Joschka Fischer redt rood-groen PZC PZC Neuroloog ontleedt Alzheimer Amerikanen azen op olievoorraden van West-Afrika Bange Afghanen verstoppen hun tv-toestellen weer Schroder houdt na afstraffing smalle marge over om te regeren 24 september 1952 dinsdag 24 september 2002 door Wierd Puk Duitse bondskanselier Ger hard Schroder (SPD) mag een nieuwe regering vormen, maar is door de kiezers gestraft voor zijn haperende economi sche beleid. De SPD verloor bij de zondag gehouden Bondsdagverkiezin gen 2,4 procent en kwam uit op 251 zetels, net voldoende om de grootste fractie in de Bondsdag te leveren. Schroder werd daar mee afgerekend op de massale werkloosheid waar zijn rege ring te weinig tegen heeft on dernomen. Meer dan vier mil joen Duitsers zoeken een baan. Schröders rood-groene project overleefde dankzij het succes van een van de markantste poli tici uit de naoorlogse Duitse ge schiedenis: Groenen-voorman Joschka Fischer. De populaire politicus, een voormalige straatvechter zonder schoolop leiding, voerde een intensieve en toegankelijke campagne. Zijn voormalige actiepartij dreef mee op de milieu-zorgen van de kiezers, die geschokt moesten toezien hoe Duitsland onder water kwam te staan. Boven dien klonk Fischers afwijzing van een Duitse bijdrage aan Amerikaans militair ingrijpen in Irak geloofwaardiger dan de opportunistische anti-oorlogs- retoriek van Schroder. Ook kan een rol spelen dat het economi sche beleid van de Groenen een modernere, 'liberalere' inhoud heeft dan dat van de SPDDe so ciaal-democratische partners laten de oren vaak hangen naai de wensen van de machtige, conservatieve vakbonden. Stoiber Edmund Stoiber werd de more le winnaar en kan met opgehe ven hoofd terugkeren naar Bei- eren. Bij zijn benoeming tot kanselierskandidaat vertrouw den maar weinig commentato ren erop dat de stramme Beier de christen-democraten, die waren aangeslagen door het schandaal rond Kohls zwarte partijkassen, terug kon brengen naar cle top. Maar de CDU/CSU trad veirassend eensgezind op, ook dankzij de inspanningen van CDU-voorzitter Angela Merkel. Lang zag het er zondag zelfs naar uit dat de christen- democraten de grootste fractie zouden leveren. Stoiber ziet een voortzetting van rood-groen geen lang leven beschoren. Hij uitte na het be kend worden van de uitslag op nieuw felle kritiek op de catego- rische afwijzing door Schroder van de Amerikaanse oorlogs plannen in Irak. Schroder heeft zich omwille van een verkie zingssucces internationaal ge- isoleerd en de betrekkingen met Washington ernstige schade toegebracht, aldus Stoiber. Inderdaad zal het voor Schroder nog een hele klus worden om het vertrouwen van de Amerikaan se regering tei-ug te winnen. Bush had al gezegd Schroder niet langer serieus te nemen. De Amerikaanse minister van De fensie Rumsfeld noemde giste ren Schröders politieke ma noeuvres rond Irak nutteloos. Hij voegde eraan toe dat de kan selier de verhoudingen met de VS 'heeft vergiftigd'. Bij de christen-democraten, die uitkomen op 248 zetels, was het knarsetanden hoorbaar omdat de liberale FDP, de beoogde co alitiepartner, zich hopeloos in de voet bleek te hebben gescho ten. De FDP had als doel 18 pro cent, maar bleef daar met 7,2 procent ruim onder en eindigde op 47 zetels. Recentelijk ston den de liberalen in sommige pei lingen nog op 10 procent, maar door herhaalde, als antisemi tisch geïnterpreteerde uitlatin gen van plaatsvervangend par tijvoorzitter Mölleman liep de partij in de laatste dagen zware averij op. Mölleman moet nu het veld ruimen. Zonder zijn uitglij - ders hadden de liberalen waar schijnlijk een coalitie kunnen vormen met CDU/CSU. De verkiezingen eiste trouwens nog een politiek slachtoffer. Mi nister van Justitie Herta Daub- ler-Gmelin keert niet terug in de nieuwe regering van bondskan selier Schroder. Zij moet het veld ruimen omdat zij het Ame rikaanse beleid rond Irak verge leek met Hitler-methoden. Dat leidde tot woedende reacties in de Verenigde Staten. Joschka Fischer is mede door deze affaires opnieuw de aange wezen man voor Buitenlandse Zaken. In een poging de ver- stoorde verhoudingen met de VS te herstellen heeft hij de su permacht aangeduid als de be langrijkste bondgenoot van Duitsland. Bovendien stelde Fi scher gisteren de traditioneel goede betrekkeningen met Was hington verder te willen uitbou wen. Discipline Rood-groen heeft met 306 zetels elf zetels meer dan de christen- democratisch-liberale opposi tie. Volgens sommige experts hoeft deze krappe meerderheid geen probleem te zijn, omdat die een 'disciplinerende werking' zou hebben. Een voortzetting van rood-groen heeft bovendien geen last van aanloopproble men en kan het huidige beleid, bijgekleurd met een sterkere groenere tint wegens het succes van Fischer, voortzetten. Schroder zal ongetwijfeld toe zeggen nu wel de 'Reformstau', de opeenhoping van noodzake lijke maar uitblijvende hervor mingen, aan te zullen pakken. Rood-groen heeft in de Bonds raad, de deelstatenkamer, ech ter geen meerderheid, waardoor de plannen van zo'n coalitie kunnen worden gedwars boomd. Overigens zal Edmund Stoiber, die in het conservatieve Beieren ooit een sticker op z'n bumper plakte met de - vrij vertaalde - tekst 'Ik heb de pest aan de link sen' ook verheugd zijn over het fiasco van de PDS, de voormali ge kamer-aden uit Oost-Duits- land. De postcommunisten struikelden over de kiesdrempel van vijf procent en zijn alleen nog in de Bondsdag vertegen woordigd doordat twee kandi daten een 'Direktmandat' in de wacht sleepten. Daarmee wordt een Exxropese trend bevestigd, waaruit blijkt dat de kiezers weinig vertrou wen meer hebben in linkse op lossingen. Ook duidt dit resul taat ex-op dat de 'Muur in de hoofden', de psychologische scheiding tussen Oost en West- Duitsland, langzaam maar ze ker afbrokkelt. GPD door Ellen Knickmeyer In de aanloop naar een moge lijke aanval op Irak, richten Amerikaanse oliemaatschap pijen hun vizier op de Golf van Guinee in West-Afrika. Dit eco nomisch ontluikend gebied ex porteert nu al meer olie naar de Verenigde Staten dan Saoedi- Arabië. Voor de kust liggen reusachtige olieplatforms en tankers. Op het vasteland wemelt het van man nen in overalls met de onmis kenbare tongval van Oklahoma en Texas. De Verenigde Staten beschouwen het als een strate gisch belangwekkend gebied, dat met militaire middelen be schermd dient te worden. „Het is net de Perzische Golf in de jaren zestig", zegt Paul Mi chael Wihbey, een van de pleit bezorgers voor het verschuiven van de olieaanvoer naar West- Afrika. Amerika en de naar olie smachtende economieën in Azië beginnen in te zien clat ze af moeten van de eenzijdige invoer uit het Perzische-Golfgebiecl, vanwege de problemen in die re gio. Een van de aantrekkelijkste gebieden is West-Afrika, zegt Wihbey. West-Afrikamet Nige ria voorop, levert 15 procent van de oliebehoefte van de VS. Dat is ongeveer gelijk aan het Saoe- dische marktaandeel. Naar ver wachting stijgt het aandeel van West-Afrika tot 25 procent in 2015, dat is meer dan de hoe veelheid uit het hele Golfge- bied. De ontwikkeling is het best zichtbaar in Equatoriaal Gui nee, tot voor kort een slaperige voormalige Spaanse kolonie, nu met een tempo van 65 procent een van de rapst groeiende eco nomieën ter wei-eld. De hoofd stad Malabo baadt in de oranje gloed van een Amerikaanse me- thanolfabriek, waar aardgas als restproduct wordt afgefakkeld. De fabriek vormt samen met een pijpleiding die dwars door Ka- meroen wordt gelegd een van de twee grootste Amerikaanse in vesteringen die ooit in Afrika ten zuiden van de Sahara zijn gedaan. Van Marokko en de Westelijke Sahara langs de Atlantische kust tot aan Angola nemen grote oliemaatschappijen bezit van veelbelovende olievelden. Ex xonMobil denkt in de komende jaren de oliewinning in Afrika te zullen verdrievoudigen, zo 'vertelt woordvoerster Leigh Evans. De afstand waarover cle olie naar de oostkust van de VS moet worden vervoerd is maar half zo groot als die vanuit het Midden- Oosten. De belangrijkste Afri kaanse olievelden liggen boven dien offshore, ver weg van soci ale of politieke problemen. Nog belangrijker: de Golf van Gui nee ligt ver van de troebelen in de Perzische Golf of de proble matische pijpleidingen door Centraal-Azië. De aanvoer uit West-Afrika is voldoende om cle uitval van de Iraakse productie bij een Ame rikaanse aanval te ondervan gen. De komende jaren kan die zelfs de afhankelijkheid van cle productie uit het Midden-Oos ten compenseren. ,,Het is duide lijk in ons belang om onze ener gieaanvoer te diversifiëren, vooral in roerige tijden", zegt Ed Royce, voorzitter van de Afrika-subcommissie van het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden. Opbrengsten Daai*van profiteren ook landen die de VS eerst links lieten lig gen, zoals Equatoriaal Guinee, clat al twintig jaar door dictator Teodoro Obiang met cle knoet geregeerd wordt. Regeringen in West-Afrika ontvangen de bui tenlandse oliemaatschappijen met open armen en bezweren dat de opbrengst ten goede zal komen aan de hele bevolking. „Dankzij het geld van de olie kan Equatoriaal Guinee projec ten opzetten", zegt Alfonso Nsue Mokuy, onderminister voor Radio, Televisie en Kran ten. Desgevraagd kan hij maar één specifiek project noemen - de aanleg van een tverharde weg tussen het vliegveld en de hoofdstad, een standaardinves tering voor Afrikaanse leiders die hun bezoekers willen impo neren. Mensenrechtengroepen stellen dat de baten van de olie-export wegvloeien naar buitenlandse bankrekeningen. De elite leeft er van en bekostigt er regionale oorlogen mee. De mensenrech tengroepen dringen er dan ook bij de VS op aan om de regerin gen te pressen tot hervormin gen. AP Vandaag worden in de Beurs van Berlage in Am sterdam de tweejaarlijkse Heinekenprijzen uitge reikt, ook wel aangeduid als de Nederlandse Nobel prijzen. Dat gebeurt door prins Willem-Alexander, die zijn zieke vader ver vangt. De dr. A. H. Heine- kenprijs voor Geneeskun de, ter grootte van zo'n 150.000 euro, gaat dit jaar naar de Amerikaanse neu roloog prof. Dennis Sel- koe, verbonden aan de Harvard Universiteit, voor de ontsluiering van geheimen achter de ziekte van Alzheimer. door Henk Hellema De Leidse hoogleraar neuro logie, prof. R. A. C. Roos spreekt van „een terechte toe kenning voor een gedreven, maar aimabele man. Selkoe heeft heel nauwgezet en goed onderzoek gedaan." Selkoe lichtte zijn onderzoek aanvankelijk op de veranderin gen in eiwitten in de hersenen van kinderen met een vertraag de geestelijke ontwikkeling. Spoedig realiseerde hij zich, dat daar op lijkende veranderingen ook in de hersenen van ouderen plaatsvonden. „Ik maakte in 1976 een draai van 180 graden - van heel jong naar zeer oud. Dat was in een periode, waarin de seniele dementie van het type Alzheimer nog betrekkelijk weinig aandacht kreeg." Het is nog altijd een ongenees lijke hersenziekte, gekenmerkt door vergeetachtigheid, veran deringen in de persoonlijkheid, desoriëntatie in plaats en tijd, en aantasting van de spraak. Naar schatting 130.000, voor het overgrote deel oudere, Ne- deidanders lijden aan deze ziek te. Hoe hoger de leeftijd, hoe groter de kans de ziekte te krij gen. „Echt een vreselijke ziek te," aldus Selkoe. „Het berooft ons van onze meest menselijke kwaliteiten als geheugen, te be- grijpen waar we in de wereld staan en over van alles en nog wat een oordeel te vormen." Hij begon zijn onderzoek met het nauwgezet kijken in de her senen van overdeden patiënten te kijken. Die laten kenmerken de afwijkingen zien. In de her sencellen zelf bevinden zich kluwens van bepaalde eiwitten, daarbuiten worden, tüssen de hersencellen, neerslagen of pla Selkoe probeert de geheimen achter Alzheimer te ontsluieren. ques gevonden die uit weer an dere eiwitten bestaan. Juist in die neerslagen was Selkoe zeer geïnteresseerd. Ze bleken uit het eiwit beta-amyloïde te be staan. Dat eiwit bleek, tot zijn verrassing, een normaal eiwit te zijn, dat bij iedereen zijn leven lang wordt gevormd. Eiwit Zijn jarenlange onderzoek gaf stapje voor stapje inzicht in cle manier waarop dit beta-amylo- ide wordt geproduceerd en wel ke stoffen daarbij betrokken zijn. Naar zijn overtuiging is een te veel van dit eiwit, mogelijk in een iets afwijkende vorm, dé oorzaak van de ziekte van Alz heimer. Het teveel aan beta- amyloïde hoopt zich op in cle hersenen, slaat tussen deze cel len neer, waardoor deze hun functie vexiiezen. De eiwit neerslagen worden in cle loop van tientallen jaren gevormd, zodat voornamelijk ouderen het slachtoffer worden van deze ziekte, De Amerikaan is er zeker van dat Alzheimer behandeld, en in de toekomst mogelijk voorkó men, kan worden door medicij nen te verstrekken die het beta- amyloïde oplossen of de vor ming ei-van blokkeren. Farma ceutische bedrijven werken mo menteel koortsachtig aan zulke medicijnen. Ook de Leidse hoogleraar Roos ziet hoopvol uit naar dei-gelijke middelen, maar waarschuwt wel voor al te veel optimisme. „De ontwikkeling van een suc cesvol medicijn kent, zeker waar het om hersenziekten gaat, vele kuilen en hobbels." Selkoe ziet verder mogelijkhe den in de toepassing van een be- ta-amyloïdevaccin. Daarmee worden antistoffen tegen het ei wit opgewekt. Deze vormen in het lichaam een complex met het beta-amyloïde, dat vervol gens wordt opgeruimd. In een muizenmodel werkte het vaccin uitstekend, De eerste resultaten bij mensen stelden echter teleur. Het amyloïde-vaccin bleek bij een aantal patiënten een ernsti ge hei'senontsteking te veroor zaken. Reden om de studie vroegtijdig af te bi-eken. Maar Selkoe blijft optimistisch over deze benadering. Volgens de Amsterdamse her senonderzoekerprof. D. Swaab, directeur van het Nederlands Herseninstituut, loopt Selkoe wel erg hard van stapel met zijn amyloïde-theoiïe. Ook hij kent foto Henk Hellema/GPD zijn Amerikaanse collega als een gedreven, maar verder wat afstandelijk man. Hij vindt Sel koe wat al te gespitst op de amy loid e-neerslagen als clé oorzaak van de ziekte van Alzheimer. „Daarbij gaat hij mijns inziens wat al te makkelijk voorbij aan het andere kenmerk van de ziekte, de eiwitkluwentjes of tangles die in de hersencellen van Alzheimer-patiënten wor- den gevonden. Het ziekteproces begint in de hersenen niet met amyloïde-neerslagen, maar met de vorming van die eiwitklu wentjes. Symptomen van Alz- heimer-dementie komen ook veel beter ovei-een met de hoe veelheid tangles in de hersenen dan met de omvang van de pla ques." Swaab plaatst ook een kantte kening bij de ontwikkeling van remmers van het beta-amyloïde als medicijnen tegen de ziekte van Alzheimer. „Niet vergeten moet worden dat dit eiwit een normaal bestanddeel van ons li chaam is, waai-van de functie nog grotendeels onbekend is. Wellicht speelt het een rol bij de contacten tussen hersencellen. Je moet dus heel voorzichtig zijn met het wegvangen van dit ei wit." GPD door Kathy Gannon Televisietoestellen wor den in Zuid-Afghanistan weer verstopt. De Taliban zijn terug, zo laten zij in pamfletten weten, en staan te wachten om hun strenge in terpretatie van de islam weer op te leggen. Velen in dit dooi en door conservatieve gebied zullen daar niet rouwig om zijn; ze hebben genoeg van de bandeloosheid, voelen zich veronachtzaamd door de centrale regering en zijn bang voor de Amerikanen. Tenzij de mensen werk krij gen en de i-egering buiten de bazaars voor veiligheid kan zox-gen, zullen zij in opstand komen", zegt Eshanoellah, restauranthouder in Qalat, de hoofdstad van de provin cie Zaboel, 350 kilometer ten zuidwesten van Kaboel. In de hoofdstad spreken ve len van een nieuw tij dpex-k nu de Taliban en hun bondgeno ten van Al Qaeda zijn ver jaagd. Maar in de buitenge westen, vooral in de arme provincies in het zuiden met hun overwegend Pathaanse bevolking, is het nieuwe Af ghanistan een desillusie. In de aan Zaboel grenzende provincie Ghazni bewaken twintig mannen een meisjes school, die ruim een maand geleden werd beschoten met raketten. Niemand raakte gewond en de schade bleef beperkt, maar de kinderen zijn erg geschrokken. „De meisjes komen wel naai school, maar wij moeten ze zwaar bewaken", zegt com mandant Amanoellah. Voor afgaand aan de raketbe schieting waren pamfletten verspreid waarin ouders werd gewaarschuwd hun dochters thuis te houden. De pamfletten waren niet on dertekend, maar voor Ama noellah staat vast dat ze afkomstig waren van de Tali ban. Onder hen mochten meisjes die ouder waren dan acht niet naar school. Bewa ker Zar Marina, zegt dat mensen er in de pamfletten ook aan werden herinnerd dat tv, films en muziek 'ver boden zijn onder de islam'. Onderwijs voor meisjes en vrouwen was een belangrijke verworvenheid van de nieu we regering onder leiding van president Hamid Karzai, Maar de deplorabele staat waarin de school in Ghazni verkeert illustreert de wer kelijkheid van armoede en sociale ongelijkheid waar de meeste Afghanen mee kam pen. Bijna een jaar na de in eenstorting van de Taliban zijn de kinderen in Zaboel en omliggende provincies nog steeds ondervoed. De boeren zijn na vijf jaar droogte de wanhoop nabij. De meesten waren blij met de val van de Taliban, 'maar vandaag hebben wij niets: geen eten, geen geld, geen werk voor onze jongeren'. „Wij dachten dat de buiten landers ons kwamen helpen, maar dat was niet zo", zegt Mohammed Anwar. Veiligheid is gespreksonder werp nummer één. De Tali ban waren streng, maar ze maakten ook een eind aan banditisme, clanoorlogen en ander geweld. Met cle vrij heid keerde ook het geweld terug. „De veiligheid is al leen maar verslechterd sinds de Taliban vertrokken zijn", zegt Adam Khan, een herder. Onlangs is een dorpsbewoner vermoord door twee man nen, die er met zijn auto van door gingen. „De politie deed niets. De Taliban zouden ze hebben achtervolgd en te pakken hebben gekregen." De geschoolde, stedelijke eli te in Kaboel, Herat en andere steden en ook de Tadzjieken en Oezbeken in het noorden gruwen bij de gedachte dat de Taliban terug zouden ke ren. Maar in de afgelegen Pathaanse gebieden wordt daar heel anders over ge dacht. AP NATO - Nederland protesteert tegen een NATO-rapport, waarin staat dat Noord-Ne derland in het geval van een aanval vanuit het oosten wordt prijsgegeven. Het gebied ligt voor de belangrijk ste verdedigingslinie van de NATO. SLEPERS - De Holland, een zeesleepvaartdienst, vestigt zich definitief in Vlissingen. Twee sleepboten van het be drijf zijn gearriveerd in cle Vlissingse buitenhaven, waar- ze werden verwelkomd door verschillende autoriteiten. De NV Haven ziet de onderne ming als een grote aanwinst. ONGEVAL-Een familie is aan de dood ontsnapt, toen hun j auto bij het passeren, van een onbewaakte spoorovergang aan de achterkant werd ge raakt door een trein. De auto werd meters weggeslingerd, maar de inzittenden raakten slechts lichtgewond. PROP - Een Rijswijkse arts is veroordeeld voor dood door, schuld. Hij had onder narcose kiezen willen trekken van een patiënt en om het bloed op te vangen, een prop in diens mond gedaan. De arts merkte niet dat de prop in de keel van de patiënt was geschoten, die daardoor stikte. Hoofdredactie: A L, Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: OostsouburgseweglO Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118)484000 Fax: (0118) 470102 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118) 470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax. (0115)645741 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114) 372776 Fax. (0114) 372771 E-mail. redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax. (0111)454657 E-mail. redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 1 v.OO uur Zierikzee, Goes en Hulst. 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden, zaterdags tot 12.00 uur. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tol 18.00 uur Tel. (0118) 484000. Fax (0118) 470100. Abonnementen (bij acceplgirobetaling geldt een toeslag van 1.-) per maand: 19.25 per kwartaal: 52,-- perjaar: 198,-- Voor toezending per post geldt E-mall: abo@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,~ zaterdag. 1,50 Alle bedragen zijn Inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd. Voor gewone advertenties: Tel (0118) 484240 Fax: (0118)470100 Voor kleintjes: Tel (0118) 484321 Fax. (0118)484370 Auleursrechien voorbehouden Uitgeverij Provinoiale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De door u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze (abonnementen)admimstratle en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteerde derden. Als u op deze informatie geen prijs slelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, afdeling lezersservice. Postbus 18, <1380 AA Vlissingen. Behoort tot ÜJGQGflSr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 4