor onze normen en ons
handelen zijn.
Waarden en normen kun je niet zomaar af
kondigen of opleggen, maar moeten een
zaak van hart, hoofd en handen zijn. Nor
men kun je misschien nog een beetje probe
ren te handhaven, maar met waarden lukt
dat zeker niet
Aan deze cultuuromslag wil de SGP graag
meewerken. De terugkeer van waarden en
normen vraagt om een voortdurende bezin
ning, en daarvoor is in onze ogen de recla
mecampagne die oud-minister Heinsbroek
voorstelde toch echt niet voldoende!
Elof Nieuwenhuis is sectielid Politiek van de
SGP-jongeren.
BOERDERIJEN - De Stich
ting Beheer Landbouwgron
den laat tien boerderijen
bouwen op Walcheren. De
boerderijen zijn bedoeld
voor landbouwers, die als ge
volg van de herverkaveling
elders een nieuw bedrijf heb
ben toegewezen gekregen.
De bedrijven omvatten tien
tot twaalf hectaren en zijn
bedoeld voor gemengd be
drijf. De woningen zullen
klein, maar gerieflijk zijn.
SPORTVELDEN - De ge
meente Middelburg heeft
plannen gepresenteerd voor
een nieuw sportterrein en een
zwembad. Voor de toehoor
ders was het een teleurstel
ling dat de voetbal- en korf-
balvelden pas in 1951 tot
1960 in gebruik kunnen wot-
den genomen. De sintelbaan
kan in 1954 worden gebruikt
en het hockeyveld in 1955.
De sintelbaan wordt in de
winter gebruikt als ijsbaan
KINDERBIJSLAG - De be
woners van Frans West Afri
ka zijn ingenomen met de
kinderbijslag die de Franse
regering heeft ingevoerd. De
Franse bisschoppen in het
gebied zijn minder blijIn het
gebied mogen mannen met
meerdere vrouwen trouwen
en komt het voor dat mannen
voor meer dan dertig kinde
ren kinderbijslag krijgen.
Uitgever:
J. C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Postbus 18
4380 AA Vllssingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)470102
E-mail; redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)273000
Fax (0113)273030
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115) 645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
m(0114) 372776
Fax. (0114)372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111) 454657
E-mail; redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst;
8.30-17 00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail; web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag - tijdens kantooruren
zondag van 16 00 tot 18 00 uur
Tel (0118) 484000
Fax (0118) 470100.
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2,00)
per maand. 20,50
per kwartaal. 55,10
per jaar 209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: abo@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag €1,10
zaterdag. 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 4770.65.597
Postbank 35 93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
Voor gewone advertenties:
Tel: (0118) 484240
Fax: (0118)470100
Voor kleintjes: Tel. (0118) 484321
Fax: (0118) 484370
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van hel Wegener-concern. De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze inlormatie geen prijs stelt dan kunt u dll schriftehik melden bij: PZC, afdeling
lezersservice. Postbus 18,4380 AA Vlissingen
Behoort tot tuegener
