EU koerst af op nederlaag strafhof
Milosevic beschuldigd van
genocide moslims Bosnië
PZC
Kamp Sangatte
dicht voor nieuwe
vluchtelingen
Doden in Gaza-Stad
bij Israëlische aanval
Nederland vecht hard
voor verlagen van
boerensteun in Unie
Rijke wietoogst Barcelona door koele en natte zomer
Groot-Brittannië en Italië kiezen kant van Verenigde Staten
Franse politie vindt explosief
in vliegtuig uit Marokko
Isidore zorgt voor wateroverlast in zuidoosten VS
Soedan verbiedt hulptransporten
Brazilië maakt ruk naar links
Wilde kameel en haai beschermd
Hoofd Canadese bevrijders dood
Dzurinda mag regering vormen
Doodstraf en levenslang
coupplegers Myanmar
vrijdag 27 september 2002
doorHenk van den Boom
BARCELONA - Drie tot zes
jaar gevangenisstraf, zegt het
Spaanse wetboek van straf
recht voor het kweken, verwer
ken en verhandelen van verdo
vende middelen. Maar een
wandeling door de binnenstad
van Barcelona voert langs hon
derden balkons, dakterrassen
en binnenplaatsen waar tussen
de ficussen en andere sierplan
ten de cannabis welig tiert.
De marihuanatelers in de Mid-
dellandse-Zeestad hebben een
uitzonderlijk goed jaar dankzij
de koele en natte zomer. Nor
maal gesproken is de tempera
tuur aan de Costa Bra va te heet
om hennepplanten buiten te
laten groeien, maar deze zomer
was ideaal, zegt een verkoper
van zaden en planten. De hen
neptuintjes zijn in de meeste
gevallen voor eigen gebruik.
En dan wil zelfs de Spaanse po
litie wel een oogje dichtknij
pen.
Maar wie het te bont maakt,
zoals deze week de 21-jarige
bewoner uit de wijk Montsia,
gaat de cel in. Op de binnen
plaats van een verlaten ge
bouw kweekte hij vijftig plan
ten en 'zijn bedrijf' was duide
lijk gericht op de handel. Hij
kan rekenen op een forse en
vooral voorbeeldige straf.
Een andere gebruiker die al ja
ren zijn eigen voorraadje teelt,
zegt van niemand last te heb
ben. „Barcelona is een open en
vrije stad. Iedereen kan zien
dat ik een paar potten wiet laat
groeien. Ook de buren vinden
het geen enkel probleem." De
eigenaar van de zaden- en
plantenwinkel bevestigt dat de
belangstelling in Barcelona
voor eigen geteelde marihuana
flink is toegenomen. Met een
knipoog: „Dat leren we alle
maal van de Amsterdammers
die hier komen." GPD
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - De Europese Unie
stevent af op een nederlaag in de
kwestie van het Internationaal
Strafhof (ICC). Groot-Brittan
nië en Italië kiezen definitief de
kant van de Verenigde Staten en
zijn niet van plan zich in het ga
reel van de Unie te voegen.
Dat maakt het vrijwel onmoge
lijk dat de ministers van Buiten
landse Zaken maandag het ge
meenschappelijke standpunt
bereiken, waarop de kandidaat-
landen voor de EU al meer dan
een maand wachten.
De Verenigde Staten zetten alles
op alles om te voorkomen dat er
Amerikaanse burgers voor het
hof in Den Haag moeten ver
schijnen. Om dat te bereiken,
proberen ze zoveel mogelijk af
zonderlijke verdragen te sluiten
met landen die willen beloven
geen Amerikanen uit te leveren
aan het ICC. De Europese Unie
is een grote voorvechter van het
strafhof, maar een poging om de
Amerikaanse actie door een
ferm gemeenschappelijk optre
den tegen te werken, loopt
spaak op gebrek aan eensge
zindheid.
De onderlinge verdeeldheid le
vert een probleem op voor de
kandidaat-lidstaten, die uit
Brussel te horen hebben gekre
gen dat ze geen akkoord met
Washington mogen sluiten,
voordat de landen van de Unie
hun standpunt hebben bepaald.
Kandidaat-lidstaat Roemenië
is al voor de Amerikaanse druk
door de knieën gegaan en kreeg
daarvoor uit Brussel een stevige
reprimande. Nu blijkt dat ook
Italië en Groot-Brittannië be
reid zijn te beloven dat zij geen
METZ - Op de luchthaven van
de Franse stad Metz heeft de po
litie in een vliegtuig dat afkom
stig was uit Marokko, honderd
gram van de explosieve stof
pentriet (PETN) gevonden. Er
zat geen ontstekingsmechanis
me bij. Dit meldden Franse poli
tiebronnen gisteren.
Het materiaal zat gewikkeld in
aluminiumfolie in de armleu
ning van een stoel. Honden von
den de stof tijdens een controle
van het toestel, nadat de passa
giers al waren uitgestapt.
van onze redactie buitenland
GAZA-STAD - Twee leden van
de radicale Palestijnse groepe
ring Harnas zijn gisteren in Ga-
zastad omgekomen door een
Israëlische aanval met drie ge
vechtshelikopters. Zeker vijf
entwintig mensen raakten ge
wond, zo meldden Palestijnse
bronnen.
Onder de gewonden is een com
mandant van Harnas. Een leider
van Harnas zei wraak te zullen
nemen voor de aanval.
Volgens de Palestijnen vuurden
de helikopters drie raketten af
op een personenauto. De aanval
had plaats in de noordelijke
wijk Sjeik Radwan. Die wordt
gezien als een bolwerk van de
Hamas-beweging, die verant
woordelijk is voor vele zelf-
van onze redactie buitenland
CALAIS - Het vluchtelingen-
centrum van het Rode Kruis in
Sangatte, nabij de Franse in
gang van de Kanaaltunnel, sluit
op 15 november zijn deuren
voor nieuwe vluchtelingen. Dat
zijn de Franse en Britse minis
ters van Binnenlandse Zaken
gisteren overeengekomen.
De aanhoudende stroom vluch
telingen die vanuit het centrum
proberen via de Kanaaltunnel
Groot-Brittannië te bereiken,
heeft voor een groeiende span
ning tussen Parijs en Londen
gezorgd. De Britse minister
Blunkett bracht gisteren een be
zoek aan de Franse minister
Sarkozy om afspraken te maken
over de sluiting van het cen
trum, dat zo'n 1200 vluchtelin
gen herbergt.
Afghaanse vluchtelingen uit het
centrum zullen compensatie
aangeboden krijgen, als ze vrij
willig naar Afghanistan terug
keren, aldus de ministers. Over
een regeling voor de Iraakse
Koerden, in de meerderheid in
Sangatte, is nog geen besluit ge
nomen. Frankrijk, Groot-Brit
tannië en België zullen verder
v de \aQeV
Amerikanen uit zullen leveren,
proberen diplomaten te redden
wat er nog te redden valt.
Vanochtend wordt er nog op
hoog ambtelijk niveau tussen de
lidstaten onderhandeld om in
elk geval een. paar gemeen
schappelijke afspraken veilig te
stellen. Zo zou er kunnen wor
den afgesproken dat de EU-lid-
staten en de kandidaat-landen
die een akkoord met de VS wil
len sluiten, geen Amerikaanse
diplomaten, politici en militai
ren op vredesmissie uitleveren,
maar wel bereid zijn om 'gewo
ne' burgers naar Den Haag te
sturen. Het is de vraag of Italië
en Groot-Brittannië zo'n beper
king accepteren. „Die twee lan
den willen eigenlijk helemaal
niks wat de Amerikanen niet
willen", aldus een diplomaat
gisteravond. GPD
De stof is zeer populair bij isla
mitische terroristen en is dezelf
de als die in de 'schoenbom' van
de Brit Richard Reid zat. Reid
probeerde afgelopen jaar zon
der succes zijn schoen in brand
te steken tijdens een vlucht van
Parijs naar Miami.
Een Franse deskundige heeft de
theorie geopperd dat een per
soon de explosieven heeft ge
plaatst en dat een ander die op
de terugvlucht moest ontsteken.
De Franse anti-terreurpolitie
wil alle passagiers horen. AFP
moordaanslagen in Israël. Een
bron binnen de Israëlische vei
ligheidsdienst zei dat het doel
van de aanval de uitschakeling
van een leidende Palestijnse mi
litant was.
De man zou betrokken zijn ge
weest bij zelfmoordaanslagen
op Israëlische doelen tijdens de
al twee jaar durende Palestijnse
opstand. Volgens de Israëlische
radio ging het om Hamas-leider
Mohammed Deif
Een van de politieke leiders van
Harnas, Al-Rantissi, ontkende
aanvankelijk dat Deif was ge
troffen. Hij zou niet eens in de
buurt zijn geweest.
Maar later gaf een woordvoer
der van Harnas toe dat Deif wel
in de beschoten auto had geze
ten en dat hij gewond was ge
raakt. Een medewerker van
Deif zou gedood zijn. AFP/RTR
NEW ORLEANS - Getroffenen van de tro
pische storm Isidore in de buurt van New
Orleans bekijken de puinhopen die komen
aandrijven op de golven van Lake
Pontchartrain. Isidore, die windsnelheden
van ruim 200 kilometer per uur bereikt,
heeft gisteren in het zuidoosten van de VS
voor veel wateroverlast gezorgd. Delen van
New Orleans stonden blank en tienduizen
den huishoudens zaten zonder stroom. Vol
gens CNN vielen er voor zover bekend geen
gewonden. De autoriteiten in de staten Mis
sissippi en Louisiana lieten gebieden langs
de kust ontruimen. De storm hield eerder
huis in Mexico. Er vielen daar vier doden. In
het noorden van de staat Yucatan hebben
zeker een half miljoen mensen schade gele
den door Isidore, foto James Nielsen/EPA
samenwerken om netwerken
van mensensmokkelaars aan de
kust aan te pakken. Groot-Brit
tannië zal vermoedelijk in no
vember de immigratiewet wijzi
gen om de toestroom van vluch
telingen in te dammen. AP
Advertentie
,13.0° UU<
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - De voormalige
Servische en Joegoslavische
president Slobodan Milosevic
speelde een cruciale rol in de
'criminele onderneming' die
verantwoordelijk is voor grove
misdaden in Kroatië en Bosnië
tussen 1991 en 1995. Dat willen
de aanklagers van het Joegosla-
vië-Tribunaal de komende
maanden bewijzen.
Het monsterproces tegen de nu
61-jarige Milosevic werd giste
ren na twee weken reces hervat.
Na maandenlang stil te hebben
gestaan bij Kosovo, zullen de
aanklagers zich nu richten op de
misdaden elders in het voorma
lige Joegoslavië, waarvoor de
verdachte verantwoordelijk
wordt gesteld. Milosevic is mis
daden tegen de menselijkheid
en oorlogsmisdaden ten laste
gelegd in Kroatië en Bosnië.
Ook wordt hij (medeverant
woordelijk gehouden voor gen
ocide (volkerenmoord) op groe
pen Bosnische moslims.
Volgens aanklager G. Nice kan
de gedaagde niet alléén verant
woordelijk gehouden kan wor
den voor de misdaden in Kroa tië
en Bosnië-Herzegowina. „De
verleiding om deze gedaagde te
karakteriseren als de enige ar
chitect moet worden weer
staan", aldus de Brit. Anderen
die misdaden begingen en wier
namen bekend zijn bij het tribu
naal, verwachtten leiderschap
van de verdachte, aldus Nice.
Milosevic zou wel de belang
rijkste kracht achter het Servi
sche plan zijn geweest om grote
delen van het voormalige Joego-
I Europa NATO:
I Karadzic fassen-
I nichl langer schützcn
NAIROBI - De Soedanese regering heeft een verbod afgekon
digd op alle hulpverleningsvluchten naar het zuiden van het
land. Dat zei gisteren een woordvoerder van de Verenigde Na
ties. Het verbod gaat vandaag in en zal in ieder geval negen
dagen van kracht zijn. De regering heeft geen verklaring ge
geven voor de maatregel.
Operation Lifeline Sudan (OLS), een overkoepelende VN-or-
ganisatie die hulp verleent in het zuiden, waar sinds 1983 een
burgeroorlog woedt, voert dagelijks vanaf een basis in Kenia
twintig vluchten uit naar de regio. Het was gisteren onduide
lijk of het verbod ook gold voor noodgevallen als evacuaties
voor medische hulp of uit veiligheidsoverwegingen. AP
RIO DE JANEIRO- Brazilië maakt bij de presidentsverkie
zingen op 6 oktober wellicht voor het eerst in veertig jaar een
ruk naar links. Als Luiz Inacio Lula da Silva van de Arbei
derspartij zijn voorsprong met nog een paar procentpunten
vergroot, wint hij al in de eerste ronde.
Oud-vakbondsleider Lula staat in de peilingen op 41 tot 43
procent. Na hem komt met circa 18 procent de kandidaat van
de regering, Jose Serre.
Bij de presidentsverkiezingen in 1994 en 1998 verloor Lula
van de huidige president Fernando Henrique Cardoso. AP
BONN - Een wilde kameel die zout water drinkt en kan over
leven in de meest barre omstandigheden, geniet voortaan be
schermde status op grond van een VN-verdrag.
Behalve de in 1999 in Tibet ontdekte kameelsoort kende de
Conferentie over Trekkende Wilde Dieren van de Verenigde
Naties die om de drie jaar in Bonn wordt gehouden de hoogste
beschermingsstatus toe aan de grote witte haai, de blinde ri
vierdolfijn en verscheidene andere diersoorten.
Dat betekent dat landen verplicht zijn onmiddellijk maatre
gelen te treffen om te voorkomen dat deze dieren worden ge
dood, gevangen of gebruikt voor wetenschappelijk onder
zoek, zei een woordvoerster. AP
VICTORIA - Henry 'Budge' Bell-Irving, die in de Tweede We
reldoorlog aan het hoofd stond van de Canadese troepen die
Nederland hielpen bevrijden, is zaterdag op 89-jarige leeftijd
overleden.
Na de oorlog werkte Bell-Irving als makelaar in Vancouver.
Van 1978 tot 1983 was hij vice-gouverneur van de provincie
British Columbia. AP
BRATISLAVA - De Slowaakse president Schuster zal van
daag premier Dzurinda opdragen een nieuwe regering te vor
men. Dzurinda's partij (SDKU) en drie andere centrumrecht
se groeperingen hebben bij de parlementsverkiezingen van
afgelopen weekeinde samen een goed resultaat geboekt. Dzu
rinda wil een centrumrechtse coalitie vormen met de Partij
van de Hongaarse Coalitie, de Christen-Democratische Be
weging en het Verbond voor een Nieuwe Burger. De vier par
tijen hebben samen ruim de helft van de parlementszetels.
Voorzitter Prodi van de Europese Commissie zei gisteren dat
de bevolking van Slowakije met de keuze voor Dzurinda en
zijn coalitiepartners een duidelijke 'wil heeft getoond om lid
te worden van de Europese Unie'. RTR/AFP
Bosnische vrouwen betogen voor het Joegoslavië-Tribunaal waar
het proces tegen Milosevic wordt gevoerd, foto Paul Vreeker/ANP
slavië aan Servië toe te voegen.
„Hij had een fundamentele rol
in de organisatie, de planning en
de financiering van het plan. Hij
was zo'n essentiële deelnemer in
de criminele onderneming, dat
het moeilijk voor te stellen is dat
er zonder hem iets zou zijn ge
klaard", verklaarde de Brit.
De aanklagers moeten de ko
mende maanden de bevels- en
politieke structuren bloot zien
te leggen waardoor Milosevic in
verband gebracht kan worden
met de misdaden in Kroatië en
Bosnië. Deze werden veelal door
lokale autoriteiten, paramili
tairen en 'criminele bendes' be
gaan.
Belgrado
Hoofdaanklaagster Carla del
Ponte had gisteren harde woor
den voor de huidige machtheb
bers in Joegoslavië. Hetland on
dermijnt volgens haar willens
en wetens de pogingen het inter
nationaal recht te laten gelden.
De medewerking van Belgrado
'bevatte hiaten, was moeilijk en
onvoorspelbaar', vatte de
hoofdaanklaagster haar erva
ringen samen. In het deel van
het proces dat gisteren is begon
nen, blijft Joegoslavië bewijzen
achterhouden, zei Del Ponte.
Milosevic presenteerde zich in
zijn openingspleidooi inzake de
aanklachten over Kroatië en
Bosnië wederom als vredesduif.
Hij verklaarde net als dit voor
jaar: „Servië en ik verdienen de
erkenning dat we voor vrede
gewerkt hebben en niet als oor
logshitsers." Ook zette hij weer
zijn gebruikelijke aanval in te
gen het 'illegale tribunaal' en de
'valse aanklachten'. ANP
door Mare Peeperkorn
BRUSSEL - Nederland ver
hardt zijn standpunt over het
afschaffen van de inkomens
steun voor boeren in de Europe
se Unie. Het kabinet zal des
noods de EU-top volgende
maand in Brussel frustreren om
zijn eis kracht bij te zetten. „We
moeten niet te snel over een
compromis praten", aldus
staatssecretaris Nicolaï van
Buitenlandse Zaken.
Eind volgende maand moeten
de Europese regeringsleiders
beslissen of de boeren in de tien
nieuwe EU-landen straks ook
recht hebben op inkomenssteun
uit Brussel. De Europese Com
missie, gesteund door de meeste
EU-landen, vindt van wel. Ne
derland is mordicus tegen uit
vrees voor een explosieve groei
van de EU-landbouwuitgaven.
Den Haag wil de inkomenssub
sidie voor alle boeren geleidelijk
afschaffen.
Nicolaï maakte gisteren duide
lijk dat het kabinet het spel hard
zal spelen. „Nederland gaat niet
akkoord met een besluit in
Brussel tot het verstrekken van
inkomenssteun aan de nieuwe
boeren zonder zicht op het af
schaffen van die steun voor ie
dereen", aldus Nicolaï. Premier
Balkenende is bereid als enige
protest aan te tekenen. Een der
gelijk voorbehoud van één land
komt zelden voor en bemoeilij kt
de onderhandelingen met de
nieuwkomers
De staatssecretaris hoopt dat
het niet zover hoeft te komen.
Het kabinet doet verwoede po
gingen om met Frankrijk, de
grootste tegenstander van de
landbouwhervormingen, in ge
sprek te raken. Sinds twee
weken bestaat er aparte een
Frans-Nederlandse werkgroep
voor landbouwzaken. Daar
naast zoekt het kabinet steun bij
Duitsland, tot voor kort bond
genoot van Nederland in de
strijd om een ander landbouw
beleid.
Berlijn en Parijs zijn echter vol
op in gesprekover uitstel van in
grijpende veranderingen in de
Europese landbouw. In ruil
daarvoor zou Frankrijk beloven
dat het EU-landbouwbudget
(42 miljard per jaar) niet verder
stijgt.
Uiteindelijk moet tijdens de
EU-top in Kopenhagen in de
cember het definitieve besluit
vallen over zowel de komst van
tien nieuwe lidstaten als de in
komenssteun waar zij recht op
krijgen. GPD
van onze redactie buitenland
RANGOON - Een rechtbank in
Myanmar heeft vier familiele
den van voormalig dictator Ne
Win gisteren ter dood veroor
deeld wegens een poging tot het
plegen van een staatsgreep be
gin dit jaar.
De vier hebben ook nog eens le
venslang gekregen, omdat ze
militairen zouden hebben over
gehaald mee te doen.
Volgens de i~echter Ngwe Aung
was het bewijs zeer overtui
gend. De man van Ne Wins favo
riete dochter en hun drie zonen
hebben volgens hem hoogver
raad gepleegd door te proberen
met hulp van legerofficieren en
'zwarte magie' de regering om
ver te werpen. De doodstraf
moet worden voltrokken door
ophanging.
De rechter zei dat de hoogste
rechtbank van Myanmar het
vonnis nog moet bekrachtigen
voor het ten uitvoer kan worden
gebracht.
De vier krijgen een week om in
hoger beroep te gaan tegen de
doodstraf en negentig dagen om
bezwaar te maken tegen de le
venslange celstraf.
De vier, die in maart waren op
gepakt, hebben altijd volgehou
den dat zij onschuldig zijn.
Diplomaten in de hoofdstad
Rangoon zeiden eraan te twijfe
len of de vier wel een staats
greep hadden beraamd. Zij
wijzen erop dat de bij de ver
dachten in beslag genomen
spullen - wapenstokken, radio's
en uniformen - niet voldoende
waren om een van de strengste
militaire regeringen in de we
reld omver te werpen.
RTR/AFP
