Megavoordeel
Zware slag voor Milosevic
PZC
Buitenlandse druk op Moskou om gas
Misdaadcijfers VS na
tien jaar weer gestegen
Boze Chirac schrapt
ontmoeting met Blair
wegens ruzie EU-top
Doden bij brand in centrum Ho Chi Minh Stad
Noord-Korea
houdt vast aan
kernwapens
Fiat Palestijnse
parlement voor
nieuw kabinet
Primafoon
Mars voor de republiek
Eén cel is
genoeg voor
aanwijzen
van dader
Ex-geheim agent komt met belastende verklaringen
Walvissen winnen van staat VS
Verkiezingen in Kenia
Bosnisch-Servische minister weg
Slowaken stemmen over EU
Vaticaan opent deel Duits archief
woensdag 30 oktober 2002
HO CHI MINH STAD - Mensen brengen zich via een brandweerladder in veiligheid
tijdens een grote brand in het International Trade Center in Ho Chi Minh Stad, het
voormalige Saigon. Bij de brand vielen gisteren zeker 54 doden en meer dan honderd
gewonden. Gevreesd wordt dat het dodental nog zal stijgen, omdat een onbekend
aantal mensen gisteravond nog in het gebouw was. De brandweer kon het handels
centrum, waarin kantoren, winkels en een disco zijn gevestigd, nog niet betreden.
Volgens Vietnamese media bevonden zich ongeveer vijfhonderd mensen in het ge
bouw toen de brand uitbrak. De oorzaak van de brand was nog niet bekend, maar de
politie zei te vermoeden dat het vuur is begonnen in de Blue Disco, de populairste
dansgelegenheid van de Vietnamese hoofdstad. foto AP
KUALA LUMPUR - Noord-
Korea heeft gisteren geweigerd
het eigen project voor nucleaire
bewapening op te geven. Een
Japanse onderhandelaar in de
Maleisische hoofdstad Kuala
Lumpur heeft dit gezegd.
Japan en Noord-Korea hervat
ten gisteren in Kuala Lumpur
de besprekingen over normali
sering van de betrekkingen.
Maar de recente Amerikaanse
onthulling dat Noord-Korea
clandestien een kernwapenpro
gramma heeft opgezet, werpt
een schaduw over de bijeen
komst. De Noord-Koreaanse
delegatie meldde 'verschillen
van opvatting te hebben' over
de onderwerpen die Japan wil
bespreken.
Noord-Korea wil vooral met de
Verenigde Staten praten over
het omstreden nucleaire pro
gramma, maar oud-kolonisator
Japan eist in deze discussie ook
een sleutelrol op. Tokio wil pas
een normale relatie met Noord-
Korea aanknopen, en met geld
over de brug komen, als het sta
linistische land het wapenpro
gramma beëindigt.
Noord-Korea testte in 1998 ra
ketten die over Japans grondge
bied gingen. AFP/ANP
van onze redactie buitenland
MOSKOU - De Russische auto
riteiten weigeren nog altijd toe
te geven welk gas de elitetroe
pen zaterdag hebben gebruikt
bij de bestorming van het Doe-
brovka-theater in Moskou. Die
geheimzinnigheid is Rusland in
het buitenland op kritiek ko
men te staan.
De Amerikaanse ambassadeur
Vershbow in Moskou zei giste
ren dat 'ten minste enkele
slachtoffers nog zouden hebben
geleefd' als Rusland wat minder
geheimzinnig had gedaan over
het gebruikte gas. De Duitse
bondskanselier Gerhard Schro
der en diens minister van Bui
tenlandse Zaken, Joschka Fi
scher, namen contact op met de
regering van president Poetin.
Ze riepen hem op de mensen
rechten te respecteren en aan
een vreedzame oplosing te wer
ken voor het conflict met het op
standige Tsjetsjenië.
Minister De Hoop Scheffer van
Buitenlandse Zaken zei gisteren
in Den Haag dat hij Rusland om
opheldering over het gebruikte
gas heeft gevraagd.
Ambassadeur Vershbow her
haalde gisteren de Amerikaanse
veronderstelling, dat het gas
een opiaat is. Het gaat waar
schijnlijk om de stof fentanyl,
die in verscheidene landen in
gebruik is geweest als verdo
vingsmiddel voor medische
doeleinden.
De Britse hoogleraar interna
tionale veiligheid Malcolm
Dando meldde gisteren dat de
Verenigde Staten bezig zijn met
de ontwikkeling van hetzelfde
soort 'niet-dodelijke' wapens
TEL AVIV - Het Palestijnse Be
stuur van Jasser Arafat heeft
een nieuwe ministersploeg. De
Wetgevende Raad, het voorlopi
ge Palestijnse parlement, heeft
er gisteravond in Ramallah in
ruime meerderheid zijn goed
keuring aan gegeven.
Het is de bedoeling dat het nieu
we kabinet aanblijft tot 20 janu
ari, de dag waarop er algemene
verkiezingen moeten worden
gehouden. Het vorige kabinet
diende twee maanden geleden
collectief ontslag in, kort voor
de Wetgevende Raad de minis
ters naar huis zou sturen. De
Raad was ontevreden over het
tempo waarin een overeengeko
men hervorming van het be
stuursapparaat zich voltrok.
Dat de parlementsleden gister
avond akkoord gingen met de
nieuwe ministerraad was op
merkelijk, omdat er niet veel is
veranderd. Voor de meeste afge
vaardigden leek de omstandig
heid dat het nieuwe kabinet
maar een paar maanden mee
hoeft, uiteindelijk de doorslag
te geven.
President Arafat heeft het aan
tal bewindslieden terugge
bracht van 21 naar 19, en er zijn
vijf nieuwe gezichten. GPD
als het gas dat de Russen ge
bruikten. Het gaat onder meer
om een 'kalmerende' stof, die is
bedoeld om mensen uit te scha
kelen zonder hen te doden
„Wat in Moskou is gebeurd, is
een voorbode van wat nog gaat
komen", aldus Dando. Er is vol
gens hem sprake van een revolu
tie in de biowetenschappen.
„Het is een voorbeeld van de
rotzooi die we misschien aan het
creëren zijn."
Een grote meerderheid van de
Russen staat achter de manier
waarop de autoriteiten een ein
de hebben gemaakt aan de gij
zeling Uit een peiling onder
1600 Russen blijkt dat 85 pro
cent 'positief' tot 'zeer positief'
staat tegenover het optreden
van Poetin tijdens de crisis.
Slechts 10 procent zegt zeer af
keurend te staan tegenover het
optreden van Poetin. DPA/AF-
P/RTR
Advertentie
Motorola V70
Nokia 5210
Mil im o/HQ
Geen aansluitkosten
3 maanden gratis i-mode
Gratis 2® batterij
Extra korting op Is factuur
Uw totale voordeel 249,90
opent je wereld
ANKARA - Leden van de Jannisaries, een historisch legeror-
kest, marcheren door Ankara. Op de achtergrond een portret
van Kemal Ataturk, stichter van de Turkse natie. In Turkije
werd gisteren de Dag van de Republiek gevierd.
foto Burhan Ozbilici/AP
van onze redactie buitenland
SYDNEY - Een bijna onzicht
baar schilfertje hoofdroos of een
spatje zweet van een handpalm
kunnen een crimineel fataal
worden.
Deze mogelijkheid is het gevolg
van de vooruitgang in het
'DNA-vingerafdruk'-onder-
zoek. De Australische DNA-ex-
pert Ian Findlay heeft een tech
nologie ontwikkeld waarmee
mensen kunnen worden geïden
tificeerd via slechts één li
chaamscel.
Findlay presenteerde zijn pri
meur gisteren op een weten
schappelijke conferentie in
Sydney. Hij stelt dat het met zijn
techniek mogelijk is mensen
met zeer grote accuratesse te
identificeren via achtergeble
ven celmateriaal op 'moeilijke'
oppervlakken als papier, textiel
en plastic. „Wij gebruiken deze
techniek bij voorbeeld om na te
gaan wie een bepaald document
in handen hebben gehad, waar
door vast te stellen is welke weg
dat stuk heeft afgelegd", aldus
de onderzoeker.
Zelfs het dragen van rubber
handschoenen zou criminelen
niet helpen omdat cellen door de
poriën van dit materiaal heen
kunnen. „Je zou een ruimtepak
moeten dragen om te voorko
men dat je sporen achterlaat",
aldus Findlay.
Bij het huidige DNA-onderzoek
zijn twee- tot vijfhonderd cellen
nodig. Daarbij kan het voorko
men dat de onderzoekers cellen
gebruiken die van meer dan één
persoon afkomstig zijn. Met de
techniek van Findlay is dat uit
te sluiten. Het kan overigens
nog wel enige tijd duren voor de
nieuwe methode echt gebruikt
wordt. „We hebben laten zien
dat het kan, maar waar het om
gaat is of de rechtbank het als
bewijs accepteert."
En juist omdat het maar om één
cel gaat, zouden rechters daar
wel eens moeite mee kunnen
hebben omdat je dan overal al
lerlei DNA kunt verzamelen, zei
een forensisch deskundige van
de mensenrechtenorganisatie
Justice Action. ANP
door Simone van Priel
DEN HAAG - Een voormalig
agent van de geheime dienst van
het Joegoslavische leger heeft
gisteren in het proces tegen
Milosevic explosieve verklarin
gen afgelegd over de Servische
ex-president. Hij verklaarde
dat de rebellerende Serviërs in
Kroatië en Bosnië werden be
wapend en betaald door Belgra
do en dat vredesbesprekingen in
opdracht van onder anderen
Milosevic absoluut móesten
mislukken.
De rechters van het Joegosla-
vië-tribunaal kregen van ex-
agent Slobodan Lazarevic te
horen hoe begin jaren negentig
vrachtwagens, die officieel
hulpgoederen voor de bevolking
vervoerden, vol wapens vanuit
Servië arriveerden in de 'Servi
sche republiek Krajina' in Kro
atië. Leger en politie van de
Servische republiek werden
contant betaald door een 'be
taalmeester' uit Belgrado. La
zarevic kan het weten: als agent
van de geheime dienst van het
Joegoslavische leger was hij be
gin jaren negentig in de Krajina
gestationeerd.
Lazarevic' getuigenis is belang
rijk voor de aanklagers, die
moeten bewijzen dat Milosevic
de hand had in de oorlogen in
Bosnië en Kroatië en daarom
verantwoordelijk was voor de
oorlogsmisdaden die Servische
(para-)militairen op grote
schaal pleegden. Ze moeten
hiertoe bewijzen dat Milosevic
controle had over het Joegosla
vische Volksleger. Formeel lag
die zeggenschap bij de Joego
slavische president Lilic, maar
Lazarevic meldde gisteren
schamper dat Lilic bekend
stond als de 'postbode die de
boodschappen van Milosevic
overbracht.' Over Milosevic
werd daarentegen gesproken als
'de Baas'.
Lazarevic onthulde hoe de Kro-
atisch-Servische delegaties
zich voorbereidden op interna
tionale besprekingen. Vier keer
was hij zelf bij besprekingen
aanwezig als tolk-delegatielid,
en vier keer was de procedure
hetzelfde. „Vierentwintig uur
voor de bijeenkomst gingen we
naar Belgrado. Daar kregen we
instructies van het kabinet van
Milosevic, het militaire com
mando en de staatsveiligheids
dienst. De instructies leken alle
maal op elkaar: ga met niets
akkoord. Als er geen reden meer
is om tegen te zijn, teken dan al
leen onder de voorwaarde dat
het parlement ook akkoord
gaat."
Toen de aanklager vroeg wat de
gedachte achter dit beleid was,
antwoordde Lazarevic: „Er
heerste in Joegoslavië politieke
en economische onrust. Zolang
het oog van de mensen op Kroa
tië was gericht, zouden ze daar
geen aandacht voor hebben. Het
was zeer duidelijk dat Belgrado
geen bestand wilde in Kroatië.
Intussen toonden de Serviërs
zich bij de besprekingen van
hun vriendelijkste kant." Om te
voorkomen dat de spanningen
wegebden, zetten Serviërs inci
denten met soms dodelijke af
loop op die vervolgens aan
Kroatische 'terroristen' werden
toegeschreven. GPD
SAN FRANCISCO - De Amerikaanse overheid moet per di
rect een onderzoek met sonarmetingen staken voor de kust
van de staat Californië. Het gebruik van de sonar, om de zee
bodem goed in kaart te brengen, is een gevaar voor de walvis
sen in de buurt, zo oordeelde de rechter.
Dierenbeschermers hadden de Amerikaanse staat voor de
rechter gedaagd. Ze houden de onderzoekers verantwoorde
lijk voor de recente dood van zeker twee walvissen. Hun ori
ëntatie zou in de war zijn geraakt door de echopeilingen. Ze
spoelden dood aan op een strand in Mexico. Volgens Ameri
kaanse media zal de staat hoger beroep aantekenen. DPA
NAIROBI - Op 27 december gaan de Kenianen naar de stem
bus. Dit hebben de autoriteiten in Nairobi gisteren bepaald.
Bij de verkiezingen kiezen de Kenianen een nieuw parlement
en een nieuwe president.
De al '24 jaar regerende president Daniel arap Moi (78) treedt
af en heeft het parlement ontbonden. Hij is niet meer herkies
baar.
Mois partij, de Keniase Nationale Afrikaanse Unie (KANU),
heeft de 42-jarige zakenman Uhuru Kenyatta voorgedragen
als presidentskandidaat Hij is de zoon van van Jomo Kenyat
ta, die het Oost-Afrikaanse land van de onafhankelijkheid in
1963 tot zijn dood in 1978 bestuurde. Hij moet het opnemen
tegen de kandidaat van de oppositie, Mwai Kibaki, een vroe
gere vice-president en minister van Financiën. RTR
SARAJEVO - De Bosnisch-Servische minister van Defensie
Slobodan Milic en bevelhebber generaal Novica Simic zijn
afgetreden.
Hun besluit volgt op onthullingen over de illegale levering
van militaire goederen vanuit het Servische deel van Bosnië
aan Irak. Kortgeleden werd bekend dat de internationale vre
desmacht in Bosnië, SFOR, bewijzen had gevonden dat het
Bosnisch-Servisch bedrijf Orao, dat volgens Washington
banden heeft met Irak, illegaal wapens en onderdelen daar
van heeft geëxporteerd. DPA/AFP/ANP
BRATISLAVA - Slowakije zal in juni volgend jaar een refe
rendum houden over de voorgenomen toetreding tot de EU.
Dat heeft vice-premier Pal Csaky gisteren bekendgemaakt.
Slowakije behoort tot de tien landen die op de nominatie
staan om te worden uitgenodigd om in 2004 toe te treden tot
de EU. Volgens opiniepeilingen steunt ongeveer 70 procent
van de Slowaken het lidmaatschap van de EU. De steun voor
een Slowaaks lidmaatschap van de NAVO, waar de Slowaak
se regering eveneens naar streeft, is veel minder breed en
schommelt rond de vijftig procent. AP
VATICAANSTAD - Het archief van de ambassade van het Va
ticaan in Berlijn over de periode 1922-1939 wordt vanaf 1 ja
nuari 2003 toegankelijk. Dat heeft het Vaticaan gisteren be
kendgemaakt. Het archief is voor historici interessant, omdat
de latere paus Pius XII in die periode ambassadeur van het
Vaticaan (nuntius) in Duitsland was.
Diverse historici en joodse critici beschuldigen Pius XII ervan
gezwegen te hebben over de jodenvervolging tijdens de Twee
de Wereldoorlog. AFP/DPA
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Het nieuws
dat de misdaad in de Verenigde
Staten voor het eerst sinds tien
jaar weer toeneemt, is voor De
mocratische senatoren reden te
meer zich te verzetten tegen po
gingen van de regering-Bush
om geld voor gemeenschapsza
ken over te hevelen naar ter
reurbestrijding.
„We moeten beide doen", zei se
nator Charles Schumer. „Men
sen beter beschermen tegen ter
roristen terwijl ze minder veilig
worden voor misdadigers is
contraproductief."
Volgens het jaarlijkse misdaad
rapport van de FBI is het aantal
geweldsdelicten in 2001 toege
nomen. Meer moorden, roof
overvallen, verkrachtingen en
diefstallen zorgden voor een
stijging van de misdaadindex
met 2,1 procent in vergelijking
met het jaar ervoor. De meeste
deskundigen zien de verslechte
rende economie als de belang
rijkste oorzaak.
Het aantal moorden is vorig jaar
toegenomen tot 15.980, 2,5 pro
cent meer dan in 2000. Ver
krachtingen deden zich iets
minder dan 1 procent vaker
voor en het aantal berovingen
steeg met 3,7 procent. Gevallen
van zware mishandeling namen
met een half procent af, tot het
laagste aantal sinds 1987. Al
met al werden in 2001 op de
100.000 inwoners 4160 misdrij
ven gemeld, vergeleken met
4124 in 2000.
Eerder dit jaar rapporteerde het
ministerie van Justitie juist een
afname van geweldsmisdrijven,
met uitzondering van moord.
De cijfers van het ministerie zijn
echter gebaseerd op gesprekken
met mensen die zich slachtoffer
noemen, maar niet noodzakelij
kerwijs naar de politie zijn ge
stapt De FBI betrekt zijn cijfers
van de 17.000 over het land ver
spreide politie- en recherche
diensten.
Ondanks de stijging blijft het
aantal misdrijven nog altijd 18
procent lager dan tien jaar gele
den en 10 procent lager dan in
1997.
De FBI heeft de slachtoffers van
de terreuraanslagen op de VS
niet meegeteld. AP
vari onze redactie buitenland
PARIJS - De Franse regering
heeft gisteren laten weten dat
een Brits-Franse topontmoe
ting begin december is uitge
steld. Beide partijen hebben
meer tijd nodig om zich voor te
bereiden, aldus een woordvoer
der.
Britse media hadden al gemeld
dat de Franse president Chirac
afgelopen vrijdag tijdens de
EU-top in Brussel een fikse ru
zie had met de Britse premier
Blair. Downing Street erkende
gisteren dat de twee leiders 'in
gespierde taal van mening wis
selden'. De geschrapte bijeen
komst had op 3 december in
Frankrijk moeten plaatsvinden.
Blair zou tijdens de top in Brus
sel kanttekeningen hebben ge
plaatst bij het akkoord over de
Europese landbouwsubsidies
dat Chirac en de Duitse bonds
kanselier Schroder donderdag
waren overeengekomen. Blair
zou tot woede van de Franse
president hebben aangedron
gen op de mogelijkheid dat het
akkoord, dat voorziet in het na
genoeg bevriezen van de subsi
dies na 2006, kan worden open
gebroken na een tussentijdse
evaluatie.
Chirac was naar eigen zeggen
nog niet eerder zo grof bejegend.
Blair laakte de Franse houding
ten aanzien van de protectionis
tische landbouwpolitiek onder
meer door op de problemen van
ontwikkelingslanden te wijzen.
Blair zou hebben gezegd dat de
Franse zorg over Afrika wel erg
'hol klinkt' indien Parijs zich te
gen landbouwhervorming blijft
verzetten. Dat verzet blokkeert
volgens Blair de Europese
markten voor producten uit
ontwikkelingslanden. Chiracs
woede zou nog zijn toegenomen
toen later bleek dat Schroder
ook openstond voor aanpassing
van het akkoord. AFP/ANP
