Horen rap en geweld bij elkaar?
Holiday on parket
Blijfe sitte ken ik nie,
je kun nie alles kenne
dE jOHGrE OndCRZ-DEKER
ui
Takkenbezem
erg populair
in Engeland
'Imvta. own. ^iAcru £n. ItnujUeiwOaïc «uwn^cuvL
Illustraties Saskia Vanderheyden, uit Honderd keer moet ik dit
schrijven.
woensdag 6 november 2002
De moord op Jam Master
Jay, vorige week, heeft
de kwestie weer actueel ge
maakt: Zijn geweld en rap
synoniem? Snelle auto's en
schaars geklede dames ge
noeg in de videoclips, maar
zijn rappers daarom ook au
tomatisch misdadigers?
Rap en misdaad zijn niet het
zelfde, maar ze komen al te
vaak uit hetzelfde nest. Veel
Amerikaanse rappers leven in
de zwarte getto's en hebben da
gelijks te maken met drugsge
bruik, prostitutie, roof, moord
en doodslag. Hierover gaan dan
ook hun teksten. Een kleine
greep daaruit doet de argeloze
muziekliefhebber op zijn minst
opkijken: 'I had enough I put a
hit upon them basters' of 'I blow
your fuckin mother out' en 'I
keep my hand on my gun'.
Maar niet alleen deze 'poëzie
van de straat' draagt het geweld
uit. Nogal wat rappers koeste
ren een crimineel imago. Ze
doen er ook alles aan hun uiter
lijk daarmee in overeenstem
ming te brengen. Met veel goud
behangen en tatoeages over het
hele lichaam doen de (al dan
niet kaalgeschoren) rappers je
denken aan alles behalve braaf
oppassende burgers.
Het geldt zeker niet voor alle
maal, maar op het gedrag van
nogal wat rappers is ook een
hoop aan te merken. Het is niets
bijzonders om te zijn veroor
deeld voor illegaal wapenbezit,
verkrachting of ernstige mis
handeling. Bovendien zijn er in
de wereld van de rappers inmid
dels heel wat moorden en
schietpartijen geweest. De afge
lopen jaren zijn naar schatting
zo'n tien rappers een geweldda
dige dood gestorven, van wie
2Pac, Notorius B.I.G. en de vori
ge week woensdagnacht ver
moorde Jam Master Jay (Run
DMC) de bekendste zijn. Al valt
bij laatstgenoemde juist op dat
hij een keurig gezinsleven leid
de.
Sommige rappers zijn lid van
een 'gang', een bende. Bekend is
dat 2Pac en Notorius B.I.G alle
bei bij een gang waren aange
sloten. Een veel gehoorde theo
rie is dan ook dat B.I.G. werd
vermoord door de East-Coast-
gang waartoe 2Pac behoorde,
omdat men zijn West-Coast-
gang ervan verdacht 2Pac te
hebben doodgeschoten. Maar
ligt die geweldsexplosie nu aan
het gangsterwereldje waar 2Pac
en Notorius deel van uit maak
ten? Of is het iets dat simpelweg
bij de rapscene hoort?
Volgens de Nederlandse rapper
E-life hebben dat soort moor
den niets te maken met de rap
scene. ,Het is gewoon een maat
schappelijk probleem en een
gevolg van de enorme gewelds-
uitbreiding. Je kunt dit niet
neerleggen bij een bepaalde
muzieksoort. Collega Def P. is
het met E-life eens dat geweld
niet onlosmakelijke hoort bij de
rapmuziek. „Er zijn wel rappers
in Amerika die banden hebben
met gangsters. Oftewel er zijn
gangsters die rappen. Maar die
gangstarap is slechts een klein
onderdeel van een veel groter
geheel.
De Marokkaanse rapper Ali-B
is zelfs van mening dat het ge
weld meer met geld heeft te ma
ken dan met muziek. De Neder
landse rappers zijn het er
allemaal over eens dat het raar
is dat nu juist Master Jay is
doodgeschoten. Volgens de Ne-
derhoppers hield Jay zich altijd
afzijdig van geweld en had hij
helemaal niets te maken met de
gangsterscene. Rapper Def P. is
ervan overtuigd dat de gangsta
rap binnen Nederland helemaal
niet bestaat, althans niet echt.
„Er zijn misschien een paar pu
bers die het romantiseren, maar
dat is eigenlijk alleen maar zie
lig."
Jacqueline Lantain
In Nighttown in Rotterdam
wordt zaterdag een herdenking
gehouden voor Jam Master Jay.
Diverse MC's, breakers en ande
re artiesten treden dan op.
Bij de studio in New York waar vorige week J
lay werd vermoord, hangen bloemen en kaarten.
foto Matt Campbell/EPA
De takkenbezem is zo popu
lair geworden in Groot-
Brittannië dat de traditionele
bezemmaker Brian Eddon een
overheidssubsidie heeft gekre
gen om zijn zaak uit te breiden.
Eddon schrijft de populariteit
van zijn bezems geheel toe aan
de Harry Potterboeken en de
film. Kinderen die de film ge
zien hebben willen zelf ook een
heksenbezem.
Eddon (34) maakte zijn eerste
takkenbezem toen hij dertien
was en nam later het generaties
oude bezembedrijf van zijn fa
milie over. Het bedrijf is geves
tigd in Pickering, niet ver van de
North Yorkshire Moors Railway
die in de film figureert als de
spoorlijn naar de tovenaars-
school waar Harry Potter leert
bezemvliegen. Het familiebe
drijf maakte de bezems oor
spronkelijk voor de staalfabrie
ken in Yorkshire.
Snorrende wieltjes. Glitter en
glamour. Show en spekta
kel. Kortom: een feest voor oog
en oor. Het sprankelende optre
den van de kunstrolschaatsers
van Rolling '90 lijkt in grote lij
nen op een voorstelling van Ho
liday on Ice. Nee, geen spiege
lende ijsvloer, maar in hun geval
een vloer van parket. Solo en in
groepen wervelen de kunstrol
schaatsers uit het Brabantse
Moerkapelle in hoog tempo van
links naar rechts over het podi
um. 'Holiday on Parket' in opti
ma forma
„Dit kost maanden voorberei
ding", vertelt Elise Hoogen-
doom(19). „We zijn volop in
training voor de show, die we
deze winter zullen geven. Die
shows hebben altijd een thema
en een verhaallijn. Zo hebben
we al eens Out of Africa en Las
Vegas Christmas gehad. Dit jaar
is het thema Magie. Bij de shows
maken we zelf bijpassende kos
tuums. Vervolgens zoeken we de
muziek uit en ontwerpen een
choreografie voor de korte en
lange kür. Net als bij het ijsdan-
sen."
Eind september deed de Cios-
studente uit Goes in het Duitse
Wuppertal met haar club een
gooi naar de wereldtitel kunst-
rolschaatsen. „Een fantastische
ervaring. Deelnemers uit Ame
rika, Mexico, China. De hele
were.dtop was aanwezig. Rol
ling '90 deed voor de eerste keer
mee. Met een vijfde plek in het
eindklassement waren we hart
stikke tevreden. Weet je hoe de
jury ons noemde? Een 'ruwe dia
mant, die nog wat gepolijst
moest worden'. Mooi toch?"
Voor het publiek oogt het optre
den van de kunstrolschaatssters
soepeitjes, maar schijn be
driegt. Elise weet als geen an
der, dat het behalve show ook
topsport is. „Ik sta nu tien jaar
op de wieltjes, maar je moet blij
ven schaven aan je techniek.
Een enkelvoudige of een dubbe
le sprong geeft geen problemen.
Maar of ik ooit een dubbele axel
zal springen, da's maar de
vraag. Die sprong is zóóó moei
lijk."
Cirkelen, raderen, een lopende
cirkel; het kunstrolschaatsen
kent veel patronen. Maar het ge
lijktijdig uitvoeren door een he
le groep vereist techniek en con
centratie. „In de show zitten
vaak ook veel tilelementen. Doe
je dat fout, dan zit je met een
rugblessure."
Kunstrolschaatsen wordt een
trend weet Elise. „Er zit zoveel
in deze sport. Lekker bewegen
op muziek, solo of in een groep.
Naast de sportieve inspanning
is er ook het showelement. De
kostuums, het optreden voor
publiek. En natuurlijk de wed
strijden. Afgelopen weekend
hebben we meegedaan aan het
NK in Gouda. Haalden we mooi
vijf keer de eerste plaats met on
ze shows. Daarom mogen we
volgend jaar in Frankrijk mee
doen aan de Europese kampi
oenschappen. Eindigen we dan
in Nantes bij de eerste tien, dan
gaan we naar het WK in Argen
tinië. Dat zou helemaal Wow!
zijn."
Hans Segboer
Kunstrolschaatsster Elise Hoogendoorn: „Naast de sportieve in
spanning is er ook het showelement." foto Willem Mieras
Wie in staat is van zichzelf te
zeggen 'Ik weet niet veel./
Ik weet veel niet./ Dat ik dat
weet/ is al heel veel.' kan met re
den iemand van veel kennis ge
noemd worden, een wonder van
geleerdheid zelfs.
'Knap' van Bies van Ede is een
van de honderd gedichten over
school in Honderd keer moet ik
dit schrijven. Frank Eerhart, die
de bundel samenstelde, koos
voor zijn verzameling een of
meer gedichten uit ruim zestig
bundels van bijna veertig dich
ters. Het oudste gedicht in de
bloemlezing dateert uit 1968,
enkele gedichten vond hij in re
cent verschenen bundels en en
kele waren niet eerder ergens te
lezen.
Als je alle gedichten en versjes
in deze bloemlezing zou moeten
omschrijven met slechts een
paar woorden, dan kan dat het
gemakkelijkst door er van te
zeggen dat het stuk voor stuk
kleine verhaaltjes zijn. 'Ver
haaltjes' over hoe je ooit klein
begon en op rijm leerde rekenen
met 'Zeven zoete zuurtjes zaten
in een fles,/ maar ééntje rolde in
de goot. Nu zijn er nog maar.
gedichten over spijbelen, te laat
komen, smoesjes ('Zo stom, het
begon/ met die rotknoop in mijn
veter/ en toen mijn rits, zat vast/
wou niet meer naar beneden/
bijna in mijn broek geplast...');
over de liefste van de klas en de
grootste klier; over ouders,
meesters en juffen die je is het
niet met het een dan is het wel
met het ander lastigvallen; over
dictees ('A-o, o-u, a-u-w,/ o-u-
w of dubbel ee,/ d of t of een dt-/
stop ermee! Stop ermee!'); over
natüürlijk - want daarvoor ga je
tenslotte naar school - over de
vakantie.
Naast werk van een paar dich
ters voor volwassenen en enke
len van wie je misschien voor het
eerst een gedicht leest vind je in
deze bundel vooral namen van
bekende en populaire dichters
zoals Johanna Kruit, Nannie
Kuiper, Wiel Kusters, Annie
M.G. Schmidt, Shel Silverstein,
Willem Wilmink. Een versje dat
in een bundel over school niet
mag ontbreken is 'blijfe sitte'
van Joke van Leeuwen:
blijfe sitte ken ik nie
je kun nie alles kenne
aan stilsitte wen ik nie
ik ben wel goet in renne
ik ren de heele sooi volbij
ik ben een super snelle
nou en daffin ik mooi
vammij
maar ja ik kennie telle
en ik ken nie sgrijfe ik
ik sal wel sitte blijfe ik.
stapje voor stapje leren kijken,
leren spelen, leren lopen en le
ren lezen mee rond: 'o, denkt
men er zo overzei het j ongetj e/
dat de wet van newton gelezen
had// en hij steeg als een leeu
werik/ in de dampige najaars
hemel/ en geen sterveling op
aarde/ heeft hem ooit nog terug
gezien'.
Dat ventje, dat heeft het begre
pen. Net als Saskia Vanderhey
den die met allerhande letters,
vormen, tekeningen, fotootjes
en computerprints deze bundel
voor lezers van 6 tot 16 tot een
feest voor het oog maakte. Haar
illustraties over van alles in hun
schoolleven kennen zulke fan
tastische kleuren, dat je er niet
eens verbaasd van zult opkijken
als ze in het donker zouden op
lichten.
Over de Wetten van Newton kun
je in Knappe koppen van Kate
Petty en Jennie Maizels lezen
dat die nog steeds worden ge
bruikt. Ze gaan over waarom
dingen onder invloed van een
kracht bewegen en hoe de En
gelse 'Held der Wetenschap 'Isa-
ac Newton ruim driehonderd
jaar geleden eerst een appel op
zijn hoofd moest krijgen om de
werking van de zwaartekracht
te kunnen begrijpen.
Misschien frons je nu bij zoveel
bollebozigs je wenkbrauwen.
Probeer dan het fantastische
pop-upboek in handen te krij
gen van Kate Petty en Jennie
Maizels. Wie van hen 'Taalver-
haal' (over ontleden), 'Tafelma
nieren' (over de tafeltjes van 1
tot en met 12) en 'Wereldwon
der' (over een ontdekkingsreis
langs hemel en aarde) kent, die
weet het wel: zes dubbele blad
zijden vol grappige tekeninge
tjes in vrolijke prenten met trek-
strookjes, draaischijfjes,
flapjes, miniboekjes en meer be
weegbaars over allerlei we
tenswaardigs uit de na
tuur- en scheikunde. Je
komt aanvankelijk ogen
en vingers te kort om
meteen te snappen
dat al opwindends
bedoeld is om van te
leren. En dan nog het
spektakel op de laatste
bladzij de als j e voorzich
tig aan het puntje trekt
van wat een flatje lijkt!
Jan Smeekens
Frank Eerhart: Hon
derd keer moet ik dit
DiVers,
iate Petty en
Jennie Maizels:
Knappe koppen,
eenvoudige na
tuur- en schei
kunde. Zir
koon, 21,50.
Het laatste gedicht in
Honderd keer moet ik dit
schrijven is (niet toeval
lig) 'Natuurkunde'
van C. Buddingh.
Frank Eer
hart maakt
er de cirkel
die in ieders
schoolleven
begint met
