Biggles-boeken lezen
is wereldreis maken
PZC
tëSIg?
m
Wind houdt huis
in beeldentuin
Kröller-Müller
BHPUL-
Bedreigde planten gedijen
op schietterrein Vlieland
puzzel
Heer Bommel en het Kongruwer Toonder Studio's
Casper Hobbes
recept
Tysrya dum massala met Ierse mosselen
het weer
-J£, -JTi
O
3
dinsdag 29 oktober 2002
Marvel Wagenaar-Wilm is een fanatiek verzamelaarster van de boeken over de Engelse piloot James Bigglesworth. fotc
door Angelique Rondhuis
Biggies. Voluit James Bigglesworth, pi
loot bij de RFC, de voorloper van de
Britse luchtmacht RAF. Bij lang niet ieder
een gaat dan een lampje branden. Toch is de
International Biggies Associaton één van de
grootste verenigingen in haar soort. Biggies
is een romanfiguur, en de IBA een club van
Biggles-gekken. Ook in Nederland hebben
de fans zich georganiseerd.
Clubs die een bepaalde schrijver of boek als
inspiratiebron hebben, zijn er veel, maar de
Biggles-club spant de kroon. ,,Wij hebben
550 leden", zegt voorzitter Marvel Wage-
naar-Wilm. ,,En dat is veel. Bovendien ko
men onze leden uit de gehele werel d. De IBA
is in Nederland ontstaan. En dus niet in En
geland, waar de schrijver vandaan komt."
Overigens interesseren de leden zich niet al
leen voor de held Biggies, maar voor alles
wat schrijver Captain William Earl Johnson
publiceerde.
Biggies is een piloot. Hij beleeft in de eerste
boeken van de honderddel ige reeks de
avonturen die Johnson in feite zelf beleefde,
als vlieger in de Eerste Wereldoorlog. Later
worden het avonturen in alle delen van de
wereld als Biggies als spion werkt in het
Midden-Oosten. Daar begint hij ook een ei
gen luchtvaartbedrijf.
In de Tweede Wereldoorlog is hij weer van
de partij en daarna werkt hij voor de lucht-
vaartpolitie. De boeken zijn te omschrijven
als spannende jongensboeken, maar kun
nen ook volwassenen bekoren. „De meeste
leden zijn tussen de 35 en 55 jaar. De eerste
verhalen werden voor volwassenen ge
schreven, maar later werd Johnson ge
vraagd ze om te bouwen tot jongensverha-
len. Toen mocht Biggies bijvoorbeeld niet
meer vloeken", legt Wagenaar uit.
De vereniging brengt de laatste, nooit ver
taalde, deeltjes nu vertaald in eigen beheer
uit. Maar de taal is niet het belangrijkste.
„Ik heb ze ook in het IJslands en het Tsje
chisch en bijvoorbeeld driehonderd boeken
in het Zweeds", somt Wagenaar op. 'En onze
penningmeester staat in het Guiness book
of records, met de grootste privé-verzame-
ling.'
Lang niet alle leden zijn echter zo fanatiek.
„Er zijn er ook die alleen de Nederlandse
boekjes hebben of de stripalbums. Biggies is
gewoon leuk. Het is luchtvaart, avontuur,
een wereldreis. Als kind leest het gewoon als
een spannend boek. Later heb je pas in de
gaten hoe goed geïnformeerd de schrijver
was. Alles is zeer gedetailleerd."
Dat vinden ook de aanwezige leden op een
bijeenkomst in Deventer. „De één is gek van
Arendsoog, de ander van de Kameleon,
maar wij vinden Biggies prachtig", zegt
Hans Vrielen „Het raakt je. Je houdt ook
ruimte voor je eigen fantasie en je kunt voor
een habbekrats de wereld over."
Voordeel is ook dat een Biggles-verzame-
laar niet veel geld kwijt hoeft te zijn. Alle
Nederlandse pocketboekjes die in de jaren
zestig zijn uitgegeven, zijn nog gewoon te
koop, zeker op de bijeenkomsten van de
IBA. „Dan ben je een paar euro kwijt voor
een tweedehands boekje", weet Ed Bor-
chert. GPD
van onze redactie binnenland
Het had allemaal veel erger
kunnen zijn, realiseert con
servator Piet de Jonge zich.
Niettemin heeft de beeldentuin
van het Kröller-Müller Museum
aanzienlijke windschade opge
lopen.
Het waaide zondag zo hevig in
het Park de Hoge Veluwe dat de
museumdirectie besloot tot ont
ruiming van de beeldentuin
„Dat gebeurde onder fors pro
test van bezoekers", vertelt De
Jonge, „want die vonden het
veel te leuk om mee te maken".
Een aantal uren later werd be
sloten ook het museum te ont
ruimen, vanwege het gevaar van
vallende bomen. Het is pas de
tweede keer in de geschiedenis
van het museum dat tot ontrui
ming moest worden besloten.
Uiteindelijk is de grootste scha
de in de tuin aangericht, maar
een boomkruin heeft toch ook
het dak van het Rietveld Pavil
joen beschadigd.
Zeker twintig monumentale ei
ken en vier kostbare kunstwer
ken zijn beschadigd. Onder die
objecten is de Needle Tower uit
1968 van Kenneth Snelson, een
publiekstrekker in staal en alu
minium. De 28 meter hoge toren
is halverwege geknakt. Een van
door Paul Koopman
Het schietterrein van Defen
sie op Vlieland heeft zich
ongemerkt tot een zeldzaam bo
tanisch natuurreservaat ont
wikkeld.
Het met uitsterven bedreigde
Glad Biggenkruid, de zeldzame
Groenknolorchis, Moeraswes-
penorchis, de Vleeskleurige or
chis en het Moeraskartelblad
hebben er wortel geschoten en
staan er gezond bij. Een inven
tarisatie heeft dat uitgewezen.
1 2 3
5 6 7
9 10
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en een van zes let
ters te worden ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de letters van het
voorgaande woord plus 1, het woord van zes letters bestaat uit de vijf letters
van het voorgaande woord plus 1. Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen
de letters op de vet omlijnde regel een woord.
1. Autoped, grove tarwe, stijloefening; 2. getal, dwaas, peperachtige specerij; 3.
opschik, ooit, verwering; 4. verfstof, neven, medemens; 5. zwemvogel, slot, ongelo
vige; 6. vedette, herfstbloem, aanhouding; 7. oevergewas, traag, schuifdeurtje in
een sluisdeur; 8. naaldboom, kleur, deel v.e. fiets; 9. tocht, lange rij, land in Azië; 10.
grondsoort, koelheid, gladgemaakt.
Horizontaal:
1. Noten toilet (4); 4. Van de
kou of van de drank (5); 7.
Even een manier om te turven
(7); 8. Het soort waar vaart in
zit (3); 9. Plakstuf (3); 10.
Hoorzitting (7); 12. Binnen
lopen is een verdienste (7).
Verticaal:
2. Bovenkant aan de kant (4);
3. Doe aan sport om in beeld
te komen! (6); 4. Onoverwin
nelijke tegenstander (8); 5. Z'n
vervanger zal het ook wel
beter maken (4); 6. Afgelegen
dorpje aan de bron? (6); 9. Het
toucheren van pret (4); 11.
Betaal ervoor in de haven! (3).
Oplossingen van gisteren:
Horizontaal: 1. Zier; 4. neus; 7. sober; 9. ga; 10. tel; 11. pi; 13. zat; 14. raaf; 17.
eens; 18. ais; 19. eden; 21. pols; 24. gen; 26. ar; 27. hei; 29. zo; 30. hinde; 32. laat;
33. ober.
Verticaal: 1. Zager; 2. es; 3. rot; 4. nel; 5. er; 6. spits; 8. bef; 11. panel; 12. na; 13.
ze; 15. adder; 16. fan; 17. esp; 19. egaal; 20. en; 22. om; 23. stoer; 25. sen; 27. hit;
28. Ido; 30. ha; 31. eb.
Cryptogram:
Horizontaal: 4. Reukwater; 6. hulpkreet; 8. handbal; 9. kraan, 10. kol.
Verticaal: 1. Menukaart; 2. kwek; 3. stierlijk; 5. retabel; 7. podia.
Joost staarde onthutst naar het kereltje en wrong de han
den. „Ex... excuseer, heer Olivier", sprak hij ontdaan. „Ik
meende... was zo vrij te denken... verstoutte mij..." Hij
zweeg, door verwarring bevangen, en heer Bommel haast
te zich een verklaring te geven. „Hij is vannacht uit zijn ei
gekropen", legde hij uit. „En nu ben ik bezig hem te vor
men. Konstantijn, dit is Joost. Vraag hoe het met hem
gaat."
Het vent je liet zich langs het tafellaken op de grond glijden
en keek de geschokte knecht vriendelijk aan. „Hoe maakt u
het?" vroeg hij. „Het kon b-beter", stamelde de bediende.
„Hoe b-bestaüt het? Is de jongeheer familie van u? Hoe is
het mogelijk dat hij al praat, wanneer ik mij zo mag uit
drukken?" „Een goed voorbeeld doet wonderen", legde
heer Ollie uit. „Men kan hier nu maar eens zien wat er ge
beurt als een heer zijn stempel op een jeugdig zielenleven
drukt. Dat is belangrijker dan erfelijkheid of familieban
den. Men zou kunnen zeggen dat ik zijn vader ben; zijn
geestelijke vader, als je begrijpt wat ik bedoel." In deze
trant wilde hij voortgaan, maar hij werd gestoord door de
bel en Joost verliet haastig het vertrek om open te doen.
„Dat zal de dokter zijn", sprak hij tot zichzelf. „Gelukkig,
want helemaal zuiver is de koffie niet. Dit is geen normaal
ventje; dat is zeker!"
door Bill Watterson
te peilingen zitn niet al
te best, pap. ik zou haar
aan de slag gaan
kortori, alleenI
via een revo
lutie en bal
lingschap 15 er
nog enige hoop
op verandering?
de
wending
die dit
gesprek
neeht be
valt he
l niets
11-17^» 'jtmEL.
iii
Hans Belterman
Het gerecht uit de Indiase keuken betreft
mosselen in een gekruide saus. Men
gebruikt er bij voorkeur grote mosselen
voor. De Ierse mosselen die sinds kort op
de Nederlandse markt worden gebracht
lenen er zich bij uitstek voor. Ze zijn wat zil-
ter van smaak dan onze Zeeuwse mosse
len Die laatste zijn dit jaar vrij klein en be
vatten wat minder vlees dan we gewend
zijn. De Ierse mosselen vormen dan ook
een smakelijk alternatief.
Hoofdgerecht voor 4 personen:
2 kg grote Ierse mosselen; 4 eetl. ghee (ge
klaarde boter) of (arachide)olie; 2 grote ui
en, ragfijn gesnipperd, 4 teentjes knof
look, ragfijn gehakt; 1 eetl. fijngeraspte
verse gemberwortel; 3 rode Spaanse
pepers, vruchtvlees in uiterst smalle
draadjes gesneden; 1/2theel. geelwortel-
poeder (kurkuma, koenjit); 1 eetl. korian-
derpoeder (ketoembar); 1 theel. garam
massala, eventueel uit potje; ca. 1 kg grof
(zee)zout; 2 eetl. fijngesneden verse kori
anderblaadjes; 2 limoenen of kleine ci
troenen, in smalle partjes gesneden.
Spoel de mosselen onder stromend koud
water. Boen ze, indien nodig, schoon met
een borsteltje. Verwijder de mosselen die
open staan, beschadigd zijn of (te) zwaar
aanvoelen (slikmosselen). Verhit een wok
of wijde pan met dikke bodem en laat ghee
of olie er even door walsen. Voeg uien,
knoflook en gemberwortel toe. Laat alles
onder voortdurend roeren en omschep
pen 2 minuten zachtjes bakken. Voeg ver
volgens Spaanse pepers, geelwortel- en
korianderpoeder en een flinke mespunt
zout toe. Roer alles krachtig door. Schenk
Zeeland: Wisselvallig
de bronzen sculpturen van Bar
bara Hepworth is verdwenen in
de kruin van een ontwortelde
eik. Het beeld is letterlijk van
zijn voetstuk gestoten. Ook de
veel grilliger Picadores van Um-
berto Mastroianni is getroffen
door een boom en op meerdere
plaatsen beschadigd. Niobe van
Constant Permeke. een liggend
brons, is ogenschijnlijk de dans
ontsprongen. Een enorme eik is
er pal naast gevallen. Toch heeft
ook dat beeld waarschijnlijk
schade opgelopen.
„Het is hier enorm tekeer ge
gaan", realiseert conservator
De Jonge zich. „We inspecteren
zeer regelmatig de bomen, maar
dit konden we niet voorzien. Als
je de puinhoop overziet, moet je
vaststellen dat we mazzel heb
ben gehad. Het had veel erger
gekund. Zoals ik het nu kan be
oordelen, zijn alle getroffen
beelden te restaureren. Ik heb
nog geen idee hoeveel dat gaat
kosten. De beelden zijn niet ver
zekerd, dus het is een strop. Zo
iets als dit is ook niet te voorko
men. Dan moet je al die bomen
kappen en dat is natuurlijk geen
optie. Juist de combinatie van
kunst en natuur is de charme
van deze tuin."
De beeldentuin van het museum
is tot donderdag gesloten. GPD
Verklaring: de rust die het
schietterrein zou kenmerken.
Volgens defensiewoordvoerder
Schönau wordt op het terrein de
Vliehorst weliswaar lustig ge
knald, maar trekken meeuwen
kolonies zich daar steeds min
der van aan. „Hele populaties
nestelen hier, ook van de zeldza
me stern." Defensie is niet bang
dat de natuurwaarden het
schieten op De Vliehorst onmo
gelijk zullen maken. „Welnee.
En we rijden wel over het ter
rein, maar niet over het Biggen
kruid. We kijken wel uit." GPD
De herfst verloopt de komende dagen Door: Rijk van Egdor,
wisselvallig waarbij bewolking en
soms ook regen een hoofdrol spelen. De wind houdt zich de
komende dagen wel vrij rustig. Gisteren liet het najaar zich van zijr
zonnige kant zien en bleef het op de meeste plaatsen droog. Na h?
onstuimig verlopen weekeinde was de wind boven land al
afgenomen naar matig tot soms vrij krachtig. Aan zee was de wmc
(vrij) krachtig, 5 tot 6 Beaufort. De schade van het weekeinde was
echter op veel plaatsen nog duidelijk zichtbaar. Op de
Westerschelde was een schip, geladen met auto's aan de grond
gelopen en gisterochtend vroeg slaagde men er pas in deze weer
los te trekken. Vandaag ziet het er minder zonnig uit dan gisteren.
Bewolking overheerst en vooral in de middag en avond kan deze
dik genoeg zijn om regenwater te produceren De wind is meest
matig uit zuidelijke richting en het kwik weet een temperatuur van
circa 12 graden te bereiken. Doordat er ook in de nacht veel
bewolking blijft koelt het niet
sterk af en blijven de minima
met circa 7 graden ruim boven
het vriespunt. Morgen verloopt
eveneens bewolkt en moeten
we rekening houden met
perioden met regen. Bij een
nog altijd matige wind liggen
de maxima nagenoeg gelijk
aan vandaag. Donderdag komt
er wat meer ruimte voor
zonnige perioden tussen de
stapelwolken. Een enkele wolk
kan in de middag uitgroeien tot
een bui maar het grootste deel
van de dag blijft het droog.
De wind is dan naar het noord
westen gedraaid en nog altijd
matig van kracht. De maxima
blijven in Zeeland rond 10 a 11
graden uit komen.
Bewolking ,-H# T OT
_r.> ;ZW3
Ldfl
i K 1 Jh9
Vooruitzichten
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
weer
max.
11°
12°
12°
12°
min.
7°
6°
6°
9°
wind
ZO 3
NW 4
Z 4
ZW 5
Zon
Maan
vandaag
op 7.32
onder 17.23
vandaag
op 23.27
onder 15.09
Nautisch bericht
Bewolkt en perioden met regen. Matige tot vrij krachtige zijdelijke
wind. Watertemperatuur bij de kust circa 13 graden.
Waterstanden
DINSDAG
LK 29 OKTOBER
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
WOENSDAG
30 OKTOBER
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
Hoog
uur cm
06.46 164
07.06 186
06.18 158
06.45 126
07.51 114
08.00 129
08.15 140
07.29 199
08.05 136
Hoog
uur cm
08.10 140
08.25 160
07.46 133
08.15 108
09.01 102
09.10 114
09.26 126
08.57 173
09.15 121
water
uur cm
19.20 166
19.40 188
18.56 159
19.24 131
20.30 122
20.45 138
21.06 147
20.05 201
20.56 143
water
uur cm
21.06 158
21.21 179
20.35 152
21.16 129
21.56 116
22.05 135
22.12 144
21.46 191
22.10 137
Laag water
uur cm uur
00.35 141 13.05
01.00 151 13.30
00.15 134 12.50
00.34 102 13.16
01.25 098 14.00
01.40 11114.05
01.45 118 14.15
01.26 167 13.56
01.46 115 14.15
Laag water
uur cm uur
01.46 121 14.24 13:
02.05 131 14.49 14"
01.26 114 14.16 13
01.54 089 14.35 10:
02.34 08615.14 10
02.50 099 15.30 11!
02.56 104 15.30 12!
02.25 146 15.10 16
02.56 101 15.25 12
13?
113
110
122
1:
172
12:
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
«SB
Europa: Geen storm
er 4 deciliter heet water bij en laat alles 5
minuten zachtjes sudderen. Voeg de mos
selen toe. Schep alles eenmaal goed om.
Leg het deksel op pan of wok. Neem, zodra
alle mosselen zich hebben geopend (na
ca. 8 minuten), de pan of wok van de
warmtebron. Neem de mosselen uit de
schelpen en houd ze warm.
Presentatie: schik de diepste schelpen in
cirkels op een met grof zout bedekte
schaal. Leg de losgehaalde warme mosse
len in de schelpen Roer verse koriander
en enkele druppels limoen- of citroensap
door de in de pan of wok achtergebleven
saus. Klop de saus met een garde even
flink op. Schep op elke mossel een beetje
saus. Schik limoen- of citroenpartjes tus
sen de mosselen. Geef er droog gekookte
(pandan)rijstbij.
De zon schijnt nog uitbundig in de landen rond de Middellandse
Zee. Op de stranden wordt het 20 tot 25 graden. Voorlopig is de
kans op een bui klein, maar vanaf woensdag zorgt een depress;
voor enige buienactiviteit. Naar het noorden toe wordt het gau»
kouder en wisselvalliger, zonder dat er gelijk weer sprake is var
storm. Op de Britse eilanden vallen buien bij 10 tot 15 graden.
Niet veel anders is het in Duitsland en Polen met buien en zelfs
nog wat lagere temperaturen. De winter lijkt niet meer uit grote
delen van Scandinavië te verdrijven. In het noorden en oosten
vriest het overdag licht met soms winterse neerslag
Aanzienlijk milder is het in Zuid-Scandinavië.
casper, touw vader
zitn is geen ver
kiesbare positie. ik
hoef geen rekening te
houden het peilingen
bedoelt dat te straffe
loos dictatoriaal kunt
VERWACHTING VOOR DINSDAGMIDDAG 29 OKTOBER 2CC
