De gestolde verleiding
Wil
Baden in
Gaudiaans
mozaïek
zaterdag 5 oktober 2002
Je bent pas ingericht
LICHILAND als ie goed bent
^^rlichting
ingelicht!
Geere Passage 6-10 Middelburg Noordstraat 19 Terneuzen
www.lichtland.nl
De streelmachine.
De twee slangenkoppen op het bad
Advertentie
Frans Meulenberg tóch in bad.
Een stroom mozaïeksteentjes vloeit uit de wand en bedt
een diep ligbad in. Een slang zoekt kronkelend zijn weg
tussen de kleurige patronen. Gaandeweg treft hij een soort
genoot. Na een korte omhelzing gaan beide hun eigen weg.
Een symbolische zoektocht naar het Goede of het Kwade? De
levenskracht of de zonde? Verleiding van de vrouw en door
haar de mens? Nee, niets van dat al. Gewoon omdat hun
schepper het zo heeft bepaald. Hij tekende de weg en de te
gelzetter tegelde.
Frans Meulenberg heeft een liefde. Voor Gaudi. Onder meer,
want hij kent vele liefdes. Maar hij kan niet aan al die liefdes
vormgeven. Aan die voor Gaudi wel. Dat heeft hij gedaan,
met verve. In zijn badkamer in een boeiend pand aan de Zie-
rikzeese Oude Haven. En zo kan de liefde waar hij mee sa
menwoont, baden in stijl. Gaudiaans, beschenen door een
kroonluchter. Wat wil een vrouw nog meer...
Het begon allemaal heel een
voudig. Zijn vriendin wilde
een bad mét een kroonluchter.
Dus kwam er een bad mét een
kroonluchter. Maar eenvoudig
bleef het niet. Dat kan ook haast
niet met Frans Meulenberg. De
gangbare paadjes bewandelt hij
niet. Hij heeft een 'wilde geest'.
Zijn woonomgeving moet een
plaats van verwondering zijn,
met veel ruimte voor een lach.
Een plek waar veel te zien, te
voelen is. „Er moet altijd iets te
kijken zijn, iets af te vragen. Het
moet iets eigens hebben. Het ge
voel aanspreken. Ik hou van au
thenticiteit boven anonimiteit."
En dan is er Gaudi. Met zijn in
dividualistische bouwwerken,
vaak grillig golvend van vorm,
waarin mozaïeken een belang
rijke plaats innemen. Geïnspi
reerd door de Jugendstil zette
hij zich af tegen het neoclas-
sisicme van zijn tijd. Op zoek
naar eigenheid. „Ik hou van
Gaudi. Hij is een echte vakman.
De eerste die zich met design be
zighield. Bij hem gaat serieus
heid goed samen met humor. Hij
hield van symboliek, net als ik.
Ik wilde een Jugenstilelement fn
huis hebben. De buitenkant van
dit pand is Jugendstil, maar dat
was binnen nergens terug te
vinden. Ik wil dat nu links en
rechts terug laten komen."
Het bad is het eerste duidelijke
Gaudiaanse element, want
denk aan de Spaanse architect
en je ziet mozaïek. En kleur, veel
kleur. Frans Meulenberg liet
zich inspireren door de Span
jaard. „Ik wilde een bad met
mozaïek en daarop de afbeel
ding van een dier. Een beest met
veel symboliek. Daar heb je er
natuurlijk heel veel van, maar ik
heb in mijn werkkamer een ver
gadertafel staan waarlangs een
slang zich beweegt. Die tafel is
ontworpen door de Utrechtse
kunstenaar Jan de Rode. Ik vind
hem prachtig." Grinnikend: „Ik
kan ook niets anders zeggen,
want Jan is een vriend van mij.
Die tafel is een echt vergader-
ding. Op het blad staan kreten
als 'Mijne Heren', 'Stil', 'Con
clusie'. De woorden zijn haast
niet te lezen. Net als bij vergade
ringen, daar zijn de gesprekken
ook vaak niet te volgen. Maar
die slang langs de rand boeit
mij. Die wilde ik ook laten te
rugkomen in het bad."
„Een slang is een dier met veel
symboliek. Wij leven in een
joods-christelijke cultuur,
daarin speelt de slang een grote
rol. Maar bijbelse toestanden
als het goede en het kwade, daar
heb ik niet zo veel aan. Dat was
niet de achtergrond van mijn
keuze. Ik vind de textuur van
het dier heel mooi. Wat mij ook
aanspreekt is metamorfose die
het beest ondergaat. Stroopt
zijn oude vel af en krijgt een
nieuwe huid. Dat zou ik ook wel
willen. De slang heeft een meer
voudige connotatie en dat vind
ik heel interessant.
De keuze voor het beest lag dus
vast, nu de rest nog. Frans ont-
wierp de slang. In de kroeg trof
hij de gedreven tegelzetter Cees
Jan Vis, die 'wel eens met een
wilde geest wilde werken' en het
bad kreeg vorm. „Als ik nu terug
kijk hoe Cees Jan gewerkt heeft
dan zou ik helemaal gek gewor
den zijn. Ik heb hem de vrije
hand gegeven. Alleen die slang
lag vast, verder mocht hij hele
maal zijn gang gaan. Van hem
kwam het idee om het bad zo uit
de muur te laten komen. Hij
heeft zich helemaal uitgeleefd."
Kroeg
Voor de rekenaars onder ons: Vis
heeft zo'n tien vierkante meter
tegels verwerkt. In totaal bevat
het mozaïek zo'n vijftig a zestig
duizend stukjes steen. Voor de
randsteentjes sneed Cees J an
vooraf 21.000 stukjes van 1 bij 1
centimeter. De rest, iets groter
van afmeting, heeft hij ter plek
ke zitten breken. „Hij is drie we
ken aan het breken en puzzelen
geweest. Het enige wat ik ge
daan heb is erbij zitten, kijken
en koffie brengen." Lachend:
„Hij zit nu ook erg veel in de
kroeg." De tegelzetter gaf ook
het toilet een omlijsting van mo
zaïek. Een ware kunstenaar sig
neert zijn werk. Zo ook hij, ge
tuige de ingelegde vis in het
midden.
Het mozaïek bestaat uit alleen
uit keramische steentjes. Glas,
zoals Gaudi vaak verwelkt zit er
niet in. Hoewel. De slangenogen
zijn echte knikkers. Meulen-
berg's felblauwe ogen twinkelen
als hij vol dramatiek roept „een
hele investering joh, ik heb een
zak van tien moeten kopen en
die andere acht ben ik kwijt ge
raakt, ik weet niet waar die
zijn."
Samenspel
Een klein huiselijk drama, maar
hij 'komt er wel overheen'.
Zelf zit Frans niet vaak in bad.
„Ik douche liever. Ik heb er één
of twee keer ingezeten." Dat
geeft toch te denken gezien de
symboliek die rond de slang
hangt. De zonde, de verleiding
van de vrouw. „Verleiding, dat
zit in je hele leven. De manier
waarop je je kleedt, je gedrag.
Het is een samenspel, één goo
cheltruc van imponeren, verlei
den en weer afstotenJadit is de
gestolde verleiding. Zowel in
die tafel als in het bad. Ik ben
ironisch van aard, dat zie je te
rug in mijn hele interieur. Op de
ze manier kwadrateer je die iro
nie. Zeker omdat de verleiding
in het bad 'gebroken' is."
Gestolde verleiding. Er zit wel
wat in. Je tastzin wordt geprik
keld. Je móet het bad aanraken.
Het heeft een haast erotiserende
aantrekkingskracht. Even voe
len. Met je vingertoppen over de
glanzende stenen aaien. Weg
dromen, je laten vangen in de
kleuren, het grillige patroon.
Het heeft een koele en verras
sende zachtheid. Mag ik even....
Bastion
Oude Haven 26 staat op dit mo
ment weer in de steigers. Er
wordt geschilderd en gewerkt
aan een kap op een gedeelte van
fotografie Marijke Folkertsma
het huis. Is hij ooit klaar met
'zijn bastion'? „Wonen is inte
graal onderdeel van mij. Ik wil
licht en ruimte om me heen. En
humor. Nee, ik denk dat ik hier
nooit klaar ben. En anders begin
ik gewoon weer opnieuw."
Een rondgang door het huis
geeft aanleiding tot een glim
lach. De Dode Zee-rol, een ver
roeste rol prikkeldraad uit zee,
op een blauw kussen naast de
trap, het Simplex leesplankje
op zijn werkkamer, cle kunststof
kousenbenen waar 'ik nog iets
mee moet doen', en de streelma
chine. Een schitterend apparaat
met twee veren die de rug kun
nen strelen. „Het is een knots
gek ding, met een goudeerlijik
mechanisme. Het appelleert
heel sterk aan je gevoel. Ik zag
het en ik móest het hebben."
„Ik heb nog zoveel plannen. We
gaan nu eerst boven onder die
nieuwe kap een slaapkamer ma
ken van negentig vierkante me
ter. Er zijn nog een heleboel
steentjes over van het bad. Die
wil ik daar gaan gebruiken. Een
gigantisch rond bed van 2.60
doorsnee, omarmd door een cir
kel van mozaïek. Een enorme
speelweide. Met vanaf de patio
bij de slaapkamer uitzicht op de
havenuitgang en daarachter
vaag de Oosterschelde. Ik wil al
tijd al zo'n groot, rond Jennifer
Lopez-achtig bed. Maar dan
zonder Jennifer. Want die heeft
een nare kop. Maar ik twijfel
nog, het is wel een beetje patse
rig. Wat zeg je, gewoon doen.
Oké, ik laat me door jou sturen."
Een levensgrote vis staat naast
de voordeur. „Die heb ik ge
kocht van een vishandelaar die
failliet ging. „Het beest mist een
stukje uit zijn bek, die is net als
ik vaker op z'n bek gegaan. Ik
wil ook nog iets met die vis gaan
doen." De vis kreeg een tekst
mee: 'ik zoek water woorden'.
Zijn eigenaar hoeft daar niet
naar te zoeken, die beschikt
over een waterval aan woorden.
Annemarie Zevenbergen
Mozïek geeft leven aan de wc.
Vergadertafel met slang
