Studie psyche Van der G.
NS komen terug op
deel tariefstij ging
D66 wil meeregeren
met CDA en VVD
Een van verdachten dodelijke
schietpartij disco vrijgelaten
Claus-tekst Oosterhuis zeer gewild
Jusititie In de Buurt geen succes
Mbo wil eigen leraren opleiden
Minister baalt van pannenkoek
Aanbesteding buslijnen versneld
Verdachte moord Fortuyn legt nog dit jaar verklaring af
Uitzending
De Leeuw
op internet
Romeins militair bouwsel
ontdekt in Leidsche Rijn
Spoorwerkers Veenendaal
voorlopig vrijgelaten
Intercity rijdt
jongen dood
Prins Bernhard
geopereerd
aan galstenen
Geen straf voor
studenten zonder
officieel adres
Inbouwen
en wegwezen!
voor 3b9,-*
AMSTERDAM - Uitgeverij De Prom brengt deze week de
overdenking die Huub Oosterhuis uitsprak tijdens de bijzet
ting van prins Claus in boekvorm in de winkels. De boekhan
dels hebben op voorhand al de hele eerste druk van vijfdui
zend exemplaren opgekocht. De Prom weet nog niet of de
tweede druk vijf- of tienduizend exemplaren zal tellen.
De Prom besloot de dag na de bijzetting de tekst in omloop te
brengen. Ook bij de Rijksvoorlichtingsdienst, die de teksten
van de dienst op internet had gezet, kwamen veel verzoeken
binnen de tekst van Oosterhuis op papier uit te geven. ANP
ENSCHEDE - Het project Justitie In de Buurt. (JIB), waarin
het Openbaar Ministerie, politie en buurtbewoners op wijk
niveau samenwerken, leidt niet tot een verbetering van de
veiligheidsbeleving. Dat is gebleken uit een onderzoek van
het Instituut voor Maatschappelijke Veiligheidsvraagstuk
ken (IMV) van de Universiteit Twente in Enschede.
Samen met het onderzoeksbureau Intomart werden JIB-pro-
jecten in Groningen, Amsterdam, Rotterdam, Maastricht en
Haarlem onder de loep genomen. Toch spreekt onderzoekster
I. Bakker niet van een mislukking. ANP
DEN HAAG - Scholen voor middelbaar beroepsonderwijs
(mbo) moeten de mogelijkheid krijgen om zelf hun leraren op
te leiden, om het lerarentekort in de sector te bestrijden. Dat
heeft voorzitter Vliegen thart van de mbo-brancheorganisatie
BVE-raad gisteren aan demissionair staatssecretaris Nijs
(Onderwijs) voorgesteld.
Volgens Vliegenthart hebben de regionale opleidingcentra
(ROC's), de agrarische opleidingen centra en vakopleidingen
voldoende capaciteiten in huis om dit te doen, maar zij n er te
veel beperkende wetten en regels. ANP
DEN HAAG - De Vlaamse minister van Cultuur Van Grem-
bergen wil nagaan of een nieuwe speUingshervorming van het
Nederlands nodig is. Hij zei gisteren nog steeds moeite te heb
ben met de in 1995 doorgevoerde wijzigingen.
Vooral de tussenletter -n- bij samengestelde woorden druist
volgens Van Grembergen in tegen het taalgevoel. Hij noemt
als voorbeeld de woorden hartenwens en pannenkoek, die
vroeger zonder tussenletter -n- werden geschreven.
Van Grembergen heeft nog niet overlegd met zijn Nederland
se collega Van der Hoeven. Samen zijn ze verantwoordelijk
voor de spelling van de Nederlandse taal. ANP
DEN HAAG - Het is volgens demissionair minister De Boer
van Verkeer en Waterstaat mogelijk de gevolgen van de kor
ting op het busvervoer te verzachten. Hij wil de aanbesteding
van buslijnen versnellen, waarbij er niet méér vervoer voor
hetzelfde geld moet worden gevraagd, zoals nu vaak gebeurt,
maar dezelfde service voor minder geld.
De Boer wil provincies ook de mogelijkheid geven extra mid
delen voor busvervoer in te zetten door rijkssubsidies voor
openbaar vervoer, verkeersveiligheid en kleinere infrastruc
turele werken samen te voegen. De provincies kunnen dan
zelf bepalen hoe die gelden worden verdeeld. De Boer raadt de
provincies en vervoerders ook aan meer creativiteit aan de
dag te leggen.
dinsdag 5 november 2002
van onze redactie binnenland
UTRECHT - Bij opgravingen in
het nieuwe Utrechtse stadsdeel
Leidsche Rijn zijn onlangs unie
ke resten gevonden van een Ro
meins militair bouwwerk uit de
eerste eeuw na Christus. Vol
gens de gemeente Utrecht zijn
de resten in uitzonderlijk goede
staat bewaard gebleven.
Archeologen van de gemeente
Utrecht stuitten op de resten
van het bouwsel toen ze bijna
klaar waren met een al vijf jaar
durend onderzoek naar de voor
malige Romeinse rijksgrens, die
onder de nieuwbouwwijk loopt.
Tijdens een opgraving langs een
Romeinse weg kwam de vondst
totaal onverwacht aan het licht.
Aan de hand van zware eiken
houten palen, die nu ruim een
halve meter uit de grond steken,
is duidelijk te zien hoe het mili
taire bouwwerk er tweeduizend
jaar geleden uitgezien heeft.
De vondst werpt volgens de ge
meente Utrecht een heel ander
licht op de grens van het Ro
meinse Rijk in Nederland. Zo
kan nu worden vastgesteld dat
de Romeinen de grens veel in
tensiever bewaakten dan tot nu
toe werd aangenomen. ANP
Twee mensen protesteren met spandoeken tegen Volkert van der G. bij de rechtbank in Osdorp. foto Evert Elzinga/ANP
HILVERSUM - Paul de Leeuw
ziet definitief af van een kort ge
ding tegen de NCRV over het
vrijgeven van de uitzending
over prins Claus. De program
mamaker heeft ingestemd met
openbaarmaking via het inter
net. Dat heeft de NCRV gister
middag gemeld.
Een kort geding was vrijdag al
niet doorgegaan, omdat de par
tijen zich bereid verklaarden
alsnog met elkaar te gaan pra
ten. De NCRV besloot de afleve
ring van Herberg De Leeuw van
11 oktober te schrappen. Zij
vond 'de inhoud op onderdelen
niet gepast' in de periode tussen
het overlijden en de bijzetting
van prins Claus.
Met plaatsing op het internet
wil de NCRV 'mythevorming'
rond de uitzending voorkomen.
Het programma staat sinds gis
termiddag op de NCRV-website
en is daar minstens twee weken
te bekijken.
Tijdens telefonisch overleg gis
teren was De Leeuw met nieuwe
eisen gekomen, aldus de NCRV.
Hij wilde onder meer toestem
ming om bepaalde fragmenten
uit het programma alsnog op te
levisie te kunnen vertonen.
De NCRV was daar tegen. Het
programma is alleen goed te be
oordelen als het in z'n geheel
wordt gezien, aldus de woord
voerder. ANP
door Ferdi Schrooten
AMSTERDAM - Volkert van
der G., de verdachte van de
moord op Pim Fortuyn, wordt
rond de jaarwisseling opgeno
men in het Pieter Baan Centrum
(PBC) voor een gedragskundig
onderzoek. Voor die tijd zal de
33-jarige Harderwijker, die
sinds zijn aanhouding op 6 mei
zwijgt, een verklaring afleggen
bij de rechter-commissaris.
Over de aard daarvan willen
zijn advocaten niets kwijt.
Dat bleek gisteren bij de tweede
pro-formazitting tegen Van der
G. in de extra beveiligde recht
bank in Amsterdam-Osdorp.
Door de opname in het Pieter
Baan Centrum begint de inhou
delijke behandeling van de
strafzaak waarschijnlijk pas
eind maart. Dan zal Van der G.,
in tegenstelling tot de eerste
tweepro-formazittingen, waar
schijnlijk wel aanwezig zijn.
Het onderzoek in de Utrechtse
observatiekliniek van justitie
duurt zeker zeven weken en
wordt uitgevoerd door een psy
chiater, een psycholoog en een
reclasseringswerker.
De conclusies zijn van groot be
lang, omdat ze zullen aangeven
in hoeverre Van der G. toereke
ningsvatbaar is. Dat kan een
grote rol spelen bij de uiteinde
lijke strafmaat.
Officier van justitie K. Plooy gaf
gisteren tijdens de zitting aan
inmiddels voldoende bewijs te
hebben om Van der G. minimaal
moord of doodslag ten laste te
leggen.
Volgens de rechtbank is een op
name in de kliniek noodzake
lijk. De rechter wil Van der G.
liefst al in de laatste weken van
dit jaar naar de observatiekli
niek sturen, maar het Pieter
Baan Centrum zegt pas plaats te
hebben in de eerste week van ja
nuari.
Groep
Het is nog onduidelijk of Van
der G. zoals gebruikelijk bij dit
soort observaties wordt ge
plaatst in een groep met andere
verdachten. Volgens psychiater
E. Sikkens van de Amsterdamse
Forensisch Psychiatrische
Dienst, gisteren op de zitting
aanwezig als deskundige, biedt
die methode in dit geval de beste
mogelijkheden.
De rechter-commissaris moet
daarover in overleg met het PBC
nog besluiten. Zowel het OM als
de advocaten van Van der G. er
kennen dat groepsobservatie
niet zonder risico's is. Aankla
ger Plooy wijst op Van der G.'s
huidige detentieregime. De ver
dachte is met opzet gescheiden
van andere verdachten. Hij zit
in Demersluis, een afdeling van
de Bijlmerbajes. Plooy:Ik weet
dat daar mensen rondlopen die
zeggen dat ze Van der G. grijpen
als hij hun voor de voeten komt.
Waarom zou je hem daaraan
blootstellen in het Pieter Baan
Centrum?" Van der G.'s advoca
ten gaan ervan uit dat hij een
zelfde beveiligingsregime krijgt
als nu. GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De Nederlandse
Spoorwegen houden een deel
van de aangekondigde prijsstij
ging van de treinkaartjes van
volgend jaar opnieuw tegen het
licht. Dat betekent dat de tarief -
verhoging van 4,9 procent per
31 december dit jaar gewoon
doorgaat, maar dat de verho
ging per 1 juli lager kan uitval
len dan de voorspelde 4,15 pro
cent.
Dat heeft minister De Boer (Ver
keer) gisteren aan de Tweede
Kamer geschreven na een ge
sprek met de spoorwegen. De
Kamer had de LPF-bewinds-
man naar de NS gestuurd, om
dat de duurdere kaartjes bij veel
fracties in het verkeerde keelgat
waren geschoten.
De aangekondigde prijsstijging
van 4,15 procent bestaat uit een
ingeschatte inflatiecorrectie
van 2,75 procent en 1,4 procent
extra om de financiële situatie
door Frouke Houtman
DEN HAAG - D66 is bereid
het CDA en de VVD bij het
vormen van een nieuw kabi
net aan een meerderheid te
helpen. Voorwaarde is wel
dat de democraten voldoen
de Kamerzetels behalen en er
ruimte is voor eigen inbreng,
zo heeft kandidaat-lijsttrek
ker De Graaf gisteren bij de
presentatie van het verkie
zingsmanifest van zijn partij
laten weten.
Als CDA en WD bij de ver
kiezingen samen minder dan
75 zetels binnenhalen, dan
komt voor D66 meedoen aan
een nieuw kabinet in beeld,
aldus De Graaf. Deze flirt
met centrum-rechts is een
novum: nooit eerder wilde
D66 een coalitie van WD en
CDA aan een meerderheid
helpen.
Fractievoorzitter De Graaf
wil niet zeggen hoeveel zetels
voor zijn partij voldoende
zijn om met CDA en VVD in
zee tegaan, 'maar duidelijk is
dat het er méér moeten zijn
dan de vier die wij nu volgens
de peilingen halen'.
Wel is het strategisch ak
koord dat CDA, LPF en WD
afgelopen zomer sloten, in
zijn huidige vorm onaccep
tabel voor D66 „Er is in het
strategisch akkoord nauwe
lijks aandacht voor natuur
en milieu, voor beter onder
wijs en voor de gekozen bur
gemeester en het referen
dum", aldus partijvoorzitter
G. Schouw. „Dat moet echt
anders."
De democraten weigeren
'met de winden van vandaag
mee te waaien'. D66 is voor
een inburgeringscursus
maar vindt dat de kosten
daarvoor in de vorm van een
borgsom voldaan moeten
worden. Nieuwkomers die de
cursus afmaken, krijgen hun
geld terug.
De Graaf: „Er wordt deze da
gen alleen maar gehamerd op
'plichten, plichten, plichten'
en natuurlijk zijn die er ook.
Ook wij vinden dat nieuwko
mers Nederlands moeten le
ren. Maar echt integratiebe
leid legt ook een verplichting
op aan de samenleving."
In haar verkiezingsprogram
zet D66 zich onomwonden af
tegen de 'gênante politieke
vertoning' van de afgelopen
maanden. „Wij vinden een
grote bek niet hetzelfde als
daadkracht. Wij huldigen
het ouderwetse principe van
belofte maakt schuld. Wij
zijn namelijk fatsoenlijk en
we willen dat blijven."
Nieuw is de vorm waarin het
verkiezingsprogramma is
gegoten. Het oogt als een
pamflet, telt nauwelijks tien
pagina's en kan volgens De
Graaf 'door iedereen binnen
een kwartier gelezen wor
den'. Het is de bedoeling dat
het breed onder de bevolking
wordt verspreid. GPD
van het spoorbedrijf op te poet
sen. De NS zullen nu op 1 maart
bezien of het extra percentage
wel nodig is om de financiën ge
zond te houden. Het bedrijf was
al van plan de prijsstijging aan
te passen aan de actuele inflatie.
Reizigersorganisatie Rover is
bang dat er niet veel zal veran
deren aan de voorgenomen
prijsverhoging. „Ik denk niet
dat de NS een pot met geld zal
vinden, waardoor de financiële
situatie verbetert", aldus een
woordvoerder.
De verontwaardiging over de
prijsstijging van 9 procent in
twee keer liep onlangs hoog op,
temeer omdat de NS begin dit
jaar nog beloofden dat de prij
zen dit jaar niet zouden worden
verhoogd.
Door een 'truc' gaan de prijzen
nu feitelijk twee keer omhoog in
2003. Om alles contractueel te
regelen voeren de NS de eerste
pri j s verhoging net voor midder
nacht op oudejaarsdag door.
De Kamer had er daarom ook bij
De Boer op aangedrongen dat de
NS de prijzen ieder jaar op het
zelfde moment verhogen. De NS
willen nu kijken of dit in het ver
volg per 1 juli of eind december
kan, schrijft De Boer. Aan de da
ta voor de komende prijsverho
gingen wordt echter niet meer
getornd.
De Boer zou ook nog voor de Ka
mer uitzoeken welke doelstel
lingen de NS kunnen worden
opgelegd, nu het bedrijf in het
huidige contract niet meer kan
worden afgerekend op vertra
gingen (punctualiteit). De mi
nister zegt nu dat er op zijn
vroegst in 2004 nieuwe criteria
gesteld kunnen worden. Dan
krijgen de NS een concessie (een
soort contract) om van het spoor
gebruik te mogen maken.
Beschadigd
Intussen valt steeds meer mate
rieel uit door de gladde sporen.
Waren er vorige week 350 trein
stellen defect, nu is dat aantal
gestegen tot 400. Dat hebben de
NS gisteren bekendgemaakt.
„Het probleem met de vallende
blaadjes doet zich nog steeds
voor", aldus een woordvoerster.
Door de bladeren hebben de
treinen een langere remweg en
komen ze langzamer op gang
Daarbij blokkeren of slippen de
wielen geregeld. Daardoor
vlakken de wielen af en moeten
ze worden gerepareerd. ANP
Een man legt bloemen neer bij discotheek The Matrixx in Nijmegen. foto Eri k van 't H u I lenaar/AN P
van onze redactie binnenland
NIJMEGEN - De 25-jarige Nij-
megenaar die zondag is aange
houden omdat hij ervan werd
verdacht betrokken te zijn ge
weest bij de dodelijke schiet
partij bij de disco The Matrixx
in Nijmegen blijkt daar niets
mee te maken hebben gehad. De
man is gisteren aan het begin
van de avond vrijgelaten.
LAGE ZWALUWE - Een 13-ja-
rige jongen uit Moerdijk is gis
terochtend omgekomen op het
station van Lage Zwaluwe. Vol
gens de politie stak hij rond
kwart voor acht het spoor over
om naar een ander perron te
gaan.
Hij wilde snel de sportschoenen
van zijn 12-jarig broertje halen,
die nog achterop diens fiets za
ten. Omdat de trein die ze moes
ten halen al klaar stond, kroop
de jongen onder de spoorbomen
door om op tijd terug te zijn.
Het slachtoffer werd daarop ge
grepen door een passerende in
tercity naar Breda. Door het on
geval reden er tot 11.00 uur geen
treinen tussen Roosendaal en
Dordrecht en Breda en Dor
drecht. ANP
Bij de schietpartij kwam een 37-
j arige portier uit Schaij k om het
leven en raakte een andere por
tier, een 37-jarige man uit Hou
ten, zwaargewond. De schutter
is nog voortvluchtig. Een 25-ja-
rige vrouw die eveneens zondag
werd aangehouden, zit nog vast.
De gisteren vrijgelaten Nijme-
genaar werd al snel na de schiet
partij in de buurt aangehouden.
Hij werd volgens een woord
voerster van de politie aange
troffen bij een auto waarvan het
kenteken door getuigen was ge
noteerd. Dat feit en het tijdstip
maar ook andere 'verdachte
omstandigheden' waren reden
de man aan te houden.
De politie beschikt over video
opnamen van de bewakingsca
mera's van The Matrixx. Die
bieden 'bruikbare informatie',
zo zegt de woordvoerster. Ze wil
geen mededelingen doen over de
inhoud. Of de schutter erop te
zien is, wil ze niet kwijt. Ondui
delijk is ook nog welke rol de
vrouw heeft gespeeld. Duidelijk
is wel dat de schoten zijn gelost
door een man.
Dat de schutter nog niet is aan
gehouden komt omdat deze
waarschijnlijk is ondergedo
ken. We houden iemand aan als
we aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid hebben over
diens rol en als we hem kunnen
vinden."
De toestand van de medewerker
van het beveiligingsbedrijf die
VEENENDAAL - De twee
werknemers van een onder
houdsbedrijf, die donderdag op
de plaats van het treinongeval
bij Veenendaal aan het spoor
werkten, zijn vrijdagavond vrij
gelaten. Dat heeft een woord
voerster van het Korps Lande
lijke Politiediensten gisteren
bekendgemaakt.
Volgens haar is het tactisch on
derzoek afgerond en was er geen
aanleiding de twee langer vast
te houden. De politie had de
werknemers donderdag aange
houden. Ze verdenkt de mannen
ervan dat ze gevaar hebben ver
oorzaakt voor het verkeer op
een spoorwegovergang.
Het Openbaar Ministerie be
schouwt de twee medewerkers
nog als verdachten. „Het onder
zoek loopt nog. Als dat is afge
rond, dan beslissen wij of we ze
gaan vervolgen", aldus een
woordvoerder. Hij denkt dat het
nog weken kan duren voordat
die beslissing valt.
Een internationale trein van
Amsterdam naar Zwitserland
ramde donderdagochtend bij
Veenendaal-de Klomp op een
overweg een personenauto en
een vrachtwagen. De chauffeur
van de personenauto kwam
daardoor om het leven. Volgens
getuigenverklaringen stonden
de spoorbomen open en werkten
de knipperlichten niet toen de
trein passeerde. ANP
DEN HAAG - Prins Bernhard is
gisteren in het Universitair Me
disch Centrum in Utrecht ge
opereerd wegens galstenen. Vol
gens de behandelende artsen
heeft hij de operatie goed door
staan.
De prins zal nog een aantal da
gen in het ziekenhuis moeten
blijven. ANP
Advertentie
zwaargewond in het St. Rad-
boud-ziekenhuis ligt, is volgens
de politie stabiel. Hij is volgens
directeur A. Beck van het gelijk
namige bedrijf weer aanspreek
baar.
De twee portiers droegen naar
Becks zeggen geen kogelweren
de vesten maar steekvesten toen
ze werden neergeschoten. Der
gelijke vesten beschermen al
leen tegen een messteek. „De
mannen stonden vrijwel altijd
in de discotheek en daar achten
wij een steekvest voldoende. De
portier die aan de deur stond,
was even naar het toilet. Zij na
men even voor hem waar"aldus
Beek. GPD
ZOETERMEER - Studenten die
op kamers wonen zonder een of
ficieel adres hoeven dit jaar niet
te vrezen dat ze gekort worden
op hun studiebeurs.
Dat heeft demissionair staats
secretaris Nijs (Onderwijs) gis
teren gezegd tijdens een overleg
met studentenorganisaties.
Er zijn volgens Nijs naar schat
ting 50.000 tot 100.000 studen
ten die niet staan ingeschreven
bij de gemeente waar ze op ka
mers wonen. ANP
Rijklaarpdkket
Siemens Mso
Ind. toestel ju..it óionele
Full Düplt x e n kit, raam- j
of dakantenrv dash- i
mount t n pfoh ssionefë
inbouw dooi i rt Business
Cc ntet van KI M Telecom.
van 428,07*
(excL BTW/fnct. BTW C 439.11)
Nu ook Rijklaarpakket Siemens C45 van
407,66 voor 279,- (excl. BTW/incl.
BTW 332,01). Geldt voor een nieuw
Hi Profile, KPN Mobile, Business Select,
FlexiBel- of Grip-abonnement (of bij
contractverlenging).
•Geldt voor een nieuw (of bij
business
DE ZAAK VOOR ONDERNEMERS