Er was helemaal geen jaloezie
Als fruitvliegjes
paren is dat
een heel gedoe
Je ziet dingen
die anderen nooit
te zien krijgen
Admirals
op zoek naar
cheerleaders
woensdag 11 september 2002
DEZ.E STRIP WIL NIET SELE2EN1 V/ORDEN
Een deel van de groep Zeeuwse en Vlaamse jongeren, die meededen aan het internationale cultuurfestival in Noorwegen. foto Peter Nicolai
Moe en 'stinkend door die
lange busreis' kwamen
ze eergisteren terug in Zee
land: de jongeren die vier da
gen in het Noorse Kristian-
sand meededen aan het
internationale North Sea
Youth festival. Maar ze zijn
vooral ook enthousiast over
wat ze daar hebben meege
maakt.
De 24 uren in de bus zitten
nog zwaar in de benen en
eten en bed lokken, maar enkele
deelnemers willen wel wat ver
tellen over hun ervaringen in
NoorwegenAls het maar niet te
lang duurt.
Veertien Zeeuwse jongeren tus
sen de 12 en 19 jaar vertrokken
vorige week dinsdag, samen met
dertig Vlaamse leeftijdsgeno
ten, per bus naar Noorwegen.
Daar deden ze mee aan allerlei
workshops: muziek, dans, zang,
video en performance, er was
zelfs een workshop clown.
Daarbij werd de Zeeuwse en
Vlaamse jeugd gemengd met
jongeren uit Noorwegen, Zwe
den en Denemarken. Duitsland
en Engeland zouden ook een af
vaardiging sturen maar dat was
niet doorgegaan. In totaal de
den zo'n 350 jongeren mee. In
Zeeland en Vlaanderen zijn de
jongeren geselecteerd via de
Kunstbende. De reis werd bege
leid door twee medewerkers van
Scoop, het instituut voor Zorg,
Welzijn Cultuur, en organisa
tor van de Kunstbende.
Het was wel aanpoten daar in
Noorwegen. Veel vrije tijd was
er niet. ,,We begonnen elke dag
om een uur of tien met een work
shop", vertelt Odette Sorber uit
Goes. ,,Je kon zelf kiezen wat je
wilde doen. 's Middags na het
eten was er dan weer een work
shop en 's avonds waren er op
tredens. Ik heb veel workshops
zang - a capella - gedaan. Bij de
optredens waren er vooral veel
bandjes en dan kwam ik met
piano. Een beetje Tori Amos-
achtig. Ik heb zelfs twee eigen
nummers gezongen. Het leuke
daar was dat iedereen elkaar zo
aanmoedigde. Er was helemaal
geen jaloezie."
Het festival werd gehouden op
een camping net buiten Kristi-
ansand. De jongeren logeerden
daar in groepjes van zes of acht
in blokhutten. Voor eten en
drinken was gezorgd. „Het was
een druk programma", vertelt
Linda Franken van Scoop.
„Maar het ging heel goed, met al
die jongeren uit verschillende
landen bij elkaar. Het praten
ging soms wel met handen en
voeten, maar dat was niet erg.
Leuk was wel dat de Zeeuwse en
Vlaamse deelnemers veel voor
stellingen in het Engels vertaal
den zodat het voor iedereen te
volgen was. De Noren bijvoor
beeld, die deden dat niet. En ja,
toneel in het Noors, dat is toch
wel lastig."
„Dat alle landen gemixt werden
in een workshop, dat was erg
leuk", zegt Louisa Schreij uit
Middelburg. Louisa heeft veel
workshops video gedaan. „Je
kon je voorkeur voor bepaalde
richtingen doorgeven, maar je
kon ook makkelijk switchen. Ik
moest tijdens een workshop
film meer dan vijf uur ergens op
wachten en toen ben ik tussen
door maar iets met dans gaan
doen. Dat kon allemaal." Ze
heeft wel veel geleerd van de
workshops. „Meestal doe je in
een filmpje iets met mensen,
maar nu waren het meer anima
ties, met klei en papier enzo."
En morgen weer naar school?
„Ja, maar we gaan vanavond
echt geen huiswerk maken
hoor! En nu eerst eten."
Carla van de Merbel
Wandelen door een heuse
paleistuin. Een koninklij
ke kick? „Klopt", lacht Yvonne
Dalebout (19). „Voor wandel
sporters zwaaien hekken open,
die voor anderen stijf op slot
blijven. Da's nou een van de vele
leuke kanten van de wandel
sport."
Zaterdag staat de Vlissingse
studente samen met vele andere
lopers van de Vlissingse wan
delclub WIK - Willen Is Kunnen
- aan de start voor de zogenaam
de Paleizentocht in Den Haag.
„Lopen we dwars door de tui
nen van paleis Huis Den Bosch
naar de tuinen bij het Vredespa
leis. Zie je dingen, die andere
mensen nooit te zien krijgen. Als
wandelsporter kom je op de
gekste plekken. Loop je bijvoor
beeld tijdens een tocht in België
zo maar door een bierbrouwerij
Of je stapt tijdens een wandel
tocht een molen binnen om even
rond te neuzen. Kan allemaal.
Tuurlijk, het gaat om het wan
delen. Kilometers maken. Ste
vige pas en flink doorstappen.
Sport? Zeker welIk heb pas de
Heuvelentocht in Limburg ge
daan. Vier dagen lopen. Elke
dag vijftien kilometer. Ben je
drie uur onderweg. Reken maar
dat je je benen dan wel voelt. De
Nijmeegse Vierdaagse? Ben ik
ooit eens wezen kijken. Hart
stikke leuke sfeer. Zelf mee
doen? Nou nee, die afstanden
vind ik te lang. Vijftien kilome
ter is ver zat. Houd je ook nog
tijd over om andere dingen te
doen."
Van Vlissingen naar Wenen. En
terug. Da's de afstand, die Yvon
ne na jaren bij elkaar heeft ge
wandeld. Haar wandelboekje
vermeldt het heel precies: 2475
kilometer. Daar komen zater
dag dus 15 kilometer bijOp
naar de 2500. Goed voor alweer
een nieuwe afstandsgesp. Voor
Yvonne bijzaak. „Wandelenis
een sportieve vorm van ont
haasten. Maar wel onthaasten
in het kwadraat. Lekker met je
neus in de wind, beetje kletsen
onderweg, genieten van het
landschap of mooie gebouwen.
Soms door prachtige privébos-
sen, maar een stadswandeling,
zoals de Eurotocht in Rotter
dam, is ook heel apart."
Wandelen is hot. De gemiddelde
leeftijd van het grote wandelpe
loton gaat rap omlaag. De voor
oordelen - saai, sport voor oude
ren - verdwijnen razendsnel.
Yvonne merkt het keer op keer.
„Steeds meer jeugd ontdekt dat
wandelen meer is dan alleen 'de
paden op de lanen in'."
Wil je dit weekeind binnen Zee
land de benen in beweging zet
ten, dan kun je zaterdag terecht
in Goes, tijdens de jaarlijkse
Fruitwandeltocht. Startplaats:
Sportpunt Zeeland. Ben je ver
hinderd, dan krijg je zondag een
herkansing bij de Reynartmars
in Hulst. Startpunt is hier het
Reynartcollege. De afstanden
bij beide tochten variëren van 5
tot 20 kilometer. Tips van Yvon
ne: „Zorg voor goed schoeisel en
begin in rustig tempo. Dan kom
je altijd aan de finish."
Hans Segboer
illustraties Ida van Berkum
De Amsterdam Admirals,
Nederlands enige profes
sionele American football team,
is op zoek naar cheerleaders.
Zondag 13 oktober is er in Am
sterdam de jaarlijkse Cheerlea
der Dance Try. De beste meiden
worden geselecteerd voor de
Admirals Cheerleaders.
Het dansniveau van de cheer
leaders ligt erg hoog. Er wordt
gedanst op verschillende soor
ten muziek. De Admirals Cheer
leaders, zo'n dertig meiden tus
sen de 17 en 30 jaar, verzorgen
een groot gedeelte van het en
tertainment tijdens de wedstrij
den van de Admirals in de Am
sterdam Aren AZe werken ook
mee aan tv-programma's, foto
reportages voor tijdschriften en
videoclips. De Admiral Cheer
leaders trainen drie keer per
week in Amsterdam (zo'n tien
uur per week). Meer info op:
www.admirals.nl
Stel je voor dat je ver van huis
op expeditie ergens voor de
kust van Namibië met je boot
voor anker gaat om in de zeebo
dem naar interessante dingen te
zoeken en daar plots oog in oog
staat met een ongelooflijk enor
me bacterie, een superbacterie
zogezegd, een megabacterie
zelfs...
Heide Schulz wist niet wat haar
overkwam toen ze in 1997 in een
hoop zeezand een heleboel witte
kraaltjes zag glinsteren. Toen ze
die glimdingetjes van wat dich
terbij bekeek zag ze dat het bac
teriën waren. Niet zomaar bac
teriën, maar gigantische grote.
Nooit eerder had iemand zulke
enorme exemplaren gezien.
Met het verhaal over de ontdek
king van 'de zwavelparel van
Namibië' (met zijn éne millime
ter honderd keer groter dan de
grootste bacterie tot dan toe)
begint Marcel aan de Brugh zijn
boek Plantjes en beestjes. Hij is
journalist en schreef voor de
Kinderpagina van NRC-Han-
delsblad een tijdlang over aller
lei wonderlijks in de natuur dat
gewoon lijkt omdat je je niet be
wust bent van het bestaan er
van, maar dat toch heel bijzon
der is en interessant om te
weten. Heb je je bijvoorbeeld
weieens afgevraagd waarom de
bladeren van de bomen in deze
tijd van het jaar verkleuren van
frisgroen tot goudgeel, blozend-
rood, kaneelbruin? En wat denk
je dat je te zien krijgt als je een
doodgewoon kruisspinnetje on
der zijnpoepertje kijkt? Ooit ge
dacht dat op dat plekje bij die
draadkunstenaar zes piepklei
ne bultjes zitten, spintepels die
spinrag produceren om eitjes
mee te bedekken, een prooi in te
verpakken of een web te maken?
Wist je trouwens dat zo'n spin
netje een hele dag druk kan zijn
met het maken van drie tot vijf
milligram spinrag, wat neer
komt op een draad van 320 me
ter lengte?
Alles noemen waar Marcel aan
de Brugh over schrijft is onmo
gelijk. Plantjes en beestjes telt
maarliefst 44 hoofdstukken in 4
afdelingen van bij elkaar 157
bladzijden. Een klein aantal on
derwerpen kiezen kan evenmin,
want heb je het dan wel over
loempia's van schimmels en alg,
wel over krulstengels, wel over
mannen die ook vrouwen zijn,
wel over bejaarde wormen van
acht weken en ook over zielige
aardappelen, maar niet over
vleesetende vallen, niet over
vechtvissen of over waterwilg-
seks? Maar hier over helemaal
niks vertellen is weer zo zuinig.
Over een ontroerend nietig dier
tje, het fruitvliegje daarom wat
meer.
Fruitvliegjes zijn ongeveer één
centimeter groot, hebben
meestal rode ogen, een geel
bruin achterlijf en ze doen zich
te goed aan het lekkers in onze
groene biobakken. Ze kunnen
buitengewoon irritant zijn,
maar onderzoekers die in een la
boratorium erfelijke eigen
schappen bestuderen vinden ze
juist heel interessant. Een fruit
vliegje bestaat uit ongeveer
honderdduizend cellen met elk
vijftienduizend genen 'die be
palen hoe de vlieg eruit komt te
zien, waar de vleugels komen te
zitten, hoeveel haren hij op zijn
rug krijgt en wat de kleur van
zijn ogen is.' Door de beestjes te
bewerken met röntgenstralen of
van wat giftigs te laten snoepen
krijgen ze nakomelingen waar
bij bepaalde genen niet meer
werken. Op die manier kun je
fruitvliegjes kweken met witte
ogen, met kromme vleugels, met
ogen op hun poten, fruitvliegen
die zonder ophouden trillen, die
het verschil tussen dag en nacht
niet kennen, dommer zijn dan
een kip zonder kop, nog andere
die - net uit het ei - even wat
rondlopen en dan zomaar op
eens dood neervallen of (ook
raar) weigeren te vrijen.
Het paren van een mannetje met
een vrouwtje is bij fruitvliegen
een heel gedoe van vleugeltjes
spreiden, liedjes zoemen, onver-
schil lig doen, elkaar in de oogjes
kijken en toestemming vragen/
geven om te vrijen. Soms begin
nen mannetjes waar op het eer
ste gezicht niets aan op te mer
ken valt pardoes voor andere
mannetjes te zingen. Het is een
aandoenlijk tafereeltje met
soms wel tien mannetjes vliegen
die vruchteloos achter elkaar
aansjokken, met af en toe wat
verliefd gezoem en ander onbe
holpen gelummel.
Dat Marcel aan de Brugh voor
jou wilde opschrijven wat hij al
lemaal weet van zoveel kleine
wonderen in de natuur dichtbij
en verder weg is aardig. Hij doet
het bovendien op een aansteke
lijke manier en dat smaakt naar
meer.
Jan Smeekens
Marcel aan de Brugh: Plantjes
en Beestjes - Prometheus,
11,95.
Yvonne Dalebout: „Wandelen is een sportieve vorm van onthaas
ten." foto Ruben Oreel