Lula belooft arm Brazilië werk
PZC
PZC
4
Nationalisten gedoodverfd als
winnaars verkiezingen Bosnië
Niemand is gebaat
bij kabinetscrisis
^vl fWl f**}
WCT debat
Presidentskandidaat verruilt overall voor pak met das
politiek vizier
5 oktober 1952
zaterdag 5 oktober 2002
door Hans Heijt
Na drie mislukte pogingen
het presidentschap van
Brazilië in de wacht te slepen,
lijkt voorman Luis Inacio Lula
da Silva van de Arbeiderspartij
(PT) in de verkiezingen in Brazi
lië morgen eindelijk voor zijn
vasthoudendheid te worden be
loond. De belofte van Lula dat
hij miljoenen banen zal schep
pen, maakt indruk. In de peilin
gen loopt de voormalige vak
bondsleider steeds verder uit op
zijn naaste rivaal, de sociaal
democraat José Serra.
Volgens een prognose van
woensdag krijgt Lula 43 pro
cent van de stemmen. Serra,
kandidaat van de regeringscoa
litie van de huidige president
Fernando Henrique Cardoso
staat op 20 procent.
Politieke waarnemers houden
er rekening mee dat Lula mor
gen minimaal 51 procent van de
stemmen binnenhaalt, waar
door de tweede ronde op 27 ok
tober overbodig wordt. „Als
God het wil, wordt op zondag
een metaalarbeider tot presi
dent van het belangrijkste land
van Latijns-Amerika gekozen",
zei Lula deze week op een ver
kiezingsbijeenkomst, terwijl de
tranen hem over de wangen lie
pen.
Man van het volk
De favoriet voor de verkiezin
gen neemt elke gelegenheid te
baat te benadrukken dat hij een
man van het volk is, die weet
wat het is om in armoede te le
ven en de handen uit de mouwen
te steken. De 56-jarige Lula
moest als kind zijn eigen brood
verdienen als pindaverkoper en
schoenpoetser. Pas op 10-jarige
leeftijd leerde hij lezen.
In de jaren zestig werkte hij als
metaalarbeider in een f abriek i n
Sao Paulo. Nadat zijn eerste
vrouw in 1969 overleed, stortte
Lula zich op het vakbondswerk.
In 19 7 5 werd hij tot leider van de
vakbond van metaalarbeiders
gekozen. Hij huldigde het prin
cipe dat de werkgevers alleen
bereid waren naar de arbeiders
te luisteren, 'als het geluid van
De Amerikaanse mensenrechtenactivist dominee Jesse Jackson (rechts) betuigde deze week bij een bezoek aan de First Baptist Church in
Sao Paulo zijn steun aan Luiz Inacio Lula da Silva. foto EPA
de machines niet meer was te
horen'. Daarnaast was hij de
drijvende kracht achter tal van
stakingen.
In 1980 stichtte Lula met andere
vakbondsleiders, linkse intel
lectuelen, trotskisten en kerke
lijke activisten de Arbeiders-
paxtij. Aanvankelijk bediende
deze zich van revolutionaire
leuzes, maar in de loop der jaren
wei'd de partij veel gematigder.
Lula verloor drie presidentiële
verkiezingen en kwam daar
door tot het besef dat hij nooit
zou winnen, als hij de confron
tatie met de bezittende klasse
bleef zoeken.
De presidentskandidaat van de
Arbeiderspartij heeft zijn over
all verruild voor pak met strop
das en praat niet langer over het
nationaliseren van particuliere
ondernemingen. Ook vei'klaar-
de Lula zich bereid de buiten
landse schulden van Brazilië af
te lossen, mocht hij president
worden. Hij deed die belofte na
dat het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) in augustus een fi
nanciële injectie van ruim 30
miljard euro Brazilië toezegde.
Valutacrisis
De huidige president Cardoso
zorgde tijdens zijn achtjarige
regeerperiode voor politieke
stabiliteit. In economisch op
zicht staat Brazilië er echter
niet best voor. Het land kampt
met een buitenlandse schuld
van ruim 260 miljai'd euro en de
nationale munt, de real, is bezig
aan een vrije val. Vorige week
daalde de real zelfs onder het ni
veau van de peso, de munt van
het economisch zwaar in het
slop geraakte buurland Argen
tinië.
De kloof tixssen arm en rijk is
nog altijd immens. Ongeveer
veertig miljoen van de 170 mil-
joen Brazilianen leven in ar
moede. Bovendien loopt de
werkloosheid op. Lula belooft
dat hij de inkomensongelijk
heid zal aanpakken en miljoe
nen nieuwe banen zal creëren.
Ook wil hij om de buitenlandse
schulden te kunnen aflossen,
meer gaan expox~tei'en.
De tegenstandei's van Lula ha-
mei'en er op dat door een zege
van de Arbeiderspartij de eco
nomische malaise nog zal toene
men. Ze wijzen erop dat buiten
landse investeerders him geld
massaal weghalen, omdat ze
geen verti'ouwen in Lula heb
ben. Het economische bureau
van de Verenigde Naties voor
Latijns-Amerika (Cepal) maak
te onlangs bekend, dat de eco
nomie van Brazilië dit jaar
hooguit 1,5 px'ocent groeit. Vol
gens Cepal is dit mede te wijten
aan het wanfrouwen van inter
nationale financiers ten opzich
te van Lula.
Serra, tot vorig jaar minister
van Gezondheid onder Cardoso,
is de f avoi'iet van de buitenland
se kapitaalinvesteei'ders, omdat
hij het economisch-liberale be
leid van de huidige x-egering wil
voortzetten. Een xnatte verkie
zingscampagne lijkt Serx-a ech
ter parten te spelen.
Zwembaden
Oud-gouverneur Anthony Ga-
x-ontinho van de deelstaat Rio de
Janeiro zit Sex-x-a op de hielen.
De evangelische populist Ga-
rontinho liet zwembaden bou
wen in sloppenwijken en heeft
te kennen gegeven dat hij er
niets voor voelt naar de pijpen
van het IMF te dansen.
Een viex-de kandidaat de cen
trumlinkse politicus Ciro Go
mez. Hij voimde aanvankelijk
de grootste bedreiging voor Lu
la.
Mede door een aantal blunders
is hij in de peilingen ver terug
gezakt. Zo maakte hij een toe
hoorder op een verkiezingsbij
eenkomst uit voor 'ezel' Ook
vei'oox-zaakte hij ophef met de
mededeling dat zijn vriendin,
een Bx-azilaanse soapster, een
cruciale rol in zijn campagne
speelt omdat zij het bed met
hem deelt. ANP
Provinciale Staten van Zeeland hebben gisteren
overeenkomstig de verwachting ingestemd met
de aanleg van de Westerschelde Container Termi
nal (WCT). De uitkomst stond al vast, omdat zowel bij
Gedeputeerde Staten als bij een meerderheid van Pro-1
vinciale Staten de stellige overtuiging heeft postgevat
dat de WCT banen gaat opleveren. Eerder bleek uit het j
Zeelanddebat en uit enquêtes van de PZC dat dit ai'gu-
ment ook voor de inwoners van deze provincie de door
slag geeft.
Wie hoopte dat de beraadslagingen van gisteren ertoe
zouden leiden dat er definitief een helder inzicht kwam
in de voors en tegens, kwam bedrogen uit. Aan de ene I
kant is er de verwachte werkgelegenheid. Aan de ande-1
re kant van de weegschaal staan de economische onze-1
kerheden, de belasting van het milieu, het verdwijnen i
van het strandje De Kaloot en de gevolgen voor het ver-1
keer over het water, de weg en het spoor. Dat de gevol-
gen ingrijpend zijn, staat vast. Maar of ze de weeg-1
schaal onherroepelijk de andere kant op dwingen, is de
vraag. Want ook gisteren bleek weer dat zowel de voor-
als de tegenstanders hun standpunt deels hebben inge
nomen op. basis van vermoedens en verwachtingen die j
niet altijd concrete onderbouwingen hebben. Voor zo- i
ver de feiten wel voorhanden zijn, is het moeilijk er con
sequenties voor de langere termijn aan te verbinden. I
Maar op een gegeven moment moet de democratie haar
werk doen. En het besluit van gisteren kan niet anders
dan als een democratische beslissing worden gekwali-
ficeerd. Omdat de uitkomst vooraf vaststond, voerden
diverse tegenstanders in Provinciale Staten gisteren
aan dat de besluitvorming tot een wassen neus is gere
duceerd. R. Stoffels van de Pai*tij voor Zeeland sprak
zelfs van een schijnvertoning. Daarmee diskwalificeert 1
hij zijn eigen inbreng en die van zijn collega-Statenle
den. Bovendien bood het debat van gisteren nog alle ge-1
legenheid om van GS keiharde garanties te eisen dat de
(verkeers)overlast zoveel mogelijk zal worden beperkt.
Maar dergelijke voorwaarden werden alleen door de
coalitiepartij en PvdA, CDA en WD op tafel gelegd. De
oppositie ging vooral het debat nog eens aan met de col
lega-Statenleden, hetgeen zo nu en dan in een wiiwar
van interrupties resulteerde. De Gedeputeerden zagen
toe hoe de angel langzaam maar zeker uit het debat
werd getrokken.
Dat het besluit nu is gevallen, wil niet zeggen dat alle
argumenten tegen de WCT nooit meer aan de orde mo
gen komen of dat Zeeland nu definitief afziet van meer
groen en/of blauw. Binnen het gisteren gewijzigde
streekplan kan voortdurend worden getoetst of de
weegschaal in de voor Zeeland voordelige stand blijft
staan. Dat is een opdracht voor zowel de voor- als de te
genstanders van de WCT.
FFü. ,,:vV-:c.j
'Ml
door Paul Koopman
Het enthousiasme waarmee
LPF-politici deze week be
gonnen aan de sloop van hun ei
gen partij, mag indrukwekkend
heten. Binnen enkele dagen
kreeg vrijwel iedereen met ie
dereen ruzie.
Fractievoorzitter Wijnschenk,
nog geen maand aan het roer,
werd zowel vanuit de fractie,
het kabinet als de partij onder
vuur genomen. Vice-pi'emier
Bomhoff en officieus partijlei
der Heinsbroek konden nauwe
lijks meer samen door één deur,
Fractie en partij bestuur lagen
op ramkoers. De fractie verzeil
de na de verstoting van de dissi
denten De Jong en Eberhard
meteen in de volgende cxtsisver-
gadeitng.
Fatsoen moet je doen luidt het
credo van het kabinet-Balke
nende, maar de tweede coalitie
partij van het land had deze
week behoorlijk veel moeite om
dit principe in de praktijk te
bx-engen.
Zo sloeg het kamerlid Alblas
een fotogi-aaf in het gezicht, riep
kameiiid Eberhard 'dikke lui'
richting zijn fractievoorzitter
en deinsde Wijnschenk er niet
voor terug om partijvoorzitter
Maas in opspraak te brengen.
De sfeer raakte zo vei'ziekt en
het gezag van Wijnschenk zo
verzwakt, dat ook het kabinet in
gevaar dreigde te komen. Te elf
der ure zagen de kijvende politi
ci dat donderdag blijkbaar in.
De strijdbijl werd begraven,
voor zolang het duurt.
Fragiel
De vrede is fragiel, want de oor
zaak van de ellende is met een
plechtige belofte van herstelde
Ixarmonie nog niet weggeno
men. De LPF kampt sinds de
moord op Fortuyn met een
machtsvacuüm en er zijn te veel
mensen in de partij die popelen
om dat te vullen.
In de fractie betwist Van As het
leider-schap van Wijnschenk, in
het kabinet voelt vice-premier
Bomhoff zich nog steeds be
laagd door kandidaat-partijlei-
der Heinsbroek en in de partij
heeft xnterimbestuurder Maas
ambities die botsen met de aan
spraken van oprichter Dost.
Daar komt nog bij dat de drie
belangrijkste partijgeledingen -
fractie, ministers, partijorgani-
satie - elkaax-s bevoegdheden
betwisten. Machtshonger ge
combineerd met onervarenheid,
zo leert de praktijk, is altijd een
gevaarlijke cocktail.
Onder noimale omstandighe
den zou de oppositie allang op
het vertrek van dit stelletje
amateuristische vechtjassen
hebben aangedrongen. Maar
het tegendeel is het geval. De ge
hele oppositie zag deze week het
gewoel met grote bezorgdheid
aan en nam met opluchting ken
nis van de opnieuw getekende
vrede. De verklaring voor deze
terughoudendheid is simpel: op
een snelle kabinetscrisis zit nie
mand te wachten, zelfs cle oppo
sitie niet.
Identiteitscrisis
De grootste oppositiepartij
PvdA xnoet zichzelf, na de enor-
me verkiezingsnederlaag van 15
mei, eerst opnieuw uitvinden
voor ze weer aan regeren toe is.
Ter toelichting: het CDA had
daar na een vergelijkbare iden
titeitscrisis acht jaar voor no
dig.
Ook D66 heeft na het vertrek
van driekwart van de eigen aan
hang, vooiiopig de handen vol
aan zichzelf.
Nog belangrijker is dat de im
plosie van de LPF maatschap
pelijke gevolgen heeft die geen
enkele politieke paxiij gewenst
acht. Een groot deel van de bur
gei's die op 15 mei het vakje van
Pim Foiiuyn rood maakten, zal
zich walgend en misschien
vooi'goed van de politiek afke
ren.
„De hele politiek wordt dan mee
naar beneden gesleui'd", zei
GroenLinks-leider Rosenmöl-
ler deze week. Hun ongenoegen
en frustratie zal zich niet meer
via de parlementafre democra
tie uiten, maar wellicht andere
wegen zoeken. „Uit de as van de
LPF kan een monster opstaan",
filosofeerde LPF-backbencher
Van der Velden deze week. Hij
dramatiseert natuurlijk, maar
in de kern is het geen onzin.
De LPF heeft - vanwege het
electorale succes en het deelne
men aan de coalitie - een enorme
verantwoordelijkheid op zich
genomen.
Die moet eens een keer worden
waargemaakt, heeft premier
Balkenende terecht benadrukt.
„De kiezei's zitten niet te wach
ten op gedoe", zei hij getergd.
Plet is te hopen dat men zich dat
in de partij deze week écht is
gaan realiseren en er de komen
de tijd ook naar gaat handelen.
GPD
door Henk van 't Klooster
Nationalistische partijen lijken de ver
kiezingen te gaan winnen die vandaag
in Bosnië-Herzegovina worden gehouden.
Alleen bij de moslims zou de gematigde en
hervormingsgezinde SDP van Zlatko La-
gumdzjia het sterkst uit de bus kunnen ko
men. Maar deze partij maakt deel uit van
een alliantie van gematigde partijen die
door allerlei schandalen de laatste maan
den in opspraak is geraakt.
De internationale gemeenschap heeft de
Bosniërs nadrukkelijk opgeroepen om voor
politici te kiezen die samenwerking van
Serviërs, moslims en Kroaten nastreven.
„Wij zullen niet de hervormingen kunnen
doorvoeren die noodzakelijk zijn om het
volk van Bosnië een andere toekomst te ga
randeren, als er geen hexvoi'mingsgezinden
worden gekozen", zo meent de hoge verte
genwoordiger van de internationale ge
meenschap voor Bosnië, de Brit Paddy Ash-
down.
Javier Solana, buitenlandcoördinator van
de EU, heeft gewaarschuwd dat een keuze
voor nationalistische partijen de integratie
van de vr'oegei'e Joegoslavische republiek in
Europa sterk zal belemmeren.
De Bosniërs kiezen een nieuw cenfraal par
lement en het parlement van de twee eenhe
den waaruit de vroegere Joegoslavische
i'epubliek is samengesteld: de Bosnisch-
Servische republiek Republika Si'pska en
de Moslim-Kroatische fedei'atie. Boven
dien kiezen zij hun vertegenwoordiger in
het presidentiële driemanschap. In de fede
ratie staan tenslotte ook de zetels in de ge
meenteraden en kantonale raden op het
spel. De Bosnische Serviërs kiezen ook een
nieuwe president van de Republika Srpska.
Het is de eei'ste keer dat de Bosniëi's zelf de
verkiezingen organisex-en. Tot nu toe ge
beurde dat door de Organisatie voor Veilig
heid en Samenwerking in Europa (OVSE).
Bovendien worden de afgevaardigden niet
meer voor twee jaar, maar voor vier jaar ge
kozen.
Volkerenmoord
Volgens de peilingen staat in de Republika
Srpska de nationalistische Servische De
mocratische Partij (SDS) op winst. Zij zou
ongeveer 40 procent van de stemmen kun
nen krijgen. De SDS werd in 1990 opgericht
door Radovan Kaï'adzic, die door het Joego-
slavië-Tribunaal is aangeklaagd voor vol
kerenmoord tijdens de burgeroorlog in Bos
nië (1992-1995). Onder zware di'uk van het
buitenland maakt zij geen deel uit van de re
gering, hoewel zij de grootste partij in het
parlement is.
De SDS heeft de 44-jarige econoom Dragan
Cavic naar voi'en geschoven als kandidaat
voor het presidentschap van de Republika
Srpska. Hij is een feivente nationalist die de
verdediging van de Republika Srpska als
een 'heilige opdi'acht' beschouwt en elke
toenadering tot de federatie afwijst. Voor
WEDUWEN - In Kapelle kre
gen 77 weduwen afgelopen
weekend een vorstelijk ont
haal in het raadhuis van Ka
pelle. Grote pakketen met kle
ding en linnengoed, elk ter-
waarde van vijftig gulden en
dozen met versnaperingen
werden royaal rondgedeeld.
De plaatselijke muziekvereni
ging bracht een serenade in de
hal. Het feest werd bekostigd
door een Amsterdamse Ameri
kaan, die weduwen boven de
65 jaar in Kapelle-Biezelinge
graag een verrassing wilde be
zorgen.
TWEELINGEN - De heren
Th. Sijbex's en Beeks kwamen
gelijktijdig op het Tegelse ge
meentehuis de gebooxie van
een tweeling aangeven. De
heer Sijbers merkte op dat het
al zijn tweede tweeling was.
Vader Beeks ovex'troefde hem,
want zijn gezin werd verrijkt
met de derde tweeling.
KUNSTMESTLOODS - Een
nieuwe grote kunstmestloods
van de Coöperatieve Aan
koopvereniging van Schou-
wen-Duiveland is afgelopen
week geopend in Zierikzee.
Tijdens een maaltijd in Het
huis van Nassau werden veel
toespraken gehouden, waarbij
de betekenis van deze aan
winst voor de landbouw van
het eiland in het licht werd ge
steld.
Verkiezingsbiljetten beheersen het straatbeeld in het door oorlogsgeweld verwoeste centrum van Mostar. foto Danilo Krstanovic/RTR
het presidentieel di'iemanschap van Bosnië
is het zittende lid Mfrko Sai'ovic kandidaat.
Zowel Cavic als Sax-ovic is favoriet.
In de Moslim-Kroatische federatie zou de
sociaal-democratische SDP, vooral door de
steun van de moslims, de gx'ootste partij
kunnen worden. Daar zitten de nationalis
tische partijen SDA (moslims) en de HDZ
(Kroaten) in de oppositie, al is cle HDZ on
der de Kroaten veruit de stei'kste groepe
ring. De SDA, opgericht door de vx'oegere
Bosnische president Alija Izetbegovic, zit
de SDP echter op de hielen.
De nationalisten profiteren van de slechte
économische toestand. Zeven jaar na het
einde van de burgeroorlog is de levensstan
daard nauwelijks verbeterd. Ondanks de.
hulp uit het buitenland, die sinds 1995 5,1
miljard dollar bedx-oeg, is meer dan 40 pro
cent van de bevolking wei'kloos en leeft on
geveer 20 procent onder de aimoedegx-ens.
De x-echteloosheid die nog steeds in Bosnië
heerst, en het ontbreken van een investe-
i-ingswet schx-ikken buitenlanders af om
hun geld in het land te steken. Vooral in de
Republika Srpska is de economische situa
tie slecht.
Het land is nog steeds stei'k van het buiten
land afhankelijk. Ashdown kan het land
wetten opleggen en parlementsleden ont
slaan en SFOR, de internationale vredes
macht onder leiding van de NAVO, moet
voorkomen dat de partijen die elkaar nog
geen tien jaar geleden bevochten elkaar op
nieuw in de haren vliegen. ANP
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)470102
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. (0118) 484000
Fax (0118)470102
E-mail' redwalch@pzc.nl
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113) 273000
Fax. (0113)273030
E-mail. redgoes@pzc nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115) 645769
Fax (0115)645741
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114)372771
E-mail' redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail. redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee, Goes en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
E-mail' web@pzc nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Overlijdensadvertenties:
maandag l/m vrijdag tijdens kantooruren
zondag: van 16 00 tot 18 00 uur
Tel. (0118) 484000.
Fax (0118)470100
Abonnementen
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag van 2.00
per maand' 20,50
per kwartaal' 55.10
per jaar: 209,90
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail abö@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag l, 10
zaterdag: 1,65
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70,65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen.
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd.
Voor gewone advertenties:
Tel: (0118) 484240
Fax:(0118)470100
Voor kleintjes: Tel. (0118) 484321
Fax: (0118) 484370
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern De door u
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze
(abonnementen)adminisiratie en om u te (laten) intormeien over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde
derden. Als u op deze informatie geen pnjs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. afdeling
lezersservice. Postbus 18.4380 AA Vlissingen.
Behoort tot UJGQGnGf
