Taal van het hart in woordenboek
Schietpartij veroorzaakt schok
Thuiswedstrijd voor Balkenende
Rillander vierde bij
EK voor machinisten
KBO beziet Zeeuwse
kortingspas ouderen
Dronken bestuurders betrapt
Auto te water in Hoek
Zeemanshoop schiet te hulp
Klap in gezicht voor cafégast
Jongen geslagen met glas
Uitleg bij vijfduizend extra woorden uit Zeeuws dialect
Ballonartiest
tweede op NK
Rommelmarkt
Hoekse Rakkers
Blaauwe Hoeve
weekeinde
40,-
Drankrijder
parkeert fout
in Hulst
Echtpaar
lichtgewond
bij botsing
TERNEUZEN - Tijdens alcoholcontroles in de omgeving van
Terneuzen zijn het afgelopen weekeinde zes automobilisten
betrapt op beschonken autorijden. Drie bestuurders liepen
vrijdagnacht tegen de lamp in de Axelsestraat. Een 32-jarige
Terneuzenaar kreeg een rijverbod van drie uur en een proces
verbaal. Een 45-jarige plaatsgenoot kreeg een rijverbod van
een uur en een boete. Een 18-jarige Terneuzenaar mocht vier
uur niet rijden en kreeg ook een proces-verbaal.
Zaterdagnacht bertrapte de politie ook drie dronken autorij
ders. Een 3 7-j arige bestuurder uit de gemeente Terneuzen ne
geerde op de Hoekseweg in Hoek de afzetting die daar stond in
verband met de gasstoring. Hij kreeg een proces-verbaal en
een rijverbod van een uur.
Een 21-jarige Oostburger kreeg een rijverbod van twee uur.
Hij viel door de mand tijdens de blaastest in de Otheensedreef
In dezelfde buurt reed een 31-jarige automobilist uit Terneu
zen met een flinke slok te veel op. Hij werd aangehouden op de
Margaretha weg en had meer dan drie keer de toegestane hoe
veelheid alcohol op. Hij kreeg een dagvaarding en moest zijn
rijbewijs inleveren.
HOEK - Een 22-jarige automobiliste uit Breskens is zater
dagmiddag even voor vijf uur op de Savoyaardsweg met haar
auto te water geraakt.
Ze is met gekneusde ribben en hoofdletsel overgebracht naar
het ziekenhuis. De vrouw kwam aanrijden uit de richting van
Terneuzen en verloor de macht over het stuur. Daardoor
kwam ze eerst in de rechterberm terecht; door tegensturëh
raakte zi] vervolgens in de linkerberm, waarna de auto over
de kop vloog en in het water tot stilstand kwam. Het voertuig
raakte onherstelbaar beschadigd.
BRESKENS - De bemanning van de reddingboot Zeemans
hoop van het station Breskens van de Koninklijke Nederland
se Reddingmaatschappij heeft zaterdagochtend een gewonde
opvarende van het zeeschip Argo Dijk uit Nassau opgepikt.
Het bemanningslid had na een ongeval aan boord veel pijn in
de rug. De bemanning van de Zeemanshoop is getraind in ge
wondentransporten en bracht de gewonde al varende aan
boord.
De reddingboot voer vervolgens naar de haven van Vlissin
gen, waar een ambulance klaar stond om de patiënt naar het
ziekenhuis te vervoeren.
CADZAND-BAD - Twee mannen uit de gemeente Oostburg
van 36 en 43 jaar zijn vrijdagnacht aangehouden na een café
ruzie in Cadzand-Bad.
Een 30-jarige plaatsgenoot van het tweetal kreeg een klap in
het gezicht en in .de zaak sneuvelden diverse glazen. Ook
werd er een ruit vernield. De aanleiding van de ruzie is niet
bekend.
GOES - Een vijftienjarige inwoner van de gemeente Goes
werd zaterdagnacht mishandeld in een horecagelegenheid
aan de Grote Kade in Goes. De jongen werd zonder aanleiding
geschopt en geslagen door enkele onbekenden. Hij kreeg on
der meer een klap met een glas op zijn oog. Het slachtoffer
heeft bij de politie aangifte gedaan van mishandeling.
maandag 21 oktober 2002
door Rolf Bosboom
KAPELLE - De aanvulling op
het Woordenboek der Zeeuwse
Dialecten is na twaalf jaar af.
Het manuscript werd zaterdag
tijdens de Zeeuwse Dialectdag
in Kapelle overhandigd aan de
missionair minister-president
J.P. Balkenende en voorzitter
C. Martens van de Zeeuwsche
Vereeniging voor Dialectonder
zoek.
Het Woordenboek der Zeeuwse
Dialecten verscheen in 1964.
Het geeft niet alleen de beteke
nis, maar ook een uitgebreide
toelichting bij woorden uit de
Zeeuwse streektaal. Bovendien
bevat het illustraties. Inmiddels
is het boek toe aan zijn elfde
druk en zijn er zo'n tienduizend
exemplaren van verkocht.
Omdat duidelijk was dat nog
een behoorlijk aantal woorden
ontbrak, is in 1990 de Stichting
De Zeeuwse Taele opgericht, die
als doel heeft een tweede deel
van het woordenboek te realise
ren. Via de provincie, gemeen
ten, bedrijven en particulieren
is in totaal 180.000 euro bij el
kaar gebracht om dat voor el
kaar te krijgen.
SCHAPEBOUT - Axelaar Wally
de Groote is afgelopen woens
dag tweede geworden tijdens
het Open Nederlands Kampi
oenschap Ballonmodelleren in
het Gelderse Werkenrode.
Op dit NK, dat werd georgani
seerd door de Nederlandse vak
vereniging Twister, werd De
Groote naast tweede ook nog
twee keer vierde en een keer
vijfde. Alle deelnemers kregen
vijf uur de tijd om hun creaties
temaken. Een jury van vijf vak
genoten, tien kinderen en vijf
entwintig volwassenen gaf pun
ten aan de 41 inzendingen.
Het was voor De Groote de eer
ste keer dat hij meedeed in wed
strijdverband.
Allerlei werkgroepen, verspreid
over de provincie, hebben
Zeeuwse woorden en uitdruk
kingen verzameld. Al het mate
riaal, zo'n 27.000 woorden, is
vervolgens verwerkt. Eerst ge
beurde dat door M. Evenhuis,
die de letters A tot en met J heeft
gedaan. C. Fraanje heeft de
enorme klus van hem overgeno
men en onlangs afgerond. Uit
eindelijk bevat het 'supplement'
zo'n 5000 trefwoorden.
Het resultaat nam premier Bal
kenende zaterdag als eerste in
ontvangst, uit handen van voor
zitter J. de Regt van De Zeeuwse
Taele. Vervolgens droeg De Regt
de tekst officieel over aan de
Zeeuwsche Vereeniging voor
Dialectonderzoek. Die gaat er
een boekwerk van maken, dat
volgend jaar op 22 maart tijdens
de Nederlandse Dialectendag in
Middelburg ten doop wordt ge
houden.
Onderzoek
Tijdens de Zeeuwse Dialectdag
presenteerde R. van Bezooijen,
hoofddocent aan de Universi
teit van Nijmegen en voorzitter
van de Vereniging voor Dialect
wetenschap, zaterdag de uit
komsten van een onderzoek
waarin in totaal tien dialecten
in Nederland en Vlaanderen
met elkaar zijn vergeleken.
Daarvoor zijn dialectsprekers
telefonisch gevraagd naar hun
mening over hun streektaal. In
Zeeland concentreerde het on
derzoek zich op Nieuw- en Sint
Joosland.
Uit de resultaten blijkt dat de
Nieuwlanders hun dialect niet
als bijzonder waardevol of nut
tig beschouwen. Het wordt ech
ter wel als 'gezellig' beschouwd,
meer dan in de andere onder
zochte plaatsen, aldus Van Be
zooijen. „De emotionele beteke
nis ervan is groot. Het is de taal
van het hart."
De onderzoekster toonde verder
met cijfers aan dat het 'dialect
verlies' in heel Nederland groot
is. Het percentage kinderen dat
de streektaal gebruikt ligt veel
lager dan in de vorige generatie.
Het verval in Zeeland valt in
verhouding tot de andere pro
vincies mee.
Demissionair minister-president Balkenende ontving, naast het manuscript, nog enkele boeken van voorzitter C. Martens van de Zeeuw
sche Vereeniging voor Dialectonderzoek; op de achtergrond voorzitter J. de Regt van De Zeeuwse Taele. foto Willem Mieras
door Rolf Bosboom
KAPELLE - Na een 'heel verve
lende' week amuseerde demis
sionair minister-president
J.P. Balkenende zich zaterdag
zichtbaar tijdens de Zeeuwse
Dialectdag. Hij kwam er graag
voor van zijn woonplaats Ca-
pelle aan den IJssel naar zijn ge
boorteplaats Kapelle. „Je bent
weer helemaal thuis als je deze
sfeer proeft."
Het was in gemeenschapscen
trum De Vroone in meerdere op
zichten een 'thuiswedstrijd'
voor Balkenende. Zijn grootva
der, destijds wethouder in Ka
pelle, was eind jaren zestig de
stichter van het centrum. „Zon
der hem was de Vroone er niet
geweest. En onze minister
president ook niet", zei C. Mar
tens, voorzitter van de Zeeuw
sche Vereeniging voor Dialect
onderzoek.
De roerige politieke situatie
moest zaterdag maar onbespro
ken blijven, vond Martens. Bal
kenende ('in de politiek moet je
de zaken nemen zoals ze zijn')
stipte de gebeurtenissen van de
afgelopen week af en toe aan.
Soms op verrassende momen
ten. Hij citeerde bijvoorbeeld
Joop van Zijp uit diens streek
taalrubriek in de PZC, die over
hem schreef. 'Mosj'mziestaèop
't bordes bie Hare Majesteit, mee
z'n eêle kabinet. Nie d'n groas-
ten van allemaèle, ma we d'n
dappersten.„Dat dappere pro
beer ik in elk geval waar te
maken, in die zin dat ik mijn
verantwoordelijkheid niet wil
ontlopen, hoe moeilijk dat soms
ook is."
Taalrijkdom
Het verzoek van de Zeeuwsche
Vereniging voor Dialectonder
zoek om de vraag te beantwoor
den in hoeverre de streektaal
voor hem een handicap is ge
weest, verbaasde de premier.
„Een handicap? Ik vind het eer
der een groot voordeel. Mensen
die dialect spreken beschikken
over een grotere taalrijkdom
dan mensen die alleen ABN
spreken. De streektaal is iets om
trots op te zijn."
Balkenende ging ook op het in
gediende verzoek in om het
Zeeuws officieel te erkennen als
streektaal. „Daar zitten goede
en slechte kanten aan. Die moe
ten we op een rij zetten en tegen
elkaar afwegen." De Neder
landse Taalunie heeft een nega
tief advies gegeven, maar het is
de minister van Binnenlandse
Zaken die over het verzoek be
slist.
De premier gaat ervan uit dat
dat op relatief korte termijn ge
beurt. „Ik verwacht dat er in het
vroege voorjaar van 2003 een
besluit ligt."
door Rolf Bosboom
RILLAND - John Janse uit Ril
land heeft de afgelopen dagen
hoge ogen gegooid tijdens de
jaarlijkse Europese Machinis
tenkampioenschappen in het
Spaanse Malaga. Hij eindigde
als vierde in het algemeen klas
sement. Op het onderdeel wiel-
laders werd hij Europees kam
pioen.
Het is de derde achtereenvol
gende keer dat Jansezijn behen
digheid met graaf- en andere
machines in Malaga mocht de
monstreren. Elk jaar scoort hij
beter. In 2000 werd hij 28e in het
totaalklassement, vorig jaar
twaalfde en dit jaar dus vierde,
in een veld van 46 deelnemers
uit dertien landen. „En het
scheelde maar een paar pun
ten met de derde plaats", zegt
Janse.
Lange tijd voerde de Rillander
zelfs het klassement aan. In de
slotfase moest hij echter enkele
concurrenten voor laten gaan.
Toen kwamen de kleine machi
nes aan bod en dat is zijn zwaks
te punt. „Ik werk bij een aanne
mersbedrijf in Heinkenszand
altijd met grote machines. Voor
de kleinere moet ik apart trai
nen. Het valt niet mee om die te
vinden. Je moet specifieke ma
chines hebben, want tijdens het
EK wordt het nieuwste van het
nieuwste gebruikt."
Revanche
Op in totaal tien verschillende
machines moesten de deelne
mers tijdens het EK aan de slag.
De wielladers gaan Janse altijd
het beste af. In 2000 werd hij in
die categorie al kampioen, vorig
jaar miste hij op een haar na de
titel, maar nu heeft hij revanche
kunnen nemen.
Niet alleen Janse, maar ook de
twee andere Nederlandse deel
nemers deden het goed. Ton Ver
dam uit Utrecht won zelfs het
totaalklassement; Roger van
Nispen werd verdienstelijk
achttiende. Samen met de pres
tatievan de Zeeuw was het team
goed voor een eerste plaats in
het landenklassement, zodat de
wisselbeker naar Nederland
komt.
Gezien de progressie die hij
maakt, verwacht Janse volgend
jaar nog hoger te eindigen.
„Dan lukt het zeker om bij
de eerste drie te komen." Van
avond vliegt hij terug naar Ne
derland.
HOEK - Buurthuis De Hoekse
Rakkers in Hoek houdt op za
terdag 23 november van 10.00
tot 13.00 uur een rommelmarkt
in het dorpshuis aan het Molen
plein.
HULST - Het verzorgings- en
verpleeghuis de Blaauwe Hoeve
houdt in het weekeinde van za
terdag 2 en zondag 3 november
het traditionele Blaauwe Hoeve
weekend.
Beide dagen is er onder meer een
verkoop van handwerkproduk-
ten die door de bewoners onder
begeleiding zijn gemaakt. Er is
een gevarieerd aanbod artike
len. Zaterdag kan het publiek
van 10.00 tot 17.00 uur in de
Blaauwe Hoeve terecht. Zondag
is de openingstijd van 11.00 tot
18.00 uur.
KEURING
Advertentie
APK KEURING
VOOR SLECHTS
VOORDELIG
DOOR DE
Voor een ono(honkeli|ke APK Keuring von uw auto bent
u bij Profile Tyrecenter oan hel |Uisle adres Bij Profile t
Tyrecenter kunt u altijd geheel vri|bli|vend uw auto laten - j
controleren. Hiermee bespoort u oanzienlijk op uw i I
onderhoudsbeurten
I
j II
PROFILE
KOLE - LUCTOR
»t Ind Hoge Weg. Afnloweg 4
Ooitburg ind Slompershoek Tranipoctweg
ieu*en ind Hughcrsluyv hughervkiyi 2
door Harold de Puysseleijr
TERNEUZEN - De Katholieke
Bond van Ouderen (KBO) in
Zeeland onderzoekt de moge
lijkheid een kortingspas voor de
leden in het leven te roepen.
Het initiatief vindt plaats in na
volging van de introductie van
een landelijke pas, waarmee le
den van de ouderenbond kor
ting krijgen op zaken als de tele
foonrekening of de aanschaf
van een nieuwe bril.
.Landelijk kent de KBO de vijf-
tienplusregeling, waarmee je bij
een aantal zaken in den lande
vijftien procent korting kunt
krijgen. Een aantal van die za
ken is echter in Zeeland hele
maal niet vertegenwoordigd,
zodat onze leden daar weinig
HULST - Een achttienjarige
man uit Hulst is in de nacht van
vrijdag op zaterdag rond kwart
over drie in zijn woonplaats
aangehouden.
Op de Steensedijk reed hij bij
het inparkeren eerst tegen een
paaltje en daarna tegen een ge
parkeerde auto.
Vervolgens ging hij zijn huis
binnen. Uit een blaastest bleek
dat de Hulstenaar ruim drie
maal de toegestane hoeveelheid
alcohol op had. Hij bleek niet in
het bezit te zijn van een rijbe
wijs.
Na het opmaken van proces
verbaal werd hij weer in vrij
heid gesteld.
TERNEUZEN - Een bejaard
echtpaar uit Terneuzen is afge
lopen zaterdagmiddag ter ob
servatie overgebracht naar het
ziekenhuis na een aanrijding op
de Buitenhaven.
De 82-jarige automobilist wilde
de verwarming uitzetten en had
zodoende niet in de gaten dat de
auto voor hem stopte. Daarop
volgde een aanrijding Zowel de
bestuurder als zijn echtgenote
raakte lichtgewond.
voordeel aan hebben", zegt vi-
ce-voorzitter Dick Dijkgraaf
van de Zeeuwse ouderenbond.
„Daarom zoeken wij naar
Zeeuwse bedrijven die korting
wülen geven aan ouderen, zoals
levensmiddelenbedrijven en
bouwmarkten."
Het plan om een kortingpas in te
voeren die specifiek gericht is
op Zeeuwse ouderen, staat ver
meld als speerpunt in het werk
plan 2003 van de KBO. Daarin
staat verder, dat het bestuur van
de bond de contributie licht wil
verhogen om ondersteuning
voor het bestuur en enkele com
missies van de bond in te kopen.
Bij de KBO zijn ruim zesdui
zend Zeeuwse ouderen aange
sloten.
Het bestuur van de bond be
hoort eigenlij k ondersteuning te
krijgen van een consulente die
het Klaverblad daarvoor be
schikbaar stelt.
Het Klaverblad is een bunde
ling van zes organisaties in de
provincie die actief zijn op het
gebied van de zorg- en de
dienstverlening.
Bij de vorming van het Klaver
blad - alweer enkele jaren gele
den - was het de bedoeling dat
de consulente het bestuur en de
kringen van de KBO zou gaan
ondersteunen.
Betaalde kracht
„Steeds meer blijkt dat de con
sulente niet in staat is om haar
taken voor de KBO te vervullen.
Ze wordt hoe langer hoe meer
voor andere werkzaamheden
binnen het Klaverblad opge
slokt. Daarom willen wij op
zoek gaan naar een betaalde
kracht die ons tussen de twaalf
en zestien uur per week bij kan
staan", licht Dijkgraaf toe.
Het gaat om aanvullende onder
steuning voor het dagelijks be
stuur van de bond, en onder
steuning van de commissie
Identiteit en de commissie Ont
wikkeling en Ontspanning.
Ook moet de nog aan te werven
parttime functionaris contact
onderhouden namens de
Zeeuwse bond met de landelijke
bond.
Het dagelijks bestuur schat in
dat de bond jaarlijks tussen de
1250 en 1500 euro kwijt is voor
het inhuren van de ondersteu
ning.
Het werkplan 2003 komt dins
dag 29 oktober ter goedkeuring
aan de orde in de algemene le
denvergadering van de KBO. De
vergadering is om 10.00 uur in
zaal Van Leuven in Klooster-
zand.e.
Bezoekers verlaten geschokt het pand na de schietpartij bij het Vlissingse café Nationaal. foto Ruben Oreel
door Nadia Berkelder
VLISSINGEN - Bedrijfsleider
J. Swartjes van café Nationaal
staat zondagmiddag versla
gen voor zijn café. Klanten en
buren komen een praatje ma
ken. „Gaat het?", vraagt een
meisje. Ze aait even over z'n
arm. Het gaat wel, zegt Swart
jes. Hij lijkt nauwelijks te be
seffen wat er is gebeurd „Ik
moet het geloof ik nog een
plekje geven."
Hij was zelf niet aanwezig toen
de schietpartij plaatsvond. „Ik
was niet aan het werk omdat ik
ziek ben, maar ik woon hier om
de hoek, dus ik was er binnen
vijf minuten." Hij is direct aan
de slag gegaan. „Ik heb slacht
offerhulp gebeld en gezegd dat
ik niet wist wat ik moest doen
Die zijn meteen gekomen. Ze
hebben een kantoor ingericht
en zijn tot vanmorgen negen
uur bezig geweest. Alle aan
wezigen mochten één voor één
hun verhaal doen." De klanten
zijn allemaal erg geschrokken
„Voor veel mensen is dit hun
tweede huis, voor sómmigen
zelfs hun eerste." Gistermid
dag was er voor het personeel
en de mensen die binnen wa
ren tijdens de schietpartij een
speciale bijeenkomst. ..Achter
gesloten deuren", zegt Swart
jes. „Ik wil dat mensen rustig
hun verhaal kunnen doen."
De mensen zullen wel hun con
clusies trekken, denkt hij.
Weer Nationaal. „Wij zijn de
enige nachtzaak in Vlissingen.
Iedereen zit bij ons binnen. Als
er dan iets gebeurt, is het bij
ons." Swartjes is bang dat de
gemeente het café sluit. „Dan
worden we dubbel gepakt. Het
is toch een eigen personeelslid
dat is neergeschoten." Voor de
gemeente Vlissingen is de
schietpartij overigens geen re
den om direct in te grijpen.
„Meestal doen we dat ook niet
gelijk", zegt loco-burgemees
ter C. de Keijzer desgevraagd.
„Dit zijn toch incidenten."
Privacy
Volgens de bedrijfsleider pro
beert Nationaal er alles aan te
doen om het binnen zo veilig
mogelijk te maken. Er hangen
camera's, maar de beelden
worden niet opgenomen.
„Benzinepompen mogen wel
filmen, maar wij niet. Dat
heeft iets te maken met aan
tasting van de privacy," Bij het
café staan 's nachts twee por
tiers van beveiligingsbedrijf
Omega Security uit Breda.
Verder loopt er nog iemand
van Nationaal zelf door de
zaak. „Sinds we met dat bevei
ligingsbedrijf werken, hebben
we geen problemen meer ge
had. De jongen die is neerge
schoten had veel ervaring. Hij
heeft zes jaar voor de Verenig
de Naties gevochten. Hij is
heel rustig en gediscipli
neerd."
De politie laat zich 's nachts
niet zien op het Bellamypark,
zegt Swartjes. „In Middelburg
en Goes staan altijd wagens op
de toegangswegen naar de
Markt. Hier zie je ze nooit.
Laatst is hier tegenover ie
mand in elkaar geslagen. De
politie kwam pas toen ze die
man al in de ambulance had
den gelegd, na twintig minu
ten. 'Wat is hier gebeurd?',
vroegen ze toen. De politiewa
gens moeten helemaal uit Mid
delburg komen, terwijl hier
om de hoek ook een bureau
zit." Volgens Swartjes zijn
hardere maatregelen nodig.
„Als ze daar op dat gebouw
een camera ophangen, kunnen
ze alles op het plein volgen."
Bij het beveiligingsbedrijf is
de klap hard aangekomen. „Ik
ben ontzettend geschrokken",
zegt directeur R. Ramsoebhag.
„Dit is de grootste nachtmer
rie van een werkgever." Hij
omschrijft het slachtoffer als
'positief ingesteld'. „Hij is heel
rechtschapen, verbaal sterk.
Hij lost alles pratend op."
Ramsoebhag kent de neerge
schoten portier goed. Hij heeft
samen met hem bij defensie
gewerkt Het is de eerste keer
dat een werknemer van het be
drijf neergeschoten wordt.
Blauwe plek
In de kroegen aan het Bella
mypark wordt zondagmiddag
maar over één ding gepraat.
Een horeca-ondernemer
hoopt dat de gemeente snel in
grijpt. Een winkelier zegt dat
hij zoiets wel had verwacht. In
café De Dop staat 's middags
een groepje nachtportiers kof
fie te drinken. De gebeurtenis
sen hebben indruk gemaakt op
de toch stevige jongens „Een
blauwe plek hoort erbij", zegt
één van hen. „Dat is 'part of
the job'Maar dit zet je wel aan
het denken."
