PZC Kabinet overrompelt milieuclubs Wisseling aan top van WTO PZC Verlofknip is niet meer dan een extraatje Bouwenquête toont kartelwaakhond die niet wil bijten Politiek en publiek lijken groene beweging de rug toe te keren 3 september 1952 dinsdag 3 september 2002 De milieubeiveging dacht dat ze gebeiteld zat. Aan dacht voor het milieu was bij politiek en publiek toch verzekerdNu de mi- lieuvijandigeplannen van het nieuwe kabinet drup pelsgewijs bekend wor den, stort die zelfgenoeg zame wereld in elkaar. In ge Freriksen van Green peace: „We moeten ge deeltelijk weer helemaal opnieuw beginnen." door Arthur't Hart Directeur Teo Warns van de Vereniging Milieudefensie verwoordt het best de rauwe werkelijkheid waarin de mi lieuclubs totaal onverwachts zijn beland. „We zijn er de afge lopen tientallen jaren altijd op vooruit gegaan. Onder het ene kabinet ging het wat sneller en onder het andere wat langza mer, maar het werd er voor het milieu per saldo altijd beter op. En nu moeten we plotseling gaan vechten tegen afbraak en achteruitgang. Dat zijn we to taal niet meer gewend." De toonaangevende milieuor ganisaties in Nederland verke ren in verwarring. Het voeren van 'harde actie', zoals dat ooit heette, zijn ze allang verleerd. Langzaam maar zeker zijn de milieuclubs tot het (linkse) es tablishment gaan behoren. Het publiek was immers permanent gecharmeerd van groene the ma's en in navolging daarvan was er ook in de (linkse) politiek belangstelling te over. In de eer ste plaats bij de natuurlijke groene bondgenoten van GroenLinks en D66, maar toch ook bij de PvdA en zelfs, in wis selende intensiteit, bij de WD. En anders kon je altijd nog lob byen bij het CDA, dat met 'rent meesterschap over de Schep ping' toch ongeveer hetzelfde bedoelde als milieu- en natuur- zorg. Van die zekerheden is sinds de Fortuyn-revolutie, de verkie zingsuitslag en het aantreden van Balkenende en zijn kabinet plots niets meer over. De be daagd geworden milieuorgani saties zijn ruw van het pluche geworpen. Een allerminst volle dige greep uit de voor hen we reldschokkende voornemens van B alkenen de en zij n WD - en LPF-consorten: *De fiscale subsidies op groene stroom, groene beleggingsfond sen, energiezuinige auto's en huishoudelijke apparaten ver dwijnen geheel of gedeeltelijk. *Er komt meer geld voor meer en bredere wegen en minder subsidie voor het openbaar ver voer. *De kilometerheflïng van Paars gaat niet door. *De kerncentrale Borssele blijft voorlopig draaien. Gasboringen in de Waddenzee zijn ineens weer bespreekbaar. *Er wordt voor honderden mil joenen per jaar bezuinigd op de aankoop van natuurgebieden. *Over klimaatvernietiging, broeikasgas, stijgende zeespie gel en verzuring wordt intussen weinig meer vernomen. Toptien En erger nog: ook het publiek lijkt de milieubeweging de rug te hebben toegekeerd. Een Ni- po-enquête toonde onlangs aan dat de files, de tekortkomingen in de gezondheidszorg, de al dan niet vermeende problemen rond buitenlanders en asielzoekers en onveiligheid op straat hui zenhoog scoren, terwijl het mi lieu zichzelf voor het eerst sinds jaren helemaal onderin de maatschappelijke toptien te rugvindt. Heeft de zich 'arrivé' wanende milieubeweging achterover ge leund? Hebben de milieuclubs zich hun thema's uit handen la ten nemen door simpel gebrek aan strijdbaarheid? Teo Warns van Milieudefensie is bereid, de hand althans enigszins in eigen boezem te steken. „Het ziet er met deze harde, on-ecologische maatregelen allemaal heel zorg wekkend uit. We zijn de laatste jaren misschien te 'technisch' bezig geweest, te zeer gericht op oplossingen, vanuit de overtui ging dat publiek en politiek het intussen allemaal wel wisten. En intussen lieten we na, de ernst van de milieuproblemen onder de aandacht te brengen." Bij de gouvernementeel inge stelde Stichting Natuur en Mi lieu staan de alarmsignalen nog lang niet op rood. „Het zijn alle maal alleen nog maar voorne mens, de soep wordt wellicht niet zo heet gegeten. Wij gaan vooralsnog heus niet zeggen dat het allemaal zo slecht is. En dat het. publiek tijdelijk meer aan dacht heeft voor zaken als vei ligheid, betekent nog niet dat het milieu ondergewaardeerd wordt", hoopt woordvoerster Marijke Brunt. „Misschien te gen beter weten in", voegt ze er, iets realistischer, aan toe. Zoiets als eerherstel voor 'harde actie' mag van deze wat elitaire, door professoren geleide club zeker niet verwacht worden: „Wij zijn gericht op beïnvloeding van de politiek, niet op activiteiten richting publiek. Daar doen wij niet aan mee" Gepolderd Greenpeace erkent dat de mi lieubeweging 'vele jaren is te ruggeworpen'. Vooral de naken de ondergang van de duurzame stroom baart Inge Freriksen zorgen. „Milieu staat ineens niet meer op de agenda. Dat is schokkend en doodzonde van alles wat de afgelopen tien jaar was bereikt." Een verklaring heeft ze er wel voor: „Er is ge woon veel verbeterd. Stinkende vuilhopen en smerig water zie je in Nederland niet meer. En dus wordt gedacht dat we er al zijn." Ook zij erkent dat er de laatste jaren te veel 'gepolderd' is naar de politiek en dat de voorlich ting a an met name de j ongeren is verwaarloosd. Freriksen: „Er is duidelijk werk voor ons aan de winkel. We moe ten de zaken weer goed gaan uitleggen, vooral aan de jongere generatie. Ja, die taak heeft ook Greenpeace laten liggen." Warns: „We moeten een groter aantal mensen bij ons werk be trekken, Meer leden erbij halen en beter communiceren met die leden." Maar hoe? Daarover breken de milieuorganisaties zich het hoofd. „Acties kunnen, mits geweldloos. En we moeten de bedreigingen van bijvoor beeld de klimaatverandering beter presenteren", probeert Warns. In werkelijkheid vestigen de mi lieuclubs hun hoop op de linker vleugel van het CDA. Vooral staatssecretaris Pieter van Geel van Milieu, die als CD A-provin ciebestuurder in Noord-Bra bant een zeer 'groene' reputatie opbouwde, is hun strohalm. Teo Warns: „Ik heb de indruk dat de staatssecretaris ook in zijn maag zit met alle aangekondig de maatregelen. Hij gaat probe ren er wat aan te doen." GPD door Alex Bogers en Peet Vogels De kartelwaakhond NMa staat er na anderhalve week parlementaire enquête niet best op. Getuigen in de openbare verhoren over fraude in de bouwnijverheid zeggen dat de dienst na mel ding van onregelmatigheden niet terugbelt, niet reageert, geen tijd zegt te hebben, niet de benodigde kennis in huis heeft en met verhandelingen komt die nergens op slaan. De NMa (NederlandseMede- ding'ingsautoriteit) is cle dienst die ongeoorloofde marktbeperking en prijsaf spraken moet onderzoeken. „Heeft u de NMa ingescha keld?", luidt de welhaast standaardvraag van de com missie aan iedere getuige die komt verhalen van onregel matigheden in cle bouw. De antwoorden zijn soms hila risch, soms ronduit pijnlijk. Bij klokkenluider Ad Bos liet de NMa zich in de hoek zet ten door ambtenaren van justitie. Bos had in eerste in stantie veel vertrouwen in cle kartelpolitie. Tijdens een ge sprek met deze dienst en het Openbaar Ministerie lieten medewerkers van de NMa weten de schaduwboekhou ding van Bos' voormalige werkgever Koop Tjuchem geweldig te vinden. Bos dacht dat hij beet had, maar na dit eerste gesprek hoorde hij bijna twee jaar niets meer van de NMa. Justitie bleef wel met Bos in gesprek. Op een ander moment liet de NMa bewijsmateriaal lopen door domweg een tipgever niet terug te bellen. Directie secretaresse A. van Gelder van installatiebedrijf Unica was de prijs- en werkafspra ken van haar werkgever zo zat dat ze er aangifte van wil de doen. Zorgvuldig had ze allerlei bewijsmateriaal ge kopieerd, inclusief een soort schaduwboekhouding. Ze beidé de NMa en de persoon die ze aan de lijn kreeg be loofde dat een speurder haar terug zou bellen. Dat is niet gebeurd. Wethouder G. Dales van Am sterdam verklaarde vorige week dat hij al maanden zit te wachten op antwoord van de NMa. Hij gaf de dienst een e-mail van bouwer Heij- manswaarin het Franse be drijf Solétanche gevraagd wordt bij de aanleg van een nieuwe metrolijn in Amster dam niet samen te werken met het Duitse bedrijf Bögl. Solétanche wordt herinnerd aan de exclusieve overeen komst die het heeft met Heij- mans. Dales: „Een paar maanden nadat we de mail hadden ge geven kwam een medewer ker van de NMa op bezoek. Wij werden toen getrakteerd op een langdurig college met een licht esoterische inslag. Toen we na het gesprek weer terug daalden op aarde vroeg ik:en die mail?'Maar niets hoor, alleen de belofte dat hij de zaak in de turbo zou gaan zetten." Pijnlijk Onbekendheid speelde de dienst ook parten. „Wij heb ben gewoon niet aan cle NMa gedacht." En „Wij zagen geen reden om naar de NMa te gaan", verklaarden ver schillende opdrachtgevers die omhoog zaten met ver moedens over ongeoorloofde prijs- en werkafspraken. De NMa trekt zich alle kri tiek aan, zegt woordvoerder S. Bierling. „We gaan ervan uit dat we nog opgeroepen worden om uitleg te geven." Bierling geeft toe dat er een fout is gemaakt cloor de Uni ca-secretaresse niet terug te bellen. De zaak is aan een rechercheur gegeven en die had terug moeten bellen. Dat is niet gebeurd. Pijnlijk ja. Inmiddels is er wel contact geweest met de secretares se." GPD door Hans Gertsen Het plan van de regering om de populaire, maar voor de overheid dure, spaarloonrege lingen vanaf volgend jaar te vervangen door de zogeheten 'verlofknip', heeft vooralsnog vooral veel verwarring gezaaid. Bijna niemand weet nog precies hoe de regeling die per 1 januari moet ingaan er precies uit komt te zien. Wel is duidelijk dal werknemers er niet op vooruit gaan. En ook dat degenen die er tijdens hun loopbaan echt eens geruime tijd tussenuit willen, met de verlofknip alleen niet ver komen. „Het is hooguit een aardige aan vulling op verlofsparen, omdat je via de verlofknip maximaal 600 euro per jaar opzij kunt zet ten. Je mag daarnaast eenmalig een bedrag van maximaal 2400 euro inleggen. Na 4 jaar heb je dus maximaal 4800 euro. plus een beetje rente in de verlofknip zitten en als je het op wilt nemen krijg je een bonus van 30 pro cent. Dan heb je het in totaal dus over ruim 6000 euro. Daar kun je geen maandenlang verlof of een wereldreis van financie ren", zo rekent Leon Simons, projectleider van het Bureau Verlofsparen voor. Tot eind vorige week had overi gens nog niemand van de ver lofknip gehoord. Tot dan toe was er sprake van een zoge naamde 'levensloopregeling'; een spaarfonds dat werknemers tijdens hun carrière konden ge bruiken voor extra verlof, bij voorbeeld om voor een zieke partner te zorgen, voor studie verlof, voor tijdelijk korter wer ken of voor een grote reis. Eind vorige week kwam het mi nisterie van sociale zaken in eens met de term 'verlofknip' op de proppen. Niet alleen omdat die term beter 'bekt', maar ook omdat 'levensloopregeling' wel erg pretentieus klinkt voor het geen er uiteindelijk uit de bus is gekomen. Minder voordeel De vakbeweging constateerde vorige week al dat de verlofknip een erg magere compensatie is voor het wegvallen van spaar loonregelingen. Wie aan een spaarloonregeling meedoet, mag nu nog rekenen op een be lastingvoordeel van 300 euro per jaar. Sparen via de ver lofknip levert een voordeel van hooguit 180 euro per jaar op. Bovendien vallen alle bestaan de aftrekposten voor verlof weg, zoals de subsidie voor ouder schapsverlof en langdurig verlof. De grote winnaar is de regering. Die is nu ongeveer 800 miljoen euro par jaar kwijt aan de spaarloonregelingen, terwijl de verlofknip volgens schattin gen hooguit zo'n 200 miljoen eu ro per jaar gaat kosten. Een hele aardige bezuiniging, kortom. Verlofsparen Wie serieuze plannen heeft om er vroeg of laat geruime tijd tus senuit te gaan, heeft veel meer aan het soort verlofspaaiTege- lingen dat sinds vorig jaar in hoog tempo in steeds meer CAO's wordt opgenomen. Vol gens die regelingen mag een werknemer maximaal 10 pro cent van zijn bruto jaarsalaris sparen voor langdurig verlof. Wie tien jaar spaart, kan er een jaar tussenuit met behoud van salaris. „Uitgaande van een modaal sa laris van 30.000 euro, heb je na 4 jaar al 12.000 euro gespaard. Dat zijn bedragen waar je echt iets mee kunt en bovendien is het fiscale voordeel voor hogere inkomens bijna 50 procent, om dat je cle belasting pas betaalt als je het geld opneemt", legt Leon Simons uit. Verwarring Over de verlofknip is hij niet erg te spreken. „Het wekt verwar ring in de hand omdat je nu twee soorten verlofsparen krijgt: de verlofknip die in principe voor iedereen geldt en aparte verlof s- paarregelingen per CAO. Ik had liever gezien dat het kabinet de bestaande verlofspaarregelin gen als uitgangspunt had geno men." Desondanks raadt hij mensen met plannen om er een tijd tus senuit te gaan aan om ook aan de verlofknip mee te doen. „Het is een veel magerder regeling dan de verlofspaarregelingen die in de CAO's zijn verankerd, maar als je ze alle twee hebt, is de verlofknip toch een aardige bonus. Niet meer en niet min der." GPD door Bob Kroon Na drie jaar in de wachtkamer te hebben gezeten, volgde de Thaise econoom Supacliai Panitchpakdi gisteren eindelijk de voormalige Nieuw-Zeelandse vak bondsleider Mike Moore op als directeur- generaal van de Wereldhandelsorganisatie WTO. Normaal geldt voor deze even zware als be langrijke post een ambtsperiode van zes jaar, maar in 1999 kregen noch Moore noch Supachai de vereiste meerderheid van de WTO-lidstaten. Na eindeloze stemronden besloot men uiteindelij k cle ambtsperiode te verdelen en mocht Moore als eerste aantre den. Een grotere tegenstelling tussen de twee ri valen is nauwelijks denkbaar. De joviale Moore, de man van de rappe tong en cle ge vatte kwinkslag, begon zijn carrière als sjouwer en metselaar, belandde in de vak beweging en werkte zich tenslotte op tot premier van Nieuw-Zeeland. Supachai is een ingetogen econoom, een theoreticus en dossierkenner die nooit zijn stem verheft en in zijn vrije tijd het liefst schaak speelt. Op zijn zestiende jaar kreeg hij een beurs voor de Erasmus Universiteit in Rotterdam, waar hij cum laude afstu deerde in de econometrie. Dat was een van de redenen, dat Nederland drie jaar geleden Supachai verkoos boven Moore, de favoriet van met name de Verenigde Staten. Merkwaardigerwijze had Moore ook zijn buurland Australië tegen, dat evenals Ne derland vond dat de nogal westers-georiën- teerde handelsclub eindelijk eens door ie mand uit een Aziatisch ontwikkelingsland moest worden geleid. Kort na zijn aantreden kreeg Moore tijdens de rampzalige WTO-top van Seattle een klap te incasseren, die hij nooit te boven is WTO-baas Supachai Panitchpakdi foto LaurentGillieron/EPA gekomen. Tot dan hadden de besloten mi nistersconferenties weinig te duchten van de buitenwacht, maar Seattle ging ten on der aan de eerste veldslag tussen het estab lishment en de anti-globalisten. „Ik had die zaak zwaar onderschat", geeft Moore toe- .„Geef me daarvoor maar een dikke onvol doende." Zetbaas De kalende Nieuw-Zeelander met de felle lichtblauwe ogen heeft nooit kunnen ver kroppen dat hij als zetbaas werd beschouwd van de 'zware WTO-jongens', de VS en de EU. Als ex-vakbondsman wierp hij zich steeds weer op voor de ontwikkelingslan den., de 'little boys clie in de WTO te weinig aan de bak komen'. Maar tegen een demon strant, die zich aan het hek van het WTO- gebouw had vastgeketend, zei Moore ooit: „Jullie slaan de plank helemaal mis. Vrijere wereldhandel komt ook cle Derde Wereld ten goede. Waarom, staan er anders zoveel ontwikkelingslanden, te beginnen met Chi na, te trappelen om lid te worden van de club?" China werd vorig jaar binnengehaald op de WTO-top in Doha, de Emiratenstad die aanmerkelijk minder gastvrij was voor de anti-WTO lobby. Hier kwam de nieuwe vrij handelsronde van de grond die in Seattle was mislukt. Drie jaar lang hebben de 123 lidstaten de tijd gekregen om in deze 'Ont wikkelingsronde' te bakkeleien over het slopen van de tarief muren in de rijke landen voor landbouw- en textielproducten uit de Derde Wereld. Die klus mag Supachai af maken en of hem dat beter zal afgaan clan Mike Moore staat te bezien. Al geeft Moore zich een onvoldoende voor Seattle, hij vindt dat hij best 'een zeventje' verdient voor de rest van zijn driejarig be leid. En de achterkamertjespolitiek van de WTO? „De WTO is transparanter geworden en staat nu midden in de belangstelling", ver zekert Moore. „We krijgen dagelijks zo'n 600.000 hits op onze website en dat was een paar jaar geleden ondenkbaar. Maar waar zwaar technische zaken als anti-dumping, markttoegang en textielquota worden be kokstoofd kun je nou eenmaal geen ngo's (niet-gouvernementele organisaties) aan tafel hebben. Dat is een klus voor regerin gen." Dat de WTO als arbiter en regelgever in het wei'eldhandelsverkeer wel degelijk wat in de melk heeft te brokkelen, bleek afgelopen vrijdag, op de laatste dag van Mike Moore's ambtsperiode. Een speciaal WTO-scheids- gerecht van onafhankelijke juristen en eco nomen stelde de Europese Unie in het gelijk in het al jaren slepende conflict met de VS over belastingvoordelen voor Amerikaanse exportbedrijven. Die zijn in strijd met cle WTO-regels en als Washington ze niet in trekt, mag de EU als compensatie strafhef- fingen van maar liefst vier miljard dollar leggen op Amerikaanse producten. Zelfs Robert Zoellick, de handelsgezant van Bush legde zich bij de uitspraak neer, al was hij 'teleurgesteld' over de hoogte van de boete. Wat gaat Moore nu verder doen? „Dat moet ik nog eens bekijken. Misschien word ik wel lid van een of andere ngo." GPD ZIEKENHUIS - De minister van Sociale Zaken en Volks gezondheid heeft aan het bé stuur van het ziekenhuis Schouwen-Duiveland mee- gedeeld, dat in Zierikzee een ziekenhuis kan worden ge bouwd met een capaciteit van 75 a 80 bedden. Gedepu teerde Staten hebben intus sen vijftienduizend gulden uitgetrokken om de bouw van dit ziekenhuis voor te be reiden. Het bestuur heeft daarop aan de architect ir. J. van der Linden opdracht ge geven een schetsplan te ma ken GESTOLEN - Wat er op een dag in Amsterdam zoal ge stolen wordt? Aangegeven, bij de politie: een auto, negen fietsen, een herenkostuum, plusfour en onderbroek, acht kippen, een autoped, een truitje, zeven heipalen, twaalf eieren, zestien zuur tjes, negen blikjes melk, 25 kilogram lood, een kopie van de Nachtwacht, 22 dames- mantels en een smoking. BRAMENPLUK - Nu cle bra men rijp zijnkomen liefheb bers naar de duinen te Vrou wenpolder om claar een maaltje te plukken. Het plukken van bramen in de duinen zonder vergunning is echter verboden en kan met een boete worden bestraft. Uitgever: J. C. Boersema Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D.Bossoher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Oostsouburgseweg 10 Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel, (0118) 484000 Fax: (0118)470102 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Postbus 18 4380 AA Vlissingen Tel. (0118) 484000 Fax. (0118) 470102 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Voorstad 22 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113) 273000 Fax. (0113) 273030 E-mail: redgoes@pzc.nl T erneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Ter neuzen Tel. (0115) 645769 Fax. (0115)645741 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114)372776 Fax. (0114)372771 E-mail: redhulsl@pzc.nl Zierikzee: Grachlweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111) 454647 Fax. (0111) 454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee, Goes en Hulst: 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 18 4380 AA Vlissingen E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden, zaterdags tot 12.00 uur. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0118) 484000. Fax (0118)470100. Abonnementen (bij acceptgirobetaling geldt een j van /,--) per maand. 19,25 per kwartaal. 52.-- per jaar: 198,-- Voor toezending per post geldt een toeslag E-mail: abo@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor het einde van de betaalperiode. Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: /,-- zaterdag: 1,50 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentieopdrachlen worden uitgevoerd onder toepassing van de algemene voorwaarden van Uitgeverij PZC BV alsmede de regelen voor het advertentiewezen. Tarieven kunnen tijdens kantooruren worden opgevraagd. Voor gewone advertenties: Tel'(0118) 484240 Fax: (0118)470100 Voor kleintjes- Tel. (0118) 484321 Fax: (0118)484370 Auteursrechten vi Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern, De door u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevanle diensten en pio- ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener ot door ons zorgvuldig geselecteerde derden. Als u op deze informatie geen prijs steil dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. afdeling lezersservice, Postbus 18,4380 AA Vlissingen. Behoort tot ÜJGQGnsr

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2002 | | pagina 4