Oorlogskinderen blijven zoeken
PZC
Speurtocht naar moeder of vader leidt vaak tot teleurstelling
het weer
puzzel
12
1
15
16
19
21
F|
25
32
Heer Bommel en het Kongruwer Toonder Studio's
Casper Hobbes
recept
Anda kari: niet alleen voor onverwachte gasten
donderdag 31 oktober 2002
Zeeland: Zachter
Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
Koufront «aresneeuw p
icmbewotkt
tefite regen
Wanntefroni
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
NcMe regen
matige regen
zware regen
door Wierd Puk
Ze werden geboren in de oor
logsjaren en voor moffen
kinderen uitgescholden. Ze
spreken elkaar aan als lotgeno
ten: de nakomelingen van Duit
se militairen en Nederlandse
vrouwen. Het moeten er zo'n
twintigduizend zijn geweest,
maar slechts veertig van hen
zijn lid van de Werkgroep Her
kenning, de belangenvereni
ging voor kinderen van 'foute
ouders'.
„Er zijn er ontzettend veel die
gewoon niet weten dat hun bio
logische vader een Duitser is",
zegt landelijk coördinator Ab
van Aldijk (59) uit Haarlem. Ja
renlang was hun bestaan feite
lijk een taboe. „Er werd niet
over gepraat."
Aldijk is met drie lotgenoten in
Berlijn, waar in het Landesar-
chiv een conferentie wordt ge
houden over het thema Kinde
ren van de Oorlog. Niet alleen
historici en archivarissen voe
ren hier het woord, ook een aan
tal oorlogskinderen vertelt over
hun moeizame levens, onder wie
een Franyaise die pas op latere
leeftijd ontdekte dat zij zeven
halfbroers en -zusters heeft.
Ieder 'kind van de vijand' her
kent de schaamte en de angst, de
pogingen om zich onzichtbaar
te maken en het besef geen dui
delijke identiteit te bezitten. Ve
len gingen, net als kinderen van
NSB'ers, door jaren van thera
pie. „Je stuit overal op onbegrip.
Mensen vinden dat je zeurt",
zegt Aldijk, die dertien jaar bij
een psycholoog liep.
Schok
De kinderen kwamen veelal in
tehuizen terecht of werden on
dergebracht bij pleeggezinnen.
Velen begrepen pas op latere
leeftijd dat hun natuurlijke va
der een Duitser is. „Een grote
schok", weet de Duits-Noorse
publiciste Ebba Drolshagen.
„Niet alleen zijn die kinderen
jarenlang door hun moeders
voorgelogen, de hele familie, het
hele dorp bleek in het complot te
zitten." Een halfbroer van Van
Aldijk, die hij pas later op het
spoor kwam, bleek in een nog
grotere leugen te hebben ge
leefd. „Hij verkeerde in de ver
onderstelling dat hij ook de
zoon van een Duitser was. Hij
was zelfs om die reden in Duits
land gaan wonen." Toen bleek
dat de vader Nederlander was,
maakte de man een einde aan
zijn leven. Een schokkende er
varing. „We konden net zo goed
met elkaar opschieten."
Van Aldijk groeide op in een
pleeggezin. Hij werd op school
uitgescholden voor moffenkind,
maar begreep pas later wat dit
inhield. Uiteindelijk verbrak hij
de contacten met zijn pleegou
ders 'die altijd maar zeiden dat
ik zo dankbaar moest zijn'. En
zijn biologische moeder? „Die
heb ik gevonden. Ze bleek een
kille, keiharde vrouw te zijn, die
zichzelf als slachtoffer zag."
Ook Willi van der Vaart (58) uit
Gilze-Rijen was teleurgesteld
toen zij eindelijk haar echte
moeder ontmoette. „Ze was des
tijds al 79, een onaangename
vrouw die mij later verweet haar
het leven zuur te maken." Dat ze
de dochter is van 'zo'n valse, ge
mene vrouw', was voor Willi
moeilijk te accepteren. „Je hebt
al geen wortels, geen fundament
en ik wilde zo graag leuke eigen
schappen bij haar ontdekken.
Maar die bleek mijn moeder niet
te hebben."
Kraamkliniek
Over de Duitser, door wie Willi
is verwekt, heeft haar moeder
tot haar dood niet willen praten.
Desondanks blijft ze naar haar
vader zoeken. „Want helemaal
niets weten is het ergst."
Willi van der Vaart werd gebo
ren in de Amsterdamse Boerha-
ve-kliniek, die tijdens de oorlog
dienst deed als kraamkliniek
voor de vriendinnen van Duit
sers. „Misschien lagen we wel
naast elkaar", grapt ze naar the
oloog Marcel Kemp.
Kemp (58), uit Den Haag, groei
de op bij een tante van zijn bio
logische moeder: Wij hebben
allemaal een verstoorde relatie
met onze moeders." Ook Kemps
moeder weigerde iets over haar
Duitse geliefde te vertellen. „Hij
heette Willi Pieper, meer weet ik
niet. Zij was negentien en niet
goed voorgelicht, beweerde ze."
Kemp ergert zich aan de strikte
bescherming van persoonsgege
vens in Duitsland. Als een mo
gelijke vader contact weigert,
zullen de Duitse autoriteiten
verder niet aandringen. „Dan
houdt het hier op. Je kunt beter
je eigen plan trekken en zelf om
zichtig contact zoeken." Daar is
het Nederlandse gezelschap het
over eens: ieder kind heeft het
recht om zijn ouders te kennen.
Getrouwd
Monika Diederich (57) weet wie
haar vader is. Haar ouders heb
ben werkelijk van elkaar ge
houden, „Ze zijn in 1946 zelfs
getrouwd." Monika's Duitse va
der overleed in 1947. „Hij was
op een mijn getrapt, blind ge
raakt en kreeg tuberculose."
Het kind werd niet afgestaan.
Haar moeder hertrouwde en op
haar dertiende kreeg Monika te
horen hoe de vork in de steel zit.
„Vreselijk was dat, ik moest
enorm huilen. Ik was namelijk
ontzettend gek op mijn stiefva
der. Nu prijs ik me maar geluk
kig dat ik twee vaders heb
Schiet de hulp aan 'oorlogskin
deren' tekort? Ab van Aldijk
vindt van wel. „De hulpverle
ners zijn niet gespecialiseerd.
Zij voelen ons niet aan.Van Al
dijk, die zijn achternaam veran
derde, is als 'moffenkind' zelfs
fysiek bedreigd. „En in de vijfde
klas had ik een leraar die Duit
sers haatte. Die zette mij perma
nent op de gang. Kwam-ie
's morgens binnen en hoorde ik:
'D'r uit!Dan wist ik dat hij mij
bedoelde."
Van Aldijk had een drankpro
bleem en zijn huwelijk liep stuk
'omdat ik nooit had geleerd om
van iemand te houden'. Maar
toen zijn halfbroer zelfmoord
pleegde, besloot hij om eindelijk
te praten. Dat bleek een bevrij
ding. Met zijn zoon heeft hij een
goede band. Willi van der Vaart
herkent de opluchting wanneer
je als oorlogskind de schaamte
voorbij bent. Zij sprak zich voor
het eerst uit in een tv-program-
ma. „En ik ben er nu zelfs wel
trots op dat ik een halve Duitse
ben." GPD
Oorlogskinderen bijeen in Berlijn. Vlnr: Ab van Aldijk, Monika Diederich, Marcel Kemp en Willi van
der Vaart. foto GPD
1
2
3
4
5
6
7
8
9
,0
11
13
17
18
20
22
23
26
27
28
29
30
33
34
35
36
37
38
JP40
Horizontaal:
1. Soort wesp; 9. deel van de hand; 10. deel van een schip; 11. operatiekamer; 12.
berg op Mindanao; 14. deel van een Franse ontkenning; 15. duikbommenwerper;
17. Europeaan; 19. modegek; 21. koning (Fr.); 22. machinepistool; 23. sprookjesfi
guur; 25. etc.; 27. dans; 30. reeds; 32. ratelpopulier; 33. voorzetsel; 34. Frans kerst
lied; 36. struisvogel; 38. dik.
Verticaal:
1. Klos; 2. buiging; 3. Frans lidwoord; 4. soort weefsel; 5. rancune; 6. en omstreken;
7. Japanse munt; 8. afbeelding; 13. gegraven diepte; 15. optocht; 16. verkoop; 18.
roem; 20. rivier in Frankrijk; 23. oude munt; 24. waterdier; 26. transpiratievocht; 28.
jong dier; 29. tijdverdrijf; 31. open plek in een bos; 33. gewicht; 35. bijwoord; 37.
persoonlijk vnw.
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eindlet
ters van het eerste woord zijn
meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. Zonder wijn? (7);
Als minnaar wordt hij
steeds losser (5);
6. Vat om te rollen (4);
Met veel lawaai wordt de
drank grondig (8);
7. Zwellende samenscholing
(6);
De bedoeling gaat boven
een duw (5);
8. Borrels rooien (6);
Vogels in twee bomen (7).
Verticaal:
1. Luister naar de muziek! (8);
Nogal logisch, die is er niet tussen te
krijgen! (5);
2. Houterig volk (4);
Ze slaan er rustig en benepen op (8);
3. Voornaam voor een godheid met
paarden (8);
Het wordt enerverend in het gebint
(5);
4. Het nootje voor de helft (4);
Het tegengestelde van hoogachten?
(7).
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Pastel, prooi, satijn, steek, pilaar, tablet, vloek, kranig, blond, tumult, groet, zolder,
winkel, parool. Het citaat is van Aurelius Augustinus: "In elke bewondering steekt
een huiveren".
Cryptogram:
Horizontaal: 5. Victoria; 6. pret; 7. Fin; 8. autowrak; 10. erfland.
Verticaal: 1. Overvaart; 2. echt; 3. hoofdwond; 4. minnaar; 9. tilt.
We gaan geleidelijk weer Door:Rob Groenlam
een wisselvallige periode in.
De weerkaarten schotelen ons vanaf het weekeinde depressies
voor, die van over de Britse eilanden in de richting van Zuid-
Scandinavië afstevenen. Voordat het zover is krijgen we eerst
nog een relatief rustig weertype. We starten de dag met een
paar mistbanken. In de loop van de ochtend verdwijnen de
mistbanken en wordt het al met al nog heel lekker weer in de
regio. Bij weinig wind is het heerlijk om de herfstkleuren in de
bossen te gaan bekijken. Het wordt uiteindelijk in de middag
zo'n 13 graden. Vanavond en vannacht is het eerst tamelijk hel
der, later komen er vanuit het zuidwesten meer wolkenvelden
binnen maar het blijft nog op de meeste plaatsen droog.
De minima liggen komende nacht rond 8 graden. In de loop
van morgenochtend komt er geleidelijk wat meer wind uit het
zuiden te staan. Verder is het tamelijk veel bewolking maar hei
blijft eerst nog meest droog.
In de loop van de middag
wordt het wolkendek steeds
dikker en vooral in de namid- Even droog «j mC]CÏ0°'
dag en avond gaat het rege- I W3 III9° I
nen. Er komt een vrij krachti
ge zuid tot zuidwestenwind
te staan. Het is wel zacht met
maxima tot 14 graden.
Zaterdag ziet er nog wat wis
selvalliger uit. Er trekt dan in
de loop van de dag een actie
ve storing over de regio.
Er regent dan vooral later op
de dag maar opnieuw is het
vrij zacht met 14 graden als
maximum. Ook volgende
week duurt de wisselvallig
heid voort. De temperatuur
vertoont een kleine daling.
Vooruitzichten
weer
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
max.
14°
14°
14°
12°
min.
9°
12°
12°
9°
wind
Z 4
ZW 5
ZW 6
ZW 5
vandaag
op 7.35
onder 17.19
Maan
vandaag
op 0.50
onder 15.58'
Nautisch bericht
In de ochtend is er kans op mist met plaatselijk slecht zicht.
Er waait een zwakke tot matige noordoostenwind.
Kustwatertemperatuur is 12 graden.
Waterstanden
DONDERDAG
31 OKTOBER
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
VRIJDAG
1 NOVEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
Hoog
uur cm
09.41 141
09.55 161
09.16 134
09.45 109
10.14 097
10.40 112
10.46 123
10.19 173
10.34 116
water
uur cm
22.26 178
22.35 199
21.56 171
22.24 144
23.15 125
23.40 148
23.29 154
23.06 211
23.35 147
Hoog water
uur cm uur cm
10.49 166 23.25 211
11.09 187 23.46 234
10.28 159 22.59 204
11.00 126 23.24 168
11.50 108 --.
12.05 127
12.00 136 --.
11.38 200 --.
12.06 130
Laag water
uur cm uur
03.20 11616.06 14!
03.36 123 16.26 15!
02.54 108 15.45 14
03.25 085 16.05 11!
04.05 080 16.44 10!
04.25 097 17.00 12:
04.15 09516.55 12:
03.55 13616.46 18
04.20 094 17.00 12
Laag water
uur cm uur crj
04.40 129 17.26 17
04.59 137 17.46 17
04.20 122 17.06 1H
04.55 092 17.26 11
05.34 085 18.16 12
05.50 103 18.15 13
05.56 101 18.25 13
05.26 150 18.07 19
05.45 100 18.15
In het noorden en midden van Europa is het herfstachtig met
vooral veel bewolking. Daarbij komt regelmatig een buitje voor.
Langs de Noorse kust komt vandaag een stormachtige wind te
staan, waarmee het herfstplaatje weer compleet is. De tempera
tuur ligt rond 5 graden in het zuiden van Scandinavië. In het
midden en noorden vriest het daar overdag matig, 's nachts
streng. In Spanje en het zuiden van Portugal is het zonnig en
weet de temperatuur op te lopen tot 24 graden in het zuidoostel
van Spanje. Italië heeft kwikstanden tussen 19 en 24 graden,
maar krijgt lokaal wel een onweersbui te verwerken. Griekenlam
en Turkije zijn bijzonder zonnig waarbij de temperatuur uiteen
loopt tussen 13 en 26 graden.
Professor Prlwytzkofski nam geen genoegen met deze ver
klaring. Hij haalde een sterk vergrootglas uit zijn valies,
zette de jonge Konstantijn op tafel en begon hem oplettend
te bestuderen. Het kereltje keek bevreemd naar het sterk
vergrote oog van de geleerde, en omdat hij geleerd had, dat
hij zich aan moest passen, liet hij een van zijn oogballen tot
dezelfde afmetingen opzwellen. Heer Ollie begreep on
middellijk, dat dit verschijnsel de aandacht zou trekken,
en hij trachtte tussenbeide te komen. Maar de heer Prl
wytzkofski hield hem tegen. „Gans buitenordentelijk!"
riep hij opgewonden. „Stoort u mij niet, bid ik u; ik ga der
knaap doorlichten." Zo sprekende bracht hij een scherm
pje te voorschijn en nadat hij dit op een transformator had
aangesloten, draaide hij een schakelaar om. Het scherm
lichtte op, en nu werden er enkele spiraaltjes zichtbaar, die
ordeloos door elkaar draaiden. „Grootaardig!kraaide de
hoogleraar. „Der Runzl-fenomeen! Dit kan ja niet werke
lijk existerenHij was nog maar nauwelijks uitgesproken
of er greep een kortsluiting plaats. De professor werd ach
terover geworpen, en terwijl de gedaante van het ventje
door vonken en rookwolken aan het oog onttrokken werd,
vloog het schermpje aan flarden.
door Bill Watterson
Hans Belterman
Het doet ons wat merkwaardig aan dat
in een land als India betrekkelijk wei
nig eieren worden gegeten. Men gaat er
namelijk van uit dat uit elk kippenei een
echte kip kan komen en een echte kip is
meer waard dan een ei alleen. En wat de
kippen betreft, die zijn er voldoende aan
wezig om een bevolking van bijna een mil
jard mensen te voeden. Kippen worden er
trouwens, op vegetariërs na, door alle be
volkingsgroepen gegeten. Er rust geen re
ligieus taboe op zoals dat met het vlees
van runderen en varkens wel het geval is.
En hetgeen voor kippen geldt, gaat ook op
voor de eieren van het gevogelte. De eier-
curry van vandaag is een gerecht dat men
er niet dagelijks opdient. Meestal wordt
het gerecht naast een ander hoofdgerecht
opgediend wanneer er niet-verwachte
gasten aan tafel hebben plaats genomen.
Voor 4 hoofdgerechten:
6 - 8 (dag)verse kippeneieren, hard ge
kookt, gepeld en gehalveerd; 3 eetl. ghee
(geklaarde boter) of (arachide)olie; 3
(rode) uien, gesnipperd; 3 teentjes knof
look, ragfijn gehakt; 3 theel. fïjngeraspte
verse gemberwortel; 3 theel. koriander-
poeder (ketoembar); 2 theel. komijnpoe
der (djinten); 1 theel. geelwortelpoeder
(kurkuma, koenjit); 4 grote of 6 kleinere
tomaten, ontveld, vruchtvlees in blokjes
gesneden; zout; 1 theel. garam massala,
eventueel uit potje; eventueel 1 eetl. fijn
gesneden verse Aziatische basilicum of
eveneens verse muntblaadjes.
Verhit een lage wijde pan met dikke bo
dem of gebruik een wok. Laat de olie door
de verhitte pan of wok walsen. Voeg uien,
knoflook en gemberwortel toe. Laat alles 2
minuten zachtjes fruiten. Strooi korian
der-, komijn-en geelwortelpoeder er over.
Schep alles enkele malen om en doe er
vervolgens de stukjes tomaten bij. Tem
per de warmtebron. Laat alles 3 minuten
zachtjes sudderen. Voeg wat zout (ca. 1/2
theel.) toe en schenk er 2 deciliter water
bij. Laat alles zolang zachtjes sudderen tot
door het indampen een smeuïge massa is
verkregen. Klop de massa even met een
garde flink op.
Roer garam massala er door en warm de
eieren even in de saus op.
Presentatie: verdeel de eieren en de saus
over voorverwarmde diepe borden.
Strooi, het is niet per se noodzakelijk, de
tuinkruiden erover. Geef erapart een gro
te kom met droog gekookte (pandanlrijst
bij.
Europa: Ook herfst
VERWACHTING VOOR DONDERDAGMIDDAG 31 OKTOBER 200
CASPER EN ZIJN BE
TROUWBARE KAARTLEZER
HOBBES SCHEUREN HET
740 KM PER UUR DOOR DE
(WOONWIJK! y*
HOBBES ZET HETY^—
KNIPPERLICHT AAN)
IK BEN AL TERUG HOOR!
KAN IK NIET EVEN EEN
BOODSCHAP DOEN ZONDER
DAT JIJ DE HELE PARKEER
PLAATS GEK HAAKT HET JE
GETOETER U
f DAT (WAS
HOBBES, HAH
IK.
DE POLITIE ZIT ZE
ACHTERNA CASPER KRUIPT
NAAR BENEDEN OH DE
KOPPELING TE BEDIENEN!
/HOBBES STUURT
EN TOETERT!
ZE GAAN STEEDS HARDER!
EEN HORDE SCHOOL
KINDEREN DUIKT OPZIJ!
7 HOBBES ZET DE
I RUITELJI55ER5