Napoleon stierf
aan maagkanker
3
'2üs
'ÊM
PZC
Storm op Texel
Haargroeimiddel bevatte arsenicum
puzzel
Heer Bommel en het Kongruwer
Casper Hobbes
Cr AAP
recept
Kashmiri kofta kari: vrijwel altijd met lamsvlees
1
het weer
zaterdag 2 november 2002
Maijan
'BeA
Vorig weekend trokken toe naar Texel,
naar het heerlijke familiehotel Opduin.
De dikke Donna Tartt ging mee, ik wilde nu
wel eens iets verder lezen dan de eerste der
tig bladzijden. De oude teckel Bertus (die
binnenkort zijn zestiende verjaardag hoopt
te vierenmocht ook mee, een mijner zoons
ging mee en zo trok deze kleine karavaan
naar het eiland. Hoewel de boottocht van
Den Helder ongeveer twintig minuten
duurt, en je over de hele reis van huis tot huis
precies een uur en drie kwartier doet, geeft
een tocht naar een Waddeneiland toch het
Buitenlandgevoel. De hele reistijd hangen
we over de reling, zien het vasteland ver
dwijnen en het eiland opdoemen... nu ja,
eerlijk gezegd verdwijnt er niks en doemt er
nauwelijks iets op. Maar het gevoel een zee
reis te maken is groot
De zoon vertelt van de tijd, dat hij zijn
dienstplicht bij de marine vervulde en op het
dak van Het Paleis in Den Helder moest
klimmen, iedere dag bij weer en wind, om de
vlag te hijsen. Het Paleis, de woning van de
Commandant Zeemacht Nederland, kennen
wij ook van binnen. Een helaas overleden
oom, getrouwd met de jongste zuster van
mijn moeder, heeft daar enige jaren als
Commandant Zeemacht gewoond, zodat
wij er eens met de hele familie hebben ge
luncht, een gebeurtenis die grote indruk op
mij en mijn kinderen maakte, daar we wer
den bediend door hofmeesters met witte
handschoenen aan.
Tijdens onze afvaart woei het al behoorlijk,
de voorgenomen strandwandeling werd
maar even opgeschort. Maar de volgende
dag was daar de orkaan! Lekker rustig in
onze kamer met Donna Tartt dan eindelijk
op schoot (dat is geen boek, waar je mee in
bed kunt liggenwerden we door de receptie
gebeld, of we maar met het oog op onze vei
ligheid naar de lobby wilden komen. De
wind stond pal op onze ramen en stel je
voor...! Wij stelden het ons voor en pakten
haastig onze biezen, Bertus in zijn mandje,
Donna in de tas. Zenuwachtig verzamelden
wij ons met de andere gasten in de lobby, we
kregen kalmerende dranken aangeboden en
daar alle gasten ook hun honden bij zich
hadden, leek de hotelhal plotseling een beet
je op het spreekuur van een dierenarts in
oorlogstijd. Want de wind was niet kinder
achtig, er vlogen met veel geraas stukken af
gebroken kunststof door de lucht, die mij
met de handen voor het hoofd achter een
grote stoel deden duiken. Het bombarde
ment van Rotterdam is nooit helemaal uit
mijn systeem gewist! Op de inderhaast aan
gesleepte televisie zagen we de storm door
het land trekken, jammer dat er geen came
raploeg op Texel aanwezig was.
Ik belde met mijn overbuurman in Kolen
berg, die nietsvermoedend aan de koffie zat
en raar opkeek bij mijn vraag of mijn huis er
nog stond. 'Ja buurvrouw, het staat er nog.'
Heerlijk om overburen te hebben die bij
brand en storm de boel in de gaten houden.
De wind draaide rond het hotel, onze ramen
liepen geen direct gevaar meer en we sleep
ten hond en Tartt weer naar boven. Mijn
zoon besloot toch maar eens op de golfbaan
te gaan kijken, of hij uit de wind misschien
zijn 'swing' nog ivat kon aanscherpen. Wij
reden door de storm het eiland over, en ja
wel, bij het uitstappen kwam erzo'n wind
stoot, waar Erwin Kroll altijd voor waar
schuwt, en klapte mijn portier genadeloos
door de scharnieren. Stormschade! Zodat ik
geweldig inzicht heb gekregen in de Texelse
reparatie- en autoschadebedrijven, die alle
maal even mensvriendelijk en hulpbereid
zijn om mijn loshangend portier in ieder ge
val weer provisorisch in orde te maken.
Ach... zolang er geen dooien en gewonden
vallen, roep ik bij iedere schade altijd vro
lijk: „scherven brengen geluk!"
Rest mij te vertellen dat het kolossale uitge
breide Rabeliaanse ontbijt in Opduin, om
van het heerlijke diner waarbij de verse vis
sen van je bord springen maar te zwijgen,
buitengewoon compenserend werkte voor
de geleden ontberingen. Ik weet niet of het
eiland zelf inspirerend werkt op de fantasie
van de kok, maar men spreekt daar in de eet
zaal van het salade-eiland, het dessertei
land en het ei-eiland, waar een fantastische
kok midden in het ontbijteïland zorgt voor
alles wat de gasten maar aan variatie willen
op ei-gebied, tot en met wentelteefjes toe!
Ja dank U, ik ben in Donna Tartt zojuist op
bladzij zesennegentig gearriveerd!
door Erik Beijen
Het is nu officieel. Napoleon
is tijdens zijn ballingschap
op het eiland Sint Helena over
leden aan de gevolgen van
maagkanker. Hij is niet vergif
tigd en de Britten hebben hem
dus niet vermoord. Dat blijkt uit
een Frans onderzoek.
De theorie dat de Franse keizer
was vergiftigd deed al tientallen
jaren de ronde. Dat vermoeden
leek te worden bevestigd toen
ontdekt werd dat het haar van
Napoleon een zeer hoog gehalte
aan arsenicum bevatte. De da
ders moesten logischerwijs in
Londen zetelen, zo werd ver
moed. De beroemde keizer over
leed op 5 mei 1821. Hij was toen
51 jaar oud.
De vermoedens dat hij was ver
giftigd, werden sterker toen vo
rig jaar uit onderzoek van een
haarlok van Napoleon bleek dat
dat de hoeveelheid arsenicum in
zijn haar tussen de zeven en 38
maal zo hoog was als normaal.
„Een onweerlegbaar bewijs van
vergiftiging", zei onderzoeker
Pascal Kintz toen. En wie an
ders kon het gedaan hebben dan
die verraderlijke Britten die de
moord hadden laten plegen
door graaf Charles de Montho-
lon, die Napoleon in balling
schap vergezelde.
Nieuw onderzoek
Maar nieuw onderzoek, verricht
in opdracht van het blad Scien
ce et Vie, wijst deze theorie naar
het rijk der fabelen. In het on
derzoek, waarvan de resultaten
deze week zij gepubliceerd,
werd gekeken naar negentien
haren van Napoleon afkomstig
uit de jaren 1805,1814-voordat
hij in ballingschap ging - en
1821. En wat bleek; al die haren
bleken een uitzonderlijke hoe
veelheid arsenicum te bevatten.
,Er was geen sprake van vergif
tiging", aldus het blad. „Als Na
poleon door arsenicum is
Het staat nu vast dat de Franse keizer stierf aan maagkanker en niet
door arsenicum. EPA
omgekomen, dan had al hij drie
keer eerder moeten zijn overle
den", aldus onderzoeker Ricor-
del.
Waar komt dat arsenicum in het
haar van de keizer dan van
daan? Science et Vie draagt en
kele hypothesen aan. Het zou
gezeten kunnen hebben in het
behang van zijn woning, of in
hout dat werd gestookt. Wel
licht kreeg hij het binnen uit ko
gelhulzen, die destijds arseni
cum bevatten,
Maar de waarschijnlijkste en te
vens banaalste oorzaak van het
hoge arsenicumgehalte in het
haar van Napoleon is het ge
bruik van een haargroeimiddel,
dat in die tijd zeer veel van de
giftige stof bevatte, stelt het
blad. AFP
Horizontaal: 1. Kleine hoeveelheid donzige stof; 5. los (van zand); 7. baanbreker;
10. familielid; 12. gevangenis; 14. Touring Trophy; 15. meer in Canada; 17. zwaard
walvis; 19. landbouwwerktuig; 20. bevel; 21. balletrokje; 23. foedraal; 25. Frans
voegwoord; 26. Engelse titel; 28. aartsbisschop (Lat. afk.); 31. beminnelijk; 33. zit
vlak; 34. god (Lat.).
Verticaal: 2. Voorzetsel; 3. Transit International Routier; 4. in het jaar (Lat.); 5.
voorzetsel; 6. bijbelse stad; 8. arbeider bij de hoogovens; 9. evenwichtig; 11. soort
slee; 12. warme wijn met suiker en specerijen; 13. codewoord in de radiotelegrafie;
14. te koop (afk.); 16. een beetje; 18. knaagdier; 22. grondtoon; 24. uitgesloten aan
sprakelijkheid; 27. soort weefsel; 29. huivering; 30. slaapgelegenheid; 31. tandeloos
zoogdier; 32. Frans lidwoord.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
HORIZONTAAL:
1. Afdeling, hakwerktuig; 2. redenaar,
suikerpalm, groot onheil; 3. mager,
vader of moeder, bloedgever; 4. ver
driet, telegraferen, boerderijdieren; 5.
gauw verslijtend, Griekse dans; 6.
schaakterm, aangaande, vlek; 7. edel
gas, oculeren, dochter van Cadmus; 8.
opschik, cijfer, vrouwelijke godheid; 9.
hakwerktuig, bespottelijk.
VERTICAAL:
1. Optisch instrument, tennisslag; 2.
werkelijk, zangstuk; 3. sportman,
schoorsteenkap; 4. ellende, geweldig; 5.
ongezouten, uur; 6. onderwereld, Aziaat;
7. ooit, uniek; 8. middelpunt, tussen; 9.
niet hetzelfde, ik (Latijn); 10. vlug en
correct, kluwen; 11. echtgenoot, gezond;
12. loopvogel, viskorf; 13. sierdek op
bed, hoogte nabij een moeras.
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
-a-l-p-e-
rakelings
-noren-go
adres-rel
-renbaan-
pyn-olm-1
-v-leemte
gelyk-ere
-nis-klad
INVLOED
Cryptogram:
Horizontaal: 3. Vleugel; 6. rolkei; 8.
lonk; 11. model; 13. odeur; 14. streek.
Verticaal: 1. Slak; 2. pupil; 4. even; 5.
brombas; 7. ladder; 9. oven; 10. kor;
12. love.
Zoekwoord:
Sportrubriek
Toen hij klaar was met zijn aantekeningen, greep hij zijn
valies en stak een hand uit om Konstantijn te grijpen.
„Ik neem dezer amorfer knaap mede naar mijner laborato
rium", verklaarde hij. „Daarmede ik hem studeren kan in
ener wetenschappelijker omgeving. U zult dat verstaan."
„Ik versta niets!", riep heer Bommel rood. „Ik ben verant
woordelijk voor dit jonge leven! Maak dat u wegkomt!"
Zo sprekende wees hij de geleerde de deur.
„Het is een schande!riep hij hem na. „Is dat alle hulp, die
de wetenschap geven kan? In plaats dat ik raad krijg over
i
I
f
&I9M Unlvvrul Pr*M Syndicate
Hans Belterman
Een van de opvallende bijzonderheden
van de keuken van de Indiase deelstaat
Kashmir is dat er niet of nauwelijks ge
bruik van uien en knoflook wordt gemaakt.
Men is er van overtuigd dat door deze in
grediënten de gemoederen snel verhit
kunnen raken. Een groot deel van de be
volking van Kashmir eet geen rundvlees
terwijl een ander deel geen varkensvlees
wenst.
De gekruide gehaktballetjes worden dan
ook vrijwel altijd met lamsvlees en zonder
uien en knoflook samengesteld.
Hoofdgerecht voor 4 - 6 personen: 750
gram (mager) lamsgehakt; 1 theel. fijnge-
raspte verse gemberwortel; 2 rode
Spaanse pepers, vruchtvlees ragfijn ge
hakt; 1 theel. korianderpoeder (ketoem
bar); 2 theel. garam massala, eventueel
uit potje; zout; 1 dl yoghurt; 3 eetl. ghee
(geklaarde
boter); 3 eetl. dikke kokosmelk (creames
coconut, santen); 1/2 theel. suiker; 1/2
theel. gemalen zwarte peper; 1 2 theel ge
malen kardemom.
Meng het gehakt met gemberwortel, rode
pepers, koriander; 1 theel. garam massala
en 1 theel. zout. Vorm van hetmengsel bal
letjes zo groot als walnoten.
Verhit een koekenpan met hoge opstaan
de rand of een wok en laat de ghee er even
door walsen. Voeg kokosmelk, yoghurt,
suiker, peper, wat zout en de rest van de
garam massalatoe. Roerer2 1/2 dl kokend
water door. Wacht tot alles opnieuw aan
de kook is gekomen. Leg de gehaktbal-
Vooruitzichten
weer
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
max.
13°
12°
11°
10°
min.
11°
9°
8°
7°
wind
W 5
W 5
ZW5
ZW 5
Zon
O vandaag
op 7.39
onder 17.1
Maan
vandaag
op 3.44
onder 16.33;
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Het zicht is goed en de temperatuur van het kustwater bedraagt
zo'n 13 graden. De wind is matig tot vrij krachtig uit het
zuidwesten tot westen.
Waterstanden
de broertjes en de zusjes van dit ventje, die verwaarloosd in
de grot zitten..." De professor raapte in de gang moeizaam
zijn spullen bij elkander en keek peinzend naar de kamer
deur, die driftig werd dichtgeworpen. „Ach zo", prevelde
hij. „Broederlijn? Zusterlijn? In ener grot? Praw, dat is ja
gans interessant! Ik ga der behoorde inschakelen. Dit alles
schreit om ener puntelijker onderzoeking
Met deze gedachte knipte hij zijn koffertje dicht en verliet
hijhaastig het pand, terwijl de bediende Joost hem vrees
achtig naoogde.
door Bill Watterson
ZATERDAG
Hoog
water
Laag water
2 NOVEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
CB
Vlissingen
11.48
200
05.46
148
18.18
19
Terneuzen
12.06
223
06.10
159
18.46
20
Cadzand
11.25
192
23.49
235
05.26
141
17.55
18
Roompot Buiten
11.44
149
05.44
102
18.10
14
Roompot Binnen
00.46
143
13.06
123
06.45
094
19.04
13
Zierikzee
00.55
168
13.15
145
07.00
111
19.25
141
Krammersl. West
00.46
174
12.54
155
06.55
114
19.26
ia
Hansweert
00.12
247
12.35
236
06.36
174
19.09
22
Stavenisse/Yers.
00.44
168
13.04
149
06.56
112
19.15
15
ZONDAG
Hoog
water
Laag
water
3 NOVEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cr
Vlissingen
00.16
242
12.35
230
06.36
167
19.08
211
Terneuzen
00.35
266
12.52
255
07.06
179
19.35
22
Cadzand
12.06
224
06.16
161
18.46
20
Roompot Buiten
00.16
190
12.32
173
06.36
112
18.56
1!
Roompot Binnen
01.46
157
14.01
137
07.34
100
19.54
15
Zierikzee
01.55
182
14.10
160
07.50
117
20.15
1!
Krammersl. West
01.34
189
13.45
170
07.50
124
20.16
1(
Hansweert
01.06
278
13.22
265
07.25
197
20.01
2(
Stavenisse/Yers.
01.44
185
14.06
165
07.46
120
20.04
1!
MAANDAG
Hoog
water
Laag
water
NM 4 NOVEMBER
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
Cf
Vlissingen
00.56
264
13.18
255
07.22
183
19.52
25
Terneuzen
01.18
289
13.36
280
07.50
196
20.20
25
Cadzand
00.32
258
12.50
249
07.01
177
19.28
23
Roompot Buiten
00.55
206
13.15
193
07.04
120
19.35
15
Roompot Binnen
02.35
164
14.51
147
08.20
103
20.34
1
Zierikzee
02.50
189
14.55
170
08.35
120
21.00
15
Krammersl. West
03.05
197
14.26
179
08.36
128
20.58
1f'
Hansweert
01.51
298
14.06
286
08.18
212
20.46
2i
Stavenisse/Yers.
02.49
194
14.55
175
08.36
124
20.55
Europa: Droog in het zuiden
letjes in de saus. Temper de warmtebron
en leg het deksel op de pan. Laat alles 10 -
12 minuten zachtjes sudderen. Voeg hier
na nogmaals 1 1/2 dl kokend water toe.
Laat alles, zonder het deksel op de pan,
nog zolang zachtjes sudderen tot er door
het indampen niet veel meer dan de helft
van de oorspronkelijke hoeveelheid saus
is overgebleven.
Presentatie: dien het gerecht op in een
voorverwarmde schaal. Strooi er karde-
mompoederover. Geef er droog gekookte
basmati-rijst bij en/of zet er een mand met
verschillende Indiase broodsoorten bij.
Tip: de komkommersalade, zoals aange
geven inhet recept van afgelopen dinsdag
in deze rubriek, sluit er goed bij aan.
Een hogedrukgebied boven Scandinavië houdt daar dit weekeind
de winter binnenboord, 's Nachts vriest het op veel plaatsen
streng, overdag licht tot matig, behalve langs de Noorse westkusl
en in Zuid-Zweden, alwaar het 's middags licht dooit.
Depressies op de oceaan bijten zich stuk op dat hoog en
veroorzaken zeer veel regen in Noord- en Midden-Frankrijk,
alsmede langs de Engelse zuidkust. Elders in Groot-Brittannië en
in Duitsland valt er ook regen, maar verder zuidwaarts is het
droog. Wordt het in zowel Duitsland als in Groot Brittannie tussei
8 en 12 graden, in Frankrijk wordt het 13 tot 19 graden. In het
zonnige Griekenland en Spanje wordt het tussen 20 en 25 grader]
Italië krijgt een enkele bui.
Zeeland: Nat begin
Na een paar rustige herfstdagen in Door: Johan Reuk
Zeeland en Noord-Brabant lijkt het
weer om te slaan naar de andere kant van de herfst, namelijk de 1
roerige kant. De wind trekt af en toe aan tot vrij krachtig boven lag
en krachtig op zee, maar een storm zoals vorig weekeinde is niet tt
verwachten. Het huidig weekeinde begint en eindigt nat, dat is we
vrij zeker. De oorzaak van dit slechte weer zijn depressies die vana
de oceaan op Nederland afstevenen. Daar krijgen wij in de regio
ook mee te maken. Zowel in de vorm van veel bewolking als regei
Vanochtend regent het in Zeeland en Brabant. Deze regen trekt
naar het noordoosten weg, zodat Walcheren rond koffietijd droog
wordt en het oosten van Brabant mogelijk pas in de middag. Na d
regen blijft de kans op een enkel buitje bestaan, maar is er ook
ruimte voor een paar flinke opklaringen, zeker in het Zeeuwse. De
wind waait daarbij uit het zuidwesten en is boven land matig,
kracht 4. Aan zee staat een vrij krachtige wind, kracht 5 uit meer
westelijke richting. De tempe
ratuur loopt in de middag op
tot nog een riante 14 graden.
Zondag komt een tweede
regenstoring over ons heen die
tussen de 5 en 10 millimeter
water achterlaat.
De kans op zon is klein en het
wordt dan ook direct een
graadje minder warm. De wind
draait naar west en trekt verder
aan tot overal windkracht 5.
De dagen daarna blijft het
wisselvallig met regelmatig
buien en soms een frisse wind.
De temperatuur daalt
gedurende de week nog wat
verder, maar blijft vrij zacht
met waarden rond 12 graden.
Ook de nachten verlopen niet
koud.