Brussel wint slag om luchtruim
VAN DE FISCUS
MAG 'T!
PZC
Kritiek op steun aan
Afghaanse krijgsheren
EU blijft slordig
omgaan met geld
Zwerfhond bepaalt mode in Thailand
Verkeersramp op Franse snelweg bij Poitiers
Fans bewijzen lid
Run-DMC laatste eer
Europese Hof haalt streep door afzonderlijke akkoorden lidstaten met VS
Britse ex-spion
Shayler krijgt
zes maanden
CIA zat achter
aanslag Jemen
Israël vervroegd
naar de stembus
Poetin toch naar EU-top Brussel
Opnamestop vluchtelingen Calais
China pakt activist op
Doden door bompakketjes Spanje
Bomaanslag op bus in Nepal
woensdag 6 november 2002
van onze redactie buitenland
BANGKOK - Een zwerfhond is
iedereen een doorn in het oog,
totdat het dier wordt geadop
teerd door niemand minder
dan de koning. Dan is de ver
stotene ineens uiterst populair.
Thailands koninklijke straat
hond, in 1998 door koning
Bhumibol Adulyadej geadop
teerd in de straten van Bang-
kok, blijkt modieus genoeg om
shirts te sieren die vervolgens
volledig uitverkocht raken. Er
wordt nu een tweede kleding
lijn aan het dier gewijd. Dit
maal is het een stijlvol polo
shirt met de afbeelding van de
hond op de plaats waar bij an
dere shirts bijvoorbeeld het be
kende alligatormerkje staat.
De Thaise Kamer van Koop
handel is van plan het nieuwe
kledingstuk zondag te introdu
ceren onder de merknaam Su-
varnachad. De naam van de
hond is Thongdaeng Suvarna-
chad, wat 'rood-goud' bete
kent.
De koning lanceerde het kle-
dingproject om zijn bevolking
aan te moedigen meer Thaise
producten en merken te kopen,
aldus de voorzitter van de
KvK, Phornpinit Phornpra-
pha. Het shirt zal verkrijgbaar
zijn in rood, wit, donkerblauw,
zwart en beige en zal 500 baht
(11,60 euro) kosten, waarbij 10
procent van de winst naar de
koning gaat en de rest wordt
gebruikt voor koninklijke pro
jecten.
Eerder dit jaar verscheen de
hond in zeefdruk op 250.000
T-shirts, die allemaal de deur
uitvlogen voor 300 baht (6,90
euro) per stuk. Ze werden ra
zend populair nadat in februa
ri een plaatselijke krant foto's
plaatste van de koning in het
T-shirt.
De koning heeft een zwak voor
honden.
Hij gebruikte afgelopen de
cember in zijn verjaardags-
speech het verhaal van de
straathond in zijn pleidooi
voor een vriendelijker behan
deling van de dieren. AP
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - In de slag om het
transatlantische luchtruim
heeft 'Brussel' de strijd met de
Europese lidstaten gewonnen.
Acht EU-landen handelden il
legaal toen zij op eigen houtje
luchtvaartovereenkomsten slo
ten met de Verenigde Staten, zo
oordeelde gisteren het Europese
Hof in Luxemburg.
Nederland was niet gedaagd,
maar Europees Commissaris
van Transport De Palacio ver
wacht dat de rechter zo nodig
ook het Nederlands-Ameri
kaanse luchtvaart verdrag on
geldig zal verklaren.
Door de uitspraak kunnen de
EU-landen de Amerikaanse be
langen van hun luchtvaart
maatschappijen niet langer
beschermen. Alle Europese
maatschappijen krijgen het
recht om uit ieder willekeurig
EU-land op de VS te gaan vlie
gen; ze zijn niet langer gebon
den aan vliegvelden in het land
waar ze gevestigd zijn. Commis
saris De Palacio sprak gisteren
van 'een mijlpaal in de geschie
denis van de Europese lucht
vaart'. Volgens haar is de weg
vrij voor een verdere integratie
en samenwerking van de grote
luchtvaartmaatschappijen.
Lagere prijzen
„Straks zijn er geen vijftien be
voorrechte nationale kampioe
nen meer, maar één luchtvaart
op waarlijk Europees niveau."
Dat moet volgens haar voor de
consument op den duur leiden
LONDEN - De Britse ex-spion
David Shayler is gisteren ver
oordeeld tot zes maanden cel
wegens het verkopen van
staatsgeheimen aan een krant.
Dat hebben juridische bronnen
gisteren gemeld.
Shayler zou bijzonderheden
van activiteiten van de contra
spionagediensten hebben ge
lekt. De ex-spion beweerde
onder meer dat de Britse bin
nenlandse inlichtingendienst
MI5 dossiers bijhield van La-
bour-politici en John Lennon.
Ook zou MI5 hebben gepoogd
een aanslag te plegen op de Li
bische leider Khadaffi. AFP
van onze redactie buitenland
KABOEL - De vredesmacht in
Afghanistan, die nu alleen in
Kaboel is gestationeerd, zou in
heel Afghanistan actief moeten
worden om de krijgsheren in het
land onder de duim te houden.
Dit heeft de mensenrechtenor
ganisatie Human Rights Watch
(HRW) gisteren verklaard.
Vooral het leger van krijgsheer
WASHINGTON - De Ameri
kaanse inlichtingendienst CIA
heeft de raket afgevuurd waar
mee zondag in Jemen zes ver
moedelijke leden van Al Qaeda
werden gedood. Dat hebben di
verse Amerikaanse media op
basis van anonieme regerings
functionarissen in Washington
gemeld.
Voor de raketaanval zou een on
bemand Predator-vliegtuig zijn
ingezet. In Afghanistan is de
Predator meermaals gebruikt
voor aanslagen op Al-Qaeda-
terroristen, maar het is de eerste
keer dat de Verenigde Staten el
ders op deze manier toeslaan.
De CIA had het gemunt op al-
Harthi, alias Abu Ali, die door
Washington wordt verdacht van
de aanslag op het marineschip
Cole in Jemen in 2000. GPD
tot meer mogelijkheden, betere
service en lagere prijzen.
De uitspraak van het Hof maakt
een einde aan de 'open skies'-
verdragen waarin afzonderlijke
EU-landen met de VS gunstige
landingstarieven en -rechten
hebben geregeld voor hun 'ei
gen' luchtvloot. Brussel vindt
die aparte overeenkomsten in
strijd met de Europese concur-
Ismail Khan, gouverneur van
Herat, maakt zich volgens HRW
schuldig aan mensenrechten
schendingen als marteling, af
persing en willekeurige arresta
ties.
Khan is een bondgenoot van het
Amerikaanse leger. In het rap
port wordt hij ervan beschul
digd persoonlijk opdracht te
hebben gegeven voor politiek
gemotiveerde arrestaties en af
ranselingen, waarbij doornige
takken, stokken, kabels en ge
weerkolven worden gebruikt. In
de ernstigste gevallen werden
gevangenen ondersteboven op
gehangen en gegeseld of met
elektroshocks bewerkt.
Omgekeerd
„De internationale gemeen
schap zegt dat zij de macht van
de krijgsheren wil inperken en
rechtszekerheid in Afghanistan
wil terugbrengen", zei J. Sifton,
een van de opstellers van het
rapport. „Maar in Herat heeft
zij precies het omgekeerde ge
daan. De vriend van de interna
tionale gemeenschap in West-
Afghanistan is de vijand van
mensenrechten
Omdat de 4800 leden tellende
internationale vredesmacht Is-
af alleen Kaboel en omgeving
kan bewaken wordt daarbuiten
voorlopig gesteund op de krijgs
heren om de veiligheid te hand
haven. Het is volgens HRW de
zwakste plek in de strategie van
de VS en hun coalitiepartners.
De veiligheid wordt zo in han-
rentieregels, en wilnamens alle
EU-landen praten met de VS.
De Europese rechter geeft de
Commissie nu gelijk. De Palacio
wil voor het einde van het jaar
de toestemming van de vijftien
lidstaten om daarover met de
VS te onderhandelen. Tegen de
uitspraak van het Luxemburgse
Hof is geen beroep mogelijk.
De juridische strijd dateert van
den gelegd van degenen die haar
het meest bedreigen.
In Herat bestaan geen onafhan
kelijke media. Khan en zijn
mannen hebben journalisten en
drukkers geïntimideerd en an
dere maatschappelijke organi
saties onderdrukt.
Bang
Niemand durft er meer over po
litiek te praten, terwijl Herat
eeuwenlang een open cultureel
centrum is geweest. „De Tali
ban hadden daar al een eind aan
gemaakt, en nu zet Ismail Khan
hun werk voort", zei Sifton
Khans woordvoerder Alawi
verwierp de beschuldigingen.
„We nodigen iedereen uit om
zelf te komen kijken", zei hij.
Khan, een etnische Tadzjiek die
nauwe banden onderhoudt met
Iran, staat aan het hoofd van een
30.000 man tellende militie die
behoort tot de best getrainde en
uitgeruste van Afghanistan.
Sinds hij aan de macht is geko
men wordt de Pathaanse min
derheid in Herat geterroriseerd.
HRW zei dat zowel Iran als de
VS troepen in Herat hebben, dat
beide hebben geholpen Khan
groot te maken en dat zij nu ook
moeten zorgen dat er een eind
komt aan de bestaande situatie.
De groep riep internationale
geldschieters, die 4,5 miljard
dollar hebben toegezegd voor de
wederopbouw van Afghanis
tan, op ervoor te zorgen dat er
geen hulp wordt verspreid via
Khan. AP
1998, toen het dagelijks bestuur
van de Unie een zaak aanspande
tegen Oostenrijk, Duitsland,
Luxemburg, Zweden, België,
Denemarken, Finland en
Groot-Brittannië. Het Neder
landse 'open skies'-akkoord
met de VS bestond al vóórdat er
een Europese interne markt
was.
Dankzij dat Nederlands-Ame-
van onze redactie buitenland
NEW YORK - Duizenden fans
hebben gisteren in New York de
laatste eer bewezen aan Jam
Master Jay, lid van de hiphop-
groep Run-DMC, die vorige
week werd vermoord.
Bandgenoot D.M.C. MacDa-
niels verzorgde in de Allen
A.M.E kathedraal een rap van
de groepMcDaniels zei dat J am
Master Jay geen crimineel was,
'maar een uniek persoon'.
Jam Master Jay werd vorige
week woensdag in een opname
studio in New York doodge
schoten. Hij werd in zijn hoofd
geraakt en stierf ter plaatse. De
gemaskerde dader van de
schietpartij vluchtte en is nog
rikaanse akkoord mag de KLM
onbeperkt vanaf Nederland op
de VS vliegen, en Amerikaanse
maatschappijen hebben het
recht om ongehinderd op Schip
hol te landen. Bovendien kan de
KLM in alle vrijheid prijs- en
capaciteitsafspraken maken
met zijn Amerikaanse partner
Northwest Airlines.
Een woordvoerder van De Pala-
steeds niet gevonden. De politie
vermoedt dat Jam Master Jay
het slachtoffer is geworden van
een bendeoorlog tussen rivali
serende rappers.
Jason Mizell (zijn echte naam)
vormde samen met Run (Joseph
Simmons) en D.M.C. Run-DMC,
die binnen de hiphop een pio
niersrol vervulde. De groep was
de eerste in het genre met een
platina plaat.
In 1984 scoorde Run-DMC sa
men met de rockband Aeros-
mith een grote hit met het num
mer Walk this way.
Het laatste album van de groep
heet Crown Royal en werd in het
voorjaar van 2001 uitgebracht.
DPA
pagina 24: horen rap
en geweld bij elkaar
cio zei gisteren dat Nederland
desnoods afzonderlijk voor het
Europese Hof kan worden ge
daagd, wanneer het niet bereid
is om zich te schikken naar de
uitspraak van de rechter.
Volgens de KLM betekent de
uitspraak van het Europese hof
niet dat er op korte termijn iets
verandert voor de Nederlandse
uchtvaart. GPD
JERUZALEM - Op 28 januari
worden in Israël vervroegde
verkiezingen gehouden, omdat
premier Sharon er niet in is ge
slaagd een nieuwe regeringsco
alitie te vormen na het vertrek
van de Arbeiderspartij. Sharon
zei 'een verantwoorde keus' te
hebben gemaakt en de 'minste
van twee kwaden' te hebben ge
kozen.
Het besluit komt zes dagen na
het opstappen van de ministers
van de Arbeiderspartij. Offici
eel was de reden daarvoor dat de
partij niet kon instemmen met
het besluit van Sharon over de
financiering van joodse neder
zettingen. De regering had
daardoor nog maar steun van 55
parlementariërs in het 120 ze
tels tellende parlement. Sharon
trachtte de ultra-nationalisti
sche partijen in het parlement
over te halen zijn regering te
steunen. Maar die stelden zulke
hoge eisen dat Sharon daar niet
op wilde ingaan, zei hij gisteren.
Voormalig premier Netanyahu
accepteerde het aanbod om tot
de verkiezingen minister van
Buitenlandse Zaken te zijn. Hij
benadrukte echter Sharon te
zullen uitdagen in de strijd om
het leiderschap van de Likoed-
partij. Sharon scoort weliswaar
hoog in de peilingen, maar ook
Netanyahu is populair
De partij lijkt het bij de volgen
de verkiezingen goed te zullen
doen, zo blijkt uit de peilingen.
Veel Israëliërs zijn sinds de golf
zelfmoordaanslagen naar
rechts opgeschoven en willen
harde maatregelen.
Ook in de Arbeiderspartij lijkt
een hevige strijd om het leider
schap van de partij te zullen uit
breken. RTR/ANP/DPA
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Slechte planning,
fouten, onnauwkeurige decla
raties en een gebrekkige boek
houding: de EU lijkt onverbe
terlijk als het gaat om het
verspillen van belastinggeld.
Weliswaar constateert de Euro
pese Rekenkamer dat de Euro
pese Commissie, het dagelijks
bestuur van de Unie, haar uiter
ste best doet om haar leven te
beteren, maar er is in Brussel
nog steeds veel te veel mis.
Het gisteren gepubliceerde rap
port van de rekenkamer over het
boekjaar 2001 meldt geen grote
fraudegevallen meer, maar van
een solide financieel beheer is
geen sprake. De Europese boek
houding schiet schromelijk te
kort op het gebied van het land
bouwbeleid en bij de steun aan
de arme regio's. Die twee be
leidsterreinen zijn samen goed
voor 80 procent van de totale
begroting van de Europese Unie
(94 miljard euro). Vanwege de
vele fouten en de gebrekkige
controle krijgt slechts twintig
procent van de EU-administra-
tie over 2001 de goedkeuring
van de rekenkamer.
Verantwoordelijk Commissaris
Schreyer geeft toe dat er nog een
lange weg te gaan is, maar zij
wijst de beschuldigende vinger
ook in de richting van de lidsta
ten: tachtig procent van de EU-
uitgaven lopen via de leden. Het
probleem zit volgens de Europe
se Rekenkamer voor een deel in
de ingewikkelde financiële af
spraken tussen de Commissie en
de lidstaten. Schreyer wijt de
achterstand en de onnauwkeu
righeden in de boekhouding aan
de gebrekkige werking van een
computersysteem, dat overi
gens al vijf jaar gebruikt wordt.
„Het wordt hoog tijd dat die si
tuatie eens en voor altijd wordt
opgelost", zei F. Valles, presi
dent van de Rekenkamer, giste
ren in het Europese Parlement.
Uit het rapport blijkt dat de
kandidaat-lidstaten van de EU
amper in staat zijn om gebruik
te maken van het geld dat voor
hen beschikbaar is. GPD
Advertentie
De nieuwe Toyota Celica v.a. 28.490,-/€ 570,- p. mnd.
De nieuwste versie van de Toyota sportwagenlijn. Als je wilt, laat je al
die anderen vèr achter je. Ervaar het zelf.
Meer informatie: bel gratis 0800 -0369 of kijk op www.toyota.nl
TOYOTA. 'N WERELD VAN VERTROUWEN.
Leaseprijs (Toyota Lease) o.b.v. full operational lease, 48 mnd. en
LoüwiwwRuwu 20.000 km p.| excl. BTW en brandstof Gecalculeerd met 75%
no daim. Prijs ind. BTW, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Brand-
stofverbrulk vaneert van 7,7 L7100 km (13,0 km/L) tot 8,4 L/100 km (11,9 km/l), TOYOTA
CO2 185-200 gr/km. Wijzigingen voorbehouden Distr.. Louwman 6 Parqul B.V VjL' -
MOSKOU - Het Kremlin heeft gisteren bevestigd dat de Rus
sische president Poetin op 11 november de top van de Europe
se Unie in Brussel bijwoont. Zijn komst was onzeker door hét
conflict over de enclave Kaliningrad.
Rusland vreest dat zijn burgers niet meer vrij naar Kalinin
grad kunnen reizen als de omliggende landen Litouwen en
Polen een strenger visumbeleid gaan hanteren om zich bij de
EU te kunnen aansluiten.
De ontmoeting is verplaatst van Kopenhagen naar Brussel.
Rusland is boos op Denemarken omdat Tsjetsjeense vertegen
woordigers daar mochten congresseren vlak na de gijzelings
actie in een theater in Moskou. AFP
PARIJS - Het Franse opvangcentrum voor vluchtelingen in
Sangatte bij Calais neemt geen nieuwe vluchtelingen meer
op. Volgens de Franse autoriteiten gaat de maatregel zo'n tien
dagen eerder in dan was voorzien. Sangatte, dat in april 2003
volledig wordt gesloten, staat gezien de ligging nabij de Ka
naaltunnel bekend als een belangrijke 'springplank' voor ille
gale immigratie naar Groot-Brittannië.
Londen en Parijs lagen geregeld met elkaar in de clinch over
het centrum, dat onder toezicht staat van het Rode Kruis. De
Franse en de Britse regering kwamen eerder dit jaar overeen
dat het wordt gesloten. AFP/ANP
PEKING - De Chinese politie heeft maandagavond de acti
vist Fang Jue in zijn huis in Peking opgepakt. Ook zijn Fangs
telef obn en computer in beslag genomen. Dat heeft zijn zuster
gisteren gemeld. De autoriteiten willen er niets over zeggen.
Ook een andere dissident is opgepakt.
De wetenschapper Fang riep in 1998 op tot rechtstreekse ver
kiezingen, persvrijheid en het recht om politieke partijen en
onafhankelijke vakbonden op te richten. Kort daarop arres
teerde de politie hem en werd hij veroordeeld wegens illegale
handel in olie. RTR/AFP
MADRID - Twee explosies in Galicië, in het noordwesten van
Spanje, hebben aan twee mensen het leven gekost en een jon
gen van twaalf en diens vader verwond. De explosies deden
zich voor toen de slachtoffers een pakket oppakten, zo maak
ten de autoriteiten van Galicië bekend. Zij sloten niet uit dat
de aanslagen het werk waren van de Baskische afscheidings
beweging.
De eerste ontploffing deed zich gisterochtend voor in de ha
venstad Vigo toen de twaalfjarige jongen met zijn vader naar
buiten liep en hij een pakje oppakte dat bij het hek lag. Een
uur later kwam in het nabijgelegen dorp Vilar de Lnfesta een
echtpaar van in de vijftig om toen de vrouw een pakket op
pakte. AP/ ETA
KATHMANDLT - Bij een vermoedelijk door maoïstische re
bellen gepleegde bomaanslag op een bus zijn maandag in het
zuiden van Nepal twee mensen omgekomen en veertien ge
wond geraakt. Dat maakte de politie gisteren bekend.
De maoïsten strijden sinds 1996 voor afschaffing van de con
stitutionele monarchie en de vestiging van een communisti
sche staat in Nepal. De strijd heeft intussen aan meer dan vijf
duizend mensen het leven gekost. AP
POITIERS - Door een grote kettingbotsing in het westen van Frankrijk zijn gisteren personenwagens en zeven vrachtwagens op elkaar op de AIO bij Poitiers. Een aantal
zeker zes mensen gedood. Bijna veertig mensen raakten gewond, van wie zes ernstig, voertuigen vloog na de botsing in brand, waaronder een tankwagen met stikstof. De
Mogelijk door mist en door dikke rook van een nabijgelegen fabriek botsten dertig snelweg blijft tot vandaag afgesloten in beide richtingen, foto Nicolas Bohbot/AP
Het lichaam van Jason Mizell komt per koets aan bij de kerk.
foto Peter Morgan/RTR