Linkse Lula aan roer in Brazilië
Voor jezelf
beginnen?
Volop gekonkel op EU-top LDK van gematigde
PZC
Bloedig weekeinde in Israël
Generaal Massu
neemt geheim van
1968 mee in graf
Vulkaan Etna spuwt lava en as
A r Rugova op kop bij
verkiezingen Kosovo
Derde aanhouding in
zaak sluipschutter VS
Peilingen na presidentsverkiezingen wijzen op ruime voorsprong
Separatisten in
India doden
dertig migranten
INRICHTERS VOOR
Meer Duitsers naar Afghanistan
Bloedige gevechten in Bangui
Britse brandweer schort staking op
Akkoord vredesmacht Ivoorkust
Jongen schiet twee mensen dood
maandag 28 oktober 2002
van onze redactie buitenland
BRASILIA - De progressieve
kandidaat Lula is niet 63 pro
cent van de stemmen tot nieuwe
president van Brazilië gekozen.
Dit voorspelt onderzoeksinsti
tuut Ibope op basis van 'exit
polls', gesprekken met kiezers
die net hun stem hebben uitge
bracht. Lula's conservatieve te
genkandidaat Serra moet ge
noegen nemen met 37 procent
van de stemmen.
De exit polls onder meer dan
50.000 kiezers hebben volgens
het gerespecteerde instituut een
foutmarge van 2 procent. De
voormalige vakbondsleider en
fabrieksarbeider Lula (57)
NEW DELHI - Vermeende se
paratisten hebben bij twee aan
slagen in het noordoosten van
India zaterdag en gisteren der
tig immigranten vermoord.
Een gewapende bende, die deel
uitmaakt van de separatistische
organisatie NDFB, drong giste
ren het dorp Dadgiri in de deel
staat Assam binnen en dwong
de bewoners hun huizen te ver
laten. Daarna schoten ze 22
mensen neer. De slachtoffers
waren immigranten uit Bihar en
Nepal. Toen de politie ter plaat
se kwam, lieten de daders een
brug ontploffen. Zes agenten
raakten daarbij zwaar gewond.
Zaterdag schoten separatisten
in Khowai, in de deelstaat Tri-
pura, acht inzittenden van een
auto neer. Onder hen waren drie
vrouwen en een kind. Het ging
ook daar om migranten.
In het noordoosten van India
vechten rebellen al j al-en voor
meer autonomie voor de deel
staten. Het geweld is veelal ge
richt tegen het leger en de poli
tie, alsook tegen migranten uit
het buitenland en elders uit In
dia. DPA
Advertentie
WINKEL, KANTOOR EN PRAKTIJK
BEL INTRA (0113) 344151
www.intra-kapelle.nl
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - De hereniging van
Europa is een feit. De landen die
na de gruwelen van de Tweede
Wereldoorlog aan de verkeerde
kant van het IJzeren Gordijn be
landden, maken binnenkort
weer deel uit van de oude 'fami
lie'. Zonder oorlog en geweld
sluiten tien onafhankelijke na
ties zich aan bij de Europese
Unie.
Soldaten en veldslagen hebben
plaatsgemaakt voor premiers en
vergaderingen. Vanuit dat oog
punt verdienen de EU-leiders
niets dan lof voor hun financieel
akkoord van afgelopen vrijdag,
dat definitief de weg vrijmaakt
voor de aansluiting van de voor
malige sovjet-satellietstaten
Polen, Hongarije, Tsjechië, Slo
wakije, Slovenië. Estland, Let
land, Litouwen alsook de Mid
dellandse Zee-eilanden Malta
en Cyprus bij de Unie. De pre
miers (en hun voorgangers) heb
ben zich van hun taak gekwe
ten.
Dat geldt ook voor het nakomen
van de strakke planning die
twee jaar geleden werd afge-
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - In het onder
zoek naar de sluipschutter die in
de omgeving van de Ameri
kaanse hoofdstad Washington
tien mensen doodschoot, is za
terdag een derde man aange
houden. Hij geldt volgens de
FBI niet als verdachte maar als
'belangrijke getuige'.
De 26-jarige Nathaniel Osbour-
ne werd in de staat Michigan op
gepakt. Hi] staat geregistreerd
als mede-eigenaar van de blau
we Chevrolet Caprice. Deze wa
gen werd door de verdachten
vermoedelijk gebruikt bij de
wordt de eerste linkse president
van Brazilië.
Lula, voorman van de Arbei
derspartij (PT), wist de meer
derheid van de kiezers voor zich
te winnen door zijn belofte dat
hij miljoenen banen zou schep
pen. Ook benadrukte hij op ver
kiezingsbijeenkomsten dat hij
iets zou doen aan de grote inko
mensongelijkheid in het land.
Lula verloor eerder drie presi
dentiële verkiezingen. Dat
sproken over de uitbreiding van
de EU. Diplomaten en dwars
liggers hebben veelvuldig ge
speculeerd op uitstel van de hele
operatie. Maar na de topont
moeting in Brussel van vorige
week kan worden vastgesteld
dat de uiterst ambitieuze agen
da - eind 2002 licht op groen,
2004 daadwerkelijk lidmaat
schap - gehaald wordt. Na de in
troductie van de euro bewijst de
EU opnieuw dat het in staat is
grote projecten daadkrachtig en
efficiënt af te handelen.
Onderonsje
Maar daar houdt de lof dan ook
wel op. Hoe 'historisch' de EU-
top in Brussel volgens de deel
nemers ook was, hij werd al snel
overschaduwd door alledaags
politiek gekonkel. Dominante
posities op het slagveld bestaan
niet meer. maar aan de onder
handelingstafel zijn ze onver
anderd aanwezig. Het waren
immers de grootmachten
Frankrijk en Duitsland die in
een onderonsje enkele uren vóór
de top de basis legden van het
akkoord over de financiering
van de grotere EU. De andere
landen mocht vervolgens nog
moorden. Liggend in de auto
zou de dader door een gat in de
kofferbak op de slachtoffers
hebben geschoten.
Het Openbaar Ministerie in de
staat Maryland heeft de beide
verdachten John Allen Muham
mad (41en J ohn Lee Malvo (17)
aanklaagd voor zes moorden.
Tegen beide mannen zou vol
gens functionarissen binnen het
OM de doodstraf worden geëist.
Ook in de staat Alabama is een
aanklacht wegens moord inge
diend tegen Muhammad en
Malvo. Zij worden verdacht van
het doden van een vrouw vorige
maand tijdens een overval in
Montgomery. ANP/DPA
bracht hem tot het besef dat hij
nooit zou winnen als hij de con
frontatie met de bezittende
klasse bleef zoeken. Hij sprak
niet langer over het nationalise
ren van particuliere onderne
mingen en toonde zich bereid de
buitenlandse schulden van Bra
zilië af te lossen, mocht hij pre
sident worden. Om het laatste
restje twijfel bij ondernemers en
buitenlandse kapitaalinves
teerders weg te nemen, koos hij
een cijfer achter de komma ver
anderen, maar daarmee hield
het op. Wie had gehoopt dat de
'historische' vergadering de re
geringsleiders tot politieke ver
gezichten zou inspireren, kwam
eveneens bedrogen uit. De bij
eenkomst in Brussel was een or
dinaire 'poen-top', waarbij de
rekenmachines de franje aan de
nieuwe buitengrenzen bepaal
den. Krijgt de Poolse boer wel of
geen inkomenssteun? Mag het
landbouwbudget met één of an
derhalf procent stijgen? Geen
solidariteit maar solvabiliteit.
Nederland deed daar volop aan
mee. Aangevuurd door WD-
leider Zalm werd premier Bal
kenende op pad gestuurd met
het meest rigide EU-budget-
voorstel van iedereen in zijn tas.
Nul is mooi, nul is goed, nul is
genoeg, luidde de Haagse
mantra. Balkenende kreeg nul
op het rekest.
Voorbij
Nu valt er voor een strikt begro
tingsbeheer veel te zeggen. Veel
ernstiger is dat noodzakelijke,
en kosteloos uit te voeren, her
vormingen van het EU-beleid
tijdens de 'historische' top in
de textielbaron José Alencar als
zijn kandidaat voor het vice-
presidentschap
Nu rest Lula de zware taak zijn
beloftes na te komen. Politieke
waarnemers stellen dat zijn be
lofte om een ondernemersvrien-
delijk klimaat in stand te hou
den moeilijk is te verenigen met
zijn uitspraak dat de lonen fors
omhoog moeten. Ook menen de
analisten dat Lula er een zware
kluif aan zal hebben geld vrij te
politiek brak water vielen. Ie
dereen weet dat de miljarden
subsidies voor de landbouw an
ders en beter besteed moeten
worden, maar Frans nationaal
belang blokkeert dit. Menigeen
is ervan overtuigd dat rijke lan
den alsNederland, Duitsland en
België geen EU-geld voor banen
en bruggen nodig hebben, maar
niemand verandert het. De 'his
torische' kans die de uitbreiding
bood om deze zaken aan te pak
ken, hebben de regeringsleiders
bewust aan zich voorbij laten
gaan.
Verliezers
De grootste verliezers van het
alledaags gekonkel zijn mis
schien wel de toekomstige lid
staten. Natuurlijk zullen zij
profiteren van hun EU-lid-
maatschap. Maar het budget
waar de tien nieuwkomers van
af 2004 mee te maken krijgen, is
net voor hun toetreden nog even
snel door twee landen bepaald
en door vijftien goedgekeurd.
Een budget dat tot 2014 loopt.
De EU afficheert zich graag als
een 'Unie van democratische
waarden', maar tijdens 'histori
sche' momenten even niet. GPD
maken voor sociale projecten op
het terrein van onder meer on
derwijs en gezondheidszorg als
hij ook de verplichting om de
buitenlandse schulden af te los
sen wil nakomen.
Economie
Daar komt nog bij dat Lula het
economisch tij niet mee heeft.
Het economische bureau van de
Verenigde Naties voor Latijns-
Amerika (Cepal) maakte on-
van onze redactie buitenland
PRISTINA - De Democratische
Liga van Kosovo (LDK) van de
gematigde president Rugova is
koploper bij de gemeenteraads
verkiezingen die zaterdag in de
onder VN-bestuur staande Ser
vische provincie zijn gehouden.
Dit deelde de waarnemersmis
sie Kaci gisteren mee op basis
van eigen berekeningen. Offici
ële uitslagen worden pas van
daag bekendgemaakt door de
Organisatie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa.
De LDK zou kunnen rekenen op
ongeveer 55 procent van de
stemmen. De Democratische
Kosovo-Partij (PDK) van ex-re-
bellenleider Tha?i van het U£K
zou 27 procent hebben behaald.
De Alliantie voor de Toekomst
van Kosovo (AAK) van een an
dere etnisch Albanese rebellen
leider, Haradinaj, komt op zo'n
7 procent. In de vier noordelijke
gemeentes Strpce, Zvecan, Zu-
bin Potok en Leposavac kunnen
langs bekend dat de economie
van Brazilië dit jaar hooguit 1,5
procent zal groeien.
Belangrijke reden voor die te
genvallende groei is volgens Ce-
pal het wantrouwen dat inter
nationale financiers koesteren
ten opzichte van de president,
waardoor ze zeer terughoudend
met investeringen zijn. Direc
tielid Ocampo van Cepal noem
de dat wantrouwen overigens
wel ongegrond. ANP/RTR
Servische politici rekenen op
een meerderheid. De opkomst
was met zo'n 50 procent lager
dan twee jaar geleden.
In het zuiden van Kosovo zijn
gisteren de burgemeester van
Suva Reka, Uke Bytyk, en twee
van zijn medewerkers doodge
schoten. Bytyk is nu lid van de
LDK, maar vocht eerder in het
Kosovo-Bevrijdingsleger,
U£K. Bytyk was op weg naar
een LDK-overwinningsfeestje,
toen hij een groep PD K-aan
hangers tegenkwam. Volgens de
eerste resultaten van het onder
zoek opende een PDK'er het
vuur. Er is een aanhouding ver
richt.
Ook na bombardementen van
de Navo op Joegoslavië en de in
tocht van de internationale
troepenmacht KFOR in 1999
kwam het in Kosovo nog gere
geld tot geweld tussen Albane
zen en Serviërs. DPA/ANP/RTR
door Henk Glimmerveen
PARIJS - Een van de best be
waarde geheimen van de Franse
studentenrevolte in 1968 dreigt
voorgoed in nevelen gehuld te
blijven. Frankrijk balanceerde
op 29 mei van dat jaar op de
rand van een burgeroorlog. Pre
sident De Gaulle bleek plotse
ling verdwenen en had geen
richtlijnen achtergelaten voor
zijn radeloze premier Pompi
dou.
Door de straten van Parijs trok
ken honderdduizenden demon
stranten, zonder dat de politie
ingreep. In de westerse hoofd
steden sloegen regeringsleiders
met angst en beven de ontwik
kelingen in Frankrijk gade. Het
gezagsvacuüm had ongehoorde
afmetingen aangenomen.
De Gaulle bleek die dag per he
likopter naar Baden-Baden te
zijn gevlogen voor een bliksem
bezoek aan de commandant van
de Franse bezettingsmacht in
Duitsland, generaal Massu Het
is nog altijd met duidelijk wat
De Gaulle van Massu wilde:
asiel zoeken op zijn hoofdkwar
tier of de generaal om steun vra
gen voor het neerslaan van een
revolutie? De meeste historici
gaan ervan uit dat de tweede op
tie de waarschijnlijkste is. Maar
niemand is er zeker van. En na
zaterdagavond zal het altijd wel
een mysterie blijven. Dit week-
eind overleed Massu op 94-jan- 1
ge leeftijd.
Massu heeft in het politieke en 1
militaire leven van Frankrijk in
de twintigste eeuw een opval-
lende rol. De generaal zou uit- 1
groeien tot een van de weinige
topmilitairen die op beslissende
momenten doorslaggevende be
slissingen wist af te dwingen.
Massu speelde namelijk ook een
cruciale rol in de Algerijnse
Oorlog, eind jaren vijftig, begin
jaren zestig.
Op aandrang van de socialisti-
sche premier Guy Mollet werd
Massu, commandant van de
Tiende Divisie Parachutisten,
belast met het opperbevel in Al-
gerije. Onder zijn leiding begon
het ieger steeds harder op te tre- 1
den tegen de guerrilla's van het
FLN. De maandenlange 'slag
om Algiers' was de aanzet tot
een geweldsspiraal, met steeds
meer aanslagen door hetFLNen
martelingen door Franse mili
tairen.
De nieuwe premier, Pflimlin.
kondigde aan onderhandelin
gen met het FLN te overwegen
om een eind te maken aan de
oorlog. Dat werd in Algiers be
antwoord met de oprichting van
een 'Comité de salut public de
l'Algérie frangaise' door twee
generaals: Salan en Massu. Het
gevaar van een burgeroorlog
werd zo groot dat leidende gaul
listen besloten de regering-
Pflimlin ten val te brengen en
een beroep op De Gaulle te doen
de macht over te nemen. Salan
en Massu gaven hun steun aan
de putsch en verklaarden voort
aan alleen nog maar orders van
De Gaulle aan te nemen.
Enkele jaren later zou een groot
aantal militairen zich tegen De
Gaulle keren omdat die, net als j
Pflimlin, inzag dat alleen Alge
rijnse onafhankelijkheid een 1
eind aan de oorlog kon maken.
Massu was op dat moment terug
in Frankrijk. Hij had in een in
terview met een Duitse krant
kritiek op de De Gaulle geuit en
dat kwam hem te staan op een
verbanning naar Metz waar hij
militair gouverneur werd.
Na Metz vernam vrijwel nie
mand nog iets van de generaal.
Tot die 29e mei 1968. GPD
Advertentie
van onze redactie buitenland
NABLOES - Door politiek geweld op de Westelij
ke Jordaanoever en in de Gazastrook zijn in het
weekeinde zeker negen mensen om het leven ge
komen.
Een zelfmoordaanslag bij een tankstation in de
joodse nederzetting Ariel kostte drie Israëlische
militairen en de dader het leven. Israëlische func
tionarissen meldden dat een man gisterochtend
een explosie bij een tankstation in Ariel veroor
zaakte toen Israëlische militairen op hem afkwa
men.
De Al Aksa Martelaren Brigades, de gewapende
arm van de Fatah-beweging van de Palestijnse
leider Arafat, heeft de verantwoordelijkheid voor
de aanslag opgeëist. Ariel is de grootste joodse ne
derzetting in het noordelijke deel van de Westelij
ke Jordaanoever.
Kort daarop doodden Israëlische militairen in de
stad Nabloes op de Westelijke Jordaanoever drie
Palestijnen. Een woordvoerder van het Israëli
sche leger zei dat militante Palestijnen op een au
to met daarin leden van een geheime Israëlische
eenheid schoten. De Israëliërs beantwoordden
daarop het vuur. Volgens Palestijnen waren twee
omgekomen mannen lid van de Al Aksa Martela
ren Brigades. Het derde slachtoffer was lid van de
Islamitische Jihad.
Jongen
Het Israëlische leger schoot zaterdag een 13-jari-
ge Palestijnse jongen dood in de stad Rafah in de
Gazastrook. Vier anderen raakten tijdens de
schietpartij gewond, zo zeiden artsen. Ooggetui
gen meldden dat Israëlische tanks en bulldozers
optrokken in het grensgebied tussen Rafah en
buurland Egypte. Hierbij schoten Israëlische mi
litairen om zich heen.
Een Israëlische sluipschutter heeft gisteren in
Jenin een 15-jarige Palestijnse jongen doodge
schoten, meldden bronnen bij de Palestijnse vei
ligheidsdiensten. ANP/RTR/AFP
Kom naar de Landelijke Startersdag van de Kamers van Koophandel.
U kunt er als startende ondernemer in één keer alle informatie krijgen
die u nodig hebt. Onder meer van ABN AMRO. Omdat wij startende
ondernemers stimuleren en adviseren zijn wij tijdens de Landelijke
Startersdag op 2 november a.s. aanwezig in 20 Kamers van Koophandel
Kijk voor meer informatie op www.abnamro.nl/starters
■V ABNAMR0
van onze redactie buitenland
CATANIA - De Etna op Sicilië, de grootste en actiefste vulkaan van Europa, is giste
ren opnieuw tot leven gekomen. Uit de krater van de vulkaan kwam een stroom lava
en een groot aantal lichte aardschokken bracht schade toe aan gebouwen op de hel
lingen.
De lava vernielde pylonen van een skilift in de omgeving van Piano Provenzana, een
gebied op een hoogte van 2300 meter dat door toeristen wordt gebruikt als startpunt
voor wandelingenOok twee hotels in de omgeving liepen lichte schade op en moesten
worden ontruimd. Niemand raakte gewond. De politie zette het gebied af. Vanuit
dorpen op verscheidene kilometers afstand van de krater was de fontein van as te
zien.
De activiteit van de Etna ging gisterochtend gepaard met wel tweehonderd aarschok-
ken. Enkele waren zo krachtig dat inwoners van dorpen in paniek de straat op renden.
De zwaarste had een momentmagnitude van 4,2.
De 3310 meter hoge Etna is zeer actief en vertoont iedere paar maanden tekenen van
leven. De laatste grote uitbarsting vond plaats in 1992. AP/Ansa
BERLIJN - Duitsland versterkt zijn troepen in Afghanistan
met maximaal duizend militairen. Dat heeft het ministerie
van Defensie in Berlijn gisteren bekendgemaakt. Nederland
en Duitsland nemen waarschijnlijk in maart het commando
van de internationale troepenmacht (ISAF) over van Turkije.
Op dit momenten zitten bijna 1300 Duitse militairen in Af
ghanistan. Nederland heeft al 237 militairen in het land onder
bevel van een Duitse eenheid. Minister Korthals van Defensie
denkt vierhonderd extra manschappen nodig te hebben voor
de nieuwe militaire operatie.
De kosten becijfert hij op tussen de 50 en 60 miljoen euro voor
een periode van zes maanden. AFP
BANGUI - Door de gevechten tussen presidentiële troepen en
opstandelingen zijn de afgelopen dagen in de hoofdstad Ban
gui van de Centraal-Afrikaanse Republiek al zeker twintig
doden gevallen. Dit hebben ooggetuigen gemeld.
Rebellen hebben de noordelijke stadswijken in handen. Die
worden gebombardeerd door militairen die trouw zijn aan
president Ange Félix Patassé. Bij de rebellen zitten veel aan
hangers van de ontslagen legerleider Francois Bozize, die in
ongenade is gevallen door een couppoging. RTR
LONDEN - Een reeks stakingen die de Britse brandweer de
komende tijd zou houden gaat niet door. De brandweerbond
*(FBU) heeft dit zaterdag besloten na overleg met vice-pre
mier Prescott de afgelopen week. Daar werd de weg vrijge-
maakt voor nieuwe onderhandelingen met gemeentebestu
ren, die de baas zijn over de plaatselijke brandweerkorpsen
Als bij de onderhandelingen geen vooruitgang wordt geboekt
dan zal de brandweer het werk in november en december als
nog neerleggen, liet de FBU weten.
De brandweerlieden willen meer dan 40 procent loonsverho
ging. Hen is 4 procent geboden. AP
ABIDJAN - Ministers van Buitenlandse Zaken van West-
Afrikaanse landen hebben zaterdag een akkoord bereikt over
het sturen van een troepenmacht van tweeduizend militairen
naar Ivoorkust. De manschappen moeten zorgen dat het be
stand tussen muitende militairen en de regering wordt nage
leefd.
Senegal levert de meeste troepen. Het duurt ongeveer tien tot
vijftien dagen voor de vredesmacht volledig inzetbaar is, zei
bemiddelaar Mohammed ibn Chambas in Abidjan in Ivoor
kust. Begin volgende week beginnen de strijdende partijen
besprekingen op een niet nader bekendgemaakte plaats. RTR
OKLAHOMA CITY - Een 18-jarige jongen heeft zaterdag in
de Amerikaanse staat Oklahoma twee mensen doodgescho
ten en zeker zeven anderen zwaar verwond, na door een buur
man te zijn aangesproken op zijn rijgedrag. De jongen is aan
gehouden.
Hij schoot zijn slachtoffers neer met een geweer dat hij uit het
huis van zijn opa haalde. Na eerst de overburen van zijn opa
onder vuur te hebben genomen schoot de jongen zijn buur
man neer, plus een man en diens 2-jarige dochtertje die net
naar buiten kwamen. Vervolgens stapte hij in zijn auto en nam
hij een aantal willekeurige personen onder vuur AP
