Kinderen?
0900 - 20 30 300
Predikanten zoeken de dialoog
Vreemde vogels in de polder
PZC
Reuma en medicijnen,
hoe zit dat?
Ecotoerisme heeft
geen toekomst
Ben je moeder of wil je moeder worden?
Stop dan met roken.
Het is slecht voor jezelf en voor je
(ongeboren] kind.
LPF pakt verkiezingen voor bestuur strak aan
Twee jaar cel voor
voodoo-hoerenmadam
Koor treedt op
in Notre Dame
Vraag het De Nationale Reumalijn
Echtpaar deelt baan bij gereformeerde kerk Zierikzee
£CCl<tllU s 14
zaterdag 7 september 2002
Voor een waardig afscheid
Uitvaartverzorging
Schouwen-Duiveland
Voor algehele begrafenissen en crematie
Begrafenis- e.n, cremaüeversekering
Ven oei binnen-en buitenland
0111 - 462600
J. W de Keyzer
Hogezoom 144
4325 CM Renesse
Meer informatie?
Del 0000-9300 (f 0,Z2/€ 0,10 p/m]
|LJ|D E F ACT O sfjfc KSNKER'hestbiidiijg
door Harmen van der Werf
GOES - In alle provincies vin
den de komende weken verkie
zingen plaats voor de provinci
ale besturen van de Lijst Pim
Fortuyn (LPF). In Zeeland
staat de bijeenkomst gepland
voor dinsdagavond 17 septem
ber in het Van der Valk-hotel
Goes.
Het landelijk partijbureau van
de LPF pakt de organisatie van
de verkiezingsbijeenkomsten
strak aan. Ze zijn besloten. Alle
leden krijgen per post een uit
nodiging voor de vergadering
in hun provincie. Op de inter
netsite van de LPF staat na
drukkelijk dat de uitnodigin
gen strikt persoonlijk zijn en
voor één persoon.
Of en hoeveel kandidaten zich
voor een bestuursfunctie in
Zeeland hebben gemeld, is nog
niet bekend. De kandidaatstel
ling sluit eind volgende week.
De belangstelling is beperkt,
zoals in het hele land. De LPF
heeft in heel Zeeland zo'n 120
leden.
D. Quist uit 's-Heer Arendsker-
ke, mevrouw H. van der Lans
en haar zoon S. van der Lans
uit Goes overwegen zich kan
didaat te stellen. Zij behoorden
tot de groep 'verontruste' leden
die voor de zomer in verzet
kwam tegen het zittende
Zeeuwse LPF-bestuur onder
leiding van de Middelburger L.
Sturm. Dat was in hun ogen
niet democratisch tot stand ge
komen. Ook de naam van kan
didaat-Kamerlid A. van Duij-
venbode uit Zierikzee wordt
als kandidaat-bestuurslid ge
noemd.
Het nieuwe provinciale be
stuur zal zich onder meer met
de kandidaatstelling voor de
verkiezingen van Provinciale
Staten moeten bezighouden.
Die verkiezingen zijn maart
volgend jaar.
door Jan Jaap Broekhuijsen
BORSSELE - Een 42-jarige Ni-
geriaanse uit Borssele die een
achttienjarige landgenote on
der dreiging van voodoorituelen
als prostituee zou hebben uitge
baat in een Hazerswoudense
sexclub, is gisteren door de
Haagse rechtbank tot twee jaar
cel, waarvan acht maanden
voorwaardelijk veroordeeld
wegens vrouwenhandel.
Het slachtoffer, de illegale acht
tienjarige met de bijnaam 'Joy',
werd op 12 november te Hazers-
woude in sexclub Rijndijk 59
aangetroffen bij een inval door
het Prostitutie Controle Team
van de politie Hollands Midden.
Zij zat daar tegen haar wil. Niet
de leiding van de sexclub zou
haar onder druk hebben gezet,
maar een stel landgenoten. In
een flat aan de Kwangodreef in
Utrecht-O vervecht zou het
meisje op beestachtige wijze bij
wijze van ontgroening zijn ver
kracht, teneinde haar murw te
maken voor het verplichte werk
dat ze daarna moest gaan doen:
de hoer spelen in diverse sex-
clubs.
Ze zou eerder ook al een gruwe
lijk voodoo-ritueel hebben
moeten doorstaan waarbij het
hart uit een levende kip werd
gerukt en in haar mond werd ge
duwd. Ze werd in haar been ge
sneden en er werden nagels af
geknipt, waai-van samen met
losse haren een 'voodoopakket-
je' werd samengesteld, dat alles
om haar onder druk te zetten.
Volgens het slachtoffer werd zij
geëxploiteerd door de 42-jarige
Nigeriaanse. Zij zou ook ge
dwongen zijn te werken in clubs
te Haaksbergen en Eindhoven.
Tijdens de behandeling van de
strafzaak twee weken geleden
had de officier van justitie drie
jaar gevangenisstraf geëist.
door Nadia Berkelder
VEERE - Milieuvriendelijk toe
risme in Zeeland is nog onbe
kend bij vakantiegangers. Een
initiatief van recreatieonderne
mers om toeristen een speciaal
ecologisch arrangement te ver
kopen, is geflopt. Volgens de on
dernemers zijn Nederlanders
weinig milieubewust.
Het idee om een speciaal arran
gement aan te bieden, is ont
staan omdat 2002 door de Ver
enigde Naties is uitgeroepen tot
het jaar van het ecotoerisme.
Een deel van de opbrengst van
de arrangementen was bedoeld
voor een goed doel. Door de ge
ringe belangstelling viel die op
brengst wat tegen. Gisteren
overhandigden de ondernemers
toch een cheque van vijfhon
derd euro aan C. Jakobusse van
het Zeeuws Landschap. ,,We
wisten van tevoren dat het niet
erg zou aanslaan", zei R. Nord-
holtt van camping Scheldeoord
in Baarland. De ondernemers
hebben afgesproken om toch
een bedrag te doneren. De pro
vincie heeft dat vervolgens ver
dubbeld.
In Zeeland doen vijfentwintig
recreatiebedrijven samen met
de provincie en de ANWB mee
aan de promotiecampagne 'Na
tuurlijk Zeeland'. De bedrijven
hebben allemaal een zogenaam
de milieubarometer, een keur
merk voor natuurvriendelijke
recreatiebedrijven. Ze besparen
op water en energie, zamelen
gescheiden afval in en houden
milieuvriendelijke activiteiten.
Door het aanbieden van kam-
peerarrangementen met een
ecologisch tintje hoopten de on
dernemers de consument warm
te maken voor milieuvriendelij
ke recreatie. De campings bo
den de gasten speciale fiets- en
wandeltochten en gratis toe
gang bij attracties die gericht
zijn op de natuur, zoals het
Zeeuws Biologisch Museum.
Kosten
,,De Nederlandse toerist is er
niet klaar voor", concludeerde
Nordholtt. „De Duitse wel,
maar het project had de financi
ële kracht niet om de Duitse
markt te bereiken. De belang
rijkste winst is dat er samenge
werkt wordt." Dat vond dage-!
lijks provinciebestuurder
G. van Zwieten ook. „We zijn
vijf jaar bezig om een alliantie tel
smeden tussen recreatie en na
tuur. Die relatie is één van onze!
echt sterke punten. Ik denk dat'
we daarop moeten scoren. Het is j
fantastisch dat bedrijven dat
hebben opgepikt. Het product!
dat je verkoopt, is de omge-j
ving."
Volgens Jakobusse is de relatie
tussen recreatie en natuur in de
loop van de tijd volwassen ge-!
wordenRuim twintig jaar gele
den was dat andersToen volgde
er bijvoorbeeld nogal eens pro
test op het afsluiten van een na-1
tuurgebied voor bezoekers. Dat
is nu veranderd. „We doen er I
veel aan om gebieden te ontslui-
ten, op allerlei manieren. Dat
hoeft niet alleen fysiek te zijn,
dat kan ook door informatie te
geven. Het afsluiten van na-I
tuurgebieden is soms ook in het
belang van de recreant."
Van Zwieten en ANWB-direc-j
teur G. van Woerkom namen;
gisteren uit handen van Nord-j
holtt een oorkonde en een sym-
bolische pluim in ontvangst. De j
ondernemers zijn, ondanks het I
magere resultaat erg te spreken j
over de samenwerking met de I
provincie en de ANWB.
HULST - De Cantorij der Basi
liek uit Hulst zingt zondag 22
september in de Notre Dame in
Parijs. Het Hulster koor luistert
de hoogmis in de beroemde ka
thedraal op.
Onder lei ding van dirigent A. de
Kort zingt het koor werken van.
de componisten VermulstJ
Duruflé, Bruckner en Rathbo-j
ne. Voor aanvang van de mis, die!
altijd door duizenden mensen,
wordt bezocht, staat in de Notre
Dame een Maria-lied op de les
senaar; het Salve Regina van
Franz Liszt. Organist J. Vogel
uit Middelburg reist als begelei-1
der met het koor mee. De Canto-
rij was ook in 1993 te gast in de
Notre Dame, als begin van een:
reeks concertreizen in onder an-j
dere de Dom van Trier en West
minster Cathedral in Londen.
op werkdagen van 10.00 tot 16.00 uur €0,i0pm
De Nationale Reumalijn is een initiatief van de fCBF?
Reumapatiëntenbond en het Nationaal Reumafonds.
Uw gift op giro 324 is altijd welkom. goeSeii»
door Steffan ter Maat
door Margritta van den Berge
ZIERIKZEE - De gereformeer
de kerk van Zierikzee heeft een
nieuwe dominee. Niet één, maar
twee. En ze zijn nog getrouwd
ook, met elkaar. Joke van Voorst
en Michiel de Zeeuw delen bo
vendien hun baan, eveneens
symbolisch voor de vernieuwin
gen binnen de kerkgemeen
schap.
Het kersverse domineesecht
paar ziet zichzelf allerminst als
een 'soort directeur'. „Wij ko
men hier niet met de instelling
'we gaan een doorbraak maken'
we kijken eerst waar we de ta
lenten binnen de kerkelijke ge
meenschap kunnen aanboren en
van daaruit gaan we in overleg.
Van Voorst en De Zeeuw zijn en
thousiast over hun komst naar
het Schouwse. „Na ons predi
kantschap in Friesland en Lim
burg is het een flinke overgang.
Met name het verschil tussen
onze vorige gemeente in Venlo
en die in Zierikzee is hemels
breed", benadrukt Van Voorst.
„Waar wij ons in Venlo in moes
ten zetten om de gemeente bij
elkaar te houden, hebben we
hier moeite om de mensen over
de kerkmuren heen te laten kij
ken."
Beide predikanten hebben een
opleiding gevolgd aan de Theo
logische Universiteit Kampen
Van Voorst volgde als hoofdvak
kerkgeschiedenis en studeerde
af op een stroming van de nade
re reformatie. De Zeeuw ver
diepte zich in een geheel andere
richting: evangelistiek, de ver
houding tussen evangelie en
cultuur. Na afronding van de
studie gingen zij samen aan de
slag.
De Zeeuw: „Omdat wij samen
dezelfde functie als predikant
en ouder vervullen, moeten we
onze werkzaamheden goed af
bakenen en op elkaar afstem
men. Zo neem ik de variabele
taken voor mijn rekening. Bij
voorbeeld de pastorale opvang
bij overlijdensgevallen. Mijn
vrouw ontfermt zich dan over de
kinderen. Daarnaast leidt zij de
catechese, kindernevendien-
sten en het kringwerk.Het do
mineesechtpaar wil zo snel mo
gelijk een dialoog beginnen over
de sterke en zwakke punten van
de kerk, zegt De Zeeuw. „Het
gaat ons dan niet om de vraag
hoe wij iets kunnen veranderen,
maar hoe wij een bijdrage kun
nen leveren aan de vorming van
de gemeente. Het gaat er ten
diepste om dat mensen hun ta
lenten kunnen ontplooien om
hun geloof uit te dragen en dat
hoeft niet altijd binnen de geijk
te paden."
Positief
De gemeente zelf staat volgens
het echtpaar positief tegenover
de nieuwkomers. Van Voorst:
„Ze vonden het niet extra speci
aal om een predikantenécht-
paar in hun midden te ontvan
gen. Dat is binnen meer Samen-
Op-Weg-gemeenten gangbaar.
Wij ervaren onze dubbele func
tie als waardevol, je kunt elkaar
waar nodig aanvullen en el-
kaars bezigheden kritisch be
kijken.
Met het begin van het nieuwe
seizoen kwamen De Zeeuw en
SINT-MAARTENSDIJK „En
als je dan geluk hebt, zie je ook
nog een valk... hier kijk, een
goudplevier!" Leo Vermaar en
Cees Luijsterburg staan op een
dijkje aan 'de Noord' - tussen
Sint-Maartensdijken Stavenis-
se aan de Oosterschelde - met
veel aandacht de vogels te bekij
ken. Een groepje onwetende
journalisten laat zich alles uit
leggen. Zij krijgen een voor
proefje op de Zeeuwse voge
laarsdag die op 2 november
wordt gehouden.
Luijsterburg is coördinator van
de vogelwerkgroep van de
Thoolse natuurvereniging Ru-
bia Tinctorum en Vermaar
maakt bok deel uit van de werk
groep. Tijdens de Zeeuwse vo
gelaarsdag worden vogelaars
uitgenodigd om gebieden te be
kijken die onder het plan Ture
luur vallen. Dit plan houdt in
dat een aantal landbouwgron
den wordt teruggebracht tot na
tuurgebied. Het gaat onder
andere om de Noord, de Scher-
penissepolder, de Schakerloop-
older en de Van Haaftenpolder.
Als het groepje nog altijd op de
Noord staat ziet Luijsterburg
plotseling een paartje op de
schorren lopen. „Hé, weg daar,
jullie mogen daar niet lopen!"
De rest van het groepje lijkt zich
er niet aan te storen en ze blijven
maar een beetje naar de vogels
kijken die door de meesten van
hen niet worden herkend. Het
stelletje hoort niets en loopt ver
der de schorren op.
In de Scherpenissepolder is een
jaar geleden met de werkzaam
heden van plan Tureluur begon
nen. Een aantal van de sloten
die er na 19 5 3 werden aangelegd
wordt dichtgegooid. Ook delen
van wegen moeten verdwijnen.
Een van de belangrijkste werk
zaamheden is het verwijderen
van de teelaarde. Hierdoor ont-
Van Voorst precies op het goede
tijdstip de gemeente inrollen. Er
was ruimte voor uitgebreide
kennismaking en er werd geke
ken naar de activiteiten die op
de rol stonden. In overleg is er
een programma opgesteld met
als jaarthema 'En de zee was
niet meer', een verwijzing naar
de watersnoodramp in 1953. De
Zeeuw: „Het wijst op een visi
oen van de nieuwe hemel en de
nieuwe aarde. De zee staat
daarbij symbool voor alle ellen
de waar mensen tegenwoordig
in verdrinken. Wanneer je om je
heen kijkt, zie je dat mensen
vaste elementen in het leven
kwijtraken. Het feit dat ons
Voorbeeld over het water loopt,
wil zeggen dat hij uiteindelijk
de macht en het laatste woord
heeft over de dood. Kenmer
kend voor ons werk is dat wij al
tijd aansluiting zoeken bij de
levenservaring van gemeentele
den. De bijbel willen we actuali
seren en in deze tijd plaatsen."
Cees Luijsterburg (1) en Leo Vermaar speuren naar vogels in natuurgebied 'de Noord' tussen Sint-
Maartensdijk en Stavenisse. foto Dirk-Jan Gejltema
staan er plassen water en wordt
de bodem geschikter voor de vo
gels. In totaal wordt er in de
Scherpenissepolder 180 hectare
grond, direct achter de dijk van
de Oosterschelde, terugge
bracht tot natuurgebied.
Bij aankomst in de Scherpenis
sepolder hebben Vermaar en
Luijsterburg direct weer hun
verrekijkers in de aanslag. Al
snel wordt er een groep vogels
waargenomen die aan het poot
je baden lijken te zijn. „Zijn dat
nu eenden of ganzen?", vraagt
een journalist zich hardop af.
Hij krijgt niet direct antwoord
en het blijft in midden of het so
wieso wel een van deze twee vo
gelsoorten is.
Lepelaar
„Zie ik daar een lepelaar?",
klinkt Vermaar plotseling en
thousiast als hij deze niet alle
daagse vogel denkt te ontwaren.
Een van de journalisten pakt
zijn geleende verrekijker en
richt deze ongeveer op de plek
waar Vermaar naar staat te kij
ken. Hij heeft echter geen flauw
idee waar hij moet zoeken.
„Duidelijk een lepelaar", laat
hij de deskundige vervolgens op
vastberaden toon weten, om
hem daarna met een grijns van
zelfspot aan te kijken.
Hoewel de groep niet uit alle
maal kenners bestaat, is het ie
dereen wel duidelijk dat dit deel
van de polder een mooi natuur
gebied wordt, waar het uiterst
geschikt is voor de vogels. „Ze
zijn hier nog steeds aan het werk
en er rijden tractoren af en aan,
maar toch gaat het hier nu al
verrassend goed met de vogels.
Er zijn al wel tussen de tien en
twintig verschillende soorten
neergestreken. Als we richting
de wintermaanden gaan, ver
wachten we hier ook nog veel
ganzen die op doortrek zijn",
vertelt Luijsterburg.
Een klein uurtje later wordt het
voorproefje op de vogelaarsdag
afgesloten met een bezoek aan
de Schakerloopolder. Vermaar
brengt met een vogelboekje in
de hand nog wat laatste kennis
over op het groepje. Tijdens de
vogelaarsdag zal hij het boekje
wellicht niet nodig hebben als
de echte kenners het gebied
gaan bekijken.
Luijsterburg verwacht er wel
het een en ander van: „Het afge
lopen jaar waren er zeventig vo
gelaars op deze dag. Ik hoop, en
denk ook wel, dat er dit jaar ze
ker zoveel zullen komen. Met
deze gebieden krijgen we er een
bijzonder mooi stukje natuur
bij en dat zal veel vogelaars aan
spreken."
Het gereformeerde domineesechtpaar Joke van Voorst en Michiel de Zeeuw wil 'mensen over de kerkmuren heen laten kijken'.
foto Marijke Folkertsma
Op een geleidehond
SS kun je blind vertrouwen
KNGF
GIRO 275400 WWW.GELEIDEHOND.NL
