Ravage kerkhof zorgt voor drukte
PZC
Goese burgemeester weet niet welk
gevaar per spoor de stad passeert
F
A
M
I
L
I
E
B
E
R
I
14
Begraafplaats verboden terrein voor jeugd na bekentenis negenjarige
Lovende woorden bij
opening maritiem
Muzeeum Vlissingen
C
H
T
E
N
Plaats uw
familieberichten
in de PZC
zaterdag 21 september 2002
dpor Esme Soesman
ZIERIKZEE - Het is opmerke
lijk druk op de algemene be
graafplaats in Zierikzee. Kort
na de bekendmaking van de ge
pleegde vernielingen melden
zich alleen al zo'n vijftigmensen
aan de poort. Boeven zijn het,
moppert een man die pools
hoogte komt nemen. „Mijn neef
die verongelukt is, ligt hier. En
mijn broer, zus en ouders ook."
De man stapt van zijn fiets en
loopt het terrein op om even de
graven die hij kent te inspecte
ren. Hij is niet de enige. Beheer
der J. Bolier ziet mensen al de
halve dag komen en gaan.
C. Wiltenburg, die ook even
langs komt fietsen, haalt opge
lucht adem bij het zien van het
graf van zijn ouders dat er onge
schonden bijligt. Zij zijn in 1972
en 1984 overleden. „Maar je
denkt toch nog dagelijks aan je
ouders en nog altijd wil je niet
dat hun graf er gehavend uit
ziet."
Beheerder Bolier ontdekte de
ravage woensdag. Van zo'n
twintig in het middengedeelte
gelegen graven zijn beeldjes en
foto's weggenomen en vernield.
Het is een kleurrijk deel van het
kerkhof, waar verse bloemen en
versierselen de jeugdigheid van
de graven bevestigt.
„In 1998-1999 zijn we hier be
gonnen", herinnert Bolier zich.
„Nu is het er inmiddels vol."
Qmdat niet duidelijk is welke
voorwerpen bij welk graf horen,
heeft Bolier de her en der aange
troffen spullen verzameld. Het
is een kruiwagen vol, meldt hij.
En dan heeft hij het nog niet
eens over de vazen die gesneu
veld zijn.
Mededeling
Via een aan het hek bevestigde
mededeling en een gisteren ge
plaatste advertentie in de PZC
worden gedupeerden geïnfor
meerd over het gebeurde en in
gelicht over eventuele actie die
zij kunnen ondernemen. Bij de
beheerder kunnen zij navraag
4oen naar eventuele vermiste
spulletjes.
De gemeente Schouwen-Duive-
Omdat niet duidelijk is welke voorwerpen bij welk graf horen, heeft Bolier de her en der aangetroffen spullen verzameld.
land heeft aangifte gedaan bij
de politie, maar mocht -zo
wordt benadrukt- iemand bij
de verzekering willen aanklop
pen, dan moet die persoon ook
individueel nog aangifte doen.
Ach, geld is het ergste niet met
dit soort dingen, weet Wilten
burg. „Het is gewoon niet pret
tig, gevoelsmatig. Wat koop je
ervoor, denk ik ook. Nee, dit
slaat helemaal nergens op." Een
andere bezoeker ervaart dezelf
de machteloosheid. „Je pro
beert toch altijd dingen te
begrijpen door de bril van ande
ren. Maar degenen die dit ge
daan hebben, begrijp ik echt
niet."
De hekken moeten 's nachts
dicht, suggereert een andere
aanwezige. Tot eenpaar jaar ge
leden was de begraafplaats van
af half vijf 's middags gesloten.
Ook dat is geen oplossing, weet
Bolier.
Het vandalisme geschiedt - zo
blijkt - gewoon op klaarlichte
dag. Donderdag bekende een
negenjarige jongen uit Zierik
zee bij de vernielingen te zijn
betrokken. Een paar van zijn
foto Marijke Folkertsma
vriendjes worden nog gehoord
door de politie. De gemeente
laat het er overigens niet bij zit
ten. De gemeente gaat borden
plaatsen waarop staat aangege
ven dat de begraafplaats verbo
den terrein is voor kinderen on
der de zestien jaar.
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - „Zeeland
kent alleen maar gemiste
kansen", overdreef Boude-
wijn Biich gistermiddag in
Vlissingen. Want Zeeuwen
hadden de mogelijkheid om
Brazilië, Chili, de Cariben,
de halve Pacific te veroveren.
„Maar wat deden de
Zeeuwen? Die lieten de hele
wereld liggen. Ze hebben
geen benul gehad van koloni
aliseren en dat is een groot
compliment. Pas vandaag is
er eindelijk iets voor terug
gekomen", vindt Biich.
Büch gaf gisteren bij de offi
ciële opening van het Zeeuw
se Maritiem Muzeeum een
lezing over Zeeland, de
Zeeuwen en hun koloniale
geschiedenis. Het museum
vond hij een van de mooiste
die hij kent in Nederland.
„En zelfs het eten was er
goed. In de meeste museum
restaurants is het eten bij
zaak. Krijg je oude ontbijt
koek, waarmee je - om in
jullie taal te blijven - een gat
in een schip kimt werpen."
Het was niet zo dat Büch met
complimentjes strooide. De
Zeeuwen kwamen er niet
goed vanaf. „Ik moet altijd
iets droevigs doen in Zee
land. En eigenlijk heb ik ook
erg met jullie te doen. Toen ik
laatst bij de opening van het
Rijksarchief in Middelburg
was, had ik het over Rogge
veen, een Zeeuw en ontdek
ker van het prachtige Paasei
land. Roggeveen keek daar
een beetje rond, ging weer
weg en vond het allemaal
maar niks. Die prachtige
beelden van het Paaseiland
liet hij gewoon staan. Hij
moet vast hebben gedacht:
die beelden zijn veel te
zwaar, die sjouw ik niet in
mijn schip. Ik ga naar huis."
Baron
Naar huis, snel terug naar
Zeeland. Dat dacht Lamps-
ins in de zeventiende eeuw
ook toen hij als bewindheb
ber van de Westindische
Compagnie vaak ver van huis
was om handel te drijven.
„Hij bleef wel even hangen
op Tobago. Maar laat dat nou
een van de minst interessante
eilanden zijn", merkt Büch
op.
„Lampsins werd zelfs baron
van Tobago. Maar wilde weer
weg na een paar jaar. Tobago
mag een erg stoffig eiland
zijn, maar dan is het toch iets
om trots op de titel baron van
Tobago te zijn."
Dat vond Lampsins niet, die
te snel weer vertrok. „Het
had anders kunnen lopen.
Dan zou de commissaris
van de koningin van Zeeland
nu tegelijkertijd gouverneur
van Tobago zijn geweest."
Trots
Trots mag Zeeland zijn op het
stadspaleis van Cornells
Lampsins, waarin het nieu
we museum met twee nabu
rige panden en enkele pak
huizen is ondergebracht.
„Maar vreemd genoeg zie ik
die trots nergens terug. Zeeu
wen lijden aan zelfkwelling.
In Nieuw-Zeeland waren
Zeeuwen Abel Tasman voor
gegaan. Maar toen Tasman
kwam, nota bene een Gro
ninger, was hij het die
Nieuw-Zeeland zijn naam
gaf. Als die stumperds het
zelf niet doen, dan doe ik het,
zal Tasman gedacht heb
ben."
De Zeeuwen, concludeert
Büch, zijn anti-kolonialisten
pur sang geweest. Ze hebben
de hele wereld laten liggen.
In het buitenland heeft Büch
zelden Zeeuwse sporen aan
getroffen.
Gekscherend: „Ik vroeg me
echt af of een leeg museum
niet het beste de koloniale
geschiedenis van Zeeland
zou vertellen." Büch was des
te meer verrast toen hij het
Muzeeumbezocht. „Het is ei
genlijk te mooi voor woor
den."
door Inqrid Huibers
GOES - Jaarlijks razen er bijna 5500 wa
gons met gevaarlijke stoffen dwars door
Goes. Om welke stoffen het precies gaat
blijft echter schimmig. Burgemeester
D. van der Zaag, verantwoordelijk voor de
rampenbestrijding in de gemeente, heeft
naar eigen zeggen 'geen idee' wat er precies
langskomt. „Pas als er daadwerkelijk een
ongeluk gebeurt, krijgen wij te horen met
welke stof we te maken hebben."
De enige gegevens waar de gemeente over
beschikt staan in een door Railion (voor
heen: NS Cargo) aangeleverd staatje. Dat
bevat cijfers uit 1998; recentere informatie
is er niet. Uit het staatje blijkt dat er op het
traject Sloe-Bergen op Zoom jaarlijks bijna
5500 wagons met gevaarlijke stoffen rijden.
Zo'n vijfduizend zijn gevuld met brandbaar
gas, zoals LPG. Voor het overige gaat het om
brandbare vaste stoffen, of voor zelfverhit-
ting vatbare vaste stoffen. Ook komen er
brandbare vaste stoffen over het spoor die
bij ontbranding besmettingsgevaar opleve
ren. Van een beperkt aantal wagons kan
slechts worden gesteld dat ze een bijtende
stof bevatten.
Welke stof er werkelijk in de wagons zit,
wordt pas vastgesteld op het moment dat er
zich daadwerkelijk een ongeluk voordoet.
;,Dat is een groot probleem", zegt Van der
Zaag. „Op dat moment ben je als rampenbe-
strij der eigenlij k al te laat. Je moet van tevo
ren weten welke stoffen er over het spoor
komen, anders kun je je niet voorbereiden.
Maar die informatie wordt, met het oog op
de concurrentieverhoudingen tussen de
producerende bedrijven, niet verstrekt."
De burgemeester trok afgelopen najaar al
vergeefs aan de bel bij Railned, het bedrijf
dat de spoorcapaciteit verdeelt. „Er wordt
ons meegedeeld dat alle vervoer binnen de
geldende vergunningen blijft en daarmee is
de kous af", zegt Van der Zaag. „Maar Rail
ned is niet verantwoordelijk voor de ram
penbestrijding en dat ben je als gemeente
wel."
."Opvallend genoeg krijgt het onderwerp ge
vaarlijke stoffen weinig aandacht in de dis
cussie rondom de Westerschelde Container
Terminal (WCT). En dat terwijl Goes fel
•ageert tegen de plannen. De gemeente richt
;-haar pijlen echter vooral op de verkeerscha
os die in de stad zal ontstaan wanneer de
-^spoorbomen voor steeds meer goederentrei
nen omlaag moeten. Bovendien vreest het
/stadsbestuur ernstige geluids- en trillings-
jjhinder.
.„Dat klopt", geeft Van der Zaag toe. „Maar
*(ik ben wel naar Hesse-Noord Natie (de be
toogde exploitant van de WCT) gestapt met
-de vraag hoeveel procent van de stoffen die
*'ze overslaan, gevaarlijk zijn en dan is het
•'.antwoord vijf procent. Ga je dan rekenen
;dan praat je wel over 75.000 containers.
1 '«Zelfs als daarvan maar een klein gedeelte
'«over het spoor zou worden vervoerd, blijft
Jhet nog steeds een enorm getal."
;De gehanteerde risiconorm stamt uit de Ri-
•sicoatlas spoor, waarin voor heel Nederland
Hoeveel gevaarlijke stoffen er over de spoorlijnen bij Goes passeren, is bekend, maar wat
het is, komt pas aan het licht als er al iets mis is gegaan. foto Aerolin
het vervoer van gevaarlijke stoffen in kaart
is gebracht. Ook dat stuk, daterend van juni
2001, is gebaseerd op de Railion-cijfers uit
1998. In de risicoatlas wordt Goes, samen
met 33 andere gemeenten, aangemerkt als
een woonkern waarin bij toekomstige ruim
telijke ontwikkelingen heel goed moet wor
den bekeken of de risiconorm niet wordt
overschreden, omdat zij er in 1998 al dicht
tegenaan zaten. In gebieden waar de risico
norm wordt overschreden mag in principe
geen nieuwbouw van 'kwetsbare bestem
mingen' zoals woningen en scholen plaats
vinden. Zover is het in Goes nog niet, maar
het is niet ondenkbaar dat bij een toene
mend aantal goederentreinen met gevaar
lijke stoffen de risiconorm in de toekomst
wel wordt overschreden.
Wal is sterven?
Ik sta aan de kust van de zee. Er vaart een schip uit
in de ochtendwind; het gaat de oceaan op. Het is
een mooi schip en ik staar het bewonderend na tot
het aan de einder verdwijnt. Iemand naast me zegt:
Nu is het weg! Weg! Waarheen? Ik zie het alleen
niet meer, dat is alles
Dat het heel klein werd en uit het gezicht verdween,
dat ligt aan mij, niet uan het schip; en op hetzelfde
moment waarop iemand hier zegt: Het is weg, staan
elders anderen die het juist zien naderen en daar
klinken stemmen op die het met vreugdegeroep be
groeten: Kijk daar!
Dat is nu sterven.
Vol fijne herinneringen en dankbaar dat zij zo lang
nog bij ons was delen wij u mee. dat van ons is
heengegaan
KAATIE LIJDIA STOUT-VAN DER MAAS
Katy
28 december 1951
19 september 2002
Jan Stout
Martijn en Marieke
Sjoerd en Sjoukje
Bernhardstraat 55.
4328 BR Haamstede
Dinsdag 24 september willen we afscheid nemen
van Katy in een dienst in de Ger. kerk, Plalboslaan 1
tc Haamstede, aanvang 13.15 uur, waarna we haar
begraven op begraafplaats "Vredehof" te Haamsle
de, omstreeks 14.30 uur.
Na de begrafenis is er gelegenheid tot condoleren in
de kerkzaal van bovengenoemde kerk.
KATY
onze lieve schat, je hoeft nu niet meer te vechten.
We zullen je enorm missen.
(e moeder,
J. A. van der Maas-Tramper
Jan en Marian
Marjolijn, Caroline en Marlijn
Burgh-Haamstede. 19 september 2002
Ik stel mijn vertrouwen op de Heer
mijn God
Na een moedige strijd legen een ongeneeslijke ziek
te moesten wij afscheid nemen van onze lieve nicht
KATY STOUT-VAN DER MAAS
28-12-1951 19-9-2002
Zierikzee: C. N. Quartel-Tramper
Oosteland: C. Tramper
G. L. Tramper-Been
neven en nichten
Na een geduldig gedragen lijden is van ons heenge
gaan onze lieve nicht en achternicht
KATY STOUT-VAN DER MAAS
C. L. Quist-v. d. Maas
M. Quist
Margriet en André
Jacqueline en Werner
en kinderen
Het leven is wat je gebeurt,
Terwijl je andere plannen maakt.
Lieve KA
de vriendschap blijft.
Frits en Marijke
Vincent en Irene
Marjolijn en Edwin
Terwijl ik dacht
dat ik leerde
leven, was ik
aan het leren
om te ster\>en.
Leonardo da Vinei
Lieve KATY
wat zal het stil zijn zonder jou.
Marcel. Irene,
Koen en Wouter
Geschokt, verslagen maar vooral intens verdrietig
zijn wij door het overlijden van onze vriendin
KATY
Zij zal altijd een speciaal plekje in ons hart behouden.
Wij wensen Jan en de kinderen de kracht om dit
verlies te kunnen dragen.
Burgh-Haamstede: Jan en Marijke
Frits en Marijke
Leo en Marianne
Albert en Slefanie
De mensen van voorbij
zij blijven met ons leven
De mensen van voorbij
ze zijn met ons verweven
in liefde, in verhalen,
die wij zo graaf herhalen,
in bloemengeur, in een lied
dat opklinkt uit verdriet.
Lieve KATY
wat zullen we je missen.
Corrie en Stoffel bij de Vaate
Leon, Hanneke Jan en Iris
Na een bijzondere en waardevolle tijd op ons plein
hebben we toch nog onverwachts afscheid moeten
nemen van onze lieve buurvrouw
KATY STOUT
We zullen liaur missen.
Marga en Gerard Boekholt
Tamara
Mascha
Erna en Erwin van Wijk
Mirjam
Ruben
Burgh-Haamstede. 19 september 2002