Rechteloos verborgen in koraal
>Si
PZC
Onrust groeit onder Afghaanse gevangenen op Cuba
puzzel
Heer Bommel en het Kongruwer
Casper Hobbes
recept
Griekse salade met feta en olijven
het weer
maandag 7 oktober 2002
Het is vandaag een jaar geleden dat de Verenigde Sta ten, ge
steund door Groot-Brittannië, zijn militaire aanval op het Ta-
liban-regime en het terreurnetwerk Al Qaeda in Afghanistan
begon. Bijna zeshonderd verslagen strijders zitten vast op een
afgelegen Amerikaanse marinebasis op Cuba, sommigen al
sinds 11 januari, zonder aanklacht of proces.
door Ans Bouwmans
Op de slordig met prikkel
draad omgeven uitkijkpost
naar Kamp Delta zijn flarden
van geluid te horen. Stemmen
reiken ver in de avondstilte die
alleen wordt verstoord door de
generator van het gevangenis
hospitaal. Dit is niet de avond
bede. Dit is het ijle restant van
spreekkoren en geroep.
Schijnwerpers verlichten de
celblokken van dit kamp, waar
in 598 zogenaamde 'onrechtma
tige strijders' uit Afghanistan
gevangen zitten. De ijzeren ge
bouwen zijn omgeven met
wachttorens en hoge hekken.
Het kiezel knerpt onder de voe
ten van twee soldaten die pa
trouilleren rondom de onver
lichte ziekenboeg. In de verte
bliksemt het.
Wat eerst bekend stond als het
'kamp van cactus en koraal' is
nu de 'minst slechte plek' - een
uitspraak van defensieminister
Donald Rumsfeld - voor een
Amerikaanse gevangeniskolo
nie. De Amerikanen zitten hier
al sinds 1903 en het is de meest
geïsoleerde militaire post van de
VS, van communistisch Cuba
gescheiden door een 28 kilo
meter lang hekwerk en mijnen
veld.
Twee gezichten
Sinds begin dit jaar heeft de 72
vierkante kilometer grote basis
twee gezichten. Het slaperige
doorsnee 'Kamp America' met
een supermarkt, school, open-
luchtbios en McDonald's op de
gewone marinebasis en de
zwaar bewaakte gevangenis
Kamp Delta met zijn cellen van
2,4 bij 2 meter met een hurktoi-
let en drie religieus verantwoor
de maaltijden per dag.
De internationale zorg over het
uitzichtloze verblijf van de ge
vangenen lijkt ver weg in deze
aangeharkte wereld van Kamp
America. Onderofficier Rick
Evans, die de lokale Gazette uit
geeft, ligt niet wakker van de
kritiek in de wereld. „Ik voel me
er niet door bezwaard. Ik denk
dat de mensen die er direct bij
betrokken zijn, weten wat ze
doen."
In het zwaar beveiligde Kamp
Delta wordt gebouwd aan een
nieuw cellenblok, zodat er later
deze maand ruimte is voor 816
gevangenen. Even verderop ligt
Kamp Alpha - maar iedereen
noemt het Kamp America - met
uitzicht op de gevangenis. Hier
staan 83 licht geel geschilderde
multiplex keten. Dit is het
slaap- en leefverblijf van zes
honderd van de meer dan dui
zend bewakers en beveiligings
personeel.
De bewakers hebben even geen
trek in gesprekken met journa
listen, aldus de legerleiding.
Een week eerder is een van hen
verdwenen, waarschijnlijk ver
dronken. In zo'n onzekere en ex
plosieve gevangenisomgeving is
stress een probleem. Gevange
nen reageren hun frustraties
verbaal af op de bewakers en er
is permanente waakzaamheid
nodig. Maar volgens legercom
mandant John Perrone is er
geen enkele aanwijzing dat de
vermiste soldaat geestelijk in de
knoop zat.
Guantanamo heeft een militaire
gevangenis die uniek is in de we
reld. Omdat de basis niet op
Amerikaans grondgebied ligt,
kunnen de gevangenen geen be
roep doen op juridische rechten
die in Amerika gewoon zijn.
Niemand hier is aangeklaagd of
veroordeeld, niemand heeft
recht op juridische bijstand en
niemand mag bezoek van fami
lie ontvangen. Geen van de
gedetineerden is officieel
krijgsgevangene. Iedereen kan
Wmmmmmm
Het Kamp America waar de gevangenenbewakers verblijven.
daarom naar believen worden
ondervraagd over Al Qaeda en
terroiïsme, het voornaamste
doel van de missie.
Dê gevangenen komen uit 43
landen en spreken twaalf ver
schillende talen. Er zitten vijf
tien staatsburgers van de Euro
pese Unie vast, niemand uit
Nederland. Volgens Perrone
worden de gevangenen humaan
behandeld. ,,Ze hebben een ko
ran. We hebben net 20.000 boe
ken voor hen binnen gekregen.
We willen de recreatietij d ver
lengen van 20 minuten tot 25
minuten per week. En er is een
islamitische legergeestelijke.
Niemand op de marinebasis
Guantanamo Bay zegt te weten
hoe permanent het 'tijdelijke'
cellencomplex is, hoe groot de
zwaar bewaakte gevangenis
uiteindelijk wordt, of en wan
neer de gevangenen voor een
militair tribunaal verschijnen
of naar hun eigen land terugge
stuurd worden. Dat is allemaal
in handen van het Pentagon en
justitie, maar alles duidt er op
dat het cellencomplex in dit ju
ridisch niemandsland nog wel
even blijft bestaan.
Onrust
De uitzichtloze situatie lijkt zijn
tol te eisen onder de gevange
nen. De onrust en ongedurig
heid onder de gevangenen
neemt toe, zegt Perrone. Al hun
gedrag wordt geregistreerd en
het komt vaker voor dat ze wei
geren regels te volgen. „Ze wei
geren bijvoorbeeld hun afval of
beddengoed af te geven." Van
wege dergelijke 'disciplinaire
problemen' zitten elke dag zo'n
vijftig tot zeventig gevangenen
vast in de tachtig isoleercellen,
aldus Perrone.
In het voorjaar was er een mas
sale hongerstaking, die groten
deels vrijwillig werd beëindigd,
maar twee gevangenen moesten
in het ziekenhuis worden opge
nomen voor gedwongen voe
ding. Deze zomer hebben vier
gevangenen zonder succes ge
probeerd zelfmoord te plegen.
Volgens Joe Hoey, depr-officier,
zijn er daarna nog meer zelf
moordpogingen geweest, maar
meer informatie hierover wei
geren de militaire autoriteiten
te verstrekken.
Zo'n 3 tot 5 procent van de ge
vangenen is psychisch ziek, al
dus de leider van het medisch
team, kapitein Albert Shimkus.
Volgens hem is dat vergelijk
baar met een normale gevange
nispopulatie. Volgens Shimkus
Niet het gevraagde woord invullen, maar een woord dat bestaat uit de letters van
het gevraagde woord in dezelfde volgorde min 1 letter. (B.v. Omschrijving "dieren
verblijf". Antwoord zou zijn "stal", maar ingevuld moet worden "sta"of "tal".
Welke van die twee het moet worden, moet blijken uit de kruisende woorden.)
Horizontaal:
1. Viervoeter; 4. waterkering; 7. met ruiten; 9. tros bananen; 10. graansoort; 11. uit-r
roep; 13. sneeuwdruppel; 14. waterplantje; 17. mesthoop; 18. niet goed; 19. kar
wats; 21. universiteitsbode; 24. babybedje; 26. grappenmaker; 27. deel v.e. schoen;
29. lust; 30. bewaker; 32. visbeen; 33. zeer buigzaam.
Verticaal:
1. Broodbezorger; 2. kippenloop; 3. varkensvoer; 4. sluwheid; 5. energie; 6. ijsschol;
8. bek; 11. zonder gezelschap; 12. hemellichaam; 13. tuimeling; 15. donder en blik
sem; 16. voorgerecht; 17. vleesgerecht a.e. stokje; 19. steek- en houwwapen; 20.
pad; 22. mat; 23. krediet; 25. hoofddeksel; 27. braaf; 28. tijdelijk gebruik; 30. var
kensbout; 31. heidemeertje.
Horizontaal:
4. De dop van een vorstelijk
bierflesje (9); 6. Bezinksel van
oplichting (9); 8. Steen van
moeder (7); 9. Tegenwoordig
de naam van een studente (5);
10. Geld om een boom terug te
zien (3).
Verticaal:
1. Geen zinkend schip in de
achtervolging (9); 2. Beroof
haar van de spits! (4); 3.
Hoorzittingen (8); 5. Spelen met
een stinkende adem (7); 7.
Bomen in Duitsland en in
België (5).
„Een verlaten mijn aan de voet van de bergen", herhaalde
hij. „Hebt u een kaart van die buurt?" Die had heer Ollie
natuurlijk, en al spoedig zaten ze er aandachtig overheen
gebogen. „Er staan heel wat lijntjes op", mompelde heer
Bommel. „Het is slecht voor mijn ogen, bedoel ik. En toch
ligt hier tussen al die streepjes iemand in nood, terwijl ik de
enige ben die hulp kan bieden. Dat is duidelijk, want nie
mand zal dat telefoongesprek willen geloven. Maar waar
moet ik zijn?" „Hier", zei Tom Poes, die intussen ijverig ge
zocht had. „Dat kruisje daar, aan de voet van de Zwarte
Bergen"Prachtig!riep heer Ollie uit. „Nu kan ik einde
lijk aan het werk gaan! Ik zal onmiddellijk..." „Excuseer,
heer Olivier", zei Joost, het hoofd om de deur stekend.
„Wat denkt u van een koude lunch? Ham, kip, een salade de
Oplossingen van zaterdag:
Kruiswoordraadsel:
HORIZONTAAL.
1. Trucage; 7. door; 8. teek; 10. urn; 12. bra;
13. Delhi; 16. flox; 18. etre; 20. tui; 21. pier;
23. steg; 26. Sarah; 28. elp; 30. ego; 32.
neen; 34. Osei; 35. snellen.
VERTICAAL:
1. Tor; 2. rondo; 3. ur; 4. at; 5. gebit; 6. eer;
7. duif; 9. kade; 11. bl; 14. extra; 15. heisa;
17. lui; 19. roe; 21. peen; 22. espen; 24.
these; 25. grol; 27. rh; 29. les; 31. gen; 33.
ne; 34. ol.
Doorloper:
woonerfgifgas
opeenareni eme
uilsedangriek
duetbynaament
immers s taande
evagierenstip
deugdverdiree
etregeuroneer
rennenkartets
Hans Beiterman
Feta is een zachte Griekse kaas die
meestal van schapenmelk wordt ge
maakt. Feta die buiten Griekenland wordt
geproduceerd mag sinds kort die naam
niet meer dragen.
Maaltijdsalade voor 4 personen: 6 - 8 grote
tomaten, ontveld; 1 komkommer; zout; 2 -
3 bleekselderijstengels; 400 - 500 gram fe
ta; ca. 24 zwarte olijven, ontpit; 2 middel
grote uien, in smalle ringen; 1 eetl. kleine
kappertjes uitgelekt; 50 gram veldsla; 12
verse basilicumblaadjes. Voor de dres
sing: 11/2 eetl. azijn; zout; 1/2 theel. an-
sjovispuree; 1 teentje knoflook, uitge
perst; 5 - 6 eetl. olijfolie (extra vergine).
Halveer de tomaten en verwijder de ker
nen. Snijd het vruchtvlees in smalle reep
jes. Maak de komkommer schoon, verwij
der de uiteinden en snijd hem overlangs
door. Verwijder met een lepeltje het zaad
uit beide helften. Snijd de helften in niet al
te smalle boogjes. Leg ze op een zeef.
Strooi er wat zout over en schep alles om.
Laat de komkommerboogjes 20 - 30 minu
ten staan om uitte lekken.
Trek indien nodig de draden van de bleek
selderijstengels. Snijd de stengels in
smalle boogjes. Snijd de feta in blokjes.
Hak de olijven grof. Snijd de basilicum
blaadjes in uiterst smalle reepjes.
Schep in een kom tomaten, komkommer,
foto Ans Bouwmans/GPD
zorgt de juridische onzekerheid
en de onduidelijkheid over de
toekomst voor stress onder de
gevangenen, maar is er ookvaak
sprake van oorlogstrauma's of
al langer bestaande psychische
ziekten.
Slecht voorbeeld
Dat Amerika een slecht voor
beeld geeft aan de wereld door
de Afghaanse gevangenen hier
in een toestand van legale onze
kerheid te houden, is geen on
derwerp waaraan de militaire
leiding in Guantanamo veel
woorden vuil wenst te maken.
President Bush heeft het zo be
slist, de militairen voeren uit en
de sfeer op het eiland is 'onvex--
anderd relaxed.' Bij de McDo
nald's zijn de spreekkoren van
de gevangenen niet te horen,
ook niet in de avondstilte. GPD
Vooruitzichten
weer
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
max.
12°
12°
13°
13°
min.
7°
5°
8°
7°
wind
04
04
04
04
Zon
vandaag
op 7.54
onder 19.0!
Maan
vandaag
op 8.50
onder 19.4
Toonder Studio's
fruits had ik willen voorstellen, als u inij toestaat met het
oog op het weer." „Heel goed!," zei heer Bommel gejacht.
„Gooi de hele zaak maar in een mand en zet die in de
Oude Schicht. Ilc moet onmiddellijk naar de Zwarte Ber
gen!"
De trouwe knecht gehoorzaamde onthutst en verscheen
niet lang daarna met de etenswaren, die hij zorgzaam in de
bagageruimte plaatste. „Salade veidept zo snel", sprak hij.
„Wanneer zij is aangemaakt, bedoel ik. En omdat ik weet
hoe u tegenover aanmaken staat, ben ik zo vrij geweest..."
„Zeur niet!," riep heer Ollie achter het stuur vandaan.
„Het is een kwestie van leven en dood. Bel maar vast de
dokter op, Joost; we zullen waarschijnlijk met een ernstige
patiënt thuiskomen."
Nautisch bericht
Het zicht is goed en de temperatuur van het kustwater bedraagt
circa 17 graden. Er staat een matige wind uit het noordwesten,
kracht 4.
Waterstanden
MAANDAG Hoog water
7 OKTOBER uur cm uur cm
Vlissingen 03.05 284 15.26 271
Terneuzen 03.26 309 15.43 296
Cadzand 02.38 280 14.56 266
Roompot Buiten 02.59 221 15.18 205
Roompot Binnen 04.46 170 17.01 153
Zierikzee 05.00 196 17.15 176
Krammersl. West 05.26 209 17.46 186
Hansweert 03.56 314 16.15 299
Stavenisse/Yers. 05.06 201 17.17 181
DINSDAG
8 OKTOBER
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
uur
09.31
09.58
09.06
09.10
10.30
10.40
10.46
10.26
10.34
aag water
cm uur cm
194 22.00 237'
207 22.27 250
190 21.36 234
126 21.35 166
102 22.49 138!
121 23.05 158
127 23.04 165
224 22.56 2651
123 23.11 161
Hoogwater
uur cm uur cm
03.46 287 16.06 279
04.06 313 16.26 304
03.19 285 15.39 275
03.40 22416.00 212
05.31 16817.46 157
05.45 193 17.55
06.12 207 18.30
04.39 315 16.55 305
05.46 199 18.06 185
180
190
Laag water
uur cm uur cm
10.12 19822.43 2351
10.43 211 23.10 248
09.48 195 22.17 232
09.45 128 22.20 164
11.05 102 23.34 135
11.20 122 23.50 156
11.25 127 23.52 163;
11.07 2 2 7 23.37 262
11.26 123 23.55 158
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
O
zonnig
lichte sneeuw
matige sneeuw
ms!
Koufront
licht bewolkt
zware sneeuw
(7? onwar
A
lichte reaen
hagel
Warmletront
A
matige regen
Samengesteld front
zwaarbewolkt
zware regen
Isobaar
door Bill Watterson
DAT DOE IK ALLEEN ZODAT
HIJ" DE WEEKENDEN NEER
WAARDEERT.
Europa: Winter lonkt
bleekselderij, olijven en de helft van de ba
silicumdraadjes luchtig door elkaar.
Stel de dressing samen door eerst de azijn
te vermengen met wat zout. Blijf zolang
roeren tot het zout is opgelost. Roer er an-
sjovispuree en knoflook door. Klop er
daarna de olie beetje voor beetje door.
Schenk de dressing over de inhoud van de
kom. Schep alles enkele malen om. Laat
alles 10 minuten staan. Schep er vervol
gens de fetablokjes door.
Presentatie: bekleed een grote kom met
veldsla. Schep de salade in de kom. Strooi
er kappertjes, uienringen en resterende
basilicumdraadjes.
&L W 32 O
VERWACHTING VOOR MAANDAGMIOOAG 7 OKTOBER 2002
In het noorden van Scandinavië lonkt de winter, terwijl in het
zuiden van Europa nog makkelijk 20 graden wordt bereikt.
Daarbij is het in Noord en Zuid-Europa overwegend droog, ter
wijl in Centraal en Oost-Europa bewolking en regen overheer
sen. Vooral ten westen van de Zwarte Zee wordt het erg nat.
Computermodellen berekenen plaatselijk meer dan 30 millime
ter. Tot in Midden-Zweden haalt het kwik nog maar 3 graden.
Zeer lokaal valt er een sneeuwbuitje en in de nachten vriest het
licht tot matig. Veel zon is er van Zuid-Frankrijk tot in Afrika. In
Portugal melden zich echter de eerste buien die morgen ook het
westen van Spanje bereiken. Ook delen van Italië krijgen dan
met buien te maken.
Zeeland: Later droog
Er wordt regen verwacht voor van- Door: Johan Reute;
daag in Zeeland en Brabant, maar
daarna blijft het een paar dagen droog. Daarbij schijnt de zon
soms behoorlijk en lijkt het aardig weer te worden. Dat wordt het
ook, maar de temperatuur valt enigszins tegen. Normaal mogen
we in de eerste tien dagen van oktober op zo'n 14 tot 16 graden
rekenen, terwijl het nu niet warmer wordt dan 12 of 13 graden.
Vooral de nachten verlopen fris met in Zeeland minima rond 7 gra
den. In Brabant wordt het nog kouder met lokaal 3 of 4 graden.
Vorst aan de grond komt in onze contreien nog niet voor, maar
in het oosten en noorden van ons land kan men in de nacht van j
maandag op dinsdag en mogelijk ook van dinsdag op woensdag
rekenen op de eerste vorst aan de grond. De regen van vanoch-
tend heeft Zeeland en Brabant in de tweede helft van de middag
verlaten en er verschijnen geleidelijk meer en meer opklaringen.
Dat is het eerste aanzetje tot een vriendelijk weerbeeld dat we tot j
en vrijdag vasthouden. Het
wordt vandaag 14 graden in
Zeeland bij een matige noord-
westenwind. Vanaf morgen Wat regen -rs '^iq°
draait de wind naar oost en
blijft matig, windkracht 3 tot 4.
Daarbij blijft het wel fris met
maximumtemperaturen rond
12 graden. Pas zaterdag of
zondag draait de wind naar
zuidoost en kan het een graad
je warmer worden. Wel neemt
dan de kans op een bui toe en
krijgen we te maken met een
licht wisselvallig weerbeeld.
Voor het zover is kunnen we
echter vanaf vanmiddag van
rustig herfstweer genieten al
moet wel de jas aan bij activi
teiten buitenshuis. De paraplu
hoeft in ieder geval niet mee.
